Dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh môn giáo dục công dân lớp 12 ở trường THPT quảng xương 2

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA

TRƯỜNG THPT QUẢNG XƯƠNG 2

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

TÊN ĐỀ TÀI: DẠY HỌC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN
NĂNG LỰC HỌC SINH MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 12
Ở TRƯỜNG THPT QUẢNG XƯƠNG 2

Người thực hiện : Nguyễn Thị Ninh
Chức vụ
: Giáo viên
SKKN thuộc môn : Giáo dục công dân

THANH HÓA NĂM 2016


MỤC LỤC
1. MỞ ĐẦU …..………………………………………………...……..
1.1.Lí do chọn đề tài ………………………………………………….
1.2.Mục đích nghiên cứu ……………………………………………..
1.3. Đối tượng nghiên cứu ………………………………..………..…
1.4 Phương pháp nghiên cứu…………………………………….……
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ……………………..
2.1. Cơ sở lí luận và thực tiễn…………………………………..……..
2.1.1.Cơ sở lí luận……………………………………………….….....
2.1.2. Cơ sở thực tiễn……………………………………………….…
2.2.Thực trạng dạy và học …………………………………...………..
2.3. Một số phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực
học sinh ………………………………………………………………

2.3.1.Thực tiễn ứng dụng phương pháp học theo định hướng phát
triển năng lực học sinh môn GDCD lớp 12…........................
2.3.2.Thực tiễn ứng dụng trong dạy học tích hợp phổ biến giáo dục
pháp luật theo định hướng phát triển năng lực học sinh thông qua bài
2 - Thực hiện pháp luật ………………………………………….….
2.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm……………………………..
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ ………………………..……………….
3.1 Kết luận …………………………………………………………..
3.2 Kiến nghị …………………………………………………………
4.TÀI LIỆU THAM KHẢO ………………………………………….

2
2
3
3
3
3
3
3
4
4
5
5
11

15
16
16
17
18

1


PHẦN 1: MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài.
Trong thời đại khoa học kĩ thuật phát triển với tốc độ chóng mặt như hiện
nay thì giáo dục đóng vai trò vô cùng quan trọng. Mục tiêu giáo dục của tất cả
các quốc gia là đào tạo con người phát triển toàn diện.Tổ chức khoa học thế giới
UNESCO cũng đã đề xướng mục đích học tập là “Học để biết, học để làm, học
để chung sống và học để khẳng định mình. Hội nghị trung ương 8 khóa XI về
đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo nêu rõ: “Tiếp tục đổi mới mạnh
mẽ phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ
động, sáng tạo và vận dụng kiến thức, kĩ năng của người dạy học; khắc phục lối
truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc.Tập trung dạy cách học, cách
nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri
thức, kĩ năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức
hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu
khoa học. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và
học”; “Tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực công
dân, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh.
Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. chú trọng giáo dục lí tưởng, truyền
thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kĩ năng thực hành, vận
dụng kiến thức vào thực tiễn. Phát triển khả năng sáng tạo, tự học, khuyến khích
học tập suốt đời”.
Chiến lược phát triển giáo dục giáo dục giai đoạn 2011-2020 ban hành
kèm theo Quyết định 711/QĐ-TT ngày 13/6/2012 của Thủ tướng Chính phủ chỉ
rõ: “Tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học và đánh giá kết quả học tâp, rèn
luyện theo hướng phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo và năng lực
tự học của người học”

Những quan điểm, định hướng nêu trên tạo tiền đề cơ sở và môi trường
pháp lí thuận lợi cho việc đổi mới giáo dục phổ thông nói chung, đổi mới
phương pháp dạy học theo định hướng năng lực người học trong môn giáo dục
công dân nói riêng. Bởi vì môn giáo dục công dân trong trường THPT có vai trò
quan trọng trong giáo dục tư tưởng tình cảm, lí tưởng, niềm tin đạo đức, thẩm
mĩ, văn hóa, lối sống mà chính những cái đó làm nền tảng, động lực cho sự phát
triển đúng đắn của thế hệ trẻ. Nhờ được cung cấp hệ thống tri thức mà học sinh
có thể sống hòa nhập trong xã hội với tư cách là một công dân thực thụ, năng
động, sáng tạo, có đủ bản lĩnh để sống hội nhập trong xu thế toàn cầu hóa hiện
nay với những năng lực cơ bản của con người thời kì công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước như năng lực tự hoàn thiện, tự khẳng định mình, năng lực giao tiếp
ứng xử, năng lực thích ứng, năng lực hợp tác.
Để đảm bảo điều đó và nâng cao chất lượng và hiệụ quả trong giờ dạy
đồng thời tạo sự hứng thú, say mê học tập bộ môn của học sinh Tôi đã và đang
sử dụng phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh
trong chương trình giáo dục công dân lớp 12 THPT và thu được kết quả đáng
khích lệ.
2


1.2. Mục đích nghiên cứu.
Tôi tiến hành đề tài này với ba mục đích cơ bản:
- Rèn luyện cho học sinh cách suy luận, tìm tòi, phát hiện kiến thức mới,
tạo điều kiện cho các em suy nghĩ nhiều hơn, làm việc nhiều hơn và thảo luận
nhiều hơn.
- Nhằm phát triển toàn diện các phẩm chất nhân cách, chú trọng năng lực
vận dụng tri thức trong tình huống thực tiễn, đồng thời nhấn mạnh vai trò của
người học với tư cách là chủ thể của quá trình nhận thức.
- Đề tài này có thể dùng làm tư liệu tham khảo cho giáo viên khi dạy kiến
thức pháp luật theo định hướng phát triển năng lực học sinh trong chương trình

giáo dục công dân lớp 12.
1.3.Đối tượng nghiên cứu
Một số phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực học
sinh trong chương trình giáo dục công dân lớp 12 THPT
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Để đạt được mục đích và thực hiện nhiệm vụ mà đề tài đặt ra tôi sử dụng
một số phương pháp cơ bản sau: Thu thập tài liệu và xử lí thông tin, phân tích,
tổng hợp, khái quát hóa các vấn đề, tổng kết kinh nghiệm.

