Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn a trường mầm non đông hoàng hoạt động tích cực

MỤC LỤC
Tiêu đề

TT
1

Trang

MỞ ĐẦU

1-2

1.1

Lí do chọn đề tài

1-2

1.2

Mục đích nghiên cứu

2

1.3

Đối tượng nghiên cứu

2

1.4

Phương pháp nghiên cứu

2

2

NỘI DUNG

2-14

2.1

Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm

2-3

2.2

Thực trạng vấn đề

3-5

2.3

Các biện pháp thực hiện xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung
tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đơng Hồng
hoạt động tích cực .
Biện pháp 1: Bố trí sắp xếp các góc hoạt động trong và ngồi lớp
phù hợp, đa dạng, hấp dẫn.

Biện pháp 2: Trang trí theo hướng mở , linh hoạt
Biện pháp 3: Chuẩn bị đồ dung học liệu đa dạng hấp dẫn, tận dụng
nguyên vật liệu , phế liệu từ thiên nhiên sẳn có ở địa phương.
Biện pháp 4: Tạo cơ hội khuyến khích trẻ có thể sử dụng nguyên vật
liệu , học liệu , góc chơi theo nhiều cách sáng tạo khác nhau.
Biện pháp 5: Môi trường lấy trẻ làm trung tâm là được xây dựng từ
bàn tay cô và sự tham ra tích cực của trẻ
Biện pháp 6: Phối kết hợp với phụ huynh.

2.3.1
2.3.2
2.3.3
2.3.4
2.3.5
2.3.6
2.4
3

5

5-6
6-8
8-9
9-10
10-11
11-12

Hiệu quả đạt được

12-14

KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

14-15

TÀI LIỆU THAM KHẢO

16

HÌNH ẢNH MINH HỌA CHO CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
DANH MỤC ĐỀ TÀI SKKN ĐÃ ĐƯỢC HĐ ĐÁNH GIÁ

17-27
28


1. MỞ ĐẦU
1.1.

Lý do chọn đề tài
Mục tiêu của giáo dục Mầm non là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình
cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, giúp trẻ mạnh dạn tự tin, hình thành yếu tố đầu tiên của
nhân cách, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn của trẻ [1].
Trẻ không thể tiếp thu các kiến thức một cách bài bản, có hệ thống như trẻ ở
Phổ thơng. Vì thế cần tạo cho trẻ mơi trường để trẻ được hoạt động, trải
nghiệm, vui chơi, từ đó trẻ có thể tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng, tự
nhiên hơn.
Trẻ lứa tuổi mầm non việc học của trẻ được thơng qua hình thức “học
mà chơi, chơi mà học” trẻ có mong muốn tự nhiên là được cảm nhận và
khám phá một cách tích cực về thế giới. Quá trình học hỏi, khám phá của trẻ

diễn ra thơng qua nhiều hoạt động trong đó hoạt động vui chơi có ý nghĩa rất
quan trọng. Vui chơi khơng chỉ là hoạt động giúp trẻ giải trí, thư giãn mà còn
giúp trẻ cảm nhận và khám phá thế giới xung quanh một cách tự nhiên, thuận
lợi, nhanh chóng. Tất cả trị chơi đều có tiềm năng hỗ trợ cho việc học của trẻ
[2]. Đối với trẻ mầm non thì mơi trường hoạt động có vai trị quan trọng nhất
đối với sự phát triển của trẻ. Trẻ hoạt động thường xuyên với mơi trường giúp
trẻ phát triển tư duy, trí tưởng tượng, ngơn ngữ, tâm lý cũng như đời sống tình
cảm mà thơng qua trị chơi thì những phẩm chất ý chí của trẻ cũng được hình
thành như: Tính mục đích, tính kỷ luật, tính dũng cảm...
Ở mỗi giai đoạn phát triển của trẻ đều có những đặc điểm tâm lý khác
nhau cha mẹ và cô giáo cần hiểu rõ được đặc điểm phát triển tâm lý của trẻ để
có những phương pháp giáo dục phù hợp để định hướng và giúp trẻ phát triển
đúng theo từng giai đoạn.Trẻ ở độ tuổi mẫu giáo thích khám phá những điều
mới lạ và hay tò mò. Trong giai đoạn này trẻ rất muốn khám phá thế giới
xung quanh, tò mò và liên tục thắc mắc đặt nhiều câu hỏi với cha mẹ, với cơ
giáo. Trẻ giao tiếp và thích bắt trước tập làm người lớn, trẻ thích được tự lập.
Vì vậy việc xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm là vô cùng quan trọng
đáp ứng nhu cầu phát triển của trẻ.
Tạo mơi trường học tập cho trẻ mầm non nói chung là việc làm đã được
các giáo viên thực hiện từ lâu, nhưng nhìn chung việc tạo mơi trường mới chỉ
mang tính hình thức để trang trí theo đúng chủ đề đang thực hiện và việc xây
dựng đó chưa xuất phát từ trẻ, chưa kích thích tính tị mị, khám phá của trẻ,
khi học và chơi trẻ đang còn rất thụ động. Trong những năm qua, việc giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm đã được các cấp quản lý từ trung ương, địa phương
từng bước quan tâm đặc biệt Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Hướng dẫn
thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”. Trên
cơ sở Kế hoạch thực hiện chuyên đề của Phịng Giáo dục và Đào tạo huyện
Đơng Sơn, Trường mầm non Đơng Hồng đã có kế hoạch cụ thể về việc triển
khai chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”. Đặc biệt
trong năm học 2016 - 2017 Phịng GD & ĐT Huyện Đơng Sơn phát động

phong trào “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” và trực tiếp chỉ
1


đạo các trường thực hiện. Thực tế ở trường mầm non Đơng Hồng hiện nay
việc xây dựng mơi trường lấy trẻ làm trung tâm đã được nhà trường chỉ đạo
thực hiện ở các phòng, lớp học, hiên, cầu thang, khu vực sân chơi….Tuy
nhiên trong quá trình triển khai thực hiện vẫn cịn khó khăn, hạn chế như:
Kinh phí, việc tạo mơi trường đang cịn do bàn tay cơ làm là chủ yếu, trẻ tham
gia cịn hạn chế, các góc, mảng trang trí chưa mang tính mở, đồ dùng, đồ chơi
chủ yếu là mua sẵn, nguyên vật liệu, học liệu chưa phong phú, đa dạng, trẻ
hoạt động máy móc, dập khn, nhàm chán…Phụ huynh chưa quan tâm, chưa
nhận thức được tầm quan trọng của môi trường giáo dục đối với sự phát triển
của trẻ.
Nhận thức được tầm quan trọng môi trường đối với sự phát triển của trẻ,
tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Một số biện pháp xây dựng môi trường
lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đơng
Hồng hoạt động tích cực” làm đề tài sáng kiến trong năm học này.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Sở dĩ tơi lựa chọn đề tài này là muốn chia sẻ với bạn bè, đồng nghiệp
những kinh nghiệm của mình về việc xây dựng mơi trường lấy trẻ làm trung
tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đơng Hồng hoạt động tích
cực .
Bên cạnh đó nhằm thu hút được sự tham gia của các bậc phụ huynh và
sự quan tâm của các cấp, các ngành đối với giáo dục mầm non nói chung và
với trường mầm non Đơng Hồng nói riêng .
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ
lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đơng Hồng hoạt động tích cực
1.4. Phương pháp nghiên cứu

Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
+ Phương pháp quan sát sư phạm
+ Phương pháp điều tra giáo dục
+ Phương pháp thực nghiệm sư phạm
+ Phương pháp phân tích và tổng kết kinh nghiệm giáo dục
+ Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động giáo dục
Nhóm các phương pháp nghiên cứu lí thuyết
+ Phương pháp phân tích và tổng hợp lí thuyết
+ Phương pháp thống kê.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận
Môi trường là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động nâng cao
chất lượng chăm sóc giáo dục tồn diện trẻ. Trong lớp học không thể thiếu
những mảng trang trí, những góc chơi của trẻ, do đó để lớp học thêm lôi cuốn
trẻ giáo viên cần tạo nên một môi trường lớp học với những màu sắc sinh
động, đồ dùng đa dạng bắt mắt… Mơi trường có khơng gian, cách sắp xếp
phù hợp, thuận tiện, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của
2


trẻ; phản ánh kinh nghiệm, văn hóa của địa phương; luôn thay đổi để tạo ra sự
hấp dẫn mới lạ đối với trẻ [3].
Các góc hoạt động chính được duy trì thường xun. Vì vậy chúng ta
cần bố trí, sắp xếp các góc phải rất linh hoạt để có thể di chuyển tạo không
gian thuận lợi cho trẻ hoạt động. Môi trường trong trường mầm non bao gồm
các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, không gian phục vụ cho việc tổ chức các
hoạt động sinh hoạt hằng ngày của trẻ. Môi trường vật chất tạo cho trẻ những
cơ hội tốt để trẻ thỏa mãn nhu cầu hoạt động và phát triển tồn diện về mặt
thể chất, trí tuệ thẩm mĩ, đạo đức, xã hội, thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở
rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo [4].

Các nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng cách tiếp cận tốt
nhất để giáo dục trẻ mầm non đó là xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung
tâm để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy cho trẻ. Các
cách tiếp cận tốt thường thể hiện tính tích hợp cao và kết nối việc học với
thực tế đời sống của trẻ. Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau
về thể chất, tình cảm, xã hội, trí tuệ, hồn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý.
Do đó, mỗi trẻ em có hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và
chúng đều có thể thành cơng. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ
trợ và mở rộng những gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện. Mỗi nhà
trường cũng cần phải xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ được
trải nghiệm. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là rất quan trọng
trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở. Hiệu quả của
việc tạo mơi trường nhằm góp phần thực tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc
giáo dục trẻ [5].
Trên cơ sở đó tơi đã căn cứ vào hướng dẫn của Phịng GD& ĐT huyện
Ðơng Sơn, sự chỉ đạo của BGH Trường mầm non Đơng Hồng về thực hiện
chun đề trọng tâm “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” .
Căn cứ vào điều kiện thực tế của nhà trường, vào khả năng, nhu cầu học tập,
kinh nghiệm sống của trẻ, đáp ứng được yêu cầu của chương trình GDMN.
Từ đó tơi lên kế hoạch, và thực hiện xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung
tâm của lớp tơi phụ trách để trẻ hoạt động tích cực .
2.2. Thực trạng
Năm học 2016 - 2017 bản thân tôi trực tiếp giảng dạy lớp mẫu giáo lớp
Lớn A với tổng số là 28 cháu. Bước vào thực hiện đề tài này lớp tơi có
những thuận lợi và gặp một số khó khăn sau:
* Thuận lợi
Hoạt động của lớp được sự quan tâm chỉ đạo chặt chẽ của Phòng GDĐT Huyện Đông Sơn, ban giám hiệu nhà trường mầm non Đông Hồng
Phịng học rộng, có hiên trước, hiên sau, có nhà kho, nhà vệ sinh đạt tiêu
chuẩn …
Lớp tôi là một trong những lớp được đầu tư, trang bị cơ sở vật chất kiên

cố, trang thiết bị đầy đủ theo thông tư 02/BGD&ĐT đảm bảo việc học tập và
sinh hoạt của trẻ.
3


Trẻ lớp tôi đa số đã học qua độ tuổi 3 - 4 tuổi và 4 - 5 tuổi, trẻ năng
động, đi học chun cần, có nề nếp.
Bản thân tơi trẻ năng động, sáng tạo, ham học hỏi, thông thạo cơng
nghệ thơng tin, có năng khiếu về hội họa, được nhà trường tạo điều kiện cho
đi tham quan, học hỏi ở trường bạn. Năm học 2015 - 2016 tham gia hội thi
“Làm đồ dùng đồ chơi” cấp tỉnh .
Phụ huynh ủng hộ vật chất, để xây dựng môi trường hoạt động cho
trẻ.
* Khó khăn
Phịng học rộng nhưng bố trí, sắp đặt các góc chưa hợp lý như: Các giá
góc được đặt cố định ở chân tường, các góc động và tĩnh gần nhau.
Các mảng trang trí đã theo chủ đề, đẹp nhưng dán chết trên tường, chủ
yếu chú trọng khu vực trong lớp, khu vực hiên trước, hiên sau, phòng vệ sinh
chưa quan tâm. Tất cả đều bàn tay cô thực hiện chưa có sự tham gia của trẻ.
Tuy được đầu tư, trang bị đầy đủ đồ dùng trang thiết bị dạy học nhưng
chủ yếu là các đồ dùng, đồ chơi mua sẵn, sản xuất hàng loạt, chất liệu chủ yếu
bằng nhựa chưa có nguyên liệu thiên nhiên, chưa đáp ứng được nhu cầu
khám phá, sáng tạo …của trẻ, mà trẻ ln thích mới, lạ, đẹp, hấp dẫn…
Trẻ được tổ chức hoạt động thường xun nhưng máy móc, dập khn
chưa tích cực, chưa sáng tạo.
Phụ huynh đã ủng hộ về vật chất cho lớp, song không quan tâm đến hoạt
động của lớp, chưa tham gia các hoạt động cùng cô và trẻ.
* Kết quả khảo sát thực tế trẻ lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non
Đơng Hồng tại thời điểm tháng 9/2016.
Thường

Chưa có
Thỉnh thoảng
xun
TT Tiêu chí
Số
Tỷ
Số
Số
Tỷ
Tỷ lệ %
cháu lệ % cháu
cháu lệ %
Trẻ tham gia cực
vào hoạt động xây
1
21/28 75%
6/28
21,4%
1/28 3,6%
dựng môi trường
cùng cô
Kỹ năng sử dụng học
liệu, nguyên vật liệu
2
23/28 82,1% 3/28
10,7%
2/28 7,1%
sẳn có từ thiên nhiên
của trẻ
Trẻ hứng thú tham

