Tiểu luận Quân sự_ĐHBK HN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
KHOA GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG

TIỂU LUẬN QUÂN SỰ
ĐỀ TÀI: Trình bày sự hiểu biết về ngành hàng không và không

quân trên thế giới. Vai trò của không quân trong một số cuộc chiến
tranh và vai trò của không quân nhân dân Việt Nam trong đấu tranh
bảo vệ tổ quốc. Nêu nhận thức của bản thân trong công cuộc xây dựng
và bảo vệ tổ quốc hiện nay.


LỜI NÓI ĐẦU
Quân sự là một trong những môn học quan trọng đối với thế hệ trẻ nói
chung và đối với những sinh viên nói riêng. Môn học không những cung cấp
những kiến thức cơ bản về các loại vũ khí, về lịch sử quân sự của Việt Nam
và thế giới, về những tiến bộ mới trong quân sự. Môn học còn nâng cao tinh
thần và trách nhiệm của mỗi công dân đối với công cuộc xây dựng và bảo vệ
tổ quốc.
Sau hai tuần học tập, tuy không được dự đủ số giờ học do phải tham dự
cuộc thi Robocon Việt Nam 2006. Qua những bài được học, qua việc chép lại
bài của các bạn đi học đầy đủ và qua việc nghiên cứu tài liệu của khoa, tôi
đã có những hiểu biết nhất định về lịch sử các loại vũ khí, các chiến thuật
quân sự, thấy được sự phát triển mạnh mẽ của các loại vũ khí. Đặc biệt tôi
thêm tự hào về những chiến công của quân đội Việt Nam trong hai cuộc
chiến tranh chống Pháp và chống Mĩ. Với tinh thần dũng cảm, thông minh và
tinh thần học tập hết mình, bộ đội ta đã thành công trong việc chống lại
những vũ khí hiện đại và tiên tiến nhất thế giới lúc bấy giờ. Qua đó tôi thấy
rõ hơn trách nhiệm của mình trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc
hiện náy. Đó là phải ra sức học tập để dựng xây đất nước, cùng nhau đưa nền
khoa học kỹ thuật của đất nước vươn lên những tầm cao mới, Từng bước làm

chủ và bắt kịp với những công nghệ mới trong sản xuất và trong quân sự.
Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô trong khoa Giáo dục quốc
phòng đã tận tình giảng dạy và cung cấp cho chúng tôi những kiến thức quý
2


giá. Đặc biệt là những thí sinh tham dự cuộc thi Robocon Việt Nam 2006 như
chúng tôi đã được khoa tạo mọi điều kiện thuận lợi để vừa tham dự cuộc thi
vừa hoàn thành khóa học.

3


MỤC LỤC

I.

Ngành hàng không và không quân trên thế giới

II. Vai trò của không quân trong một số cuộc chiến tranh

3
5

III. Vai trò của không quân nhân dân Việt Nam trong đấu tranh
bảo vê tổ quốc.

8

IV. Nhận thức của bản thân trong công cuộc xây dựng và bảo vệ

tổ quóc hiện nay.

