skkn nâng cao chất lượng quản lý công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu trong trường tiểu học

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
MÔ TẢ SÁNG KIẾN
Mã số: ……………………………………...........................................
1. Tên sáng kiến:
Nâng cao chất lượng quản lý công tác Bồi dưỡng học sinh năng khiếu
trong trường Tiểu học
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
Quản lí giáo dục Tiểu học
3. Mơ tả bản chất của sáng kiến:
3.1. Tình trạng giải pháp đã biết
3.1.1. Hiện trạng trước khi áp dụng giải pháp mới
Trong giai đoạn hiện nay, đất nước ta đang phát triển và hội nhập quốc tế,
rất cần những con người có đức, có tài, những con người phát triển toàn diện,
nhà trường tiểu học là nơi đào tạo nền tảng vững chắc cho những con người ấy;
Nghị quyết Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương khoá XI về
đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, trong mục tiêu có đề cập đến nội
dung là: “…giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện và phát huy tốt
nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân…” và “Đối với giáo dục phổ
thơng, tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực công
dân. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng,
truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kĩ năng thực
hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Phát triển khả năng sáng tạo, tự học,
khuyến khích tự học suốt đời…”;
Với những mục tiêu đó, Ngành Giáo dục nói chung và Trường Tiểu học
của chúng tơi nói riêng đã và đang thực hiện nhiệm vụ quan trọng góp phần đạt
được mục tiêu của Đảng và Nhà nước đề ra, nhiệm vụ đó là: nâng cao chất
lượng bồi dưỡng học sinh năng khiếu;
Đối với nhà trường chúng tôi, công tác Bồi dưỡng học sinh năng khiếu
luôn được xác định là một trong những hoạt động chuyên môn chủ chốt, đã tổ

chức thực hiện qua nhiều năm học, cho đến nay cơng tác này vẫn được duy trì
và đang tiếp tục thực hiện. Những năm qua, quản lý chỉ đạo công tác Bồi dưỡng
học sinh năng khiếu, tôi đã vận dụng các giải pháp sau:
- Tổ chức khảo sát chất lượng nắm tình hình học sinh;
- Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng;
- Phân công giáo viên chủ nhiệm và giáo viên dạy Bộ môn bồi dưỡng;
- Tuyển chọn học sinh năng khiếu thông qua giáo viên chủ nhiệm và giáo
1


viên dạy Bộ môn;
- Tổ chức thực hiện công tác bồi dưỡng;
- Theo dõi tiến độ thực hiện của giáo viên;
- Đánh giá rút kinh nghiệm qua từng tháng, học kì, cuối năm;
- Tuyên dương khen thưởng các cá nhân đã đạt thành tích.
Vận dụng các giải pháp trên để quản lý công tác Bồi dưỡng học sinh năng
khiếu trong thời gian qua, tôi đã rút ra được những ưu điểm và thấy được những
nhược điểm của giải pháp như sau:
3.1.2. Ưu điểm của giải pháp cũ
- Công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu được thực hiện xuyên suốt
trong nhà trường và kết quả đạt được trong từng năm học được nâng lên;
- Đội ngũ giáo viên thực hiện đúng theo kế hoạch đề ra, tham gia bồi
dưỡng học sinh năng khiếu theo sự phân công của Ban giám hiệu. Một số giáo
viên rất nhiệt tình, hứng thú với công tác này;
- Tổ chức bồi dưỡng đầy đủ các môn năng khiếu theo yêu cầu và bồi
dưỡng đủ đối tượng học sinh từ lớp 1 đến lớp 5;
- Học sinh tích cực tham gia vào các lớp bồi dưỡng, có ý thức tự học, tự
rèn, thể hiện được khả năng sáng tạo trong học tập.
3.1.3. Nhược điểm của giải pháp cũ
- Một số giáo viên cịn xem nhẹ cơng tác Bồi dưỡng học sinh năng khiếu,

chưa có sự đầu tư cho việc bồi dưỡng, chưa thấy được tầm quan trọng của công
tác này;
- Năng lực của một số giáo viên còn hạn chế, nên kết quả bồi dưỡng ở
một số lớp chưa cao;
- Việc tuyển chọn học sinh năng khiếu còn hạn hẹp, giáo viên thường chú
ý đến các em năng khiếu ở năm học trước, chưa phát huy hết tiềm năng của lớp,
nên số lượng học sinh năng khiếu còn khiêm tốn;
- Nội dung kiến thức bồi dưỡng chưa theo hệ thống, phương pháp bồi
dưỡng chưa đa dạng, nên công tác bồi dưỡng của giáo viên gặp không ít khó
khăn;
- Một số phụ huynh chưa hợp tác với nhà trường để tạo điều kiện cho con
em tham gia các lớp bồi dưỡng, do đó cịn một số học sinh có năng khiếu nhưng
chưa được tham gia bồi dưỡng;
Trong thời gian qua, tôi thực hiện các giải pháp quản lý công tác Bồi
dưỡng học sinh năng khiếu tuy đã đạt đuợc nhiều kết quả, nhưng vẫn còn những
nhược điểm cần phải khắc phục. Thế nên, tôi nghiên cứu sáng kiến “Nâng cao
chất lượng quản lý công tác Bồi dưỡng học sinh năng khiếu trong trường Tiểu
học” với mong muốn là tìm ra những giải pháp tích cực để khắc phục những
2


nhược điểm đã nêu, đồng thời giúp cho công tác Bồi dưỡng học sinh năng khiếu
của nhà trường ngày càng có hiệu quả cao hơn.
3.2. Nội dung giải pháp đề nghị cơng nhận là sáng kiến
3.2.1. Mục đích của giải pháp:
Nghiên cứu thực hiện giải pháp quản lý công tác Bồi dưỡng học sinh năng
khiếu với mục đích là:
- Giúp cho giáo viên nhận thức được công tác Bồi dưỡng học sinh năng
khiếu là một trong những nhiệm vụ quan trọng của nhà trường;
- Nâng cao năng lực quản lý công tác Bồi dưỡng học sinh năng khiếu cho

