Thời niên thiếu của Chủ tịch Hồ Chí Minh

V× sao tr¸i ®Êt nÆng ©n
V× sao tr¸i ®Êt nÆng ©n
t×nh
t×nh
H¸t m·i tªn Ng­êi
H¸t m·i tªn Ng­êi
Hå ChÝ
Hå ChÝ
Minh
Minh

Tìm hiểu cơ sở hình thành Tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh
A. Lịch sử dân tộc Việt Nam thế kỉ XV.
Ngày 28/02 năm Canh Thìn
(1400), Hồ Quý Ly lật đổ nhà Trần dựng
ra nước Đại Ngu (Trước là Đại Việt) và
tiến hành hàng loạt các chính sách cải
cách kinh tế xã hội.
Lấy cớ phù Trần diệt Hồ, giặc
Minh sang xâm lược nước ta. Nhà Hồ
chống cự không nỗi, đất nước rơi vào tay
giặc Minh. Các quan quân triều Hồ kẻ bị
giết, kẻ bị bắt đưa về Trung Quốc, kẻ
chạy thoát thân, mai danh ẩn tích. Trong
số đó có một số chạy vào Nghệ An để nư
ơng thân ở vùng Nam Đàn phải đổi họ
Hồ thành họ Nguyễn.
(Thành nhà Hồ)

B. Dòng họ Nguyễn ở Làng Sen
Làng Sen: Vùng này nhiều sen:
Đồng Sen, Cồn Sen, Đầm Sen, Giếng Sen...
Mỹ Liên sau đổi thành Kim Liên. Làng Sen
có 5 Phường: Phường giữa Xóm Đông
Lĩnh; Phường Phú Đầm Xóm Nam Lĩnh;
Phường Cơn Trôi Xóm Tây Lĩnh; Phường
Thượng Xóm Thượng Thọ; Phường Ngoài
Xóm Trung Ca.
Lai lịch Họ Nguyễn: Trong gia
phả Họ Nguyễn còn ghi lại: Hoàng sơ tổ
khảo Họ Nguyễn là cụ Nguyễn Bá Phụ, tiếp
đến Nguyễn Bá Bạc, tiếp đến Nguyễn Bá
Ban rồi đến Nguyễn Văn Dân (4 vị tổ họ
Nguyễn, khoảng 200 năm, từ TK XV TK
XVII).

Đến đời cụ Nguyễn Vật, bắt đầu
lót chữ Sinh (bởi ông là Giám sinh triều
Lê Thánh Đức Năm thứ 3).
Ông tổ thứ 6 là Nguyễn Sinh Trí,
tiếp đến Nguyễn Sinh Nhậm là đời thứ 10
sinh được 1 con trai là Nguyễn Sinh Trợ
(đầu TK XIX).
Vợ mất, ông Nguyễn Sinh Nhậm
lấy vợ kế là bà Hà Thị Hy (Một cô gái tài
hoa nhan sắc nổi tiếng trong vùng. Nhiều
người hỏi mà không ưng lấy) sinh ra
Nguyễn Sinh Sắc (1863 Quý Hợi).
(Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc)

Khi cha mất, Nguyễn Sinh Sắc được anh
Trợ cho đi học, học giỏi và kết bạn với Phan Văn
San, Vương Thúc Quý (là những danh nhân nổi
tiếng ở Nam Đàn).
Cụ tú Hoàng Xuân Đường thân sinh ra
Hoàng Thị Loan và Hoàng Thị An. Thấy cậu Sắc
thông minh, nhà nghèo nên đưa về nhà dạy chữ.
Khi O Loan (13 tuổi), cụ tú Đường cho
O Loan kết duyên với cậu nho Sắc (18 tuổi).

Năm 16 tuổi O Loan sinh con gái đầu
lòng là Nguyễn Thị Thanh (1884 - Tự
Bạch Liên).
4 năm sau sinh con trai Nguyễn Sinh
Khiêm (1888 - Tự Tất Đạt).
Sau đó 2 năm sinh ra Nguyễn Sinh Côn
(1890 - Tự Tất Thành).
(Võng gai và khung dệt vải trong nhà Bác)
(Bà Nguyễn Thị Thanh) (Ông Nguyễn Sinh Khiêm) Nguyễn ái Quốc
(1911)

Năm 1894 (Giáp Ngọ), anh nho Sắc dự khoa thi Hương ở Vinh và thi đỗ.
Năm 1895 (ất Mùi), ông
cử Sắc đi thi Hội nhưng
không đỗ (32 tuổi). Vì
trong bài văn sách có phê
phán triều đình nhà
Nguyễn đầu hàng Tây.
Năm 1896 (Bính Thân),

ông cử Sắc được triều
đình sức vào Huế làm
quan, vừa dạy học cho 2
con và một số trẻ khác
trong đó có Tôn Nữ Huệ
Minh và Diệp Văn Kỳ.
Thời thơ ấu.
(Cảnh trường thi thời phong kiến - 1897)

Quan thượng thư bộ binh Đào Tấn (trước
là trấn thủ An-Tĩnh), một ông quan yêu
nước.
Quan Ngự sử Phan Đình Phùng (thủ lĩnh
khởi nghĩa Hương Khê) đã từ trần trên
núi Quạt (49 tuổi).
Năm 1898, cử Sắc lại không đỗ khoa thi
hội Mậu Tuất (36 tuổi). Đến dạy học ở
nhà ông Nguyễn Viết Chuyên, ông
Nguyễn Độ trong thành Huế.
(Cụ Phan Đình Phùng)

Mùa hè năm 1900, Bà Hoàng Thị Loan (32
tuổi) sinh con trai út là Nguyễn Sinh Nhuận (Nhuận
nghĩa là thêm) Tự là Tất Danh. Nguyễn Sinh Sắc đưa
Nguyễn Sinh Khiêm đi coi thi hương ở Thanh Hóa. Bà
con gọi bé Nhuận là em Xin, do mẹ bị hậu sản không
có sữa cho em.
Ngày 22/12 năm Canh Tý (10/02/1901) giáp
tết. Bà Hoàng Thị Loan mất (thọ 33 tuổi). Bà sinh năm
Mậu Thìn (1868).

Mùa xuân năm 1901, sau tết ông
Nguyễn Sinh Sắc và con trai từ Thanh Hóa
về Huế, bàng hoàng đau đớn trước cảnh vợ
mất và con trai út đang hấp hối trên tay Côn.
Chôn cất xong bé Xin, Nguyễn
Sinh Sắc xin nghỉ việc quan, cả 3 cha con
lẻo đẻo, buồn bả trở về quê nhà. Cả nhà
bàng hoàng, đau đớn xót xa trước cái chết
của hai mẹ con bà Hoàng Thị Loan ở trong
Huế!
(Bà Hoàng Thị Loan)
(Mộ bà Hoàng Thị Loan ở Nam Đàn)

Cử Sắc lại quyết
chí trở vào Huế chờ thi hội,
Côn ở nhà học rất giỏi.
Nguyễn Sinh Sắc
thi hội đã đậu Phó Bảng (Hội
thí tương đương phó tiến
sĩ bây giờ). Cả huyện Nam
Đàn đi rước quan Phó Bảng.
Cùng đậu khoa này
có Phan Chu Trinh Một trí
sĩ yêu nước đương thời.
Ông Nguyễn Sinh Sắc không vào Huế làm quan, mặc cho triều đình sức
gọi. Ông ở nhà dạy học và bàn luận thời cuộc với Phan Bội Châu, Vương Thúc
Quý tìm đường cứu nước. Chị Thanh (Bạch Liên đã 18 tuổi).