Một số giải pháp cải thiện chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của đồng tháp (tt)

MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN
LỜI CAM ĐOAN
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
TÓM TẮT LUẬN VĂN
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................ Error! Bookmark not defined.
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CHỈ SỐ NĂNG
LỰC CẠNH TRANH CẤP TỈNH ................................ Error! Bookmark not defined.
1.1.

Khái niệm PCI và các bộ phận cấu thành PCI Error! Bookmark not defined.

1.1.1. Khái niệm PCI ................................................ Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Các bộ phận cấu thành PCI ............................. Error! Bookmark not defined.
1.2.

Vai trò của PCI đối với phát triển kinh tế của địa phươngError! Bookmark not defined.

1.3.

Cơ sở xây dựng PCI .......................................... Error! Bookmark not defined.

1.4.

Quá trình phát triển và hoàn thiện PCI ........... Error! Bookmark not defined.

1.5.

Các yếu tố ảnh hưởng tới PCI ......................... Error! Bookmark not defined.

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CHỈ SỐ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CẤP
TỈNH CỦA ĐỒNG THÁP THỜI GIAN QUA ............. Error! Bookmark not defined.
2.1.

Giới thiệu chung về tỉnh Đồng Tháp ................ Error! Bookmark not defined.

2.1.1. Lịch sử hình thành .......................................... Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội và tiềm năng phát triểnError! Bookmark not defined.
2.1.3. Cơ cấu của bộ máy chính quyền tỉnh Đồng ThápError! Bookmark not defined.
2.2.

Phân tích các chỉ số PCI của Đồng Tháp ......... Error! Bookmark not defined.

2.2.1. So sánh chỉ số PCI của Đồng Tháp trong những năm gần đâyError! Bookmark not defined
2.2.2.

So sánh chỉ số PCI của Đồng Tháp với các địa phương điển hìnhError! Bookmark not defi

2.2.3. So sánh chỉ số PCI của Đồng Tháp với một số địa phương lân cậnError! Bookmark not def
2.3.

Phân tích thực trạng các chỉ số thành phần PCI còn thấp của Đồng ThápError! Bookmark n

2.3.1.

Phân tích, đánh giá các nhân tố tác động đến Chỉ số Đào tạo lao độngError! Bookmark not defi

2.3.2. Phân tích, đánh giá các nhân tố tác động đến Chỉ số Tính năng động và
tiên phong của lãnh đạo tỉnh............................ Error! Bookmark not defined.

2.3.3. Phân tích, đánh giá các nhân tố tác động đến Chỉ số Tiếp cận đất đai và sự ổn
định trong sử dụng đất đai ............................... Error! Bookmark not defined.
2.3.4. Phân tích, đánh giá các nhân tố tác động đến Chỉ số Dịch vụ hỗ trợ doanh
nghiệp ............................................................. Error! Bookmark not defined.
2.3.5. Phân tích, đánh giá các nhân tố tác động đến Chỉ số Tính minh bạch và khả
năng tiếp cận thông tin .................................... Error! Bookmark not defined.
2.4.

Đánh giá chung những thành tích đạt được, những điểm chưa được,
nguyên nhân những hạn chế, yếu kém của PCI Đồng Tháp ................ Error!
Bookmark not defined.

2.4.1. Những thành tích đạt được của PCI Đồng ThápError!

Bookmark

not

defined.
2.4.2. Những điểm chưa được của PCI Đồng Tháp ... Error! Bookmark not defined.
2.4.3. Nguyên nhân những hạn chế, yếu kém của PCI Đồng ThápError! Bookmark
not defined.
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP GÓP PHẦN CẢI THIỆN CHỈ SỐ NĂNG
LỰC CẠNH TRANH CẤP TỈNH CỦA ĐỒNG THÁPError! Bookmark not defined.
3.1.

Mục tiêu PCI của Đồng Tháp trong giai đoạn 2011-2015Error!

Bookmark

not defined.
3.1.1. Mục tiêu chung ............................................... Error! Bookmark not defined.
3.1.2. Mục tiêu cho từng chỉ số thành phần ............... Error! Bookmark not defined.
3.2.