3


PHẦN 2: NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận và thực tiến
2.1.1 Cơ sở lí luận của đề tài
Trong những năm qua, giáo dục phổ thông nước ta đang thực hiện bước
chuyển từ chương trình tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực người học,
nghĩa là từ chỗ quan tâm đến học sinh học được cái gì đến chỗ quan tâm học
sinh vận dụng cái gì qua việc học. Để đảm bảo được điều đó, nhất định phải
thực hiện thành công việc chuyển từ phương pháp dạy học theo lối “chuyền thụ
một chiều” sang dạy cách học, cách vận dụng kiến thức, rèn luyện kĩ năng, hình
thành năng lực và phẩm chất. Trước bối cảnh đó và để chuẩn bị cho quá trình
đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông sau năm 2015, cần
thiết phải đổi mới đồng bộ phương pháp dạy học theo định hướng phát triển
năng lực người học.
Mục tiêu của môn giáo dục công dân không đơn giản là truyền thụ kiến
thức mà quan trọng là hình thành thái độ và các hành vi đối với học sinh. Để
thực hiện điều đó cùng với chương trình giáo dục công dân lớp 10, lớp 11 thì
chương trình lớp 12 có nhiệm vụ trang bị cho học sinh những hiểu biết cơ bản
về quyền và nghĩa vụ pháp lí của người công dân trên một số lĩnh vực cơ bản, từ

đó học sinh hiểu rằng bất cứ người công dân nào, ở bất kì cương vị nào đều
phải sống và làm việc theo pháp luật, phải có trách nhiệm góp phần xậy dựng
đất nước giàu đẹp, giữ gìn kỉ cương xã hội, và xây dựng cuộc sống hạnh phúc
cho mọi người.
Sự giác ngộ sâu sắc về các vấn đề được học trong chương trình lớp 12 sẽ
giúp học sinh những công dân tương lai của đất nước có được sự chủ động, sáng
tạo khi thực hiện quyền nghĩa vụ của mình trong cuộc sống chung của đất nước.
Nội dung môn học góp phần tích cực vào giáo dục ý thức và hành vi của người
công dân, hình thành và phát triển ở học sinh những phẩm chất và năng lực cần
thiết của người công dân trong xã hội.Vì vậy việc đổi mới phương pháp dạy học
theo định hướng phát triển năng lực học sinh là việc làm cần thiết góp phần tích
cực vào đào tạo nguồn nhân lực và những công dân mới có tính năng động sáng
tạo, hiểu biết pháp luật, tuân thủ pháp luật và vận dụng pháp luật vào mọi lĩnh
vực của đời sống xã hội.Trong quá trình dạy học tôi đã sử dụng linh hoạt các
phương phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh, do
đó đã huy động khai thác tối đa năng lực của học sinh tạo cơ hội cho các em bày
tỏ quan điểm của mình về các vấn đề trong cuộc sống.
2.1.2. Cơ sở thực tiễn của đề tài.
Dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh không chỉ chú ý
tích cực hóa học sinh về các hoạt động trí tuệ mà còn chú ý rèn luyện năng lực
giải quyết vấn đề gắn với những tình huống của cuộc sống và nghề nghiệp, đồng
thời gắn hoạt động trí tuệ với hoạt động thực hành, thực tiễn, tăng cường hoạt
động nhóm, đổi mới quan hệ giáo viên và học sinh theo hướng cộng tác có ý
nghĩa quan trong nhằm phát triển năng lực xã hội. Môn giáo dục công dân có
4


đặc điểm là gần gũi, gắn bó mật thiết với đời sống thực tiễn sinh động của gia
đình, nhà trường và xã hội. Đặc điểm này tạo cho môn giáo dục công dân có
những lợi thế để giáo viên có thể sử dụng phương pháp giảng dạy tích cực nhằm

phát triến năng lực cho học sinh. Bên cạnh các năng lực chung, môn giáo dục
công dân còn cung cấp các năng lực chuyên biệt như năng lực tự nhận thức, tự
điều chỉnh hành vi phù hợp với pháp luật và đạo đức xã hội; năng lực tự chịu
trách nhiệm và thực hiện trách nhiệm công dân đối với cộng đồng, đất nước;
năng lực giải quyết vấn đề pháp luật, đạo đức, chính trị xã hội.
2.2. Thực trạng dạy và học theo định hướng phát triển năng lực học sinh
môn giáo dục công dân lớp 12 ở trường THPT Quảng Xương 2
Cũng giống như thực tế chung của các trường THPT trong cả nước trường
THPT Quảng Xương 2 cũng có những thuận lợi và khó khăn nhất định.
Về phía giáo viên: Từ thưc tiễn giảng dạy môn giáo dục công dân trong
những năm qua tôi thấy dạy học chương trương trình lớp 12 chủ yếu là kiến thức
cơ bản của pháp luật , trong khi đó tài liệu hỗ trợ cho bộ này còn nhiều hạn chế,
những nội dung pháp luật sữa đổi, bổ sung thì chưa được cập nhật kịp thời gây
khó khăn cho vệc dạy và học
Về phía học sinh: Ở lứa tuổi học sinh THPT là lứa tuổi hiếu động, thích
tìm tòi khám phá, thích được tự khẳng định bản thân, nhưng các em còn thiếu
kiến thức và kinh nghiệm sống nên dễ vấp vấp trong cuộc sống.Trong khi đó các
em lại chịu nhiều áp lực bởi chương trình học ngày càng nặng hơn, áp lực về thi
cử để thực hiện ước mơ hoài bảo của mình.Do đó các em còn lơ là,coi nhẹ bộ
môn, mà chỉ học để để đối phó, vì vậy hiệu quả dạy và học chưa đáp ứng được
mục tiêu đề ra.
Về phía nhà trường: Chưa xây dựng được hệ thống tư liệu tham khảo cho
bộ môn, cập nhật bổ sung kịp thời được các văn bản pháp luật mới .
2.3. Một số phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực học
sinh
Với mục tiêu dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh, có thể
khẳng định,các phương pháp sử dụng có sự khắc biệt so với phương pháp truyền
thống. Trong đó, sự khác biệt cơ bản nhất là vai trò của người học và người dạy
đã thay đổi, sự thay đổi này đã biến quá trình học của học sinh từ thụ động sang
chủ động, từ việc nghe giảng sang hoạt động tư duy, làm việc độc lập, làm việc

theo nhóm, đổi mới quan hệ giáo viên theo hướng cộng tác có ý nghĩa quan
trọng nhằm phát triển năng lực xã hội.
Các phương pháp dạy học giáo dục công dân truyền thống và hiện đại đã
được đề cập tới trong nhiều tài liệu khác nhau, được giáo viên làm quen qua các
đợt tập huấn và thực hiện trong các giờ dạy trên lớp. Mỗi phương pháp dạy học
có những bước cấu trúc khác nhau, thực hiện những chức năng lí luận dạy học
khác nhau, có những ưu, nhược điểm. Trong đề tài này tôi xin trình bày một số
phương pháp và kĩ thuật dạy học có ưu thế trong việc định hướng phát triển
năng lực học sinh thông qua các giờ học môn giáo dục công dân lớp 12.
5


