Nghiên cứu đề xuất một số bài tập để khắc phục những lỗi sai khi thực hiên giai đoạn chạy đà và giậm nhảy của kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân cho

1. ĐẶT VẤN ĐỀ
1.1. Lý do chọn đề tài:
Giáo dục và đào tạo, là cơ sở để phát huy nhân tố con người, trong đó giáo
dục thể chất, giáo dục sức khỏe là một trong những mặt giáo dục nhằm mục đích
giáo dục con người phát triển toàn diện. Đối với học sinh việc đầu tư nhằm nâng
cao thể chất, nâng cao sức khỏe cho các em là vấn đề quan trọng trong chiến
lược phát huy nhân tố con người mà luôn được Đảng, nhà nước quan tâm hàng
đầu. Ngay từ sinh thời Bác Hồ đã nhận rõ vai trò của thế hệ trẻ đối với sự tồn tại
và phát triển của đất nước, việc giáo dục thế hệ trẻ đã luôn được Bác quan tâm.
Sự quan tâm ấy thể hiện trong lời dạy cùa Người:
“Vì lợi ích mười năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người”
Để giáo dục thế hệ trẻ trở thành những con người phát triển toàn diện phục
vụ cho sự nghiệp phát triển của đất nước thì cần phải có hệ thống giáo dục toàn
diện và hợp lý. Trong đó giáo dục thể chất là một bộ phận quan trọng không thể
thiếu được trong hệ thống giáo dục quốc dân, nhằm phát triển con người một
cách toàn diện phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước.
Thực hiện chủ trương của Ban chỉ đạo xây dựng chiến lược về TDTT năm
2015 Vụ GDTC, Bộ GD&ĐT đã phối hợp với các cơ quan chức năng, tiến hành
nghiên cứu xây dựng chương trình đồng bộ có mục tiêu nhằm cải tiến công tác
giáo dục thể chất trong nhà trường các cấp. Nhận thức được vai trò và tầm quan
trọng của GDTC trong chiến lược phát triển con người, việc tổ chức thực hiện
chương trình GDTC trong các trường học nhằm phát triển thể chất cho học sinh
đã được Bộ GD&ĐT quy định trong chương trình GDTC cho từng cấp học, với
việc trang bị cho học sinh kỹ thuật của một số môn thể thao cơ bản
Điền kinh là một môn học được quy đinh trong chương trình GDTC của
khối THPT. Điền kinh có nhiều nội dung phong phú khác nhau như: Đi, chạy,
nhảy, ném đẩy …. Để đạt được thành tích cao trong tập luyện và thi đấu cần
phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố: Trong đó có thể lực, kỹ chiến thuật, tâm lý...
Môn Điền kinh không chỉ có tác dụng nâng cao sức khỏe mà còn là cơ sở phát
triển các tố chất thể lực như sức nhanh, sức mạnh, sức bền, mềm dẻo và khéo

léo, tạo nền tảng cho việc tập luyện các môn thể thao khác. Chính vì vậy, môn
Điền kinh được phổ cập rộng rãi ở các cấp học, từ mầm non, tiểu học đến đại
học. Đối với chương trình giảng dạy cho học sinh lớp 11 thì kỹ thuật nhảy xa
ưỡn thân là một kỹ thuật tương đối phức tạp, đòi hỏi học sinh phải hội tụ đủ các
yếu tố về kỹ thuật, thể lực, khả năng phối hợp vận động các giai đoạn của kỹ
thuật như: Chạy đà, giậm nhảy,trên không và tiếp đất, đây là các giai đoạn cấu
thành kỹ thuật. Do vậy muốn đạt được thành tích cao trong quá trình học tập đòi
hỏi học sinh phải biết phối hợp một cách nhuần nhuyễn các giai đoạn của kỹ
thuật thì mới có kết quả tốt. Song thực tiễn giảng dạy kỹ thuật này trong những
năm qua tại trường, chúng tôi nhận thấy việc thực hiện các giai đoạn của kỹ
thuật của học sinh còn nhiều hạn chế, đặc biệt là khả năng chạy đà và giậm nhảy
1


của học sinh còn yếu, quá trình thực hiện kỹ thuật thường mắc những sai lầm cơ
bản làm hạn chế đến kết quả học tập của học sinh. Vì vậy vấn đề đặt ra cho
chúng tôi là những nhà chuyên môn cần phải biết phát hiện ra được những yếu
điểm của người học trong quá trình thực hiện kỹ thuật. cũng như các nguyên
nhân dẫn đến các yếu điểm trên để có cơ sở tìm ra các biện pháp hiệu quả khắc
phục những hạn chế góp phần tích cực vào việc hoàn thiện kỹ thuật chạy đà,
giậm nhảy để giúp cho việc nâng cao thành tích nhảy xa “ Ưỡn thân” cho học
sinh. Nghiên cứu về vấn đề này cũng đã có một số tác giả nghiên cứu, song
nghiên cứu cho đối tượng học sinh phổ thông thì chưa có đề tài nào nghiên cứu.
Vì vậy việc nghiên cứu đề tài này cho đối tượng học sinh phổ thông là vấn đề
cấp thiết cần phải được nghiên cứu.là cầu thiết.
Xuất phát từ lý do đã phân tích ở trên chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài
“Nghiên cứu đề xuất một số bài tập để khắc phục những lỗi sai khi thực hiên
giai đoạn chạy đà và giậm nhảy của kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân cho học sinh
lớp 11 - Trường THPT Lam kinh – Thọ Xuân”
1.2. Mục đích nghiên cứu của đề tài:

