skkn một số biện pháp lồng ghép hiệu quả chuyên đề giáo dục bảo vệ môi trường vào hoạt động học cho trẻ 4 5 tuổi ở trường mầm non đông hòa, huyện đông sơn, tỉnh thanh hóa

Họ và tên: Nguyễn Thị Thương, Giáo viên MN Đông Hòa, huyện Đông Sơn
MỤC LỤC
TT

TIÊU ĐỀ

I
1.
2.

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu

3.
4.
II

Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
NỘI DUNG

Trang
1
2-4
2-4
4
4
4
4-20

1.
2.
2.1.
2.2.
2.3.
3.
3.1

Cơ sở lí luận
4-6
Thực trạng
6-7
Thuận lợi
6
Khó khăn
6
Kết quả khảo sát
7-8
Các biện pháp
-18
Biện pháp 1: Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua việc 8-12
lồng ghép, tích hợp vào hoạt động học có chủ đích.
3.2 Biện pháp 2: Cải tạo, bổ sung, xây dựng môi trường trong 12-14
lớp học và ngoài lớp học.
3.3 Biện pháp 3: Thực hiện tốt lịch phân công vệ sinh của nhà 14-16
trường để góp phần bảo vệ môi trường.
3.4 Biện pháp 4: Tuyên truyền để phụ huynh nhận thức về việc 16-18
bảo vệ môi trường và giáo dục trẻ bảo vệ môi trường.
4. Hiệu quả đạt được

18-20
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
20-21
1. Kết luận
20
2. Kiến nghị
20
I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hiện nay, môi trường trên thế giới và ở Việt Nam đang bị ô nhiễm nặng nề,
bị huỷ hoại nghiêm trọng, gây nên sự mất cân bằng sinh thái, sự cạn kiệt các nguồn
tài nguyên, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Mỗi năm trên thế giới có
hàng vạn người chết vì các loại bệnh tật do nguồn nước bị ô nhiễm và môi trường
mất vệ sinh gây ra. Ở Việt Nam rừng tiếp tục bị tàn phá và thu hẹp; Tài nguyên đất,
1


nước ngọt, đa dạng sinh học đang bị suy thoái; môi trường ô nhiễm do công nghiệp
và đô thị hoá; Hệ thống giao thông cấp thoát nước kém; Khói bụi, tiếng ồn, rác thải
quá tải...
Một trong những nguyên nhân cơ bản gây nên tình trạng trên là do sự thiếu
hiểu biết, thiếu ý thức của con người. Vì vậy hiểu biết về môi trường và giáo dục
bảo vệ môi trường đã trở thành vấn đề cấp bách, có tính chiến lược toàn cầu và là
vấn đề có tính xã hội sâu sắc, cần được giáo dục cho con người ngay từ tuổi thơ.
Bảo vệ môi trường đã trở thành một vấn đề sống còn của đất nước, của nhân
loại, là một trong những yếu tố quyết định sự phát triển bền vững, liên quan chặt
chẽ tới sự phát triển kinh tế - xã hội, gắn liền với cuộc sống đấu tranh xoá đói giảm
nghèo, đảm bảo công bằng xã hội, ổn định chính trị và an ninh quốc gia. Bảo vệ
môi trường thông qua các hoạt động giữ cho môi trường trong lành, sạch đẹp, đảm
bảo cân bằng sinh thái, ngăn chặn, khắc phục các hậu quả xấu do con người và

thiên nhiên gây ra cho môi trường, khai thác và sử dụng hợp lý các tài nguyên thiên
nhiên.
Giáo dục bảo vệ môi trường là quá trình giáo dục có mục đích, thông qua các
hoạt động giáo dục nhằm làm cho con người trong cộng đồng quan tâm đến các vấn
đề của môi trường, có sự hiểu biết về môi trường, có thái độ, kỹ năng và hành vi tốt
trong việc bảo vệ môi trường.
Xác định được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và Giáo dục bảo
vệ môi trường, Ngày 31/1/2005 Bộ GD&ĐT đã ra chỉ thị số 02/2005/CT-BGD&ĐT
về “Tăng cường công tác Giáo dục bảo vệ môi trường trong hệ thống giáo dục quốc
dân”; Ngày 21/4/2006 Vụ GDMN, Bộ GD&ĐT đã có công văn hướng dẫn thực
hiện chỉ thị của Bộ trưởng về việc “Tăng cường công tác Giáo dục bảo vệ môi
trường trong trường mầm non giai đoạn 2005-2010” và đã được các cấp GDMN từ
Trung ương đến địa phương tích cực hưởng ứng thực hiện với nhiều giải pháp có
hiệu quả, một trong những giải pháp trọng tâm đó là chỉ đạo tổ chức thực hiện tốt
chuyên đề “Nâng cao chất lượng Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ ở trường mầm
non”, hướng tới xây dựng môi trường thân thiện trong trường học nhằm phát huy
tích tích cực tham gia các hoạt động của học sinh.
Giáo dục bảo vệ môi trường ở trường Mầm non là cung cấp cho trẻ những
hiểu biết ban đầu về cơ thể, về môi trường sống của bản thân nói riêng và của con
người nói chung, biết giữ gìn sức khoẻ bản thân, có hành vi ứng xử phù hợp để bảo
vệ môi trường, sống thân thiện với môi trường, nhằm đảm bảo sự phát triển lành
mạnh về cơ thể và trí tuệ.
Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ ở trường mầm non hoàn toàn có thể thực
hiện được, bởi lẽ giai đoạn từ 3 - 6 tuổi là giai đoạn đặc biệt nhạy cảm của đời
người. Chính trong giai đoạn này diễn ra sự phát triển mạnh mẽ về trí tuệ và thể
chất, hình thành dồn dập các năng lực khác nhau, đặt nền móng cho những nét cá
tính và các phẩm chất đạo đức của nhân cách. Đây là thời kỳ quan trọng để hình
2