3
22/28 78,6% 4/28
14,3%
2/28 7,1%
gia các hoạt động
Qua khảo sát tình hình thực tế ở lớp tơi nhận thấy :
+ Số trẻ tham gia xây dựng môi trường cùng cơ rất ít , chủ yếu là cơ
xây dựng
+ Đa số trẻ chưa có kỉ năng chơi với các vật liệu thiên nhiên .Chủ
yếu chơi với đồ chơi mua sẳn
4


+ Trẻ hoạt động chưa hiệu quả , chưa tích cực…
* Kết quả khảo sát thực tế môi trường lớp mẫu giáo lớn A trường
mầm non Đơng Hồng tại thời điểm tháng 9/2016.
STT
Tiêu chí
Số lượng hiện có
trong lớp chiếm tỉ lệ
%
1. Sắp đặt góc chơi Chưa hợp lý
90%
Thuận tiện, phù hợp.
10%
2. Các mảng , góc
Chưa mở, linh hoạt
95%
trang trí
Theo hướng mở, linh hoạt

5%
3. Đồ dùng đồ chơi Mua sẵn
95%
Tự làm
5%
4. Chuẩn bị học liệu thiên nhiên, sẵn có ở địa
5%
phương
Qua khảo sát tình hình thực tế ở lớp tơi nhận thấy :
+ Việc sắp đặt, bố trí các góc chơi cho trẻ chưa hợp lý, chưa thuận
tiên, phù hợp với hoạt động của trẻ.
+ Các mảng trang trí chưa sáng tạo, chưa linh hoạt.
+ Đồ dùng đồ chơi chủ yếu là mua sẵn, đồ chơi tự tạo còn rất hạn
chế.
+ Học liệu từ thiên nhiên, sẵn có ở địa phương còn nghèo nàn, chưa
đáp ứng được nhu cầu chơi của trẻ.
2.3.
Các biện pháp thực hiện xây dựng môi trường lấy trẻ làm
trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đơng Hồng
hoạt động tích cực .
2.3.1. Biện pháp 1: Bố trí sắp xếp các góc hoạt động trong và
ngoài lớp phù hợp, tiện lợi, đa dạng, phong phú .
Hoạt động ở các góc là một hình thức hoạt động đặc biệt trong đời sống
của trẻ mầm non, đó là nơi trẻ thỏa mãn sở thích, nhu cầu vui chơi, nhận thức
và cảm nhận về thế giới xung quanh. Hoạt động góc giúp trẻ rèn luyện, củng
cố kiến thức đã học, là nơi trải nghiệm, khám phá những cái mới và phát huy
khả năng sáng tạo của trẻ. Vì vậy, việc sắp xếp, bố trí các góc chơi phù hợp,
thuận tiện, dễ tìm, dễ nhìn, dễ lấy là rất quan trọng. Tơi đã bố trí các góc trong
lớp phù hợp như: Góc yên tĩnh xa góc ồn ào, tạo ranh giới các góc, …
Ví dụ: Góc phân vai và góc xây dựng tơi sắp xếp khu vực phía dưới lớp,

gần nhau. Tạo sự liên kết các nhóm chơi ở trong hai góc, góc xây dựng tránh
nơi đi lại. Góc sách và góc học tập tơi xếp ở trên cạnh cửa nhà kho yên tĩnh.
Góc thiên nhiên (khám phá khoa học) tơi đã tận dụng khoảng hiên ngồi
lớp cho trẻ hoạt động thoải mái tránh sự ồn ào cho các góc khác, tiện lợi cho
trẻ khám phá, chăm sóc cây, hoa... Khu vực phía trên lớp học tơi bố trí các
mảng: Ở cửa là lịch vệ sinh, từ cửa chính vào là chế độ sinh hoạt một ngày
của trẻ, ti vi, bảng bé ngoan, sinh nhật hồng, bàn máy tính, đàn. Góc nghệ
thuật được bố trí cạnh cửa ra vào bên cạnh góc trưng bày sản phẩm của trẻ.
5


Bên cạnh việc sắp xếp phù hợp, tơi cịn tạo ranh giới giữa các góc hoạt
động như: Tận dụng các giá đồ chơi tạo thành ranh giới các góc, và tạo khơng
gian chơi cho trẻ .
Ví dụ : Ranh giới giữa góc phân vai và học tập tơi ngăn bằng 1 giá đồ
chơi vừa tạo không gian yên tĩnh cho trẻ ở góc học tập hoạt động, vừa tạo
khơng gian giống như ngôi nhà hay cửa hàng tùy ý tưởng, trí tưởng tượng,
sáng tạo của trẻ tùy vào vào chủ đề trẻ chơi. Ranh giới góc nghệ thuật tơi
cũng áp dụng tương tự bằng giá đồ chơi trẻ có thể tận dụng mặt sau của giá đồ
chơi để trưng bày sản phẩm, treo tranh ...
Riêng góc xây dựng tơi ưu tiên khơng gian rộng, thuận tiện cho trẻ vận
động... Góc phân vai và xây dựng được bố trí cạnh nhau và tơi khơng phân
vách vì tơi muốn tạo mối liên kết giữa hai góc để trẻ có thể giao lưu với nhau
giữa hai nhóm.
Khoảng rộng ở các góc cách nhau hợp lý để đảm bảo an toàn và thuận
tiện cho trẻ hoạt động theo khả năng, hứng thú, sở thích riêng. Có chỗ cho
hoạt động chung và hoạt động cá nhân, có góc cố định, có góc di động hoặc
thay đổi theo chủ đề.
Qua cách bố trí, sắp đặt các mảng, các góc chơi hợp lý ở lớp mình tơi
nhận thấy trẻ hoạt động tích cực hơn, có hiệu quả cao hơn. Trẻ được trao đổi

giao lưu với nhau thoải mái mà khơng ảnh hưởng đến các góc khác. Trẻ có
khơng gian riêng tư n tĩnh để hoạt động, thỏa mãn nhu cầu hoạt động, sự
sáng tạo của trẻ.
(Xem hình ảnh 1,2,3,4 cách bố trí sắp xếp góc chơi)
2.3.2. Biện pháp 2: Trang trí theo hướng mở linh hoạt.
Trang trí mục đích là phối hợp giữa các mảng hình màu sắc, đường nét,
sao cho cân đối hài hòa, hợp lý trong một không gian nhất định. Đối với mầm
non việc trang trí hình ảnh khơng chỉ đẹp, ngộ nghĩnh, màu sắc bắt mắt,
mang tính giáo dục mà cịn phải phù hợp với chủ đề, với từng góc chơi, với
nội dung chơi của trẻ, đáp ứng được nhu cầu khám phá, sáng tạo, trí tị mị
thích cái mới, cái lạ của trẻ.
Từ đó tơi đã trang trí các góc chơi ở lớp mình một cách sáng tạo theo
hướng mở linh hoạt. Khi trẻ hoạt động ở góc chơi mở, từ một góc chơi trẻ có
thể thay đổi nội dung chơi, chủ đề chơi, hình ảnh, biểu tượng chơi một cách
linh hoạt, sáng tạo.
Ví dụ : Ở góc học tập ngồi hình ảnh cây hoa sinh động, đẹp mắt, và
hình ảnh chú sâu thơng minh tơi trang trí thêm 1 bảng “Bé với chữ cái, và
số”. trong bảng tôi gắn các hộp dắt và dánh nhám theo hàng ngang, phía trên
là hộp dắt biểu tượng của cơ, phía dưới là các hộp dành cho trẻ, cơ và trẻ có
thể thay đổi nội dung, hình ảnh dể dàng, tiện lợi như: Hơm nay trẻ chơi với
chữ cái o, ô, ơ cô gắn chữ o, ơ, ơ lên trẻ chọn những hình ảnh các chứa chữ
cái tương ứng đựng dưới hộp học liệu gắn lên theo yêu cầu. Ngày hôm sau
trẻ chơi với số, cơ gắn tranh có chứa nhóm đơi tháo chữ xuống gắn số tương
6