Tìm ra các nguyên nhân và lỗi sai thường mắc trong giai đoạn chạy đà,
giậm nhảy của nhảy xa “ưỡn thân”. Từ đó đề xuất bài tập để khắc phục các lỗi
sai nhằm hoàn thiện kỹ thuật nâng cao thành tích cho học sinh khi học kỹ thuật
nhảy xa “ưỡn thân”.
1.3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu của đề tài
* Phạm vi nghiên cứu
- Nghiên cứu thực trạng việc thực hiện kỹ thuật thuật nhảy xa ưỡn thân
(giai đoạn chạy đà và giậm nhảy ) của học sinh lớp 11 trường THPT Lam kinh –
Thọ Xuân.
- Đề xuất một số bài tập để khắc phục những lỗi sai thường mắc khi học kỹ
thuật nhảy xa “ưỡn thân” ở giai đoạn chạy đà, giậm nhảy của học sinh lớp 11
trường THPT Lam kinh – Thọ Xuân.
* Đối tượng nghiên cứu: 100 em học sinh khối 11 trường THPT Lam kinh
– Thọ Xuân.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
Để giải quyết những nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài, trong quá trình
nghiên cứu chúng tôi sử dụng các phương pháp sau đây:
1. 4.1. Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu.
Tổng hợp, phân tích tài liệu khoa học là phương pháp nghiên cứu được sử
dụng để giải quyết các nhiệm vụ của đề tài phương pháp này chúng tôi sử dụng
trong quá trình nghiên cứu nhằm mục đích tìm hiểu cơ sở lý luận khoa học của
các vấn đề nghiên cứu. Trong quá trình tìm hiểu đề tài chúng tôi sử dụng các tài
liệu chuyên môn có liên quan đến đề tài như:
- Sách lý luận và phương pháp giáo dục thể chất
- Sách thể dục 11
2


- Sách sinh lý thể dục thể thao
- Luật điền kinh

- Tâm, sinh lý lứa tuổi
- Thể thao trường học
- Toán học thống kê
1.4.2. Phương pháp phỏng vấn:
Để đảm bảo cho đề tài mang tính khoa học và thực tiễn, chúng tôi sử dụng
phương pháp này để tiến hành phỏng vấn các chuyên gia , HLV và các giáo viên
có kinh nghiệm giảng dạy và HL nhiều năm ở các trường đào tạo chuyên ngành,
các giáo viên giảng dạy ở các trường trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh, để
có được ý kiến đánh giá về các lỗi sai cũng như các bài tập để khắc phục trong
quá trình dạy và học kỹ thuật giai đoạn chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa
“Ưỡn thân”
Những quan điểm, ý kiến của các đối tượng phỏng vấn sẽ góp phần làm
sáng tỏ và bổ sung những chỗ trống mà chúng tôi nghiên cứu trong tài liệu còn
thiếu sót.
1.4.3. Phương pháp quan sát sư phạm:
Để giải quyết được nhiệm vụ của đề tài một cách có khoa học chúng tôi đã
sử dụng phương pháp này nhằm quan sát các buổi học chính khóa của các em
học sinh trường THPT Lam kinh – Thọ Xuân để xác định những lỗi sai trong
quá trình thực hiện kỹ thuật giai đoạn chạy đà và giậm nhảy của học sinh, làm
cơ sở thực tiễn cho việc đề xuất bài tập khắc phục.
1.4.4. Phương pháp toán học thống kê:
Sử dụng phương pháp này để xử lý các thông tin thu được trong quá trình
nghiên cứu .
1.5. Thời gian và đối tượng nghiên cứu:
Đề tài được tiến hành nghiên cứu từ tháng 08 năm 2015 đến tháng 05 năm
2016 được chia làm 2 giai đoạn.
1.5.1. Thời gian nghiên cứu
* Giai đoạn 1:
Từ tháng 08 đến tháng 09 năm 2015. Thực hiện chọn đề tài, thu thập tài
liệu, xác định nhiệm vụ, phương pháp nghiên cứu và chuẩn bị các điều kiện cần

thiết để tiến hành cho quá trình nghiên cứu, lập đề cương nghiên cứu.
* Giai đoạn 2:
Từ tháng 9 năm 2015 đến tháng 5 năm 2016 tiến hành giải quyết nhiệm vụ
1 và nhiệm vụ 2 và hoàn thành đề tài.
1.5.2. Đối tượng nghiên cứu:
- 100 em học sinh khối 11 trường THPT Lam kinh – Thọ Xuân.

3


2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
2.1. Cơ sở lý luận của đề tài
2.1.1. Đặc điểm của quá trình dạy học động tác.
Dạy học động tác là một quá trình giảng dạy cho học sinh để hình thành kỹ
năng, kỹ xảo vận động. Khi tiến hành giảng dạy phải tuôn theo các nguyên tắc
giáo dục. Giảng dạy từng động tác của một kỹ thuật hay môn thể thao nào đó
nhất là đối với môn nhảy xa “ Ưỡn thân” phải từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ
đến khó.
Quá trình hình thành kỹ năng, kỹ xảo vận động của người học phải dựa trên
kiến thức họ có được từ việc nhận thức ban đầu. Kỹ xảo được hình thành cho
các yếu tố hành động càng được mở rộng. Học sinh phải biết được khi đã nắm
vững các nguyên lỹ kỹ thuật rồi cần phải biết phân tích động tác, cần loại bỏ
những động tác thừa và tự sửa chữa cho bản thân mình. Quá trình giảng dạy
động tác cho học sinh, kỹ thuật của từng động tác thường biểu hiện không rõ rệt
phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như: Độ khó của kỹ thuật bẩm sinh hoặc
trình độ tập luyện của người học, một số học sinh có năng khiếu trước.
Quá trình giảng dạy động tác trải qua 3 giai đoạn:
* Giai đoạn giảng dạy kỹ thuật ban đầu:
Mục đích của giai đoạn này là: Dạy các nguyên lỹ kỹ thuật, ban đầu hình
thành kỹ năng thực hiện đơn giản.

