Tinh thần dân tộc ở chủ tịch hồ chí minh

Tinh thần dân tộc ở Chủ tịch Hồ Chí Minh
Đại hội đồng UNESCO cho rằng những đóng góp quan trọng và nhiều mặt của Người
trong các lĩnh vực văn hóa, giáo dục và nghệ thuật kết tinh truyền thống văn hóa của Việt
Nam, một truyền thống có từ nhiều nghìn năm trước, và những lý tưởng của Người tiêu
biểu cho khát vọng các dân tộc khác trên thế giới...
Bà Katherine Muller-Marin, Trưởng đại diện UNESCO tại Hà Nội.
Cho đến nay, rất nhiều học giả cũng như những nhân chứng còn lại trong cuộc đời Hồ Chủ tịch
đều đã khẳng định Hồ Chí Minh là một nhà lãnh đạo vĩ đại với tinh thần dân tộc và lòng yêu
nước vĩ đại.
Nhìn nhận lại đời hoạt động của Người, có thể tinh thần dân tộc đã theo suốt Người ngay từ
những năm 20 của thế kỷ trước, khi Người còn là một thành viên trẻ tuổi trong Quốc tế Cộng
sản. Chính tinh thần dân tộc ấy đã làm nên tư tưởng Hồ Chí Minh.
Những tài liệu trong kho lưu trữ của Quốc tế Cộng sản, được bạch hóa sau khi Liên Xô tan rã
vào năm 1991, đã hé lộ vô số chi tiết, câu chuyện thú vị về chiến sĩ cách mạng Nguyễn Ái QuốcHồ Chí Minh (khi ấy có tên là Lin), người luôn chủ trương phải “phát động chủ nghĩa dân tộc
bản xứ nhân danh Quốc tế Cộng sản”.
Tự do, độc lập cho dân tộc phải đặt lên hàng đầu
Tháng 3-1935, một bức thư báo cáo về tình hình cách mạng vô sản ở Đông Dương gửi cho Quốc
tế Cộng sản đã chỉ trích gay gắt Nguyễn Ái Quốc (tức Hồ Chí Minh), trong đó đề cập đến “tàn
dư của tư tưởng dân tộc cách mạng pha trộn với chủ nghĩa cải lương, chủ nghĩa duy tâm của
đảng của các đồng chí Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên và của đồng chí Nguyễn Ái
Quốc” (1). Bức thư nêu rõ: “Những tàn dư ấy rất mạnh và tạo thành một chướng ngại nghiêm
trọng cho sự phát triển chủ nghĩa cộng sản. Cuộc tranh đấu không nhân nhượng chống những
học thuyết cơ hội này của đồng chí Nguyễn Ái Quốc và của Đảng Thanh niên là rất cần thiết
(…) (2). Chúng tôi đề nghị đồng chí Lin viết một cuốn sách để tự phê bình những khuyết điểm đã
qua”.


Bìa tạp chí Time 12-5-1975: Người chiến thắng
Sở dĩ Quốc tế Cộng sản chỉ trích Nguyễn Ái Quốc như vậy, theo một nhà nghiên cứu thời nay GS-TS sử học Mạch Quang Thắng, là do bản thân Quốc tế Cộng sản có những quan điểm tả
khuynh, sai lầm, ít nhất cũng không phù hợp với thực tiễn ở các xứ thuộc địa. Cụ thể, đó là quan
điểm nhấn mạnh đấu tranh giai cấp, đấu tranh với tất cả các lực lượng phi vô sản. “Chống đế

quốc, chống phong kiến, chống tư sản, chống tôn giáo, chống lực lượng xã hội dân chủ. Chống
tất cả, chỉ độc có công nông là cách mạng mà thôi (…). Quốc tế Cộng sản hừng hực khí thế xông
lên, tưởng là cách mạng nhưng kỳ thực không phải vậy” - ông Thắng nhận xét về Quốc tế Cộng
sản tả khuynh thời ấy.
Trong khi đó, Nguyễn Ái Quốc-Hồ Chí Minh lại có những chủ kiến hoàn toàn khác.
Ngay từ năm 1924, trong bản Báo cáo về Bắc Kỳ, Trung Kỳ và Nam Kỳ viết tại Matxcơva gửi
Quốc tế Cộng sản, Hồ Chí Minh đã cho rằng cuộc đấu tranh giai cấp ở Việt Nam không giống
như ở phương Tây. Người chỉ ra đặc điểm của từng giai cấp ở Việt Nam với một cái nhìn nhân
bản và sâu sát thực tế: “Những địa chủ ở đây chỉ là những tên lùn tịt bên cạnh những người trùng
tên với họ ở châu Âu và châu Mỹ (…). Không có vốn liếng gì lớn…, đời sống của địa chủ cũng
chẳng có gì là xa hoa”, “An Nam chưa bao giờ có tăng lữ…”.
Và Hồ Chí Minh khẳng định: “Chủ nghĩa dân tộc là động lực lớn của đất nước. Chính nó đã gây
nên cuộc nổi dậy chống thuế năm 1908, nó dạy cho những người culi biết phản đối, nó làm cho
những người “nhà quê” phản đối ngầm trước thuế tạp dịch và thuế muối. Cũng chủ nghĩa dân tộc