thành cơ sở của thái độ đúng đắn với thế giới xung quanh (với thiên nhiên, đồ vật
và con người).
Nội dung của Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non bao gồm 2
phương diện: Cung cấp những kiến thức về môi trường và chuyển tải chúng thành
thái độ, cách ứng xử.
Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ là một trong những nội dung giáo dục
được lồng ghép trong chương trình Chăm sóc, giáo dục trẻ Mầm non. Cần phải
Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ nhưng đối với trẻ Mẫu
giáo 4 - 5 tuổi: thể lực, ngôn ngữ, trí tuệ ...đang phát triển hoàn thiện hơn vì vậy trẻ
có khả năng tiếp nhận dễ dàng hơn các kiến thức về Giáo dục bảo vệ môi trường và
thao tác với một số hoạt động bảo vệ môi trường đơn giản ở trường, lớp mầm non.
Giáo dục Bảo vệ môi trường là một trong những nội dung giáo dục được
lồng ghép trong chương trình chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ mầm non. Đây
cũng là một trong những nội dung quan trọng của chuyên đề bởi lẽ trẻ có hiểu biết
đầy đủ về việc bảo vệ môi trường có ảnh hưởng đến sức khỏe của con người và
thiên nhiên như thế nào? Và trẻ hiểu vai trò của con người đối với con vật, cây
xanh, nước, không khí, ánh sáng. Từ đó trẻ biết bảo vệ và chăm sóc môi trường
ngay từ tuổi mầm non, tạo thói quen tốt cho những cấp học sau này và ở gia đình.
Giáo dục Bảo vệ môi trường cho trẻ 4 - 5 tuổi , ngoài lồng ghép vào các hoạt
động như; Hoạt động vui chơi, hoạt động ngoài trời, hoạt động chiều, giờ đón- trả
trẻ….. Thì giáo dục thông qua các giờ hoạt động học có chủ đích mang lại kết quả
cao hơn nhiều. Khi tham gia các hoạt động học, trẻ được tìm tòi, khám phá, được
trải nghiệm qua đó trẻ lĩnh hội kiến thức - kỹ năng về bảo vệ môi trường một cách
chủ động, sáng tạo và thích thú.
Thực tế việc "Giáo dục bảo vệ môi trường" cho trẻ qua các giờ hoạt động
học có chủ đích ở trường mầm non Đông Hòa, đặc biệt là ở lớp 4-5 tuổi chưa
phong phú, chưa cho trẻ khai thác được nhiều. Vấn đề này cần được lồng ghép
thường xuyên và tích cực hơn nữa qua các giờ hoạt động học có chủ đích của trẻ.
Nhận thức được tầm quan trọng của chuyên đề này, là một giáo viên phụ
trách lớp tôi rất băn khoăn và trăn trở làm thế nào để Giáo dục bảo vệ môi trường

cho trẻ lớp tôi đạt hiệu quả thông qua các giờ hoạt động học. Vì vậy trong năm học
này tôi chọn đề tài “Một số biện pháp lồng ghép hiệu quả chuyên đề Giáo dục bảo
vệ môi trường vào hoạt động học cho trẻ 4 - 5 tuổi ở trường mầm non Đông Hòa,
huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa” để trao đổi cùng các bạn đồng nghiệp .
2. Mục đích nghiên cứu
Giáo dục Bảo vệ môi trường lồng ghép vào các hoạt động mang lại kết quả
cao. Khi tham gia các hoạt động học, trẻ được tìm tòi, khám phá, được trải nghiệm
qua đó trẻ lĩnh hội kiến thức - kỹ năng về bảo vệ môi trường một cách chủ động,
sáng tạo và thích thú.
3. Đối tượng nghiên cứu
3


Giải pháp lồng ghép hiệu quả chuyên đề Giáo dục bảo vệ môi trường vào các
hoạt động học cho trẻ 4 - 5 tuổi ở trường mầm non Đông Hòa, huyện Đông Sơn,
tỉnh Thanh Hóa
4. Phương pháp nghiên cứu:
Trong bài viết sáng kiến kinh nghiệm của mình tôi đã sử dụng các phương
pháp sau:
* Phương pháp điều tra: Nắm tình hình qua các giáo viên đứng lớp, các tổ
khối trưởng, ban đại diện cha mẹ học sinh trẻ sau khi triển khai phát động phong
trào “Xây dựng trường học xanh, sạch, đẹp”.
* Phương pháp quan sát: Quan sát hoạt động của trẻ trong sinh hoạt hàng
ngày. Thông qua việc trực tiếp giảng dạy hàng ngày của bản thân và dự giờ của các
đồng nghiệp
* Phương pháp thống kê toán học: Thống kê kết quả thực hiện từng tiêu chí
theo từng học kì, từng năm để so sánh. Xử lý số liệu, thông tin thu được thông qua
việc sử dụng các phép tính toán học.
* Phương pháp thu thập thông tin: Tôi tiến hành nghiên cứu đọc sách và hệ
thống hóa những vấn đề lý luận về vận động đối với trẻ mầm non. Sưu tầm tư liệu,

hình ảnh qua thông tin thực tế ở các nhà trường trên địa bàn huyện.
* Phương pháp nghiên cứu lí luận: Đọc sách, đọc các tài liệu tham khảo về
giáo dục bảo vệ môi trường, giáo dục lồng ghép chuyên đề vào hoạt động học.
* Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Tham khảo các bài viết, ý kiến của lãnh đạo, của đồng nghiệp về vấn đề
mình đang thực sự quan tâm để xây dựng bài viết hoàn chỉnh.
\
II. NỘI DUNG
1.Cơ sở lí luận:
Giáo dục mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục Quốc dân, tạo
nền tảng, cơ sở ban đầu hết sức quan trọng cho việc giáo dục trẻ em thành người
công dân tốt cho đất nước. Trẻ mầm non là lứa tuổi đang phát triển và định hình về
nhân cách nên trẻ dễ tiếp thu. Vì vậy việc đưa giáo dục Bảo vệ môi trường vào các
hoạt động giáo dục hằng ngày giúp trẻ có thái độ hành vi bảo vệ tốt môi trường và
yêu quý, biết sống thân thiện với môi trường ngay từ nhỏ.
Trong bối cảnh ngày nay, các nước trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói
riêng đang phải đối mặt với vấn đề rất cấp bách về nạn ô nhiễm môi trường mà
một trong những nguyên nhân cơ bản gây nên hiện trạng đó là do ý thức của con
người. Vì vậy, việc giáo dục bảo vệ môi trường là vô cùng quan trọng. Đây là quá
trình lâu dài phải thực hiện trong quá trình giáo dục của cả hệ thống giáo dục quốc
dân và trong cộng đồng xã hội.
Môi trường sống của chúng ta hiện nay đang bị hủy hoại nghiêm trọng, gây
nên sự mất cân bằng sinh thái, cạn kiệt các nguồn tài nguyên, ảnh hưởng đến chất
4


lượng cuộc sống, ngoài ra còn do sự phát triển nền kinh tế công nghiệp mạnh thải
ra rất nhiều rác thải không xử lí kịp thời, gây ô nhiễm môi trường và phá vỡ tầng
khí quyển. Từ đó sinh ra lũ lụt, thiên tai, hỏa hoạn, bệnh tật, cạn kiệt nguồn nước…
Vì vậy việc giáo dục Bảo vệ môi trường đang là vấn đề cấp thiết cho thế hệ trẻ nhất