- Xây dựng khái niệm chung về kỹ thuật.
- Học từng phần, giai đoạn kỹ thuật mà trước đây chưa từng học.
- Ngăn ngừa và loại trừ những sai phạm trong kỹ thuật động tác.
- Hình thành nhịp điệu chung của kỹ thuật
* Giai đoạn giảng dạy đi sâu:
Mục đích của giai đoạn này là: chuyển tiếp từ kỹ thuật thô sơ thành kỹ
năng tương đối thuần tục, chuyển dần một số chi tiết kỹ thuật động tác ở mức kỹ
xảo.
- Nghiên cứu sâu hơn các quy luật chuyển động của động tác.
- Chính xác hóa kỹ thuật động tác theo đặc tính không gian, thời gian và
mức độ dùng sức sao cho phù hợp với đặc điểm cá nhân.
- Hoàn thiện nhịp điệu của động tác, đạt tới mức thực hiện động tác tự động
hóa tạo tiền đề để thực hiện động tác dễ biến dạng.
* Giai đoạn củng cố và hoàn thiện kỹ thuật:
Mục đích của giai đoạn này là đảm bảo cho sự tiếp thu và vận dụng động
tác hoàn thiện một cách thuần thục.
- Củng cố về kỹ xảo đã có về kỹ thuật.
- Mở rộng thực hiện về kỹ năng động tác trong trường hợp khác nhau.
- Hoàn thiện kỹ thuật động tác phù hợp với đặc điểm năng lực cá nhân.

4


- Nếu cần cấu tạo lại kỹ thuật động tác rồi tiếp tục hoàn thiện nó trên cơ sở
phát triển các tố chất thể lực.
Điều quan trọng là người học phải lặp đi lặp lại nhiều lần để hình thành kỹ
năng vận động.
Trong quá trình giảng dạy kỹ thuật động tác ở các giai đoạn nó chỉ mang
tính tương đối. Trong quá trình tập luyện, một và giai đoạn không biểu hiện rõ
mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố: độ khó của kỹ thuật đặc điểm hoạt động của cơ

bắp, trình độ của người học.
Khi giảng dạy phải trải qua 3 giai đoạn trên và phải có nhiệm vụ.
2.1.2. Đặc điểm kỹ thuật giai đoạn chạy đà và giậm nhảy trong kỹ thuật nhảy
xa “Ưỡn thân”
Điền kinh là một môn tổng hợp của nhiều môn khác. Mà nó chứa một đặc
điểm riêng về phương pháp tập luyện kỹ thuật cũng như sửa chữa những sai lầm.
Thể thao nói chung và môn nhảy xa ở các trường trung học phổ thông nói
riêng có tầm quan trọng rất lớn đối với học sinh như: giúp cho các em có sức khỏe
tốt để học tập và thể dục cũng có thể chữa được một số bệnh về tim mạch và nhất là
bệnh béo phì và chính những học sinh là những vận động viên cho đất nước.
Nhảy xa là một trong những môn điền kinh nó được tổ chức thi đấu trong
các đại hội thể thao, trong nước cũng như quốc tế. Hiện nay kỹ thuật có rất
nhiều kiểu nhưng chúng tôi chỉ nghiên cứu về nhảy xa ưỡn thân. Nhảy xa là
phương pháp nhảy qua khoảng trống của thời gian. Gồm nhiều giai đoạn liên kết
với nhau một cách chặt chẽ. Từ chạy đà, giậm nhảy, bay trên không và rơi xuống
đất. Người nhảy muốn có thành tích cao là phải kéo dài khoảng cách bay trên
không do nỗ lực của giai đoạn chạy đà, giậm nhảy và góc độ của giậm nhảy.
Muốn có góc độ giậm nhảy tốt thì còn phụ thuộc vào các yếu tố như nhịp điệu
độ dài bước chạy đà, góc độ đặt chân giậm nhảy. Khi có một góc độ hợp lý
không có nghĩa là đạt thành tích tối ưu, kỹ thuật nhảy xa kiểu “ưỡn thân” rất
thông dụng, thích hợp cho mọi đối tượng, do yêu cầu cơ sở dụng cụ sân bãi chưa
đầy đủ, xong để có thành tích tập luyện và thi đấu tốt đòi hỏi quá trình giảng dạy
tuân thủ theo nguyên tắc tập luyện chặt chẽ, giúp người học nắm sát và thực
hiện kỹ thuật động tác một cách chính xác và thuần thục.
Trong nhảy xa kỹ thuật cơ bản được hình thành qua 4 giai đoạn: Chạy dà,
giậm nhảy, bay trên không và rơi xuống đất. Trong đó giai đoạn chạy đà và giậm
nhảy được coi là 2 yếu tố quyết định đến thành tích của lần nhảy. Vì vậy, chúng
tôi đi sâu vào tìm hiểu các vấn đề có liên quan đến kỹ thuật và sự phối hợp động
tác trong chạy đà và giậm nhảy.
- Giai đoạn chạy đà:

Khi thực hiện chạy đà trong nhảy xa, điều quan trọng tư thế chuẩn bị chạy
đà phải ổn định và trở thành thói quen. Nhiệm vụ của chạy đà là tạo tốc độ nằm
ngang cần thiết và chuẩn bị tốt cho giậm nhảy. Tốc độ chạy đà càng cao người
nhảy càng có khả năng bay xa. Khi biết giậm nhảy và góc bay của tổng trọng

5


tâm khi rời đất và tốc độ bay ban đầu. Tốc độ bay ban đầu phụ thuộc vào tốc độ
tối đa có được trước lúc giậm nhảy và lực giậm nhảy.
Độ xa của lần nhảy được tính theo công thức:
Trong đó:
2
V0 : là vận tốc
V0 sin 2α
s =
α : là góc bay
g
G: Là gia tốc bay tự do
Từ công thức trên cho ta thấy tốc độ chạy đà phải tăng cao nhất ở những bước
cuối cùng trước khi giậm nhảy. Biện pháp bắt đầu chạy đà hợp lý là đứng tại chỗ
một chân đặt vào vạch giới hạn của cự ly đà đã đo được, chân kia để sau hoặc bắt
đầu chạy đà bằng một vài bước đi bộ hay chạy nhẹ nhàng rồi tăng tốc độ, đến
khoảng giữa cự ly chạy đà độ ngả thân trên giảm dần khoảng 74-80 o. Tăng biên độ
đánh tay và chân. Kết thúc đà ở những bước cuối, thân trên gần như thẳng đứng.
Cần lưu ý rằng duy trì kỹ thuật chạy đà cho đến bước cuối cùng và có cảm giác về
độ nảy khi tiếp xúc với ván giậm nhảy và kiểm tra được động tác.
Phương án chạy đà thường dùng là: Chạy tăng tốc trên toàn đà và đạt tốc
độ tối đa ở những bước cuối cùng, phương án này phù hợp với người mới tập,
phương án khác là chạy nhanh ngay từ đầu duy trì tốc độ bay trên cao toàn cự ly

và tăng hết tần số của tốc độ ở những bước cuối cùng. Tốc độ chạy đà dù có
nhanh đến đâu cũng phải có giậm nhảy chính xác mới có thành tích tối đa. Nên
cần phải xác định vạch báo hiệu đà 4-6 bước cuối. Thông thường độ dài bước
cuối cùng ngắn hơn bước trước đó khoảng 15-30cm (nữ là 5-10cm). Điều quan
trọng là kỹ thuật chuyển tiếp từ chạy đà sang giậm nhảy phải được thực hiện
nhanh và liên tục.
- Giai đoạn giậm nhảy:
Giai đoạn này là quá trình chuyển tiếp khó và phức tạp, trong nhảy xa giai
đoạn này được tính từ khi đặt chân vào ván giậm nhảy đến khi chân rời khỏi mặt
ván. Nhiệm vụ cơ bản của giậm nhảy là thay đổi chuyển trọng tâm của cơ thể
nằm ngang sang bay cầu vồng. Khi đặt chân giậm nhảy phải nhanh, mạnh ở phía
trước điểm dọi của trọng tâm cơ thể, do quán tính và trọng lực chân giậm nhảy
gập ở khớp gối, khớp hông, thân trên ngả về trước. Lúc này chân giậm nhảy như
một đòn bẩy tạo điều kiện cho lực ly tâm xuất hiện, làm thay đổi phương chuyển
động. Lực giậm nhảy càng lớn thì phản lực giữa ván và cơ thể càng mạnh. Khi
xuất hiện phản lực thì người nhảy phối hợp toàn thân duỗi các khớp của chân
giậm đồng thời gập gối đưa nhanh đùi chân lăng về trước, phối hợp động tác
đánh tay về trước, cơ thể rời đất ở tư thế bước bộ trên không chuyển sang giai
đoạn bay trên không.
Vì vậy trong nhảy xa, chạy đà và giậm nhảy là hai yếu lĩnh, kỹ thuật động
tác cơ bản đòi hỏi người tập cần có sự phối hợp chặt chẽ thì mới nâng cao được
hiệu quả về thành tích trong tập luyện và thi đấu. Trong đó sức mạnh đóng vai

6


trò quyết định đến thành tích và sức nhanh yếu tố trực tiếp tác động đến việc tạo
đà giẩm nhảy.
2.2. Thực trạng những lối sai thường mắc ở giai đoạn chạy đà và giậm nhảy
trong học kỹ thuật nhảy xa “Ưỡn thân”của học sinh lớp 11 trường THPT

Lam kinh – Thọ Xuân.
Kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân là một trong những kỹ thuật tương đối khó và
phức tạp, đòi hỏi người học phải có sự tập trung cao nên thường mắc phải nhiều
lỗi sai khác nhau trong quá trình thực hiện động tác, để xác định những lỗi sai
chủ yếu mà học sinh thường mắc phải, chúng tôi đã sử dụng các phương pháp
quan sát sư phạm và phương pháp phỏng vấn thông qua phiếu hỏi.
Dưới đây là kết quả thu được khi sử dụng phương pháp quan sát sư phạm
và phỏng vấn.
2.2.1. Kết quả của phương pháp quan sát sư phạm.
Để đảm bảo cho quá trình quan sát được thuận lợi chúng tôi tiến hành
nghiên cứu các tài liệu chuyên môn kết hợp với những kinh nghiệm Trong quá
trình giảng dạy để xác định các lỗi sai thường gặp trong quá trình học kỹ thuật
của học sinh. Các lỗi sai thường gặp trong quá trình thực hiện kỹ thuật ở giai
đoạn chạy đà và giậm nhảy gồm:
* Các lỗi sai thường gặp trong giai đoạn chạy đà
1.
Tốc độ chạy đà giảm.
2.
Độ dài bước chạy không ổn định.
3.
Chạy ngả trọng tâm ra sau.
4.
Bước chạy đà không thẳng.
5.
Chạy đà bằng cả bàn chân.
* Các lỗi sai thường gặp trong giai đoạn giậm nhảy
1.
Giậm nhảy không đúng ván.
2.
Giậm nhảy bị với.

