Giải quyết khiếu nại của UBND phường từ thực tiễn phường hàng bồ, quận hoàn kiếm, thành phố hà nội

I HC QUC GIA H NI
KHOA LUT

Vế TH THUN

GIảI QUYếT KHIếU NạI CủA ủY BAN NHÂN DÂN PHƯờNG Từ THựC TIễN PHƯờNG HàNG Bồ, QUậN HOàN KIếM,
THàNH PHố Hà NộI

LUN VN THC S LUT HC

H NI - 2017


I HC QUC GIA H NI
KHOA LUT

Vế TH THUN

GIảI QUYếT KHIếU NạI CủA ủY BAN NHÂN DÂN PHƯờNG Từ THựC TIễN PHƯờNG HàNG Bồ, QUậN HOàN KIếM,
THàNH PHố Hà NộI
Chuyờn ngnh: Lut Hin phỏp - Lut Hnh chớnh
Mó s: 60 38 01 02

LUN VN THC S LUT HC

Ngi hng dn khoa hc: TS. NGUYN MU TUN

H NI - 2017


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong
bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong
Luận văn đảm bảo tính chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã
hoàn thành tất cả các môn học và đã thanh toán tất cả các nghĩa vụ
tài chính theo quy định của Khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội.
Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để
tôi có thể bảo vệ Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
NGƢỜI CAM ĐOAN

Võ Thị Thuận


MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các từ viết tắt
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chƣơng 1: KHÁI QUÁT CHUNG VỀ KHIẾU NẠI VÀ GIẢI QUYẾT
KHIẾU NẠI CỦA CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC ........... 7
1.1.

Khiếu nại........................................................................................... 7

1.1.1.

Khái niệm khiếu nại ........................................................................... 7

1.1.2.

Đặc điểm của khiếu nại.................................................................... 10

1.2.

Giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nƣớc ........... 15

1.2.1.

Khái niệm giải quyết khiếu nại ........................................................ 15

1.2.2.

Một số nguyên tắc của việc giải quyết khiếu nại ............................ 16

1.3.

Thẩm quyền và thủ tục giải quyết khiếu nại của cơ quan
hành chính nhà nƣớc ..................................................................... 19

1.3.1.

Thẩm quyền giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước ...... 19

1.3.2.

Thủ tục giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước ....... 23

1.3.3.

Thời hiệu khiếu nại và thời hạn giải quyết khiếu nại ...................... 28

1.4.

Vai trò của hoa ̣t đô ̣ng giải quyết khiếu nại của cơ quan hành
chính nhà nƣớc ............................................................................... 29

Chƣơng 2: THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI CỦA CƠ QUAN
HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC TRÊN ĐỊA BÀN PHƢỜNG
HÀNG BỒ, QUẬN HOÀN KIẾM, TP. HÀ NỘI ............................. 31
2.1.

Tình hình khiếu nại và giải quyết khiếu nại của cơ quan
hành chính nhà nƣớc trên địa bàn phƣờng Hàng Bồ, Hoàn
Kiếm, Hà Nội .................................................................................. 31


2.2.

Đánh giá kết quả giải quyết khiếu nại của cơ quan hành
chính nhà nƣớc trên địa bàn phƣờng Hàng Bồ, Hoàn Kiếm,
Hà Nội ............................................................................................. 34

2.2.1.

Ưu điểm ........................................................................................... 34

2.2.2.

Những mặt còn tồn tại ..................................................................... 37

2.2.3.

Nguyên nhân của những tồn tại ....................................................... 44

Chƣơng 3: NHỮNG GIẢI PHÁP CƠ BẢN NÂNG CAO HIỆU QUẢ
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI CỦA CƠ QUAN HÀNH
CHÍNH NHÀ NƢỚC TRÊN ĐỊA BÀN PHƢỜNG HÀNG
BỒ, QUẬN HOÀN KIẾM, TP HÀ NỘI ...................................... 55
3.1.

Sự cần thiết nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại của cơ
quan hành chính nhà nƣớc............................................................. 55

3.2.

Những giải pháp có tính tổ chức – pháp lý ................................. 56

3.3.

Hoàn thiện pháp luật về giải quyết khiếu nại ............................. 64

KẾT LUẬN .................................................................................................... 74
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 76


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CQHC:

Cơ quan Hành Chính.

CQHCNN:

Cơ quan Hành chính Nhà Nước.

GCNQSDĐ:

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

HĐND:

Hội đồng nhân dân.

HVHC:

Hành vi hành chính.

KN-TC:

Khiếu nại-tố cáo.

QĐHC:

Quyết định Hành chính.

UBND:

Uỷ ban nhân dân.

XHCN:

Xã hội chủ nghĩa.


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Nhà nước ta là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nhà nước của
dân, do dân, vì dân, tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. Trong sự
nghiệp phát triển đất nước từ xưa đến nay, Đảng và Nhà nước ta luôn quan
tâm, tạo điều kiện cho nhân dân tham gia rộng rãi vào các quan hệ xã
hội.Trong đó, khiếu nại là một trong những quyền cơ bản của công dân,
Điều 29 Hiến pháp 1959 quy định rõ:
Công dân nước Việt Nam dân chủ cộng hoà có quyền khiếu
nại và tố cáo với bất cứ cơ quan Nhà nước nào về những hành vi
phạm pháp của nhân viên cơ quan Nhà nước. Những việc khiếu nại
và tố cáo phải được xét và giải quyết nhanh chóng. Người bị thiệt
hại vì hành vi phạm pháp của nhân viên cơ quan Nhà nước có
quyền được bồi thường.
Tư tưởng về khiếu nại này tiếp tục được khẳng định tại các bản Hiến
pháp 1980 (Điều 73), hiến pháp 1992/2001 (Điều 74) và hiến pháp 2013 Điều
30, quy định: “Mọi người có quyền khiếu nại, tố cáo với cơ quan, tổ chức,
cá nhân có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật của cơ quan, tổ
chức, cá nhân”.
Quản lý nhà nước là hoạt động sử dụng quyền lực nhà nước của chủ thể
có thẩm quyền tác động đến mọi lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội, ảnh
hưởng tới các quyền và nghĩa vụ của đối tượng quản lý. Mặc dù, nhà nước đã
thiết lập các cơ chế kiểm tra, giám sát đối với hoạt động này nhưng cũng
không thể loại trừ hoàn toàn khả năng xâm phạm các quyền và lợi ích hợp