Các nhóm giải pháp nhằm góp phần cải thiện PCI của Đồng Tháp.... Error!
Bookmark not defined.

3.2.1. Giải pháp 1: Xây dựng các biện pháp đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân
lực ................................................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Giải pháp 2: Xây dựng chính sách phát triển dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp
........................................................................ Error! Bookmark not defined.
3.2.3. Giải pháp 3: Xây dựng các biện pháp quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả quỹ
đất phục vụ cho phát triển khu vực kinh tế tư nhânError!
defined.

Bookmark

not


3.2.4.

Giải pháp 4: Phát huy tính năng động và tiên phong của lãnh đạo tỉnh ......... Error!
Bookmark not defined.

3.3. Tổng kết những vấn đề đã giải quyết của đề tài .... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................ Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................. Error! Bookmark not defined.

PHỤ LỤC ....................................................................... Error! Bookmark not defined.


TÓM TẮT LUẬN VĂN
Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) mới được điều tra, công bố kết quả
lần đầu tiên vào năm 2005, nhưng được chính quyền các địa phương trong cả nước
và cộng đồng doanh nghiệp rất quan tâm, đồng tình hưởng ứng. Việc nghiên cứu
PCI có ý nghĩa rất quan trọng. Nó góp phần làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản và
thực tiễn về PCI, giúp chính quyền các địa phương nhận diện, phát huy những mặt
tích cực, khắc phục những hạn chế, yếu kém trong chỉ đạo điều hành kinh tế, cải
thiện môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư phát triển doanh nghiệp dân doanh, tạo
tiền đề để thúc đẩy phát triển kinh tế, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, cải
thiện cuộc sống cho người lao động tại địa phương.
Trong luận văn này, trên cơ sở kiến thức đã học tại trường, kết hợp với nghiên
cứu các báo cáo chỉ số năng lực cạnh tranh của Việt Nam, các dữ liệu báo cáo chi
tiết về PCI qua các năm từ 2005 đến 2010, cùng với việc nghiên cứu các đề tài,
công trình nghiên cứu, các văn bản quy định của pháp luật liên quan và tìm hiểu
tình hình thực tế tại tỉnh Đồng Tháp, tác giả đã làm rõ những vấn đề cơ bản về PCI,
xây dựng hệ thống các thông tin, bảng biểu để phân tích, đánh giá thực trạng và đề
xuất các giải pháp và khuyến nghị nhằm cải thiện hơn nữa PCI của Đồng Tháp
trong thời gian tới.
Những kết quả nổi bật luận văn đạt được:
1. Đề cập đến những vấn đề cơ bản về PCI, chỉ số đã được chính quyền các địa
phương trong cả nước và cộng đồng doanh nghiệp rất quan tâm. Trong đó, tập trung
nghiên cứu, làm rõ khái niệm, các bộ phận cấu thành của PCI, vai trò của PCI đối
với phát triển kinh tế địa phương, cơ sở xây dựng, tính toán PCI, quá trình phát triển
và hoàn thiện PCI, đồng thời nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến PCI để làm cơ sở
cho việc phân tích, đánh giá, đề xuất giải pháp cải thiện PCI. Xác định được 4 yếu tố
cơ bản ảnh hướng lớn đến PCI:

Yếu tố thứ nhất: Chất lượng nguồn nhân lực.
Yếu tố thứ hai: Chất lượng các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp.
Yếu tố thứ ba: Chất lượng các quy hoạch, kế hoạch, chính sách đất đai của
tỉnh.
Yếu tố thứ tư: Tính năng động và tiên phong của lãnh đạo tỉnh, trong đó năng
lực của lãnh đạo tỉnh có vai trò quyết định.
2. Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng PCI của Đồng Tháp đã thấy rõ
những thành tích đạt được, những điểm chưa được và nguyên nhân những hạn chế,
yếu kém của PCI tỉnh Đồng Tháp:
* Những thành tích đạt được của PCI Đồng Tháp:
- Thành tích nổi bật nhất của PCI Đồng Tháp là liên tục nâng cao được thứ
hạng trong bảng xếp hạng qua nhiều năm liền và đứng thứ 3 cả nước trong năm
2010.
- Chỉ số thành phần thiết chế pháp lý được cải thiện liên tục qua các năm và
đạt điểm cao nhất cả nước trong năm 2010 (7,17 điểm).
- Chi phí thời gian để thực hiện các quy định của Nhà nước đạt số điểm khá
cao, năm 2010 đạt 8,08 điểm.
- Các chỉ số thành phần: Chi phí gia nhập thị trường, Tiếp cận đất đai và sự ổn
định trong sử dụng đất đai, Tính minh bạch và khả năng tiếp cận thông tin, Chi phí
không chính thức, Tính năng động và tiên phong của lãnh đạo tỉnh đều đạt số điểm
cao hơn số điểm của tỉnh trung vị.
* Những điểm chưa được của PCI Đồng Tháp:
- Điểm PCI năm 2009 giảm 1,32 điểm so với năm 2009. Điểm yếu nhất của
Đồng Tháp là Chỉ số thành phần Đào tạo lao động đạt số điểm còn thấp và chậm
được cải thiện, năm 2010 (5,13 điểm).


- Chỉ số thành phần Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp năm 2010 đạt số điểm còn
thấp (6,03 điểm), thấp hơn tỉnh tốt nhất 2,72 điểm.

- Chỉ số thành phần Tiếp cận đất đai và sự ổn định trong sử dụng đất đai năm
2010 giảm 0,68 điểm so với năm 2008.
- Chỉ số thành phần Tính năng động và tiên phong của lãnh đạo tỉnh năm
2010 giảm 0,14 điểm so với năm 2008.
- Chỉ số thành phần Tính minh bạch và khả năng tiếp cận thông tin năm 2010
giảm 1,04 điểm so với năm 2009.
- Chỉ số thành phần Chi phí gia nhập thị trường năm 2010, giảm 1,68 điểm so
với năm 2009
* Nguyên nhân những hạn chế, yếu kém:
- Nguyên nhân chủ yếu làm cho PCI năm 2010 giảm 1,32 điểm so với năm
2009 và chỉ số thành phần Đào tạo lao động của Đồng Tháp năm 2010 đạt số điểm
còn thấp là do chất lượng nguồn nhân lực kém, đội ngũ cán bộ, công chức, viên
chức chưa được chuẩn hoá; chất lượng giáo dục và đào tạo thấp; công tác đào tạo
nghề cho lao động nông thôn chưa được chú trọng đúng mức; ý thức, tinh thần học
tập trong cộng đồng chưa cao; chưa tạo được sự gắn kết chặt chẽ giữa giáo dục và
đào tạo với giải quyết tốt việc làm cho lao động.
- Chỉ số thành phần Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp của Đồng Tháp năm 2010
đạt số điểm còn thấp là do chưa xây dựng được chính sách phát triển dịch vụ hỗ trợ
doanh nghiệp phù hợp; số hội chợ thương mại tổ chức trên địa bàn tỉnh ít (7 hội
chợ); số đơn vị cung cấp dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp còn hạn chế, chưa đa dạng
hoá được các loại hình dịch vụ; chất lượng các dịch vụ thấp, chưa thu hút được
nhiều doanh nghiệp sử dụng dịch vụ.
- Chỉ số thành phần Tiếp cận đất đai và sự ổn định trong sử dụng đất đai của
Đồng Tháp năm 2010 giảm điểm so với năm 2008 là do quản lý, khai thác, sử dụng


quỹ đất phục vụ cho phát triển khu vực kinh tế tư nhân chưa thật sự hiệu quả; công
tác lập và quản lý các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai còn nhiều bất cập; giải
quyết thủ tục hành chính liên quan đến đất đai còn chậm; khung giá đất của tỉnh
ban hành hàng năm chưa thật sự phù hợp với sự thay đổi của giá đất thị trường;

