Một số phương pháp giảng dạy nhằm nâng cao thành tích môn chạy cự ly ngắn cho học sinh lớp 8 trường THCS và THPT nghi sơn

MỤC LỤC
NỘI DUNG
1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
1.2. Mục đích nghiên cứu
1.3. Đối tượng nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu
2 . Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.3. Các giải pháp dã sử dung để giải quyết vấn đề
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận
3.2. Kiến nghị
Tài liệu tham khảo
Danh từ viết tắt

TRANG
2
2
3
4
4
4
4
6
7
11
13
13

13
15
15

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài:
TDTT là một bộ môn quan trọng của nền giáo dục Nước ta, là một trong
những phương tiện để phát triển con người toàn diện, củng cố và tăng cường sức
khỏe, góp phần nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho con người. Phát triển
sức khỏe con người là một trong những mục đích hàng đầu trong TDTT của mỗi
quốc gia, mỗi dân tộc. Trong công việc đổi mới cùng với sự phát triển của đất
nước.
1


"Giữ gìn dân chủ xây dựng nước nhà, gây đời sống mới tập luyện TDTT,
bồi bổ sức khoẻ là bổn phận của người dân yêu nước…
Dân cường thì nước thịnh. Tôi mong đồng bào ta ai ai cũng cố gắng tập
thể dục.
Tự tôi ngày nào cũng tập.
Mỗi người dân yếu ớt là làm cho cả nước yếu ớt, mỗi người dân khoẻ
mạnh tức là góp phần cho cả nước mạnh khoẻ" [1]
Lời kêu gọi tập thể dục của chủ tịch Hồ Chí Minh đã được toàn dân
hưởng ứng, được bổ sung phát triển toàn diện và được mở rộng trong các trường
học, đặc biệt trong trường THCS.
Mục tiêu của hệ thống giáo dục nước ta là hướng tới sự phát triển toàn diện
cả về: đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và lao động. Hoạt động giáo dục thể
chất (giờ học thể dục) trong nhà trường phổ thông là nhân tố quan trọng ảnh
hưởng tới các hoạt động giáo dục khác. Mục tiêu môn học thể dục bậc THCS
hướng tới là: Rèn luyện, giữ gìn bảo vệ và nâng cao sức khoẻ - thể chất cho học

sinh. [2]
Điền kinh là môn thể thao bao gồm các nội dung : Đi bộ, chạy, nhảy và phối
hợp. Chạy ngắn là một môn điển hình phát triển tốc độ, thuộc loại hoạt động có
chu kì và có cường độ cực lớn của điền kinh. Chạy ngắn có tác dụng tốt đến việc
tăng cường các chức năng hoạt động của các cơ quan nội tạng trong cơ thể và hệ
thống thần kinh, nâng cao khả năng làm việc căng thẳng trong điều kiện thiếu
ôxi, nhanh chóng huy động tiềm lực của cơ thể bồi dưỡng, nâng cao kết quả tốt
nhất trong thời gian ngắn. [3]
Trong mục 1.1: [1] từ đoạn : Giữ gìn…mạnh khỏe là “của” chủ tịch Hồ Chí Minh; [2] từ
đoạn: mục tiêu….học sinh từ TLTK số [2]. [3]từ đoạn : điền kinh….. chạy ngắn. được tham
khảo từ TLTK số [3]. [4] từ đoạn: chạy ngắn là …..chạy cự ly ngắn được tham khảo từ TLTK
số [4]. Những đoạn còn lại là của tác giả

Chạy ngắn là biện pháp chính để phát triển sức nhanh đồng thời là cơ sở để
nâng cao tố chất khác như sức bền ( chạy bền ), sức bật (nhảy cao- nhảy xa)...Nó
có ý nghĩa quan trọng trong việc chuẩn bị cho học sinh tham gia học tập và lao
động sản xuất, là biện pháp tích cực để bảo vệ và tăng cường sức khoẻ nâng cao
khả năng vận động cho học sinh.
Môn chạy cự ly ngắn đơn giản, cần ít thiết bị dụng cụ để tiến hành và mở
rộng phạm vi tập luyện. Chạy cự ly ngắn là nội dung được học sinh ưa thích
nhất là các em ở lứa tuổi học sinh THCS. là nội dung chính của chương trình
2


dạy học nội khoá bộ môn Thể dục bậc THCS. Nó củng cố và nâng cao sức khoẻ
phát triển cơ thể cân đối tạo điều kiện để học tập tốt các môn văn hoá khác. Kết
quả khảo sát trên học sinh trường THCS và THPT Nghi Sơn chưa mạnh dạn,
tích cực khi tập luyện chạy cự ly ngắn. [4]
Từ cơ sở trên, tôi thấy phải nghiên cứu tìm giải pháp nâng cao nhận thức và
tính tự giác của học sinh với nội dung chạy ngắn để đạt hiệu quả cao trong mỗi