10

4


I. NGÀNH HÀNG KHÔNG VÀ KHÔNG QUÂN TRÊN THẾ GIỚI.
Được bay giữa trời xanh là ước mơ cháy bỏng của loài người từ thuở
sơ khai. Uớc mơ đó luôn luôn thôi thúc con người tìm tòi và suy nghĩ trong
một thời gian rất dài. Đầu tiên là việc quan sát loài chim để rồi làm những
chiếc cánh cho con người. Qua những thước phim tư liệu ta có thể thấy được
sự cố gắng và nỗ lực lớn lao của họ. Họ sẵn sàng đứng trên đỉnh dốc cao lao
xuống và cố gắng vẫy đôi cánh gỗ nặng nề chỉ để được bay lên khỏi mặt đất.
Sau khi ý tưởng về những chiếc cánh không thành con người bắt đàu nghĩ
đến những chiếc máy giúp con người bay lên, đó là máy bay. Trong thời gian
1486 đến 1490, bản thảo 35000 từ và 500 bản vẽ kèm theo của nhà danh họa
Leona Devinci đã phần nào nói lên nỗ lực của con người tuy rằng những
chiếc máy bay đó chưa bao giờ được thực hiện.
Tiếp theo đó, với suy nghĩ “ Cái gì bay được trên không khí thì phải
nhẹ hơn không khí” Đã giúp con người chế tạo nên vật thể có thể giúp họ
nhấc đôi chân lên khỏi mặt đất. Đó là kinh khí cầu ra đời năm 1783.
Hơn 100 năm sau, ngành hàng không thế giới mới thực sự chào đời với
dấu mốc không thể quên, đó là vào ngày 17 tháng 12 năm 1903, hai anh em
nguời Mỹ là Wilbur Wright và Orville Wright đã thực hiện thành công
chuyến bay đầu tiên. Đây là phương tiện bay nặng hơn không khí có động
lực và có người điều khiển đầu tiên. Chỉ sau đó 7 năm, vào năm 1910 máy
bay quân sự đã được sản xuất và đưa lên hạm tàu, quân sự thế giới xuất hiện
thêm một phương tiện mới là Tàu sân bay.
5

Ngay khi được chế tạo thành công, những chiếc máy bay đã được đưa
vào phục vụ cho mục đích quân sự. Những chiếc máy bay được cải thiện về
vận tốc, hình dáng để có thể bay nhanh hơn, chở được nhiều hơn, tốn ít năng
lượng hơn, các loại máy bay chuyên dùng đã ra đời. Nếu như những cuộc
không chiến đầu tiên diễn ra trên bầu trời Tây Ban Nha trong những năm
1936 đến 1939 thì cho đến chiến tranh thế giới II đã xuất hiện các tập đoàn
không quân lớn tập trung cho các trận không chiến rất lớn.
Việc sản xuất máy bay phát triển theo hai hướng từ rất sớm. Đó là máy
báy quân sự và máy bay dân sự.
Trong việc sản xuất máy bay quân sự, điều được chú trọng quan tâm
nhất là tốc độ của máy bay. Tháng 10 năm 1947 bắt đầu thử nghiệm máy bay
có vận tốc lớn hơn vận tốc âm thanh thì trong chiến tranh Việt Nam đã có
máy bay có tốc độ 3M ( gấp 3 lần vận tốc âm thanh) và trong tương lai
không xa sẽ có các máy bay có vận tốc lên tới 25M. Tiếp đó là khả các khả
năng tàng hình, khả năng bay cao, bay xa, khả năng bay thấp…. Có rất nhiều
máy bay chuyên dùng đã được sản xuất để làm các nhiệm vụ riêng trong
quân sự. Ví dụ như máy bay tiêm kích, máy bay cường kích, máy bay trinh
sát, máy bay thả bom, máy bay tiếp dầu, máy bay lên thẳng…
Trong việc sản xuất máy bay dân sự, tiêu chí đầu tiên được đặt ra là
khả năng chở nhiều khách cùng lúc, tiếp đó là khả năng bay nhanh, bay xa.
Các chủng loại máy bay dân sự hết sức phong phú theo nhu cầu của con
người.
6


Các tiến bộ của khoa học công nghệ không ngừng được áp dụng vào
trong việc sản xuất máy bay cả trong quân sự cả trong dân sự. Đặc biệt là
trong lĩnh vực quân sự. Ngày nay cấc máy bay quân sự có tính chiến đấu rất

