Bài 21. Phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam trong những năm cuối thế kỉ XIX

KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ

CÁC EM HÃY HỌC TỐT NHÉ


Kiểm tra bài cũ

Thế nào là Cần Vương? Em hãy cho biết các
giai đoạn phát triển của phong trào Cần Vương?


Bài 21
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG
PHÁP CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM
TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ
KỈ XIX
I. Phong trào Cần Vương bùng nổ.
1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến
tại kinh thành Huế và sự bùng nổ của phong trào
Cần Vương.
2. Các giai đoạn phát triển của phong trào Cần
Vương.


Bài 21
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG
PHÁP CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM
TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ
KỈ XIX
II. Một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong phong
trào Cần Vương và phong trào đấu tranh tự vệ

cuối thế kỉ XIX.
1. Khởi nghĩa Bãi Sậy(1883-1892).
2. Khởi nghĩa Ba Đình (1886-1887).
3. Khởi nghĩa Hương Khê (1885-1896).
4. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913).


Thảo luận
Các em tìm hiểu các cuộc khởi nghĩa theo
mẫu thống kê:
Nhóm 1: Khởi nghĩa Bãi Sậy.
Nhóm 2: Khởi nghĩa Ba Đình
Nhóm 3: Khởi nghĩa Hương Khê.
Nhóm 4: Qua các cuộc khởi nghĩa trên em
có nhận xét gì?
TG: 2 PHÚT


1.Khởi nghĩa Bãi Sậy(1883-1892).
- Lãnh đạo: Đinh Gia Quế (1883-1885), Nguyễn Thiện
Thuật (1885).
- Địa bàn: Bãi Sậy (Hưng Yên), ngoài ra còn lan rộng
đến Bắc Ninh, Hải Dương, Nam Định…


Lược đồ địa bàn hoạt động của nghĩa quân Bãi Sậy
HAI CỬA SÔNG
BẮC NINH
HÀ NỘI
VĂN GIANG

KHOÁI CHÂU

HƯNG YÊN


1.Khởi nghĩa Bãi Sậy(1883-1892).
- Lãnh đạo: Đinh Gia Quế (1883-1885), Nguyễn Thiện
Thuật (1885).
- Địa bàn: Bãi Sậy (Hưng Yên), ngoài ra còn lan rộng
đến Bắc Ninh, Hải Dương, Nam Định…
-Hoạt động:
+ Nghĩa quân đào hào đắp lũy…khống chế các tuyến
giao thông đường thủy, bộ
+ Từ 1885-1887: Đẩy lùi nhiều cuộc càn quét của
Pháp gây cho địch nhiều thiệt hại.
+ Từ năm 1888: Chiến đấu quyết liệt, di chuyển linh
hoạt đánh thắng nhiều trận lớn. Pháp cô lập căn cứ,
lực lượng nghĩa quân giảm sút. 1889 Nguyễn Thiện
Thuật lánh sang Trung Quốc.
- Kết quả: 1892 khởi nghĩa chấm dứt.


2-Khởi nghĩa Ba Đình ( 1886 – 1887 )
*Lãnh đạo:
- Phạm Bành, Đinh Công Tráng

*Địa bàn:
-Căn cứ chính ở ba làng: Mậu
Thịnh,Thượng Thọ, Mĩ Khê
(Nga Sơn –Thanh Hóa) và một

số căn cứ ngoại vi

*Hoạt động chính:
- Xây dựng căn cứ Ba Đình
kiên cố vững chắc
- Nghĩa quân khoảng 300
người trang bị súng, gươm…
- Chặn đánh các đoàn xe, toán
lính gây cho chúng nhiều khó
khăn.

1-Phạm Bành (1827-1887): ở
làng Tương Xá-Huyện Hậu
Lộc-Thanh Hóa
2-Đinh Công Tráng (18421887): ở làng Tràng Xá-Thanh
Liêm-Hà Nam


2-Khởi nghĩa Ba Đình ( 1886 – 1887 )
*Lãnh đạo:
*Địa bàn:
*Hoạt động chính:
- Xây dựng căn cứ Ba Đình kiên cố vững chắc
- Nghĩa quân khoảng 300 người trang bị súng, gươm…
- Chặn

đánh các đoàn xe, toán lính gây cho chúng nhiều
khó khăn.
-Tháng 12-1886 Pháp tấn công Ba Đình nhưng thất bại.
- Tháng 1-1887 Pháp tấn công bao vây căn cứ. Cuộc chiến

diễn ra ác liệt, lực lượng nghĩa quân bị tiêu hao nhiều.
- Tháng 1-1887 nghĩa quân rút lên Mã Cao rồi lên miền tây
Thanh Hóa.

* Kết quả: Hè năm 1887 khởi nghĩa tan rã.


THẢO LUẬN NHÓM
- Nhóm 1: Điểm khác nhau về xây dưng căn cứ giữa
khởi nghĩa Ba Đình và Bãi Sậy?
- Nhóm 2: Điểm khác nhau về cách tổ chức đánh
giặc?


THO LUN NHểM
* Nhóm 1: Điểm khác nhau về xây dựng căn
cứ giữa cuộc khởi nghĩa Ba Đình Bãi Sậy.
- Khởi nghĩa Ba Đình: Xây dựng căn cứ
phòng thủ kiên cố.
- Khởi nghĩa Bãi Sậy không xây dựng
thành lũy mà dựa vào điều kiện tự nhiên
để
đánh
* Nhóm
2:giặc.
Điểm khác nhau về cách tổ chức
đánh giặc:
- Khởi nghĩa Ba Đình dùng lối đánh phòng
thủ, cầm cự , khi bị bao vây tấn công thì
dễ bị dập tắt.