3.
Giậm nhảy không duỗi hết chân.
4.
Giậm nhảy không đúng hướng.
5.
Không ưỡn được thân.
Từ các lỗi sai đã thống kê ở trên chúng tôi tiến hành lập phiếu và tổ chức
quan sát trên 100 học sinh của trường trong các giờ học kỹ thuật nhảy xa ưỡn
thân. Kết quả quan sát được trình bày trên bảng 1:

7


Bảng 1: Kết quả quan sát các lỗi sai của học sinh lớp 11 khi thực hiện
kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân ( Giai đoạn chạy đà và giậm nhảy)
( n=100 )
TT
Tên các lỗi sai
Số học sinh sai phạm Tỷ lệ %
I
Giai đoạn chạy đà
1 Tốc độ chạy đà giảm dần
47
47
2 Độ dài bước chạy không ổn định
43
43
3 Chạy ngả trọng tâm ra sau
15
15

4 Bước chạy đà không thẳng
19
19
5 Chạy đà bằng cả bàn chân
22
22
II Giai đoạn giậm nhảy
1 Giậm nhảy không đúng ván
38
38
2 Giậm nhảy bị với
27
27
3 Giậm nhảy không duỗi hết chân
30
30
4 Giậm nhảy không đúng hướng
20
20
5 Không ưỡn được thân
20
20
Phân tích kết quả trên bảng 1 cho thấy: Tỷ lệ học sinh mắc các lỗi trong
quá trình thực hiện ở 2 giai đoạn chạy đà và giậm nhảy diễn ra thường xuyên và
chiếm tỷ lệ khá cao cụ thể:
* Giai đoạn chạy đà: Trong 5 lỗi sai thường gặp ở giai đoạn chạy đà thì có
2 lỗi học sinh mắc lối nhiều nhất ở tất cả các lớp quan sát các lỗi đó là
- Tốc độ chạy đà giảm dần, đây là lỗi mà đa số học sinh mắc phải chiếm tỷ
lệ 47%.
- Tiếp theo là độ dài bước chạy không ổn định: Có 43/100 học sinh mắc

phải chiếm tỷ lệ 43%.
* Giai đoạn giậm nhảy : Tương tự như trên ở giai đoạn này tỷ lệ học sinh
mắc các lỗi nhiều hơn cụ thể:
- Giậm nhảy không đúng ván: Có 38 học sinh mắc chiếm 38%
- Giậm nhảy bị với : Có 27 học sinh chiếm 27%
- Giậm nhảy không duỗi hết chân: Có 30 chiếm 30%
Các lỗi còn lại 3, 4, 5 (giai đoạn chạy đà ) và 4,5 ( Giai đoạn giậm nhảy )
tỷ lệ học sinh mắc phải thấp hơn có tỷ lệ từ 15 đến 22% . Điều này có thể giải
thích rằng các sai lầm này không xảy ra thường xuyên và không phổ biến đối
với người tập.
2.2.2. Kết quả của phương pháp phỏng vấn
Trên cơ sở quan sát sư phạm để khẳng định thêm mức độ sai phạm trong
khi học kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân chúng tôi tiến hành lập phiếu phỏng vấn 15

8


giáo viên, huấn luyện viên để lấy ý kiến đánh giá về mức độ sai phạm của người
tập. Kết quả phỏng vấn được trình bày trên bảng 2
Qua kết quả phỏng vấn trên bảng 2 cho thấy các ý kiến đánh giá về mức độ
sai phạm của học sinh thi thực hiện kỹ thuật giai đoạn chạy đà và giậm nhảy của
kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân như sau
* Giai đoạn chạy đà:
- Tốc độ chạy đà giảm dần có 12/15 người được hỏi đồng ý với lỗi sai trên
chiếm tỷ lệ 79.99%
- Độ dài bước chạy không ổn định và Giậm nhảy không duỗi hết chân có
66.66% ý tiến tán thành
- Lỗi về giậm nhảy không đúng ván có tới 73.33% người được hỏi trả lời là
học sinh thường mắc phải
* Giai đoạn giậm nhảy

- Giậm nhảy bị với có 8/15 ý kiến trả lời chiếm tỷ lệ 53.33%
Bảng 2. Kết quả phỏng vấn về các lỗi sai của học sinh khi thực hiện kỹ
thuật nhảy xa ưỡn thân ( Giai đoạn chạy đà và giậm nhảy) n=15
TT
Số phiếu
15
Các sai phạm
Số người đồng ý Tỷ lệ %
I
Giai đoạn chạy đà
1
Tốc độ chạy đà giảm dần
12
79.99
2
Độ dài bước chạy không ổn định
10
66.66
3
Chạy ngả trọng tâm ra sau
6
40
4
Bước chạy đà không thẳng
5
33.33
5
Chạy đà bằng cả bàn chân
6
39.99