cao và hiệu quả lớn do được trang bị nhiều phương tiện vũ khí hiện đại, Vận
tốc và độ cao của máy bay đã được cải thiện rất lớn. Trong thời gian gần đây
khả năng bay thấp đang được các quốc gia tiên tiến rất chú ý. Khả năng bay
thấp giúp máy bay có thể tránh được tầm quan sát của các rada, đồng thời có
thể tránh được hỏa lực của hệ thông pháo phòng không do máy bay có vận
tốc rất lớn. Tuy việc bay thấp sẽ gặp rất nhiều khó khăn do các luồng không
khí không ổn định, do nhiều chướng ngại vật nhưng nhờ có công nghệ tiên
tiến các khó khăn đang được dần dần hạn chế. Trong lĩnh vực dân sự, các
máy bay ngày nay có khả năng chở khách rất lớn, có thể lên tới 500 tới 800
khách, mức độ an toàn của máy bay cũng được tăng lên rất nhiều với các
trang bị công nghệ cao.
Tuy việc nghiên cứu ra các tàu vũ trụ đã làm mất vị trí độc tôn trên
bầu trời của các máy bay nhưng ngành hàng không và không quân trênt thế
giới vần giữ một vị thế rất quan trọng và không thể thay thế, đặc biệt là việc
sản xuất ra các máy bay vũ trụ trong tương lai không xa, đó là các loại máy
bay có khả năng hoạt động cả trong không gian cả trong bầu khí quyển của
trái đất. Ngành hàng không và không quân thế giới ngày càng có tầm quan
trọng và tốc độ phát triển nhanh chóng, nó đã trở thành một trong những tiêu
chí quan trọng để đánh giá sức mạnh về kinh tế và quân sự của mỗi quốc gia.
7


II. VAI TRÒ CỦA KHÔNG QUÂN TRONG MỘT SỐ CUỘC CHIẾN TRANH.
Ngay khi chế tạo được vật thể giúp con người có thể bay lên khỏi mặt
đất, con người đã nghĩ ngay đến việc dùng nó vào trong quân sự. Những
chiếc kinh khí cầu bay đã được sử dụng để trinh sát và ném bom. Khi máy
bay xuất hiện, ngay lập tức nó được sử dụng ngay trong quân sự, mọi cải tiến
cho máy bay đều nhằm phục vụ lợi ích quân sự.
Lúc đầu máy bay chỉ được dùng để trinh sát và ném bom, sau đó máy
bay được trang bị thêm nhiều loại vũ khí hiện đại để thực hiện nhiều mục

đích cùng lúc. Rất nhiều loại máy bay chuyên dụng đã ra đời để phục vụ cho
quân sự.
Từ lúc xuất hiện trong quân đội, lực lượng không quân đã chiếm một vị
trí rất quan trọng trong quân đội, trong các cuộc chiến tranh, vai trò của
không quân ngày càng trở nên quan trọng và có tính chất quyết định đến kết
cục của cuộc chiến. Đó là lực lượng có hỏa lực mạnh, có tính cơ động cao
nhất, có khả năng tấn công từ xa với độ chính xác ngày càng cao. Từ chỗ
phải chỉ huy trên mặt đất, không quân ngày nay đã có thể hoàn toàn tự động
chỉ đạo cuộc chiến từ trên không và có khả năng phản ứng rất nhanh với các
tình huống diễn ra trên chiến trường. Các kế hoạch tấn công có thể được
quyết định ngay khi phát hiện mục tiêu.
Có thể ví dụ một số cuộc chiến để thấy được tầm quan trọng của không
quân.

8


1. Trong chiến tranh thế giới lần thứ II.
Trong thời kỳ đầu của cuộc chiến, quân Đức có ưu thế vượt trội về
không quân so với Liên Xô, tỷ lệ máy bay của Đức so với Liên Xô là 2/1.
Chính điều đó đã tạo điều kiện cho quân Đức giành được ưu thế trong những
ngày đầu của cuộc chiến và nhanh chóng tiến sâu vào lãnh thổ Liên Xô.
Trong thời kỳ này do sự bảo thủ trong chỉ huy và hành động nên Liên Xô bị
tổn thất nặng nề. Tuy nhiên, do sớm nhận thấy vai trò của không quân, Liên
Xô đã tập trụng vào việc sản xuất máy bay phục vụ cho cuộc chiến nên từ
năm 1943 Liên Xô đã dần nắm được thế chủ động trong cuộc chiến. Lực
lượng không quân của Liên Xô đã tiêu diệt 95% tổng số máy bay chiến đấu
của Đức. Chính ưu thế của lực lượng không quân đã giúp cho Liên Xô giữ
được thế chủ động và kết thúc cuộc chiến trong vị thế là người chiến thắng.

