GIÁO ÁN VĂN KHỐI 9 - TUẦN 24 - 3 Cột

 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 9 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------TUẦN : 24
Ngày soạn: 07/ 02/2009
TIẾT: 111
Ngày dạy: 09/02/2009
BÀI 22

HƯỚNG DẪN ĐỌCTHÊM

CON CÒ
Chế Lan Viên
1. Kiến thức: Giúp HS giúp HS hiểu được vẻ đẹp và ý nghĩa của hình tượng con cị trong bài thơ
được phát triển từ những câu hát ru xưa để ngợi ca tình mẹ và những lời ru.
Thấy được sự vận dụng sáng tạo ca dao của tác giảvà những đặc điểm về hình ảnh , thể
thơ và giọng điệu của bài thơ.
2. Kĩ năng: Cảm thụ và phân tích thơ , đặc biệt là những hình tượng thơ sáng tạo bằng liên tưởng,
tưởng tượng.
3. Thái độ: Biết trân trọng tình cảm gia đình.
II/ Chuẩn bị:
1. GV:
+ Phương pháp: Phân tích tổng hợp, liên hệ thực tế, vấn đáp, giảng bình...
+ Tranh minh họa. chân dung tác giả.
2. HS: Đọc, nghiên cứu văn bản.
III/Tiến trình lên lớp
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG GHI
1. Ổn định: Kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ:
- Báo cáo sĩ số
- So sánh 2 hình tượng con cừu và con chó sói

trong thơ ngụ ngơn của La phơng ten và những
dịng mà nhà khoa học Buy phơng viết , em rút ra
những nhận xét gì?
3. Bài mới:
-Hãy đọc những bài ca dao hoặc bài thơ viết về
con cò? Nội dung của bài mà em vừa đọc.→
Từ xưa, hình ảnh con cò đã đi vào ca dao tự nhiên,
quen thuộc. Khi muốn than thở về số phận khơng
may mắn của mình, hoặc khi muốn nói về sự chịu
thương chịu khó của người lao động, hay người
phụ nữ…thì con cị là hình ảnh tượng trưng . Nhà
thơ Chế Lan Viên đã vận dụng hình ảnh con cị
trong thi phẩm của mình một cách sáng tạo. Chúng
ta cùng tìm hiểu qua bài thơ “ Con cị”của ơng.
I/- Đọc – chú
* HĐ 1: HD đọc, chú thích văn bản
thích văn bản:
- Yêu cầu đọc bài thơ với giọng thiết tha, tình cảm.
- Gọi HS đọc chú thích về tác giả, xuất xứ tác - Thể hiện bài đúng giọng điệu.
phẩm.
+ Mượn hình ảnh con cò trong ca 1/- Tác giả:
- Giới thiệu những nét cơ bản về tác giả, tác phẩm dao để bộc lộ tình cảm?
( SGK)
và cho HS xem chân dung nhà thơ:CLV có phong
2/- Tác phẩm:
cách nghệ thuật rõ nét: Suy tưởng, triết lí , đậm
Bài thơ con cị
chất trí tuệ và tính hiện đại.
sáng tác 1962
trong tập Hoa

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Trường THCS Phú Mỹ 
1
 GV:… 


 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 9 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Hỏi: Sau khi đọc bài thơ, em hiểu nội dung bài
ngày thường –
này theo cách nào sau đây:
chim báo bão.
- Kể chuyện về con cò?
- Miêu tả con cò?
- Tự sự và miêu tả (biểu cảm)
- Mượn hình ảnh con cị trong ca dao để bộc lộ
tình cảm?
Hỏi: Văn bản đã kết hợp những phương thức biểu
đạt nào? Trong đó phương thức nào là chính?
- Xác định bố cục bài thơ?
- Xác định, nêu
+Đ1: Hình ảnh con cị qua
những lời ru của mẹ thời thơ ấu.
+Đ2: Hình ảnh con cị và lời ru
của mẹ trên những chặng đường
đời của mỗi con người.
+Đ3: Hình ảnh con cò gợi suy
gẫm về ý nghĩa của lời ru và
* HĐ 2: Đọc – hiểu văn bản :
lòng mẹ đối với cuộc đời mỗi II/ Đọc- hiểu văn
Hỏi: Bài thơ là những lời mẹ ru con. Mỗi lời ru con người.
bản :