là trẻ mầm non.
Giáo dục trẻ biết bảo vệ môi trường là giáo dục trẻ làm những việc tốt dù là
nhỏ nhất nhưng phù hợp với trẻ để giữ cho môi trường trong lành, sạch đẹp,đảm
bảo cân bằng sinh thái, ngăn chặn và làm giảm bớt hiện tượng "Hiệu ứng nhà kính
", khắc phục hậu quả xấu do con người và thiên nhiên gây ra như: Giáo dục trẻ biết
nhặt rác bỏ đúng nơi quy định, trẻ biết trồng và chăm sóc cây xanh để bảo vệ môi
trường, trẻ biết lau rửa sắp xếp đồ dùng đồ chơi gọn gàng, ngăn nắp, biết tiết kiệm
nước…. Vì vậy việc giáo dục trẻ tham gia bảo vệ môi trường là vấn đề cần thiết và
rất quan trọng trong giai đoạn hiện nay. Để việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ
mầm non nói chung và lớp tôi nói riêng có hiệu quả cao tôi đã suy nghĩ cần giáo
dục trẻ những nội dung như thế nào là phù hợp. Khi giáo dục trẻ cần giáo dục
những nội dung cơ bản như:
Trẻ hiểu được mối quan hệ giữa con người và môi trường sống (Dạy trẻ biết
môi trường ở trường mầm non nơi trẻ học có những gì? Môi trường gia đình trẻ và
môi trường xung quanh trẻ), môi trường tác động tới động vật, thực vật (cách chăm
sóc động vật, thực vật), Con người với hiện tượng thiên nhiên (Gió tác hại của gió,
bảo, mưa, nắng ), Con người và tài nguyên (đất, nước, rừng, danh lam thắng cảnh).
Khi nắm được nội dung cần giáo dục trẻ, tôi bắt đầu tiến hành việc giáo dục trẻ biết
bảo vệ môi trường và hình thành kỹ năng vệ sinh môi trường cho trẻ.
Trẻ tham gia các hoạt động, qua quan sát sẽ khêu gợi ở trẻ ý thức tự tìm hiểu
và phát hiện những thay đổi trong cuộc sống hàng ngày, trong môi trường thiên
nhiên, xã hội xung quanh, qua đó tích luỹ được nhiều kiến thức về môi trường
sống, về xã hội. Khi tham gia các trò chơi vận động, trò chơi dân gian và sử dụng
các trang thiết bị ngoài trời, trẻ sẽ biết tận dụng môi trường để rèn luyện thể lực, từ
đó có ý thức tốt trong việc bảo vệ sức khoẻ của bản thân. Qua chơi tự do theo ý
thích và lao động tập thể hoặc cá nhân sẽ giáo dục trẻ yêu thích lao động, biết giúp
đỡ bạn bè và làm việc đến nơi đến chốn, thu hút hứng thú và gây cho trẻ cảm xúc
tốt, qua đó trẻ được trải nghiệm những kiến thức đã học vào thực tiễn và có những
hành vi ứng xử và thái độ đúng đắn với môi trường xung quanh. Thông qua hoạt
động học có thể lôi cuốn trẻ vào rất nhiều nội dung giáo dục phong phú, đặc biệt là

nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ.
2. Thực trạng của việc lồng ghép chuyên đề giáo dục bảo vệ môi trường
vào hoạt động học cho trẻ 4 - 5 tuổi ở trường mầm non Đông Hòa, huyện Đông
Sơn.
Năm học 2015 - 2016 tôi được nhà trường phân công phụ trách lớp mẫu giáo
nhỡ 4 - 5 tuổi với số cháu là 38 cháu. Qua những ngày trực tiếp Chăm sóc - Giáo
5


dục trẻ tôi thấy vấn đề lồng ghép chuyên đề Giáo dục bảo vệ môi trường là vấn đề
rất quan trọng, nhưng khi tôi bước vào thực hiện thì thấy có những thuận lợi và khó
khăn như sau.
2.1 Thuận lợi;
Nhà trường có phòng học rộng rãi, thoáng mát phù hợp cho trẻ hoạt động và
có khuôn viên cho trẻ quan sát đó là “Vườn thiên nhiên”.
Trường tôi đã có xe thu gom rác thải giúp môi trường luôn xanh, sạch đẹp.
Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên quan tâm đôn đốc tạo điều kiện để
giáo viên lồng ghép chuyên đề giáo dục bảo vệ môi trường vào các hoạt động ở
từng độ tuổi nói chung và lớp tôi nói riêng.
Bản thân tôi đã có trình độ chuyên môn trên chuẩn nên đã nắm vững các
phương pháp dạy trẻ nói chung và lồng ghép các chuyên đề vào các hoạt động học
có chủ đích nói riêng. Hơn nữa hàng năm tôi thường được nhà trường cử tham gia
học các lớp chuyên đề do phòng giáo dục tổ chức nên phần nào cũng nắm bắt được
nội dung của chuyên đề. Ngoài ra tôi còn được xem các chương trình truyền hình
nói về thảm họa thiên tai do ô nhiễm môi trường mà ra trên kênh VTV3, VTV2 hay
những thông tin trên mạng về hình ảnh ô nhiễm môi trường đã giúp cho bản thân có
nhiều kiến thức để ứng dụng vào việc Giáo dục trẻ bảo vệ môi trường.
Lớp tôi phụ trách là lớp mẫu giáo nhỡ, lại cùng một độ tuổi, trẻ rất hiếu
động và tiếp thu nhanh nên việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ khá thuận lợi
Đa số các bậc phụ huynh đã quan tâm đến việc chăm sóc nuôi dưỡng trẻ

Bên cạnh những thuận lợi trên thì khi thực hiện chuyên đề này tôi có gặp một
số khó khăn như sau.
2.2 khó khăn:
Thực tế việc lồng ghép chuyên đề giáo dục bảo vệ môi trường vào hoạt động
học cho trẻ ở trường mầm non Đông Hòa chưa được khai thác phong phú. nội dung
đơn điệu, hình thức nghèo nàn. Giáo viên chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng
của việc lồng ghép chuyên đề giáo dục bảo vệ môi trường vào hoạt động học cho
trẻ, chưa có sự đầu tư trong việc lựa chọn nội dung, hình thức tổ chức, khả năng
sáng tạo hạn chế.
Phần đa phụ huynh làm nông nghiệp, sự hiểu biết về ô nhiễm môi trường còn
hạn chế đang còn tình trạng đốt rơm rạ tràn lan ngoài đồng gây ô nhiễm môi
trường, một số phụ huynh chưa thật sự quan tâm đến vấn đề môi trường họ đang
còn phải lo nhiều về kinh tế, chưa chú ý nhiều đến việc giáo dục con cái bảo vệ
môi trường nên cũng ảnh hưởng một phần đến thói quen của trẻ về mọi mặt như
trẻ ăn bánh kẹo không biết bỏ vỏ đúng nơi quy định, chưa có ý thức nhặt rác quanh
trường lớp bỏ vào thùng rác... Mặt khác ý thức của một số phụ huynh về bảo vệ
môi trường còn hạn chế như sau khi thu hoạch mùa xong lại đốt rơm rạ ngoài đồng
làm khói nghi ngút khắp nơi điêù đó đã gây ô nhiểm lớn đến môi trường.