chính sách bồi thường đất khi Nhà nước thu hồi đất chưa thoả đáng.
- Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến Chỉ số thành phần Tính năng động và tiên
phong của lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp năm 2010 giảm điểm so với năm 2008 là do
chưa phát huy được tối đa tính năng động và tiên phong của lãnh đạo tỉnh trong chỉ
đạo điều hành kinh tế. Chưa xây dựng được hình ảnh tốt đẹp của lãnh đạo trong
lòng doanh nghiệp và niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp đối với lãnh đạo tỉnh
chưa cao.
- Chỉ số thành phần Tính minh bạch và khả năng tiếp cận thông tin năm 2010
giảm 1,04 điểm so với năm 2009. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự sụt giảm này là
do trong năm 2010, Đồng Tháp đang thiết kế lại giao diện của Cổng Thông tin
Điện tử Tỉnh, nên việc truy cập thông tin đôi lúc bị gián đoạn, một số chuyên mục
đang trong quá trình thiết kế lại nên việc công khai, minh bạch các thông tin chưa
đáp ứng yêu cầu.
Lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp đã chỉ đạo chấn chỉnh lại tổ chức của Ban Biên tập
Cổng thông Điện tử Tỉnh, tăng thêm biên chế cho tổ biên tập và đến nay việc thiết
kế lại Cổng Thông tin đã hoàn tất, việc công khai, minh bạch các thông tin sẽ tốt
hơn, chỉ số thành phần này sẽ được cải thiên hơn trong thời gian tới.
- Nguyên nhân chủ yếu làm cho chỉ số thành phần Chi phí gia nhập thị trường
năm 2010 giảm điểm so với năm 2009 là do trong năm 2010 đã có sự thay đổi lớn
trong tổ chức lãnh đạo của Sở Kế hoạch và Đầu tư, đơn vị chịu trách nhiệm giải
quyết thủ tục kinh doanh cho doanh nghiệp. Bổ nhiệm mới Giám đốc, điều một
Phó Giám đốc phụ trách lĩnh vực đăng ký kinh doanh làm Trưởng Ban Quản lý
Khu công nghiệp, nên việc chỉ đạo công tác cấp phép đăng ký kinh doanh cho
doanh nghiệp thiếu xuyên suốt, doanh nghiệp mất nhiều thời gian để được cấp


phép kinh doanh, dẫn đến sự sụt giảm khá mạnh chỉ số thành phần này.
Đến này đã kiện toàn xong tổ chức ban lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư sẽ
tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp trong việc đăng ký, cấp phép kinh doanh, chỉ
số thành phần Chi phí gia nhập thị trường sẽ được cải thiện hơn trong thời gian tới.

3. Từ các kết quả phân tích đã nhận diện rõ được những thuận lợi, khó khăn
trong cải thiện PCI của Đồng Tháp:
* Những thuận lợi:
- Lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp quan tâm đặc biệt đối với PCI. Đây là một trong
những thuận lợi cơ bản đối với PCI của Đồng Tháp.
- Đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức tỉnh Đồng Tháp đã ý thức được tầm
quan trọng của PCI đối với phát triển kinh tế của Tỉnh.
- Vị trí địa lý tỉnh Đồng Tháp khá lý tưởng, diện tích tự nhiên tương đối lớn
(trên 3.374 km2), có thể quy hoạch phát triển các vùng nguyên liệu tập trung, quy
hoạch phát triển hạ tầng giao thông, các khu, cụm công nghiệp, khu kinh tế biên
giới, khu đô thị, trung tâm thương mại - dịch vụ đa ngành... một cách hợp lý.
- Kinh tế của Đồng Tháp tăng trưởng liên tục qua nhiều năm liền.
- Nguồn lao động tỉnh Đồng Tháp dồi dào, dân số trong độ tuổi lao động
chiếm trên 65% tổng dân số toàn tỉnh.
* Những khó khăn:
- Đồng Tháp là vùng đất trũng trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long, dễ bị
ngập lũ.
- Cơ cấu kinh tế còn lạc hậu (năm 2010 khu vực I chiếm 40,75% trong cơ cấu tính theo giá cố định 1994), nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp.
- Chất lượng nguồn nhân lực kém.
4. Trên cơ sở nhận diện, đánh giá đầy đủ những thành thành tích đạt được,
những điểm chưa được, nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém, cũng như
những thuận lợi, khó khăn trong cải thiện PCI. Luận văn đưa ra 4 giải pháp và 03


