MỤC LỤC
1. Mở đầu.
1.1 Lý do chọn đề tài ............................................................................................1
1.2. Mục đích nghiên cứu .....................................................................................3
1.3.Đối tượng nghiên cứu .....................................................................................3
1.4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................3
2. Nội dung.
2.1. Cơ sở lý
luận............................ ......................................................................3
2.3. Các giải pháp và biện…………….…………………………………………6
2.3.1. Các giải pháp………. …………………………………………………….6
2.3.2. Các biện pháp tổ chức thực hiện………….................................................7
2.4. Hiệu quả …………………………………………………………………...18
3. Kết luận và kiến nghị.
3.1. Kết luận……………………………………………………………………19
3.2. Kiến nghị…………………………………………………………………..20
Tài liệu tham khảo……………………………………………………………….
Phụ lục……………………………………………………………………………
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Bác Hồ kính yêu đã nói:
“ Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn biết ngủ biết học hành là ngoan.”
Giáo dục Mầm non là ngành học mở đầu trong hệ thống giáo dục quốc
dân, chiếm vị trí quan trọng. Giáo dục mầm non có nhiệm vụ xây dựng những
cơ sở ban đầu, đặt nền móng cho việc hình thành nhân cách con người. Trẻ em
là hạnh phúc của mọi gia đình, là tương lai của cả dân tộc, việc bảo vệ chăm sóc
giáo dục trẻ không phải chỉ là trách nhiệm của mọi người mà của toàn xã hội và
của cả nhân loại. Đây là thời điểm mấu chốt và quan trọng nhất, thời điểm này
tất cả mọi việc đều bắt đầu: Bắt đầu ăn, nói, nghe, nhìn và vận động bằng đôi
chân, đôi tay của mình…Tất cả những cử chỉ đó đều làm nên những thói quen,
kể cả thói xấu. Chính vì vậy chúng ta ở thế kỷ 21 thế kỷ của nền văn minh trí
tuệ, của nền khoa học hiện đại. Do vậy con người cần phải năng động để phù
hợp với sự phát triển của thời đại. Muốn được như vậy ngay từ tuổi ấu thơ trẻ
mầm non, đặc biệt là trẻ 5 - 6 tuổi đang ở những bước phát triển mạnh về nhận
thức, tư duy về ngôn ngữ, về tình cảm, kỹ năng xã hội.Chất lượng chăm sóc,
nuôi dưỡng, giáo dục trẻ ở trường mầm non tốt sẽ có tác dụng rất lớn đến chất
lượng giáo dục ở các bậc học tiếp theo, chất lượng Giáo dục mầm non quyết
định tới sự hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ về thể chất, tình
cảm, đạo đức, trí tuệ và thẩm mỹ. Có thể nói nhân cách con người trong tương
lai như thế nào phụ thuộc lớn vào sự giáo dục của trẻ trường mầm non.
Tác phẩm văn học thông qua truyện kể nuôi dưỡng và phát triển ở trẻ trí
tưởng tượng, sáng tạo nghệ thuật. Vì vậy việc đem tác phẩm văn học thông qua
truyện kể đến cho trẻ là một việc rất quan trọng và cần thiết. Đối với trẻ mẫu
giáo, quá trình được tiếp xúc với tác phẩm văn học thông qua truyện kể phải từ
dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, để từ đó trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ văn
học của mình. Khả năng cảm thụ đó là sự phát triển trực tiếp của trẻ về các lĩnh
vực: Nhận thức-ngôn ngữ-tình cảm xã hội. Tuy nhiên khi đưa tác phẩm văn học
thông qua truyện kể đến cho trẻ đòi hỏi người giáo viên phải có những suy nghĩ
sáng tạo và lựa chọn những tác phẩm hay phù hợp với lứa tuổi, có ý nghĩa giáo
dục trẻ để từ đó đưa ra những phương pháp, biện pháp thích hợp nhằm giúp trẻ
phát triển tốt khả năng cảm thụ tác phẩm văn học. Giáo dục có tầm quan trọng
rất lớn đối với đời sống con người nhất là tuổi mầm non. Ca dao xưa có câu
“dạy con từ thủa còn thơ” câu ca dao ấy đã đi vào lòng người và không thể nào
quên. Mỗi chúng ta đều được lớn lên từ những tiếng ru ngọt ngào của bà của mẹ
cất lên “Cháu ơi cháu ngủ với bà” hoặc “con ơi con ngủ cho ngon”...Do đó ngay
từ tuổi mầm non qua những tác phẩm văn học thông qua truyện kể mang đến
cho trẻ những kiến thức cơ bản về cuộc sống xung quanh mà điều quan trọng
nhất đó là giáo dục trẻ về đạo đức làm người.
2
Làm quen với tác phẩm văn học thông qua truyện kể còn giúp trẻ tích lũy
và mở rộng vốn từ ngữ phong phú đa dạng, giúp trẻ phát âm chuẩn tiếng việt
khả năng nói sõi, diễn đạt ngôn ngữ rõ ràng mạch lạc và tạo điều kiện thuận lợi
cho trẻ chuẩn bị bước vào lớp 1. Có thể nói rằng làm quen với tác phẩm văn học
thông qua truyên kể ở lứa tuổi mầm non là một hoạt động quan trọng và rất cần
thiết nó góp phần vào việc hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ
về mọi mặt như: Đức, trí, thể, mỹ, phát triển ngôn ngữ, mở rộng kiến thức và mở
rộng hiểu biết về thế giới xung quanh cho trẻ. Rất nhiều câu truyện đã giúp
chúng ta giải đáp những thắc mắc cho trẻ. Ông cha ta đã có câu “Tiên học lễ,
hậu học văn” vì vậy mà ngay từ lứa tuổi mầm non chúng ta cần phải cho trẻ
nhận thức được các vấn đề về đạo đức của con người, từ đó xây dựng ở trẻ tình
cảm đạo đức, hành vi đạo đức cần thiết. Có thể khẳng định rằng văn học là một
phương tiện giáo dục đạo đức cho trẻ. Thông qua các nhân vật (đặc biệt là hành
động của nhân vật) trong các tác phẩm trẻ nhận thức được các khái niệm đạo
đức, trẻ bộc lộ tình cảm đạo đức đối với nhân vật và lấy đó làm bài tập cho việc
cư xử của mình (hành vi đạo đức). Các nhà văn đã mượn các nhân vật như:
Chàng hoàng tử, công chúa, bà tiên, ông bụt, cô bé, cậu bé. Những con vật như
gà,vịt, thỏ, gấu, mèo…Để gửi đến cho trẻ những bài học giáo dục đạo đức rất
nhẹ nhàng nhưng sâu sắc.
Vậy làm thế nào để cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học thông qua
truyện kể? đây là dấu chấm hỏi để cho những người làm công tác giáo dục phải
suy nghĩ và tự tìm tòi ra những phương pháp và biện pháp giáo dục phù hợp.
Song trong thực tế văn học còn gặp nhiều bất cập đặc biệt là nhận sự tiếp cận
của chương trình giáo dục mầm non hiện nay trong giảng dạy của giáo viên còn
chậm, chưa tự linh hoạt việc nghiên cứu tài liệu còn hạn chế, trang thiết bị còn
thiếu. Đặc điểm tâm sinh lý, ý thức của trẻ ở lứa tuổi 5- 6 tuổi còn hạn chế do cơ
quan và bộ máy đầu phát âm của trẻ chưa hoàn thiện. Do vậy nên còn nhiều trẻ
nói ngọng khả năng diễn đạt câu chưa rõ ràng, mạch lạc trẻ còn hiếu động chưa
có sự tập trung cao trong giờ học. Chính vì vậy mà chất lượng giáo dục trẻ hoạt
động văn học thông qua truyện kể. Xuất phát từ tầm quan trọng của hoạt động
văn học và tình hình thực tế ở trường, lớp là người giáo viên trực tiếp đứng lớp
mẫu giáo 5- 6 tuổi trong quá trình dạy trẻ hoạt động với văn học. Tôi rất băn
khoăn, trăn trở, suy nghĩ là mình phải làm thế nào để những câu truyện của cô
đạt được những tác dụng về mọi mặt, mọi nội dung như mong muốn, khai thác
được hết tác dụng trong mỗi câu truyện để trẻ có thể lĩnh hội và cảm nhận hết
được cái hay, cái đẹp trong mỗi câu truyện góp phần vào việc giáo dục đạo đức
và hoàn thiện nhân cách trẻ.
Xuất phát từ lý do trên tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất
lượng cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen với tác phẩm văn học thông qua
truyện kể ”.
1.2. Mục đích nghiên cứu: Đề ra một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy
trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi làm quen với tác phẩm văn học thông qua truyện kể.
3
1.3. Đối tượng nghiên cứu : 23 trẻ lớp 5-6 tuổi trường mầm non xã Liên Lộc Huyện Hậu Lộc - Tỉnh Thanh Hóa, năm học 2015-2016.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận: Đọc các tài liệu có liên quan đến đề
tài.
- Phương pháp đàm thoại: Nhóm phương pháp này rất quan trọng khi dạy
trẻ dựa trên phương pháp này giúp trẻ pháp triển ngôn ngữ.
- Phương pháp quan sát, phương pháp trực quan:
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế: Nhóm phương pháp này nhằm
giúp người học có kiến thức một cách hệ thống về quy trình điều tra khám phá
trong thực tế.
- Phương pháp thực nghiệm: Là nhóm phương pháp tổ chức cho trẻ thực
hành luyện tập để cung cấp kiến thức và vận dụng những điều đã tiếp thu.