6


Số trẻ đi học trong lớp cùng độ tuổi nhưng không cùng kiến thức vì lớp tôi
có đến 1/3 cháu chưa qua lớp mẫu giáo bé nên việc giáo dục Bảo vệ môi trường nói
riêng cũng còn gặp khó khăn.
Số trẻ đến lớp không đồng đều, công tác giáo dục vệ sinh nói chung và vệ
sinh môi trường ở trẻ còn rất kém.
2.3. Kết quả khảo sát thực trạng
Căn cứ vào tình hình trên trước khi thực hiện đề tài bản thân đã tiến hành
khảo sát trên trẻ. Để tiện cho việc khảo sát, tôi đã đưa ra một số ví dụ về việc (trẻ

ăn bánh, kẹo mà vứt rác ngay chỗ bé ăn, hình ảnh trẻ rữa tay, bé đang ngắt lá… trên
máy tính cùng trẻ thảo luận) để khảo sát và kết quả như sau:
Kết quả khảo sát thực trạng vào thời điểm tháng 9/2015 như sau:
TT Nội dung khảo sát trẻ Tổng
Kết quả trên trẻ
số trẻ
Đạt
Chưa đạt
Số lượng Tỉ lệ (%) Số lượng Tỉ lệ (%)
1 Trẻ biết nhặt rác, vỏ
bánh kẹo vào thùng rác
38
22
58 %
16
42%
đúng nơi quy đinh
2 Trẻ biết chăm sóc cây,
38
18
47%
20
53%
không bẻ cành, ngắt lá
3 Trẻ biết tiết kiệm nước,
biết cùng người lớn tắt
38
19
50%
19

50%
điện, tắt quạt khi không
dùng
4 Trẻ biết hành vi đúng sai
38
21
55%
17
45%
về bảo vệ môi trường
* Nhận xét: Qua khảo sát thực tế về kỹ năng và ý thức bảo vệ môi trường
của trẻ, tôi nhận thấy như sau:
Số trẻ biết bỏ rác vào thùng đúng quy định và trẻ có hành vi đúng về bảo vệ
môi trường đạt tương đối khá, còn số trẻ biết chăm sóc cây xanh, biết tiết kiệm
năng lượng, Trẻ biết phân biệt hành vi đúng sai về bảo vệ môi trường còn hạn chế,
đôi khi trẻ còn lúng túng trước việc thực hiện thao tác tiết kiệm điện, nước mà cô
yêu cầu.
Từ kết quả trên tôi nhận thấy để việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ lớp
tôi có hiệu quả tôi mạnh dạn trao đổi một số biện pháp tôi nhận thấy đạt hiệu quả
cao nhất trong quá trình thực hiện để chia sẻ cùng đồng nghiệp.
3. Một số biện pháp lồng ghép hiệu quả chuyên đề giáo dục bảo vệ môi
trường vào hoạt động học cho trẻ 4 - 5 tuổi ở trường Mầm non Đông Hòa,
huyện Đông Sơn.

7


3.1. Biện pháp 1: Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua việc lồng ghép,
tích hợp vào hoạt động học có chủ đích.
Như chúng ta đã biết hoạt động học là một trong những hoạt động cơ bản

của trẻ ở trường mầm non. Qua bài học giúp trẻ củng cố và tích lũy được kiến thức
trong cuộc sống hằng ngày của trẻ. Vì vậy sử dụng hoạt động học để lồng ghép,
tích hợp việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ vừa nhẹ nhàng và có hiệu quả cao.
Việc lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường có thể lồng ghép ở mọi thời điểm của
bài học nhưng phải phù hợp với nội dung, sao cho không làm mất đi sự lô gíc của
bài học và hứng thú ở trẻ.
Ví dụ: Ở hoạt động học Khám phá khoa học
Đề tài: “ Khám phá một số loại cây” chủ đề thế giới thực vật .
Trước đây khi dạy bài học này tôi cũng giáo dục trẻ không được bẻ cành,
ngắt lá, và giáo dục dinh dưỡng, giáo dục trẻ tiết kiệm năng lượng nước khi rửa tay
vào cuối bài học thì thấy kết quả trẻ không nhớ lâu và hiểu sâu.
Cũng đề tài này tôi tiến hành như sau :
Tôi chọn các hình ảnh cây xanh bằng mô hình, cây tự làm hoặc trên máy tính.

Hình ảnh cây xanh quanh lớp học giúp không khí trong lành
Khi tổ chức hoạt động học khám phá về cây xanh, tôi cho trẻ khám phá từng
bộ phận xong, tôi hỏi trẻ :
Làm thế nào để cây lớn nhanh và xanh tốt? (Phải tưới nước cho cây, không
bẻ cành cây, ngắt lá)
Tôi giáo dục trẻ phải biết tưới cây (cho trẻ xem hình ảnh bạn nhỏ tưới cây, và
nhà có cây xanh tốt không khí mát mẻ) để cây tốt làm môi trường sạch đẹp. Nếu
không trồng cây xanh thì sẽ bị sói mòn và lũ lụt xảy ra.
8


Qua bài dạy này khi tôi hỏi lại trẻ “Làm gì để có môi trường sạch đẹp? Trẻ
đã trả lời phải trồng nhiều cây xanh và chăm tưới cây, bảo vệ cây cho cây nhanh
lớn, không khí mát mẻ. Như vậy khi học bài học này trẻ vừa được khám phá về cây
xanh vừa biết được lợi ích của cây xanh rất quan trọng với môi trường.
Ví dụ: Ở hoạt động học Làm quen với toán

Đề tài: Dạy trẻ đếm đến 5, nhận biết số 5
Chủ đề: Hoa quả , Tết và mùa xuân.
Với đề tài này khi tôi dạy trẻ đếm các loại quả xong, tôi cùng trẻ trò chuyện
về chất dinh dưỡng có trong các loại quả, Tác dụng với sức khỏe khi ta ăn các loại
quả. Tôi đã giáo dục trẻ trước khi ăn phải rửa quả sạch sẽ và rửa dưới vòi nước
sạch và khi rửa phải vặn nước vừa đủ để sử dụng. Khi trẻ ăn xong trẻ biết bỏ vỏ
vào thùng rác.
Khi cho trẻ xem hình ảnh các bạn rửa tay tôi cho trẻ làm động tác rửa tay và
nhắc trẻ vặn nước vừa đủ rửa tay để trẻ khắc sâu việc tiết kiệm năng lượng nước vì
nguồn nước ngọt đang bị cạn kiệt do môi trường, tiết kiệm năng lượng điện (tắt
điện)
Qua bài học tôi thấy trẻ nhớ lâu, khắc sâu hơn khái niệm về tiết kiệm năng
lượng nước để không bị cạn kiệt nguồn nước ngọt dùng cho sinh hoạt hằng ngày.
Ví dụ: Ở hoạt động Tạo hình
Đề tài: Nặn cái bát
Chủ đề: Nghề nghiệp
Qua bài học này ngoài việc cung cấp kiến thức dạy trẻ nặn cái bát tôi còn
lồng ghép giáo dục trẻ biết cách giữ gìn bảo vệ các đồ dùng, các sản phẩm của các
nghề trong xã hội, hỏi trẻ nặn bát làm gì? Trẻ nói dùng để đựng thức ăn, đựng
cơm….Đồng thời tôi giáo dục trẻ biết giữ vệ sinh cá nhân (biết rửa tay dưới vòi
nước chảy sau khi nặn, không lau vào người), Biết nhặt rác, đồ không dùng nữa bỏ
vào thùng rác tôi cho trẻ xem luôn hình ảnh bạn đang bỏ rác vào thùng .
Sau bài học tôi thấy trẻ đã có hành vi tốt hơn về môi trường và khắc sâu kiến
thức bảo vệ môi trường thể hiện rõ qua việc khi nặn xong trẻ biết thu gom đất nặn
thừa vào nơi quy định, biết bảo vệ sản phẩm minh làm được, và quan trọng là trẻ có
ý thức rửa tay sau khi thực hiện xong.