pháp của công dân, tổ chức. Vì vậy, khiếu nại là một công cụ pháp lý hữu
hiệu để công dân bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Khiếu nại là hình

1


thức dân chủ trực tiếp để nhân dân tham gia quản lý nhà nước, giám sát hoạt
động của các cơ quan nhà nước, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của
bộ máy nhà nước, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ngày
càng trong sạch và vững mạnh.
Trong những năm qua, công tác giải quyết khiếu nại đã góp phần quan
trọng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho cá nhân, tổ chức, đồng thời ổn
định tình hình an ninh, chính trị, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.Tuy nhiên,
hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại của các cơ quan hành chính nhà nước
chưa cao. Việc giải quyết khiếu nại của cơ quan có thẩm quyền còn chậm trễ,
chưa đảm bảo dân chủ, công khai, chưa khách quan, công bằng, hợp lý; tình
trạng né tránh, đùn đẩy, chồng chéo trong giải quyết khiếu nại vẫn còn tồn tại.
Đồng thời, số lượng đơn thư khiếu nại ngày càng gia tăng, tính chất và nội
dung khiếu nại ngày càng phức tạp và đa dạng. Bên cạnh đó, nhiều quyết định
giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật không được thi hành nghiêm chỉnh
trên thực tế. Bởi vậy, tình trạng khiếu nại vượt cấp, đông người, khiếu nại kéo
dài ngày càng tăng và tính chất ngày càng phức tạp. Hàng Bồ là phường nằm
trong khu phố cổ mật độ dân cư đông, cơ sở hạ tầng còn nhiều khó khăn bất
cập nhà cửa chật hẹp cũ nát nhưng giá trị địa tô cao vì thế thường phát sinh
tranh chấp nhà, đất gây khiếu kiện kể cả trong gia đình nội tộc, dòng họ cũng
có những mâu thuẫn gay gắt không hòa giải được phát sinh đơn thư, kiến nghị
gửi các cấp. Các công trình xây dựng trong khu phố cổ quy mô không lớn
nhưng hầu hết nằm xen kẽ trong các nhà cũ đã tồn tại từ lâu nên thường gây
ảnh hưởng đến công trình liền kề, việc giải quyết bồi thường thiệt hại phần
lớn do tự thỏa thuận vì vậy khi không thỏa thuận được sẽ dẫn đến phát sinh

đơn thư. Mặt khác Hàng Bồ cũng là phường có nhiều nhà tư nhân trước đây
thuộc diện cải tạo XHCN (công tư xen kẽ), việc hoạch định và sử dụng công
trình phụ chung trong biển số nhà không rõ ràng do mua bán qua nhiều chủ
cũng thường phát sinh tranh chấp gây khiếu kiện.

2


Với đặc điểm trên UBND phường luôn xác định công tác tiếp dân công
tác giải quyết đơn thư KN-TC là nhiệm vụ quan trọng thường xuyên, có nhiều
khó khăn phức tạp, do đó đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện
đạt được nhiều kết qủa. Trong những năm qua, công tác giải quyết khiếu nại
của phường Hàng Bồ đã góp phần quan trọng ổn định tình hình an ninh, chính
trị, trật tự an toàn xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Nhằm góp phần đánh giá đúng thực trạng công tác giải quyết khiếu nại
của các cơ quan hành chính nhà nước, nêu rõ nguyên nhân và đề xuất những
giải pháp cơ bản góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giải quyết
khiếu nại của các cơ quan hành chính nhà nước nói chung và trên địa bàn
phường Hàng Bồ nói riêng tác giả đã quyết định lựa chọn đề tài: “Giải quyết
khiếu nại của UBND phường - Từ thực tiễn phường Hàng Bồ, quận Hoàn
Kiếm, Thành phố Hà Nội”. Việc lựa chọn đề tài này tác giả muốn phản ánh
phần nào tính thực tế cũng như đưa ra một số ý kiến kiến nghị của bản thân
nhăm góp phần nhỏ cho việc nâng cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại
của CQHCNN hiện nay.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu nhằm làm sáng tỏ một số vấn đề cơ bản về khiếu nại
và công tác giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước nói chung
và UBND phường nói riêng. Đồng thời, tác giả đánh giá đúng thực trạng công
tác giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn phường

Hàng Bồ. Trên cơ sở đó, tác giả phân tích rõ nguyên nhân, đề xuất các giải
pháp cơ bản nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính
nhà nước nói chung và phường Hàng Bồ nói riêng, góp phần nâng cao hiệu
lực, hiệu quả hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước các cấp.