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Là phương pháp trực tiếp tác động
vào đối tượng có trong thực tiễn để làm bộc lộ bản chất và quy luật vận động
của đối tượng đó, giúp người nghiên cứu thu thập hoặc làm nảy sinh các ý tưởng
nghiên cứu đề xuất sáng tạo.
- Phương pháp xử lý thống kê toán học: Tổng hợp và phân tích số liệu đã
điều tra và khảo sát.
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lý luận:
Sự nghiệp giáo dục có một vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển đất
nước về trước mắt cũng như lâu dài. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của
Đảng đã xác định “cùng với khoa học và công nghệ, Giáo dục và Đào tạo là
quốc sách hàng đầu nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân
tài”. Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ IX của Đảng đã nhấn mạnh: “Phát triển
Giáo dục - Đào tạo là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp
công nghiệp hoá, hiện đại hoá, là điều kiện để phát huy nguồn nhân lực, là yếu
tố cơ bản để phát triển xã hội và tăng trưởng kinh tế bền vững”.
Theo chương trình giáo dục mầm non mới (ban hành kèm theo TT số
17/2009/TT-BGDĐT ngày 25/7/2009 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cũng đã nêu
rõ. Mục tiêu của GDMN là giúp trẻ phát triển về thể chấ, tình cảm, trí tuệ, thẩm
mỹ, hình than những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1,
hình thành và phát triển ở trẻ em những chức năng tâm sinh lý, năng lực và
phẩm chất mang tính nền tảng, những kỹ năng sống can thiết, phù hợp với lứa
tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đạt nền tảng cho việc
học ở các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời).
Đứng trước tình hình đổi mới của đất nước, cùng với sự phát triển không
ngừng của nền giáo dục nước nhà, đứng trước thời kỳ hội nhập kinh tế, đất nước
đang trên đường mở cửa những ảnh hưởng không nhỏ của nền nhiều nền văn
hóa khác nhau. Thì việc giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa vốn có của
cha ông ta từ ngàn xưa là nhiệm vụ cần và cập nhật nhất. Bên cạnh đó, việc tiếp
thu những tinh hoa văn hóa của nhân loại để làm giàu thêm bản sắc văn hóa
4
riêng của dân tộc mình cũng là vấn đề cần thiết - làm thế nào để cho thế hệ trẻ
của chúng ta "Hoà nhập mà không hoà tan".
Vậy thế nào là cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học thông qua truyện
kể? Từ những vẻ đẹp nhỏ nhặt thường ngày trong cư xử mang tính người mà nảy
sinh ra những hành động cao thượng, nhân ái vì con người. Những tác phẩm văn
học thông qua truyện kể cho trẻ mầm non có ảnh hưởng lớn đến việc giáo dục
đến phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
Những hình tượng tươi sáng, những bức tranh giàu chất thơ của thiên
nhiên được vẽ lên trong tác phẩm, nhịp điệu của những tính chuẩn xác, biểu cảm
của ngôn ngữ được các cháu yêu thích. Cảm nhận được vẻ đẹp của ngôn ngữ từ
đó trẻ ghi nhớ và hứng thú đọc và kể lại câu truyện. Vốn từ ngữ tăng lên, ngôn
ngữ của trẻ trở nên phong phú, tích cực. Tình yêu ngôn ngữ nghệ thuật của trẻ
cần được giáo dục ngay từ thời thơ ấu trẻ sẽ mang tình yêu đó đến các bậc học
tiếp theo và mai sau các cháu sẽ biết yêu quý văn học nước nhà.
Trường mầm non giáo dục trẻ thông qua nhiều hoạt động, mỗi hoạt động
đều góp phần giáo dục trẻ phát triển một cách toàn diện.Trong đó hoạt động văn
học thông qua truyên kể là một trong những hoạt động không thể thiếu được và
vô cùng quan trọng đối với trẻ mẫu giáo. Làm thế nào để cho trẻ làm quen với
các tác phẩm văn học thông qua truyện kể? đây là dấu chấm hỏi để cho những
người làm công tác giáo dục phải suy nghĩ và tự tìm tòi ra những phương pháp
và biện pháp giáo dục phù hợp. Để đáp ứng được mục đích đề ra là giúp trẻ có
đạo đức tốt, biết yêu thiên nhiên yêu Tổ quốc, yêu những người xung quanh
mình như: Ông, bà, bố, mẹ, anh, chị, cô giáo và bạn bè…Thì mỗi giáo viên phải
cố gắng trong chăm sóc giáo dục trẻ để đưa ra những phương pháp, biện pháp
giáo dục trẻ phù hợp theo chương trình giáo dục mầm non hiện nay.
Vì vậy muốn thúc đẩy nhu cầu đổi mới hình thức theo phương pháp giáo
dục mầm non hiện nay nhằm nâng cao chất lượng phát triển trí tuệ, ngôn ngữ
cho trẻ 5- 6 tuổi cần : “Nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với tác phẩm văn
học thông qua truyện kể” Đó là một việc làm hết sức cần thiết giúp trẻ mầm non
tiếp cận một cách hồn nhiên và nhanh nhất với chương trình giáo dục Tiểu học
hiện nay.
2.2. THỰC TRẠNG:
2.2.1. Thực trạng:
Liên Lộc là xã nằm ở phía đông bắc huyện Hậu Lộc, phía tây bắc giáp xã
Tuy lộc, phía đông bắc giáp xã Quang lộc, phía nam giáp xã Hoa lộc, phía đông
giáp với huyện Nga Sơn.
Xã Liên lộc là xã vùng màu có tổng diện tích tự nhiên là 502,42 ha trong
đó có 1274 hộ, và có 4282 nhân khẩu. Thu nhập bình quân đầu người là 20 triệu
đồng/người/ năm. Những năm gần đây điều kiện kinh tế ở xã đang trên đà phát
triển. Đời sống của nhân dân đang được thay đổi. Bên cạnh đó còn có các tổ
chức đoàn thể luôn kề vai sát cánh để ủng hộ nhà trường trong mọi phong trào
thi đua.,
5
2.2.2. Thuận lợi:
Trường Mầm non Liên Lộc là một trường nằm ngay trung tâm của xã. Trường
có 9 lớp học ( 04 nhóm nhà trẻ và 05 lớp mẫu giáo) trong đó có 1 nhóm 06 -18
tháng tuổi, 01 nhóm 18 – 24 tháng tuổi và có 02 nhóm 24 – 36 tháng tuổi, có
02 lớp 3- 4 tuổi, 02 lớp 4- 5 tuổi và 01 lớp 5- 6 tuổi được sự quan tâm của các
cấp lãnh đạo, Trường được xây dựng khang trang và đầu tư đầy đủ về cơ sở vật
chất. Với đội ngũ cán bộ giáo viên luôn tâm huyết với nghề 100% đều đạt trình
độ chuẩn, 80% trên chuẩn. Điều đó cũng góp phần thuận lợi cho việc học hỏi
kinh nghiệm.
- Ban giám hiệu nhà trường luôn sát sao quản lý và điều hành trong mọi
công việc trong trường. Trường được xây dựng tập trung tại một khu nên rất
thuận tiện cho công tác quản lý và dạy học.
- Năm học 2015- 2016, tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 5 - 6
tuổi. Là một giáo viên trực tiếp đứng lớp nên tôi nắm vững khả năng ngôn ngữ
và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ nhất là ở trẻ 5 - 6 tuổi.
- Bản thân là một giáo viên có tinh thần trách nhiệm cao trong công tác
giảng dạy, không ngừng học hỏi, tham khảo tài liệu, dự giờ đồng nghiệp để rút
ra kinh nghiệm cho bản thân, nói đúng tiếng phổ thông, phát âm chuẩn, có tâm
huyết yêu nghề, mến trẻ, tham gia đầy đủ các lớp chuyên đề.
Bên cạnh đó đối với hoạt động văn học tôi có niềm đam mê, biết cảm thụ
tác phẩm và nắm được những giá trị nội dung, ý nghĩa của tác phẩm văn học
trong việc giáo dục trẻ.
- Lớp có đồ dùng, đồ chơi, có đầy đủ bàn ghế đúng quy cách, tranh ảnh để phục
vụ hoạt động với văn học. Hơn nữa ban giám hiệu luôn tổ chức dự giờ thăm lớp
để giáo viên học gỏi kinh nghiệm lẫn nhau.
2.2.3. Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi Trường cũng còn những khó khăn như:
- Lớp đã có đồ dùng đồ chơi nhưng chưa phù hợp với thông tư
02/2010/TT-BGĐT ngày 11tháng 2 năm 2010 “Ban hành danh mục đồ dùng- đồ
chơi - thiết bị dậy học tối thiểu dùng cho giáo dục mầm non”
- Địa bàn dân cư rộng, các thôn xóm nằm cách xa trường, bên cạnh trường
học có nhiều mương rãnh ao hồ và đồng ruộng nên gặp khó khăn cho phụ huynh
khi đưa, đón trẻ.
- Hơn nữa đa số trẻ trong trường đều là con em của những gia đình làm
nông nghiệp điều kiện kinh tế khó khăn, văn hóa còn chưa cao, vốn kinh nghiệm
của trẻ còn nghèo nàn, phạm vi tiếp xúc của trẻ còn hạn hẹp và kỹ năng giao tiếp
của trẻ còn yếu. Đa số trẻ còn nói tiếng địa phương, khả năng tiếp thu và cảm
nhận tác phẩm văn học của trẻ không đồng đều.
- Một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến vấn đề học của con em
mình, phó mặc cho cô giáo ở trường, coi nhẹ chương trình học của trẻ, nhiều
phụ huynh cho rằng học ở lứa tuổi mầm non là chưa cần thiết. Nên một phần
nào đó ảnh hưởng đến quá trình học tập của các cháu. Đây là một vấn đề đang
được quan tâm và giải quyết sớm để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ.
