Kỹ năng giao tiếp trong ngành dược Làm thế nào để hiểu người bệnh tốt hơn

Nhóm 1 – Tổ 1 – Dược 01

Bài tập: Kỹ năng giao tiếp
Làm thể nào để hiểu người bệnh tốt hơn?


Đặt vấn đề

Hippocrates
“Hãy lưu ý rằng người bệnh thường không
tuân thủ việc sử dụng các thuốc đã được
kê đơn”.

“Nguyên nhân cơ bản và thông thường nhất
của việc không tuân thủ chế độ dùng thuốc là
người bệnh không hiểu kết quả được mong
chờ là gì!.”

Tiến sĩ Frank
E.Young (FDA)


Đặt vấn đề

Là mức chênh lệch về sự cố giữa KCB có trao

19%

đổi thông tin sử dụng thuốc và không trao đổi

30-35%

Bệnh nhân không tuân thủ chế độ thuốc

Kessler, D.A, 1991

men do không có trao đổi thông tin với
dược sĩ

85% số người bệnh miễn cưỡng đặt ra các câu hỏi về
sức khỏe hay thuốc men của họ


Sự miễn cưỡng của DS khi tìm hiểu NB

Dược sĩ trong giao tiếp với BN: Nói nhiều, nghe ít, thiếu sự phản hồi


Sự miễn cưỡng của DS khi tìm hiểu NB

Bước 1
Xác định bất kỳ niềm tin hay hành vi nào của chính mình đều
có ảnh hưởng và gây trở ngại đến hiệu quả giao tiếp của BN
(Leibowitz)

Ghi nhớ: BN là người rất bận rộn, bị thu hút, rối trí, bức xúc và gắn
vào nhiều hoạt động và các mối quan hệ khác. Việc người bệnh

Bước 2

phải tìm đến các dược sĩ chỉ là một trong các sự kiện thêm khác

trong cuộc sống mà họ phải đương đầu mà thôi

Kiểm tra thái độ của mình trước các vấn đề thuốc
men.

Thói quen sinh hoạt của BN có sẵn  Khó thay
đổi

Cải thiện kỹ năng tư vấn cho bệnh nhân


Sự miễn cưỡng của DS khi tìm hiểu NB

Bước 3
Thay đổi quan niệm về mô hình trợ giúp người bệnh theo y học truyền thống

1)
2)
3)
1)
2)
3)

Thu nhận thông tin về bệnh nhân
Chẩn đoán tình hình của người bệnh
Kê đơn điều trị cho vấn đề đó

Thu nhận thông tin về bệnh nhân
Tham vấn cho người kê đơn
Hợp tác trong kế hoạch điều trị

“Đâu là thứ mà người bệnh t

Cải thiện kỹ năng tư vấn cho bệnh nhân

hực sự
cần?”


Sự miễn cưỡng của DS khi tìm hiểu NB

Bước 4
Việc uống thuốc theo đơn và việc đạt kết quả trị liệu luôn có sự không đồng
nhất

•

Cooper,

Sự hài lòng của người bệnh với NVYT liên
quan đến hiểu biết được cung cấp

1982

 Xem xét các yếu tố để tạo mối
liên kết với BN, giúp đỡ BN tốt

McKenny,

•

Việc không tuân thủ chế độ điều trị có thể do

1978

Cải thiện kỹ năng tư vấn cho bệnh nhân

các yếu tố về kinh tế/ áp lực công việc

hơn


Những giả định sai lầm
về việc hiểu biết người bệnh

1. Bác sĩ đã thảo luận với người bệnh về các loại
thuốc mà họ kê đơn.

Theo Svarstad, 1986

17%

10%

Đơn ở phòng mạch không có HDSD

Thời gian khám có chỉ dẫn về thời gian dùng thuốc

17%

Thời gian khám có chỉ dẫn về việc sử dụng thường xuyên

Những giả định sai lầm
về việc hiểu biết người bệnh

2. Bệnh nhân hiểu tất cả các thông tin mà dược sĩ cung cấp

Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát dịch bệnh và Phòng ngừa (Mỹ), hàng năm có khoảng 700.000 trường hợp phải cấp cứu khẩn cấp
liên quan đến sai sót khi uống thuốc.

1.

Uống 3 lần/ngày không đồng nghĩa với 8h/lần.

Uống 6h một lần ≠ 3 lần 1 ngày
2. Uống thuốc trước khi ăn không đồng nghĩa với uống khi đói
3. Quên uống thuốc, lần sau uống liều gấp đôi

4. Uống nhiều thuốc cùng một lúc


Những giả định sai lầm
về việc hiểu biết người bệnh

3. Nếu bệnh nhân hiểu được những
điều yêu cầu thì họ có tất cả các công
cụ cần thiết để tuân thủ

Các dược sĩ cần phải thúc đẩy “ hiệu quả cá nhân” của
mỗi người bệnh ( Cameron, 1987).

Những giả định sai lầm
về việc hiểu biết người bệnh

4. Đừng giả định khi sự trao đổi không thành công thì
cho rằng người bệnh “không thèm để tâm”, “không
tích cực”, “thiếu thông minh” hay “không thể nhớ
được”.

Những giả định như vậy ngăn cản các dược sĩ thực hiện vai trò
đối tác đầy đủ trong việc trợ giúp bệnh nhân quản lí liệu pháp
thuốc men của chính mình.

Hiệu quả điều trị có liên quan rất nhiều đến mức độ hiệu quả giao tiếp giữa bệnh nhân- người cung cấp dịch vụ y tế


Những giả định sai lầm
về việc hiểu biết người bệnh

5. Một khi bệnh nhân hiểu cách tuân thủ chế độ thuốc men như thế nào thì các hành vi tuân thủ sẽ xảy ra đúng
như vậy.

Trẻ có thể tử vong do
uống oresol sai cách

Cần phải tư vấn kĩ càng về cách uống thuốc cho bệnh nhân đối với những loại thuốc cần uống theo cách thức riêng


Những giả định sai lầm

về việc hiểu biết người bệnh

Đừng
giả định rằng các bác sĩ thường xuyên kiểm soát
việc sử dụng thuốc của bệnh nhân và nếu có vấn đ
ề về thuốc, người kê đơn sẽ hiểu các vấn đề đó v
à giải quyết được nó.

6
Việc kiểm soát thuốc thận trọng và những đánh giá
lâm sàng có liên quan là các hoạt động thường
xuyên thiếu sót trong mối quan hệ dược sĩ – bác sĩ
– người bệnh.


Những giả định sai lầm
về việc hiểu biết người bệnh

7.
Đừng giả định rằng nếu bệnh nhân có các
vấn đề thì họ sẽ hỏi các câu hỏi trực tiếp
hay tự nguyện cung cấp thông tin

Dược sĩ = người khởi đầu, một nhà điều tra, giải quyết các vấn đề mà
người bệnh đang tìm kiếm, để trợ giúp họ vượt qua những trở ngại
nhằm sử dụng thuốc một cách hợp lý an toàn bằng cách giúp họ xây
dựng một sự hiểu biết toàn diện về liệu pháp trị bệnh


Patient-Centered Care

Mead and Bower (2000) mô tả năm khía cạnh của chăm sóc y tế tập trung vào bệnh nhân:

Dược sĩ phải có khả năng hiểu được kinh nghiệm bệnh tật của BN

Nhận thấy kinh nghiệm của mỗi bệnh nhân là duy nhất

Tăng cường mối quan hệ bình đẳng với bệnh nhân

Thúc đẩy liên minh trị liệu

Phát triển sự tự nhận thức về các tác động cá nhân đối với bệnh nhân