2. Trong chiến tranh vùng vịnh năm 1991.
Với chiến dịch mang tên Bão táp sa mạc, Mỹ và đồng minh đã cho thấy
được tầm quan trọng của không quân. Trong thời kỳ đầu của cuộc chiến, Mỹ
và đồng minh chỉ sử dụng không quân để thực hiện chiến tranh. Đã có tới
2600 máy bay chiến đấu hiện đại được huy động để công kích Irắc. Với lực
lượng hết sức đông đảo của nhiều quốc gia cùng tham chiến đã làm tê liệt hệ
thông chỉ huy của quân đội Irắc. Không quân đã giúp cho Mỹ và đồng minh
có được ưu thế ngay từ khi bắt đầu cuộc chiến.

9


Trong cuộc chiến này lực lượng không quân đã thực sự chứng tỏ được
sức mạnh và ưu thế của mình. Với máy bay hiện đại AWACS và các hệ thống
C 3 I được sử dụng, không quân có thể độc lập tác chiến mà không cần sự chỉ
huy từ dưới mặt đất. Điều này cho phép không quân có thể phản ứng rất
nhanh chóng với tình hình trên chiến trường.
Cùng với việc sử dụng máy bay, Mỹ và không quân còn sử dụng các
loại tên lửa hiện đại làm tiêu hao rấ lớn lực lượng của Irắc. Chỉ trong một
thời gian ngắn đầu cuộc chiến, không quân đã tiêu diệt hầu hết sinh lực của
Irắc. Trong khi đó lực lượng không quân của Irắc vừa mỏng vừa yếu không
thể chiến đầu. Các máy bay của Irắc cho dù đã được bảo vệ dưới hầm ngầm
bê tông nhưng cũng bị lực lượng không quân Mỹ tiêu diệt.
Trong cuộc chiến này ta thấy rõ một bước tiến mới trong không quân
hiện đại, đó là khả năng công kích chính xác, chỉ cần một lượng nhỏ vũ khí
nhưng cũng tiêu hao được phần lớn sinh lực của đối phương. Không quân đã
làm cho cuộc chiến của Mỹ và đồng minh trở nên dễ dàng hơn rất nhiều, đặc
biệt là giảm thiểu số lính bị sát thương.

3. Cuộc chiến Ban Căng (Nam tư).

Mỹ và Nato tiến hành chiến dịch Sức mạnh đồng minh, trong chiến
dịch này Mỹ và Nato đã sử dụng một lượng lớn trang bị vũ khí và phương
tiện kỹ thuật quân sự, trong đó nổi bật lên vai trò của không quân. Một loại
trinh sát mới của không quân đã được sử dụng, đó là trinh sát từ vệ tinh.
10


Cùng với đó là các máy bay chỉ huy - kiểm soát báo động sớm trên không
AWACS, máy bay tác chiến điện tử EC – 130, các máy bay trinh sátthế hệ
mới U – 2, RC – 135, E – 8A. Các loại tên lửa, bom mang sensor đã làm cho
chiến trường trở nên “ trong suốt”cả ngày lẫn đêm. Đây là hệ thông thể hiện
khả năng to lớn và tính ưu việt do không quân đem lại.
Nét nổi bật trong cuộc chiến tranh Nam Tư là việc sử dụng các loại vũ
khí công nghệ cao. Các máy bay được trang bị các vũ khí có độ chính xác rất
cao, điều này cho phép sử dụng một lượng nhỏ máy bay mà vẫn hoàn thành
nhiệm vụ tiêu diệt mục tiêu. Các máy bay có tầm hoạt động rộng như B – 2.
F – 117A… đã được sử dụng và mang lại hiệu quả chiến đầu lớn.
Trong cuộc chiến Nam Tư, các phương tiện tiến công của không quân (
máy bay, tên lửa) đã được tích hợp trong một hệ thống thống nhất và trang bị
hệ định vị toàn cầu. Điều này cho phép mở rộng khả năng tác chiến ra phạm
vi toàn thế giới.
Lực lượng không quân của Mỹ và Nato chỉ trong một tháng đã phá hủy