giờ dạy của mình. Nên tôi chọn đề tài “Một số phương pháp giảng dạy nhằm
nâng cao thành tích môn chạy cự ly ngắn cho học sinh lớp 8 trường THCS và
THPT Nghi Sơn”
Với mục đích nhằm củng cố đúc kết kinh nghiệm giảng dạy về môn chạy
ngắn nói riêng và chương trình môn thể dục nói chung.
Từng bước dần nâng cao kết quả trong giảng dạy bộ môn và huấn luyện
TDTT. Đồng thời giúp học sinh nâng cao sức khoẻ hoàn thiện khả năng vận
động và yêu thích môn học hơn. Ngoài ra còn góp phần nâng cao chất lượng
cuộc sống vật chất và tinh thần.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Tôi đưa ra các phương pháp giảng dạy để nâng cao thành tích của học sinh
lớp 8 trường THCS và THPT Nghi Sơn, vì trong quá trình các em tập luyện kỹ
thuật môn chạy cự ly ngắn thì thành tích chưa được cao, các em thường xem nhẹ
việc tiếp thu kỹ thuật đông tác và các em cảm thấy nhàm chán. chính vì vậy các
phương pháp này sẽ đổi mới trong phương pháp tập luyện của các em qua đó
hoàn thiện về các tố chất thể lực cho các em ở môn chạy cự ly ngắn.
Mục đích chính của kĩ thuật chạy cự ly ngắn là nhằm rèn luyện các tố chất
nhanh, mạnh, khéo léo, trong đó tập trung vào rèn luyện sức mạnh của chân và
sức nhanh của cơ thể, đồng thời rèn luyện cho học sinh tính kỉ luật, tác phong
nhanh nhẹn khỏe mạnh, tinh thần tập thể. [5]
* Trong mục 1.2: [5] từ đoạn : mục đích…tinh thần tập thể. được tham khảo từ TLTK số [5].
Những đoạn còn lại là của tác giả

1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Lựa chọn một số giải pháp khi các em học sinh lớp 8 học kĩ thuật chạy cự
ly ngắn (60m)
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Khi thực hiện đề tài này tôi đã sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lí thuyết
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế

- Phương pháp thu thập thông tin
3


- Phương pháp thống kê và xử lí số liệu. [6]
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
2.1. Cơ sở lí luận:
Như chúng ta đã biết, môn thể dục là môn học có nét đặc thù riêng. Nó
khác các môn văn hoá khác ở chỗ là giảng dạy ngoài trời, học sinh tiếp xúc
trực tiếp với điều kiện ngoại cảnh như: Nắng, mưa, gió, ánh sáng, không khí...
[7]. Trong các nội dung của môn thể dục “Chạy ngắn” có vai trò quan trọng, liên
quan đến các nội dung khác. Trường THCS và THPT Nghi Sơn còn hạn chế về
sân bãi phục vụ cho hoạt động giảng dạy và luyện tập TDTT.
a. Đặc điểm sinh lý:
a.1. Đặc điểm của xương:
Ở lứa tuổi các em trong thời kỳ phát triển mạnh mẽ, chất liên kết còn
kém, mặc dù xương có tính đàn hồi song dễ bị cong, gãy hoặc biến dạng. Giáo
dục thể chất có tác dụng tốt đến sự phát triển của hệ xương. Vì vậy cần chú ý
hướng dẫn tư thế đi, đứng, sử dụng lượng vận động thích hợp để tránh sự phát
triển sai lệch và kìm hãm sự phát triển chiều dài của hệ xương.
a.2. Đặc điểm hệ cơ:
Sức nhanh của cơ bắt đầu phát triển, sự phát triển sức nhanh của các em
theo quy luật không đồng đều khi chiều cao cơ thể tăng. Chiều dài của cơ tăng
kém so với xương. Ở thời kỳ này sức nhanh và sức bền của cơ tương đối yếu,
cần có kế hoạch phát triển các nhóm cơ nhỏ và nhóm cơ duỗi. Do sự phát triển
không đồng bộ thiếu cân đối nên các em không phát huy được sức nhanh và
chóng mệt mỏi.
a.3. Hệ tuần hoàn, hô hấp:
- Hệ tuần hoàn: Nhịp tim đập nhanh - huyết áp tương đối thấp, khả năng
điều hòa hoạt động của tim chưa ổn định nên khi hoạt động quá căng thẳng sẽ

chóng mệt mỏi. Tập luyện TDTT thường xuyên có tác dụng tốt đến hệ tuần
hoàn, hoạt động của tim dần dần được thích ứng. Chính vì thế khi tập luyện cần
phải đảm bảo nguyên tắc vừa sức và nguyên tắc tăng tiến tránh vận động quá
sức.
- Hệ hô hấp: Sự trao đổi chất mạnh, nhu cầu ôxy tương đối lớn, tần số hô
hấp cao hơn người lớn. Khi giảng dạy chú ý cường độ tập luyện, không kéo dài thời
gian, chú ý phát triển các cơ hô hấp, hướng dẫn học sinh thở sâu và biết cách thở
trong quá trình vận động. [8]
b. Đặc điểm tâm lý:
- Là lứa tuổi hiếu động.
- Thích thực hiện ngay kỹ thuật động tác.
- Hay đùa nghịch trong giờ học, ý thức tập luyện chưa cao.
4