9

Hình ảnh trẻ đang rửa tay dưới vòi nước chảy
Ví dụ: Hoạt động Âm Nhạc
Đề tài: Hát vận động bài “Hoa trường em”
Nghe hát : Lý cây xanh
Chủ đề ; Cây xanh và môi trường sống
Qua hoạt động này, ngoài việc dạy trẻ kiến thức âm nhạc tôi còn cung cấp
cho trẻ biết được ích lợi của cây xanh cho hoa, quả, cho bóng mát, cho sức khỏe
con người. Từ đó giáo dục trẻ biết chăm sóc cây xanh, cây hoa và làm cho môi
trường càng ngày càng sạch đẹp hợn.
Mặt khác cuối mỗi hoạt động học tôi còn cho trẻ chơi trò chơi “Nhận biết
hành vi đúng - sai” về bảo vệ môi trường cụ thể như :
Ví dụ: Trò chơi 1 “Tìm hành vi đúng”
Ở hoạt động làm quen với toán nhận biết số 5 tôi cho trẻ chia làm 2 đội chơi,
lên chơi trò chơi “tìm hành vi đúng về Bảo vệ môi trường”
Tôi chuẩn bị 2 bảng cài, tranh về hành vi đúng, sai về việc bảo vệ môi
trường trong rổ, yêu cầu trong 1 phút đội nào gắn được nhiều (đủ 5 tranh) hành vi
đúng về bảo vệ môi trường lên bảng cài đội đó thắng cuộc .
Ví dụ: Trò chơi 2 “Gạch hành vi sai, tô màu hành vi đúng”
10


Tôi chuẩn bị tranh cho mỗi trẻ một bức có một hành vi đúng, một hành vi
sai (Trẻ đi dưới trời mưa không đội nón, và trẻ đội nón khi đi ra nắng). Yêu cầu trẻ
gạch hành vi sai và tô màu hành vi đúng thời gian trong một bản nhạc. Qua bài học
trẻ khắc sâu hơn việc bảo vệ môi trường. Từ đó giáo dục trẻ có hành vi đúng bảo vệ
sức khỏe và bảo vệ môi trường.

Một số hình để trẻ chơi trò chơi gạch hành vi sai tô màu hành vi đúng
Tương tự với hoạt động khác như thể dục, Thơ, truyện… Tôi lồng ghép giáo
dục bảo vệ môi trường vừa phải, nhẹ nhàng qua các hình ảnh tôi cho trẻ xem giúp

trẻ nhớ lâu và khắc sâu kiến thức cũng nhý việc giáo dục trẻ bảo vệ môi trường.
Như chúng ta biết việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ là công việc
thường xuyên, lâu dài và giáo dục trẻ ở mọi lúc mọi nơi, ở nhiều hoạt động trong
ngày nhưng khi giáo dục trẻ bảo vệ môi trường ở hoạt động học, việc lồng ghép
11


tích hợp giáo dục vệ sinh môi trường cho trẻ thuận tiện hơn và đạt hiệu quả cao
hơn, trẻ được tiếp thu nhẹ nhàng và khám phá tự nhiên nên trẻ tiếp nhận một cách
sáng tạo. Song không dừng lại tại đây tôi tiếp tục thực hiện biện pháp tiếp theo.
3.2. Biện pháp 2: Cải tạo, bổ sung, xây dựng môi trường trong lớp học và
ngoài lớp học.
Tích cực tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh để sưu tầm các loại nguyên
vật liệu, đồ dùng phục vụ góc chơi như: gom sách vở cũ của học sinh Tiểu học,
THCS hoặc các loại sách báo cũ…, các loại sách này có rất nhiều hình ảnh phù
hợp, sử dụng cho việc làm sách của trẻ, góp phần bổ sung kiến thức về bảo vệ môi
trường cho trẻ. Vệ sinh sạch sẽ các phế liệu, phân loại tranh ảnh, sách báo và đưa
vào cho trẻ sử dụng.
Đề nghị phụ huynh bán hàng công nghệ phẩm gom tặng các loại giá trưng
bày sản phẩm, các phế liệu để làm đồ dùng, đồ chơi và sửa thành các giá để cây
cảnh, để dụng cụ chơi cát nước hoặc để các loại hạt giống, các chai nước màu cho
trẻ làm thí nghiệm ở góc khám phá khoa học...
Phụ huynh có máy ảnh cho mượn để chụp ảnh tư liệu cho trẻ quan sát.
Ví dụ: Chụp những hành vi bảo vệ môi trường như: trồng, chăm sóc cây, tiết
kiệm nước, tiết kiệm điện, bỏ rác đúng nơi quy định; Hoặc hành vi có hại với môi
trường như chặt phá cây, đánh đập con vật nuôi, xả rác bừa bãi.... cho trẻ quan sát
và đưa ra các nhận xét đúng, sai và tập đưa ra các phương án giải quyết phù hợp.
Qua những hình ảnh thật trong đời sống hàng ngày ở địa phương sẽ gây được sự
chú ý cao cho trẻ và có thực sự đem lại tác dụng giáo dục cao. Ngoài ra tôi còn
chụp lại các danh lam, thắng cảnh, di tích... mà trẻ không có điều kiện đến thăm

trực tiếp làm tư liệu sống trong quá trình tổ chức cho trẻ quan sát khi tổ chức hoạt
động ngoài trời và các hoạt động khác.
Phát động phụ huynh tặng cây, con vật nuôi làm cảnh cho nhà trường, cho
lớp nhân các dịp lễ tết, sửa lại các giá trưng bày cho phù hợp mục đích sử dụng và
đưa và các góc chơi như góc cát nước, góc thiên nhiên..... cho trẻ chơi, tìm các vị
trí phù hợp để trồng cây hoặc đặt cây cảnh, vật nuôi tạo điều kiện cho trẻ quan sát
khi tham gia các hoạt động. Đối với những con vật hoặc cây cảnh quý hiếm, có thể
vận động phụ huynh cho mượn ở những chủ đề cần thiết nhằm giúp cho trẻ có cơ
hội được tiếp cận với nhiều loại cây, con, tăng hiểu biết cho trẻ, giúp trẻ biết được
đặc tính, ích lợi của chúng và có mong muốn được bảo vệ, chăm sóc, bảo tồn...
Phát động phụ huynh mỗi lớp mua 2-3 thùng đựng rác, bố trí ở các góc thuận
tiện cho sử dụng của trẻ, phối hợp tổ chức cho trẻ thăm quan các danh lam thắng
cảnh, di tích lịch sử ở địa phương vào những dịp thích hợp, vừa bao quát đảm bảo
an toàn cho trẻ, vừa thu hút được sự quan tâm của phụ huynh.
Tăng cường sử dụng và làm các loại đồ dùng, đồ chơi từ phế liệu, nguyên
vật liệu sẵn có, gần gũi với cuộc sống của trẻ, giáo dục trẻ ý thức tiết kiệm trong
việc sử dụng nguyên vật liệu, giúp trẻ hiểu được rác thải cũng có thể tái sử dụng và
12


như vậy sẽ tiết kiệm được nguồn tài nguyên, tiết kiệm tiền bạc cũng như giảm
lượng rác thải ra môi trường.
Ví dụ: Tôi cùng trẻ làm các loại đồ chơi từ phế liệu như: làm cá, cua, tôm từ
vỏ sò, ngao, vỏ chai chai, hến và các vụn xốp thừa; dùng vỏ hộp sữa tươi làm các
loại đồ chơi như ô tô, tàu hoả, máy bay..., lõi giấy vệ sinh sơn màu làm thành các
đốt thân cây tre, cây trúc, xốp và vải vụn có thể tạo thành nhiều loại quả cây như
mướp, bí, nho... để treo lên giàn cây ở góc thiên nhiên cho trẻ quan sát..., nhồi các
con vật từ trấu, len vụn, vải vụn..., làm các đồ chơi với cát nước bằng các vỏ hộp
nước rửa bát, nước xả vải, vỏ chai nước khoáng....
Sắp xếp các góc, trang trí góc chơi theo dạng linh hoạt, dễ sử dụng, dễ thay