II
Giai đoạn giậm nhảy
1
Giậm nhảy không đúng ván
11
73.33
2
Giậm nhảy bị với
8
53.33
3
Giậm nhảy không duỗi hết chân
10
66.66
4
Giậm nhảy không đúng hướng
3
19.19
5
Không ưỡn được thân
4
26.26
- Giậm nhảy không duỗi hết chân có 10/15 ý kiến tán thành chiếm 66.66%
Các lỗi còn lại 3, 4, 5 (ở giai đoạn chạy đà ) và 4,5 ( giai đoạn giậm nhảy )
tỷ lệ học sinh được các ý kiến đánh giá mức độ phạm lỗi thấp hơn có tỷ lệ từ
19.99 đến 40%
2.2.3. So sánh kết quả của 2 phương pháp quan sát sư phạm và phỏng vấn
Từ kết quả quan sát và phỏng vấn đã được thống kê ở trên để có cơ sở cho
việc đề xuất bài tập khắc phục, chúng tôi tiến hành tổng hợp kết quả của hai

9


phương pháp trên làm cơ sở thực tiễn cho việc đề xuất. Kết quả so sánh được
trình bày trên bảng 3
Từ kết quả so sánh trên bảng 3 chúng tôi nhận thấy trong 10 lỗi sai của
người tập ở 2 giai đoạn chạy đà và giậm nhảy thì các lỗi về tốc độ chạy đà giảm
dần, độ dài bước chạy không ổn định, giậm nhảy không đúng ván và giậm
nhảy không duỗi hết chân, giậm nhảy bị với là những lỗi sai khá phổ biến của
học sinh và diễn ra thường xuyên trong suốt quá trình thực hiện kỹ thuật.
Qua kết quả quan sát và phỏng vấn các lỗi sai này đều chiếm tỷ lệ khá cao
ở cả hai phương pháp và tỷ lệ thuận với nhau .
Bảng 3. So sánh kết quả về các lỗi sai ở hai giai đoạn chạy đà và giậm
nhảy của 2 phương pháp quan sát sư phạm và phỏng vấn.
Kết quả quan
Kết quả phỏng
sát (n = 100)
vấn ( n =15)
TT
Các lỗi sai
Tỷ lệ
Tỷ lệ
n
n
(%)
(%)
I
Giai đoạn chạy đà
1 Tốc độ chạy đà giảm dần
47

47
12
79.99
2 Độ dài bước chạy không ổn định
43
43
10
66.66
3
Chạy ngả trọng tâm ra sau
15
15
6
40
4 Bước chạy đà không thẳng
19
19
5
33.33
5 Chạy đà bằng cả bàn chân
22
22
6
39.99
II Giai đoạn giậm nhảy
6 Giậm nhảy không đúng ván
38
38
11
73.33

7 Giậm nhảy bị với
27
27
8
53.33
8 Giậm nhảy không duỗi hết chân
30
30
10
66.66
9 Giậm nhảy không đúng hướng
20
20
3
19.19
10 Không ưỡn được thân
20
20
4
26.26
Điều đó có thể khẳng định rằng các lỗi sai trên là cơ bản, khá phổ biến có
ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả học tập, cũng như thành tích của học sinh khi
học kỹ thuật này, các lỗi sai còn lại vẫn còn song có tỷ lệ thấp hơn, điều đó có
thể khẳng định rằng các lỗi này là không phổ biến
Từ kết quả thu được ở trên chúng tôi tiến hành nghiên cứu tìm hiểu những
nguyên nhân chủ yếu của 5 lỗi sai cơ bản sau:
Tốc độ chạy đà giảm dần
Độ dài bước chạy không ổn định
Giậm nhảy không đúng ván.
Giậm nhảy bị với.

Giậm nhảy không duỗi hết chân.
10


2.2.4. Xác định những nguyên nhân dẫn đến những sai phạm trên:
Sau khi đã xác định được những lỗi sai thường mắc ở trên chúng tôi tiến
hành tìm hiểu các nguyên nhân chủ yếu dẫn đến những lỗi sai trên bằng cách
phỏng vấn các giảng viên, giáo viên, HLV có kinh nghiệm trong lĩnh vực này để
xác định các nguyên nhân cơ bản dẫn đến các lỗi sai trên, để từ đó có cơ sở đề
xuất bài tập sửa chữa. Kết quả phỏng vấn được trình bày trên bảng 4
Qua kết quả phỏng vấn trên bảng 4 chúng tôi xác định được các nguyên
nhân chính sau dẫn đến các lỗi sai của học sinh khi học thực hiện giai đoạn chạy
đà và giậm nhảy như sau:
* Nguyên nhân làm tốc độ chạy đà giảm dần.
- Do nhịp điệu bước chạy không hợp lý.
- Chạy tốc độ cao quá sớm.
* Nguyên nhân dẫn đến độ dài bước chạy không ổn định.
- Do nhóm cơ chi dưới yếu.
- Do bước chạy không đều
* Nguyên nhân của giậm nhảy không đúng ván.
- Do khoảng cách lấy đà không hợp lý.
- Do đo cự ly đà không chuẩn
* Nguyên nhân dẫn đến giậm nhảy bị với.
- Do đo đà không đúng.
- Do bước chạy không ổn định
* Nguyên nhân giậm nhảy không duỗi hết chân.
- Do bước trước giậm nhảy quá dài.
- Do góc độ giậm nhảy không hợp lý.