c. Cơ sở thực tiễn :
Trong cuộc đời của mỗi người, không phải từ khi sinh ra đến khi lớn lên,
trưởng thành,… không phải khi nào cứ tập là phát triển được sức nhanh như ý
muốn. Người ta đã xác định được những lứa tuổi phù hợp nhất cho việc tập
luyện phát triển từng tố chất vận động. Với sức nhanh: Để phát triển tần số động
tác - phù hợp với lứa tuổi 9- 12 và 14- 16. Để phát triển tốc độ một cử động: 913 tuổi. Để phát triển tốc độ phản xạ: 9- 12 tuổi. Để phát triển tố chất sức mạnhtốc độ: 9- 10 tuổi và 14- 17 tuổi. Như vậy lứa tuổi học sinh THCS rất phù hợp
với tập và phát triển sức nhanh, còn ở các năm sau dù cố gắng tập nhưng kết quả
sẽ không cao. [9]
Tố chất sức nhanh và khả năng chạy cự ly ngắn tốt là yêu cầu ở mỗi vận
động viên của hầu hết các môn thể thao, đặc biệt với môn thể thao có di chuyển.
Tập chạy cự ly ngắn tốt chính là cơ sở có thể tập tốt và đạt thành tích cao ở
nhiều môn thể thao khác.
Cũng như tập nhiều môn thể thao khác, tập chạy cự li ngắn cũng mang lại
những biến đổi cả về thể hình và chức năng của người tập.
Chạy cự li ngắn là cơ thể phải làm việc với cường độ cực đại ( tốc độ tối

đa ) trong thời gian ngắn nhất trong tình trạng nợ oxi. Ở trường THCS học sinh
chỉ học kỹ thuật chạy cự li 60m trên đường thẳng. [10]
Cự li 60m có đặc điểm : Đây là cự li ngắn đòi hỏi người chạy đạt được tốc
độ cực đại trong thời gian ngắn nhất và duy trì tốc độ đó tới đích. Để đạt được
mục đích này giai đoạn xuất phát phải thực hiện nhanh, tăng tốc độ tối đa sớm,
đồng thời phải có sức bền tốc độ để duy trì trong suốt cự li. Thông thường ở 15
đến 20m cuối tốc độ đều giảm. Để hạn chế những nhược điểm trong quá trình
chạy người chạy phải biết phối hợp các chuyển động nhịp nhàng, tránh gò bó tạo
căng thẳng thừa. [11]
* Trong mục 2.1: [7]. đoạn từ môn thể dục….không khí.. được lấy từ tài liệu số [7].
các mục a.1, a.2, a.3, . được tham khảo từ TLTK số [8]. [9] từ đoạn: trong cuộc đời….sẽ
không cao. được tham khảo từ TLTK số [9].Những đoạn còn lại là của tác giả.

Vì vậy khi hướng dẫn cho các em luyện tập thể dục cần phải uốn nắn,
nhắc nhở, chỉ bảo định hướng và động viên giúp đỡ các em hoàn thành tốt
nhiệm vụ, từ đó các em không bị chán, có định hướng đúng, có động cơ tập
luyện tốt và như vậy sẽ nâng cao hiệu quả trong học tập.
Trong nội dung chạy cự li 60m luôn có sự tranh đua quyết liệt. Thành tích
thứ hạng phụ thuộc vào trình độ thể lực đặc biệt là tố chất sức nhanh của từng cá
nhân.

5


Các em ở lứa tuổi này mang tâm lý hiếu động, ham chơi, vô tư hiếu thắng.
Do vậy giáo viên cần có những định hướng sao cho các em có thể phát triển tố
chất sức nhanh đạt kết quả.
Trong quá trình dạy học tại trường tôi nhận thấy khả năng tiếp thu của học
sinh còn hạn chế, bản thân các em còn thiếu tự tin chưa mạnh dạn. Các em chưa
có ý thức cao đối với việc học của mình.

