TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU gạo VIỆT NAM năm 2014

TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU GẠO VIỆT NAM NĂM 2014
Xuất khẩu gạo năm 2014 giảm, 2015 không lạc quan
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, đến ngày 18/12/2014 cả nước đã xuất khẩu
5,96 triệu tấn gạo, giảm 11% so với năm 2013 (6,71 triệu tấn). Sang năm 2015,
tình hình xuất khẩu gạo dự báo sẽ tiếp tục khó khăn.
Mục tiêu của Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) là xuất khẩu 6,2 triệu tấn gạo
trong cả năm 2014, giảm nhẹ so với mục tiêu 6,5 triệu tấn dự báo hồi đầu năm.
Trong số gạo xuất khẩu trên, thị trường châu Á, châu Phi chiếm 83% lượng gạo
xuất khẩu, còn lại là xuất sang thị trường châu Mỹ, châu Âu, châu Đại Dương.
Giá gạo xuất khẩu của Việt Nam năm 2014 biến động khá mạnh trong bối cảnh bị
cạnh tranh khốc liệt. Gần như trong suốt cả năm 2014, giá gạo Thái Lan rẻ hơn gạo
Việt Nam – điều hiếm thấy trong lịch sử do Thái Lan có nguồn cung dồi dào, và
đồng baht Thái (đơn vị tiền tệ của Thái Lan) nhiều giai đoạn mất giá mạnh khiến
giá gạo Thái quy ra đô la Mỹ trở nên rẻ hơn.
Tuy nhiên, theo Bộ Công thương, năm 2014 cũng ghi nhận việc xuất khẩu được
khối lượng lớn gạo sang Philippines, Malaysia và Indonesia, đồng thời vẫn duy trì
tốc độ xuất khẩu sang Trung Quốc kể cả trong giai đoạn căng thẳng ở Biển Đông.
Các chương trình thu mua tạm trữ của chính phủ đã có hiệu quả ngăn giá giảm
trong những thời điểm nguồn cung tăng khi vào vụ thu hoạch mới.
Sau khi giảm giá trong quí 1 (372 đô la Mỹ/tấn với loại 5% tấm vào trung tuần
tháng 3), giá gạo xuất khẩu của Việt Nam khởi sắc trở lại từ khi ký được hợp đồng
lớn 800.000 tấn với Philippines, , cộng thêm một số yếu tố khác như chương trình
thu mua tạm trữ của Chính phủ và xuất khẩu đều đặn sang Trung Quốc qua biên
giới.
Xuất khẩu gạo qua đường mậu biên sang Trung Quốc bị gián đoạn trong khoảng
thời gian ngắn khoảng 5-6 tuần (từ cuối tháng 5 đến đầu tháng 7) do chính sách
kiểm soát chặt chẽ gạo nhập khẩu trên toàn biên giới của nước này. Nhìn chung
xuất khẩu sang Trung Quốc năm 2014 vẫn tiến triển tốt, song tiến độ xuất khẩu
sang thị trường này năm 2014 không còn đều đặn như những năm trước, khi chính
phủ Trung Quốc tăng cường chú trọng hỗ trợ người trồng lúa bằng giá sàn gạo thu
mua của dân, cộng với việc tăng nhập khẩu từ những nguồn cung khác như

Pakistan, Thái Lan, Lào….


Đồ thị giá xuất khẩu trung bình gạo Việt Nam năm 2014

Tính chung trong cả năm 2014, giá gạo xuất khẩu trung bình của Việt Nam ở mức
439USD/tấn (FOB) tăng 2%/tấn so với năm ngoái. Trong đó, gạo chất lượng thấp
giá tăng nhẹ, còn gạo chất lượng cao giá giảm nhẹ, với loại 5% tấm giảm khoảng
4-5%, từ mức 413 USD/tấn hồi đầu năm xuống 393 USD/tấn vào cuối năm.
Sau khi cân đối khối lượng gạo đã được giao cho đối tác với hợp đồng đã ký đến
cuối năm 2014, doanh nghiệp hội viên VFA vẫn còn gần 1 triệu tấn gạo đang chờ
giao cho đối tác trong năm 2015.
Trên thị trường trong nước, giá lúa gạo diễn biến cùng chiều với gạo xuất khẩu,
giảm trong 2 quý đầu năm, tăng khá mạnh vào quý III và giảm nhẹ trong quý IV.
Thời điểm giá lúa cao nhất trong năm là đầu tháng 8, khi gạo nguyên liệu của
giống IR 50404 đạt 7.500-7.600 đồng/kg và gạo nguyên liệu của giống lúa hạt dài
OM 4218, OM 5451 đạt 7.800-7.900 đồng/kg.

Thời điểm
23/1/2014
Loại lúa gạo

22/3/2014

22/6/2014

23/9/2014

22/12/2014

Lúa khô tại kho
loại thường
Lúa dài
Gạo nguyên liệu
loại 1 làm ra gạo
5% tấm
Gạo nguyên liệu
làm ra gạo 25%
tấm
Gạo thành phẩm
5% tấm không bao
bì tại mạn
Gạo 15% tấm
Gạo 25% tấm

5.650–5.750 5.250 – 5.350 5.200–5.300

5.600–5.700

5.450-5.550

5.900–6.000 5.550 – 5.650 5.500–5.600
7.350-7.450 7.050 – 7.150 6.800–6.900

5.800–5.900
7.400–7.500

5.650-5.750
7.100-7.200

7.150-7.250

6.700 – 6.800 6.550–6.650

7.300–7.400

6.850-6.950

8.350–8.450 7.750 – 7.850 8.050–8.150

9.050–9.150

8.100-8.200

7.950–8.050 7.950 – 8.050 7.650–7.750
7.750 –
7.250 – 7.350 7.350–7.450
7.850

8.700–8.800
8.150–8.250

7.700-7.800
7.350-7.450

Giá lúa gạo nguyên liệu tại ĐBSCL (đồng/kg)

Tính chung trong cả năm 2014, giá lúa gạo trên thị trường Việt Nam giảm nhẹ
khoảng 5%. Vào những ngày cuối năm, các hợp đồng xuất khẩu đã gần hoàn tất,

nhưng lượng lúa tồn trữ cũng không còn nhiều. Như vậy, có thể nói cung – cầu lúa
gạo năm 2014 của Việt Nam khá cân đối.