2.3.1. Thực tiễn ứng dụng phương pháp dạy học theo định hướng phát triển
năng lực học sinh môn giáo dục công dân lớp 12 ở trường THPT Quảng
Xương 2:
Phương pháp dạy học theo quan điểm phát triển năng lực không chỉ chú ý
tích cực hóa học sinh về hoạt động trí tuệ mà còn rèn luyện năng lực giải quyết
vấn đề gắn với những tình huống cuộc sống và nghề nghiệp, đồng thời gắn hoạt
động trí tuệ với hoạt động thực hành, thực tiễn. Tăng cường việc học tập trong
nhóm, đổi mới quan hệ giáo viên và học sinh theo hướng cộng tác có ý nghĩa
quan trọng nhằm phát triển năng lực xã hội. Bên cạnh việc học tập những tri
thức và kĩ năng riêng lẻ của các môn học chuyên môn, cần bổ sung cac chủ đề
học tập phức hợp nhằm phát triển năng lực giải quyết các vấn đề phức hợp.
a) Ứng dụng phương pháp thảo luận nhóm nhằm phát triển năng lực học
sinh.
Dạy học nhóm được tổ chức tốt sẽ có tác dụng phát triển năng lực giao
tiếp, tăng sự tự tin cho học sinh; năng lực hợp tác làm việc nhóm, năng lực sáng
tạo, tự lực và tính trách nhiệm của học sinh.
- Ví dụ minh họa 1: Khi dạy bài 2:Thực hiện pháp luật (giáo dục công
dân lớp 12), để làm rõ đơn vị chuẩn kiến thức: Thế nào là vi phạm pháp luật,

giáo viên tổ chức cho học sinh tháo luận nhóm.
- Cách thực hiện: Giáo viên chia lớp thành ba nhóm, cho thảo luận làm
rõ các dấu hiệu của vi phạm pháp luật,quy định thời gian giới hạn cho các nhóm.
Nhóm 1: Làm rõ dấu hiệu thứ nhất và cho ví dụ minh họa.
Nhóm 2: Làm rõ dấu hiệu thứ hai và cho ví dụ minh họa.
Nhóm 3: Làm rõ dấu hiệu thú ba và cho ví dụ minh họa.
+ Các nhóm thảo luận , ghi kết quả ra giấy khổ lớn và dán lên bảng.
+ Học sinh cả lớp xem kết quả thảo luận của các nhóm khác và ghi ý kiến
bình luận, hoăc bổ sung ý kiến.
+ Sau khi học sinh báo cáo kết quả tháo luận nhóm, giáo viên kết luận dấu
hiệu của hành vi vi phạm pháp luật:
Thứ nhất là hành vi trái pháp luật.
* Hành vi đó có thể là hành động- làm nghững việc không được làm theo
quy định của pháp luật, hoặc không hành động – không làm những việc phải làm
theo quy định của pháp luật.
* Hành vi đó xâm phạm, gây thiệt hại cho những quan hệ xã hội được
pháp luật bảo vệ.
Thứ hai, do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện.
Năng lực trách nhiệm pháp lí được hiểu là khả năng của người đã đạt một
độ tuổi nhất định theo quy định của pháp luật, có thể nhận thức, điều khiển và
chịu trách nhiệm về việc thực hiện hành vi của mình.
Thứ ba, người vi phạm pháp luật phải có lỗi.
Lỗi thể hiện thái độ của người biết hành vi của mình là sai, trái pháp luật,
có thể gây hậu quả không tốt nhưng vẫn cố ý làm, hoặc vô tình để mặc cho sự
việc xảy ra.
6


Giáo viên tống kết: Như vậy, vi phạm pháp luật là những hành vi mang
đầy đủ ba dấu hiệu trên. Nếu thiếu một trong ba dấu hiệu cơ bản này thì sẽ

không có vi phạm pháp luật.
- Ví dụ minh họa 2: Khi dạy bài 3: Công dân bình đẳng trước pháp luật
(Giáo dục công dân lớp 12), để làm rõ đơn vị chuẩn kiến thức: công dân bình
đẳng về trách nhiệm pháp lí, giáo viên tổ chức cho học sinh thảo luận nhóm
- Cách thực hiện: giáo viên chia lớp thành 4 nhóm, yêu cấu các nhóm
đọc sách giáo khoa và giao nhiệm vụ cụ thể cho các nhóm như sau:
Nhóm 1,3: Cho ví dụ minh họa về sự bình đẳng trước pháp luật của công
dân.
Nhóm 2,4: Cho biết thế nào là bình đẳng về trách nhiệm pháp lí. Cho ví dụ
minh họa.
+ Các nhóm thảo luận, trong khi các nhóm thảo luận giáo viên quan sát,
hướng dẫn gợi mở vấn đề cho học sinh và kẻ bảng kết quả thảo luận để học sinh
điền sau khi báo cáo.
+ Đại diện nhóm lên trình bày, mỗi nhóm cử 2 học sinh, một học sinh
trình bày và một học sinh ghi ngắn gọn kết quả làm việc nhóm váo ô tương ứng
ở trên bảng. Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
+ Sau khi các nhóm trình bày kết quả thảo luận. giáo viênn kết luận các ý
đúng của mỗi nhóm đống thời bổ sung phần còn thiếu và sữa chữa các phần
chưa chính xác: “Bình đắng về trách nhiệm pháp lí là bất kì công dân nào vi
phạm pháp luật đều phải chịu trách nhiệm pháp lí về hành vi vi phạm của mình
và phải bị xử lí theo quy định của pháp luật.”
Sau khi truyền đạt tri thức giáo viên có thể sử dụng câu chuyện pháp luật
để giúp học sinh khắc sâu kiến thức.
Án chung thân cho người đàn bà bạc nghĩa.
Võ Thị Bờ (48 tuổi) được bà Huỳnh Thị Lũy (59 tuổi hành nghề bói toán)
cảm thông với hoàn cảnh kêu về sống chung. Mỗi lần về quê lo công việc, Bờ
đều mượn tiền bà Lũy, tổng cộng 6 triệu đồng, lãi suất 2% một ngày, lãi mẹ đẻ
lãi con, số tiền nợ lên đến 20 triệu đồng, Bờ không còn khả năng tri trả nên hai
bên xảy ra mâu thuẩn. Bực tức, Bờ nảy sinh ý định giết bà Lũy để kết thúc mọi
chuyện nợ nần. Bờ lấy con dao về dấu ở hông nhà, đợi lúc bà Lũy say giấc mò