11

Bảng 4. Kết quả phỏng vấn tìm hiểu các nguyên nhân của các sai phạm
trong 2 giai đoạn chạy đà và giậm nhảy
n = 15
TT
Các nguyên nhân
Đồng ý
Không
đồng ý
n
%
n
%
1
Tốc độ chạy đà giảm dần
Nguyên nhân
- Do nhịp điệu bước chạy không hợp lý.
12
80
3
20
- Chạy tốc độ cao quá sớm.
15
100
- Do thể lực yếu
6
40
9
60

- Do không nắm được kỹ thuật chạy
4
26.6 11 73.33
2
Độ dài bước chạy không ổn định
Nguyên nhân:
- Do nhóm cơ chi dưới yếu.
10 60.66 5
33.33
- Do bước chạy không đều
12
80
3
20
- Do kỹ thuật không ổn định
7
46.66 8
53.33
3
Giậm nhảy không đúng ván
Nguyên nhân:
- Do khoảng cách lấy đà không hợp lý.
11 73.33 4
26.66
- Do đo đà không chuẩn
13 86.66 2
13.13
- Do bước chạy không ổn định
7
46.66 8

53.33
- Do thể lực yếu
5
33.33 10 60.66
4
Giậm nhảy bị với
Nguyên nhân:
- Do đo đà không đúng.
13 86.66 2
- Do bước chạy không ổn định
11 73.33 4
26.6
- do phân phối sức chạy đà chưa đúng
8
53.33 7
46.66
5
Giậm nhảy không duỗi hết chân
Nguyên nhân:
- Do bước trước giậm nhảy quá dài.
14 93.33 1
- Do góc độ giậm nhảy không hợp lý
10 60.66 5
33.33
- Do sức manh yếu
8
53.33 7
46.66
2.3. Đề xuất một số bài tập để khắc phục những lỗi sai thường mắc ở giai
đoạn chạy đà và giậm nhảy của kỹ thuật nhảy xa “ưỡn thân”.

Xuất phát từ thực trạng thực hiện kỹ thuật của học sinh và các nguyên nhân
dẫn đến các sai phạm trong việc thực hiện các giai đoạn chạy đà, giậm nhảy của
học sinh. Qua nghiên cứu các tài liệu có liên quan đề tài xác định các bài tập bài
tập để sửa chữa những sai phạm mà học sinh đã mắc phải như đã phân tích ở
12


mực 5.1 và tiến hành lập phiếu phỏng vấn các giảng viên, giáo viên, huấn luyện
viên đã từng giảng dạy môn Điền kinh để lựa chọn bài tâp đề xuất khắc phục
những sai phạm ở hai giai đoạn trên, trong quá trình học kỹ thuật nhảy xa “ưỡn
thân” cho học sinh trung học phổ thông để nâng cao hiệu quả trong quá trình học
tập. Kết quả được trình bày trên bảng 5
Kết quả đánh gía trên bảng 5 cho thấy mức độ tác động của các bài tập đến
việc sửa chữa các lỗi sai thường mắc của học sinh trong việc thực hiện 2 giai
đoạn chạy đà và giậm nhẩy. Chúng tôi lựa chọn các bài tập được đánh giá ở mức
rất tốt với tỷ lệ đánh giá từ 60.66% trở lên làm bài tập để đề xuất khắc phục, sửa
chữa những lỗi sai thường mắc của học sinh nhằm nâng cao thành tích học tập
và thi đấu cho học sinh tại trường
Các bài tập được đề xuất để sửa chữa các lỗi sai trên là:
+ Tốc độ chạy đà giảm dần.
Bài tập để sửa chữa
- Chạy đà tăng tốc độ 20-25m lặp lại.
- Chạy toàn bộ đà băng qua hố cát.
+ Độ dài bước chạy không ổn định.
Bài tập để sửa chữa
- Chạy toàn bộ đà lặp lại nhiều lần.
+ Giậm nhảy không đúng ván.
Bài tập để sửa chữa
- Thực hiện 1-3 bước giậm nhảy vào hố cát.
Bảng 5: Kết quả phỏng vấn lựa chọn bài tập để sửa chữa những lỗi sai

trong giai đoạn chạy đà và giậm nhảy cho học sinh lớp 11 trường THPT
Lam kinh – Thọ Xuân. (n=15)
Mức độ tác dụng
TT
Lỗi sai
Bài tập sửa chữa
Rất tốt
Bình
thường
n
%
n
%
1 Tốc độ chạy - Chạy đà tăng tốc độ 20-25m lặp lại.
13 86.66 2 13.33
đà giảm dần - Chạy đà 5-7 bước giậm nhảy với tốc 8 53.33 7 46.66
độ nhanh.
- Chạy toàn bộ đà băng qua hố cát.
10 60.66 5 33.33
2 Độ dài bước - Chạy toàn bộ đà lặp lại nhiều lần.
12 79.99 3
26
chạy không - Bật ôm gối trong hố cát.
6
40
9
60
ổn định
- Bật xa vào hố cát.
3

20
12 79.99
- Nâng cao đùi trong hố cát.
4 26.66 11 86.66
3
Giậm nhảy - Thực hiện 1-3 bước giậm nhảy vào hố 14 93.33 1 6.66
không đúng cát.
13


ván

4

5

- Chạy đà theo đường dốc và đặt chân
giậm nhảy vào đúng nơi qui định.
- Đo đà chính xác và chạy đà đếm số
bước đà đã đo được.
Giậm nhảy - Chạy đà 4-6 bước nhảy với tốc độ
bị với
nhanh.
- Đo đà chính xác và bịt mắt chạy đà
dặt chân giậm nhảy nhanh vào ván
giậm nhảy.
- Chạy đà tăng tốc độ 5-7 bước vào hố
cát.
Giậm nhảy - Một bước giậm nhảy qua một khoảng
không duỗi cách nhất định (40-50cm) vào hố cát.

hết chân
- Chạy đà 5-7 bước giậm nhảy chạm
đầu vào vật chuẩn treo ở trên cao.
- Phát triển cơ chi dưới bài tập với tạ.