Do vậy trong quá trình dạy học giáo viên cần có những hình thức tập
luyện phù hợp để nâng cao hiệu quả trong học tập.
Môn chạy ngắn đơn giản, cần ít thiết bị dụng cụ để tiến hành và mở rộng
phạm vi tập luyện. Chạy ngắn là nội dung được học sinh ưa thích nhất là các em
ở lứa tuổi học sinh THCS. Nó phù hợp với đặc điểm tâm, sinh lý lứa tuổi, giới
tính học sinh THCS nhất là ở lớp 8, lớp 9. Chạy ngắn là nội dung chính của
chương trình dạy học chính khoá của bộ môn Thể dục bậc THCS. Nhiệm vụ của
người làm công tác giáo dục thể chất trong nhà trường là: Từng bước dần dần
nâng cao kết quả trong giảng dạy bộ môn. Đồng thời giúp học sinh nâng cao sức
khoẻ hoàn thiện khả năng vận động và yêu thích môn học hơn. Ngoài ra còn góp
phần nâng cao chất lượng cuộc sống vật chất và tinh thần. Nó củng cố và nâng
cao sức khoẻ phát triển cơ thể cân đối tạo điều kiện để học tập tốt các môn văn
hoá khác.
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
* Đối với nhà trường: Khuôn viên nhà trường tương đối chật hẹp. Vì vậy diện
tích dành cho sân Thể dục bị hạn chế, đường chay toàn bộ là bê tông trong khi
học sinh tập luyện rất dễ bị ngã. Sân bãi chưa được nâg cấp, khi thời tiết xấu sân
bị trũng nước đã ảnh hưởng rất nhiều đến công tác giảng dạy bộ môn thể dục nói
chung, nội dung chạy ngắn nói riêng.
* Trong mục 2.1: [10] từ đoạn: chạy cự ly…. trên đường thắng. được tham khảo từ TLTK số
[10]. [11] từ đoạn: cự ly 60m …..tạo căng thẳng thừa. được tham khảo từ TLTK số [11].
Những đoạn còn lại là của tác giả.

* Đối với giáo viên: Hiện tại nhà trường có 5 giáo viên Trong đó có 3 giáo viên
dạy cấp 3 chuyên trách. Còn lại 2 Giáo viên dạy cấp 2 nên việc phân công
chuyên môn cũng gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên với mong muốn của bản thân
luôn học hỏi kinh nghiệm của các đồng nghiệp và bản thân luôn tìm tòi áp dụng
phương pháp đổi mới nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả môn thể dục nói
chung, nội dung chạy ngắn nói riêng,

6


* Đối với học sinh: Phần lớn các em học sinh ở Trường THCS và THPT Nghi
Sơn có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, sau giờ học các em còn phải tranh thủ giúp
đỡ gia đình nên không có nhiều thời gian đầu tư cho học môn Thể dục.
Do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi 14 - 15 các em nhìn chung là thích học
tập bộ môn Thể dục nói chung, nội dung dung chạy nhanh cũng không phải là
ngoại lệ. Tuy nhiên khi các em tập luyện thường chỉ thích thực hiện luôn hết cự
ly mà không chú trọng đến khâu kĩ thuật động tác dẫn đến thực hiện các động
tác kĩ thuật bị sai nhiều, tư thế gò bó, động tác giật cục, tư thế động tác bị sai
lệch nhiều nên ảnh hưởng nhiều đến thành tích của các em.
Qua thực tế giảng dạy nội dung chạy ngắn cho học sinh khối lớp 8 nhìn
chung các em tiếp thu kĩ thuật còn hạn chế dẫn đến việc thực hiện kĩ thuật động
tác còn thiếu chuẩn xác. Bên cạnh đó, nhiều học sinh còn chưa mạnh dạn, dứt
khoát khi trả lời câu hỏi và khi vào kiểm tra thực hiện động tác dẫn đến kết quả
học tập chưa cao
Từ cơ sở trên, tôi thấy phải nghiên cứu tìm giải pháp nâng cao nhận thức
và tính tự giác của học sinh với nội dung chạy ngắn để đạt hiệu quả cao trong
mỗi giờ dạy của mình.
.

2.3. Các phương pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề:
Khi giảng dạy môn chạy cự ly ngắn. Ta cần phân định mức lượng vận động
cho phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, giới tính. Đối với các khối lớp khác nhau thì
phương pháp giảng dạy khác nhau. Yêu cầu về kiến thức, kỹ thuật và thành tích
cũng khác nhau: Ví dụ ở cự ly 60m.
Khối lớp 8: Nắm vững, hoàn chỉnh, thực hiện được các giai đoạn kỹ thuật
nâng cao thành tích và thi đấu.
Để dạy tốt môn chạy ngắn chúng ta cần giảng dạy cho các em thấy rõ được

nhiệm vụ của môn học cũng như yêu cầu đối với các em.
Về kiến thức: Giảng cho các em hiểu được ý nghĩa, tác dụng của chạy cự ly
ngắn, nắm được kỹ thuật cơ bản về thực hành, thực hiện đúng kỹ thuật và then
chốt của môn học .
Về thói quen: Bước đầu có thói quen ham thích luyện tập thể dục, có tác
phong nhanh nhẹn khẩn trương, ý thức tổ chức kỷ luật và trật tự.
Về thành tích: Từng bước hoàn thiện và nâng cao, đáp ứng mục tiêu và tiêu
chuẩn rèn luyện thân thể qua các lứa tuổi.
Muốn giảng dạy có kết quả ta cần cho học sinh nắm được các yêu cầu trên,
biết vận dụng và phối kết hợp giữa phản ứng nhanh, sức nhanh tối đa, sức nhanh
mạnh và sức nhanh bền, áp dụng vào trong tập luyện, thi đấu cũng như kiểm tra.
Trước tiên ta giảng dạy kĩ thuật chạy giữa quãng bởi đây là giai đoạn quan trọng
nhất của chạy ngắn, tiếp theo là kỹ thuật xuất phát và chạy lao, cuối cùng là kỹ
7