6
2.2.4.Kết quả khảo sát thực trạng.
Bảng 1: Kết quả khảo sát thực trạng.
Kết quả
Tốt
SL %
Đạt
Khá
SL %
TB
SL %
Chưa đạt
Yếu
Kém
SL % SL %
23
2
9
5
22
14
61
2
8
0
0
Kĩ năng quan sát
lắng nghe.
23
3
13
6
27
12
52
2
8
0
0
Khả năng diễn đạt
ngôn ngữ giao tiếp.
23
2
9
4
17
14
61
3
13
0
0
Nội dung
đánh giá
Trẻ có khả năng cảm
thụ tác phẩm.
Tổng
số trẻ
Khả năng cảm thụ cái
thiện ,cái ác trong tác 23
2
9
5
22 12 52 4
17 0
0
phẩm.
Từ bảng khảo sát thực trạng tôi thấy kết quả trên trẻ còn rất hạn chế. Loại
tốt, khá, chỉ đạt 27%, số trẻ ở loại trung bình còn rất nhiều, đặc biệt số trẻ ở loại
yếu chiếm 17%.
* Nguyên nhân:
- Trang thiết bị đồ dùng phục vụ cho tiết dạy chưa khoa học thẩm mỹ, chưa
sinh động sáng tạo. Việc tạo môi trường (nhất là môi trường mở) cho trẻ hoạt
động có nhiều hạn chế, hình thức chưa thu hút được nhiều trẻ tham gia hoạt
động.
- Trẻ còn sử dụng tiếng địa phương nhiều, một số trẻ còn nói ngọng. Do
đó việc trẻ kể lại truyện còn gặp nhiều khó khăn. Số trẻ trong lớp vẫn chưa đồng
đều về chất lượng, số ít cháu còn nhút nhát và quá hiếu động.
- Nhận thức của một số phụ huynh học sinh về hoạt động học chưa đúng.
2.3. CÁC GIẢI PHÁP VÀ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN:
2.3.1. Các giải pháp tổ chức thực hiện.
Từ kết quả khảo sát trên tôi nhận thấy cần phải có những giải pháp tốt để
nâng cao chất lượng dạy trẻ mẫu giáo 5-6 tuổ làm quen với tác phẩm văn học
thông qua truyện kể cho trẻ. Chính vì vậy tôi đã nghiên cứu và tìm tòi đưa ra
một số giải pháp cụ thể sau.
+Đối với trẻ. Xây dựng nề nếp học tập tạo cho trẻ thói quen trong học tập
và có hứng thú với hoạt động văn học thông qua truyện kể.
+Đối với giáo viên. Tự học tự tìm hiểu nghiên cứu đổi mới phương pháp
dạy học lấy trẻ làm trung tâm và giáo dục trẻ cá biệt. Tăng cường làm đồ dùng
đồ chơi phục vụ cho hoạt động văn học thông qua truyện kể.
7
+Đối với phụ huynh. Tích cực tuyên truyền và trao đổi để phụ huynh hiểu
rõ về tầm quan trọng của hoạt động văn học thông qua truyện kể cho trẻ nghe
nhằm phối kết hợp nâng cao nhận thức cho trẻ khi nghe người lớn kể truyện.
2.3.2. Các biện pháp tổ chức và thực hiện.
* Biện pháp 1: Xây dựng nề nếp, thói quen, tạo môi trường hoạt động cho trẻ.
- Xây dựng nề nếp thói quen cho trẻ:
Ngay từ ngày đầu vào năm học tôi đã chú trọng đến việc xây dựng nề nếp
và thói quen cho trẻ. Một số trẻ ở trong lớp rất hiếu động, hay nói chuyện riêng
trong giờ học, nên tôi xếp những cháu nghịch ngồi cạnh những cháu ngoan.
Luyện cho trẻ những thói quen ngồi ngoan, chú ý, hứng thú trong giờ học, tạo
cho trẻ cảm giác tự tin không sợ sệt, tạo không khí vui vẻ mạnh dạn khi phát
biểu ý kiến.
Mọi lúc mọi nơi cũng cần cho trẻ làm quen với văn học thông qua truyện
kể. Vào buổi sáng giờ đón trẻ tôi cho trẻ được chơi theo ý thích trong đố góc
sách truyện tôi luôn khuyến khích trẻ tham gia. Trẻ sẽ được “đọc”, xem các câu
chuyện mà trẻ thích, được chơi với các con rối trẻ yêu, được nghe các câu
chuyện mà trẻ cảm thấy hứng thú…Khi trẻ được tiếp xúc nhiều lần trẻ sẽ dần
dần cảm nhận được những cái hay cái đẹp trong các tác phẩm đó và càng ngày
càng thích thú hơn với các hoạt động văn học thông qua truyện kể.
Để làm tốt điều này tôi đã dùng biện pháp nêu gương trẻ cuối buổi học.
Ví dụ: Ngoài việc tuyên dương những trẻ ngoan ra tôi đặc biệt chú trọng
việc tuyên dương đối với trẻ hay có thói quen nghịch ngợm như: Trong giờ học
nếu trẻ đó ngoan giơ tay phát biểu bài dù là chưa đúng nhưng tôi vẫn cho cả lớp
tuyên dương trẻ một tràng pháo tay thật to. Hay cuối buổi học khi nêu gương
cắm cờ bé ngoan tôi nêu tên trẻ đó trước nếu hôm nay trẻ đó ngoan và cho trẻ đó
lên cắm cờ bé ngoan trước. Chiều tối khi bố, mẹ trẻ đến đón tôi kể cho bố, mẹ
trẻ nghe về những việc tốt hôm nay ở Trường của trẻ. Từ đó trẻ thấy thích thú
khi được mọi người khen và trẻ sẽ ngoan hơn chú ý, tập trung trong giờ học hơn.
-Tạo môi trường thuận lợi cho trẻ hoạt động phù hợp với thời điểm của chủ
đề;
Tạo môi trường cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học trong trường lớp
mầm non nói chung học sinh lớp 5- 6 tuổi qua truyện kể nói riêng là rất quan
trọng giáo viên sưu tầm tranh ảnh nội dung truyện giúp trẻ có điều kiện tiếp cận
với tác phẩm từ đó trẻ thích xem sách truyện hơn.
Khi sử dụng môi trường văn học cho trẻ tiếp xúc nên đặc biệt chú ý đến
việc tạo môi trường để cho trẻ tiếp xúc, ở bất kỳ chỗ nào trẻ họat động cũng đều
liên quan đến truyện đó là những bức tranh, những con rối, những đoạn truyện
trong chương trình do cô giáo tự sáng tạo hay sưu tầm. Nếu góc văn học mang
tính chủ đạo thì các góc khác trong lớp cũng xây dựng kết hợp có sự lồng ghép
hài hòa tăng cường cơ hội cho trẻ giao tiếp với môi trường xã hội, môi trường tự
nhiên. Tạo môi trường văn học trong khuôn viên nhà trường, trong lớp như:
8
Vườn rau của mẹ, vườn cổ tích...Môi trường ngoài khuôn viên: Con đường, cánh
đồng lúa...Giúp trẻ tìm tòi khám phá và phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn
trong cuộc sống, qua đó các kiến thức, kỹ năng của trẻ được củng cố và bổ sung.
Ví dụ: ở chủ đề bản thân trong dịp “Ngày hội đêm Rằm” cô cùng trẻ tổ
chức đóng kịch để có tiết mục kịch phục vụ cho buổi biểu diễn.
Tạo môi trường cho trẻ chú ý đảm bảo sức khỏe va an toàn cho trẻ cần
coi trọng hàng đầu. Môi trường cần có đủ điều kiện về không gian, thời gian và
phương tiện để trẻ hoạt động thực sự.
Trang trí lớp phù hợp với sự thay đổi của từng chủ đề giáo dục tạo sự mới
mẻ dễ thu hút tính tìm hiểu của trẻ. Bố trí góc văn học phù hợp để từng cá nhân
trẻ hoặc nhóm trẻ có thể lựa chọn theo yêu cầu và hứng thú. Tổ chức các hoạt
động thích hợp các nội dung theo chủ đề, đảm bảo tác động lên nhiều mặt phát
triển của trẻ. Khai thác mối liên hệ giữa nội dung hoạt động của các lĩnh vực
khác nhau. Tuy nhiên kết hợp phải nhẹ nhàng, linh hoạt, hợp lý đảm bảo trọng
tâm của giờ hoạt động. (Ảnh 1- phụ lục)
Để giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học thông qua truyện kể thì
việc tạo cơ hội cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học phải thường xuyên. Ngay
từ đầu năm học BGH nhà trường đã trang bị cho lớp nhiều cuốn truyện, tạp chí.
Ngoài ra tôi còn sưu tầm các sách văn học, các họa báo, tạp chí, lịch cũ, nguyên
liệu cho trẻ tự làm sách để xây dựng một “Góc thư viện” mang nội dung văn
học, tại “Góc thư viện” trẻ được xem các tranh truyện, tạp chí, họa báo. (Ảnh 2phụ lục)
Trong góc chơi với các tác phẩm văn học đó, tôi có chú ý sưu tầm nhiều
nguyên vật liệu khác nhau cho trẻ làm rối cho chính trẻ biểu diễn. (Ảnh 3- phụ
lục)
Trong quá trình trẻ biểu diễn, thể hiện đó tự trẻ đã cảm nhận được nhịp
điệu, câu từ trong các tác phẩm đó.