đến lạnh lùng xuống tay. Khi nạn nhân chết Bờ lột hết của cải trên người gồm
ba chiếc nhẫn, một sợi dây chuyền, một vòng vàng, 120 ngàn đồng…Tuy nhiên
lực lượng công an đã nhanh chóng tìm ra hung thủ.
Ngày 14/4/2010. Hội đồng xét xử tuyên phạt Võ Thị Bờ mức án chung thân về
hai tội giết người và cướp tài sản.( Theo WWW.baomoi.com,ngày 16/4/2010)
Câu hỏi:Qua câu chuyện trên ta thấy công dân khi vi phạm pháp luật phải
chị trách nhiệm gì?
Giáo viên kết luận; Qua câu chuyện ta thấy Võ Thị Bờ đã vi phạm pháp
luật hình sự (giết người, cướp của) và phải chịu trách nhiệm hình sự. Những
hành vi vi phạm của bà Bờ đã bị xử lí theo luật định. Mọi công dân vi phạm
pháp luật đều phải chịu trách nhiệm về hành vi do mình gây ra.
7


- Ví dụ minh họa 3: Khi dạy bài 7 “Công dân với các quyền dân chủ”
(giáo dục công dân lớp 12), giáo viên có thể tích hợp giáo dục phòng chống
tham nhũng. Giáo viên tổ chức cho học sinh thảo luận những câu hỏi sau.
1.Theo em , học sinh trung học phổ thông có quyền tố cáo các hành vi
tham ô, nhận hối lộ, đưa hối lộ, sách nhiễu không? Vì sao?
2. Chúng ta cần có thái độ như thế nào và nên làm gì khi phát hiện hành vi
tham ô, nhận hối lộ, đưa hối lộ?
+ Học sinh thảo luận và trình bày kết quả
+ Giáo viên tổng hợp ý kiến,nhận xét và kết luận.
b) Ứng dụng phương pháp động não.
Phương pháp động não thường được sử dụng trong dạy học trước khi giáo
viên giới thiệu bài học mới, giới thiệu một nội dung mới hoặc kết thúc một nội
dung nào đấy. Phương pháp này góp phần rèn luyện năng lực tư duy độc lập;
năng lực giao tiếp; năng lực sáng tạo cho học sinh.
- Ví dụ minh họa 1: Khi dạy bài 4: Quyền bình đẳng của công dân trong
một số lĩnh vực của đời sống xã hội (giáo dục công dân lớp 12). Sau khi truyền

đạt kiến thức ở phần 1b nội dung bình đẳng trong hôn nhân và gia đình – Bình
đẳng giữa cha mẹ và con cái, Giáo viên có thể sử dụng phương pháp động não.
- Cách thực hiện: Giáo viên kể cho học sinh nghe câu chuyện pháp luật.
“Hùm không nỡ ăn thịt con…”
Dư luận hết sức phẩn nộ trước vịêc cháu bé Nguyễn Thị Hảo (3 Tuổi) bị
hành hung dã man do chính người mẹ của bé. Câu chuyện liên quan đến vợ
chồng ông Nguyễn Văn Tước và bà Nguyễn Thị Mỳ (xã Đức Hạnh, Phước Long,
Bình Phước).
Ngày 13/9/2008, sau khi đi là về thấy Hảo đang dùng kéo cắt tờ 100 000
đồng nên bà Mỳ tức giận lấy kéo cắt ngón tay của Hảo. Đến ngày 19/9, khi cháu
Hảo nghịch ngợm leo cây dâu bên nhà, bà đã lớn tiếng chửi và dùng dao chặt
gót chân của Hảo… (theo tuoitre.vn.com, ngày 25/9/2008)
+ Gv đưa ra câu hỏi thảo luận lớp:
1. Phân tích hành vi ngược đãi, hành hạ dã man bé Nguyễn Thị Hảo của
bà Nguyễn Thị Mỳ?
2. Em có nhận xét gì về hành vi của bà Mỳ và ý kiến của em như thế nào?
+ Học sinh lắng nghe câu chuyện và trả lời câu hỏi, những học sinh khác
chú ý, bổ sung
+ GV theo dõi, phân tích, tổng hợp ý kiến của học sinh, đồng thời bổ sung
và kết luận, đưa ra đáp án hoàn chỉnh.
Hành vi của bà Mỳ là vi phạm pháp luật ( vi phạm quyền bình đẳng giữa
cha mẹ và con cái), đồng thời tỏ được thái độ lên án, tố cáo hành vi dã man,
ngược đãi con cái của bà Mỳ nói riêng và những gia đình khác trong cuộc sống.
- Ví dụ minh họa 2: Để tìm hiểu đơn vị kiến thức công dân bình đẳng về
quyền và nghĩa vụ. (Bài 3 giáo dục công dân lớp 12)
Giáo viên đưa ra tình huống:
8


Gia đình anh Nam có hai vợ chồng và một cô con gái.Trong cuộc sống gia

đình, anh Nam luôn đi làm về muộn với lí do bận việc cơ quan, vì thế bê trễ việc
nhà không hề quan tâm đến gia đình.Một lần con gái ốm nặng phải đi cấp cứu,
vợ gọi điện mãi nhưng anh Nam vẫn lặng thinh và vẫn về muộn. Khi vào thăm
con trong bệnh viện, thấy vợ cằn nhằn anh Nam còn nổi khùng quát vợ và lí giải
vì là đàn ông nên có quyền như vậy, còn bổ phận nuôi con là bổn phận của phụ
nữ nên trong chuyện này anh không hề có lỗi.
Giáo viên yêu cầu học sinh nhận xét và phân tích hành động trên của anh
Nam.
Sau đó cho học sinh tự xây dựng khái niệm bình đẳng về quyền và nghĩa
vụ dựa trên các kết luận dẫn dắt của giáo viên. “Công dân bình đẳng về quyền
và nghĩa vụ có nghĩa là bình đẳng về hưởng quyền và thực hiện nghĩa vụ trước
Nhà nước và xã hội theo quy định của pháp luật”.
c) Ứng dụng phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình.
Giáo viên sử dụng câu chuyên có thật hoặc câu chuyện được viết dựa trên
những trường hợp thường xảy ra trong cuộc sống thực tiễn để chứng minh cho
một vấn đề hay một số vấn đề. Nghiên cứu trường hợp điển hình có thể được
thực hiện sau khi học sinh được nghe/đọc, hoặc quan sát băng hình/phim video.
Phương pháp này nhằm góp phần phát triển cho học sinh năng lực phát hiện và
giải quyết vấn đề; năng lực tự nghiên cứu và năng lực tự chịu trách nhiệm.
- Ví dụ minh họa: khi dạy bài 2: Thực hiện pháp luật (giáo dục công dân
lớp 12) , giáo viên có thể cho học sinh nghiên cứu trường hợp điển hình sau:
Nhận hối lộ, hạt trưởng kiểm lâm Cát Tiên lãnh 8 năm tù.
Ngày 20/6/2008, Tòa án nhân dân tỉnh Lâm đồng mở phiên tòa sơ thẩm
xét xử tuyên phạt Huỳnh Văn Lâm( trú tại Phù Mỹ, Cát Tiên, Lâm Đồng) 8 năm
tù giam tội nhân hối lộ.
Ông Vũ Đức Chung – Trưởng phòng kinh doanh của công ty Cổ phần xây
dựng và thương mại Việt Đức khai rằng vào tháng 7/2007, hạt trưởng hạt kiểm
lâm Cát Tiên Huỳnh Văn Lâm đòi công ty phải chi 30 triệu đồng mới được làm
thủ tục vận chuyển 308 m3 gỗ và phái công ty đưa cho Lâm số tiền này.Tuy
nhiên Lâm chỉ thừa nhận lấy của công ty 10 triệu đồng. Cuối tháng 2/2008, lâm