hơn 200 mục tiêu của Nam Tư và gây thiệt hại cho Nam Tư lên tới 200 tỷ
USD mà chỉ tiêu tốn khoảng 3 tỷ USD. Mặc dù Nam Tư đã có những biện
pháp chống trả, ngụy trang và phòng ngự có hiệu quả, tiêu diệt được một số
máy bay của Nato và Mỹ, đặc biệt là thành tích đánh hạ F117A của Mỹ. Tuy
nhiên vai trò của không quân đã được thể hiện rõ ràng trong cuộc chiến này.
Không quân chính là lực lượng quyết định tới kết cục của cuộc chiến. Không
11

quân có thể tiêu diệt có hiệu quả các mục tiêu của đối phương và đảm bảo số
bộ binh bị tử vong là tối thiểu.

Qua một số cuộc chiến tranh nêu trên ta có thể thấy được vai trò to
lớn của không quân và xu hướng chiến đấu của không quân ngày nay. Kể từ
khi có lực lượng không quân cho đến nay, vai trò của nó ngày càng trở nên
cần thiết và có tính chất quyết định. Trước tiên không quân đã làm giảm
phần lớn thiệt hại cho bộ binh, nhờ có không quân nên số bộ binh bị tiêu
diệt trong chiến tranh đã giảm đi rất nhiều. Thứ hai không quân có hỏa lực
rất mạnh và có khả năng thực hiện việc tấn công đối phương từ rất xa mà
không cần tiếp xúc với độ chính xác cao. Xu hướng tấn công của không quân
ngày nay là sử dụng một lượng ít máy bay, vũ khí nhưng đem lại hiệu quả
rất lớn nhờ việc trang bị các vũ khí công nghệ cao.

12


III. VAI TRÒ CỦA KHÔNG QUÂN NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG ĐẤU
TRANH BẢO VỆ TỔ QUỐC.
So với thế giới, lực lượng không quân của chúng ta được xây dựng
muộn hơn rất nhiều. Đến tháng 10/1954 lực lượng không quân của chúng ta
mới bắt đầu được xây dựng và cho đến ngày 1/5/1959 đội bay vận tải đầu
tiên của nước ta mới được thành lập. Ngày 30/5/1963 trung đoàn không quân
tiêm kích của chúng ta mới được thành lập và cho đến năm 1977 quân chủng
không quân mới được thành lập trở thành một trong 4 quân chủng của quân
đội NDVN.
Tuy thành lập muộn và lực lượng còn non trẻ xong không quân Việt
Nam đã hoàn thành rất nhiều nhiệm vụ quan trọng mà cả nước đã giao phó.

Đặc biệt là trong chiến tranh chống Mỹ cứu nước, lực lượng không quân của
chúng ta phải đương đầu với lực lượng không quân hùng mạnh nhất thế giới
là không quân Mỹ.
Với trí thông minh, tinh thần học hỏi và lòng dũng cảm vô song, không
quân Việt Nam với những máy bay tiêm kích thế hệ thấp và số lượng ít hơn
rất nhiều so với Mỹ nhưng đã lập nên nhiều chiến công hiển hách. Lịch sử
hào hùng của không quân Việt Nam được tô son bởi rất nhiều sự kiện đáng tự
hào. Sau đây là một số sự kiện tiêu biểu nhất.
Ngày 3/4/1965 khi không quân Mỹ oanh tạc cầu hàm rồng, do đã
nghiên cứu kỹ cách đánh của địch nên không quân ta đã xuất kích thành
công, sử dụng một biên đội gồm 4 máy bay MIG 17 bắn rơi hai máy bay F8 –
13