- Khởi nghĩa Bãi Sậy nghĩa quân dựa vào


3-Khởi nghĩa Hương Khê (1885 – 1896)
*Lãnh đạo:
-Cao Thắng sinh 1864 trong
- Phan Đình Phùng-Cao Thắng

*Địa bàn:

một gia đìnhThanh
nông Hóa
dân, quê ở
Hàm Lại (Sơn Lễ-Hương
Sơn-Hà Tĩnh).
-Năm 20 tuổi từng tham gia
khởi nghĩa Trần Quang Cán,
từng bị bắt giam
tại nhà lao
Nghệ An
Hà Tĩnh.
Hà Tĩnh

Phan Đình Phùng sinh năm
1847 ở làng Đông Thái (Tùng
Ảnh - Đức Thọ -Hà Tĩnh)
Quảng Bình

-Năm 1877 thi đỗ Đình
nguyên Tiến sĩ, từng làm

quan Ngự sử trong triều đình


3-Khởi nghĩa Hương Khê (1885 – 1896)
*Lãnh đạo:
- Phan Đình Phùng-Cao Thắng
-*Địa bàn:
- Địa bàn : Thanh Hóa, Nghệ
An, Hà Tĩnh,Quảng Bình
- Căn cứ chính : Hương KhêHà Tĩnh

*Hoạt động chính:
- 1885-1888: Chuẩn bị lực
lượng, xây dựng căn cứ, rèn
đúc vũ khí, đào đắp công sự,
tích trữ lương thực

Thanh Hóa

Nghệ An

Hà Tĩnh

Quảng Bình


Khởi nghĩa Hương Khê ( 1885-1896 )
*Hoạt động chính:

- Từ 1888-1896 chiến đấu

quyết liệt.
+ Chia thành 15 quân thứ.
+ Từ 1889 liên tục tập kích,
đẩy lùi nhiều cuộc càn quét
của địch. Tiêu biểu là trận
đồn Trường Lưu (5-1890),
Thị xã Hà Tĩnh (8-1892).
+ 17-10-1894 thắng lớn ở
núi Vụ Quang.
- Pháp bao vây núi Vụ Quang,
nghĩa quân bị triệt đường tiếp
tế, quân số giảm sút nhiều.

* Kết quả: 12/1895 PĐP hi
sinh,năm 1896 khởi nghĩa kết
thúc.

Thanh Hóa

Nghệ An

Hà Tĩnh

Quảng Bình


Tại
Tạisao
saonói
nóikhởi

khởinghĩa
nghĩaHương
Hương
Khê
Khêlàlàcuộc
cuộckhởi
khởinghĩa
nghĩatiêu
tiêu
biểu
biểunhất
nhấttrong
trongphong
phongtrào
tràoCần
Cần
Vương
Vương

Bởi vì:
- Địa bàn rộng
- Thời gian kéo dài
- Chuẩn bị chu đáo.
- Lãnh đạo là những người có uy tín tài năng
- Lực lượng đông đảo, bao gồm các dân tộc
- Từng giành được những thắng lợi to lớn như trận phục kích
tại núi Vụ Quang


Nguyên nhân nào dẫn đến sự thất bại của các cuộc

khởi nghĩa Ba Đình, Bãi Sậy, Hương Khê?
- Phong trào mang tính tự phát, chưa có sự thống
nhất,
liên hệ
chặt trên
chẽ. em có nhận xét gì?
Qua
cácthiếu
cuộcsựkhởi
nghĩa
- Kẻ thù mạnh với vũ khí, phương tiện hiện đại.
- Các phong trào trên mang ý thức hệ phong kiến,
chưa đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân.


Nêu ý nghĩa của các phong trào Bãi Sậy, Ba Đình,
Hương Khê?
-Thể hiện tình thần yêu nước chống ngoại xâm, cổ vũ tinh
thần đấu tranh của nhân dân ta.
-Giáng cho kẻ thù những đòn nặng nề, khiến chúng phải
khó khăn đối phó.
- Để lại nhiều bài học kinh nghiệm trong lịch sử chống
ngoại xâm của dân tộc ta.


4. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Nguyên nhân bùng nổ cuộc
khởi nghĩa Yên Thế ?

4. Khởi nghĩa Yên Thế.
- Nguyên nhân: Pháp thiĐềhành
chính
bình
định,
Thám
tức làsách
Hoàng
Hoa
Thám
thật dân
là Trương
Vănnổi
Thám
cuộc sống bị xâm phạm,tênnhân
Yên Thế
dậysinh
năm (1858 – 1913) Quê ở Tiên Lữ
khởi nghĩa.
(Hưng Yên), lên Sơn Tây kiếm
- Lãnh đạo: Đề Nắm, Hoàng
Hoa
sống, sau
lạiThám
lên Yên Thế. Lớn lên
ông tham gia toán quân của Đề
Nắm và nổi tiếng là người trung
thực, kiên nghị.

HOÀNG HOA THÁM

(1858 – 1913)


4. Khởi nghĩa Yên Thế.
- Nguyên nhân: Pháp thi hành chính sách bình định,
cuộc sống bị xâm phạm, nhân dân Yên Thế nổi dậy
khởi nghĩa.
- Lãnh đạo: Đề Nắm, Hoàng Hoa Thám
- Địa bàn: Yên Thế ( Bắc Giang )





4. Khởi nghĩa Yên Thế.
- Nguyên nhân: Pháp thi hành chính sách bình định,
cuộc sống bị xâm phạm, nhân dân Yên Thế nổi dậy
khởi nghĩa.
- Lãnh đạo: Đề Nắm, Hoàng Hoa Thám
- Địa bàn: Yên Thế ( Bắc Giang )
- Hoạt động: Gồm 4 giai đoạn.