3


2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Đề tài hệ thống hóa, phân tích cơ sở lý luận về khiếu nại và công tác
giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước.
- Đề tài phân tích và đánh giá thực trạng giải quyết khiếu nại; thực tiễn
công tác giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn
phường Hàng Bồ, những ưu điểm và tồn tại.
- Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, tác giả đề xuất các giải pháp nhằm nâng
cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước.
3. Tình hình nghiên cứu đề tài
Vấn đề giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước đã dành
được mối quan tâm nghiên cứu của nhiều học giả, thông qua nhiều công trình,
bài viết được công bố trong những năm gần đây như: Luận án Tiến sĩ luật học
Quyền khiếu nại hành chính của công dân ở Việt Nam hiện nay của tác giả
Nguyễn Thị Thủy; Thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo của cơ quan hành
chính Nhà nước”, Luận văn thạc sĩ luật học của tác giả Nguyễn Thị Minh Hà;
Về cơ chế giải quyết khiếu nại hành chính ở nước ta của tác giả Lê Thu
Hương, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật; Tổng quan chung về Cơ chế giải quyết
khiếu nại hành chính 2009 của tác giả Nguyễn Văn Kim, Viện Nghiên cứu Chính
sách, Pháp luật và Phát triển; ….
Các công trình nói trên đã đề cập đến vấn đề giải quyết khiếu nại của
cơ quan hành chính nhà nước dưới những khía cạnh khác nhau, nhưng chưa
có một công trình nào nghiên cứu một cách có hệ thống và trực tiếp vấn đề:

“Giải quyết khiếu nại của UBND phường – Từ thực tiễn phường Hàng Bồ,
quận Hoàn Kiếm, Hà Nội”. Việc nghiên cứu vấn đề này sẽ làm sáng tỏ những
vấn đề khái quát chung về khiếu nại và giải quyết khiếu nại. Đồng thời nghiên
cứu làm rõ thực trạng công tác giải q uyết khiếu nại của cơ quan hành chính
nhà nước trên địa bàn phường Hàng Bồ, quận Hoàn Kiếm. Qua đó, góp phần

4


hoàn thiện pháp luật về giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà
nước, nâng cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính
nhà nước trên địa bàn phường Hàng Bồ nói riêng và công tác giải quyết khiếu
nại nói chung.
4. Phạm vi nghiên cứu của đề tài
Tác giả tập trung nghiên cứu những vấn đề khái quát chung về khiếu
nại và giải quyết khiếu nại; tình hình khiếu nại và thực trạng công tác giải
quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn phường Hàng
Bồ, quận Hoàn Kiếm và những giải pháp cơ bản có tính khả thi nâng cao hiệu
quả công tác giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước.
Khiếu nại, giải quyết khiếu nại đối với quyết định kỷ luật cán bộ, công
chức là một loại khiếu nại, giải quyết khiếu nại đối với quyết định hành chính,
hành vi hành chính đặc thù liên quan trực tiếp đến quyền lợi của cán bộ, công
chức. Vì vậy, trong đề tài này, tác giải chỉ đề cập đến vấn đề khiếu nại và giải
quyết khiếu nại đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính mà không
đề cập đến việc khiếu nại và giải quyết khiếu nại đối với quyết định kỷ luật
cán bộ, công chức.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
* Cơ sở phương pháp luận
Đề tài được nghiên cứu dựa trên quan điểm của chủ nghĩa Mác –
Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước và pháp luật, đường lối chính

sách của Đảng về xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân,
do dân và vì dân.
- Sử dụng các phương pháp chuyên ngành gồm: Lý luận lịch sử nhà
nước và pháp luật, luật hiến pháp, luật hành chính.
- Sử dụng phương pháp liên ngành luật hiến pháp – luật hành chính – lý
luận & lịch sử về nhà nước và pháp luật.

5


* Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu chung:phương pháp phân tích, diễn giải, tổng
hợp, khảo sát, so sánh, thống kê: Các tài liệu, báo cáo có sẵn của UBND
phường để giải quyết vấn đề đặt ra.
Phương pháp nghiên cứu chuyên ngành (luật học):Phương pháp so sánh
luật học: Luật Khiếu nại, Luật đất đai...
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của Luận văn
Đề tài là luận văn bảo vệ tốt nghiệp cao học, ngoài ra nó còn là tài liệu
tham khảo cho những sinh viên, học viên quan tâm đến vấn đề này. Góp một
phần nhỏ cho công tác giải quyết khiếu nại của CQHCNN hiện nay.
Đồng thời cùng với những đề xuất, góp ý của người viết, hy vọng bài
viết của tác giả sẽ đóng góp một phần tiếng nói của mình để những tồn tại,
khó khăn vướng mắc trong công tác giải quyết khiếu nại của UBND phường
Hàng Bồ nói riêng và giải quyết khiếu nại của CQHCNN nói chung được các
cấp lãnh đạo quan tâm, chỉ đạo đúng mức để giải quyết khiếu nại không còn
là công việc khó khăn, nhạy cảm đối với CQHCN như hiện nay và giải quyết
khiếu nại dù là quyền hay nghĩa vụ thì cũng nhằm mục đích cuối cùng là
hướng tới duy trì trật tự quản lý hành chính nhà nước và bảo vệ quyền và lợi
ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức.
7. Kết cấu của đề tài

Ngoài phần Mở đầu, Kết luận Luận văn được bố cục làm 03 chương:
Chương 1: Khái quát chung về khiếu nại và giải quyết khiếu nại của cơ
quan hành chính Nhà nước.
Chương 2: Thực trạng giải quyết khiếu nại của UBND phường Hàng
Bồ, quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội.
Chương 3: Những giải pháp cơ bản nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu
nại của cơ quan hành chính nhà nước trên địa phường Hàng Bồ, quận Hoàn
Kiếm, Hà Nội.