*Biện pháp 2: Nguyên vật liệu làm đồ dùng đồ chơi cách làm và cách sử
dụng đồ dùng đồ chơi trong hoạt động làm quen với tác phẩm văn học thông
qua truyện kể.
- Chuẩn bị nguyên vật liệu:
Để giờ học đạt kết quả cao hơn thì đồ dùng trực quan là khâu quan trọng
nhất. Chính vì thế sau khi nắm bắt tình hình thực tế của hoạt động làm quen với
tác phẩm văn học thong qua truyện kể tôi nghĩ để có đồ dùng đẹp, sinh động,
hấp dẫn đối với trẻ thì nguyên vật liệu là điều đầu tiên cần phải có. Vì thế tôi
phát động phong trào thu gom phế liệu từ trẻ và phụ huynh vào giờ đón trẻ, trả
trẻ tôi thường trao đổi với phụ huynh để ở nhà phụ huynh sưu tầm một số vật
liệu phế thải như hộp sữa tắm, dầu gội đầu, vải vụn, sợi len… mang đến lớp. Khi
có vật liệu mà phụ huyng mang đến tôi tìm tòi, nghiên cứu để sáng tạo ra một số
mô hình phù hợp với nội dung hoạt động.
- Cách làm đồ dùng:
Ví dụ1: Đối với chủ đề gia đình khi kể câu truyện “Hai anh em” tôi sử dụng
một số vật liệu phế thải như bông cũ, vải vụn, bìa cứng, sợi len…Tôi hướng dẫn
9
để trẻ được làm cùng cô. Như sợi len vàng tôi cắt thành đoạn ngắn, băng dính
hai mặt dán đều trên mảng giấy sau đó dùng len đã cắt nhỏ dính theo dải nối tiếp
để tạo thành ruộng lúa chín vàng. Để làm cánh đồng bông, tôi sử dụng bông cũ
xé nhỏ rồi dán thành mảng vào bìa cứng. Nhân vật Ông bụt, người Anh và người
em tôi sử dụng bìa cứng vẽ các chi tiết rồi cắt thành hai mảng ghép lại nhau tạo
thành hình người, các chi tiết phụ như cỏ cây hoa lá tôi cắt từ những lọ phế thải
chất liệu nhựa dẻo.
Ví dụ 2: Ở chủ đề động vật qua câu truyện “Dê con nhanh trí” tôi cũng sử dụng
mô hình là những con rối, từ những vải vụn và bông cũ tôi hướng dẫn để trẻ
cùng làm với cô để tạo thành các nhân vật trong truyện, từ những phế liệu sẵn có
đó tôi đã hướng dẫn cho trẻ dể trẻ cùng cô sáng tạo làm ra được những mô hình
đẹp sinh động gây được sự chú ý của trẻ vào giờ học, giờ học mang lại kết quả
cao hơn. (Ảnh 4- phụ lục)
-Cách sử dụng:
Khi kể truyện tôi sử dụng mô hình để dẫn dắc vào bài sau đó tôi dùng rối để kết
hợp kể nội dung câu truyện khi dùng rối phải chú ý kết hợp giữa lời kể và cách
sử dụng nhân vật cho phù hợp.
Ngoài ra có những truyện tôi sử dụng bằng mô hình và sa bàn, các nhân
vật là những con vật như thỏ, chó, mèo, gấu, gà trống tôi làm bằng các lọ phế
thải hay bằng bìa cứng.
Khi sử dụng trong giờ dạy kể truyện tôi chỉ đưa đồ dùng đó ra 1 đến 2 lần
không nên kết hợp nhiều lần làm trẻ nhàm chán. Tùy vào từng nội dung câu
truyện mà tôi sử dụng đồ dùng trực quan cho phù hợp.
Chính vì thế tôi thiết nghĩ để giờ học đạt kết quả cao thì hình tượng trực
quan là rất quan trọng đối với trẻ lời nói cụ thể và có hình ảnh trực quan minh
họa của giáo viên giúp trẻ cảm nhận được tác phẩm văn học thông qua truyện kể
một cách dễ hiểu nhất.
Việc tổ chức cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học thông qua truyện kể
trong trường mầm non một phương tiện không thể thiếu để hỗ trợ cho việc thành
công của tiết dạy chính là đồ dùng trực quan minh họa, lựa chọn phương tiện
trực quan sao cho phù hợp có tác dụng giáo dục thẩm mỹ, phương pháp này phù
hợp với đặc điểm nhận thức của trẻ mầm non, ngôn ngữ hình thể của cô giáo là
phương tiện trực quan sinh động nhất. Ngôn ngữ nói, đọc diễn cảm rõ ràng mạch
lạc, tình cảm hòa quyện giữa âm thanh, nghĩa từ, giữa giọng điệu và cử chỉ điệu
bộ sẽ làm sống dậy hình ảnh đẹp trong mắt trẻ. Ngoài ngôn ngữ hình thể thì rối,
tranh cũng là biện pháp trực quan sinh động giúp trẻ hứng thú và tạo kết quả tốt
trong giờ học. (Ảnh 5 – phụ lục)
Đặc điểm của trẻ là nhận thức từ trực quan đến trìu tượng cho nên nếu
không có trực quan thì trẻ khó tưởng tượng được. Mặt khác sự chú ý của trẻ còn
phân tán chưa bền vững, đồ dùng trực quan đẹp, hấp dẫn sẽ thu hút sự tập trung
chú ý của trẻ hơn. Đồ dùng trực quan có thể là tranh ảnh, rối rệt, mô hình, sa
bàn, vật thật, sân khấu…Đồ dùng trực quan phải sử dụng đúng lúc, đúng chỗ
nhằm khắc sâu kiến thức trong câu truyện. Với tôi khi dạy kể truyện cho trẻ mẫu
10
giáo tùy vào từng nội câu truyện tôi vận dụng, có những câu chuyện tôi dùng
tranh và mô hình, sa bàn. Ngoài ra tôi còn thường xuyên tham mưu với nhà
trường để tăng cường đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho môn học cho trẻ làm quen
với tác phẩm văn học thông qua truyện kể.
Song với hình thức hiện nay, thời đại công nghệ tiên tiến nên việc ứng
dụng công nghệ tiên tiến vào bài giảng mang lại kết quả rất cao.Biện pháp này
luôn gây sự chú ý, tò mò cho trẻ. Vì vậy giáo viên nên đưa công nghệ tiên tiến
vào giảng dạy để mang lại kết quả cao.
Đơn giản là các hình ảnh đưa lên máy sử dụng các hiệu ứng, màu sắc phù
hợp cũng đã gây sự chú ý của trẻ.
Ví dụ: Với câu chuyện “Cây khế ” tôi đã xây dựng đoạn phim hoạt hình về nội
dung đệm rất hứng thú làm cho trẻ dễ nhớ nội dung truyện và thấy được nét đặc
trưng của các nhân vật.
Tôi sử dụng máy tính có thể chuyển các bức tranh có sẵn của câu truyện
thành đoạn phim hoạt hình, hay ta có thể đưa đoạn phim quay sẵn phù hợp với
nội dung như thế rất thu hút và gây hưng thú hơn cho trẻ. (Ảnh 6 – phụ lục)
*Biện pháp 3: Tự học tự bồi dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ nhằm
góp phần nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với văn học thông qua truyện kể.
Đất nước đổi mới cũng đồng nghĩa với việc phát triển và hoàn thiện con
người mới. Chính vì vậy mọi ngành đều đổi mới để phù hợp với tình hình thực
tế, đặc biệt là giáo dục mầm non hiện nay cũng đang từng bước nhằm phát triển
ở trẻ một cách toàn diện.Nên biện pháp tự học tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp
vụ qua việc tự học tự bồi dưỡng, giáo viên học hỏi được nhiều điều từ các đơn vị
bạn. Từ đó đúc rút ra được những kinh nghiệm để áp dụng thực hiện có hiệu quả
tại đơn vị mình.
Giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục, bởi vậy giáo viên
phải tự bồi dưỡng để đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn. Nắm vững chương trình
giáo dục mầm non và có năng lực chuyên môn, năng lực sư phạm, khả năng xây
dựng thực hiện kế hoạch giáo dục theo hướng tích hợp nên người giáo viên phải
yêu nghề, yêu trẻ mạnh dạn đổi mới sáng tạo linh hoạt trong mỗi tiết dạy.Giáo
viên phải luôn tìm tòi sáng tạo, thường xuyên cập nhật thông tin tham khảo các
giáo án điện tử, ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình giảng dạy. Đồng
thời tham gia sinh hoạt chuyên môn đầy đủ. Dự giờ đồng nghiệp về hoạt động các
lớp trong trường, tham khảo sách báo, tài liệu, phim ảnh...Để thực hiện một cách có
hiệu quả hơn.
*Biện pháp 4: Lấy trẻ làm trung tâm của các hoạt động dạy và học.
Thực tế hiện nay quan điểm “Giáo viên làm trung tâm cho mọi hoạt động
giáo dục” Đã chuyển sang quan điểm “Lấy trẻ làm trung tâm”. Trẻ phải được coi
là trung tâm của mọi hoạt động giáo dục. Giáo viên cần phải dựa vào đặc điểm
tâm sinh lý và đặc điểm nhận thức của từng trẻ để từ đó lập kế hoạch giáo dục
phù hợp. Bên cạnh đó giáo viên mầm non cần hiểu rằng việc đặt câu hỏi “Trẻ
học gì?” chỉ là hình thức bề ngoài của một vấn đề. Mà cần phải đặt câu hỏi “Trẻ
học như thế nào?” đó mới là điều cốt lõi của quá trình giáo dục trẻ.