ứng với số lượng của đối tượng cô cho.... từ những mảng dính nhám đó trẻ
cịn có thể chơi phân loại, phân nhóm đối tượng theo dấu hiệu, theo yêu cầu…
trẻ cũng có thể chơi tách gộp các đối tượng trong phạm vi trẻ đang học… trẻ
vừa chơi lại có thể học một cách tự nhiên, thoải mái, sáng tạo khơng gị bó,

khơng áp đặt…
Góc phân vai, tơi trang trí mơ phỏng các nhân vật trong truyện cổ tích
“Cơ bé quàng khăn đỏ”. Với khung cảnh sinh động, gần gũi quen thuộc với
trẻ, bên cạnh đó tơi cịn trang trí bảng siêu thị của bé: phía ngồi là hình hai
cơ bé vui nhộn, bên trong là những hộp bóng kính gắn theo hàng, chia thành 3
nhóm, phía trên là 3 hộp to chứa biểu tượng, gợi ý của cô, hàng phía dưới là
dành cho trẻ, trẻ chơi theo gợi ý của cô: chẳng hạn hôm nay chơi nấu ăn trẻ
đến của hàng chọn thực phẩm, cô gắn biểu tượng 4 nhóm chất (Đạm, bột
đường, vitamin, béo) trẻ sẽ chọn các thực phẩm giàu chất tương ứng dắt vào
ô; hôm sau trẻ chơi bán hàng trẻ tháo hình cũ xuống gắn hình mới vào...với
các nội dung khác trẻ cũng có thể linh hoạt, sáng tạo...
Mảng chủ đề tôi sử dụng chất liệu có bề mặt trơn, nhẵn để có thể dễ
dàng dán, bóc thay đổi hình ảnh phù hợp với từng chủ đề, tơi trang trí gợi ý
1 số chi tiết và để khoảng trống khuyến khích trẻ tham gia trang trí cùng.
Ví dụ: Ở chủ đề Bản thân, nhánh “Cơ thể tơi” cơ xé dán hình bé trai bé
gái, gợi ý để trẻ in hình bàn tay, bàn chân, vẽ mắt, mũi, miệng….dán lên. Trẻ
cũng có thể vẽ, xé dán, cắt dán tranh phù hợp để trang trí cùng cơ.
Bên cạnh cách trang trí mở linh hoạt, hình ảnh, màu sắc cũng sinh động
ngộ nghĩnh, bắt mắt, thu hút trẻ từ đó kích thích sự hứng thú hoạt động của
trẻ. Nhân vật hoạt hình quen thuộc, u thích của trẻ như: Tom, Jerry,
Mickey…được đưa vào trang trí góc.
Ví dụ: Góc sinh nhật cùng với hình ảnh bánh kem và ảnh của trẻ tơi trang
trí chú chuột Mickey, Tom…Các góc: Hoa bé ngoan, một ngày của bé, lịch vệ
sinh, nghệ thuật, tun truyền… tất cả đều được trang trí bằng hình ảnh đáng
yêu ngộ nghĩnh như: Hoa và bướm, Ong chăm chỉ, Chim cú mèo, chú Ếch
con, Cừu vui vẻ ….Bên cạnh những hình ảnh to để trang trí chính ở các góc,
các mảng tường chính, thì những chi tiết phụ họa cũng được tôi chú trọng để
làm nổi bật các góc, thu hút trẻ như: hàng rào, hoa leo, chân tường, bụi cỏ, bụi
hoa nhỏ ...
Để thỏa mãn nhu cầu chơi, kích thích tính tị mị, ham hiểu biết của trẻ

tơi khơng chỉ trang trí trong lớp học mà tơi cịn trang trí khu vực hiên chơi,
lan can, hiên sau, nhà vệ sinh…Bằng hình ảnh bắt mắt, phù hợp, như hình ảnh
quy trình rửa tay, hình ảnh bé trai bé gái, và một số hình ảnh sinh động, ngộ
nghĩnh khác.
Các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, không gian trong lớp, ngoài hiên
trước hiên sau, khu vực vệ sinh đề phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động,
sinh hoạt hằng ngày của trẻ đề được xây dựng theo hướng lấy trẻ làm trung
tâm nhằm mục đích phát triển tồn diện về: thể chất; trí tuệ; thẩm mĩ; đạo

7


đức; xã hội. Thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích
thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo.
Từ cách trang trí đó mà trẻ lớp tơi hoạt động tích cực, hứng thú, say mê,
khơng cịn nhàm chán, dập khn, máy móc như trước nữa
( Xem hình ảnh 5,6,7,8 góc trang trí mở, linh hoạt)
2.3.3. Biện pháp 3: Chuẩn bị đồ dùng, học liệu, đa dạng, hấp dẫn,
tận dụng phế liệu và vật liệu từ thiên nhiên có sẳn ở địa phương.
Trên thị trường có rất nhiều đồ chơi, đồ dùng cho trẻ mầm non, đa dạng
về hình dáng màu sắc, phong phú về chủng loại. Nhưng không phải các đồ
dùng đồ chơi mua sẵn lúc nào cũng đẹp, lúc nào cũng tốt, chúng không
phong phú về chất liệu mà lại tốn kém về kinh phí. Hơn nữa khơng phải
trường mầm non nào cũng có đủ điều kiện để mua tất cả các đồ dùng đồ chơi
có sẵn, đủ để phục vụ nhu cầu chơi cho trẻ. Mà trẻ thì lại thích cái đẹp cái mới
lạ, thích khám phá. Để đáp ứng nhu cầu của trẻ ngoài bộ đồ dùng đồ chơi
được mua sẵn, được cấp theo thông tư 02/BGD&ĐT tôi đã chuẩn bị thêm đồ
dùng, học liệu, đa dạng, hấp dẫn, tận dụng phế liệu và vật liệu từ thiên nhiên
có sẵn ở địa phương để trẻ hoạt động hứng thú tích cực.
Muốn cho trẻ hoạt động hiệu quả, tích cực, thì ngay từ đầu năm học tôi