6


Chƣơng 1
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ KHIẾU NẠI VÀ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI
CỦA CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC
1.1. Khiếu nại
1.1.1. Khái niệm khiếu nại
Trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước, việc phát sinh mâu thuẫn
giữa chủ thể quản lý và đối tượng quản lý là không thể tránh khỏi. Khi công
dân cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của họ bị xâm hại bởi những quyết
định pháp luật, hành vi mang tính quyền lực nhà nước, phản ứng của công
dân được thể hiện bằng hành vi khiếu nại. Vì vậy, hành vi khiếu nại của công
dân là hành vi mang tính tất yếu khách quan trong xã hội.
Về phương diện xã hội, khiếu nại chính là việc người dân kêu oan,
phản đối, tự vệ trước một việc làm hay một quyết định làm ảnh hưởng đến
quyền và lợi ích của họ. Về phương diện chính trị - pháp lý, khiếu nại là
quyền chính trị - pháp lý cơ bản của công dân đã được Hiến pháp và pháp luật
ghi nhận và đảm bảo trên thực tế. Về phương diện quản lý nhà nước, khiếu
nại cung cấp một nguồn thông tin quan trọng cho nhà nước trong việc kiểm
tra, giám sát, phát hiện những thiếu sót, sai lầm trong quá trình quản lý.

Bàn về thuật ngữ khiếu nại, có nhiều quan điểm khác nhau. “Khiếu nại”
trong tiếng La tinh là “complaint”, nghĩa là việc phàn nàn, phản ứng của
người nào đó đối với một vấn đề có liên quan đến lợi ích của mình. Như vậy,
khiếu nại trong tiếng La tinh bao quát phạm vi xã hội rất rộng, có thể là phản
ứng giữa người dân với nhau hoặc giữa người dân với cơ quan công quyền.
Theo Từ điển tiếng Việt của Nhà xuất bản Đà Nẵng - Viện Ngôn ngữ
học thì khiếu nại là “đề nghị cơ quan có thẩm quyền xét một việc làm mà
mình không đồng ý cho là trái phép hay không hợp lý” [54, tr.23]. Theo quan

7


niệm này có thể hiểu khiếu nại ở phạm vi rộng, là phản ứng của cá nhân, tổ
chức với cơ quan có thẩm quyền về bất kỳ một việc làm, hay quyết định mà
mình thấy không đúng pháp luật và bất hợp lý.
Theo Quyết định số 2278/2007/QĐ-TTCP, ngày 24/10/2007 ban hành
quy chế lập, quản lý hồ sơ thanh tra, hồ sơ giải quyết khiếu nại, hồ sơ giải
quyết tố cáo, quy định khiếu nại là “việc đề nghị của công dân, cơ quan, tổ
chức với cơ quan nhà nước hay người có chức vụ về sự vi phạm hoặc cho là
vi phạm quyền, lợi ích chính đáng của họ” [33, tr.45]. Thuật ngữ khiếu nại ở
đây đã được thu hẹp hơn vì khiếu nại chỉ xảy ra khi người khiếu nại thấy có
sự vi phạm hoặc cho là vi phạm đến quyền và lợi ích chính đáng của họ.
Luật Khiếu nại, tố cáo năm 1998, sửa đổi bổ sung năm 2004, 2005 (sau
đây gọi chung là Luật khiếu nại, tố cáo) tại khoản 1 Điều 2 có quy định
Khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ,
công chức theo thủ tục do Luật này quy định đề nghị cơ quan, tổ
chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính,
hành vi hành chính hoặc quyết định kỷ luật cán bộ, công chức khi
có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật,
xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình [20, tr.3].

Luật Khiếu nại năm 2011 cũng quy định tương tự như vậy tại khoản 1
Điều 2, nhưng cụ thể và rõ ràng hơn khi xác định quyết định hành chính
(QĐHC), hành vi hành chính (HVHC) bị khiếu nại phải là QĐHC, HVHC của
cơ quan hành chính nhà nước (CQHCNN), của người có thẩm quyền trong
CQHCNN. Cả hai Luật về khiếu nại này đã đưa ra khái niệm khiếu nại một
cách khá rõ ràng và logic.
Như vậy, dù được hiểu dưới bất kì góc độ nào thì khiếu nại bao giờ
cũng hàm chứa những dữ liệu chứng tỏ có sự vi phạm hoặc cho là vi phạm
quyền và lợi ích hợp pháp của chủ thể được pháp luật bảo vệ.

8


Qua các quan điểm trên , tác giả đồng tình với quan điểm của Luật
Khiế u na ̣i, tố cáo , theo đó , khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức theo
thủ tục do pháp luật quy định, đề nghị CQHCNN hoặc người có thẩm quyền
trong CQHCNN xem xét lại QĐHC, HVHC khi có căn cứ cho rằng quyết
định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp
pháp của mình.
Thuật ngữ khiếu nại trong Từ điển Tiếng Việt và Từ điển giải thích
thuật ngữ Luật học được hiểu là khiếu nại nói chung của công dân và trên
thực tế, phần lớn người dân cũng chỉ quen sử dụng thuật ngữ khiếu nại mà
không hề biết đến khiếu nại hành chính. Bên cạnh đó, pháp luật thực định
không có điều khoản nào quy định về khiếu nại hành chính, nhưng khiếu nại
trong Luật Khiếu nại, tố cáo được mặc định hiểu là khiếu nại trong quản lý
hành chính nhà nước, hay còn gọi là khiếu nại hành chính [43, tr.23]
Giáo trình Thanh tra và giải quyết khiếu nại, tố cáo của Trường Đại học
Luật Hà Nội, năm 2008 đã định nghĩa: “Khiếu nại hành chính là khiếu nại về
tính hợp pháp của quyết định hành chính, hành vi hành chính và quyết định
kỷ luật cán bộ, công chức là những sự việc phát sinh trong hoạt động quản lý