thuật về đích. Đối với những bài học mới giáo viên cần hướng dẫn làm mẫu
nhiều, qua mỗi giai đoạn kỹ thuật ta cần củng cố và sửa sai cho học sinh.Từ đó
học sinh mới nắm vững và khắc sâu kỹ thuật động tác:
2.3.1- Phương pháp giảng dạy kỹ thuật chạy giữa quãng:
Để thực hiện kỹ thuật chạy giữa quãng được chuẩn xác giáo viên cho học
sinh tập các bài tập sau:
- Cho các em quan sát tranh kĩ thuật

[12]
- Chạy tốc độ trung bình làm quen với động tác ở cự ly 20m đến 40m .
- Chạy tăng tốc :từ 15m đến 20m
- Chạy nhanh :từ 20m đến 30m
- Tập các động tác bổ trợ: chạy bước nhỏ, chạy nâng cao đùi, chạy đạp sau,
tại chỗ tập kỹ thuật đánh tay (trước- sau)

- Các động tác phát triển cơ chân, cơ đùi, cơ bụng và tính linh hoạt của cơ thể
thông qua môn học.
Số lần từng động tác căn cứ vào tình hình cụ thể của học sinh mà bố trí cho
phù hợp với lớp học và bài tập. Tập các động tác phải đạt các yêu cầu sau:
- Đạp sau nhanh mạnh góc độ nhỏ.
- Đánh lăng cao kéo theo được hông cùng phía.
- Động tác thả lỏng thoải mái, chân và tay phối hợp nhịp nhàng. Ngoài ra ta
có thể tổ chức các trò chơi như : “Chạy đuổi” hoặc “Chạy tốc độ cao”. Đặc biệt
rèn luyện sức nhanh bền.
* Trong mục 2.3.1: [12]. hình ảnh minh họa. được tham khảo từ TLTK số [12]. Những đoạn
còn lại là của tác giả.

2.3.2- Phương pháp giảng dạy kĩ thuật xuất phát và chạy lao :
Khối lớp 8 tập trung giới thiệu về kĩ thuật xuất phát thấp thông qua tranh
ảnh và giáo viên làm mẫu để các em dễ ghi nhớ và tập luyện. Ta có thể cho các
em tập làm quen nhưng chưa yêu cầu cao, chủ yếu cho các em xuất phát kết hợp
với chạy lao, tập các bài tập rèn luyện phản xạ nhanh. Ở giai đoạn này cần chú
trọng rèn luyện khả năng phản xạ nhanh.
Trước tiên các em phải nắm được cách đo và đóng bàn đạp.
8


[13]
Sau đó cho tập các động tác riêng lẻ: “Vào chỗ” “Sẵn sàng” “Chạy”. Tập
không lệnh rồi đến có lệnh số lượng 3-4 HS/ một nhóm chạy với cự li 15- 20m.
Tuỳ số lượng học sinh lớp dạy mà bố trí nhóm dạy và tuỳ điều kiện sân bãi mà
phân chạy cho phù hợp với cự li 15- 20 m bấm thời gian một số động tác bổ trợ
nâng cao tốc độ.
Yêu cầu tư thế động tác: “Vào chỗ” và “Chạy” chính xác, đạp sau tích cực,
thẳng chân, góc độ nhỏ, góc độ đổ người về trước lớn, thẳng lên từ từ với góc từ

10- 15 độ phản ứng nhanh đúng hiệu lệnh, không bị dừng ở bước thứ nhất.

[14]
Điểm sai lầm nhất trong khi các em thực hiện kỹ thuật Chạy lao ( sau xuất
phát) là ngay sau khi xuất phát là cac em đã đứng thẳng người lên, như vậy sẽ
ảnh hưởng rất nhiều dến thành tich của VĐV. Giáo Viên cần quan sát kỹ, nhắc
nhở và sửa sai cho các em ngay.
* Trong mục 2.3.2: [13] [14]. hình ảnh minh họa. được tham khảo từ TLTK số [13]. [14].
Những đoạn còn lại là của tác giả.