đội ngũ cán bộ quản lý của trường;
- Nâng cao năng lực giảng dạy của đội ngũ giáo viên, đặc biệt là năng lực
Bồi dưỡng học sinh năng khiếu;
- Nâng cao năng lực học tập của học sinh, giúp học sinh phát triển khả
năng tư duy sáng tạo, rèn kĩ năng cho học sinh trong quá trình học tập;
- Xây dựng nền tảng kiến thức vững chắc cho học sinh tiểu học, đồng thời
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường;
Xác định được mục đích của giải pháp, tơi đã áp dụng các giải pháp mới
vào việc quản lý công tác Bồi dưỡng học sinh năng khiếu ở một số nội dung cụ
thể.
3.2.2. Nội dung của giải pháp
- Tính mới, sự khác biệt của giải pháp mới so với giải pháp cũ
Đề tài nêu bật được các giải pháp tích cực để quản lý cơng tác Bồi dưỡng
học sinh năng khiếu, các giải pháp đó là:
+ Tổ chức bồi dưỡng, nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và giáo viên
tồn trường về cơng tác Bồi dưỡng học sinh năng khiếu, để có sự nhận thức
đúng đắn về công tác này, thấy được sự cần thiết phải thực hiện với tinh thần
trách nhiệm cao;
+ Xây dựng chương trình bồi dưỡng cụ thể phù hợp với năng lực, trình độ
học sinh, tư vấn các phương pháp dạy học tích cực, giúp cho đội ngũ giáo viên
có đầy đủ năng lực, kiến thức, phương pháp giảng dạy, vững vàng tham gia vào
các hoạt động dạy học cũng như tham gia bồi dưỡng học sinh năng khiếu;
+ Phân công giáo viên bồi dưỡng có sự phối hợp giữa các giáo viên có
liên quan đến từng mơn học;
+ Tổ chức tuyển chọn bồi dưỡng học sinh năng khiếu với nhiều hình thức
phong phú, giúp cho công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu của trường có hiệu
quả cao hơn;
+ Tăng cường cơng tác phối hợp giữa các lực lượng giáo dục, tạo sức
mạnh tổng hợp để thực hiện công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu.
3

- Các bước thực hiện của giải pháp mới
Giải pháp đã thực hiện:
+ Giải pháp kỹ thuật: Vận dụng kỹ thuật xây dựng nề nếp thực hiện công
tác bồi dưỡng một cách khoa học, có hệ thống, có hiệu quả; kỹ thuật trong công
tác phối hợp; kỹ thuật trong việc tuyển chọn học sinh và giáo viên trong công
tác bồi dưỡng; kỹ thuật trong việc xây dựng chương trình bồi dưỡng;
+ Giải pháp quản lý: Xây dựng kế hoạch thực hiện một cách cụ thể, chi
tiết; triển khai kế hoạch đến các tổ chuyên môn, giáo viên; triển khai các văn
bản chỉ đạo chuyên môn, văn bản hướng dẫn bồi dưỡng học sinh năng khiếu của
cấp trên; tổ chức thực hiện kế hoạch đã đề ra; tổ chức kiểm tra giám sát, đánh
giá rút kinh nghiệm kịp thời;
+ Giải pháp tác nghiệp: Phối hợp tổ chức các hoạt động trong nhà trường
phục vụ cho công tác bồi dưỡng; tổ chức nâng cao nhận thức và bồi dưỡng năng
lực cho đội ngũ giáo viên; phối hợp tham gia xây dựng chương trình nội dung
kiến thức, phương pháp bồi dưỡng;
+ Giải pháp ứng dụng tiến bộ kĩ thuật: Áp dụng các giải pháp kỹ thuật vào
thực tiễn như: Nhà trường tuyển chọn được đội ngũ giáo viên có năng lực tham
gia cơng tác bồi dưỡng, đồng thời tuyển chọn được đội tuyển học sinh năng
khiếu của trường, sẵn sàng tham gia các hội thi do các cấp tổ chức (cấp huyện,
cấp tỉnh, cấp toàn quốc).
Các giải pháp trên được vận dụng đan xen vào các nội dung quản lý chỉ
đạo công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu như sau:
a. Những vấn đề cần thiết đối với người cán bộ quản lý trong công tác
quản lý chỉ đạo
Trong nhà trường tiểu học, người cán bộ quản lý có vai trị quan trọng
trong tổ chức điều hành hoạt động chun mơn, trong đó có cơng tác bồi dưỡng
học sinh năng khiếu. Để việc quản lý chỉ đạo có hiệu quả thì người cán bộ quản
lý phải chú ý đến các vấn đề sau đây:

- Tự học tự rèn nâng cao trình độ chuyên mơn, nghiệp vụ, trình độ chính
trị;
- Thường xun bồi dưỡng năng lực quản lý chuyên môn;
- Luôn đổi mới phương pháp quản lý phù hợp với tình hình thực tế của
trường;
- Luôn nắm bắt những yêu cầu mới về chuyên môn, cũng như về công tác
bồi dưỡng và các hội thi do cấp trên tổ chức để triển khai kịp thời;
- Trong quản lý chỉ đạo phải có tính sáng tạo, nhạy bén để giải quyết tốt
mọi vấn đề;
- Rèn cho mình tính kiên trì, nhẫn nại, kĩ năng xử lý tình huống;
- Gương mẫu về mọi mặt, ln là tấm gương sáng cho đồng nghiệp noi
4