đều có hình ảnh con cị? Tại sao những người mẹ
1. Hình ảnh con
VN thường ru con bằng những ca dao về con cò?
- Suy nghĩ, trả lời
cò trong lời ru
Ca dao là những bài dân ca tuổi ấu thơ.
thường dùng để hát ru; hình ảnh
con cị thân thuộc, gần gũi với
-Theo dõi đoạn 1
người nông dân; nó gợi nỗi buồn
Hỏi: khi con cịn bế trên tay, trong lời ru của thương về một thân phận…
mẹ, có những cánh cò nào đang bay?
+ Con cò bay la…, con cị Đồng
Hỏi:: Hình ảnh con cị ấy thường gợi lên một Đăng.
cuộc sống như thế nào?
- Con cò ăn đêm….
Hỏi: Như thế, lời ru của mẹ và nội dung lời ru con - Tự bộc lộ.
→ Gợi cuộc sống
đó có ý nghĩa gì đối với tuổi thơ của con?
n ả, thanh bình,
- Thảo luận cặp.
vừa gợi ra sự
Hiểu tình mẹ nhân từ, đang che nhọc nhằn, bất
Hỏi: Nhận xét sự sáng tạo của nhà thơ khi xây chở cho con; lời ru vỗ về cho con trắc trong cuộc
dựng những lời thơ?
yên giấc, bồi đắp cho con lòng mưu sinh.
4. Củng cố:
nhân ái.
+ Vận dụng ca dao một cách
sáng tạo: chỉ lấy lại vài chữ trong

5. Hướng dẫn học bài ở nhà:
mỗi câu ca dao nhằm gợi nhớ
- Tìm hiểu 2 đoạn còn lại
những câu ấy, giọng thơ thiết tha
IV/Rút kinh nghiệm:…................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Trường THCS Phú Mỹ 
2
 GV:… 


 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 9 
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

TUẦN : 24
TIẾT: 112

Ngày soạn: 07/ 02/2009
Ngày dạy: 09/02/2009
BÀI 22

HƯỚNG DẪN ĐỌCTHÊM

CON CÒ (tt)
Chế Lan Viên
1. Kiến thức: Giúp HS giúp HS hiểu được vẻ đẹp và ý nghĩa của hình tượng con cò trong bài thơ
được phát triển từ những câu hát ru xưa để ngợi ca tình mẹ và những lời ru.

Thấy được sự vận dụng sáng tạo ca dao của tác giảvà những đặc điểm về hình ảnh , thể thơ và
giọng điệu của bài thơ.
2. Kĩ năng: Cảm thụ và phân tích thơ , đặc biệt là những hình tượng thơ sáng tạo bằng liên tưởng,
tưởng tượng.
3. Thái độ: Biết trân trọng tình cảm gia đình.
II/ Chuẩn bị:
1. GV:
+ Phương pháp: Phân tích tổng hợp, liên hệ thực tế, vấn đáp, giảng bình...
+ Bảng phụ, tư liệu
2. HS: Đọc, nghiên cứu văn bản.
III/Tiến trình lên lớp
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG GHI
1.Ổn định: Kiểm tra sĩ số.
- Báo cáo sĩ số
2. Hình ảnh con
2. Kiểm tra bài cũ:
cò trong lời ru
- Trong đoạn đầu bài thơ, những câu ca dao nào
mong ước tuổi
đã được vận dụng? Em có nhận xét gì về cách
học trị.
vận dụng ca dao của tác giả?
+ Mang biểu
3. Bài mới:
tượng bạn bè:
- Theo dõi đoạn 2.
Hỏi: Trong khúc ru thứ 2, cò trắng mang biểu + Biểu tượng bạn bè, biểu tượng + Mang biểu
tượng nào? Em thấy hình ảnh thơ nào mới lạ ở thi ca.