khuyến nghị đối với chính quyền tỉnh Đồng Tháp:
- Giải pháp 1: Xây dựng các biện pháp đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn
nhân lực, gồm năm nội dung chính: chuẩn hoá lại đội ngũ cán bộ, công chức,
viên chức nhà nước; nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo; tổ chức thực hiện
tốt công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn; nâng cao ý thức, tinh thần
học tập trong cộng đồng; gắn giáo dục và đào tạo với giải quyết tốt việc làm cho

lao động. Đây là giải pháp quan trọng trong tất cả các giải pháp, góp phần cải
thiện tất cả các chỉ số thành phần PCI của Đồng Tháp, nhất là chỉ số thành phần
Đào tạo lao động, chỉ số yếu kém nhất của Đồng Tháp hiện nay.
- Giải pháp 2: Xây dựng chính sách phát triển dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp,
gồm ba nội dung chính: tăng số lượng và chất lượng các hội chợ thương mại; phát
triển thêm các đơn vị cung cấp dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, đa dạng hoá các loại
hình dịch vụ; thu hút doanh nghiệp sử dụng các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp.
- Giải pháp 3: Xây dựng các biện pháp quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả
quỹ đất đai phục vụ cho phát triển khu vực kinh tế tư nhân, gồm bốn nội dung
chính: đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác lập và quản lý thực hiện quy hoạch, kế
hoạch sử dụng đất của tỉnh, tạo sự ổn định trong sử dụng đất đai; giải quyết thủ tục
hành chính về đất nhanh chóng, hiệu quả; xây dựng bảng giá đất hàng năm của tỉnh
sát với giá đất trên thị trường; bồi thường thoả đáng khi Nhà nước thu hồi đất.
- Giải pháp 4: Phát huy tính năng động và tiên phong của lãnh đạo tỉnh, gồm
hai nội dung chính: xây dựng hình ảnh lãnh đạo tỉnh tài năng, có tầm nhìn, tích
cực, thân thiện; tạo dựng niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp đối với lãnh đạo
tỉnh.
- Khuyến nghị 1: Lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp không nên tự thoả mãn với kết
quả đạt được về PCI trong thời gian qua mà cần đặc biệt quan tâm hơn nữa việc cải
thiện PCI trong thời gian tới. Nghiên cứu, vận dụng các giải pháp trong chỉ đạo,
điều hành để không ngừng cải thiện PCI của tỉnh.


- Khuyến nghị 2: Sớm thành lập Tổ công tác chuyên nghiên cứu, hỗ trợ Lãnh
đạo tỉnh đưa ra các sáng kiến cải thiện PCI.
Khuyến nghị 3: Sớm thành lập Trung tâm hỗ trợ đầu tư và phát triển doanh
nghiệp thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư Đồng Tháp để hỗ trợ, tạo lập môi trường đầu
tư cạnh tranh cho doanh nghiệp, cải thiện PCI.
Những giải pháp và khuyến nghị đồng bộ trên sẽ góp phần cải thiện hơn nữa
PCI của Đồng Tháp trong thời gian tới.

Mặc dù đã có nhiều cố gắng để có được kết quả nghiên cứu như trên, nhưng
do năng lực và thời gian có hạn, luận văn không tránh khỏi những thiếu sót và hạn
chế. Tác giả rất mong nhận được sự đóng góp của quý thầy, cô giáo và những ai
quan tâm đến các nội dung mà luận văn đề cập để luận văn tiếp tục được hoàn
thiện và mang lại hiệu quả cao hơn cả về lý luận và thực tiễn.