11
Như chúng ta đã biết phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm là
phương pháp phát huy được tối đa tính tích cực, khả năng tiếp thu và trí tưởng
tượng của trẻ. Vì vậy khi sử dụng phương pháp này trong quá trình dạy trẻ cô
chỉ nên gợi mở, kích thích sự sáng tạo của trẻ, hướng dẫn trẻ để trẻ được chủ
động tư duy từng chi tiết các nhân vật qua các câu truyện, không sử dụng câu
hỏi đóng mà sử dụng câu hỏi mở.
Ví dụ: Ở truyện: “Tấm cám” của chủ đề gia đình tôi tạo dựng tình huống gây
hứng thú vào bài cho trẻ. Chim vàng anh bay vào lớp trò chuyện với các bạn,
sau đó cô hỏi trẻ Vàng Anh là nhân vật trong chuyện gì? Muốn biết được Vàng
Anh là nhân vật trong chuyện gì chúng ta lắng nghe cô kể chuyện Tấm Cám thì
rõ nhé!
- Cô kể chuyện cho trẻ nghe với giọng khoan thai chậm chạp, thể hiện ngữ
điệu, nhịp điệu mang tính chữ tình. Sau đó cô đặt câu hỏi đàm thoại với
trẻ.
- Truyện có tên là gì?
- Cô Tấm là người như thế nào?
- Mẹ con cô Cám là người như thế nào?
- Con yêu nhân vật nào nhất? Vì sao?
Cô cho trẻ xem tranh minh họa và đặt câu hỏi đàm thoại với trẻ và giúp trẻ nhớ
lại, tự tin hơn khi trả lời câu hỏi của cô. Kết thúc giờ học cô cho cả lớp xem diễn
kịch “Tấm Cám” Làm giàu các biểu tượng cho trẻ để giúp trẻ kể chuyện sáng
tạo: Tạo tình huống có thật để trẻ quan sát, phán đoán, suy đoán và đưa ra các
kết luận về các sự vật và hiện tượng trẻ được quan sát.
Ví dụ : Ở chủ đề thế giới thực vật. Để giúp trẻ có thể kể chuyện về cây đỗ trước
đó hạt đỗ ra ươm vào một ô đất nhỏ, hàng ngày cho trẻ tưới nước và hướng trẻ
quan sát xem được chăm sóc như vậy thì điều gì sẽ đến với hạt đỗ. Qua vài ngày
quan sát đến khi hạt đỗ nẩy mầm và ra lá, tôi gợi hỏi trẻ một số câu hỏi như:
Hàng ngày các con chăm sóc hạt đỗ như thế nào? Được tưới nước hàng ngày hạt
đỗ đã như thế nào? Tiếp đó tôi mới hướng cho trẻ kể chuyện về cây đỗ...
Để giúp trẻ nhớ được trình tự câu truyện, kể chuyện diễn cảm, và hóa thân
vào các nhân vật khi trẻ đóng kịch, trong các giờ hoạt động chung tôi đã luôn
chú ý tới hệ thống câu hỏi, câu gợi ý và đồ dùng trực quan để tạo sự hứng thú
và khuyến khích trẻ thể hiện các sắc thái tình cảm, ngữ điệu giọng của các nhân
vật trong từng câu truyện.
Ví dụ: Ở chủ đề thế giới động vật với câu truyện “chú dê đen”
+ Hệ thống câu hỏi về nhân vật chó sói, cần đặt các câu hỏi như: Chó sói là
con vật như thế nào? Vậy khi bắt trước chó sói nói thì phải thể hiện giọng nói
như thế nào? Cả lớp mình hãy chú ý xem bạn giả giọng của chó sói có giống
không nhé! Với con con sẽ thể hiện như thế nào?...
+ Đồ dùng trực quan: Sử dụng rối tay, băng hình đã được tách lời để tạo
hình ảnh sống động thu hút sự chú ý của trẻ và giúp trẻ ghi nhớ, khắc sâu về nội
dung, diễn biến của câu chuyện, thể loại tôi đưa ra hệ thống câu hỏi đã chuẩn bị
có tính lôgic để đàm thoại với trẻ với phương trâm “lấy trẻ làm trung tâm”.
12
Bên cạnh các biện pháp nói trên trong các giờ dạy trẻ đóng kịch tôi còn sưu
tầm các bản nhạc phù hợp với câu truyện để làm phụ họa khi trẻ thể hiện các
vai.
-Tổ chức hội thi bé kể chuyện hay của lớp: Mỗi chủ đề tổ chức 1 lần vào tuần
cuối của chủ đề. Trong mỗi lần tổ chức thi tôi đều mời một số giáo viên trong
trường, ban giám hiệu và một số phụ huynh của lớp tới dự. Qua hình thức này đã
tạo được hứng thú cho trẻ và sự quan tâm, phấn khởi, sự tin tưởng của các bậc
phụ huynh đối với việc chăm sóc giáo dục của giáo viên trong lớp. Từ những
câu hỏi cô đưa ra kích thích được sự tư duy của trẻ giúp trẻ nhớ lại khắc sâu hơn
nội dung truyện một cách chính xác và sâu sắc.
Có thể nói lấy trẻ làm trung tâm của các hoạt động dạy và học trong trường mầm
non là thực sự rất cần thiết và quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ
hai trong công tác tổ chức, hướng dẫn trẻ nhằm phát huy tính tích cực chủ động
sáng tạo của trẻ. Trẻ được chủ động đưa ra những ý tưởng của mình, và tự tìm
tòi khám phá. Ngoài ra còn tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ giải bày tâm tư
nguyện vong, mong ước của trẻ với cô với bạn bè nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn,
trẻ hiểu nhau hơn hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn. Vì thế mà giờ hoạt động
làm quen với tác phẩm văn học thông qua truyện kể đạt kết quả cao hơn.
* Biện pháp 5: Sử dụng giọng điệu, ngữ điệu, cử chỉ phù hợp với tính cách
của từng nhân vật.
Khi thực hiện một hoạt động kể truyện bản thân tôi có một thuận lợi cơ
bản đó là có giọng nói nhẹ nhàng, tình cảm, dễ nghe và chuẩn tiếng phổ thông
đặc biệt là tôi rất thích hoạt động văn học. Nhưng có lẽ điều đó vẫn chưa đủ để
lôi cuốn trẻ hứng thú vào hoạt động, bởi vì quan điểm của tôi ngoài những ưu
điểm cô cần phải thực hiện về ngữ điệu sắc thái, tình cảm điệu bộ, ánh mắt, nét
mặt sao cho phù hợp với diễn biến của tác phẩm bộc lộ rõ tính cách nhân vật qua
ngôn ngữ đọc, kể để giúp trẻ hiểu rõ được tính cách tốt, xấu của từng nhân vật
mà cô đang đọc, kể. Để giọng đọc, kể của tôi được tốt hơn tôi đã luyện bằng
cách:
Ví dụ: Để luyện giọng tốt thì mỗi buổi sáng, sau khi thức dậy, tôi thường
luyện thanh quản bằng một một đoạn truyện kết hợp với việc chuẩn bị đến
trường mà không ảnh hưởng đến thời gian của mình. Biện pháp đó vừa giúp tôi
luyện được giọng của mình lại vừa giúp tôi nhớ và thuộc câu truyện đó một cách
nhanh hơn.
- Để thực hiện được sắc thái tình cảm nhân vật, tôi tập thể hiện bằng ánh
mắt theo từng nhân vật.
Ngoài ra để luyện tôi có thể soi gương tập thể hiện cử chỉ điệu bộ, rèn ngữ
điệu nhân vật sao cho phù hợp.
Cũng có một cách để ta luyện giọng đó là ta lắng nghe chương trình “Đọc
truyện đêm khuya” của đài tiếng nói Việt nam hay các chương trình trên ti vi.
Khi chúng ta nghe các nghệ sĩ kể truyện chúng ta chú ý đến giọng điệu cơ bản
của tác phẩm văn học, ngữ điệu, cách ngắt giọng, nhịp điệu cường điệu của âm
thanh ngôn ngữ để chúng ta học cách đọc, kể diễn cảm các tác phẩm văn học.
13
Ví dụ: Khi tôi kể cho trẻ nghe truyện “Chú Dê đen”.
Cô thể hiện nhân vật chú Dê đen dũng cảm, giọng kể mạch lạc, rõ ràng
đanh thép, nét mặt hiên ngang.
Chó sói giọng ồm ồm, to quát tháo Dê trắng, nét mặt chó sói dữ tợn.
Dê trắng với tính cách nhút nhát thì giọng cô rụt rè, run run, nét mặt biểu
lộ sự sợ hãi.
Từ những biện pháp tự rèn luyện bản thân tôi thấy đã mang lại hiệu quả
rất cao trong giờ dạy kể truyện tôi thấy trẻ hứng thú ngồi im nghe cô kể truyện.
Trong tất cả các tác phẩm văn học mà tôi định đưa ra cho trẻ cảm nhận tôi luôn
xác định chuẩn giọng đọc, giọng kể cho câu chuyện, bài thơ đó, giọng dặc trưng
cho từng nhân vật, từng tình huống trong truyện. Và khi kể, đọc cho trẻ nghe
hay khi đã hướng dẫn trẻ đọc, kể tôi cố gắng giúp trẻ nhận ra, nhớ được sắc thái
cơ bản trong giọng kể, lời thuật, phân biệt ngữ điệu lời nói các loại nhân vật,
giúp trẻ nhận ra ngôn ngữ đời thường (khẫu ngữ) và ngôn ngữ thơ giàu nhạc
tính. Qua tác phẩn văn học, trẻ quen dần tính chất nhiều ý nghĩa và tinh luyện
của ngôn ngữ văn hoá, dần dần tiến tới hiểu được nghĩa thực đến nghĩa bóng, từ
nghĩa văn cảnh đến ý tưởng nhà văn muốn truyền đạt.