tượng thi ca:
đây?
+ Hình ảnh mới lạ: “cánh của
cị”,…, và “Cánh trắng cị bay…
chân”.
Hỏi: Hình ảnh thơ trên gợi ra cho con sự liên Tự bộc lộ.
tưởng nào về cuộc đời? Về mong ước của mẹ?
+ Gợi cuộc sống tươi sáng của
tuổi thơ được che chở, nâng niu.
+ Thể hiện mong ước con được
học hành, sống trong tình cảm
ấm áp của bạn bè.
Hỏi: Biểu tượng cánh cị thi ca được thể hiện + Lớn lên…câu văn.
trong lời thơ nào?
Hỏi: Nêu cảm nhận của em về sự liên tưởng của - Thi sĩ là người tạo ra cái đẹp,
tác giả?Từ lời ru đó, em hiểu mẹ mong ước gì ? bồi đắp những tình cảm tốt đẹp + Mong ước tâm
của con người.
hồn con trong
+ Mong ước tâm hồn con trong sáng, làm đẹp cho
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Trường THCS Phú Mỹ 
3
 GV:… 


 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 9 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------sáng, làm đẹp cho cuộc đời.
cuộc đời.
Hỏi: Theo dõi đoạn 3, em thấy lời ru có gì khác + Nói về người mẹ với mong 3. Hình ảnh con
ở 2 đoạn trước?
ước con sẽ khơn lớn trưởng cị trong lời ru

thành nhưng mẹ vẫn luôn che thứ 3.
chở cho con.
- Thể hiện mong
Hỏi: Em có suy nghĩ gì về những hình ảnh: Dù ở + Biểu thị sự lận đận và đức hi ước con khôn lớn,
gần con- Dù ở xa con- Lên rừng xuống bể- Cị sẽ sinh qn mình vì u con, u trưởng thành.
tìm con – Cị mãi u con?
con bằng sự bền chặt bao dung.
- Hình ảnh con cị
Hỏi: Từ cánh cò trong câu hát mà thành cuộc đời + Lời ru mang theo những buồn với biểu tượng
vỗ cánh qua nơi, gợi cho em cảm nghĩ gì?
vui của cuộc đời . Lời ru ấy chứa hình ảnh người
đựng cả lòng nhân ái , bao dung mẹ và cuộc đời
rộng lớn của cuộc đời với mỗi số nhân ái, bao
phận.
dung, đức hy sinh
Hỏi: Từ bài thơ, em còn cảm nhận được gì về Tự bộc lộ.
quên mình vì tình
tình mẹ?
yêu con.
Hỏi: Từ bài thơ, em cảm nhận được gì tình cảm + Trân trọng và biết ơn vẻ đẹp
của tác giả?
của tình mẹ. Tin vào những điều
* HĐ 3: Hướng dẫn tổng kết
tốt đẹp trong cuộc đời.
Hỏi: Nhận xét nội dung tư tưởng và nghệ thuật - Lời ru là biểu hiện cao cả và
bài thơ?
đẹp đẽ của tình mẹ dành cho mỗi IV/ Tổng kết.
- Gọi HS đọc ghi nhớ SGK.
người con.
*Ghi nhớ: SGK.