hành chính” [45, tr.43]
Theo Từ điển giải thích thuật ngữ Luật học - Luật hành chính thì khiếu
nại hành chính là:
Từ ngữ để chỉ hành vi của cá nhân hay cơ quan, tổ chức đề
nghị với các cơ quan hành chính nhà nước hoặc với người có thẩm
quyền của cơ quan đó xem xét lại các quyết định hành chính, hành vi
hành chính khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó trái pháp
luật xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của mình [43, tr. 52]
Trong Luận án Tiến sĩ “Quyền khiếu nại hành chính của công dân
ở Việt Nam hiện nay” của tác giả Nguyễn Thị Thủy, tiếp cận dưới

9


nhiều góc độ khác nhau, về kinh tế, xã hội, chính trị - pháp lý, tác giả
đã đưa ra kết luận:
Khiếu nại hành chính là việc cá nhân, cơ quan, tổ chức theo
thủ tục do pháp luật quy định yêu cầu chủ thể có thẩm quyền xem
xét lại các quyết định hành chính, hành vi hành chính khi họ có
căn cứ cho rằng các quyết định, hành vi đó trái pháp luật, xâm
phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình [40, tr.61].
Phạm vi phát sinh khiếu nại hành chính rất rộng, gồm tất cả các lĩnh
vực của quản lý hành chính nhà nước. Đối tượng của khiếu nại hành chính là
các QĐHC, HVHC, quyết định kỷ luật đối với cán bộ, công chức. Khiếu nại
hành chính được giải quyết theo thủ tục hành chính. Như vậy, khiếu nại
hành chính, về bản chất là loại khiếu nại phát sinh trong lĩnh vực quản lý
hành chính nhà nước, xảy ra trong hoạt động của tất cả các cơ quan nhà
nước, nhưng chủ yếu và phổ biến là trong hoạt động chấp hành và điều hành
của các CQHCNN.
1.1.2. Đặc điểm của khiếu nại

Một là, cơ sở phát sinh khiếu nại là xung đột lợi ích giữa cá nhân, tổ
chức với Nhà nước. Điều này xuất phát từ góc độ khiếu nại là sự kiện pháp lý
phản ánh các tranh chấp – xung đột về lợi ích giữa Nhà nước và cá nhân, tổ
chức trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước. Đó là các tranh chấp giữa
chủ thể quản lý hành chính và đối tượng quản lý. Đây là tranh chấp khá phổ
biến trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước. Khi các đối tượng quản lý
hành chính, trên cơ sở suy xét của chính bản thân mình, cho rằng các QĐHC,
HVHC của các chủ thể quản lý đã xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của
mình, thì khi đó họ sẽ thực hiện quyền khiếu nại, yêu cầu chủ thể có thẩm
quyền bảo vệ và khôi phục những quyền và lợi ích đó.
Hai là, mục đích của khiếu nại là bảo vệ và khôi phục lại quyền và lợi

10


ích của người khiếu nại đã bị QĐHC, HVHC của CQHCNN hoặc người có
thẩm quyền trong CQHCNN xâm hại.
Nhà nước là lực lượng duy nhất có đầy đủ quyền lực và khả năng bảo
vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức trên cơ sở pháp
luật. Bên cạnh đó, khiếu nại là quyền tự vệ mà nhà nước trao cho cá nhân, tổ
chức để tự bảo vệ mình trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước. Vì vậy,
trong lĩnh vực khiếu nại và giải quyết khiếu nại, người khiếu nại không được
sử dụng quyền lực nhà nước nên họ không thể tự mình thực hiện mà phải đề
nghị CQHCNN hoặc người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại tiến hành theo
thủ tục do pháp luật quy định.
Như vậy, khiếu nại là công cụ bảo vệ và khôi phục lại các quyền và lợi
ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức đã bị QĐHC, HVHC của
CQHCNN hoặc người có thẩm quyền trong CQHCNN xâm hại.
Ba là, đối tượng của khiếu nại là các QĐHC, HVHC, quyết định kỷ luật
cán bộ, công chức của CQHCNN hoặc người có thẩm quyền trong CQHCNN

ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức.
Quyết định hành chính là văn bản do cơ quan hành chính nhà nước
hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước ban hành để
quyết định về một vấn đề cụ thể trong hoạt động quản lý hành chính nhà
nước, được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể.
QĐHC bao gồm ba loại là quyết định chủ đạo, quyết định quy phạm, và
quyết định cá biệt. Theo quy định của Luật khiếu nại 2011 thì QĐHC là đối
tượng của khiếu nại chỉ bao gồm các QĐHC cá biệt, đó là các QĐHC chỉ
được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể về một vấn
đề cụ thể trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước.
Hành vi hành chính được hiểu là hành vi của cơ quan hành chính nhà
nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước thực hiện

11


hoặc không thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật. Cơ
quan hành chính nhà nước và các cán bộ, công chức trong cơ quan đó có
những quyền và nghĩa vụ nhất định do pháp luật quy định. Hành vi thực hiện
hay không thực hiện quyền và nghĩa vụ đó gây thiệt hại đến quyền và lợi ích
hợp pháp của người bị khiếu nại thì đều là hành vi có thể bị khiếu nại.
Về HVHC thì không phải mọi hành vi của CQHCNN, người có thẩm
quyền trong CQHCNN đều được coi là HVHC, mà chỉ những hành vi của
CQHCNN, người có thẩm quyền trong CQHCNN khi thực hiện nhiệm vụ,
công vụ trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước mới được coi là HVHC.
Trong đó, công vụ là những hoạt động được tiến hành thường xuyên, mang
tính quyền lực nhà nước, chủ yếu do đội ngũ công chức chuyên nghiệp thực
hiện, nhằm thực hiện các chức năng của nhà nước, vì lợi ích nhà nước, xã hội
và lợi ích chính đáng của các tổ chức, cá nhân. Còn nhiệm vụ là công việc cụ
thể phải làm vì một mục đích nhất định trong một khoảng thời gian nhất định.