đã luôn luôn thúc đẩy các nhà buôn An Nam cạnh tranh với người Pháp và người Trung Quốc;
nó đã thúc giục thanh niên bãi khóa, làm cho những nhà cách mạng trốn sang Nhật Bản và làm
vua Duy Tân mưu tính khởi nghĩa năm 1917” (3). Từ đó, Người đưa ra chủ trương “phát động chủ
nghĩa dân tộc bản xứ nhân danh Quốc tế Cộng sản”.
Bảo vệ tư sản dân tộc, tập hợp toàn dân
Sáu năm sau bản báo cáo đề cao chủ nghĩa dân tộc không được đồng tình, năm 1930, Nguyễn Ái
Quốc-Hồ Chí Minh chủ trì hội nghị hợp nhất ba tổ chức đảng cộng sản ở Việt Nam. Mặc dù là
phái viên của Quốc tế Cộng sản ở Đông Dương nhưng vị đại diện của Quốc tế Cộng sản tuyên
bố: “Tư bản bản xứ không có thế lực gì, ta không nên nói cho họ đi về phe đế quốc được”,
“Đảng tập hợp hoặc lôi kéo phú nông, tư sản và tư sản bậc trung”. Với các giai cấp phi vô sản
khác mà theo Quốc tế Cộng sản là phải chống tất, Hồ Chí Minh cho rằng: “Đảng phải hết sức
liên lạc với tiểu tư sản, trí thức…”.

Time chọn Hồ Chí Minh là một trong 100 nhân vật có ảnh hưởng nhất trong thế kỷ 20.

Cần hiểu rằng những nhận định sai lệch của Quốc tế Cộng sản về cách mạng ở Đông Dương xuất
phát từ sự xa rời thực tiễn của họ. Điều này nói lên rằng ngay cả những nhà cách mạng cùng thời
có khi cũng không có được những nhận định sâu sát với thực tiễn như Hồ Chí Minh. Sau này, khi
Đảng Cộng sản Việt Nam dẫn dắt toàn dân tộc qua những cuộc cách mạng lớn của thế kỷ 20,
những lúc tinh thần dân tộc - hạt nhân của tư tưởng Hồ Chí Minh - tỏa sáng cũng là những thời


điểm cách mạng thành công rực rỡ hoặc ít nhất cũng tránh được tổn thất không đáng có, đã từng
xảy ra ở nhiều quốc gia khác.
Chủ nghĩa dân tộc Hồ Chí Minh - giá trị toàn cầu
Nhưng Hồ Chí Minh không phải là một nhà dân tộc chủ nghĩa hẹp hòi, cực đoan, bởi nếu không,
Người đã chẳng được bạn bè quốc tế yêu mến, đánh giá cao đến thế. GS-TS Ahn Kyong Hwan
(ĐH Chosun, Hàn Quốc) từng phát biểu tại hội thảo quốc tế về “Di sản Hồ Chí Minh trong thời
đại ngày nay” như sau: “Hồ Chí Minh có thể khác về mặt tư tưởng hay tôn giáo so với các vĩ
nhân khác trên thế giới nhưng nhân cách của Người thì đáng để mọi người trên thế giới tôn
kính…. Những nhà lãnh đạo chính trị trên thế giới phải noi gương tinh thần yêu nước, yêu dân
tộc, yêu đồng bào vĩ đại của Người”.
Và ông Ahn Kyong Hwan cho rằng trong thời đại toàn cầu hóa ngày nay, cho dù thế gian có xoay
chuyển thế nào thì cũng chỉ làm nổi bật thêm con đường đúng đắn của những vĩ nhân như Hồ
Chí Minh: Con đường vì Tổ quốc, vì dân tộc.
Trong số các chính khách của thế kỷ 20, Hồ Chí Minh là nhân vật
nổi bật về tính bền bỉ dẻo dai và lòng kiên nhẫn trong việc tìm kiếm
mục tiêu độc lập cho Việt Nam và về sự thành công trong việc
dung hòa chủ nghĩa cộng sản với chủ nghĩa dân tộc.
New York Time 4-9-1969
Năm 1965, Tổng thống Mỹ lúc đó là L. Giôn-xơn đã nói trước Quốc
hội rằng : "Ông già Hồ không thể làm được gì tôi cả". Thế nhưng
ông Hồ đã làm được. Mọi giải pháp mà ông triển khai đều có ý
nghĩa để thực hiện giấc mơ của ông là thống nhất đất nước Việt
Nam.

Time 13-9-1998
Người đã trở thành biểu tượng anh hùng và cách mạng trên toàn
thế giới. Hồ Chí Minh là một trong những nhân vật vĩ đại nhất trong
thời đại chúng ta.
Le Monde 20-9-1969