Khi luyện tập kĩ thuật này ta có thể cho các em chơi các trò chơi và các động
tác bổ trợ để phát triển sức mạnh ở chân và phản xạ nhanh. Ví dụ: trò chơi
“Chạy tiếp sức” ,“Chạy tiếp sức chuyển vật”...
2.3.3- Phương pháp giảng dạy và kĩ thuật về đích và hoàn chỉnh:
Trong nội dung này giáo viên sử dụng các bài tập:
- Tập chạm dây đích: Đứng tại chỗ làm động tác ưỡn ngực, dướn người, dùng
ngực hoặc vai chạm dây đích,

9


[15]
- Đi hoặc chạy chậm làm động tác chạm dây đích.
- Chạy nhanh 15- 20m làm động tác chạm dây đích
- Từng nhóm 3- 5 em chạy 15- 20 m về đích thực hiện kĩ thuật đánh đích.
- Tập kĩ thuật hoàn chỉnh từ xuất phát đến về đích với cự li 60 m, tiếp đó chạy
hoàn thiện kĩ thuật có tính thời gian.
- Chạy về đích đối với nam và nữ học sinh có hình thức khuyến khích học
sinh cho các em hứng thú hơn trong tập luyện.
- Với hình thức tập luyện trên giáo viên có thể tiến hành phương pháp cá nhân,

theo tổ nhóm có căng dây hoặc không căng dây, có phát lệnh hoặc không phát
lệnh. Động tác chạm dây đích kịp thời cụ thể, đúng kĩ thuật; không quá sớmquá muộn hoặc nhảy lên để chạm dây đích.
2.3.4- Phương pháp kiểm tra:
Tôi đề ra yêu cầu kiểm tra cả kĩ thuật và thành tích :
*Yêu cầu về kĩ thuật :
Qua mỗi buổi tập, bài tập kỹ thuật giáo viên cần kiểm tra để sửa chữa
động tác sai và khắc sâu kiến thức cũng như kỹ thuật cho các em.
- Xuất phát : Tư thế “Vào chỗ” “Sẵn sàng” chính xác phản ứng nhanh, có
sức nhanh, mạnh, động tác liên tục, không dừng lại ở bước thứ nhất.
- Chạy lao: Người không thẳng lên quá sớm và đạp sau tích cực.
- Chạy giữa quãng: Đạp sau tích cực, chân thẳng góc độ nhỏ.
- Đánh lăng: Đùi kéo theo được phần hông cùng phía, tay đánh nhịp nhàng,
động tác tư thế thoải mái không gò bó, trọng tâm lên xuống ít.
- Chạy về đích: Tư thế bình thường không bị cải biến, giữ vững tốc độ, chạm
dây đích kịp thời, không nhảy lên cao.
* Trong mục 2.3.3: [15]. hình ảnh minh họa. được tham khảo từ TLTK số [15]. Những
đoạn còn lại là của tác giả.

*Yêu cầu thực hiện ở mức độ tương đối chính xác các yếu lĩnh kĩ thuật
động tác các giai đoạn.
*Yêu cầu về thành tích: Theo lứa tuổi, giới tính, cũng như tình trạng sức
khoẻ và đạt tiêu chuẩn rèn luyện thân thể.
Nói tóm lại: Giảng dạy và huấn luyện tốt môn chạy cự ly ngắn chúng ta cần
chú ý nâng cao tư tưởng, tính khoa học trong giảng dạy, không ngừng đổi mới
phương pháp dạy học. Đây là vấn đề quan trọng, có ảnh hưởng trực tiếp đến chất
lượng đào tạo của nhà trường đồng thời đây là vấn đề còn yếu hiện nay.
Ta cần chú trọng trau rồi kiến thức cho học sinh, thay đổi phương pháp
giảng dạy thật khoa học, phù hợp với đặc điểm tâm lý học sinh và điều kiện cụ
10