Bốn là, chủ thể có quyền khiếu nại bao gồm: công dân, cơ quan, tổ
chức; cán bộ công chức; cá nhân, tổ chức nước ngoài có quyền và lợi ích hợp
pháp liên quan trực tiếp đến QĐHC, HVHC bị khiếu nại.
- Chủ thể khiếu nại là công dân: quyền khiếu nại của công dân được ghi
nhận tại văn bản pháp luật cao nhất là Hiến pháp. Cụ thể, Hiến pháp năm
1992 sửa đổi năm 2001 quy định: “Công dân có quyền khiếu nại, quyền tố
cáo với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật
của cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân
dân hoặc bất cứ cá nhân nào.” [18, Điều 74]. Đến Hiến pháp năm 2013, quyền
này tiếp tục được ghi nhận tại Điều 30 “Mọi người có quyền khiếu nại, tố cáo
với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật
của cơ quan, tổ chức, cá nhân” [24, Điều 30, Khoản 1]. Như vậy, chủ thể
khiếu nại được quy định bao gồm công dân Việt Nam và cả cá nhân nước
ngoài tại Việt Nam.

12


Cụ thể là, công dân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ thì tự mình
khiếu nại. Chủ thể có quyền khiếu nại là người chưa thành niên, người bị
bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được
hành vi của mình thì quyền khiếu nại này sẽ do người đại diện (cha, mẹ, vợ,
chồng, con, anh, chị, em ruột có năng lực hành vi dân sự đầy đủ hoặc người
giám hộ) của họ thực hiện. Trường hợp không có người đại diện thì Mặt trận
tổ quốc Việt Nam xã, phường, thị trấn nơi người đó cư trú sẽ phải cử người
đại diện để thực hiện việc khiếu nại
Chủ thể có quyền khiếu nại là người ốm đau, già yếu, có nhược
điểm về thể chất hoặc vì lý do khách quan khác mà không thể tự mình
khiếu nại thì có thể ủy quyền cho cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên,
anh, chị, em ruột hoặc người khác có năng lực hành vi dân sự đầy đủ để

thực hiện việc khiếu nại.
- Cơ quan, tổ chức có quyền khiếu nại: theo quy định của Luật khiếu
nại, cơ quan, tổ chức có quyền khiếu nại bao gồm: cơ quan nhà nước, tổ chức
chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề
nghiệp, tổ chức kinh tế, đơn vị vũ trang nhân dân. Việc quy định cơ quan, tổ
chức có quyền khiếu nại xuất phát từ thực tiễn quản lý nhà nước, các cơ quan,
tổ chức cũng bị tác động, bị ảnh hưởng bởi các quyết định hành chính, hành
vi hành chính. Việc khiếu nại của cơ quan, tổ chức được thực hiện thông qua
người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức đó.
Cơ quan thực hiện quyền khiếu nại thông qua người đại diện là thủ
trưởng cơ quan. Tổ chức thực hiện quyền khiếu nại thông qua người đứng đầu
tổ chức đó (theo Điều lệ hoặc quyết định thành lập của tổ chức).
Các chủ thể nêu trên được thực hiện quyền khiếu nại với điều kiện họ
là đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của các quyết định hành chính, hành vi

13


hành chính, hay nói cách khác, quyết định hành chính, hành vi hành chính bị
khiếu nại phải xâm phạm trực tiếp đến quyền và lợi ích của người khiếu nại .
Năm là, khiếu nại được thực hiện theo thủ tục hành chính được quy
định trong Luật khiếu nại 2011 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Thủ tục giải quyết khiếu nại có thể hiểu là trình tự tiến hành các công
việc phải làm của chủ thể có thẩm quyền giải quyết khiếu nại trong việc giải
quyết một vụ việc khiếu nại kể từ khi thụ lý cho đến khi ra quyết định giải
quyết khiếu nại theo quy định của pháp luật.
Giải quyết khiếu nại là một quá trình phức tạp vì vậy nó phải được tiến
hành theo thủ tục do pháp luật quy định. Việc giải quyết khiếu nại thông
thường phải tuân thủ các bước sau:
Thứ nhất, nhận đơn, phân loại đơn và thụ lý để giải quyết

Thứ hai, thẩm tra, xác minh, thu thập chứng cứ, lập hồ sơ giải quyết
Thứ ba, ra quyết định giải quyết khiếu nại
Thứ tư, thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại
Đây là trình tự pháp lý cần thiết bảo đảm cho việc thực hiện quyền
khiếu nại của công dân trên thực tế.
Sáu là, khiếu nại bao giờ cũng chứa đựng trong đó những dữ liệu chứng
tỏ có sự vi phạm hoặc cho là vi phạm quyền và lợi ích được pháp luật bảo vệ.
Khiếu nại là đề nghị của chính chủ thể khiếu nại, người chịu tác động
trực tiếp của QĐHC, HVHC của chủ thể có thẩm quyền. Việc người khiếu
nại trực tiếp đến khiếu nại hoặc gửi đơn khiếu nại đến cơ quan nhà nước có
thẩm quyền giải quyết có nghĩa là người đó tin chắc rằng quyền và lợi ích
hợp pháp của mình bị xâm hại và đòi hỏi được bảo vệ và khôi phục lại
quyền và lợi ích hợp pháp đó. Vì vậy, việc khiếu nại không phải là hoạt
động mang tính phòng ngừa mà là việc bảo vệ một cách tích cực quyền và
lợi ích của công dân, cơ quan, tổ chức. Pháp luật hiện hành nghiêm cấm mọi

