Sử dụng kiến thức liên môn để dạy bài 14 môn GDCD lớp 10

Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

MỤC LỤC
A. Mở đầu.............................................................................................................1
I. Lý do chọn đề tài: ..............................................................................................1
II. Mục đích nghiên cứu : ......................................................................................1
III. Đối tượng nghiên cứu: ....................................................................................2
IV. Phương pháp nghiên cứu..................................................................................2
B. Nội dung ..........................................................................................................3
I. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm: .........................................................3
II. Thực trạng việc dạy học môn GDCD ở trường THPT Nông Cống 4: ..............4
III. Các giải pháp thực hiện....................................................................................6
1. Vận dụng kiến thức môn ngữ văn .....................................................................6
2.Vận dụng hiểu biết âm nhạc:...............................................................................6
3. Vận dụng kiến thức môn lịch sử........................................................................7
4. Vận dụng kiến thức môn địa lý, lịch sử, văn học:..............................................7
5. Giáo án cụ thể để giảng dạy.............................................................................11
6. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm...............................................................18
C. Kết luận, kiến nghị.......................................................................................18
1. Kết luận:: .........................................................................................................19
2. Kiến nghị:.........................................................................................................19

Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

1


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

A. MỞ ĐẦU
Nhằm thực hiện nhiệm vụ năm học, năm học với chủ đề “Tiếp tục đổi mới

phương pháp học và cải cách hành chính toàn nghành ” đồng thời tiếp tục thực
hiện chỉ thị 06 CT/TW về “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh”, và cuộc vận động “Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự
học và sáng tạo”, phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh
tích cực” trong các trường THPT. Để phát huy được tính tích cực trong học tập
của học sinh bản thân tôi luôn có những suy nghĩ và trăn trở làm thế nào để nâng
cao chất lượng hiệu quả giáo dục qua bộ môn GDCD cấp THPT nhằm đáp ứng
được những yêu cầu của nhiệm vụ năm học.
I. Lý do chon đề tài.
Môn GDCD là môn học của các kiến thức triết học, kinh tế, đạo đức và
pháp luật đây là những kiến thức khó và trìu tượng cho nên dể gây nhàm chán
cho học sinh trong một tiết học. Chính vì vậy để tạo sự hứng thú học tập, nâng
cao hiệu quả chất lượng bộ môn, đồng thời đáp ứng yêu cầu đổi mới chương
trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới
căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, xuất phát từ yêu cầu của mục tiêu dạy
học phát triển năng lực học sinh, đòi hỏi phải tăng cường yêu cầu học sinh vận
dụng kiến thức vào giải quyết những vấn đề thực tiễn. Cho nên đòi hỏi người
giáo viên cần phải có những phương pháp dạy học mới, sáng tạo, hiệu quả giáo
dục cao, chính vì thế tôi mạnh dạn “Sử dụng kiến thức liên môn để dạy bài 14
môn GDCD lớp 10”
II. Mục đích nghiên cứu.
Dạy học liên môn là làm cho quá trình học tập của học sinh có ý nghĩa
hơn, hình thành ở người học một năng lực một cách rõ ràng.
Giúp học sinh phân biệt cái cốt yếu với cái ít quan trong hơn và dự tính
được những điều cần thiết cho bản thân. Quan tâm việc sử dụng kiến thức trong
tình huống cụ thể từ đó giúp học sinh hòa nhập vào thực tiễn cuộc sống.

Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

2

Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

Qua việc dạy học tích hợp liên môn sẽ lấy học sinh làm trung tâm, định
hướng phân hóa được năng lực người học, việc dạy của thầy và việc học của trò
được gắn với thực tiễn rõ ràng hơn.
Chính vì vậy mà dạy học liên môn giúp học sinh trở thành người học tích
cực người công dân có năng lực giải quyết tốt các tình huống có vấn đề mang
tính tích hợp trong thực tiễn cuộc sống.
Việc dạy học tích hợp liên môn sẽ rút ngắn được thời gian dạy học nhưng
khối lượng kiến thức và những thông tin vẫn đảm bảo cho học sinh tiếp nhận.
III. Đối tượng nghiên cứu.
Trong phạm vi của đề tài đối tượng nghiên cứu là học sinh khối 11 trường
THPT Nông Cống 4, tôi sử dụng kiến thức của các môn học như: Lịch sử, văn
học, địa lý và sự am hiểu về âm nhạc. Qua đó giúp học sinh nắm được nội dung
cơ bản của tiết học đồng thời giúp các em có những cách nhìn nhận vấn đề, giải
quyết vấn đề một cách chủ động và sâu sắc hơn qua việc tích hợp liên môn.
Qua việc tích hợp các em thấy được lòng yêu nước, truyền thống yêu nước
của dân tộc Việt Nam được thể hiện rõ trong các bài hát, cách bài văn, thơ, và
trong những chiến dịch, những trang sử hào hùng của dân tộc. Từ đó hình thành
cho các em tình cảm, tình yêu thương con người, cảnh vật, tình yêu thương cha
mẹ, anh chi em, và đi rộng ra là tình yêu quê hương đất nước …các em sẽ thấy.
Qua đó bản thân học sinh sẽ chủ động hơn trong việc lĩnh hội tri thức thông qua
những hướng dẫn của giáo viên.
IV. Phương pháp nghiên cứu.
Phương pháp giảng dạy GDCD ở trường THPT rất đa dạng và phong phú, tuy
nhiên việc kết hợp các phương phù hợp với từng nội dung, từng hình thức thực
hiện luôn đóng vai trò quyết định kết kết quả đạt được.Các phương pháp mà tôi
thường thực hiện :

1. Phương pháp thảo luận nhóm :
Thảo luận là phương pháp mà trong đó các thành viên trong tổ phải trao đổi,
bàn bạc cùng nhau để giải quyết chung một vấn đề. Nhờ đó các thành viên trong
Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

3


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

tổ có cơ hội làm quen với nhau, để hiểu nhau hơn và đặt biệt là được kiểm chứng
ý kiến của mình.
2. Phương pháp tình huống:
Tình huống là một hoàn cảnh gắn với câu chuyện có chứa đựng mâu thuẩn.
HS được đặt mình vào tính huống đòi hỏi đưa ra các phương án giải quyết .
Phương pháp này rèn cho HS kĩ năng tìm đáp án.
3. Phương pháp giao nhiệm vụ :
Đây là phương pháp đặt học sinh vào vị trí nhất định buộc các em phải thực
hiện trách nhiệm cá nhân. Nhờ đó giúp học sinh có cơ hội thể hiện khả năng của
mình nhằm tích luỹ kinh nghiệm cho bản thân các em.
4. Phương pháp diễn giảng
Diễn giảng giáo dục học với tư cách là một phương pháp vì đó là cách thức
trình bày bằng lời một khối lượng lớn tài liệu học tập có nội dung sâu sắc, khái
quát và có hệ thống. Diễn giảng giáo dục học vơi tư cách là một hình thức tổ
chức dạy học vì đây là hình thức làm việc tập thể , do giáo viên trình bày, học
sinh tham gia đông đảo cả lớp, bài giảng được trình bày hoàn chỉnh với các yếu
tố cấu trúc liên hệ hữu cơ với nhau, nội dung được quy định trong chương trình.
5. Phương pháp phân tích tổng hợp.
Thông qua các tình huống có vấn đề, từ sự tìm hiểu nội dung kiến thức học sinh
sẽ tự phân tích tổng hợp, khái quát hóa để tìm ra bản chất quy luật của vấn đề và

từ đó tự rút ra luận.
B. NỘI DUNG
I. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Trong dạy học liên môn được hiểu là sự kết hợp tổ hợp các nội dung từ
các môn học trong các lĩnh vực học tập khác nhau thành một môn tổng hợp mới
hoặc lồng ghép các nội dung cần thiết vào nội dung vốn có của môn học ví dụ
như tích hợp môn văn học, địa lý, lịch sử … vào môn GDCD. Như vây thông
qua việc dạy học liên môn thì những kiến thức kỹ năng được học ở môn này có
thể sử dụng như công cụ để nghiên cứu học tập ở môn khác.
Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

4


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

Xu thế trên thế giới hiện nay việc áp dụng dạy học liên môn đang được sử
dụng rất phổ biến ví dụ: khung chương trình giáo dục quốc gia của Áo, Bỉ,
Vương quốc Anh... đều nhấn mạnh việc phát triển các kĩ năng chung như đọc
hiểu, tính toán và sử dụng ICT như là công cụ học tập trong tất cả các môn học.
Ở nhiều nước phát triển như: Anh, Đức, Thụy Điển, Australia, Singapore... trong
chương trình phổ thông trung học đã xuất hiện chương trình và SGK cho những
môn học tích hợp (nghiên cứu xã hội, nghiên cứu môi trường, nghiên cứu tự
nhiên..), hoặc các môn tích hợp như Lịch sử - Địa lý hay Địa lý - Chính trị - Giáo
dục công dân...
Ở nước ta hiện nay đã được Quốc hội thông qua và đang thực hiện đổi mới
căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo và thực hiện nghị quyết số 88/2014/QH13
của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông và
Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án đổi mới chương trình,
sách giáo khoa giáo dục phổ thông, ngoài những nhiệm vụ thường xuyên, toàn