4. Củng cố:
- Lời thơ sáng tạo, mới lạ bằng
- Bài thơ này làm em liên tưởng tới bài thơ nào? trí tưởng tượng bay bổng, thể thơ
Liên tưởng tới điều gì?
tự do.
- Em thích nhất câu thơ nào? Vì sao?
5. Hướng dẫn học bài ở nhà:
Đọc ghi nhớ SGK.
.
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Nắm nội dung, đặt sắc nghệ thuật.
- Soạn bài:Mùa xuân nho nhỏ theo cau hỏi SGK.
IV/ Rút kinh nghiệm:..............................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
===========
TUẦN : 24
TIẾT: 113

Ngày soạn: 07/ 02/2009
Ngày dạy: 10/02/2009
BÀI 22

TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 5
..................................................
I/ Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức: Giúp HS củng cố lại kĩ năng làm văn nghị luận về một sựu việc hiện tượng trong đời
sống
2. Kĩ năng: Cách lập luận , trình bày luận điểm, luận cứ cho bài làm chặt chẽ, thuyết phục

3. Thái độ: Có thái độ rõ ràng đối với một số hiện tượng phổ biến mà chính hs đnag mắc phải để từ
đó các em có biện pháp hướng đi đúng đắn, nhất là xác định mục đích học tập đúng.
II/ Chuẩn bị:
1. GV:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Trường THCS Phú Mỹ 
4
 GV:… 


 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 9 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+ Phương pháp: Nêu vấn đề, nhận xét, tổng kết.
+ Bảng phụ; Chấm và chuẩn bị liệt kê các lỗi phổ biến mà HS hay mắc phải khi trình bày để sửa và
rút kinh nghiệm cho HS.
2. HS: HS đọc lại kiến thức làm văn nghị luận về SV, HT trong đời sống.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG GHI
1.Ổn định: Kiểm tra sĩ số.
- Báo cáo sĩ số
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới:
I/ Xác định yêu
* HĐ1:Nêu và tập trung phân tích, tìm hiểu đề bài:
cầu của đề.
- Phát bài viết cho HS.
- Tìm hiểu đề
- Ghi đề bài trên bảng lớp.
1. Kiểu bài: Nghị
- Gọi Hs đọc đề bài.
- Chép đề bài
luận.

Hỏi: Chỉ rõ yêu cầu nội dung, hình thức.
- Phát biểu xây dựng dàn ý 2. Nội dung: Suy
+ Thể loại
nghĩ về một sự
+ Nội dung:
việc, hiện tượng
* Lưu ý: Chỉ là “một” sự việc, hiện tượng đời sống”
trong đời sống mà
- GV gợi ý HS thảo luận, xây dựng đáp án (dàn ý) cho
em quan tâm
bài viết.
nhất.
- GV nhận xét, bổ sung hoàn chỉnh dàn ý và các yêu
cầu cần đạt.
- Cho HS xem dàn ý tham khảo ( bảng phụ)
a. * Ưu diểm:
* HĐ 2: Nhận xét bài làm của HS
- Nghe, rút kinh nghiệm
b. * Hạn chế:
* Ưu diểm:
Nhìn chung các em đã biết làm văn nghị luận về một
hiện tượng trong đời sống.
- Các em đã nắm bắt được những mặt trái của vấn đề,
các khía cạnh của đề tài.
- Biết đưa ra luận điểm và triển khai luận điểm bằng
các luận cứ , luận chứng thuyết phục.
- Biết dựng đoạn theo luận điểm nên bài làm khoa học,
rõ ràng.
* Hạn chế:
- Một số bài chưa định hình được cách dựng đoạn ở TB

đặc biệt là đa số hs lớp 9A3.
- Một số HS chưa nêu được biểu hiện và tác hại của
hiện tượng và chưa đưa ra biện pháp khắc phục.
- Một số HS chưa có sự đầu tư cho bài làm nên chỉ viết
vài câu vào bài kiểm tra để đối phó.
- HS vẫn cịn viết tắt, đặc biệt là dùng dấu câu khơng
đúng ngun tắc. (Tất cả hs có điểm kém.)
- Cách diễn đạt cịn lủng củng, thiếu chính xác; chưa
chú ý viết câu cho đầy đủ các thành phần; dùng từ thiếu
chất văn. Một số bài viết nội dung cịn sơ sài nên bài
làm nhạt nhẽo, khó thuyết phục.
2/ Nhận xét cụ thể:
- Sau một thời gian đâm đầu vào trị chơi…
- Những bạn đó là những bạn học yếu, chẳng ra gì…
-Tri thức khơng có thì làm sao có thể bước ra cuộc sống
được…
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Trường THCS Phú Mỹ 
5
 GV:… 