14


hành vi cản trở việc thực hiện quyền khiếu nại như: đe dọa, trả thù, trù dập
người khiếu nại.
Ngoài ra, khiếu nại còn hàm chứa trong nó yêu cầu khôi phục quyền và
lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức; và sự phê phán các cơ quan,
tổ chức, người có thẩm quyền đã ra QĐHC, hay thực hiện HVHC bị khiếu nại.
1.2. Giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nƣớc
1.2.1. Khái niệm giải quyết khiếu nại
Việc các CQHCNN có thẩm quyền xem xét và giải quyết khiếu nại là
một biện pháp hữu hiệu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho công dân, cơ
quan, tổ chức, bảo vệ lợi ích nhà nước và xã hội, thông qua đó phát hiện và
khắc phục kịp thời những thiếu sót, sai lầm trong hoạt động của bộ máy hành

chính nhà nước.
Tại Điều 2 khoản 11 Luật Khiếu nại nêu rõ: “giải quyết khiếu nại là
việc thụ lý, xác minh, kết luận và ra quyết định giải quyết khiếu nại” [22, tr.9].
Theo cách lý giải Luật đưa ra thì giải quyết khiếu nại là một quy trình bao
gồm các bước như xác minh, kết luận và ra quyết định giải quyết đối với một
vụ việc khiếu nại.
Giải quyết khiếu nại theo Từ điển luật học của Bộ tư pháp là:
Xem xét, xác minh, kết luận và quyết định theo trình tự,
thủ tục do luật định các khiếu nại đối với quyết định hành chính,
hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước hoặc người
có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước, đề nghị xem
xét lại quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính đó khi có
căn cứ cho rằng quyết định, hành vi hành chính đó là trái pháp
luật, xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của người đưa đơn
khiếu nại [3, tr.98].

15


TS Trần Văn Sơn đã đưa ra khái niệm giải quyết khiếu nại của các CQHCNN:
Là hoạt động kiểm tra, xác minh, kết luận về tính hợp pháp,
tính hợp lý của quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu
nại thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan hành chính nhà
nước để có biện pháp giải quyết theo quy định của pháp luật nhằm
bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức và
lợi ích chung của nhà nước và xã hội [30, tr.17].
Giải quyết khiếu nại là một hoạt động mang tính quyền lực nhà nước,
thuộc chức năng của CQHCNN theo quy định của pháp luật. Hoạt động giải
quyết khiếu nại được pháp luật hiện hành quy định khá chặt chẽ về thẩm
quyền giải quyết, trình tự thủ tục cũng như thời hạn, thời hiệu và trách nhiệm

của các cơ quan có liên quan. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại của CQHCNN
là tổng thể các quyền, nghĩa vụ pháp lý của CQHCNN trong việc giải quyết
khiếu nại theo quy định của pháp luật. Dưới góc độ là quyền, giải quyết khiếu
nại là cơ hội cho các chủ thể xem xét lại các QĐHC, HVHC mà mình đã ban
hành hoặc thực hiện. Từ đó, tăng cường tính tự giác, tinh thần trách nhiệm
của chính mình. Bên cạnh đó, đây cũng là cơ hội để sửa chữa những sai lầm
trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước của các chủ thể có thẩm quyền.
Dưới góc độ là nghĩa vụ, khi có QĐHC, HVHC sai trái, người có thẩm quyền
phải xem xét, sửa đổi, hoặc hủy bỏ quyết định, chấm dứt hành vi hành chính
gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người khiếu nại.
Xét cho cùng, dù là quyền hay nghĩa vụ thì giải quyết khiếu nại cũng
nhằm mục đích cuối cùng là hướng tới duy trì trật tự quản lý hành chính nhà
nước và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức.
1.2.2. Một số nguyên tắc của việc giải quyết khiếu nại
Để đảm bảo giải quyết khiếu nại đúng pháp luật, bảo vệ được lợi ích
nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức, việc giải

16


quyết khiếu nại phải được xây dựng và thực hiện theo những nguyên tắc nhất
định do pháp luật quy định. Dựa trên các nguyên tắc cơ bản trong quản lý
hành chính nhà nước và thực tiễn hoạt động giải quyết khiếu nại thì việc
khiếu nại cũng như giải quyết khiếu nại phải tuân thủ các nguyên tắc sau đây:
* Nguyên tắc pháp chế
Xuất phát từ nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa đã được quy định
trong Hiến pháp Nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, hoạt động giải
quyết khiếu nại của CQHCNN cũng phải tuân thủ nguyên tắc này.
Nguyên tắc pháp chế đòi hỏi trước hết là mọi quy định về khiếu nại và
giải quyết khiếu nại phải được xây dựng và ban hành theo đúng thẩm quyền,