ngành Giáo dục tập trung vào các nhóm nhiệm vụ trọng tâm sau là những hoạt
động diễn ra ngoài giờ các môn học trên lớp. Đây là sự tiếp nối hoạt động dạy
học trên lớp, là con đường gắn lí thuyết với thực tiễn, tạo nên sự thống nhất giữa
nhận thức và hành động, góp phần hình thành niềm tin và nhân cách cho học
sinh cho nên việc dạy học liên môn là phù hợp với xu hướng.
II. Thực trạng việc dạy học môn GDCD ở trường THPT Nông Cống 4.
1. Thuận lợi:
- Được sự quan tâm của cấp uỷ chi bộ, ban giám hiệu nhà trường và các tổ
chức chuyên môn trong nhà trường.
- Đội ngũ giáo viên nhiệt tình, có trách nhiệm cao trong công tác giáo dục học
sinh. Giáo viên được tập huấn về việc đổi mới phương pháp dạy học …
- Phần lớn học sinh có thái độ học tập đúng đắn, thông minh, nhanh nhẹn nên
thuận lợi cho việc tổ chức các hoạt động dạy học.

Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

5


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

- Xã hội ngày càng phát triển, cộng nghệ thông tin và các phương tiện ngày
càng hiện đại tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức phân công các hoạt động
cho học sinh.
2. Khó khăn:
- Trang thiết bị phục vụ cho việc dạy học tích hợp liên môn còn hạn chế
- Học sinh THPT đang ở độ tuổi thanh thiếu niên nên tâm lý chưa ổn định,
đang muốn tìm tòi những điều mới mẻ trong cuộc sống, chưa nhận thức được
việc học tập một cách đầy đủ, dễ bị dụ dỗ, đua đòi, ham chơi,…..
- Phần lớn phụ huynh do điều kiện kinh tế nên ít có sự quan tâm sát sao, kèm

cặp các em, thậm chí còn có tư tưởng phó mặc cho GV nên đã ảnh hưởng rất lớn
đến ý thức học tập và rèn luyện kĩ năng sống của học sinh.
- Nhìn nhận của học sinh môn GDCD không phải là môn thi tốt nghiệp hay
thi khôi nên hầu như không chú ý quan tâm.
- Giáo viên dạy bộ môn chưa được đào tạo cơ bản về dạy học liên môn cho
nên phần nào sẽ gây những khó khăn trong quá trình giảng dạy.
Khi chưa áp dụng phương pháp này, qua điều tra kết quả năm học: 2014 –
2015 của bộ môn ở các lớp tôi dạy như sau:
Lớp

Sĩ

10B1
10B2
10B3
10B4
10B5
10B6

số
42
49
48
47
41
47

SL
10
9

19
17
14
17

Khá
%
23.8
18.3
39.5
36.1
34.1
36.1

Giỏi
SL
%

T Bình
SL
%

Yếu
SL
%

Kém
SL
%

3
1
0
2
0
2

23
31
26
24
17
20

6
7
3
4
9
8

0
1
0
0
1
0

1.7
2.0

0
4.2
0
4.2

60.3
63.4
54.2
52.1
61.4
42.7

14.2
14.3
6.2
8.5
21
17

0
2.0
0
0
2.4
0

Với kết quả dạy học đơn môn như trên, ta thấy chất lượng giáo dục bộ
môn còn thấp, học sinh có học lực yếu kém vẫn còn, số lượng học sinh giỏi chưa
cao.
Mức độ hứng thú học tập bộ môn còn hạn chế, các em coi là môn phụ cho

nên chỉ có mặt trong lớp để có điểm và lên lớp.

Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

6


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

Trong tiết học gây nhàm chán học sinh không chịu tìm tòi, suy nghĩ, vì thế
chất lượng giáo dục không khả quan.
Với những thực trạng như trên qua nhiều năm công tác bản thân tôi đã mạnh dạn
áp dụng kiến thức liên môn để tạo hứng thú trong giờ học, nâng cao chất lượng.
III. Các giải pháp thực hiện.
1. Vận dụng kiến thức môn ngữ văn
* Nội dung kiến thức đầu tiên - Lòng yêu nước.
Để giảng dạy phần này giáo viên cho học sinh nghiên cứu đoạn thơ của Chế Lan
Viên liên máy chiếu.
Ôi! Tổ quốc, ta yêu như máu thịt,
Như mẹ cha ta, như vợ, như chồng!
Ôi Tổ quốc! Nếu cần, ta chết
Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, con sông...
Sao chiến thắng – Chế Lan Viên
Từ đó, (thông qua Thảo luận lớp) giáo viên phân tích kết luận:
- Lòng yêu nước là tình yêu quê hương, đất nước và tinh thần sẵn sàng đem hết
khả năng của mình phục vụ lợi ích của Tổ quốc.
2.Vận dụng hiểu biết âm nhạc.
Để cho sinh thấy được lòng yêu nước bắt nguồn từ đâu giáo viên cho học
sinh nghe bài hát Quê Hương của Đỗ Trung Trung Quân do nhạc sĩ Giáp Văn
Thạch phổ nhạc.

Từ đó học sinh tự kết luận vấn đề quê hương bắt nguồn từ những tình cảm
bình dị nhất...
+ Truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam.
3. Vận dụng kiến thức môn lịch sử.
Khi giảng dạy phần này giáo viên đặt ra các câu hỏi liên quan đến kiến thức lịch
sử như: Em hãy nêu qua những diễn biến chính chiến dịch biên giới, hay chiến
dịch Điện Biên Phủ, cũng có thể là một cao trào 1939 -1945 để cho học sinh nhìn
Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

7


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

nhận vấn đề một cách rõ nét hơn về tinh thần, truyền thống yêu nước của nhân
dân ta và giáo viên trích câu nói của Bác « Dân ta có truyền thống yêu nước nồng
nàn... »
4. Vận dụng kiến thức môn địa lý, lịch sử, văn học.
Việc Trung Quốc hiên ngang dây dựng các đảo nhân tạo với quy mô lớn ở
đảo Trường Sa triển khai các thiết bị quân sự trên đảo này là vi phạm chủ quyền
Việt Nam.
Giáo viên có thể đặt câu hỏi như một vài hiểu biết của em về quần đảo
Trường Sa Việt Nam ?
Đảo trường sa nằm khu vực biển ở vị trí từ 6 độ 50 phút đến 12 độ vĩ bắc
và 111 độ 30 phút đến 117 độ 20 phút kinh đông cách đảo phú quý bình thuận
khoảng 203 hải lý cách trung quốc khoảng 1.500km đảo có diện tích
160.000km2 gồm trên 100 đảo nhỏ và có khoảng 26 đảo hoặc đảo đá chìm..
Qua đó đã cho học sinh thêm những thông tin rất quan trọng về địa lý đảo
Trường Sa từ đó các em thấy được trách nhiệm của bản thân trong việc gìn giữ
đất nước...

Ngoài ra trong phần này giáo viên còn có thể vận dụng kiến thức của môn
văn, sử, địa và sự hiểu biết xã hội
- Lòng yêu nước của dân tộc Việt Nam biểu hiện ở các điểm sau:
Vấn đề này giáo viên tổ hợp kiến thức liên môn của các môn văn, sử, địa...
Và cho học sinh thảo luận nội dung này thể hiện
- Tình cảm gắn bó quê hương đất nước.
- Tình yêu thương đồng bào giống nòi dân tộc
* Hai nội dung này giáo viên có thể sử dụng kiến thức môn ngữ văn bằng các
câu thơ của Chính Hữu
Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Hay những câu ca dao
Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

8


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng
Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn
* Hai nội dung tiếp theo giáo viên có thể sử dụng kiến thức môn lịch sử và kiến
thức âm nhạc.
- Lòng tự hào dân tộc chính đáng
- Đoàn kết, kiên cường bất khuất chống giặc ngoại xâm
Giáo viên cho học sinh tìm hiểu một số anh hùng dân tộc như: Hai Bà Trưng, Bà
Triệu, Lê Lợi, Quang Trung, Trần Quốc Tuấn...cũng có thể cho học sinh nghe
đoàn bài hát hào khí Việt Nam do nhạc sĩ Bảo Phúc sáng tác. Và cho học sinh