lại đòi 30 triệu đồng khi công ty này tận thu lâm sản dưới lòng sông Đồng Nai.
Hai bên đã gặp gỡ tại quán cà phê ở thị trấn Đồng Nai, ông Chung đưa cho
Lâm phòng bì đựng 10 triệu đồng và hẹn vài ngày sau sẽ đưa tiếp 20 triệu đồng.
Khi lâm vừa đút túi số tiền 10 triệu đồng thì bị Công an Lâm Đồng bắt quả
tang. (Nguồn Tiền phong)
Câu hỏi:
1. Theo em hành vi của Huỳnh Văn Lâm đã vi phạm pháp luật gì và phải
chịu trách nhiệm pháp lí như thế nào?
2. Em có suy nghĩ gì về việc xử lí của cơ quan pháp luật đối với hành vi vi
phạm của Huỳnh Văn Lâm?
Giáo viên yêu cầu học sinh phải nêu được Hành vi vi phạm của Lâm là vi
phạm pháp luật hình sự và phải chịu trách nhiệm hình sự (Tội nhận hối
9


lộ.).Huỳnh Văn Lâm phải gánh chịu hậu quả do hành vi trái pháp luật của mình,
lãnh án 8 năm tù là hoàn toàn thích đáng.
d) Ứng dụng phương pháp dạy học theo dự án.
Thực hiện phương pháp dự án thì học sinh có thể thực hiện một nhiệm vụ
học tập phức hợp gắn với thực tiễn, kết hợp lí thuyết với thực hành, tự lực lập kế
hoạch và đánh giá kết quả. Học theo dự án kích thích hứng thú học tập của học
sinh phát huy tính tự lực, tính trách nhiệm và sự sáng tạo của người học.
Phương pháp dạy học này nhằm phát triển năng lực hợp tác; năng lực tự
học, tự quản lí, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề; năng lực tư duy phê
phán; năng lực công nghệ và năng lực sáng tạo
- Ví dụ minh họa: Khi dạy bài 3: Công dân bình đẳng trước pháp luật
( Giáo dục công dân lớp 12), giáo viên có thể tổ chức cho học sinh thực hiện dự
án tìm hiếu về công tác phòng chống tham nhũng và xử lí tội tham nhũng ở nước
ta hiện nay thể hiện sự bình đẳng về trách nhiệm pháp lí, không phân biệt người
có chức vụ quyền hạn cao hay thấp.

- Cách thực hiện:
+ Giáo viên hướng dẫn học sinh xây dựng đề cương, kế hoạch dự án, Thời
gian dự kiến, phân công người phụ trách từng công việc.
+ Học sinh về nhà thực hiện dự án theo sự phân công.
+ Thụ thập số liệu, viết báo cáo kết quả, trình bày báo cáo trước lớp về
sản phẩm của dự án.
e) Ứng dụng phương pháp giải quyết vấn đề.
Giáo viên đưa học sinh vào những vấn đề, tình huống có thực trong cuộc
sống, kích thích học sinh chủ động tự lực tìm hiểu tình huống, tìm giải pháp cần
thiết để giải quyết tình huống. Phương pháp này có tác dụng giúp học sinh có
cách nhìn toàn diên trước vấn đề/tình huống cuộc sống có liên quan đến bản
thân, biết cách giải quyết có hiệu quả, rèn luện kĩ năng tư duy phê phán và kĩ
năng ra quyết định.
Phương pháp này góp phần phát triển cho học sinh năng lực phát hiện và
giải quyết vấn đề, năng lực tự nghiên cứu, năng lực sáng tạo và năng lực tự chịu
trách nhiệm.
- Ví dụ minh họa: Khi dạy bài 3: Công dân bình đẳng trước pháp luật
(giáo dục công dân lớp 12),
+ Giáo viên tổ chức cho học sinh giải quyết tình huống.
Ông An là một giám đốc thuộc một công ty của nhà nước. Trong quá trình
công tác, ông đã có những biểu hiện tham nhũng như nhận hối lộ để bao che cho
những việc làm xấu, vi phạm nguyên tắc tài chính của nhà nước, thường xuyên
lấy xe ô tô của công ty để phục vụ việc làm ăn buôn bán của vợ, sử dụng tài sản
của công ty để tiêu sài, đánh bạc. Khi thấy một số người trong công ty có ý kiến
phản đối, ông ta liền tìm cách đe dọa, trù dập họ và dùng tiền của công ty lôi
kéo, mua chuộc một số phần tử xấu ủng hộ, bao che những hành vi sai phạm của
mình.
10