11 86.66

4

26.66

7

46.66

8

53.33

12 79.99

3

30

3

12 79.99

20

10 60.66
5

5

33.33

33.33 10 60.66

13 86.66

2

13.13

9
60
6
40
- Chạy đà theo đường dốc và đặt chân giậm nhảy vào đúng nơi qui định.
+ Giậm nhảy bị với.
Bài tập để sửa chữa:
- Chạy đà 4-6 bước giậm nhảy với tốc độ nhanh.
- Chạy đà tăng tốc độ 5-7 bước vào hố cát.
+ Giậm nhảy không duỗi hết chân.
Bài tập để sửa chữa
- Chạy đà 5-7 bước giậm nhảy chạm đầu vào vật chuẩn treo trên cao.
- Phát triển cơ chi dưới bài tập với tạ.
3. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

3.1. Kết luận: Qua kết quả nghiên cứu của đề tài chúng tôi rút ra một số kết
luận sau:
1. Học sinh lớp 11 trường trung học phổ thông Phan Thành Tài khi học kỹ
thuật trong nhảy xa “ưỡn thân” ở giai đoạn chạy đà và giậm nhảy thường mắc
phải các sai lầm sau đây:
- Tốc độ chạy đà giảm dần.
- Độ dài bước chạy không ổn định.
- Giậm nhảy không đúng ván.
- Giậm nhảy bị với.
- Giậm nhảy không duỗi hết chân.
* Các nguyên nhân dẫn đến các lỗi sai trên gồm:
- Nguyên nhân làm tốc độ chạy đà giảm dần. Do nhịp điệu bước chạy
không hợp lý, Chạy tốc độ cao quá sớm.
14


- Nguyên nhân dẫn đến độ dài bước chạy không ổn định. Do nhóm cơ chi
dưới yếu, do bước chạy không đều
- Nguyên nhân của giậm nhảy không đúng ván. Do khoảng cách lấy đà
không hợp lý, do đo cự ly đà không chuẩn
- Nguyên nhân dẫn đến giậm nhảy bị với. Do đo đà không đúng. do bước
chạy không ổn định
- Nguyên nhân giậm nhảy không duỗi hết chân. Do bước trước giậm nhảy
quá dài, do góc độ giậm nhảy không hợp lý.
2. Các bài tập chúng tôi đề xuất để khắc phục các lối sai trên các bài tập đó là:
- Bài tập để sửa chữa tốc độ chạy đà bị giảm dần gồm: Chạy đà tăng tốc độ
20-25m lặp lại, chạy toàn bộ đà băng qua hố cát.
- Bài tập để sửa chữa dộ dài bước chạy không ổn định: Chạy toàn bộ đà lặp
lại nhiều lần.
- Bài tập để sửa chữa giậm nhảy không đúng ván:. Thực hiện 1-3 bước

giậm nhảy vào hố cát, chạy đà theo đường dốc và đặt chân giậm nhảy vào đúng
nơi qui định.
- Bài tập để sửa chữa giậm nhảy bị với gồm:. Chạy đà 4-6 bước giậm nhảy
với tốc độ nhanh, chạy đà tăng tốc độ 5-7 bước vào hố cát.
- Bài tập để sửa chữa giậm nhảy không duỗi hết chân gồm: Chạy đà 5-7 bước
giậm nhảy chạm đầu vào vật chuẩn treo trên cao, phát triển cơ chi dưới bài tập với tạ.
3.2. Khuyến nghị:
Từ kết quả nghiên cứu của đề tài do thời gian có hạn, chúng tôi chưa đánh
giá đươc tinh hiệu quả của các bài tập đề xuất. Chúng tôi xin khuyến nghị với
bộ môn sử dụng các bài tập chúng tôi đã nghiên cứu đưa vào kiểm chứng tính
hiệu quả của các bài tập này trong việc sửa chữa những lỗi sai cho học sinh tại
trường đang mắc phải.

XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG
P. HIỆU TRƯỞNG

Nguyễn Văn Nam

Thanh Hóa, ngày 28 tháng 5 năm
2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung của
người khác.

Đỗ Văn Xô

15


PHỤ LỤC

1. Các tài liệu tham khảo:
- Lý luận và phương phap giáo dục TDTT
- Thể thao trường học
- Sách giáo khoa Điền kinh
- Sách Thể dục lớp 11
- Toán thống kê
2. Các biểu bảng:
Bảng 1. Kết quả quan sát các lỗi sai của học sinh lớp 11 khi thực hiện
kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân (Giai đoạn chạy đà và giậm nhảy)
Bảng 2. Kết quả phỏng vấn về các lỗi sai của học sinh khi thực hiện kỹ
thuật nhảy xa ưỡn thân (Giai đoạn chạy đà và giậm nhảy)
Bảng 3. So sánh kết quả về các lỗi sai ở hai giai đoạn chạy đà và giậm
nhảy của 2 phương pháp quan sát sư phạm và phỏng vấn.
Bảng 4. Kết quả phỏng vấn tìm hiểu các nguyên nhân của các sai phạm
trong 2 giai đoạn chạy đà và giậm nhảy.
Bảng 5: Kết quả phỏng vấn lựa chọn bài tập để sửa chữa những lỗi sai
trong giai đoạn chạy đà và giậm nhảy cho học sinh lớp 11 trường PTTH Lam
Kinh – Thọ Xuân.

16