xem một số hình ảnh về di sản văn hóa Việt Nam được UNETCO công nhân di
sản văn hóa thế giới.
- Cần cù và sáng tạo trong lao động
* Nội dung này giáo viên có thể sử dụng kiến thức hiểu biết xã hội cho học sinh
tìm hiểu một ngành nghề tuyền thống của nước ta như: Gồm sứ, mây tre đan, dệt
chiếu...giáo viên dùng kiến thức địa lý để cho học sinh sinh biết thêm những
nghành nghề trên thuộc địa danh của tỉnh nào ở nước ta. Và sau đó cho học sinh
tìm hiểu một số anh hùng lao động tiêu biểu.
Giáo viên tiến hành chia nhóm cho học sinh thảo luận vấn đề, giáo viên
kết luận vấn đề và học sinh tự liên hệ trách nhiệm của bản thân bằng câu hỏi do
giáo viên đặt ra.
* Nội dung thứ hai: Trách nhiệm xây dựng tổ quốc.
Phải cho học sinh thấy được trách nhiệm bảo vệ tổ quốc là trách nhiệm của
mọi người, mọi công dân nói chung và học sinh thanh niên nói riềng.
Giáo viên tích hơp kiến thức kiến thức hiểu biết xã hội để cho học sinh tìm
hiểu một số công trình sáng tạo khoa học của học sinh, sinh viên và những tấm

Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

9


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

gương điển hình người tốt việc tốt, như nhiều mô hình, sản phẩm thân thiện với
môi trường

Mô hình quần đảo Trường Sa (Việt Nam) của Cao Đoàn Anh Khoa,
học sinh lớp 2/5 trường Tiểu học Hòa Bình, quận 11
Giáo viên có thể cho học sinh tìm hiểu những hoạt động của bản thân về bảo vệ

môi trường ở trường học cũng như ở địa phương

Học sinh 11B1 trường THPT Nông Cống 4 tham gia dọ vệ sinh môi trường
* Nội dung kiến thức thứ ba

Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

10


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

Với nội dung kiến thức của phần này giáo viên có thể tích hợp kiến thức:
Quốc phòng và an ninh: Như luật nghĩa vụ quân sự. Độ tuổi nhập ngũ của thanh
niên hiện nay là bao nhiêu? Cho học sinh quan sát hình ảnh thanh niên lên đường
nhập ngũ

Thanh niên tham gia luật nghĩa vụ quân sự
Kiến thức về lịch sử.

« Các vua hùng đã có công dựng nước, bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước »

Hồ chí Minh

Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

11


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

Kiến thức về địa lý. Cho học sinh tìm hiểu vị trí của Việt Nam ở biển
đông? Từ đó các em thấy được trách nhiệm của bản thân trong việc xây dựng
bảo vệ tổ quốc.
5. Giáo án cụ thể để giảng dạy
Tiết 27, 28
BÀI 14.
CÔNG DÂN VỚI SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC
I. Mục tiêu bài học
1. Về kiến thức .
HS nắm được truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam, nắm dược lòng yêu
nước. Từ đó ý thức được trách nhiệm của mình đối với sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ tổ quốc
2. Về thái độ
- Yêu quý tự hào quê hương đất nước, có ý thức học tập rèn luyện góp phần xây
dựng quê hương đất nước, bảo vệ tổ quốc
II. Phương pháp hình thức tổ chức dạy học
- Phương pháp đàm thoại, phương pháp thảo luận nhóm, phương pháp tình
huống, phương pháp diễn giảng, phương pháp phân tích tổng hợp, điều tra liên
hệ thực tế
- Xem băng đĩa thơ, nhạc các bài hát liên quan đến nội dung cũng như các tư liệu
lịch sử...
III. Tài liệu phương tiện dạy học
- Các bài thơ, bài ca dao, bài hát, băng hình tài liệu kiến thức lịch sử địa lý, âm
nhạc, văn học...
- SGK- SGV tài liệu hướng dẫn dạy học …
- Máy chiếu đa năng, tranh ảnh liên quan
IV. Các hoạt động dạy học
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ : Câu hỏi . Theo em hòa nhập là gì ? Cho ví dụ ?