Câu hỏi: Theo em hành vi của giám đốc công ty đã vi phạm quy định nào của
pháp luật? và phải chịu trách nhiệm pháp lí như thế nào?
+ Học sinh nghiên cứu, thảo luận vấn đề và trình bày kết quả giải quyết.
+ Giáo viên tổng hợp ý kiến và kết luận.
Việc sử dụng các phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng
lực học sinh sẽ góp phần phát huy tính tích cực tự giác, chủ động sáng tạo của
học sinh, bồi dưỡng cho học sinh năng lực tự học, khả năng thực hành, lòng say
mê học tập và ý chí vươn lên. Quá trình dạy học bộ môn phải gắn bó chặt chẽ
với thực tiễn cuộc sống của học sinh, do đó giáo viên cần tăng cường các tình
huống, các câu chuyện pháp luật, các hiện tượng thực tế và các vấn đề trong xã
hội để phân tích, đối chiếu, minh họa cho bài giảng, đồng thời huy động khai
thác tối đa vốn hiểu biết và kinh nghiệm sống của học sinh, tạo cơ hội và động
viên khuyến khích học sinh bày tỏ quan điểm ý kiến cá nhân về vấn đề đang
học.Vì vậy học sinh sẽ hứng thú, thông hiểu và ghi nhớ những gì mà các em
nắm được qua hoạt động chủ động, tích cực của chính mình.
2.3.2. Thực tiễn ứng dụng trong dạy học tích hợp phổ biến giáo dục pháp luật
theo định hướng phát triển năng lực học sinh qua giảng dạy bài 2 (giáo dục
công dân 12): Thực hiện pháp luật
a) Giới thiệu bài
- Giáo viên cho học sinh xem một số tranh ảnh công dân đang thực hiện
pháp luật như thực hiện Luật Giao thông đượng bộ, bảo vệ môi trường…
- GV nêu câu hỏi: Em có nhận xét gì về những hình ảnh vừa xem?
- 2 đến 3 HS trả lời.
- GV chốt lại: Những công dân đó đang thực hiện pháp luật. Tiếp đó, giáo
viên dẫn dắt: Vậy thế nào là thực hiện pháp luật? Có máy hình thức thực hiện
pháp luật? Trái lại với thực hiện pháp luật là gì và phải chịu trách nhiệm pháp lí
ra sao? Đó chính là nội dung bài học hôm nay.
b) Tìm hiểu khái niệm thực hiện pháp luật.
GV cho học sinh đọc tình huống: Bình và Tú đang vội đi làm. Tới ngã tư,
thấy đèn đỏ nhưng vắng người qua lại, thấy không nguy hiểm Bình và Tú vượt

đèn đỏ…
Hỏi: Em có đồng tình với việc làm của hai người đó không? Tại sao?
- HS thảo luận lớp về tình huống.
- GV định hướng học sinh trả lời:
- Không đồng tình với việc làm của Bình và Tú. Vì, làm như vậy là không
tuân thủ luật giao thông đường bộ. Không vượt đèn đỏ là quy định ai cũng phải
tôn trọng thực hiện để đề phòng trường hợp bất ngờ va chạm với ai đó, nhằm
đảm bảo an toàn cho bản thân, cho người khác và để rèn thói quen nghiêm túc
thực hiện pháp luật.
- GV nêu tiếp câu hỏi để thảo luận: Em biết thực hiện pháp luật là gì?
- HS nêu được: Thực hiện pháp luật là quá trình hoạt động có mục đích,
làm cho những quy định của pháp luật đi vào cuộc sống, trở thành hành vi hợp
pháp của các cá nhân tổ chức.
11


c)Tìm hiểu các hình thức thực hiện pháp luật.
Giáo viên yêu cầu học sinh tự đọc. Điểm b mục 1: Các hình thức thực
hiện pháp luật. Sau đó, học sinh chia sẽ nội dung đã đọc theo cặp.
- HS đọc sách giáo khoa, tìm hiểu nội dung chính, trao đổi theo cặp về nội
dung vừa đọc, tự giải đáp cho nhau những thắc mắc và nêu câu hỏi đề nghị giải
thích( nếu có)
- GV yêu cầu học sinh học sinh lấy ví dụ về các hình thưc thực hiện pháp
luật.
- GV giảng thêm những gì học sinh chưa hiểu rõ và kết luận: có bốn hình
thức thực hiện pháp luật: Sử dụng pháp luật; thi hành pháp luật; tuân thủ pháp
luật và áp dụng pháp luật.
Sau đó giáo viên sử dụng câu chuyện pháp luật để củng cố tri thức.
“Bản án ba năm tù dành cho bà mẹ bắ trẻ con đi ăn xin.”
Theo cáo rạng của Viện kiểm sát nhân dân quận 2, thành phố Hồ Chí

Minh, mỗi ngày em Hồ Thị Bông (sinh năm 1998, mới 11 tuổi) phải đi ăn xin để
mang tiền về cho bà Hồ Thị Ba (người trực tiếp nuôi dưỡng em). Nếu không xin
đủ, em bị bà đánh đập hết dức dã man.
Ngày 26/11/2007, do bé Bông không xin đủ số tiền theo quy định, em bị
bà Ba dùng dây dù trói tay chân lại. Thấy Bông vùng vằng la hét, bà Ba dùng
vải nhét vào miệng và lấy doi tre quất vào người em. Chưa đã giận, bà lấy nước
đang đun trên bếp ném thẳng vào người bé Bông gây phỏng từ đầu đến lưng.
Ngày hôm sau bà vẫn tiếp tục bắt Bông đi xin tiền..
Đến sáng ngày 30/ 11/2007, anh Đặng Ngọc Thời là tài xế xe ôm phát
hiện bé Bông đi ăn xin với nhiều vết thương trên người, đã dẫn em đến Công an
phường 19, quận Bình Thạnh tố cáo.Theo kết luận của tổ chức giám định pháp
y Sở y tế Thành phố Hồ Chí Minh, em bị phỏng da độ 1,2 vùng đầu, thân, chi.
Tỉ lệ thương tật vĩnh viễn là 4%...
Tại tòa, với các hành vi phạm tội như trên, hội đồng xét xử đã tuyên phạt
Hồ Thị Ba: 3 năm tù về tội cố ý gây thương tích.( theo www.tin247.com, ngày
30/ 4/2008)
- GV nêu câu hỏi: Trong câu chuyện trên Hồ Thị Ba đã vi phạm điều gì
trong việc thực hiện pháp luật?
- Gợi ý HS trả lời được: Trong câu chuyên trên Hồ Thị Ba đã vi phạm
việc tuân thủ pháp luật là bóc lột sức lao động của trẻ em, bắt buộc bé
Bông( tuổi vị thành niên) đi kiếm tiền bằng cách ăn xin. Hồ Thị Ba đã vi phạm
việc thi hành pháp luật đó là: Nghĩa vụ nuôi dạy con cái, chăm sóc con cái. Tòa
án đã sử dụng quyền và áp dụng pháp luật để thực hiện việc tuyên phạt Hồ Thị
Ba.
d) Tìm hiểu thế nào là vi phạm pháp luật.
Giáo viên chia lớp thành nhiều nhóm nhỏ, giao cho các nhóm thảo luận
tình huống sau.
Tình huống 1: Dũng mới 6 tuổi nhưng hay trốn học đi chơi điện tử.Tại
đây, Dũng bị Thắng (30 tuổi) dụ dỗ hút thuốc phiện và trở thành nghiện. Dũng
12