đã lên kế hoạch cho việc làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ ở các góc, khơng lên
một cách chung chung mà vạch ra rõ ràng cụ thể cho việc làm đồ dùng, đồ
chơi.
Kế hoạch cụ thể: Tôi rà soát lại các đồ dùng, đồ chơi trong lớp, những
đồ dùng nào có thể mua sắm, đồ dùng nào cần làm, bổ sung từ từ theo từng
chủ đề, đồ chơi nào cần phải bổ sung trước….
Tận dụng các nguyên vật liệu để làm đồ chơi cho trẻ: Ngoài những đồ
dùng, đồ chơi mua sẵn tôi tận dụng những nguyên vật liệu ở dạng phế liệu sẵn
có, dễ kiếm như: Bìa catton, xốp, đĩa CD cũ, giấy báo có trang bìa quảng cáo,
chai nhựa, vỏ hộp sữa chua, vải vụn…Tận dụng những nguyên vật liệu thiên
nhiên sẵn có ở địa phương như: vỏ ngao, vỏ hến, hạt gấc, hạt nhãn, hạt na, bẹ
ngô khô, lõi ngô khô, rơm khô, lá cây khô, vỏ cây, chiếu rách… tất cả những
nguyên vật liệu cần đảm bảo an tồn về tính mạng, khơng gây độc hại, không
sắc nhọn, không nặng nề đối với trẻ. Từ những nguyên vật liệu trên tôi làm ra
rất nhiều đồ chơi ở các góc cho trẻ.
Ví dụ: Tơi dùng đĩa CD cũ trang trí giấy Decan cho trẻ xếp hình con cá,
con chim, hoa, ngộ nghĩnh, sinh động. Hoặc dùng chai hộp nhựa làm ra một
số đồ dùng trong gia đình như: làn, bàn là, bàn ghế, cốc chén, hộp Comfort,
xà phịng tơi cắt làm thành đồn tàu, ô tô, máy bay .…
Cũng từ những nguyên vật liệu đó, trẻ sử dụng trong giờ hoạt động góc
và trẻ làm ra nhiều sản phẩm như: Trẻ dùng vỏ chai nước C2 trà xanh để xây
hàng rào, chơi ném vòng cổ chai, đong cát, nước. Dùng lá cây khô làm con
nghé, làm con mèo, làm đồng hồ, vòng tay…
8


Đồ dùng học liệu tơi khơng chỉ tự mình chuẩn bị mà cịn khuyến khích
trẻ tham gia chuẩn bị. Việc chuẩn bị đồ dùng học liệu được tôi phân loại theo
chất liệu, chủng loại, bằng cách tôi chuẩn bị trước những hộp học liệu có đánh
dấu kí hiệu để trẻ sưu tầm và mang đến bỏ vào hộp theo đúng kí hiệu.

Ví dụ:
Hộp màu xanh lá cây gắn chữ cái là hộp để trẻ bỏ lá khô như: Lá dừa,
lá chuối, lá mít, lá đa…
Hộp màu xanh gắn số là hộp để trẻ bỏ bẹ ngô, lõi ngô…
Hộp màu hồng gắn mặt thú là hộp để trẻ bỏ các loại hột hạt như: Hạt
gấc, hạt nhãn, hạt đậu…
Hộp màu ghi kí hiệu bơng hoa là để trẻ bỏ sỏi, đá …
Hộp màu hồng để dựng băng, đĩa CD cũ, …
Hộp màu xanh dương đựng vỏ ngao, hến …
Những loại nguyên liệu, học liệu được cô và trẻ sưu tầm, phân loại theo
chất liệu chủng loại sau đó cơ tiếp tục phân loại theo mục đích sử dụng. Phân
theo góc chơi, chủ đề chơi...
Ví dụ: Lá cây, lõi ngơ, bẹ ngơ, đĩa CD tơi phân ở góc nghệ thuật để trẻ
hoạt động. Các loại hột hạt, vỏ ngao, hến, băng dính nhám thì để ở góc học
tập...Góc phân vai, xây dựng, khám phá khoa học được chuẩn bị những hộp,
vỏ nhựa, hột hạt …
Những đồ dùng học liệu đó khơng để cố định ở 1 góc nào, cũng khơng
áp đặt trẻ cách sử dụng mà có thể thay đổi vị trí, mục đích sử dụng, cách sử
dụng tùy vào sự sáng tạo, ý tưởng của trẻ, tùy vào nội dung, chủ đề mà trẻ
đang thực hiện.
Qua việc chuẩn bị đồ dùng, học liệu từ thiên nhiên, sẵn có ở địa
phương tơi nhận thấy đồ dùng, học liệu của lớp cho trẻ hoạt động tăng lên về
số lượng, phong phú, đa dạng về màu sắc, chủng loại, chất liệu, kiểu dáng…
trẻ hứng thú, tích cực trong họat động. Qua đó cịn giao dục trẻ tiết kiệm, bảo
vệ mơi trường…
( Xem hình ảnh 10, 11 hộp học liệu ở chân tường).
2.3.4. Biện pháp 4: Tạo cơ hội, khuyến khích trẻ có thể sử dụng
nguyên vật liệu, học liệu các góc chơi theo nhiều cách sáng tạo khác
nhau.
Đối với trẻ mầm non, đồ dùng đồ chơi là thứ không thể thiếu trong

cuộc sống của trẻ. Thơng qua đồ dùng đồ chơi trẻ có thể tìm tịi, khám phá, trẻ
được thao tác với các đồ vật. Những đồ chơi mua sẳn trẻ chơi máy móc, nhàm
chán, khơng sáng tạo. Tạo cơ hội, khuyến khích trẻ có thể sử dụng nguyên vật
liệu, học liệu các góc chơi theo nhiều cách sáng tạo khác nhau, qua đó giúp
trẻ phát triển một cách toàn diện.
Từ những học liệu, đồ dùng, đồ chơi cô và trẻ chuẩn bị ở các góc, tơi
gợi ý, hướng dẫn trẻ sử dụng, chơi, sáng tạo bằng nhiều cách khác nhau.
9