3. Dạy bài mới
Hoạt Động 1.
Mời các bạn lắng nghe ca khúc “Việt Nam quê hương tôi”
Câu hỏi . Em có nhận xét gì về nội dung bài hát ?
Bài hát đã thể hiện bức tranh tươi đẹp phong cảnh Việt Nam,lòng tự hào về con
người cảnh vật thân thương tình yêu qyê hương đát nước của tác giả …
Vậy để hiểu rõ vấn đề này chúng ta đi vào tìm hiểu bài công dân với sự nghiệp
xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Hoạt động của giáo viên và học sinh

Kiến thức cơ bản cần đạt

Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

12


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

Ôi! Tổ quốc, ta yêu như máu thịt,
Như mẹ cha ta, như vợ, như chồng!
Ôi Tổ quốc! Nếu cần, ta chết

1. Lòng yêu nước
* Yêu nước là gì ?
* Là phẩm chất đạo đức quan trọng
nhất của người công dân đối với tổ
quốc.

Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, con

sông...
- Sao chiến thắngCâu hỏi: Em có nhận xét gì về tình
cảm của tác giả qua 4 câu thơ trên?
HS trả lời giáo viên kết luận: : Câu thơ
đầu tác giả thể hiện tình cảm yêu tổ
quốc như yêu chính bản thân mình câu
thơ thứ 2 đI rộng ra là yêu mẹ yêu cha
…vợ chồng như yêu chính nghười thân
của mình ,câu 3,4 khi tổ quốc lâm nguy
sẵn sàng hy sinh bảo vệ tổ quốc
Vậy lòng yêu nước là gì ?

* Lòng yêu nước là tình yêu quê
hương đất nước và tinh thần sẵn
sàng đem hết khả năng của mình
Hoạt Động 2. Để cho sinh thấy được phục phụ lợi ích của tổ quốc
lòng yêu nước bắt nguồn từ đâu giáo
viên cho học sinh nghe bài hát Quê
Hương của Đỗ Trung Trung Quân do
nhạc sĩ Giáp Văn Thạch phổ nhạc.
Câu hỏi. Lòng yêu nước bắt nguồn từ
đâu?
- Học sinh thảo luận trả lời
- Giáo viên kết luận:
Lòng yêu nước bắt nguồn từ tình
Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

13

Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

cảm bình dị nhất Cây đa giếng nước
sân đình …cho dù mỗi người đi đâu
về đâu quê hương vẫn hiện trong
tâm trí của mỗi người vì thế mà nhà
văn Giang nam đã từng nói
“Quê hương là chùm khế ngọt
Cho con trèo hái mỗi ngày ”
Hoạt Động 3. Giáo viên chia nhóm để b. Truyền thống yêu nước của
thảo luận
dân tộc Việt Nam
Nhóm 1. Vận dụng kiến thức văn học
hãy lấy một số ca dao, tục ngữ, câu thơ
nói về tình cảm gắn bó với quê hương
đất nước và tình yêu thương đồng bào
giống nòi dân tộc?
- Học sinh trả lời.
Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
- Chính Hữu Hay những câu ca dao
Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương
nhau cùng
Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một
giàn
Nhóm 2. Vận dụng kiến thức về lịch sử,
địa lý, hảy chỉ ra lòng tự hào dân tộc
chính đáng và tinh thần đoàn kết chống

giặc ngoại xâm qua một chiến dịch lịch
sử?
Nhóm 3. Bằng kiến thức địa lý hãy nêu
một hiểu biết của em về quần đảo
Trường Sa Việt Nam?
Nhóm 4. Dựa vào kiến thức lịch sử hãy
kể tên một số anh hùng dân tộc trong
Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

14


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

chiến tranh và anh hùng lao động trong - Tình cảm gắn bó quê hương đất
thời kỳ đổi mới?
nước...
- Tình yêu thương đồng bào dân
tộc...
- Lòng tự hào dân tộc chính đáng...
- Đoàn kết chống gặc ngoại xâm...
- Cần cù lao dộng sáng tạo,lao
động...
Hoạt Động 4
2. Trách nhiệm xây dựng tổ quốc
Giáo viên cho học sinh nghiên cứu khổ
thơ trong bài Việt Nam đất nước tôi của
nhà thơ Trần Nguyên Tử
Đất địa linh, rồng vàng bay lượn
Thành Thăng Long dựng tượng ghi công

Cháu con nối chí cha ông
Đồng tâm vệ Quốc, một lòng an dân

Câu hỏi: Vây là học sinh bản thân em
phải có trách nhiệm như thế nào trong - Chăm chỉ sáng tạo trong học tập
việc xây dựng Tổ Quốc?
lao động có mục đích động cơ học
- Học sinh trả lời
tập đúng đắn
- Tích cực rèn luyện đạo đức tác
phong lối sống trong sáng lành
mạnh đấu tranh chống lại các tiêu
cực lối sống thực dụng xa rời thực
tế hành vi đi ngược lại lợi ích của
dân tộc
- Quan tâm đến đời sống chính trị
của địa phương thực hiện tốt chủ
trương chính sách của đảng và pháp
luật của nhà nước nhà nước
- Tích cực tham gia góp phần xây
dựng quê hương
- Giáo viên kết luận và cho học sinh
quạ sát những hình ảnh thể hiện trách
nhiệm của học sinh

Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

15

Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

Mô hình sản phẩm thân thiện với môi
trường do học sinh nghiên cứu tạo ra

Học sinh bảo vệ môi trường
Hoạt Động 5
Bác Hồ đã dạy “Các vua Hùng đã có 3.Trách nhiệm bảo vệ Tổ Quốc
công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng
nhau giữ lấy nước ”
Câu hỏi: Dựa vào kiến thức lịch sử em
hãy cho biết câu nói trên của Bác vào
ngày, tháng năm nào? Ở đâu?
- Học sinh trả lời
- Giáo viên kết luận: Ngày 19/9/1954
Khu di tích đền Hùng phú Thọ.
Câu hỏi: Để thực hiện lời dạy của Bác
Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

16


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

mỗi học sinh chúng ta phải có trách
nhiệm như thế nào?
- Học sinh trả lời.
- Trung thành với tổ quốc với chế
độ XHCNcảnh giác với mọi âm
mưu kẻ thù phê phán ,đấu tranh với

mọi âm mưu thủ đoạn phá hoại gây
rối an ninh chính trị
- Tích cực học tập rèn luyện sức
khoẻ, bảo vệ gìn giữ môi trường
- Tham gia đăng kí nghĩa vụ quân
sự khi đến tuổi...
- Giáo viên kết luận nội dung.
- Tích cực tham gia các hoạt động
Câu hỏi. Theo em hiện nay độ tuổi nhập ở địa phương
ngũ của thanh niên là bao nhiêu?
- Vân động bạn bè người thân thực
hiện tốt nghĩa vụ bảo vệ tổ quốc
Đến ngày 1/1/2016, áp dụng Luật nghĩa
vụ quân sự điều 30 quy định về độ tuổi
nhập ngũ được như sau:
"Công dân đủ 18 tuổi được gọi nhập
ngũ; độ tuổi gọi nhập ngũ từ đủ 18 tuổi
đến hết 25 tuổi; công dân được đào tạo
trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm
hoãn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập
ngũ đến hết 27 tuổi.”

Thanh niên lên đường nhập ngũ

Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

17


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

Các vua Hùng đã có công dựng nước
Bác cháu ta phải cùng nhau giữ nước đó
là trách nhiêm của tất cả chúng ta trong
công cuộc xây dựng đất nước hiện nay.

Kết Luận. Mục tiêu tổng quát chiến
lược phát triển KT- XH của đất
nước ta là đưa dất nước ta thoát
khỏi tình trạng kém phát triển nâng
cao đời sống văn hoá vật chất tinh
thần của nhân dân tạo nền tảng đến
năm 2020 nước ta trở thành một
nước công nghiệp. Chính vì vậy thế
hệ trẻ chúng ta cần phải phát huy
được truyền thống yêu nước tiếp
bước cha ông xây dựng tổ quốc
ngày càng giàu đẹp.

V. Củng cố dặn dò. Các em về nhà làm bài tập, học bài cũ và đọc qua bài mới.
Bài tập củng cố
1. Hành vi nào sau đây phá hoại công cuộc cách mạng của đất nước ta :
a. Xuyên tạc đường lối chính sách của đảng
b. Cấu kết với bọn phản động phá hoai đất nước
c. Tham ô tham nhũng
d. Thoái hoá biến chất của cán bộ đảng viên
e. Buôn lậu làm hàng giả
f. Vi phạm pháp luật
g. Tất cả các hành vi trên
2. Biểu hiện nào sau đây thể hiện lòng yêu nước

a. Tình cảm yêu quý gắn bó quê hương
b. Nhớ về cội nguồn,biết ơn thế hệ trước
c. Phát huy giá trị vật chất và tinh thần của dân tộc
d. Giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc
e. Phát triển nền văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc văn hoá dân tộc
f. Sẵn sàng bảo vệ tổ quốc
g. Tham gia các hoạt động xã hội tự thiện
h. Tất cả các biểu hiện trên

Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

18


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

6. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Sau khi áp dụng những phương pháp như đã nêu, thì học sinh đã có sự chuyển
biến kết quả rõ rệt. Cụ thể là
- Chất lượng bộ môn GDCD được nâng lên rõ rệt và các em đã có thể mạnh dạn
tự tin trình bày ý kiến cá nhân mình trước những vấn đề mà giáo viên đặt ra
trong các tiết học. Kỹ năng tư duy và phân tích tổng hợp từ các môn học khác
của các em đã có sự tiến bộ, hiểu biết rộng hơn, tạo hứng thú học tập không con
cứng nhắc như là những tiết chính trị đơn thuần.
Lớp
10B1
10B2
10B3
10B4
10B5

10B6

Sĩ
số
42
49
48
47
41
47

SL
26
20
22
20
16
20

Khá
%
61
40.8
45.8
43
39.1
42.5

SL
7

5
2
4
1
4

Giỏi
%
17
10.2
4.1
8.5
2.4
8.7

SL
9
24
24
23
20
20

T Bình
%
22
49
50.1
48.5
48.8

42.5

SL
0
0
0
0
4
3

Yếu
%
0
0
0
0
9.7
6.3

Kém
SL
%
0
0
0
0
0
0

0

0
0
0
0
0

Trên đây là toàn bộ thực tiễn các phương pháp dạy bộ môn GDCD ở
trường THPT Nông Cống 4, tôi đã thực hiện trong năm học vừa qua. Với những
điều bản thân đã lĩnh hội được, hy vọng sẽ có được bài học đóng góp phần nào
để có thể nâng cao chất lượng và hiệu quả khi giảng dạy theo tinh thần đổi mới
căn bản toàn diện sự nghiệp giáo dục.
C. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận: Từ kết quả thu được và, hơn nữa, từ bản thân môn Giáo dục công
dân (vốn đã là một môn học tổng hợp, bao gồm các kiến thức: triết học; đạo đức;
Kinh tế - Chính trị học; Chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước... lại còn
được tích hợp, lồng ghép các nội dung: giáo dục dân số và sức khỏe sinh sản vị
thành niên; giáo dục môi trường; giáo dục giá trị, kỹ năng sống, thiết nghĩ việc
tích hợp, lồng ghép các nội dung kiến thức liên quan vào bài học là không khó,
hoàn toàn có tính khả thi trong việc phát huy hơn nữa khả năng tự học của người

Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

19


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

học, cũng như góp phần hình thành và rèn luyện các kỹ năng sống cho học sinh,
đáp ứng được mục tiêu giáo dục hiện nay. Tuy nhiên, việc áp dụng nguyên tắc
này vào trong dạy học còn gặp nhiều khó khăn do sách báo, tài liệu tham khảo,

cơ sở vật chất, trang thiết bị... phục vụ cho quá trình dạy học còn thiếu. Hơn nữa,
việc ứng dụng công nghệ thông tin, sưu tầm các tư liệu điện tử, tranh ảnh, phim
liên quan đến nội dung bài học còn hạn chế; việc chuẩn bị giáo án điện tử đòi hỏi
rất công phu nên nhiều khi giáo viên còn ngại thực hiện.
2. Kiến nghị:
Để thuận lợi cho việc tích hợp kiến thức liên môn, đề nghị các cấp lãnh
đạo, quản lý giáo dục quan tâm, tạo điều kiện hơn nữa trong việc trang bị sách
báo, tài liệu, đồ dùng dạy học, máy chiếu, băng hình ...để giáo viên chúng tôi có
thể áp dụng nguyên tắc dạy học này một cách thiết thực, hiệu quả nhất.
Trên đây là kinh nghiệm “sử dụng kiến thức liên môn để dạy bài 14
GDCD lớp 10”. Vì điều kiện thời gian nghiên cứu có hạn, không tránh khỏi
những thiếu sót. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của Ban giám hiệu nhà
trường, các đồng chí đồng nghiệp và cán bộ phụ trách chuyên môn cấp trên để đề
tài của tôi được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Sách giáo khoa GDCD lớp 10
Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

20


Sáng kiến kinh nghiệm năm học: 2015- 2016

- Tài liệu tập huấn chuẩn kiến thức kỹ năng
- Tuyển tập những bài thơ về quê hương đất nước Nhà XBGD.
- Sách giáo khoa lịch sử, địa lý, Ngữ văn, GDQP - AN lớp 10,11,12
- Băng hình bài hát ca ngợi quê hương đất nước.

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Nông Cống, ngày 25 tháng 5 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, không sao chép nội dung của người
khác.

Phạm Hữu Tân

Giáo viên: Phạm Hữu Tân – Trường THPT Nông Cống 4

21