Theo;
- Tạo được uy tín đối với giáo viên, ln là chỗ dựa vững chắc cho giáo
viên khi gặp khó khăn trong hoạt động chuyên môn;
- Tạo môi trường làm việc thân thiện, tránh gây áp lực trong làm việc;
- Xây dựng khối đoàn kết thống nhất trong nhà trường từ cán bộ quản lý
đến giáo viên.
b. Các giải pháp quản lý công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu áp
dụng tại trường tiểu học
b.1. Nâng cao nhận thức, bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ giáo viên về
công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu
Trong nhà trường, một số giáo viên rất ngán ngại cơng tác bồi dưỡng, cịn
xem nhẹ cơng tác này, có tư tưởng “được khơng mừng, mất khơng lo”, học sinh
đạt thành tích bao nhiêu cũng được, vì thế giáo viên chỉ thực hiện theo sự phân
cơng, chưa thể hiện sự nhiệt tình trong cơng tác. Nhưng cũng có một số giáo
viên do khơng đủ năng lực dạy bồi dưỡng nên không quan tâm nhiều đến cơng
tác này. Tìm hiểu tình hình thực tế của đội ngũ giáo viên nhà trường, chúng tôi

tổ chức nâng cao nhận thức và bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ giáo viên như
sau:
- Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên
+ Tuyên tuyền các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng về chiến lược, giải pháp,
mục tiêu giáo dục đào tạo nhất là đối với giáo dục tiểu học. Cụ thể là Nghị quyết
Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương khố XI về đổi mới căn bản,
tồn diện giáo dục và đào tạo;
+ Triển khai các văn bản chỉ đạo về công tác bồi dưỡng học sinh năng
khiếu của cấp trên và kế hoạch bồi dưỡng học sinh năng khiếu của nhà trường,
nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu, giúp
giáo viên hiểu sâu sắc về tầm quan trọng của công tác này đối với ngành, nhà
trường và gia đình học sinh;
+ Đưa các nội dung nhận thức về học sinh năng khiếu, học sinh tài năng
vào sinh hoạt chuyên môn.
- Bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ giáo viên
+ Bồi dưỡng tư tưởng, chính trị, phẩm chất theo Chuẩn nghề nghiệp giáo
viên Tiểu học;
+ Bồi dưỡng kiến thức khoa học, triển khai cho giáo viên nắm vững các
văn bản chỉ đạo về chuyên môn của các cấp, nắm vững chương trình giảng dạy
theo Chuẩn kiến thức kĩ năng và nội dung giảm tải theo Công văn 5842 của Bộ
Giáo dục và Đào tạo;
+ Bồi dưỡng năng lực sư phạm bao gồm: phương pháp dạy học tích cực,
kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tổ chức các hoạt động tập thể, kĩ năng thiết kế bài dạy,
kĩ năng sử dụng thiết bị dạy học;
5


+ Bồi dưỡng giáo viên thông qua sinh hoạt chuyên đề, sinh hoạt tổ chuyên
môn, tổ chức thao giảng dự giờ trong nhà trường;
Ngồi ra chúng tơi ln động viên, tạo điều kiện thật tốt cho giáo viên

tham gia học tập các lớp nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ, học tập bằng
nhiều hình thức: học qua báo, đài, mạng Internet, thường xuyên cập nhật kiến
thức... làm hành trang cho mình để thực hiện cơng tác giảng dạy.
b.2. Tổ chức nắm tình hình học sinh đầu năm
Tổ chức khảo sát chất lượng để nắm được tình hình học sinh toàn trường
vào đầu năm học; chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm lớp mới tìm hiểu học sinh thơng
qua giáo viên chủ nhiệm lớp cũ, nắm số lượng đội tuyển học sinh năng khiếu và
số lượng học sinh năng khiếu đạt giải của năm học trước báo cáo cho tổ trưởng
chuyên môn, chỉ đạo các tổ trưởng tổng hợp số lượng học sinh năng khiếu của
từng khối báo cáo cho Ban giám hiệu. Đây cũng là một trong những cơ sở để
người cán bộ quản lý xây dựng kế hoạch chỉ đạo công tác bồi dưỡng học sinh
năng khiếu cho năm học này.
b.3. Xây dựng kế hoạch chỉ đạo công tác bồi dưỡng học sinh năng
khiếu
- Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh năng khiếu của trường ngay từ
đầu năm học, căn cứ vào hướng dẫn của Phòng Giáo dục và Đào Tạo và kế
hoạch năm học của nhà trường, đồng thời dựa trên cơ sở kết quả học sinh năng
khiếu đạt được ở năm học trước và tình hình thực tế của nhà trường ở năm học
này. Xây dựng kế hoạch thật cụ thể, chi tiết, thể hiện rõ số tiết bồi dưỡng/ tuần,
thời gian, hình thức bồi dưỡng (bồi dưỡng tại lớp học và bồi dưỡng tập trung),
những môn năng khiếu được tổ chức bồi dưỡng, đối tượng được bồi dưỡng (học
sinh năng khiếu từ lớp 1 đến lớp 5), những giáo viên tham gia công tác bồi
dưỡng;
- Triển khai kế hoạch trên cuộc họp chuyên môn, chỉ đạo giáo viên thực
hiện đúng theo kế hoạch đề ra;
- Chỉ đạo các tổ chuyên môn hàng tháng sơ kết đánh giá việc thực hiện
công tác này, báo cáo cho Ban giám hiệu nếu gặp khó khăn vướng mắc trong
quá trình thực hiện để có sự hỗ trợ giúp đỡ.
b.4. Tuyển chọn học sinh năng khiếu
Trong quá trình tổ chức thực hiện công tác bồi dưỡng học sinh năng

khiếu, khâu tuyển chọn học sinh năng khiếu là một trong những khâu quan trọng
nhất. Ngoài những học sinh năng khiếu của năm học trước, phải phát triển thêm
để đảm bảo và nâng cao số lượng, đồng thời phải có chất lượng. Chọn lựa sao
cho chính xác, đúng đối tượng khơng bỏ sót em nào. Để thực hiện tốt khâu tuyển
chọn học sinh năng khiếu chúng tôi tổ chức như sau:
- Yêu cầu giáo viên có thể tuyển chọn đối tượng học sinh thông qua các
giờ học; dựa vào việc kiểm tra bài làm; hoặc tuyển chọn thơng qua các vịng thi
(đối với Olympic tiếng Anh và Giải toán trên mạng Internet);
6