và Tháng đã được địa phương giáo dục nhiều lần và đã buộc đi cai nghiện nhưng
vẫn tiếp tục sử dụng ma túy. Một lần nữa Dũng và Thắng bị công an bắt quả
tang đang sử dụng ma túy. Lập tức cả hai bị lập biên bản và dẫn giải về trụ sở
công an phường cùng tang vật.
Biết chuyện đó bà Thanh thắc mắc: Thằng Tháng bị lập biên bản và bị
giải về công an phường là đúng rồi. Còn thằng Dũng còn trẻ con lại bị người
khác lôi kéo mà thành nghiện thì chỉ vi phạm đạo đức thôi, Tại sao các chú công
an lại lập biên bản và bắt giữ nó?
Câu hỏi: Em có đồng ý với ý kiến của bà Thanh không?Vì sao?
- GV nêu câu hỏi: Theo em thế nào là vi phạm pháp luật?
- HS thảo luận nhóm, đại diện nhóm báo cáo kết quả thảo luận, các nhóm
khác nhận xét, bổ sung.
- Gv nêu câu hỏi thảo luận chung: căn cứ vào những dấu hiệu nào để em
xác định Dũng và Thắng vi phạm pháp luật.
- Lớp thống nhất đáp án
- Giáo viên giới thiệu Điều 3 luật phòng chống ma túy - khoản 3 điều 3
luật phòng chống ma túy : nghiêm cấm các hành vi sau “ Sử dụng, tổ chức sử
dụng trái phép chất ma túy; xúi giục, cưỡng bức, lôi kéo, chứa chấp, hỗ trợ việc
sử dụng trái phép chất ma túy”, giáo viên định hướng học sinh nêu được:
Không đồng ý với ý kiến của bà Thanh; vì hành vi của Dũng không chỉ vi
phạm đạo đức mà còn vi phạm pháp luật. Căn cứ vào khoản 3 điều 3 luật phòng
chống ma túy thì sử dụng trái phép chất ma túy là vi phạn pháp luật. Dũng và
Thắng sử dụng trái phép ma túy.
Kết luận: Vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật, có lỗi do người có năng
lực trách nhiệm pháp lí thực hiện, xâm hại các quan hệ xã hội, được pháp luật
bảo vệ.
Sau đó giáo viên tổ chức cho học sinh thảo luận tình huống để tích hợp
giáo dục phòng chống tham nhũng.

Tình huống 2: Sau khi học bài về vi phạm pháp luật. Bạn Nam kể: Hôm
trước đi học về tớ thấy ở ngã tư gần trường mình có một chị đi xe máy vượt đèn
đỏ bị chú cảnh sát giao thông giữ lại. Chị ấy dúi vào tay chú cảnh sát tờ 200.000
đồng và được chú cảnh sát cho đi. Chị ấy chắc chắn là vi phạm pháp luật rồi
nhưng sao lại không bị xử lí nhỉ, còn chú công an kia nữa, chú ấy nhận tiền như
vậy có phải là vi phạm pháp luật không?
Một số bạn có ý kiến như sau:
a. Bạn Hòa: Chú công an không vi phạm pháp luật vì chị đưa 200.000
đồng coi như đã mất tiền nộp phạt rồi.
b. Bạn Trang: Hành vi nhận tiền của chú công an là vi phạm pháp luật vì
chú ấy nhận tiền để không lập biên bản xử lí chị kia, như vậy là nhận hối lộ, là
vi phạm pháp luật.
Em đồng ý với ý kiến nào, giải thích vì sao?
- Học sinh suy nghĩ tranh luận và trả lời câu hỏi.
13


- Giáo viên kết luận và giới thiệu quy định của pháp luật về phòng chống
tham nhũng.
e) Tìm hiểu thế nào là trách nhiệm pháp lí.
- Giáo viên tổ chức cho học sinh thảo luận các vấn đề sau:
1.Ở tình huống 1, Dũng và Thắng phải chịu trách nhiệm pháp lí gì?
2.Căn cúa vào đâu để xử phạt? Xử phạt như thế nào?
3.Việc xử phạt có ý nghĩa gì?
4.Theo em, trách nhiệm pháp lí là gì?
- Giáo viên ghi tóm tắt ý kiến của học sinh lên bảng phụ và giới thiệu điều
199, điều 200 của Bộ luật hình sự năm 1999.
Gợi ý trả lời.
1. Dũng và Thắng phải chịu trách nhiệm pháp lí hình sự.
2. Căn cứ vào điều 199, điều 200 của bộ luật hình sự năm 1999, Dũng sẽ

bị phạt từ 3 tháng đến 2 năm. Thắng sẽ bị xử phạt mức độ cao hơn Dũng, Vì đã
lôi kéo Dũng sử dụng ma túy.
3. Hình phạt đó buộc Dũng và Thắng phải chấm dứt việc sử dụng ma túy
trái phép, phải chịu trách nhiệm vì hành vi làm trái pháp luật của mình. Đồng
thời, hình phạt này còn giáo dục, răn đe người khắc không sử dụng ma túy trái
phép.
4. Trách nhiệm pháp lí là nghĩa vụ của các cá nhân, hoặc tổ chức phải
gánh chịu hậu quả bất lợi từ hành vi vi phạm pháp luật của mình.
g) Tìm hiểu các loại vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí.
- Giáo viên tổ chức cho học sinh đọc hợp tác và trao đổi với nhau theo
từng đôi một để tìm hiểu các loại vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí.
Sau đó gọi đại điện 2 đến 3 học sinh nêu lên nội dung vừa tìm hiểu và học sinh
khác nêu các ví dụ để chứng minh.
- Giáo viên chốt lại những ý chính và tích hợp giáo dục phòng chống tham
nhũng. Đọc cho cho học sinh nghe câu chuyện pháp luật.
Nhận hối lộ, hạt trưởng kiểm lâm Cát Tiên lãnh 8 năm tù.
Ngày 20/6/2008, Tòa án nhân dân tỉnh Lâm đồng mở phiên tòa sơ thẩm
xét xử tuyên phạt Huỳnh Văn Lâm( trú tại Phù Mỹ, Cát Tiên, Lâm Đồng) 8 năm
tù giam tội nhân hối lộ.
Ông Vũ Đức Chung – Trưởng phòng kinh doanh của công ty Cổ phần xây
dựng và thương mại Việt Đức khai rằng vào tháng 7/2007, hạt trưởng hạt kiểm
lâm Cát Tiên Huỳnh Văn Lâm đòi công ty phải chi 30 triệu đồng mới được làm
thủ tục vận chuyển 308 m3 gỗ và phái công ty đua cho Lâm số tiền này.Tuy
nhiên Lâm chỉ thừa nhận lấy của công ty 10 triệu đồng. Cuối tháng 2/2008, lâm
lại đòi 30 triệu đồng khi công ty này tận thu lâm sản dưới long sông Đồng Nai.
Hai bên đã gặp gỡ tại quán cà phê ở thị trấn Đồng Nai, ông Chung đưa cho Lâm
phòng bì đựng 10 triệu đồng và hẹn vài ngày sau sẽ đưa tiếp 20 triệu đồng. Khi
lâm vừa đút túi số tiền 10 triệu đồng thì bị Công an Lâm Đồng bắt quả tang.
(Nguồn Tiền phong)
- Câu hỏi:

14


1. Theo em hành vi của Huỳnh Văn Lâm đã vi phạm pháp luật gì và phải
chịu trách nhiệm pháp lí như thế nào?
2. Em có suy nghĩ gì về việc xử lí của cơ quan pháp luật đối với hành vi vi
phạm của Huỳnh Văn Lâm?
- Giáo viên yêu cầu học sinh phải nêu được Hành vi vi phạm của Lâm là
vi phạm pháp luật hình sự và phải chịu trách nhiệm hình sự (Tội nhận hối
lộ.).Huỳnh Văn Lâm phải gánh chịu hậu quả do hành vi trái pháp luật của mình,
lãnh án 8 năm tù là hoàn toàn thích đáng.
h) Tổng kết và hướng dẫn học tập.
- Giáo viên yêu cầu học sinh vẽ lại sơ đồ thể hiện cấu trúc bài học.
- Sau đó giáo viên sử dụng sơ đồ tư duy để tổng kết bài.
- Hướng dẫn học sinh làm bài tập trong sách giáo khoa.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục với bản
thân, đồng nghiệp và nhà trường
Thông qua tiến hành nghiên cứu trên các lớp 12 của nhà trường năm học
2015-2016 với đề tài: Dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh
trong môn giáo dục công dân lớp 12.Tôi đã thu được một số kết quả đó là đa số
các em nắm vững kiến thức, hứng thú học tập bộ môn, biết vận dụng linh hoạt
kiến thức vào giải quyết các vấn đề thực tiễn.
Để chứng minh tôi đưa ra kiểm chứng sau:
Kết quả khảo sát chất lượng môn giáo dục công dân lớp 12 của ba lớp
12B2, 12B4, 12B8 Trường THPT Quảng Xương 2, năm học 2015-2016 , trước
khi sử dụng đề tài.
Giỏi
Khá
T.Bình
Yếu

Kém
Sĩ
STT Lớp
số SL %
SL %
SL %
SL %
SL %
1
12B2 45 3
6.6 12 26.6 27 60
3
6.6 0
0
2
12B4 45 4
8.8 15 33.3 25 55.5 1
2.2 0
0
3
12B8 43 0
0
9
20.9 27 62.7 4
9.3 1
2.3
Kết quả khảo sát chất lượng môn công dân lớp 12 của ba lớp 12B2, 12B4,
12B8 trường THPT Quảng Xương 2, năm học 2015-2016, sau khi sử dụng đề tài.
Giỏi
Khá

T.Bình
Yếu
Kém
Sĩ
STT Lớp
số SL %
SL %
SL %
SL %
SL %
1
12B2 45 7
15.5 18 40
19 42.2 1
2.2 0
0
2
12B4 45 9
20
20 44.4 16 35.5 0
0
0
0
3
12B8 43 2
4.6 15 34.8 25 58.1 1
2.3 0
0
Qua kết quả đạt được đó cho thấy rằng các em ngày càng yêu thích bộ
môn, thể hiện ở tỉ lệ học sinh đạt khá giỏi tăng, tỉ lệ yếu kém giảm. Điều này

khẳng định tính phù hợp của sáng kiến kinh nghiệm trong thực tiễn giảng dạy ở
trường THPT Quảng Xương 2.

15


PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận:
Dạy học trong thời đại của chúng ta hiện nay không chỉ cần một trái tim
tâm huyết, yêu nghề của người thầy mà còn cần sự năng động sáng tạo, khả
năng thích ứng với những đổi mới trong việc ứng dụng khoa học tiến tiến vào
quá trình công tác. Bởi vì đối tượng người học ngày càng có điều kiện tiếp nhận
những thành quả khoa học của nhân loại. Học sinh ngày càng thông minh hơn,
đòi hỏi phương pháp giảng dạy của người thầy ngày càng phải đổi mới. Có thế
mới đáp ứng được nhu cầu của người học.
Bộ môn giáo dục công dân có những đặc thù riêng của nó nên việc sử
dụng phương pháp và kỹ thuật dạy học phải có chọn lọc cho phù hợp với từng
bài dạy, tiết dạy. Căn cứ vào thực tế giảng dạy trong những năm qua và tính thiết
thực cần phải đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực
học sinh, cho thấy trong các bài giảng pháp luật từ chỗ khô khan, cứng nhắc, trở
nên sinh đông, hấp dẫn ngay ở những phút đầu tiên của tiết học, qua đó học sinh
thấy hào hứng học tập, tích cực, tự giác tiếp thu kiến thức và phát huy khả năng
vận dụng kiến thức đó vào giải quyết các vấn đề thực tiễn
Việc dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh trong dạy học
môn giáo dục công dân lớp12 phần nào đã mang lại hiệu quả tích cực. Trong
khuôn khổ bài viết này, tôi đã trình bày những suy nghĩ, kinh nghiệm còn khiêm
tốn mà tôi đã tìm tòi, học hỏi và ứng dụng vào dạy học trong năm học 2015 –
2016, rất mong nhận được sự góp ý chân thành của các bạn đồng nghiệp để
phương pháp giảng dạy bộ môn ngày càng có hiệu quả hơn.
3.2. Kiến nghị.

a) Đối với cấp Sở
- Thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn trao đổi kinh nghiệm cho giáo viên để
giáo viên có cơ hội chia sẻ kinh nghiệm, tháo gỡ những khó khăn trong quá trình dạy học.
- Cho lưu hành các sáng kiến kinh nghiệm đạt giải trong các cuộc thi viết
sáng kiến kinh nghiệm để giáo viên học hỏi, vận dụng vào dạy học.
b) Đối với cấp trường
- Cần đầu tư trang bị, xây dựng phòng học bộ môn để phục vụ cho công
tác dạy học.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Thanh Hóa, ngày 25 tháng 5 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung của
người khác.
Người viết SKKN

16


Nguyễn Thị Ninh
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.Tài liệu tập huấn: Dạy học và kiểm tra, đánh giá kết quả học tập theo định
hướng phát triển nưng lực học sinh. Môn GDCD cấp THPT (Hà Nội-2014).
2.Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên giáo viên – Giáo dục pháp luật và vấn đề
khai thác sử dụng tài liệu trong giảng dạy giáo dục pháp luật ở trường
THPT(Thanh Hóa – 2013).
3.Hướng dẫn thực hiện chương trình SGK GDCD lớp 12 ( nhà xuất bản giáo
dục).
4. Dạy học theo chuẩn kiến thức kỹ năng GDCD lớp 12–NXBGD Hà Nội.

17