Ví dụ : Với câu truyện “Chú thỏ thông minh” tôi sử dụng mô hình sân
khấu là một khu đầm lầy nhỏ, có hoa, cỏ, cây…Nhân vật trong truyện được cách
điệu hoá, thỏ mặc quần áo, di bằng 2 chân…Khi tôi dạy, tôi dùng cánh tay lồng
vào con rối, điều khiển con rối bằng ba ngón tay: ngón cái, trỏ, giữa sao cho
những cử chỉ phù hợp với lời thoại trong truyện…Nhờ việc sử dụng nghệ thuật
rối trong tiết học mà số trẻ có khả năng cảm thụ tác phẩm văn học đạt cao, đa số
trẻ nhớ được nội dung câu truyện, lời thoại của các nhân vật trong truyện và qua
đó trẻ biết nhận xét đánh giá tính cách của nhân vật trong truyện như ai là người
xấu? Ai là người tốt. (Ảnh 7 – phụ lục)
* Biện pháp 6: Lồng ghép tích hợp chuyên đề vào hoạt động văn học thông
qua truyện kể.
Hàng năm cứ vào đầu năm học, có những chuyên đề đổi mới bổ sung,
chỉnh sửa về nội dung, phương pháp giáo dục mầm non lấy trẻ làm trung tâm và
các chuyên đề như chuyên đề phát triển ngôn ngữ, chuyên đề phát triển vận
động, chuyên đề giáo dục âm nhạc, Chuyên đề giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
Chính vì thế tôi thấy việc lồng ghép các nội dung chuyên đề vào các hoạt động
nói chung và hoạt động văn hoc văn học thông qua truyện kể nói riêng là việc
làm rất cần thiết. Bởi nội dung chuyên đề mang tính giáo dục cao. Nội dung
chuyên đề giúp cho trẻ mầm non tạo được những thói quen những hành vi trong
cuộc sống cũng như giáo dục ý thức của con người với môi trường, con người
với cuộc sống. Thông qua nội dung chuyên đề tôi có thể lồng ghép vào nội dung
của hoạt động cụ thể như:
Ví dụ: Ở chủ đề gia đình qua câu truyện “ Ba cô gái” tôi lồng ghép chuyên đề
“Hoạt động giáo dục âm nhạc”, chuyên đề giáo dục kỹ năng sống cho trẻ như:
Trước khi vào bài tôi cho trẻ hát bài hát có nội dung liên quan đến bài dạy như
tôi cho trẻ hát bài hát “Cả nhà thương nhau” lồng dẫn dắc trẻ vào nội dung câu
14
truyện. Để giáo dục kỹ năng sống cho trẻ khi đàm thoại cùng trẻ tôi thường đưa
ra các câu hỏi nhằm nhấn mạnh để giúp trẻ hiểu rõ hơn về tính cách của các
nhân vật trong truyện sau đó giáo dục trẻ phải ngoan ngoãn, biết nghe lời người
lớn và biết yêu thương, quan tâm chia sẻ với mọi người xung quanh. Từ đó giúp
trẻ hiểu rằng trong cuộc sống nếu là người tốt biết chia sẻ nhường nhịn và biết
quan tâm giúp đỡ mọi người thì sẽ được hưởng cuộc sống ấm no hạnh phúc.
Ví dụ: Ở chủ đề nghề nghiệp với câu truyện “Sự tích bánh chưng, bánh giầy” tôi
đưa chuyên đề phát triển vận động, chuyên đề giáo dục dinh dưỡng và vệ sinh
an toàn thực phẩm vào nội dung bài như: Tôi tổ chức hoạt động bằng hình thức
hội thi. Trước khi vào bài tôi cho hai đội lên ghép tranh để khám phá chủ đề.
Hình thức khi lên dán tranh hai đội phải nhảy qua 5 vòng thời gian trong vòng 2
phút đội nào lên gắn xong trước hoặc đúng là đội đó thắng cuộc. Khi trẻ thực
hiện xong cô hỏi trẻ về hình ảnh trẻ vừa dán là gì? Cô nhấn mạnh lại “Bánh
chưng, bánh giầy” chính là chủ đề ngày hôm nay. Bằng hình thức đó tôi thấy giờ
học trở nên sinh động hơn trẻ hứng thú tích cực tham gia vào giờ học. Để lồng
giáo dục chuyên đề giáo dục dinh dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm tôi giáo
dục trẻ về ích lợi của bánh chưng, bánh giầy về nhóm dinh dưỡng cần thiết đối
với con người về cách sử dụng hợp vệ sinh.
Từ việc lồng ghép nội dung các chuyên đề vào hoạt động kể chuyện tôi
thấy giờ học đạt kết quả cao hơn, chất lượng học sinh được nâng lên rõ rệt.
Trong hoạt động hàng ngày ở trường trẻ biết cách cư sử tốt với cô và mọi người
xung quanh. Vì thế có thể nói hoạt động chuyên đề là hoạt động cơ bản, giúp trẻ
lĩnh hội được đầy đủ kiến thức trong quá trình học tập. Hơn nữa việc lồng ghép
chuyên đề còn giúp trẻ phát huy được tính tích cực chủ động sáng tạo của trẻ
trong hoạt động làm quen với tác phẩm văn học thông qua truyện kể.
*Biện pháp 7: Làm quen với tác phẩm văn học thông qua truyện kể ở mọi lúc,
mọi nơi.
Giáo dục văn học thông qua truyện kể ở mẫu giáo cho ta thấy rằng năng
lực cảm thụ văn học thông qua truyện kể của trẻ không thể tự nó mà phát triển
được, mà phải qua một quá trình: Học chơi và mọi lúc mọi nơi.
Mọi lúc mọi nơi cũng cần cho trẻ làm quen với văn học.
+Giờ đón trẻ và trả trẻ tôi cho trẻ được chơi theo ý thích trong đó góc sách
truyện tôi luôn khuyến khích trẻ tham gia. Trẻ sẽ được xem các câu chuyện mà
trẻ thích, được chơi với các con rối trẻ yêu, được nghe các câu chuyện mà trẻ
cảm thấy hứng thú…Khi trẻ được tiếp xúc nhiều lần trẻ sẽ dàn dần cảm nhận
được những cái hay cái đẹp trong các tác phẩm đó và sẽ càng ngày càng thích
thú hơn với các hoạt động văn học...Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm
quen với văn học thông qua truyện kể: Trẻ được ngồi dưới tán cây nghe cô kể
các câu chuyện cổ tích, những câu chuyện gắn với cuộc sống hàng ngày của các
con.
+ Làm quen văn học thông qua truyện kể qua các “giờ học khác”: Trong
mọi giờ học khác đều có thể tích hợp môn làm quen văn học thông qua truyện
kể. Những câu chuyện đã học hoặc chưa được học.
15
Ví dụ: Giờ học: Tìm hiểu môi trường xung quanh về chủ đề gia đình, đề tài Gia
đình bé”. Cô trò truyện với trẻ về gia đình. Gia đình con có những ai? Có bao
nhiêu người? Thuộc gia đình đông con hay ít con? Gia đình lớn hay gia đình
nhỏ? Trong giờ học cô giáo dục trẻ yêu thương những người trong gia đình và
biết giúp đỡ bố mẹ, ông bà. Qua các giờ học khác tôi tích hợp cho trẻ làm quen
văn học thông qua truyện kể vào những lúc trò truyện với trẻ theo đề tài. Đưa
những câu truyện bên cạnh việc cung cấp vốn từ cho trẻ còn giúp trẻ tìm hiểu về
xung quanh. Hình thành cho tre tình cảm đối với con người, trong cuộc sống,
giúp cho các giờ học sinh động hấp dẫn, tránh sự nhàm chán, trong giờ học
chính trẻ lĩnh hội kiến thức dễ dàng.
+ Trẻ làm quen văn học thông qua giờ “hoạt động góc”:
Trong giờ hoạt động chung trẻ không thể thuộc được câu chuyện vì ở lứa tuổi
này trẻ rất dễ nhớ mà mau quên. Ta cần cho trẻ làm quen văn học thông qua
truyện kể mọi lúc mọi nơi và hoạt động góc, giờ hoạt động góctrẻ được tham gia
chơi rất hồn nhiên mạnh dạn có thể chơi trò chơi “cô giáo” ở góc phân vai: Một
cháu làm cô giáo dạy các cháu kể chuyện nhằm giúp trẻ nhớ lại trình tự câu
chuyện được học.
Ví dụ: Chơi về chủ đề “Trường mầm non” thì cháu chơi ở góc phân vai trò
chơi ở góc học tập xem sách truyện tranh chữ to tạo cho trẻ cảm giác là trẻ có
thể đọc được quyển truyện đó hoặc có thể biết được quyển truyện đó nói về cái
gì? Trẻ có thể dựa vào truyện để khám phá ra các nhân vật, truyện tranh theo chủ
đề. Tôi nhận thấy qua giờ hoạt động góc trẻ mạnh dạn, thích giao tiếp và phát
triển nhiều về từ, củng cố lại những kiến thức đã học. Đặc biệt là trẻ rất thích tự
lập trong lúc tự làm sách. Truyện tranh. Phấn khởi và rất thích tam gia chơi ở
góc này.