- Tuyển chọn học sinh năng khiếu của từng lớp: Giao cho giáo viên chủ
nhiệm và giáo viên dạy Bộ môn phát hiện và thành lập đội tuyển học sinh năng
khiếu của lớp. Việc phát hiện học sinh năng khiếu của lớp là việc làm xuyên suốt
của giáo viên trong q trình dạy học, khơng phải bằng lịng với số lượng đã có
sẵn rồi dừng lại mà phải phát triển thêm. Nếu giáo viên nhiệt tình, khéo léo
trong việc tuyển chọn thì nguồn học sinh năng khiếu của lớp sẽ dồi dào và tăng
dần số lượng;
- Học sinh lớp 1, các em như tờ giấy trắng, việc tuyển chọn học sinh năng
khiếu ngay đầu năm học là rất khó đối với giáo viên. Vì vậy giáo viên dạy lớp 1
phải luôn quan tâm theo dõi phát hiện những biểu hiện, khả năng học của học
sinh để tuyển chọn chính xác, bởi vì nguồn học sinh năng khiếu của lớp 1 là
nguồn nền tảng của nhà trường, nên việc tuyển chọn học sinh ngay từ lớp 1 là
rất cần thiết;
- Tuyển chọn học sinh năng khiếu của trường: Nhà trường tổ chức các
hoạt động, các hội thi để tuyển chọn học sinh năng khiếu thành lập đội tuyển của
trường, đây là đội tuyển nòng cốt để dự thi các cấp. Các hoạt động đó là: Rung
chng vàng (ơn tổng hợp kiến thức ở tất cả các môn học), hội thi vẽ tranh theo
chủ đề, hội thi hát dân ca, hội thi kể chuyện theo sách, hội thi Chúng em kể
chuyện Bác Hồ… Việc tổ chức thật chu đáo, thiết thực thu hút được học sinh

tham gia, điều quan trọng là chọn được học sinh năng khiếu thật sự;
- Phát huy vai trò của giáo viên tổng phụ trách đội, đây là cánh tay đắc lực
giúp cho người cán bộ quản lý trong việc tổ chức các hoạt động để tuyển chọn
học sinh năng khiếu của trường;
Việc tuyển chọn học sinh năng khiếu không phải thực hiện chỉ một vài
ngày ở đầu năm học là đủ, bởi vì năng lực học tập của học không đồng đều,
trong cùng một thời gian các em chưa bọc lộ hết khả năng của mình. Do đó giáo
viên phải kiên trì, trong q trình giảng dạy ngồi đội tuyển đã có phải tiếp tục
theo dõi để phát hiện thêm, đây là cách chọn dự trữ nguồn học sinh năng khiếu
cho những năm học tiếp theo.
b.5. Phân công, tuyển chọn đội ngũ giáo viên tham gia vào công tác
bồi dưỡng học sinh năng khiếu
Phân công giáo viên tham gia công tác bồi dưỡng là việc làm hết sức cần
thiết, học sinh năng khiếu có hứng thú trong học tập, có tham gia các lớp bồi
dưỡng đầy đủ, có chất lượng và có đạt giải trong các hội thi hay khơng phần lớn
là do vai trị trách nhiệm của người giáo viên được phân công bồi dưỡng. Do đó
trong phân cơng chúng tơi có kết hợp với tuyển chọn dựa vào năng lực, sở
trường và tinh thần thái độ làm việc của giáo viên, chúng tôi thực hiện như sau:
- Bồi dưỡng tại lớp học: Phân công giáo viên chủ nhiệm bồi dưỡng học
sinh năng khiếu của lớp mình phụ trách;
- Bồi dưỡng tập trung: Các học sinh tham gia bồi dưỡng tập trung là được
sự tuyển chọn của nhà trường, đây là đội tuyển cần được trang bị đầy đủ kiến
thức, sẵn sàng để tham gia hội thi các cấp. Do đó phân cơng giáo viên dạy bồi
7


dưỡng nên có sự chọn lựa đúng năng lực, sở trường của giáo viên để thực hiện
có chất lượng. Chúng tôi chọn và phân công giáo viên dạy bồi dưỡng với tiêu
chí sau: Giáo viên có trình độ, năng lực chun mơn vững vàng, có lương tâm
nghề nghiệp, say sưa với cơng việc, uy tín, nhiệt tình, có tinh thần trách nhiệm

cao, có tinh thần học hỏi, có kĩ năng, tính sáng tạo, có nhiều kinh nghiệm, có sức
khoẻ tốt;
- Đối với giáo viên bồi dưỡng tập trung bước đầu sẽ gặp khó khăn, do đó
khi phân cơng có sự hỗ trợ của các giáo viên có liên quan, chúng tôi thực hiện
phân công như sau:
+ Năng khiếu Olympic tiếng Anh, phân công giáo viên dạy tiếng Anh bồi
dưỡng; giáo viên dạy tin học hỗ trợ về phòng máy vi tính;
+ Năng khiếu Giải tốn tiếng Việt trên Internet, phân công giáo viên dạy
Tin học bồi dưỡng; mỗi tổ chuyên môn phân công một giáo viên hỗ trợ về kiến
thức và phương pháp giải toán;
+ Năng khiếu Giải toán tiếng Anh trên Internet, phân công giáo viên dạy
Tin học bồi dưỡng; giáo viên dạy tiếng Anh hỗ trợ dịch từ sang Tiếng Việt, phân
công mỗi tổ chuyên môn khối 4, 5 một giáo viên hỗ trợ về kiến thức và phương
pháp giải tốn;
+ Năng khiếu Tin học trẻ phân cơng giáo viên dạy Tin học bồi dưỡng;
+ Năng khiếu vẽ phân công giáo viên dạy Mĩ thuật bồi dưỡng;
+ Năng khiếu hát phân công giáo viên dạy Âm nhạc bồi dưỡng;
+ Năng khiếu kể chuyện, phân công 2 giáo viên có năng khiếu kể chuyện
bồi dưỡng;
+ Năng khiếu thể dục thể thao phân công giáo viên dạy Thể dục bồi
dưỡng;
+ Năng khiếu về kiến thức An tồn giao thơng, kiến thức ngồi giờ lên
lớp, phân cơng giáo viên Tổng phụ trách Đội bồi dưỡng và giáo viên chủ nhiệm
hỗ trợ;
+ Năng khiếu về kiến thức Đội phân công giáo viên Tổng phụ trách Đội
bồi dưỡng;
+ Năng khiếu Viết đúng - Viết đẹp, phân cơng 2 giáo viên có năng khiếu
viết chữ đẹp bồi dưỡng và giáo viên chủ nhiệm hỗ trợ;
+ Các kiến thức về văn hố, phân cơng giáo viên chủ nhiệm bồi dưỡng;
Thực hiện tốt việc phân công bồi dưỡng, người cán bộ quản lý rất thuận