 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 9 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Có thể các bạn biết chữ những chưa chắc đã nhiều…
- Chơi lâu điện tử thành ra nghiện nó có tác hại kinh
khủng…
- Nó làm cho chúng ta đi ăn cắp , ăn trộm để bán lấy
tiền chơi điện tử…
- Chúng ta được học tập vui chơi, hoạt động cịn cứ
ngồi ì ra đấy đánh điện tử thì khơng ổn chút nào…
- Trên thế giới chúng ta hiện nay có rất nhiều thứ làm

chúng ta nghiện như…
* Yêu cầu hS xem và sửa lỗi
Củng cố:
- Đọc một số bài làm khá tốt.
* Kết quả cụ thể:
Lớp 9/1
+ Giỏi: 01
+ Khá: 4
- Sửa lỗi
+ Tb: 16
+ Yếu: 8
+ Kém:
- Nghe và học tập những
Lớp 9/2
ưu điểm trong bài của bạn.
+ Giỏi: 0
+ Khá: 6
+ Tb: 10
+ Yếu: 4
+ Kém:
Lớp 9/3
+ Giỏi: 3
+ Khá: 6
+ Tb: 12
+ Yếu: 6
+ Kém:
5. Hướng dẫn học bài ở nhà:
- Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí.

 Rút kinh nghiệm:..............................................................................................................................

..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
============
TUẦN : 24
Ngày soạn: 10/ 02/2009
TIẾT: 114

Ngày dạy: 16 /02/2009
BÀI 22

CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ
..................................................
I/ Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức: Giúp hs biết làm bài nghị luận về một vấn đề tưởng, đạo lí.
2. Kĩ năng: Tìm hiểu đề, tìm ý và lập dàn ý bài nghị luận về một vấn đề tưởng, đạo lí .
3. Thái độ: Lịng biết ơn, phát huy đạo lí tốt đẹp của cha ông: Sự cống hiến, lẽ sống đẹp, lịng biết
ơn….
II/ Chuẩn bị:
1. GV:
+ Phương pháp: Phân tích tổng hợp → Rút ra kiến thức cơ bản.
+ Bảng phụ, dàn bài.
2. HS:
III/Tiến trình lên lớp
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Trường THCS Phú Mỹ 
6
 GV:… 

 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 9 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG GHI
1.Ổn định: Kiểm tra sĩ số.
- Báo cáo sĩ số
2. Kiểm tra bài cũ:
- Phải làm sáng tỏ các vấn đề tư
- Nêu yêu cầu về nội dung khi thực tưởng, đạo lí bằng cách giải
hiện một bài văn nghị luận về một thích, phân tích, chứng minh, so
vấn đề tư tưởng, đạo lý.
sánh, đối chiếu, …để chỉ ra chỗ
- So sánh bài nghị luận về một sự
đúng, chỗ sai của một tư tưởng
việc hiện tượng trong đời sống
nào đó, nhằm khẳng định tư
khác với bài nghị luận về một vấn
tưởng của người viết.
đề tư tưởng, đạo lý.
* Khác: Ở xuất phát điểm và
- GV nhận xét, bổ sung để HS nắm cách lập luận.
vững kiến thức cũ.
+ Nghị luận về SV, HT: Xuất
phát từ sự thực đời sống mà trình
bày và nêu ra tư tưởng, bày tỏ
thái độ.
+ NL về tư tưởng, đạo lí: Xuất
phát từ tư tưởng, đạo lí, sau khi
giải thích, phân tích thì dùng các
sự thật đời sống để chứng minh,