đổi theo các chủ đề:
Phương châm của tôi là trang trí ít tốn kém nhưng phải mang lại hiệu quả sử
dụng cao, làm một lần - dùng được nhiều lần và có thể thay đổi với nhiều mục đích
sử dụng.
Việc tạo khuôn viên xanh tại hành lang của lớp là một việc làm có ý nghĩa
quan trọng trong việc dạy trẻ bảo vệ môi trường một cách thuận tiện, tôi thiết nghĩ
tại sao mình không tạo một khuôn viên xanh ở lớp cho trẻ trực tiếp tham gia chăm
sóc cây và tôi đã cùng giáo viên nữa trong lớp bắt đầu công việc tạo khuôn viên
như sau :
Ngoài hiên nơi chúng tôi thường cho trẻ chơi góc chơi “chơi với cát nước”,
tôi chọn những ống chai nhựa đã bỏ đi và cắt cao khoảng mười phân cho đất vào và
hướng dẫn trẻ cùng tham gia tạo khuôn viên xanh bằng cách trồng những chậu hoa
mười giờ, hoa cúc..., cho trẻ gieo hạt đậu, lạc ở hoạt động vui chơi và hằng ngày
cho trẻ chăm sóc, tưới nước cho cây trong khi chăm sóc cây tôi cùng trẻ trò chuyện
về việc bảo vệ môi trường, trẻ chăm chú và kể về việc trẻ đã trực tiếp trồng cây.
Bên cạnh đó nhà trường còn có vườn thiên nhiên cho trẻ hoạt động, tôi thường cho
trẻ quan sát cây xanh, cây hoa ở hoạt động ngoài trời giúp trẻ biết tên các loại cây,
loại hoa... trẻ biết không bẻ cành, ngắt lá, không dẫm lên cây....và biết chăm sóc,
bảo vệ cây và trẻ rất tích cực khám phá hoạt động. Sau hai tuần thực hiện tôi thấy
trẻ rất thích thú và biết thể hiện công việc chăm sóc môi trường ngày một tốt hơn
và khuôn viên lớp tôi cũng ngày một đẹp hơn. Như vậy biện pháp tạo môi trường
khuôn viên trực tiếp cho trẻ tham gia chăm sóc, trải nghiệm thì việc giáo dục bảo
vệ môi trường thu được kết quả đáng khích lệ.
Tóm lại: Với nguồn kinh phí có hạn của lớp mẫu giáo khu vực nông thôn,
tôi đã biết khai thác thế mạnh riêng của mình đó là: nguồn nguyên vật liệu, phế liệu
dồi dào từ các gia đình trẻ, sẵn có ở địa phương, gần gũi đời sống của trẻ, khả năng
sáng tạo của mình và sản phẩm của chính trẻ, làm tốt công tác tuyên truyền phối
kết hợp trong xây dựng môi trường với phụ huynh. Với cách làm như vậy tôi đã
huy động được phụ huynh tham gia cải tạo môi trường hoạt động trong và ngoài
lớp cho trẻ, tiết kiệm được kinh phí và công sức, trẻ hào hứng, tích cực tham gia

13


các hoạt động bảo vệ môi trường cùng cô và thích thú khi chơi với những đồ chơi
do cha mẹ, cô giáo và chính mình làm ra. Khi cả phụ huynh và trẻ vào cuộc thì hiểu
biết, ý thức của phụ huynh, của trẻ về bảo vệ môi trường và giáo dục bảo vệ môi
trường cũng được nâng lên.

Ảnh: Khuôn viên hành lang lớp học
3.3 .Giải pháp 3: Thực hiện tốt lịch phân công vệ sinh của nhà trường để
góp phần bảo vệ môi trường.
Để môi trường nhà trường luôn xanh, sạch, đẹp ngoài việc làm tốt công tác
vệ sinh trong lớp, vệ sinh trẻ, vệ sinh đồ dùng đồ chơi.....Ban giám hiệu nhà trường
đã phân công cho từng lớp mỗi tuần mỗi lớp làm vệ sinh ngoài sân trường một
ngày. Tôi luôn luôn tuân thủ công việc vệ sinh chung nhà trường mục đích vừa làm
sạch môi trường cảnh quan trường học một phần giúp trẻ có thói quen biết giữ gìn
vệ sinh chung, biết bỏ rác đúng nơi quy định. Lớp tôi được nhà trường phân lịch vệ
sinh trường vào ngày thứ 4 hàng tuần nên cứ vào ngày thứ 4 tôi cho trẻ làm vệ sinh
thời gian có thể vào lúc trẻ vừa hoạt động ngoài trời xong hoặc vào cuối buổi chiều

14


tôi tổ chức cho trẻ đi nhặt rác, lá khô rơi, vỏ bánh kẹo,… ở quanh sân trường, các
hành lang đầu lớp cho vào thùng rác.
Như vây vừa làm vừa giáo dục trẻ biết bảo vệ môi trường sạch sẽ hơn, sau
mỗi lần lao động cho trẻ đi rửa tay đồng thời giáo dục trẻ về việc tiết kiệm nước và
biết rửa tay bằng xà phòng để bảo vệ sức khỏe.
Khi tôi và trẻ làm vệ sinh quanh trường lớp tôi thấy những ống nhựa, chai
nhựa, vỏ hộp sữa chua, tôi nhắc trẻ thu gom, đem rửa sạch, phơi khô và đến giờ

hoạt động góc tôi hướng dẫn trẻ làm đồ chơi theo chủ đề.
Ví dụ: Ở chủ đề “Giao thông” cô trò chúng tôi cắt giấy màu dán vào ống
sữa, hộp sữa chua mà đã bỏ đi làm máy bay, ô tô, tàu thuyền cho trẻ chơi.
Hay Ở chủ đề “Nước và mùa hè” từ những phế liệu thu được do dọn môi
trường này cũng tạo nên những cái mũ, cái chậu cho trẻ chơi rất đẹp mắt, an toàn
cho trẻ chơi.
Qua các giờ chơi đó tôi giáo dục trẻ biết từ những đồ vật đã bỏ đi nếu không
nhặt lại thì môi trường rất bẩn nhưng khi chúng ta nhặt lại thì môi trường vừa sạch
đẹp vừa làm được nhiều đồ chơi đẹp để trẻ học, trẻ chơi. Như vậy trẻ biết thêm
được ích lợi của việc thu gom phế liệu còn có thể sử dụng vào việc khác đồng thời
làm cho môi trường đẹp hơn nếu như con người biết bảo vệ nó.