lợi trong việc theo dõi kiểm tra nắm bắt tiến độ thực hiện.
b.6. Xây dựng chương trình bồi dưỡng
Chương trình bồi dưỡng học sinh năng khiếu khơng có những qui định bắt
buộc nào, cũng khơng có sách hướng dẫn chi tiết cụ thể, trong khi đó nhà trường
phải tổ chức cho học sinh vừa học chính khố vừa phối hợp nâng cao. Vì thế
8


việc soạn thảo chương trình bồi dưỡng là việc làm hết sức khó khăn nếu như
chúng ta khơng có sự tham khảo tìm tịi. Để xây dựng chương trình bồi dưỡng
hiệu quả, địi hỏi phải có sự sáng tạo của người cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên
môn và kể cả giáo viên. Thực hiện xây dựng chương trình bồi dưỡng như sau:
- Thành lập Ban xây dựng chương trình bồi dưỡng gồm cán bộ quản lý, tổ
trưởng của năm khối lớp từ lớp 1 đến lớp 5 và giáo viên;
- Cán bộ quản lý là người duyệt chương trình;
- Xây dựng chương trình cho việc bồi dưỡng đảm bảo thời lượng tiết,
tuần, học kì, cả năm và đảm bảo đủ các mơn;
- Xây dựng chương trình từ cơ bản đến nâng cao, từ đơn giản đến phức
tạp, tức là phải khắc sâu kiến thức cơ bản của chương trình chính khố từ đó vận
dụng để nâng cao dần. Xây dựng chương trình cịn tuỳ thuộc vào năng lực, trình
độ của học sinh. Trên cơ sở kiến thức cơ bản, xác định rõ mục đích, yêu cầu bồi
dưỡng kiến thức kĩ năng, xây dựng chương trình nhằm phát triển tư duy cho học
sinh năng khiếu;
- Mỗi dạng bài tập cần phải luyện tập nhiều lần, đưa ra nhiều cách giải,
đồng thời phải củng cố tổng hợp lại để khắc sâu, như thế học sinh sẽ nắm được
kiến thức chắc hơn và mở rộng được nhiều dạng bài tập;
Ví dụ: Xây dựng 1 tiết học gồm:
+ Kiến thức truyền đạt (lý thuyết, ví dụ,…);
+ Bài tập vận dụng (mở rộng nhiều dạng);
+ Bài tập luyện thêm (cho về nhà).

Bên cạnh việc xây dựng chương trình nội dung kiến thức, cần phải quan
tâm đến phương pháp dạy bồi dưỡng. Chọn lọc phương pháp tích cực để hướng
dẫn học sinh, tạo cho học sinh có cách học mới, khơng gị bó, khơng áp đặt, tơn
trọng và khích lệ những sáng tạo của học sinh đưa ra.
Để có được chương trình và phương pháp bồi dưỡng cụ thể, thiết thực,
phục vụ tốt cho công tác bồi dưỡng thì người cán bộ quản lý phải tham gia vào
việc hỗ trợ xây dựng chương trình, tư vấn phương pháp dạy học cho giáo viên;
đồng thời Ban xây dựng chương trình phải đầu tư nhiều thời gian nghiên cứu,
tham khảo nhiều tài liệu để cô đọng lại chương trình, phương pháp bồi dưỡng
phù hợp với đối tượng học sinh và thời gian.
b.7. Tổ chức bồi dưỡng học sinh năng khiếu
Công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu có chất lượng, đạt hiệu quả một
phần cũng là nhờ vào khâu tổ chức của người cán bộ quản lý, trong tổ chức có
sơ kết, kiểm tra đánh giá tiến độ thực hiện. Để công tác này được thực hiện có
nề nếp, thực hiện một cách đồng bộ, chúng tơi tổ chức như sau:
- Tổ chức bồi dưỡng
+ Qui định thời gian thực hiện bồi dưỡng từ đầu tháng 9;
9


+ Đối tượng được bồi dưỡng là học sinh từ lớp 1 đến lớp 5;
+ Các môn năng khiếu bồi dưỡng là: Olympic tiếng Anh, Giải toán tiếng
Việt trên Internet, Giải toán tiếng Anh trên Internet, Tin học trẻ, Vẽ, Hát, Kể
chuyện, Thể dục thể thao, Kiến thức An toàn giao thơng, Kiến thức Đội Thiếu
niên Tiền phong Hồ Chí Minh, Viết đúng - Viết đẹp, Kiến thức về văn hoá;
+ Đội tuyển của lớp: Giáo viên chủ nhiệm vừa dạy chương trình chính
khố vừa bồi dưỡng mỗi tuần 2 tiết;
+ Đội tuyển của trường: Giáo viên có năng khiếu được phân công bồi
dưỡng các lớp tập trung mỗi tuần 4 tiết;
+ Yêu cầu giáo viên bồi dưỡng nội dung kiến thức theo chương trình đã