Ví dụ: Ở góc học tập tơi trang trí các hộp bóng kính, dính nhám, có thể
lấy ra, bỏ vào di động. Chuẩn bị đồ dùng học liệu: chữ cái, số, hình ảnh lơ tơ
theo từng chủ đề khác nhau để rời ở ngoài trong các hộp học liệu. Khi trẻ chơi
tìm, nhận biết chữ cái trẻ có thể tìm chữ cái theo u cầu dính lên, cũng góc
trang trí đó khi trẻ chơi phân nhóm đối tượng, đồ vật trẻ có thể gỡ chữ xuống
và gắn hình ảnh đồ vật lên….Từ những hộp học liệu thiên nhiên như: hạt gấc,
hạt na, hạt nhãn, vỏ hến, ngao, sỏi, đá…Tôi hướng dẫn trẻ chơi xếp chữ cái,
chữ số, xếp hình con vật, hoa, cây lá tùy và nội dung chơi, chủ đề chơi … tùy
vào ý tưởng và khả năng sáng tạo của trẻ.
Cũng góc thiên nhiên, các chậu cây cảnh …hôm nay cô và trẻ đến thăm
quan “Vườn hoa mùa xuân” ngày mai lại là “Vườn nhà bà ngoại”, cũng từ các
chậu cây đó hơm nay cơ và trẻ chăm sóc, tưới nước cho cây, ngày mai tơi lại
hướng dẫn trẻ nhìn ngắm quan sát, phát hiện cây có gì mới so với hơm qua,
khuyến khich trẻ trang trí cho vườn cây đẹp hơn, mới lạ hơn với những đồ
dùng do cơ chuẩn bị và trẻ lựa chọn.
Ở góc nghệ thuật trẻ thỏa sức chơi, sáng tạo với những học liệu được
chuẩn bị sẵn, trẻ vẽ tranh, nặn, làm con vật từ hộp, chai nhựa như con ong,
bướm…từ đĩa CD trẻ cắt dán tạo ra con cá, mặt các con vật ngộ nghĩnh như
con gấu, thỏ, chim cú mèo… Bẹ ngô khô tôi hướng dẫn gợi ý cho trẻ chơi
đan, tết, kết lại thành con cá, thành vịng, mũ….lõi ngơ cắt ra, gắn lại thành

mũ, lọ hoa…lá cây khô trẻ cắt làm hình con bướm, bơng hoa, con chuồn
chuồn, con nghé…
Góc xây dựng ngồi chơi với những đồ chơi mua sẵn trẻ cịn tự tạo ra
các đồ chơi cùng cơ, như cây xanh, tôi chuẩn bị cành cây, trẻ tự gắn lá cây lên
cành, hoặc gắn hoa, quả…(chơi chủ để Thế giới Thực vật). Trẻ dùng những
đồ chơi từ hộp Comfort, hộp xà phịng làm thành ơ tơ, máy bay, tàu…trẻ dùng
sản phẩm đó trong q trình chơi 1 cách phù hợp hiệu quả, sáng tạo: Chơi luật
lệ giao thông, dùng ô tô để chở vật liệu xây dựng, chở hàng …Từ nhiều chiếc
ô tô trẻ ghép lại với nhau thành đoàn tàu, các hộp sữa trẻ dùng xây hàng rào,
xếp tháp …
Tạo cơ hội, khuyến khích trẻ có thể sử dụng nguyên vật liệu, học liệu
các góc chơi theo nhiều cách sáng tạo khác nhau, kỹ năng chơi của trẻ được
rèn luyện và phát triển, trẻ sáng tạo, sản phẩm trẻ tạo ra phong phú, đa dạng…
( Xem hình ảnh 11, 12,13,14.15,16 Đồ dùng đồ chơi được cô và trẻ tạo
ra từ hộp phế liệu, vật liệu thiên nhiên)
2.3.5. Biện pháp 5: Môi trường lấy trẻ làm trung tâm là được xây
dựng từ bàn tay cô và sự tham gia tích cực của trẻ.
Mơi trường lấy trẻ làm trung tâm là trẻ phải được tham gia nêu ý tưởng,
được trải nghiệm, thực hành, được khám phá. Tơi khuyến khích trẻ tham gia
cùng cô sưu tầm, chuẩn bị học liệu, cùng cơ làm đồ chơi, cùng cơ trang trí…
Thu hút sự tham gia của trẻ vào việc xây dựng môi trường hoạt động của lớp
10


càng nhiều càng tốt. Đây là những cơ hội quý báu để trẻ ứng dụng kiến thức
và kỹ năng trẻ đã được học theo cách của mình mà khơng bị gị bó.
Ví dụ: Đối với học liệu, đồ dùng đồ chơi: Trẻ cùng cô tham gia chuẩn
bị. Cô chuẩn bị các hộp học liệu, đánh dấu kí hiểu riêng cho từng loại học liệu
khác nhau để trẻ có thể sưu tầm, tự phân loại vật liệu theo nhóm cơ đã chuẩn
bị.

Trẻ cùng cơ trang trí tranh chủ đề. Như chủ đề “Bản thân” tôi hướng
dẫn trẻ tự in, vẽ, cắt, xé hình bàn tay, bàn chân, các bộ phận trên của mình,
trang phục, đồ dùng… để dán lên tranh chủ đề.
Ở chủ đề “Thế giới Thực vật: Tết và mùa xn” tơi khuyến khích, gợi
ý cho trẻ tạo ra cây, hoa, quả, bánh trưng ngày tết … từ những học liệu chuẩn
bị sẵn để trang trí tranh chủ đề.
Trang trí xây dựng các góc chơi cùng cơ. Đối với góc thiên nhiên: Cô
cùng trẻ sưu tầm cây, hoa, hướng dẫn trẻ trồng, chăm sóc, tưới nước, nhổ
cỏ…cho cây. Thơng qua các buổi dạo chơi ngoài trời, khám phá thiên nhiên.
Từ những sản phẩm trẻ tạo ra trong quá trình chơi, hoạt động như, các
con bướm, ong, chuồn chuồn, hoa, lá, làm từ ống nước ngọt, hộp sữa, đĩa CD,
từ giấy dạ… cô gợi ý cho trẻ kết xen kẽ chúng lại với nhau thành dãi, những
bông hoa, chiếc lá cô cùng trẻ kết lại thành lẵng hoa, bình hoa cơ sử dụng tất
cả những sản phẩm đó để làm trang trí ở các góc, ở hiên chơi, sân…. tranh vẽ,
hoa của trẻ cơ đóng khung, kết lẵng trang trí cầu thang, lan can, cột hè.
Khuyến khích trẻ cùng cơ xắp đặt đồ chơi, phân loại đồ chơi, lau, dọn đồ
chơi, đồ dùng hàng tuần …
Việc tạo cơ hội khuyến khích trẻ tham gia xây dựng môi trường cùng
cô là cách kích thích niềm say mê học hỏi, tìm hiểu của trẻ. Các học liệu bố trí
đa dạng, hấp dẫn, khuyến khích trẻ chơi theo nhiều cách sáng tạo để trẻ có thể
chủ động tích cực vui chơi, tìm tịi khám phá, trải nghiệm, thực hiện, hợp tác
và trẻ thoải mái trò chuyện chia sẻ ý tưởng cùng bạn bè. Trẻ hoạt động tích
cực, hiệu quả.
( Xem hình ảnh 17, 18, 19 ,20 trẻ tham gia xây dựng môi trường cùng cô)
2.3.6. Biện pháp 6: Phối kết hợp với phụ huynh
Xã hội hóa giáo dục mầm non là một bài học thành cơng trong q trình
thực hiện nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ tại trường và cũng là một chủ
trương lớn của Đảng, Nhà nước nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi
dưỡng nhân tài.
Để phụ huynh giúp đỡ, hỗ trợ, hợp tác một cách tích cực, tự giác và có