Ảnh: Cô và cháu đang thục hiện vệ sinh nhặt lá rụng ở sân trường

15


Hàng tuần các lớp phải vệ sinh đồ chơi trên lớp sạch sẽ. Ở lớp tôi cứ mỗi
tuần tôi và một giáo viên chủ nhiệm nữa lại mang đồ chơi ra lau chùi và rửa cho
sạch để trẻ chơi, khi cô làm trẻ cũng tham gia và hình thành ở trẻ thói quen vệ sinh
đồ dùng đồ chơi sạch sẽ, như thế thì môi trường cũng sạch đẹp hơn (cụ thể như vào
giờ đón trẻ một cô ở lại đón trẻ và trao đổi cùng phụ huynh, một cô đem đồ chơi ra
lau rửa như vậy phụ huynh và trẻ cũng nhìn thấy đồ chơi được vệ sinh sạch sẽ và
phụ huynh bằng lòng khi cho trẻ chơi đồ chơi mà không còn nói gì về việc vệ sinh
đồ chơi nữa) .
Qua việc thực hiện đúng và nghiêm túc lịch vệ sinh của nhà trường không
những trẻ lớp tôi mà trẻ ở các lớp khác trong trường, ngày càng biết bảo vệ môi
trường sạch hơn. Vì vậy mà sân trường, phòng học luôn sạch sẽ thoáng mát, trẻ
chơi thoải mái hơn, cha mẹ yên tâm hơn khi cho con đến học ở trường.
Ngoài những biện pháp giáo dục trẻ bảo vệ môi trường nói trên, tôi nhận

thấy việc phối hợp cùng phụ huynh để giáo dục trẻ "Bảo vệ môi trường" là việc làm
không thể thiếu được nên tôi đã tiếp tục thực hiện biện pháp sau;
3.4. Giải pháp 4: Tuyên truyền để phụ huynh nhận thức về việc bảo vệ
môi trường và giáo dục trẻ bảo vệ môi trường.
Từ thực tế tôi thấy nhiều phụ huynh chưa quan tâm đến bảo vệ môi trường
và giáo dục trẻ kỹ năng bảo vệ môi trường thể hiện ở việc đốt rơm rạ sau khi thu
hoạch mùa xong, khi đưa con đi học còn cho trẻ ăn bánh, kẹo, uống sữa....và vứt
luôn vỏ ra trước của lớp, ngoài sân trường khi cô giáo nói phụ huynh còn tỏ thái độ
không bằng lòng.
Chính từ việc làm trên đã làm cho tôi suy nghĩ phải làm gì để phụ huynh
hiểu nhận thức đúng về việc bảo vệ môi trường để từ đó kết hợp với nhà trường
cùng giáo dục trẻ bảo vệ môi trường đạt kết quả cao hơn. Tôi đã thực hiện như sau:
Tôi sưu tầm tranh ảnh, viết bài tuyên truyền và cắt tranh về các thảm họa thiên tai
do môi trường gây ra và các tác hại khác lên bảng tuyên truyền để phụ huynh đọc.
Mặt khác tôi còn trao đổi cùng phụ huynh ở giờ đón - trả trẻ và trong cuộc
họp phụ huynh trao đổi và phân tích để phụ huynh hiểu rõ việc ảnh hưởng của môi
trường đối với con người, đối với động, thực vật và ngược lại. Động viên phụ
huynh xem các chương trình thời sự trên kênh VTV2, VTV3...
Đồng thời tôi phối hợp với hội phụ nữ thôn để tuyên truyền cho phụ huynh
xóm nơi tôi cư trú nói chung và phụ huynh lớp tôi nói riêng về cách ủ phân vi sinh
bằng rơm rạ để không còn hiện tượng đốt rơm rạ vừa có phân trồng cây, bón ruộng
vừa bảo vệ môi trường sạch đẹp. Sau khi nhận thức được việc bảo vệ môi trường
tôi tuyên truyền để phụ huynh phối hợp dạy trẻ kỹ năng giáo dục môi trường từ
những việc nhỏ nhất giúp hình thành nhân cách trẻ và trẻ biết bảo vệ môi trường
ngay từ nhỏ thì môi trường của chúng ta ngày một sạch đẹp hơn.
Ví dụ: Hình ảnh những người nông dân đang đốt rơm, rạ
16


Ví dụ: Khi tôi thấy phụ huynh đem con đến trường, trên tay trẻ cầm một gói

bim bim hoặc bánh ngọt, tôi trao đổi với phụ huynh nên cho trẻ ăn sáng ở nhà bằng
cơm, cháo,phở… vừa hợp vệ sinh vừa đảm bảo sức khỏe cho trẻ, chứ không nên
mua bánh kẹo ngọt, bim bim cho trẻ mang đến trường vừa không đủ dinh dưỡng
mà còn làm ảnh hưởng đến môi trường.
Qua những lần trao đổi trực tiếp với phụ huynh cuối cùng cũng đã được phụ
huynh đồng thuận. Vì vậy mà bây giờ khuôn viên trường tôi đã không còn vỏ ống
sữa, vỏ bim bim, vỏ bánh vứt lung tung mà đã được phụ huynh và trẻ bỏ vào thùng
rác theo quy định.
Đồng thời tôi cũng tuyên truyền phụ huynh thu gom những ống nhựa, cây
hoa, cây xanh đến trường để môi trường của lớp tôi được xanh hơn. Mỗi khi phụ
huynh đưa con đến trường đều đứng lại khoe với cô giáo về ý thức bảo vệ môi
trường của trẻ ở nhà rất tốt ví dụ như: "Cô ơi! Ở nhà cháu nó cứ bảo bà phải bỏ rác
và túi bóng, vỏ kẹo vào thùng rác rồi cho xe chở đi, bà không được đốt rác có khói
làm ô nhiễm môi trường..."
Nói xong phụ huynh tỏ thái độ rất vui mừng, từ những hành động của phụ
huynh khi trao đổi cùng với tôi và khi tôi chứng kiến những thay đổi của trẻ lớp tôi
từng ngày về việc ý thức bảo vệ môi trường của trẻ làm tôi rất vui và phấn khởi với
kết quả đạt được.
17


Ngoài ra tôi còn áp dụng hình thức giáo viên, phụ huynh và cả trẻ phối hợp
thu thập thông tin, sưu tầm tranh ảnh về bảo vệ môi trường, khai thác các thiết bị
hiện đại hỗ trợ cho tổ chức hoạt động của trẻ.
Ví dụ: Có thể sử dụng ngay những bức ảnh do trẻ đem đến từ gia đình chụp
được để làm tư liệu cho cả lớp quan sát. Ảnh chụp lại những hành vi đúng và không
đúng đối với môi trường của chính trẻ hoặc của những người xung quanh ở địa
phương, cho trẻ xem và đua ra nhận xét, đề nghị...v.v...
Kết quả của hình thức này phụ huynh lớp tôi vui mừng đem ảnh chụp con
mình về nhà biết giúp bố mẹ chăm sóc vườn rau của gia đình mình.