nhằm trở lại khẳng định (hoặc I/- Đề bài nghị luận về một
phủ định) một tư tưởng nào đó.
vấn đề tư tưởng, đạo lí: (30’ )
Đề có 2 dạng:
+ Giống: đều yêu cầu nghị luận + Đề có mệnh lệnh
3. Bài mới:
về một vấn đề tư tưởng đạo lí.
+ Khơng kèm theo mệnh lệnh
* HĐ 1:Tìm hiểu đề bài nghị + Khác: Dạng đề có kèm mệnh
luận về một vấn đề tư tưởng, lệnh: 1, 3, 10. Dạng đề khơng
đạo lí:
mệnh lệnh: 7 đề .
Hỏi: Các đề trên có gì giống và
khác nhau? Chỉ ra điểm giống và
khác nhau đó?
* Dạng đề mệnh lệnh thường có
các lệnh: suy nghĩ, bình luận, giải
+ Tìm, nêu
thích, chứng minh…
- Dạng khơng có mệnh lệnh thường
chỉ cung cấp một câu tục ngữ, một
khái niệm mạng một tư tưởng, đòi
hỏi người làm phải suy nghĩ để làm
sáng tỏ.
- Yêu cầu HS tìm thêm VD.
HĐ2: HD cách làm bài nghị luận
về một vấn đề tư tưởng đạo lí:
- Tìm hiểu đề, tìm ý:
Giới thiệu đề bài: Suy nghĩ về
đạo lí “Uống nước nhớ nguồn”.

Hỏi: Đây là đề bài thuộc kiểu loại
gì?
+ Nghị luận về vấn đề tư tưởng,
đạo lí.
Hỏi: Nội dung cụ thể của vấn đề + Suy nghĩ về câu tục ngữ

II/- Cách làm bài nghị luận
về một vấn đề tư tưởng đạo
lí:
Đề:
1/- Tìm hiểu đề, tìm ý:
- Loại đề.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Trường THCS Phú Mỹ 
7
 GV:… 


 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 9 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------cần nghị luận là gì?
“Uống nước nhớ nguồn”
- Lưu ý hai chữ “Suy nghĩ” trong
đề bài: Suy nghĩ ở đây là phải thể
hiện sự hiểu biết, đánh giá ý nghĩa
của của đạo lí “ Uống nước…” tức
là phải giải thích, chứng minh, bình
luận chứ khơng phải suy nghĩ
mơng lung. Cụ thể đề có các từ
dùng theo nghĩa bóng. Vì vậy cần
giải thích kĩ các từ : nước, uống,

nguồn, nhớ.
- Tìm ý cho bài làm: Giải thích - Trình bày cách hiểu
- tìm ý:
nghĩa bóng.
+ Nước: Là mọi thành quả mà + Giải thích nghĩa:
Hỏi: Nước là gì? thế nào là uống con người được hưởng thụ, từ  đạo lý
nước?
những thành quả về vật chất
( cơm ăn, áo mặc, nhà ở, điện
nước...) đến những thành quả về
tinh thần (văn hóa, văn nghệ,
phong tục, lịch sử, truyền
thống…). Uống nước: hưởng
thụ những thành quả ấy.
Hỏi: Nguồn là gì? Thế nào là nhớ + Nguồn: Là những người làm
nguồn?
ra thành quả, bảo vệ thành quả là
là tổ tiên cha ông chúng ta…
Nhớ nguồn: Hiểu biết, nhớ ơn,
giữ gìn, phát huy những thành
quả ấy.
Hỏi: Đạo lí “ Uống nước nhớ + Người hưởng thụ thành quả
nguồn” có nghĩa là gì?
phải biết ơn người làm ra thành
quả.
- Chốt lại bước một trong cách làm
bài, chuyển sang tiết 2.
4. Củng cố:
5. Hướng dẫn học bài ở nhà:
- Trên cơ sở các ý đã tìm, sắp xếp

thành dàn ý.