+ Cho trẻ làm quen văn học thông qua “các buổi sinh hoạt, ngày hội, ngày
lễ”: Qua các buổi sinh hoạt ngày hội ngày cũng cần cho trẻ làm quen văn học
thông qua truyện kể, cứ 1 chủ đề vào buổi chiều thứ sáu cuối chủ đề tôi lại tổ
chức cho trẻ sinh hoạt văn nghệ kể chuyện, đóng kịch có chuẩn bị mũ các con
vật, hoa văn nghệ…Qua một thời gian thực hiện tôi nhận thấy trẻ rất thích và
mong đợi đến buổi chiều cuối chủ đề, trẻ được vui chơi thoải mái, được nghỉ
ngơi, thư giản, củng cố lại kiến thức đã học dưới hình thức biểu diễn văn nghệ.
Trong các ngày hội ngày lễ tôi hay bàn bạc với nhà trường nên dành nhiều thời
gian cho các cháu được tham gia kể chuyện, đóng kịch. Đó cũng là 1 hình thức
tuyên truyền về ngành học rất lớn, trẻ rất thích được làm và được khen. Giúp trẻ
phát triển về trí tuệ, nhanh nhẹn, mạnh dạn trước mọi người và cảm thụ được
cái đẹp, cái hay của văn học.
Qua việc áp dụng một số biện pháp trong và ngoài giờ học, chất lượng về môn
làm quen văn học thông qua truyện kể của lớp tôi tăng lên rõ rệt, các cháu rất
thích học bộ môn này, rất mạnh dạn khi giao tiếp, thích trò chuyện cùng người
lớn và đặc biệt rất thích tham gia vào hoạt động của tất cả các chương trình giáo
dục mầm non nói chung, hoạt động văn học thông qua truyện kể nói riêng.
*Biện pháp8: Giáo dục trẻ cá biệt.
16
Việc giáo dục cá biệt có ý thức nề nếp khi sinh hoạt tập thể, vui chơi, học
tập cùng bạn bè trong lớp trong các hoạt động hàng ngày là nhiệm vụ căn bản,
quan trọng của giáo viên mầm non. Có như vậy mới hình thành dần dần ở trẻ
những thói quen kỹ luật, những nề nếp nội quy, tạo tiền đề nhân cách sống của
con người văn minh sau này cho trẻ. Đặc biệt trong lĩnh vực cho trẻ làm quen
với tác phẩm văn học thông qua truyện kể, giáo dục cá biệt sẽ giúp cô giáo củng
cố, bổ sung các kiến thức, kĩ năng, cách phát âm và từ đó trẻ có khả năng cảm
thụ tác phẩm. Trong quá trình dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học thông qua
truyện kể, tôi luôn tìm hiểu khả năng, đặc điểm tâm lý của từng trẻ. Từ đó xây
dựng các biện pháp giáo dục phù hợp.
-Ở lớp có khoảng 10% trẻ còn chưa tự tin vào bản thân, ít giơ tay phát biểu, cô
có khuyến khích thì cũng không giơ tay, nói nhỏ. Do các cô thường sợ mất thời
gian thường thích gọi trẻ mạnh dạn trả lời lưu loát chứ ít quan tâm đến trẻ nhút
nhát. Vì lẽ đó mà cháu lại càng ít có cơ hội trả lời.
+Biện pháp giải quyết: Tôi thường xuyên gần gũi, tâm sự và quan tâm đến trẻ
nhút nhát mọi lúc mọi nơi. Khi giao tiếp với trẻ cô phải nhẹ nhàng, từ được hứng
thú cho trẻ khi giao lưu, trò chuyện thoải mái tự nhiên. Đặc biệt tôi hay khen các
cháu trước lớp khi cháu làm được việc tốt dù rất nhỏ, động viên khuyến khích
cháu để giúp khuyến khích trẻ mạnh dạn tham gia vào các hoạt động, mạnh dạn
đứng lên trả lời khi cô hỏi. Tôi còn thường xuyên nêu gương bạn tốt cho cháu
noi theo. Thời gian này, tôi động viên các cháu trẻ lời những câu hỏi dễ, khi trẻ
đã mạnh dạn hơn, tôi cho trẻ trả lời những câu hỏi ở mức độ khó hơn. Tôi xếp
trẻ ngồi cạnh những trẻ có ý thức tập trung vào hoạt động và hăng say phát biểu
khi cô đặt câu hỏi để khích lệ tinh thần cho trẻ. Bên cạnh đó kết hợp với gia đình
động viên trẻ tham gia nhiều hoạt động tập thể khác. Tranh thủ các cơ hội cho
trẻ được nói, để trẻ mạnh dạn hơn.
+Kết quả thu được: Trẻ mạnh dạn hơn khi tham gia các hoạt động làm quen với
tác phẩm văn học thông qua truyện kể, cũng như các hoạt động khác.
-Trẻ hiếu động: Trẻ hiếu động thường rất hay nghịch ngợm và đùa nghịch
tronnng các giờ học không để ý khi cô giáo giảng bài. Điều đó dẫn đến trẻ
không nhớ được nội dung của tác phẩm mà cô giáo truyền đạt…
+Biện pháp giải quyết: Với những trẻ hiếu động, tôi thường hay cho trẻ tham gia
vào các hoạt động tĩnh nhưng có giớ hạn thời gian, giờ học chú ý đến trẻ hơn,
hay gọi trẻ phát biểu, dùng nhiều hình thức hấp dẫn thu hút sự chú ý của trẻ.
+Kết quả thu được: Sau một thời gian tôi thấy trẻ ít nghịch đi và ham học hơn
thích giúp đỡ bạn, thích tham gia vào các hoạt động nhiệt tình và rất có nề nếp,
kỹ luật.
* Biện pháp 9: Kết hợp với phụ huynh trong việc dạy truyện cho trẻ.
“Lúc ở nhà mẹ cũng là cô giáo
Khi đến trường cô giáo như mẹ hiền”
Từ nhận thức rằng việc phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường trong
công tác chăm sóc, giáo dục trẻ là rất quan trọng và cần thiết.
17
Vì vậy, tôi đã xây dựng góc tuyên truyền cho phụ huynh ở ngay cửa ra vào của
lớp để dễ dàng quan sát. Góc tuyên truyền của hoạt động văn học, tôi dán kế
hoạch tháng, tuần, ghi tên những câu truyện dạy trẻ trong tháng để phụ huynh
nắm bắt được ở lớp trẻ được học câu truyện gì? Và nội dung như thế nào? Để về
nhà phụ huynh gợi mở thêm cho trẻ khi ở nhà.
- Ngoài ra những giờ đón trẻ, trả trẻ tôi trao đổi với phụ huynh về những
phương pháp, biện pháp, hình thức cho phụ huynh hiểu rõ việc phối kết hợp
giữa gia đình và nhà trường là một việc làm rất cần thiết trong việc chăm sóc
giáo dục trẻ, và việc giúp trẻ nắm chắc những kiến thức đã được học ở lớp một
cách tốt nhất.
Ví dụ: Khi con đi học về bố, mẹ có thể hỏi trẻ hôm nay ở lớp con học bài
gì? và gợi ý cho trẻ để trẻ tự kể lại truyện mà cô vừa dạy ở trường cho ông, bà
và bố, mẹ nghe như:
- Câu truyện mà hôm nay cô giáo kể là câu truyện gì con?
- Bà già sinh được mấy người con? Các con bà có thương bà không?
Ví dụ: Câu truyện gì kể về ba cô gái? Hoặc cô gái út thương mẹ có trong
câu truyện gì?
Công tác phối kết hợp với phụ huynh là rất cần thiết và rất quan trọng để
chăm sóc và giáo dục trẻ một cách tốt nhất về đức – trí – thể - mĩ. “Trẻ em hôm
nay thế giới ngày mai”. (Ảnh 8 – phụ lục)
* Bảng 2: Kết quả sau khi áp dụng một số biện pháp nâng cao chất lượng
cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với tác phẩm văn học thông qua truyện kể .
Kết quả
Đạt
Chưa đạt
Nội dung
Tổng
đánh giá
số trẻ
Tốt
Khá
TB
Yếu
Kém
SL % SL % SL % SL % SL %
Trẻ có khả năng cảm
23
6
26 8
34 9
40 0
0
0 0
thụ tác phẩm
Kĩ năng quan sát lắng
nghe.
23
7
30 9
40 7
30 0
0
0 0
Khả năng diễn đạt
23
6
26 8
34 9
40 0
0
0 0
ngôn ngữ giao tiếp.
Khả năng cảm thụ cái
thiện,cái ác trong tác 23
6
26 9
40 8
34 0
0
0 0
phẩm.
*Kết quả: Từ bảng khảo sát áp dụng một số biện pháp trên cho thấy kết quả đã
nâng lên rõ rệt. Loại tốt từ 13% lên 30%. Loại khá từ 27% lên 40%. Trung bình
giảm hẳn từ 61% còn 40%. Đặc biệt là không còn trẻ ở loại yếu.
+Về phía trẻ: Đã hứng thú tích cực hơn trong hoạt động văn học thông qua
truyện kể, khả năng diễn đạt câu thành thạo hơn, hiểu và cảm thụ về tác phẩm
rất tốt.
18
+Về phía cô: Đã có biện pháp linh hoạt và sáng tạo hơn khi thực hiện hoạt động
văn học thông qua truyện kể cho trẻ.
* Nguyên nhân của kết quả trên: Do cô đã có những biện pháp linh hoạt sáng tạo
hơn, biết lựa chọn đồ dùng dạy học phù hợp khoa học hơn để tạo cho hoạt động
có hiệu quả.
2.4. Hiệu quả:
Từ kết quả trên tôi nhận thấy việc áp dụng các biện pháp dạy trẻ làm quen
với tác phẩm văn học thông qua truyện kể như trên rất phù hợp và đem lại hiệu
quả cao. Điều đó được thể hiện rõ qua bảng so sánh đối chứng kết quả khảo sát
thực trạng và kết qủa sau khi áp dụng một số biện pháp của bảng 3.