Như vậy biện pháp này cũng góp phần rất lớn vào việc giáo dục vệ sinh môi
trường cho trẻ và góp phần làm cho môi trường xanh, sạch, đẹp hơn.

Ảnh: Bé đang chăm sóc vườn rau tại gia đình
(Ảnh do phụ huynh cung cấp)
4. Hiệu quả đạt được
Sau một năm học với việc thường xuyên thực hiện giáo dục trẻ bảo vệ môi
trường thông qua hoạt động học ở lớp 4 - 5 tuổi ở trường mầm non Đông Hòa, đã
cho thấy kỹ năng, ý thức bảo vệ môi trường ở trẻ đã có chuyển biến rõ rệt góp phần
không nhỏ vào kết quả của chuyên đề, kết quả thu được cụ thể như sau:

18


Kết quả khảo sát thực trạng vào cuối năm tháng 4/2016 như sau:
TT Nội dung khảo sát trẻ Tổng
Kết quả trên trẻ
số trẻ
Đạt
Chưa đạt
Số lượng Tỉ lệ (%) Số lượng Tỉ lệ (%)
1 Trẻ biết nhặt rác, vỏ
bánh kẹo vào thùng rác
38
38
100%
0
0%
đúng nơi quy đinh
2 Trẻ biết chăm sóc cây,

38
35
92%
3
8%
không bẻ cành, ngắt lá
3 Trẻ biết tiết kiệm nước,
biết cùng người lớn tắt
38
35
92%
3
8%
điện, tắt quạt khi không
dùng
4 Trẻ biết hành vi đúng sai
38
21
55%
17
45%
về bảo vệ môi trường
* Nhận xét: Qua khảo sát thực tế về kỹ năng và ý thức bảo vệ môi trường
của trẻ, tôi nhận thấy:
+ Đối với trẻ: Đa số trẻ lớp tôi biết làm một số công việc vừa sức, phù hợp
với khả năng của trẻ để bảo vệ môi trường và kết quả đạt được như sau:
Kết quả khảo sát thực tế trẻ lớp tôi so với đầu năm cho thấy:
Nội dung 1: Số trẻ biết nhặt rác, vỏ bánh kẹo vào thùng rác đúng nơi quy
định. Đạt từ 58 % lên 100% Tăng thêm 42%.
Nội dung 2: Trẻ biết chăm sóc cây, không bẻ cành, ngắt lá. Đạt từ 47% lên

92% tăng lên 45%.
Nội dung 3: Trẻ biết tiết kiệm nước, biết nhắc người lớn tắt điện, quạt khi ra
khỏi phòng. Đạt từ 50% lên 92% tăng lên 42%,
Nội dung 4: Trẻ đã biết những hành vi đúng - sai về bảo vệ môi trường. Đạt
từ 55% lên 95% tăng lên 40 % .
Từ kết quả đạt được trên, đồng thời tôi thấy trẻ lớp tôi mỗi khi ra hoạt động ở
vườn thiên nhiên ngoài trời, trẻ không chạy dẫm lên cỏ, không hái lá, bẻ cành cây
mà chỉ quan sát vườn để nhận biết về cây, hoa....Tôi nhận thấy trẻ đã có ý thức tốt
hơn về việc bảo vệ môi trường thân yêu góp phần thực hiện phong trào thi đua
"Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực".
+ Về phía phụ huynh: Tôi thấy phụ huynh đã nhận thức được việc bảo vệ
môi trường thể hiện ở việc không đốt rơm rạ ngoài đồng làm ảnh hưởng môi
trường, không vứt rác bừa bải mà bỏ vào thùng đúng nơi quy định, đồng thời phụ
huynh đã làm tốt công tác tiết kiệm năng lượng điện, nước để từ đó phụ huynh
cùng giáo viên tham gia giáo dục trẻ bảo vệ môi trường đạt hiệu quả cao. Chính vì

19


vậy mà phụ huynh đã tự nguyện quyên góp đồ dùng, phế liệu và cây xanh để tạo
môi trường trong và ngoài lớp cho lớp tôi cho trẻ hoạt động và vui chơi.
+ Đối với bản thân: Qua việc tổ chức lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ, tôi đã tích lũy thêm được kiến thức tạo môi trường xanh sạch cho trẻ và có
nhiều kinh nghiệm trong việc giáo dục bảo vệ môi trường.
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận: Từ những kết quả trên, bản thân đã rút ra một số kết luận sau:
- Để giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường trước hết người giáo viên cần
phải tích cực, thích thú say mê với hoạt động này, tạo cơ hội để trẻ được sáng tạo
cùng cô, dạy trẻ có thói quen sưu tầm nguyên vật liệu sẵn có, phế liệu để làm đồ
dùng đồ chơi.

- Cần tích hợp các nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào các hoạt động
học có chủ đích một cách phù hợp. Tổ chức nhiều hoạt động cho trẻ khám phá, trải
nghiệm.
- Cần giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi, mọi thời điểm
trong chế độ sinh hoạt của trẻ trong trường mầm non.
- Tăng cường phối kết hợp với cha mẹ học sinh trong việc thu thập, sưu tầm
các nguyên liệu sẵn có và dạy trẻ ý thức bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe.
- Tăng cường đầu tư bổ sung các trang thiết bị vệ sinh cho trẻ trong trường
mầm non để trẻ có điều kiện thực hiện tốt nội dung bảo vệ môi trường.
- Việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ là hình thành ở trẻ thái độ quan
tâm đến môi trường, có trách nhiệm trước các vấn đề của môi trường trên cơ sở
kiến thức về môi trường, các kỹ năng, các tác động ảnh hưởng tới môi trường.
Vì thế là một giáo viên tôi phải thường xuyên, liên tục và xuyên suốt lồng
ghép các chuyên đề nói chung và chuyên đề giáo dục bảo vệ môi trường nói riêng
cho trẻ từ độ tuổi nhỏ đến lớn thì trẻ sẽ nhớ lâu hơn và hình thành nhân cách cho
trẻ tốt hơn.
2. Kiến nghị:
Để thực hiện quá trình Chăm sóc - Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ được
tốt tôi có một số ý kiến đề xuất như sau :
+ Đối với nhà trường: cần làm công tác tham mưu với địa phương để tăng
cường cơ sở vật chất tạo điều kiện cho việc Chăm sóc và Giáo dục trẻ tốt hơn.
+ Đối với phụ huynh: tiếp tục thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường và
cùng giáo dục mọi người và trẻ có ý thức hơn nữa trong vệc bảo vệ môi trường.
Trên đây là một vài kinh nghiệm nhỏ trong việc giáo dục trẻ 4-5 tuổi
bảo vệ môi trường thông qua hoạt động học ở trường mầm non Đông Hòa xin
mạnh dạn trao đổi với các bạn đồng nghiệp và rất mong góp ý chân thành của

20

HĐKH ngành để bản thân tôi hoàn thiện hơn trong việc giáo dục lồng ghép các
chuyên đề vào chăm sóc-giáo dục trẻ được tốt hơn.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Đông Sơn, ngày 15 tháng 3 năm 2016
Tôi xin cam đoan SKKN này là
do tôi viết không sao chép bất kỳ của ai
Người viết sáng kiến

Nguyễn Thị Thương

21