 Rút kinh nghiệm:..............................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
============

Ngày soạn: 11/ 02/2009
TUẦN : 24
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------TIẾT: 115
 Trường THCS Phú Mỹ 
8
 GV:… 


 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 9 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Ngày dạy: 17 /02/2009

CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ
I/ Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức: Giúp HS biết làm bài nghị luận về một vấn đề tưởng, đạo lí.
2. Kĩ năng: Tìm hiểu đề, tìm ý và lập dàn ý bài nghị luận về một vấn đề tưởng, đạo lí .
3. Thái độ: Lịng biết ơn, phát huy đạo lí tốt đẹp của cha ơng: Sự cống hiến, lẽ sống đẹp, lòng biết
ơn….
II/ Chuẩn bị:
1. GV:
+ Phương pháp: Phân tích tổng hợp → Rút ra kiến thức cơ bản.
+ Bảng phụ, dàn bài.

2. HS: Đọc, nghiêm cứu đề bài
III/Tiến trình lên lớp
HĐ CỦA GV
HĐ CỦA HS
NỘI DUNG GHI
1.Ổn định: Kiểm tra sĩ số.
- Báo cáo sĩ số
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới:
* HĐ 1: HD lập dàn ý chi tiết
- Thực hiện nhóm và 1.Tìm hiểu đề và tìm ý.
- Trên cơ sở các ý đã tìm, yêu cầu HS sắp trình bày.
2. Dàn ý (Bảng phụ)
xếp thành dàn ý.
- Nhận xét, bổ sung.
a/ MB: Giới thiệu câu tục ngữ và
lập dàn ý và gọi
nội dung đạo lí.
- Giới thiệu dàn ý trên bảng phụ.
-…là đạo lí làm người, đạo lí cho
* HD 2: HD viết bài bài
toàn xã hội.
- Gọi HS đọc phần mở bài 1 SGK ( Trong - Đọc
b/ TB:
kho tàng tục ngữ VN…)
* Giải thích câu tục ngữ.
- Hỏi: Cách mở bài này giới thiệu vấn đề - Giới thiệu vấn đề đạo * Nhận định đánh giá ( bình
gì? Theo cách nào?
lí theo cách nói chung luận)
về tục ngữ VN, đến - Câu TN nêu đạo lí làm người.

nói riêng về câu tục - Nêu truyền thống tốt đẹp của
ngữ làm đề và gợi ý dân tộc.
ln cách giải thích.
- Nêu một nền tảng tự duy trì và
→ Mở bài theo cách phát triển xã hội.
gián tiếp.
- Câu TN là lời nhắc nhở đối với
- Đọc
những ai vô ơn.
- Gọi HS đọc phần mở bài 2 SGK (
- Giới thiệu vấn đề đạo - Khích lệ mọi người cống hiến
- Hỏi: Cách mở bài này giới thiệu vấn đề lí theo cách từ thực tế cho xã hội, dân tộc.
gì? Theo cách nào?
lễ hội nói chung đến lễ 3. Viết bài.
hội thờ cúng tổ tiên, từ
đó mà khái quát truyền
thống đó vào câu tục
ngữ.
→ Mở bài theo cách
gián tiếp.
- Hỏi: Tóm lại, yêu cầu mở bài nghị luận + Giới thiệu được vấn
về vấn đề tư tưởng đạo lí nói chung cần đề tư tưởng đạo lí cần
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Trường THCS Phú Mỹ 
9
 GV:… 


 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 9 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------phải như thế nào?
bàn.