xây dựng, đổi mới phương pháp bồi dưỡng, vận dụng phương pháp và hình thức
tổ chức phù hợp với đặc trưng môn học;
+ Sơ kết công tác bồi dưỡng vào mỗi tháng: Hàng tháng trong lần họp
chuyên môn yêu cầu giáo viên báo cáo cho tổ trưởng về kết quả bồi dưỡng, nêu
lên những khó khăn, trao đổi trong tổ để tìm hướng giải quyết giúp giáo viên
tháo gỡ khó khăn, phắc phục những hạn chế. Ban giám hiệu quan tâm sâu sát
với tổ chuyên mơn nắm bắt tình hình để có sự chỉ đạo kịp thời;
+ Sơ kết công tác bồi dưỡng vào cuối kì, cuối năm: Yêu cầu các tổ báo
cáo việc thực hiện, kết hợp với kết quả kiểm tra qua các lần dự giờ thăm lớp,
Ban giám hiệu có bước đánh giá chung, định hướng cho giáo viên tiếp tục thực
hiện công tác này trong thời gian tới.
- Tổ chức kiểm tra, đánh giá
Tổ chức thực hiện công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu, người cán bộ
quản lý phải có sự đôn đốc, nhắc nhở, kiểm tra để đánh giá mức độ thực hiện
của giáo viên và mức độ học tập của học sinh, nhằm kịp thời chấn chỉnh những
hạn chế trong q trình thực hiện, chúng tơi tổ chức như sau:
+ Kiểm tra công tác bồi dưỡng của giáo viên tại lớp học: kiểm tra cơng tác
bồi dưỡng có thể kết hợp với kiểm tra toàn diện hoặc kiểm tra chuyên đề bằng
cách dự giờ tiết dạy, yêu cầu trong tiết dạy có nội dung kiến thức nâng cao và
phương pháp tích cực để chuyển tải nội dung kiến thức đó cho học sinh năng
khiếu.
+ Kiểm tra cơng tác bồi dưỡng của giáo viên dạy các lớp tập trung
. Hình thức kiểm tra: Báo trước thời gian kiểm tra khoảng 3 ngày để dự
giờ 1 tiết dạy hoặc đến thăm lớp đột xuất để nắm tình hình;
. Nội dung kiểm tra: Kiểm tra nề nếp học tập của học sinh ở một số môn
năng khiếu, kiểm tra giờ giấc theo qui định, kiểm tra tiến độ thực hiện nội dung
kiến thức bồi dưỡng và mức độ tiếp thu của học sinh;
. Đánh giá ở mức độ nhẹ nhàng trên tinh thần động viên khuyến khích, chỉ
ra những hạn chế để thầy và trò cùng cố gắng khắc phục, đồng thời nêu lên
những ưu điểm để giáo viên phát huy.

10


Đối với công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu là nhiệm vụ nặng nề đối
với người giáo viên khi đã được phân cơng. Do đó trong kiểm tra đánh giá
không gây áp lực cho giáo viên, mà kiểm tra đánh giá ở đây là mang tính chất
xây dựng giúp giáo viên vượt qua khó khăn để hồn thành tốt nhiệm vụ.
b.8. Chỉ đạo công tác phối hợp
Công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu là nhiệm vụ quan trọng địi hỏi
phải có sự phối hợp chặt chẽ trong nhà trường và giữa nhà trường với cha mẹ
học sinh mới duy trì và phát triển được cơng tác này, chúng tôi thực hiện như
sau:
- Phối hợp giữa nhà trường với cha mẹ học sinh
Ban đại diện cha mẹ học sinh là lực lượng giáo dục mạnh mẽ, hỗ trợ tốt
cho nhà trường trong cơng tác giáo dục, do đó người cán bộ quản lý phải biết
tranh thủ sự phối hợp, là một trong những biện pháp tốt nhất giúp cho nhà
trường duy trì và nâng cao hiệu quả bồi dưỡng, chúng tôi thực hiện như sau:
+ Mời họp Ban đại diện cha mẹ học sinh: Tuyên truyền nâng cao nhận
thức cho họ hiểu sâu sắc về tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng học sinh
năng khiếu ở nhà trường; thông qua kế hoạch bồi dưỡng; thông qua danh sách
đội tuyển học sinh năng khiếu của trường và thông báo thời gian bồi dưỡng của
từng môn năng khiếu. Nhờ sự hỗ trợ của Ban đại diện cha mẹ học sinh trong
cơng tác vận động gia đình học sinh ở các điểm trường, sắp xếp thời gian, cơng
việc đưa đón con em đến trường tham gia các lớp bồi dưỡng;
+ Sau mỗi học kì hoặc sau mỗi hội thi thơng báo kết quả bồi dưỡng cho
Ban đại diện cha mẹ học sinh nắm, đồng thời nêu lên những yêu cầu cần thiết
nhờ sự hỗ trợ của Ban đại diện cha mẹ học sinh như: hỗ trợ cho nhà trường trong
công tác vận động xã hội hố, làm kinh phí khen thưởng cho học sinh đạt thành
tích vào cuối năm học.
- Phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm với cha mẹ học sinh

Các em học sinh tiểu học tuổi còn nhỏ, chưa có ý thức tự học, tự rèn
luyện, tuy là học giỏi, có năng khiếu nhưng nếu khơng có sự quan tâm đúng mức
của thầy cơ, cha mẹ thì ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ của các em. Đa phần
học sinh khi đã có năng khiếu ở mơn học nào thì chỉ thích học mơn đó thường lơ
là với những mơn khác. Cũng có một số học sinh có năng khiếu nhưng cha mẹ
không tạo điều kiện để các em được tham gia các lớp bồi dưỡng, do đó người
giáo viên phải hiểu tâm lý và hoàn cảnh học sinh, tìm biện pháp dạy học thích
hợp để các em phát triển tồn diện. Thực hiện cơng tác phối hợp giữa giáo viên
chủ nhiệm với cha mẹ học sinh như sau:
+ Mời họp cha mẹ học sinh của lớp thông báo tình hình học tập và thơng
qua danh sách đội tuyển học sinh năng khiếu của lớp;
+ Động viên cha mẹ học sinh quan tâm đến việc học tập của con em, tạo
điều kiện thuận lợi để con em học tốt ở lớp cũng như tham gia học lớp bồi
dưỡng năng khiếu của trường;
11