thể của nhà trường cũng như địa phương, khi giảng dạy phải tập trung giải quyết
khâu cơ bản đảm bảo tính chính xác, tránh nóng vội theo thành tích dẫn đến định
hình sai, khó sửa chữa, thực hiện đầy đủ các phần khởi động và hồi tĩnh vì
cường độ, khối lượng vận động của môn chạy ngắn rất lớn, đòi hỏi có khả năng
huy động sức nhanh và sức mạnh ở mức tối đa trong thời gian ngắn nhất. Chú ý
đảm bảo an toàn để phòng chống chấn thương trong giảng dạy và tập luyện môn
này.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
Qua một năm nghiên cứu áp dụng đề tài này, tôi nhận thấy các em đã hiểu
được vai trò, tác dụng của việc học tập môn thể dục nói chung và môn chạy
ngắn nói riêng. Các em đã biết tự tập luyện, nâng cao thành tích, hầu như các em
đều ham thích học môn này. Qua đây, tôi hứng thú hơn trong công tác chuyên
môn, giảng dạy chương trình chính khoá cũng như huấn luyện tham gia thi các
giải đạt kết quả. Năm học trước tôi nhận thấy, các em khi tập luyện còn chưa
nhiệt tình, sợ tập thể dục, kết quả giảng dạy bộ môn còn chưa cao, học sinh tham
gia các giải mới chỉ dừng lại ở cấp huyện, chưa có cấp tỉnh. Các em chưa thực
sự hiểu được vai trò, tác dụng của việc học tập môn thể dục nói chung và môn
chạy cự ly ngắn nói riêng. Giờ học còn gò bó, nặng nề. Nhưng với lòng say mê
nghề nghiệp, tôi thường xuyên tham gia dự giờ, trao đổi kinh nghiệm chuyên
môn, không ngừng học tập, nhất là trong kỳ thi giáo viên giỏi. Trong quá trình
giảng dạy, tôi đã thay đổi phương pháp dạy sao cho phù hợp với đặc điểm lứa
tuổi ở các khối lớp. Vì vậy tôi nghiên cứu và xây dựng đề tài này. Một số kết
quả đạt được như sau :
Một là, nâng cao hứng thú và chất lượng tiếp thu các bài tập động tác ở học
sinh. Do đó, học sinh đạt kết quả khá giỏi cao và không còn học sinh yếu kém
môn thể dục. Qua giảng dạy, tôi khắc phục được tình trạng không đồng đều giữa
các em đáp ứng yêu cầu của chương trình thể dục mới. Kết quả thu được sau khi
kiểm tra kết thúc nội dung:
Cụ thể so sánh chất lượng giữa năm học 2014 – 2015 (khi chưa áp dụng

đề tài) với kết quả năm học 2015 – 2016 (sau khi áp dụng đề tài).
* Kết quả kiểm tra kết thúc chương chạy ngắn năm học 2014 – 2015.

Khối Lớp
8

8A
8B

Đạt
Sĩ số Giỏi
TS
35
6
31
4

%
17,1
12,9

Khá
TS
11
10

%
31,4
32,3

TB
TS
17
13

%
48,6
41,9

Chưa đạt
Yếu
TS
%
1
2,9
4
12,9
11


Kết
khối

8C
35
8D
34
quả
135

4
5

11,4
14,7

13
11

37,1
32,4

15
17

42,9
50

3
1

8,6
2,9

19

14,1

45

33,3

62

45,9

9

6,7

* Kết quả kiểm tra kết thúc chương chạy ngắn năm học 2015 – 2016.

Khối Lớp

8
Kết
khối

8A
8B
8C
8D
quả

Đạt
Sĩ số Giỏi
TS
35
7
31

7
35
9
34
8
135

31

%
20
22,6
25,7
23,5

Khá
TS
17
15
16
12

23

60

%
48,6
48,4
45,7

35,3

TB
TS
11
9
10
14

%
31,4
29
28,6
41,2

Chưa đạt
Yếu
TS
%
0
0
0
0
0
0
0
0

44,4

44

32,6

0

0

Qua tập luyện, tôi đã phát hiện và động viên các em tham gia thi thể thao
các cấp đạt kết quả cao. Năm 2015 – 2016 trong kì thi Hội Khỏe Phù Đổng lần
thứ 9 cấp huyện, cấp Tỉnh và cấp Quốc Gia. Đoàn học sinh trường THCS và
THPT Nghi Sơn đạt được kết quả rất cao trong nội dung chạy ngắn như: 2 giải
vàng (nội dung tiếp sức) cấp Quốc Gia. Ở giải Tỉnh đoàn VĐV Trường THCS và
THPT Nghi Sơn có được: 1 giải vàng (nội dung 100m) nam THCS, 2 giải vàng
nội dung tiếp sức, 1 giải bạc và 1 giải đồng (nội dung 200m) nam THCS. ở giải
cấp Huyện rất nhiều giải vàng, bạc, đồng.

3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận:
Trong quá trình giảng dạy, tôi thấy các môn chạy nói chung cũng như
môn chạy cự ly ngắn nói riêng được các em cho rằng dễ học nên trong lớp ít chú
ý nghe phân tích kỹ thuật động tác chỉ muốn chạy ngay và mở hết sức để chạy
thể hiện mình.
Nếu ta phân tích qua loa, hướng dẫn làm mẫu không cụ thể, không có
phương pháp gây hứng thú thu hút học sinh thì chất lượng giờ dạy sẽ hạn chế.
Các em sẽ không nhận thấy tác dụng của môn học mà chỉ thấy mệt mỏi và chán
nản.
12