hiệu quả. Vào buổi họp phụ huynh đầu năm học, tơi đã thơng qua chương
trình giảng dạy của lớp, đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng, mục đích, ý
nghĩa, yêu cầu của công tác xây dựng môi trường học tập trong lớp đối với trẻ
mầm non, thực trạng mơi trường của lớp để phụ huynh có ý kiến đóng góp về
ý tưởng, cơng sức, tiền của. Vì vậy mà phụ huynh đã rất đồng thuận nhất trí
ủng hộ kinh phí để trang trí các góc hoạt động trong lớp và mua các loại xốp
11


màu, giấy Decan, bìa meka, giấy rơky để trang trí tạo môi trường trong
lớp học hấp dẫn trẻ.
Ở bảng tuyên truyền của lớp, tôi thông báo rõ thời gian biểu, kế hoạch
giảng dạy chủ đề lớn, chủ đề nhánh, trao đổi trực tiếp với phụ huynh trong các
giờ đón và trả trẻ, mời phụ huynh tham quan lớp, tham quan triển làm đồ
dùng đồ chơi tự làm, dự giờ một số tiết dạy để phụ huynh hiểu rõ sự cần thiết
của việc trang trí mơi trường và việc làm đồ dùng đồ chơi trong cơng tác
chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non. Từ đó, phụ huynh tự nguyện đóng
góp nhiều loại sách báo, tranh ảnh, cây xanh ở góc thiên nhiên, các loại
ngun vật liệu trong gia đình có thể tái sử dụng được như chai nhựa các loại
lon... Trong từng chủ đề, nhiều phụ huynh còn sưu tầm trên mạng nhiều cách
làm đồ dùng cho trẻ cho giáo viên tham khảo.
Trong các buổi họp phụ huynh giữa năm, tơi thường nêu gương những
phụ huynh nhiệt tình, sáng tạo cùng với giáo viên làm đồ dùng, đồ chơi. Sưu
tầm nguyên vật liệu để tạo thêm động lực cho phụ huynh trong việc phối kết
hợp với giáo viên nhằm thực hiện tốt việc chăm sóc giáo dục các cháu.
2.4. Hiệu quả đạt được
Qua quá trình thực hiện với những biện pháp và cách làm trên, việc tạo
môi trường ở lớp tôi đạt được những kết quả đáng phấn khởi, cụ thể:
* Đối với trẻ
Hình thành cho trẻ những mối quan hệ tốt với trường lớp, với gia đình,

bạn bè và xã hội; phát triển kiến thức về môi trường xung quanh và những
kinh nghiệm trong đời sống; đảm bảo an toàn về thể chất, tâm lý và đáp ứng
nhu cầu trẻ.
Trẻ hứng thú tích cực tham gia hoạt động, kỹ năng được củng cố, nhiều
trẻ tỏ ra mạnh dạn tự tin trong giao tiếp, khả năng sáng tạo được bộc lộ rõ
rệt, thể hiện rõ trong kết quả điều tra, khảo sát trẻ.
* Kết quả khảo sát thực tế trẻ trường lớp mẫu giáo lớn A trường
mầm non Đông Hồng tại thời điểm tháng 3/2017
Thường
Chưa có
Thỉnh thoảng
xun
TT Tiêu chí
Số
Tỷ
Số
Số
Tỷ
Tỷ lệ %
cháu lệ % cháu
cháu lệ %
Trẻ tham gia cực
1 vào hoạt động tạo
0/28 0%
6/28
21,4%
22/28 78,6%
môi trường cùng cô
Kỹ năng sử dụng học
liệu, nguyên vật liệu

2
2/28 7,1% 3/28
10,7%
23/28 82,1%
sẳn có từ thiên nhiên
của trẻ
Trẻ hứng thú tham
3
0/28 0%
4/28
14,3%
24/28 85,7%
gia các hoạt động
12


Qua khảo sát tôi nhận thấy :
+ Số trẻ hứng thú tích cực tham gia xây dựng mơi trường cùng cơ
chiếm tỉ lệ cao.
+ Đa số trẻ có kỉ năng chơi với các vật liệu thiên nhiên. Trẻ thích
thú, miệt mài khi chơi với các học liệu đó.
+ Trẻ hoạt động hiệu quả, sáng tạo, tích cực …
+
* Kết quả khảo sát thực tế môi trường lớp mẫu giáo lớn A trường
mầm non Đơng Hồng tại thời điểm tháng 3/2017
STT

1.
2.
3.

4.

Tiêu chí

Sắp đặt góc chơi

Chưa hợp lý
Thuận tiện, phù hợp.
Các mảng, góc
Chưa mở, linh hoạt
trang trí
Theo hướng mở, linh hoạt
Đồ dùng đồ chơi Mua sẵn
Tự làm
Chuẩn bị học liệu thiên nhiên, sẵn có ở địa
phương

Số lượng hiện có
trong lớp chiếm
tỉ lệ
%
0%
100%
0%
100%
50%
50%
70%

Qua khảo sát tình hình thực tế ở lớp tơi nhận thấy:

+ Việc sắp đặt, bố trí các góc chơi cho trẻ hợp lý, chưa thuận tiện,
phù hợp với hoạt động của trẻ.
+ Các mảng trang trí sáng tạo, linh hoạt.
+ Đồ dùng đồ chơi tự tạo, tự làm chiếm 1 nửa tổng số đồ dùng đồ
chơi trong lớp.
+ Học liệu từ thiên nhiên, sẵn có ở địa phương phong phú, đa dạng,
đáp ứng được nhu cầu chơi của trẻ.
* Đối với giáo viên:
Xác định được vai trò định hướng các hoạt động cho trẻ, luôn tạo cơ hội
cho trẻ phát huy tính tích cực và độc lập, rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ; có
kinh nghiệm trong việc tổ chức môi trường giáo dục cho trẻ theo chuyên đề
lấy trẻ làm trung tâm
Sự quan tâm thích đáng của phụ huynh kết hợp với q trình chịu khó
học hỏi, sưu tầm, nghiên cứu, sáng tạo, khéo léo, tận tụy của bản thân trong
việc xây dựng môi trường và làm đồ dùng, đồ chơi nên các cháu được học
tập, vui chơi trong mơi trường an tồn, thân thiện, cởi mở giúp trẻ chủ động
khám phá, trải nghiệm các hoạt động theo nhu cầu, phù hợp độ tuổi, ở đó trẻ
13


được học mà chơi, chơi mà học; được bổ sung, củng cố, rèn luyện các kỹ
năng.
Kết quả trong phong trào phát động chuyên đề “Xây dựng trường mầm
non lấy trẻ làm trung tâm” do Phòng GD & ĐT tổ chức lớp Mẫu Giáo Lớn A
do tơi phụ trách được Phịng GD & ĐT đánh giá đạt loại Xuất sắc, trường
mầm non Đơng Hồng đứng đầu trong 16 trường của huyện.
* Đối với phụ huynh:
Đa số phụ huynh hưởng ứng nhiệt tình. Giữa nhà trường - giáo viên phụ huynh có sự hợp tác tích cực. Nhiều phụ huynh ngày càng tin tưởng,
chăm lo hơn đến phương pháp giáo dục trẻ, có ý thức đóng góp đồ dùng, đồ
chơi và các nguyên vật liệu, trang thiết bị trong lớp.