trình tự, thủ tục nhất định. Việc giải quyết khiếu nại phải do chủ thể có thẩm
quyền thực hiện, theo đúng trình tự, thủ tục, thời hạn, thời hiệu do pháp luật
quy định. Mọi vi phạm pháp luật trong quá trình giải quyết khiếu nại, bất kể
là do người khiếu nại hay người giải quyết khiếu nại gây ra, đều phải được xử
lý nghiêm minh. Không một cơ quan, tổ chức, cá nhân nào được can thiệp trái
pháp luật vào hoạt động giải quyết khiếu nại. Bên cạnh đó, quyết định giải
quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật phải được mọi cá nhân, cơ quan, tổ chức
tôn trọng và chấp hành nghiêm chỉnh.
Nếu không tuân thủ nguyên tắc pháp chế sẽ dẫn tới việc giải quyết
khiếu nại không hợp pháp, và như vậy, quyết định giải quyết khiếu nại được
ban hành cũng sẽ không có hiệu lực pháp luật trên thực tế, hoạt động giải
quyết khiếu nại sẽ không đạt được mục đích của mình.
* Nguyên tắc khách quan
Để đảm bảo nguyên tắc khách quan, việc ban hành các quy định của
pháp luật về giải quyết khiếu nại cũng như hoạt động giải quyết khiếu nại
phải xuất phát từ chính yêu cầu thực tiễn của hoạt động khiếu nại và giải
quyết khiếu nại. Nguyên tắc này cũng đòi hỏi hoạt động giải quyết khiếu

17


nại phải dựa trên những căn cứ pháp lý đã được pháp luật quy định. Các
quyết định giải quyết khiếu nại được chủ thể có thẩm quyền ban hành phải
đảm bảo cả tính hợp pháp và tính hợp lý và phải được thi hành nghiêm
chỉnh trên thực tế.
Nếu không đảm bảo nguyên tắc này, cơ quan, người có thẩm quyền
giải quyết khiếu nại sẽ rất dễ ban hành những quyết định giải quyết khiếu
nại không đúng, không hợp lý, hợp tình, là nguyên nhân của tình trạng
khiếu nại kéo dài.
* Nguyên tắc bình đẳng trước pháp luật

Thủ tục giải quyết khiếu nại có sự tham gia của chủ thể khiếu nại và
chủ thể giải quyết khiếu nại. Tuy nhiên, trong hoạt động quản lý nhà nước,
giữa hai chủ thể này lại là quan hệ bất bình đẳng về ý chí giữa chủ thể sử
dụng quyền lực nhà nước (chủ thể giải quyết khiếu nại) và chủ thể phục tùng
quyền lực nhà nước (chủ thể khiếu nại). Nhưng trước pháp luật cả hai chủ thể
này đều bình đẳng như nhau: Mọi tổ chức, cá nhân đều có quyền khiếu nại khi
họ cho rằng QĐHC, HVHC của CQHCNN xâm phạm đến quyền và lợi ích
hợp pháp của mình. Chủ thể khiếu nại cũng như chủ thể giải quyết khiếu nại
đều có quyền đưa ra những căn cứ pháp lý, các tài liệu chứng cứ để chứng
minh trong quá trình giải quyết khiếu nại.
Bên cạnh đó, bất kể là chủ thể sử dụng quyền lực nhà nước hay là chủ
thể phục tùng quyền lực nhà nước khi có những hành vi vi phạm pháp luật
trong khiếu nại và giải quyết khiếu nại thì đều phải chịu trách nhiệm pháp lý
đối với hành vi vi phạm của mình.
* Nguyên tắc công khai, minh bạch
Công khai, dân chủ vốn là bản chất của chế độ xã hội chủ nghĩa của
nước ta. Nguyên tắc này đòi hỏi quá trình ban hành các quy định pháp luật về
khiếu nại, giải quyết khiếu nại phải tạo điều kiện cho mọi chủ thể tham gia

18


đóng góp ý kiến. Các quy định của pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu
nại phải rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện và phải được ghi nhận đầy đủ trong
Luật khiếu nại, tố cáo và các văn bản hướng dẫn thi hành. Pháp luật về khiếu
nại và giải quyết khiếu nại phải được tuyên truyền, phổ biến công khai dưới
mọi hình thức, tới mọi tầng lớp nhân dân.
Đồng thời, hoạt động giải quyết khiếu nại phải được thực hiện công
khai ngay từ giai đoạn khởi xướng vụ việc đến khi thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại. Các quyết định giải quyết khiếu nại được ban hành phải được

công bố công khai.
* Nguyên tắc đơn giản, tiết kiệm, nhanh chóng, kịp thời
Xuất phát từ yêu cầu của công cuộc cải cách hành chính hiện nay của
nước ta, việc giải quyết khiếu nại cũng phải đảm bảo nguyên tắc đơn giản, tiết
kiệm, nhanh chóng, kịp thời. Nguyên tắc này đòi hỏi CQHCNN, người có
thẩm quyền trong CQHCNN phải giải quyết nhanh chóng, tiết kiệm và gọn
nhẹ các khiếu nại của người dân. Tránh tình trạng cán bộ lợi dụng cố tình
chây ì, gây phiền hà, sách nhiễu người dân. Nguyên tắc này cũng đòi hỏi
CQHCNN phát hiện, ngăn ngừa và xử lý nhanh chóng, kịp thời trong thời hạn
pháp luật quy định những vi phạm pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp
pháp của công dân, lợi ích nhà nước và xã hội.
Như vậy, để đảm bảo đúng pháp luật, bảo vệ được lợi ích nhà nước,
quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức, việc giải quyết
khiếu nại phải được xây dựng và thực hiện theo những nguyên tắc chủ yếu và
cơ bản trên.
1.3. Thẩm quyền và thủ tục giải quyết khiếu nại của cơ quan hành
chính nhà nƣớc
1.3.1. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước
Thẩm quyền, về mặt pháp lý, là “tổng thể những quyền, nghĩa vụ

19