Muốn khắc phục tình trạng chung của học sinh khi học môn này cần phải
thay đổi ngay phương pháp giảng dạy. Cụ thể tổ chức trò trò chơi “Chạy tiếp
sức” ,“Chạy tiếp sức chuyển vật”… sau đó cho các em vào học bài mới.
Phải giảng giải phân tích cho học sinh thấy được mục đích ý nghĩa của việc
chạy ngắn với hoạt động học tập và rèn luyện sức khoẻ.
Phải khởi động chu đáo trước khi bước vào giờ học và thả lỏng - hồi tĩnh
tích cực chống mệt mỏi sau khi tập luyện.
Tăng cường tổ chức thi đấu khi các em đã nắm vững hoàn chỉnh kỹ thuật.
Thi thành tích giữa cá nhân, nhóm với nhau và có hình thức khen thưởng để
khuyến khích động viên các em. Từ đó giúp các em hứng thú hơn trong học tập
môn thể dục nói riêng và các môn văn hóa nói chung.
3.2. Kiến nghị:
Qua quá trình nghiên cứu và thể nghiệm thực tế của đề tài, tôi thấy rằng có
thể áp dụng giảng dạy rộng hơn cho các lớp khối khác góp phần nâng cao chất
lượng giảng dạy bộ môn Thể dục ở trường THCS. Điều này cũng được đồng
nghiệp cùng trường đồng tình hưởng ứng. Vì lẽ đó, tôi mong muốn mô hình tổ
chức giờ học của mình được đồng nghiệp trong và ngoài trường THCS và THPT
Nghi Sơn, tham khảo và vận dụng góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động giảng
dạy thực tế môn học thể dục trong nhà trường THCS.
Ban giám hiệu nhà trường cần tiếp tục tạo điều kiện về kinh phí để nâng cấp
về sân bãi và dụng cụ tập luyện, Vì có dụng cụ tập luyện đầy đủ, sân bãi đu rộng
thì việc tổ chức dạy học mới có chất lượng cao, các em có hứng thú tập luyện
hơn dẫn đến kết quả học tập đạt được nâng cao.
Những ý kiến trên đây mới chỉ ở mức độ nghiên cứu của cá nhân nên còn
cần được rất nhiều góp ý bổ sung để hoàn chỉnh hơn. Tôi rất mong được sự quan
tâm đóng góp xây dựng ý kiến nhiệt thành tâm huyết của các bậc thầy và các
bạn bè đồng nghiệp cho đề tài này. Như vậy đề tài sẽ hoàn chỉnh và dần hữu ích
đóng góp cho công tác giảng dạy môn học Thể dục ở bậc THCS hiện nay. Từ đó
góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy môn thể dục nói riêng và chất lượng
giáo dục nói chung. Qua đó hoàn thành mục tiêu xây dựng con người Việt nam

phát triển toàn diện : Đức - Trí - Thể - Mĩ, góp phần vào việc “Nâng cao dân trí,
đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài”, “Khoẻ để xây dựng và bảo vệ tổ quốc”,
giúp cơ thể phát triển cân đối, nâng cao khả năng nhận thức, rèn luyện đức tính
khiêm tốn, tự tin, trung thực và yêu cuộc sống.

13


XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 08 tháng 10 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, không sao chép nội dung của người
khác.
Người viết sáng kiến

Mai Văn Nam

TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. TLTK: lời kêu gọi tập thể dục của Chủ tịch Hồ Chí Minh tháng 3 năm 1946.
[2]. Sách: thể Dục lớp 6 sách Giáo Viên.
[3]. Điền kinh và thể dục. Biên soạn: Nguyễn Ngọc Đông, Dương Nghiệp Chí.
Nxb TDTT - Hà Nội 1998. Các tài liệu và công trình nghiên cứu khoa học
TDTT trong nước và khoa năng khiếu Trường Đại học sư phạm Hà Nội.
[4]. Sách: Điền kinh 1, 2. Nxb TDTT
[5]. Sách: Lý luận và phương pháp giáo dục thể chất Chủ biên: Vũ Đức Thu,
Nguyễn Trương Tuấn, Nxb TDTT - Hà Nội 1998.
14

[6]. Sách: Thể dục 9 (sách giáo viên). Tác giả: Trần Đồng Lâm - Nguyễn Hữu
Bính - Vũ Học Hải - Vũ Bích Huệ - Đặng Ngọc Quang. Nxb Giáo dục 2005.
[7]. Sách: Lý luận và phương pháp TDTT Biên soạn: Vũ Đức Thu- 2005
[8]. Sách: Điền kinh và thể dục. Biên soạn: Nguyễn Ngọc Đông, Dương Nghiệp
Chí. Nxb TDTT - Hà Nội 1998.
[9]. Thể dục và phương pháp dạy học. Nxb Giáo dục - Năm 1997.
[10]. Sách: Điền kinh 1, 2. Nxb TDTT.
[11].Sách: Lý luận và phương pháp TDTT Biên soạn: Vũ Đức Thu- 2005
[12]. Sách: Thể dục lớp 9m Sách Giáo viên
[13] [14]. Sách thể dục 8 sách Giáo viên.
[15]. Tranh Kỹ thuật về đích.
* DANH TỪ VIẾT TẮT
1. TDTT: Thể dục thể thao.
2. THCS: Trung học cơ sở .
3. THPT: Trung học phổ thông
4. SKKN: Sáng kiến kinh nghiệm.
5. VĐV: Vận động viên.
6. TLTK: Tài liệu tham khảo.

15