- GV nhấn mạnh: Mở bài cần giới thiệu
đươc vấn đề cần bàn, với nhiều cách
hoặc gián tiếp hoặc trực tiếp, gián tiếp
thì có thể đi từ chung đến riêng, từ thực
tế đến đạo lí.
- Đọc
- Gọi HS đọc phần thân bài SGK
+ Giải thích nội dung
- Hỏi: Phần thân bài nghị luận đã thực câu tục ngữ
hiện những điều gì?
+ Nhận định, đánh giá
(tứclà bình luận)
+ Cần có chứng minh
- Hỏi: Theo em, phần thân bài của bài bằng các gương “Uống
nghị luận về vấn đề tư tưởng, đạo lí có nước nhớ nguồn”
cần đưa ra thực tế để chứng minh khơng? trong đời sống hiện
Giữa giải thích và chứng minh yêu cầu nay của toàn xã hội, ở
nào cần chú ý hơn?
các cá nhân.
+ Chứng minh không
làm lu mờ phần giải
thích.
+ Nhận định, đánh giá
- Hỏi: Theo dàn bài thì sau khi giải thích (tứclà bình luận)
và chứng minh vấn đề thì cần thực hiện
điều gì? Thử đánh giá bốn cách bình luận
trong đề bài?
- Cần bình luận về vấn đề tức là nhận
định, đánh giá vấn đề. Bốn cách đều là
các khái quát hợp lí từ việc giải thích,

chứng minh vấn đề.
+ Cách bình luận thứ nhất: mở rộng bằng
các thực tế đi ngược lại vấn đề.
+ Thứ hai: Mở rộng nghĩa của câu tục
ngữ. ( nguồn là đất nước, là xã hội, là gia
đình).
+ Thứ ba: Nâng lên phẩm chất chung của
dân tộc và của cá nhân khi thể hiện được
đạo lí đó.
+ Thứ tư: Địi hỏi việc thấm nhuần vấn
đề phải thể hiện bằng hành động.
Tóm lại: Bốn cách bình luận đều có tính
giáo dục cao.
- Đọc
- Gọi HS đọc phần két bài trong dàn ý
SGK
- Có kết bài theo
- Hỏi: Khi kết bài nghị luận về một vấn hướng tổng kết, có kết
đề tư tưởng, đạo lí ta cần kết bài như thế bài theo hướng hành
nào? Kết bài trong dàn ý này có thể hiện động, có thể coi đó là
các yêu cầu cần kết bài nêu trong ghi nhớ kết bài khuyên bảo.
chưa?
- Đọc và sửa để hoàn
thiện bài làm.
- Hỏi: Khâu cuối cùng trong bài viết là
4. Đọc bài viết và sửa chữa.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Trường THCS Phú Mỹ 
10
 GV:… 

 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 9 
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------làm gì? Có ý nghĩa ra Sao?
4. Củng cố:
- Gọi HS đọc toàn bộ ghi nhớ SGK.
5. Hướng dẫn học bài ở nhà:
- Đề 7: Tinh thần tự học.
GV: Hướng dẫn HS biết cách giải thích,
phân tích, lập dàn ý và yêu cầu thực hiện
lập dàn ý ở nhà.
I/ MB:
- Tự học là một trong những nhân tố
quyết định kết quả học tập của mỗi con
người.
II/ TB:
a.Giải thích:
- Học là gì? Là học động thu nhận kiến
thức và hình thành kĩ năng của một
người nào đó.
- Tinh thần tự học là gì? Là có ý thức tự
học , ý thức ấy dần dần trở thành một nhu
cầu thường trực đối với mỗi con người; là
có ý chí vượt qua khó khăn , trở ngại để
tự học một có hiệu quả; là có phương
pháp tự học phù hợp với trình độ của bản
thân , hoàn cảnh sống cụ thể , các điều
kiện vật chất cụ thể; là luôn khiêm tốn
học hỏi bạn bè và những người khác.
-Ai tự học thì người ấy có kiến thức,
khơng có chuyện ai học hộ cho ai được.

Bởi vây chỉ có nêu cao tinh thần tự học
mới có thể nâng cao chát lượng học tập
của mối con người.
2. Dẫn chứng: Các tấm gương trong
sách báo, bạn bè xung quanh.

 Rút kinh nghiệm:..............................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
============

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Trường THCS Phú Mỹ 
11
 GV:… 