* Bảng 3: Bảng so sánh đối chứng kết quả khảo sát thực trạng và kết quả sau
khi áp dụng các biện pháp nâng cao chất lượng.
Kết quả
Đạt
Chưa đạt
Nội dung
Tổng
Bảng
đánh giá
số trẻ
Tốt
Khá
TB
Yếu
Kém
SL % SL %
SL % SL % SL %
Trẻ có khả năng
23
4
17 8
35
10 43 1
5
0
0
cảm thụ tác phẩm.
Kĩ năng quan sát
23
8
35 9
38
5
22 1
5
0
0
lắng nghe.
1
2
Khả năng diễn đạt
23
6
25 7
31
9
39 1
5
0
ngôn ngữ giao tiếp.
Khả năng cảm thụ
cái thiện, cái ác 23
2
9
5
22
15 64 1
5
0
trong tác phẩm.
Trẻ có khả năng
23
8
35 10 43
5
22 0
0
0
cảm thụ tác phẩm.
Kĩ năng quan sát
23
10
43 10 43
3
14 0
0
0
lắng nghe.
Khả năng diễn đạt
23
8
35 10 43
5
22 0
0
0
ngôn ngữ giao tiếp
Khả năng cảm thụ
cái thiện, cái ác 23
6
26 9
40
8
34 0
0
0
trong tác phẩm.
* So sánh với kết quả ban đầu của bảng 1 và kết quả sau khi áp dụng “Một số
biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5-6 làm quen với tác phẩm
văn học thông qua truyện kể ” của Bảng 2 ta thấy số trẻ hiểu và tiếp thu bài tốt,
khá được tăng lên rõ rệt. Số cháu trung bình giảm cháu yếu kém không còn.
- 100% trẻ lớp tôi đều yêu thích hoạt động văn học từ nghe cô đọc thơ, kể
truyện sáng tạo theo tranh, đọc diễn cảm, đóng kịch, nhập vai theo nội dung câu
truyện mà tôi yêu cầu.
19
0
0
0
0
0
0
- 100% Trẻ được phát triển ngôn ngữ thông qua đọc, kể diến cảm, trẻ mạnh
dạn tự tin hơn, tích cực tham gia vào các hoạt động một cách sáng tạo, linh hoạt.
Chính vì thế qua khảo sát đánh giá chất lượng của nhà Trường, lớp tôi về hoạt
động với văn học được đánh giá rất cao so với mặt bằng chung của toàn Trường.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận:
- Từ việc đúc rút được kinh nghiệm từ thực tế của bản thân cũng như qua
nghiên cứu tài liệu và qua các lớp học chuyên đề. Tôi đã có thêm nhiều kinh
nghiệm và kiến thức trong việc dạy trẻ làm quen với văn học thông qua truyện
kể. Bởi vì hoạt động văn học nói chung và hoạt động văn học thông qua truyện
kể nói riêng là hoạt động rất quan trọng đối với trẻ đặc biệt là trẻ ở lứa tuổi
mầm non, từ những câu truyện trẻ được nghe cô kể trẻ hiểu được cách cư sử
giữa con người với con người trong cuộc sống qua đó giáo dục trẻ đức tính trung
thực, tốt bụng ở hiền gặp lành. Từ đó nhằm phát triển cho trẻ nhân cách về mọi
mặt như đức, trí, thể, mỹ. Nhưng muốn dạy tốt hoạt động văn học thông qua
truyện kể cho trẻ hay các hoạt động khác trước tiên cô giáo phải nhận thức rõ vị
trí của hoạt động với văn học trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ, biết cảm
thụ tác phẩm văn học và nắm vững đặc điểm nhận thức của trẻ để có phương
pháp dạy phù hợp. Chú ý khai thác nội dung câu truyện để đạt được sự phát triển
toàn diện ở trẻ. Không nên chỉ coi văn học đơn thuần là phương tiện giáo dục
đạo đức qua mỗi câu truyện kể. Giáo viên cần tìm tòi nghiên cứu tài liệu, biết
lựa chọn những tác phẩm có ngôn ngữ biểu cảm phù hợp với lứa tuổi.
Trong suốt quá trình giáo dục trẻ cô giáo nên sử dụng biện pháp lồng
ghép tích hợp các hoạt động khác với nhau để đưa trẻ đến lĩnh hội kiến thức một
cách ngắn nhất và đạt được hiệu quả cao nhất để giúp trẻ phát triển toàn diện về
nhân cách. Luôn tạo môi trường trong và ngoài lớp sạch đẹp, thoáng mát, không
khí vui vẻ, trình bầy các góc thật gọn gàng và hấp dẫn, thu hút được sự chú ý
của trẻ, đặc biệt là góc văn học.
Chú trọng đến việc cải tiến đồ dùng, đẹp, hấp dẫn, sinh động. Đồ dùng
phải luôn thay đổi ở mỗi tiết học phù hợp có tính giáo dục và có giá trị sử dụng
để gây hứng thú cho trẻ. Bên cạnh đó luôn chú trọng đến học sinh cá biệt trong
lớp và phải luôn sưu tầm tranh ảnh, con giống, con rối đẹp, phù hợp gây được sự
chú ý cho trẻ…Để phục vụ các hoạt động nói chung và hoạt động văn học thông
qua truyện kể nói riêng. Cô giáo phải có năng khiếu đọc, kể hay hấp dẫn trẻ và
là hình ảnh mẫu mực cung cấp vốn từ, sữa lỗi phát âm, sử dụng ngôn ngữ chính
xác cho trẻ.
Phải biết tham mưu với nhà trường, các cấp lãnh đạo, các đoàn thể ở địa
phương và vận động phụ huynh cùng đóng góp để có đủ đồ dùng phục vụ môn
học.
Đối với phụ huynh qua góc tuyên truyền và qua trao đổi gặp gỡ với phụ
huynh tôi thấy biện pháp đó đạt hiệu quả rất cao đối với chất lượng của trẻ.
20
Đối với trẻ: Các cháu thuộc rất nhiều câu truyện, biết đóng kịch và đánh
giá các nhân vật trong truyện. Trẻ phát âm chuẩn và nói rõ ràng mạch lạc hơn,
trẻ nói được nhiều câu (câu đơn, câu ghép)…
Đây là cơ sở giúp cho trẻ học tốt các môn học, tạo điều kiện cho việc hình
và phát triển toàn diện cho trẻ, giúp trẻ có một tâm thế vững vàng để chuẩn bị
bước vào lớp 1. Đây chính là quá trình phát triển và hoàn thiện con người việt
nam trong tương lai.
3.2. Kiến nghị:
Để nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học thông qua
truyện kể tôi có những đề xuất sau:
- Đối với nhà trường:
+Tham mưu với các cấp các ngành đầu tư thêm cơ sở vật chất theo Thông tư
02/2010/TT-BGĐT ngày 11/02/2010.
+ Tăng cường dự giờ thăm lớp, xây dựng tiết mẫu làm quen với tác phẩm văn
học thông qua truyện kể để giáo viên được học hỏi, đúc rút kinh nghiệm trong
quá trình giảng dạy khắc phục những thiếu sót tồn đọng. Tăng cường tự làm đồ
dùng đồ chơi phục vụ cho dạy và học.
- Đối với Phòng giáo dục và đào tạo:
+ Thường xuyên cung cấp các tập san để giáo viên được học hỏi đúc rút kinh
nghiệm trong quá trình giảng dạy.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà tôi rút ra trong quá trình thực hiện với
hoạt động văn học thông qua truyện kể. Do thời gian nghiên cứu có hạn nên
không tránh phần thiếu sót. Tôi mong được hội đồng khoa học các cấp lãnh đạo
cũng như các bạn đồng nghiệp góp ý để sáng kiến kinh nghiệm của tôi được
hoàn thiện hơn, áp dụng vào thực tiến đạt hiệu quả cao hơn. Từ đó góp một phần
nhỏ vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA
THỦTRƯỞNG ĐƠN VỊ
Hậu Lộc, ngày 15 tháng 3 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết
không sao chép nội dung của người khác
Người thực hiện
Đồng Thị Nga
21
TÀI LIỆU THAM KHẢO.
1. Đổi mới hình thức tổ chức hoạt động chương trình giáo dục trẻ mẫu giáo,
Viện chiến lược và chương trình GD, NXB GD năm 2006
2. Giáo dục mầm non, NXB ĐHSP.
3. Thông tư 02/2010/TT-BGĐT ngày 11/02/2010.
4. Giáo dục mầm non mới trong chiến lược phát triển giáo dục Việt nam ( Nhà
xuất bản văn hóa thông tin năm 2012).
5. Tài liệu bồi dưỡng hè cho cán bộ quản lý và giáo viên mầm non năm học
2015 - 2016 của Bộ GD&ĐT (nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam)
6. Tâm lý học mầm non, NXB ĐHSP
7. Sách tuyển chọn thơ ca, truyện kể cho trẻ mầm non theo các chủ đề. Nhà xuất
bản giáo dục Việt Nam.
8. Sách hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ 5-6
tuổi. (Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam năm 2013)
22
PHỤ LỤC
Ảnh 1: Tạo môt trường thuận lợi cho trẻ hoạt động.
Ảnh 2: Góc thư viện trẻ được xem tranh truyện tạp trí, họa báo.
23
Ảnh 3: Trẻ biểu diễn rối.
Ảnh 4: Cô và cháu cùng làm đồ dùng đồ chơi phục vụ hoạt động văn học.
24
Ảnh 5: Đồ dùng trực quan do giáo viên tự làm.
Ảnh 6: Đoạn phim hoạt hình từ máy chiếu.
25