U của không quân Mỹ. Kể từ đó ngày này đã trở thành ngày truyền thống của
không quân Việt Nam.
Ngày 4/4/1965 với tinh thần dũng cảm và kiên cường, mặc dù lực
lượng chúng ta mỏng hơn rất nhiều nhưng không quân Việt Nam đã bắn rơi 2
máy bay F – 105 của Mỹ.
Với lực lượng ít hơn rất nhiều so với Mỹ, không quân Việt Nam đã
chọn cho mình cách đánh riêng nhằm đạt được hiệu quả chiến đấu cao đồng
thời tổn hao ít lực lượng. Đó chính là cách đánh cơ động nhanh, tạo yếu tố
bất ngờ, đánh nhanh rút nhanh, đánh có công kích, có yểm hộ, chú trọng cơ
động độ cao thấp, lợi dụng hỏa lực cao xạ yểm trợ để về căn cứ an toàn.
Trong suốt thời kỳ chiến tranh chống Mỹ, không quân ta đã có nhiều
trận chiến thắng oanh liệt gây hoang mang lớn cho không lực Mỹ, nhiều loại
máy bay hiện đại của Mỹ đã bị bắn rơi. Ngày 19/11/1967 tại Lang Chánh –
Hồi Xuân ( Thanh Hóa) không quân ta đã đánh rơi máy bay gây nhiễu điện tử
EB – 66 tạo điều kiện cho pháo cao xạ của ta đánh thắng một trận lớn bắn
rơi 8 máy bay cường kích và tiêm kích của địch.

Một dấu son chói lọi trong lịch sử không quân Việt Nam là thành tích

bắn hạ pháo đài bay được Mỹ ca ngợi là bất khả xâm phạm lúc bấy giờ B-52.
Ngay từ những năm 1970 chúng ta đã nghiên cứu và chuẩn bị để đánh B-52.
Và đến đêm 27/12/1972 trên bầu trời Tây nam Hà Nội, không quân ta đã bắn
rơi B – 52. Với một máy ba MIG – 21 được trang bị 2 tên lửa K -13 do phi
14


công Phạm Tuân lái trong chuyến xuất kích 24 phút đã bắn hạ máy bay chiến
lược B – 52.
Không quân Việt Nam không những đã đánh trả các cuộc tấn công
đường không của không quân Mỹ, không quân ta cũng đã thành công trong
việc đánh phá các tàu khu trục của Mỹ. Đó là thành tích quan trọng làm tiền
đề cho việc xây dựng và chiến đấu của bộ đội khong quân tiêm kích bom của
chúng ta.

15


IV. NHẬN THỨC CỦA BẢN THÂN TRONG CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ
BẢO VỆ TỔ QUỐC HIỆN NAY.
Qua hai đợt học tập do khoa Giáo dục quốc phòng giảng dạy, tôi đã có
thêm nhiều nhận thức về các lĩnh vực quân sự nói chung và về quân đội nhân
dân Việt Nam nói riêng. Tôi đã được giảng dạy về các kiến thức cơ bản về
một số loại vũ khí từ thô sơ đến hiện đại, ý thức được vai trò của mình trong
công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc hiện nay.
Qua các bài giảng của các giảng viên tôi đã thấy được phần nào sự
phát triển mạnh mẽ của các loại vũ khí hiện đại trên thế giới hiện này cũng
như các chiến lược quân sự mới xuất hiện. Sự phát triển của khoa học kỹ

thuật, đặc biệt là kỹ thuật số đã mang lại cho ngành công nghiệp vũ khí
những bước nhảy vọt. Các vũ khí thông minh đang phát triển mạnh mẽ với
tính năng ngày càng ưu việt. Việc nắm được điểm yếu, điểm mạnh của từng
loại vũ khí mới là cực kỳ quan trọng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ
quốc ngày nay. Là một sinh viên ngành kỹ thuật tôi đã phần nào ý thức được
nhiệm vụ của bản thân trong giai đoạn hiện nay. Đó là:
Không ngừng nỗ lực trong học tập và sáng tạo để dựng xây đất nước
phát triển, từng bước đưa đất nước bắt kịp với trình độ khoa học kỹ thuật của
khu vực và thế giới. Từ đó có thể từng bước làm chủ được các vũ khí hiện
đại.

16


Thực hiện và tuyên truyền lối sống trong sạch. Luôn cảnh giác với các
hành động diễn biến hòa bình, đặc biệt là đối với các phương tiện truyền
thông hiện đại và qua mạng thông tin toàn cầu Internet.
Góp sức vào các phong trào tuyên truyền các kiến thức về giáo dục
quốc phòng tại địa phương.

17