Kết quả: Phụ huynh ủng hộ kinh phí trang trí mới các góc hoạt động
trong lớp, trang trí hiên, sân chơi, cầu thang
Phụ huynh quyên góp chậu hoa cây cảnh: Cây hoa giấy, cây hoa lộc
vừng, hoa đào….Tham gia cùng cô cải đất trồng vườn thiên nhiên, vệ sinh
sân trường, đánh rêu sân, tường bồn hoa…làm đẹp, mới cảnh quan trong
trường.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Có thể nói, việc xây dựng mơi trường học tập cho trẻ mầm non là thực
sự cần thiết và quan trọng trong công tác tổ chức, hướng dẫn trẻ hoạt động
nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Hơn nữa, việc xây
dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là phương tiện, là điều kiện để giáo
viên tác động đến sự phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi. Thông
qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện. Thật vậy,
qua một năm học thực hiện các biện pháp trên trong việc xây dựng môi
trường học tập cho trẻ ở lớp tôi, bước đầu gặt hái được những kết quả đáng
phấn khởi.
Môi trường sạch sẽ, an tồn, có sự bố trí các khu vực chơi và học trong
lớp phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể
chất của trẻ mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ,
kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo.
Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ
và giữa trẻ với môi trường xung quanh đã tạo cơ hội cho trẻ được chia sẽ, giải
bày tâm tư, nguyện vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn. Nhờ vậy mà cô
hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu
quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè
hơn.
Khơng chỉ có vậy, việc xây dựng mơi trường hoạt động cho trẻ đã nhận
được sự đồng tình ủng hộ, tham gia đóng góp từ phía phụ huynh cả vật chất
14

lẫn tinh thần để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát triển của trẻ. Để
xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ hoạt động tích cực, tơi đã
tìm tịi, học hỏi nhằm chuẩn bị môi trường giáo dục linh hoạt sáng tạo, cung
cấp phương tiện, học liệu và những hoạt động đa dạng, những tình huống có
vấn đề và ngày càng phức tạp hơn, có tác dụng kích thích tư duy, lơi cuốn trẻ
tham gia tích cực vào hoạt động tự tìm tịi, giải quyết vấn đề một cách sáng
tạo, học qua thực hành, qua chơi một cách vui vẻ; qua đó trẻ trực tiếp lĩnh hội
được tri thức, giúp trẻ phát triển hài hịa các lĩnh vực: Thể chất, nhận thức,
ngơn ngữ, thẩm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội.
Nhờ đó, bản thân đã rút được những bài học kinh nghiệm sau:
- Tăng cường công tác tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chun mơn
nghiệp vụ và tay nghề cho bản thân.
- Tích cực chủ động tìm tịi, học hỏi, sưu tầm các nguyên vật liệu khác
nhau để xây dựng môi trường học tập cho trẻ sạch, đẹp, an toàn, thân thiện
nhằm thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non mới và phong trào thi
đua: “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”.
- Tổ chức tốt cho trẻ hoạt động với mơi trường học tập trong, ngồi lớp.
Xây dựng được mối quan hệ thân thiện giữa giáo viên và giáo viên, giáo viên
và trẻ; đồn kết, gắn bó với phụ huynh trong việc tuyên truyền phối hợp nâng
cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ và hỗ trợ lớp về vật chất cũng như tinh
thần trong các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ.
- Kết quả của việc tạo môi trường học tập trong lớp cho trẻ hoạt động
tích cực ở lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đơng Hồng do tơi trực tiếp
giảng dạy trong năm học 2016 - 2017 bước đầu có những hiệu quả tích cực:
đối với giáo viên, đối với trẻ và phụ huynh nhưng bản thân thân nhận thấy
vần còn nhiều vấn đề cần tiếp tục học hỏi, tìm kiếm giải pháp, đúc rút kinh
nghiệm ở các đơn vị bạn để làm thế nào xây dựng môi trường học tập trong
lớp cho trẻ 5 - 6 tuổi nói riêng và trẻ mẫu giáo trong trường nói để trẻ như

được sống cuộc sống thực của mình.
3.2. Kiến nghị
Tổ chức cho giáo viên được đi tham quan trường bạn để học tập kinh
nghiệm trong việc “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”
Tạo điều kiện về nguồn kinh phí cho nhà trường tăng cường cơ sở vật
chất, tu sửa nâng cấp trường lớp tạo điều kiện cho trẻ hoạt động tích cực.
Trên đây là một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung
tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn trường mầm non Đơng Hồng, huyện Đơng
Sơn. Bản thân tơi xin được mạnh dạn trao đổi cùng các đồng nghiệp, chắc
khơng tránh khỏi cịn nhiều thiếu sót. Rất mong nhận được sự bổ sung, góp ý
của các bạn đồng nghiệp và Hội đồng khoa học các cấp để tơi hồn thiện hơn
trong q trình thực hiện chun mơn của mình.
Tơi xin chân thành cảm ơn!

15


HĐKH TRƯỜNG MN ĐƠNG HỒNG
Nhất trí xếp loại SKKN Loại : ...........
T/M HĐKH CẤP TRƯỜNG
HIỆU TRƯỞNG

Lê Thị Lương

Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến
kinh nghiệm của mình viết, khơng sao
chép nội dung của người khác.
Đông Sơn, ngày 07 tháng 3 năm 2017
Người viết

Lê Thị Liễu

16


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. NXB giáo dục Việt nam - Chương trình giáo dục mầm non
[2]. NXB giáo dục Việt Nam - Hướng dẫn thực hành áp dụng quan điểm giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non.
[3]. NXB giáo dục Việt Nam - Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình
giáo dục mầm non mẫu giáo lớn 5-6 tuổi..
[4]. Mô đun MN1 - D Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm
(Dành cho giáo viên)
[5]. Tài liệu Internet: />-----------------------------------------------

17


HÌNH ẢNH MINH HỌA CHO CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN

Hình ảnh1: Các góc chơi ngăn vách

Hình ảnh 2: Các góc chơi ngăn vách

18


Hình ảnh 3: Các góc phân vai và góc xây dựng bố trí cạnh nhau

Hình ảnh 4: Các góc thiên nhiên bố trí ngồi hiên

19


Hình ảnh 5: Các góc mở

Hình ảnh 6: Các góc mở

20


Hình ảnh 7: Trang trí nhà vệ sinh

Hình ảnh 8: Trang trí vệ sinh

21


Hình ảnh 9: Hộp học liệu

Hình ảnh 10: Nguyên vật liệu từ thiên nhiên, sẵn có.

22


Hình ảnh 11: Trẻ hoạt động góc phân vai

Hình ảnh 12: Trẻ sử dụng đồ chơi tự làm góc xây dựng.

23

Hình ảnh 13: Trẻ hoạt động góc nghệ thuật

24