+ Giáo viên gặp gỡ trao đổi với cha mẹ học sinh về năng lực học tập của
các em sau một thời gian bồi dưỡng hoặc sau mỗi hội thi: trao đổi về tinh thần
và thái độ học tập, khả năng tiếp thu, kĩ năng học tập… Đó cũng là dịp để giáo
viên thúc đẩy sự quan tâm của cha mẹ học sinh đối với con mình, đồng thời giáo
viên cũng nhận được sự hỗ trợ từ phía cha mẹ học sinh trong công tác giảng dạy.
- Phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm với giáo viên dạy bồi dưỡng học sinh
năng khiếu
Trong thực tế học sinh tiểu học xem giáo viên chủ nhiệm là thần tượng
của các em, thầy cơ bảo gì, nói gì các em đều nghe theo, bởi vì giáo viên chủ
nhiệm gắn bó với các em nhiều hơn. Các em học ở lớp rất ngoan, đối với thầy cô
khác đôi khi các em học chưa nghiêm túc. Do đó việc xây dựng nề nếp học tập
của học sinh phần lớn là phải nhờ vào giáo viên chủ nhiệm lớp. Để có sự phối
hợp tốt giáo viên thực hiện như sau:

+ Sau một tuần bồi dưỡng, giáo viên thông báo cho giáo viên chủ nhiệm
lớp về tinh thần thái độ học tập, chất lượng học tập của học sinh;
+ Giáo viên chủ nhiệm thường xuyên quan tâm nhắc nhở học sinh mình
về nề nếp học tập, tinh thần và thái độ học tập khi tham gia các lớp bồi dưỡng;
+ Hỗ trợ giáo viên dạy bồi dưỡng trong việc xây dựng chương trình nội
dung kiến thức bồi dưỡng và tìm phương pháp bồi dưỡng phù hợp, nhất là đối
với mơn giải tốn tiếng Việt, tiếng Anh trên Internet;
+ Hỗ trợ giáo viên dạy bồi dưỡng liên lạc với cha mẹ học sinh khi có nhu
cầu.
Thực hiện các giải pháp trong công tác phối hợp đã mang lại hiệu quả là:
Tất cả học sinh năng khiếu được tham gia ở các lớp bồi dưỡng, đảm bảo được
giờ giấc học tập. Phụ huynh rất quan tâm đến việc học tập của con em, sẵn sàng
đưa đón con em đến trường để tham gia các lớp bồi dưỡng do nhà trường tổ
chức.
b.9. Quan tâm về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học hỗ trợ cho công tác
bồi dưỡng học sinh năng khiếu
Quản lý công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu người cán bộ quản lý
không thể không chú ý đến cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, đây là điều kiện cần
phải có để thực hiện cơng tác này. Tất cả phải được trang bị đầy đủ đảm bảo cho
các lớp học bồi dưỡng, tuỳ theo mỗi mơn năng khiếu mà có sự chuẩn bị chu đáo
về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học như: sách giáo khoa, tài liệu tham khảo cho
giáo viên, phòng học, bàn ghế học sinh , giáo viên, phòng máy vi tính, nối mạng
Internet, tranh ảnh, máy chiếu, màn chiếu, máy loptop, dụng cụ học nhạc, đàn,…
Ví dụ: Bồi dưỡng mơn năng khiếu Olympic tiếng Anh và Giải toán tiếng
Anh, Tiếng Việt trên Internet thì phải chuẩn bị tốt phịng máy, đường truyền, cài
đặt đầy đủ các trình duyệt web,…
Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học là một trong những điều kiện tốt nhất để
giáo viên thực hiện thành công cơng tác bồi dưỡng. Do đó người cán bộ quản lý
12

phải luôn quan tâm đến cơ sở vật chất, thiết bị dạy học của nhà trường, theo dõi
kiểm tra, sửa chữa kịp thời nếu có hư hỏng hoặc thay đổi bổ sung khi có nhu cầu
của giáo viên.
b.10. Tổ chức thi đua khen thưởng
Thi đua khen thưởng là động lực thúc đẩy mọi phong trào của nhà trường
trong đó có cơng tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu. Để góp phần duy trì và
nâng cao chất lượng bồi dưỡng học sinh năng khiếu, người cán bộ quản lý phải
sử dụng các hình thức khen thưởng đảm bảo sự trân trọng những thành tích mà
giáo viên và học sinh đạt được. Chúng tôi thực hiện công tác này như sau:
- Đối với học sinh:
+ Nhà trường tổ chức tuyên dương khen thưởng những học sinh năng
khiếu đạt giải sau mỗi hội thi cấp trường và khen thưởng vào cuối năm đối với
các hội thi từ cấp huyện trở lên;
+ Liên Đội viết bài tuyên truyền Măng non khen ngợi những em học sinh
này;
+ Giáo viên chủ nhiệm tổ chức tuyên dương khen thưởng những học sinh
năng khiếu đạt giải sau mỗi hội thi ngay trước tập thể lớp;
Những phần thưởng nho nhỏ, những lời khen ngợi đó là niềm vui lớn của
học sinh đã trải qua thời gian dài rèn luyện, cũng là động cơ giúp học sinh tiếp
tục phấn đấu cho những năm học tiếp theo.
- Đối với giáo viên: Nhà trường tổ chức tuyên dương nêu gương điển hình
trên cuộc họp hội đồng và ghi nhận những thành tích mà giáo viên đạt được đưa
vào làm tư liệu báo cáo thành tích của nhà trường trong năm học.
Thực hiện tốt công tác thi đua khen thưởng đối với cá nhân đạt thành tích
là nguồn động viên to lớn của nhà trường đối với giáo viên và học sinh, từ đó
mọi người cảm nhận được cơng sức của mình thật sự có ý nghĩa.
3.3. Khả năng áp dụng của giải pháp
Tôi đã nghiên cứu các giải pháp trên để quản lý công tác Bồi dưỡng học
sinh năng khiếu của trường từ năm học 2013 - 2014 và đưa vào áp dụng trong

năm học 2014 - 2015. Trong năm học này tôi đã áp dụng các giải pháp mới để
quản lý công tác Bồi dưỡng học sinh năng khiếu của trường, trang bị kiến thức
cho học sinh tham gia hội thi các cấp. Nhà trường đã tổ chức và sẽ tổ chức hội
thi cấp trường các môn năng khiếu như: Olympic tiếng Anh; giải toán tiếng Anh,
tiếng Việt trên Internet; Tin học trẻ; Viết đúng - Viết đẹp; Kiến thức An tồn giao
thơng; Vẽ tranh theo chủ đề; Hát dân ca; Kể chuyện theo sách; Chúng em kể
chuyện Bác Hồ; Bóng đá mi ni... Học sinh tham gia tích cực và có nhiều học
sinh đạt giải qua các hội thi;
Tơi đã nhân rộng các giải pháp này cho cán bộ quản lý và các tổ trưởng
chuyên môn của trường tôi vận dụng thực hiện. Các giải pháp trong sáng kiến
đã, đang và sẽ tiếp tục thực hiện tại trường chúng tôi. Giải pháp này không chỉ
13


áp dụng cho riêng trường tơi mà có thể áp dụng cho tất cả cán bộ quản lý trong
các trường Tiểu học. Trong thời gian tới, tôi sẽ tiếp tục tích luỹ và tìm thêm
nhiều giải pháp hữu hiệu để vận dụng trong việc quản lý công tác Bồi dưỡng học
sinh năng khiếu với mong muốn là kết quả đạt được năm sau cao hơn năm trước
về số lượng cũng như chất lượng.
3.4. Hiệu quả, lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp
dụng giải pháp
Qua một năm thực hiện các giải pháp quản lý công tác Bồi dưỡng học
sinh năng khiếu, tôi nhận thấy công tác này đã được thực hiện đi vào chiều sâu,
đem lại cho nhà trường những kết quả đáng kể đó là:
- Cán bộ quản lý có nhiều kinh nghiệm hơn trong việc quản lí cơng tác
Bồi dưỡng học sinh năng khiếu;
- Số lượng và chất lượng học sinh năng khiếu ngày càng nâng lên, học
sinh có ý thức tự học tự rèn, tích cực tham gia vào các hoạt động của nhà trường,
học sinh có khả năng tư duy sáng tạo, có kĩ năng tốt trong học tập đối với các
môn luyện tập thực hành...;

- Năng lực giảng dạy của đội ngũ giáo viên được nâng lên, giáo viên có
tinh thần trách nhiệm cao trong thực hiện nhiệm vụ, có nhiều kinh nghiệm hơn
trong công tác Bồi dưỡng học sinh năng khiếu, mỗi giáo viên có ý thức tự học,
tự bồi dưỡng, cập nhật kiến thức thường xuyên để nâng cao trình độ chun
mơn, tay nghề, đặc biệt là nâng cao năng lực Bồi dưỡng học sinh năng khiếu;
- Công tác phối hợp giữa các lực lượng giáo dục được thực hiện tốt, là
một trong những giải pháp tốt nhất giúp nhà trường đạt được kết quả cao trong
công tác Bồi dưỡng học sinh năng khiếu.
Kết quả đạt được trong năm học 2013 - 2014 như sau:
+ Hội thi Giải tốn tiếng Việt trên mạng Internet
. Cấp tồn quốc: 2 giải (1 Huy chương đồng, 1 giải KK);
. Cấp tỉnh: 10 giải (1 giải Nhất, 1 giải Nhì, 4 giải Ba, 4 giải KK);
. Cấp huyện: 36 giải (9 giải Nhất, 11 giải Nhì, 9 giải Ba, 7 giải KK).
+ Hội thi Giải toán tiếng Anh trên mạng Internet
. Cấp toàn quốc: 3 giải (2 Huy chương đồng, 1 giải KK);
. Cấp tỉnh: 4 giải (1 giải Ba, 3 giải KK);
. Cấp huyện: 6 giải (1 giải Nhất, 2 giải Nhì, 2 giải Ba, 1 giải KK).
+ Hội thi Olympic Tiếng Anh cấp huyện: 5 giải (2 giải Nhất, 1 giải Ba, 2
giải KK);
+ Hội thi Tin học trẻ cấp huyện: 2 giải Khuyến khích ;
+ Giao lưu học sinh giỏi cấp huyện: 4 giải (1 giải nhất, 1 giải Nhì, 2 giải
KK) và giải Ba tồn đồn;
14


+ Hội thi kiến thức An tồn giao thơng: Đạt giải Nhất cấp cụm, đạt giải
Khuyến khích cấp huyện;
+ Hội thi Tiếng hát hoa phượng đỏ cấp huyện: 2 giải B;
+ Hội thi vẽ tranh cấp huyện: 1 giải KK.
Kết quả đạt được trong năm học 2014 - 2015 như sau:

+ Hội thi kiến thức An tồn giao thơng: Đạt giải Nhất cấp cụm, đạt giải
Khuyến khích cấp huyện;
+ Hội thi Tin học trẻ: 2 học sinh đạt giải cấp huyện và được chọn thi cấp
tỉnh 1 học sinh;
+ Hội thi Giải toán tiếng Anh trên mạng Internet: 2 học sinh đạt cấp tỉnh
và được chọn thi cấp toàn quốc 2 học sinh;
+ Hội thi Giải toán Tiếng Việt trên mạng Internet: 8 học sinh đạt cấp tỉnh.
Từ những kết quả đã đạt được do áp dụng các giải pháp trên trong việc
quản lý công tác Bồi dưỡng học sinh năng khiếu, tôi nghĩ rằng người cán bộ
quản lý phải luôn quan tâm chỉ đạo sâu sát công tác này, xem đó là một trong
những hoạt động chun mơn quan trọng của nhà trường, ln tìm ra những giải
pháp hay nhất phục vụ cho việc quản lý công tác Bồi dưỡng học sinh năng
khiếu, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục tồn diện của nhà trường góp phần
hồn thành nhiệm vụ chính trị của ngành.

15