Nghiên cứu biến động gdp của thĩ xã tam kỳ qua 3 năm 2000-2002.doc

Låìi Nọi Âáưu
GDP l mäüt chè tiãu kinh tãú täøng håüp nháút, phn ạnh kãút
qu hoảt âäüng sn xút ca mäüt qúc gia, l thỉåïc âo
âạnh giạ hiãûu qa sn xút x häüi khäng nhỉỵng ca ton
bäü nãưn kinh tãú m cn ca tỉìng ngnh sn xút thỉûc
hiãûn trãn lnh thäø kinh tãú qúc gia âọ. Qua chè tiãu GDP
ngỉåìi ta âạnh giạ âỉåüc mỉïc tàng trỉåíng kinh tãú, thỉûc
trảng ca nãưn kinh tãú. GDP cn l cå såí giụp cạc täø chỉïc
hiãøu r hån vãư nãưn kinh tãú cu mäüt qúc gia, so sạnh kãút
qu sn xút x häüi, mỉïc säúng, sỉû giu ngho... ca
qúc gia âọ våïi cạc qúc gia khạc, cạc nỉåïc khạc trong khu
vỉûc. Nọ cn lm cå såí cho cạc nh doanh nghiãûp nghiãn
cỉïu, xem xẹt thỉûc tãú hoảt âäüng, kãút qu cạc ngnh, hiãûu
qu sỉí dủng väún âãø tỉì âọ cọ chênh sạch âáưu tỉ thêch
håüp, thỉûc hiãûn liãn kãút, liãn doanh trong viãûc láûp ngnh
nghãư måïi trãn lnh thäø kinh tãú ca qúc gia âọ. Khäng
nhỉỵng thãú, GDP cn gêp cho cạc nhd nghiãn cỉïu kinh tãú
táưm vé mä xem xẹt thỉûc trảng nãưn kinh tãú nỉåïc nh, tỉì âọ
âãư ra cạc chênh sạch chiãún lỉåüc kinh tãú (ngàõn hản, di
hản) cho qúc gia, cho vng, lnh thäø, cho âëa phỉång. GDP
ngoi tênh cho mäüt qúc gia cn âỉåüc tênh cho khu vỉûc,
thnh phäú, tènh hồûc vng lnh thäø trong mäüt qúc gia.
Xút phạt tỉì nghéa quan trng ca chè tiãu GDP v tçnh
hçnh thỉûc tãú tải thë x Tam K, l nåi vỉìa xy ra mäüt sỉû
kiãûn låïn. Nàm 1997, tènh Qung Nam âỉåüc tại láûp, Tam K
tråí thnh thë x tènh l ca Qung Nam, chàõc chàõn s âảt
âỉåüc nhiãưu thnh tỉûu, cng nhỉ nhỉỵng bỉåïc thay âäøi låïn
trong phạt triãøn kinh tãú. Do âọ em â mảnh dản chn âãư ti
: “Nghiãn cỉïu biãún âäüng GDP ca thë x Tam K qua ba
nàm 2000 - 2002 “
Kãút cáúu ca âãư ti âỉåüc chia lm 3 pháưn chênh :

Chỉång 1 : Cå såí l lûn v thỉûc tãú ca âãư ti
Chỉång 2 : Phán têch biãún âäüng GDP ca thë x Tam K
qua ba nàm 2000 - 2002
Chỉång 3 : Kãút lûn v kiãún nghë
Vç trçnh âäü bn thán cn hản chãú, hån nỉỵa thåìi gian
nghiãn cỉïu v xám nháûp thỉûc tãú cng hản chãú. Do âọ
khọng traùnh khoới nhổợng sai soùt, rỏỳt mong õổồỹc sổỷ thọng
caớm vaỡ õoùng goùp yù kióỳn. Xin chỏn thaỡnh caớm ồn.
Sinh vión thổỷc hióỷn
Buỡi Thở Hoaỡi Thuyớ
Chổồng 1
Cồ sồớ lyù luỏỷn vaỡ thổỷc tóỳ
cuớa õóử taỡi
1.1 Cå såí l lûn ca âãư ti
1.1.1 Nhỉỵng tiãưn âãư cå bn xạc âënh chè tiãu täøng sn
pháøm qúc näüi (GDP)
1.1.1.1Thãú no l hoảt âäüng sn xút
Quan niãûm thãú no l sn xút; nhỉỵng hoảt âäüng no,
nhỉỵng úu täú no âỉåüc coi l tham gia vo quạ trçnh sn xút
ra ca ci cho x häüi. Âáy l mäüt trong nhỉỵng tiãưn âãư cå bn
xạc âënh chè tiãu täøng sn pháøm näüi âëa (GDP).
Trong lëch sỉí phạt triãøn ca nhán loải, â cọ nhiãưu nh kinh tãú
chênh trë thüc trỉåìng phại ny, hồûc trỉåìng phại khạc cng våïi
âiãưu kiãûn lëch sỉí kinh tãú ca âáút nỉåïc trong cạc thåìi k âọ â
âỉa ra nhỉỵng khại niãûm vãư sn xút v ngưn gäúc tảo ra ca
ci x häüi. Ngy nay, trong bäúi cnh måïi ca hoảt âäüng kinh tãú
x häüi, váún âãư trãn âỉåüc quan niãûm nhỉ thãú no ?
- Nh kinh tãú Irving Sirken â khại quạt vãư hoảt âäüng sn
xút : "L quạ trçnh chuøn hoạ cạc âáưu vo bao gäưm hng
hoạ v dëch vủ, thnh cạc âáưu ra (sn lỉåüng) cọ êch hån cạc

âáưu vo... Snpháøm ca cạc âån vë sn xút cọ thãø l hỉỵu
hçnh nhỉ hng hoạ âỉåüc sn xút ra åí cạc näng trải v nh
mạy,nhỉng cng cọ thãø l vä hçnh, nhỉỵng cại m chụng ta gi
l dëch vủ do cạc cỉía hng sỉỵa chỉỵa, trảm phạt âiãûn,cỉía
hng bạn l, trỉåìng hc, bãûnh viãûn... sn xút ra".
- Theo Tiãún sé V Quang Viãût, cäú váún dỉû ạn " Thỉûc hiãûn
hãû thäúng TKQG åí Viãût Nam " (VIE 88.032) thç phảm tr sn xút
l nhỉỵng hoảt âäüng sn xút ra hng hoạ v dëch vủ m cọ
thãø giao cho ngỉåìi khạc hồûc mäüt âån vë khạc lm thay
âỉåüc.Àn, ng khäng thüc phảm tr sn xút vç khäng thãø giao
cho ngỉåìi khạc lm thay âỉåüc.
- Cọ âënh nghéa vãư sn xút nhỉ sau : Sn xút l mi hoat
âäüng ca con ngỉåìi, våïi tỉ cạch l cạc nhán, hay mäüt täø chỉïc
bàòng nàng lỉûc qun l ca mçnh, cng våïi cạc úu täú vãư âáút
v väún (tỉ bn) sn xút ra nhỉỵng sn pháøm váût cháút v dëch
vủ hỉỵu êch v cọ hiãûu qu cao nhàòm tho mn nhu cáưu sỉí
dủng âãø phủc vủ cho nhu cáưu sỉí dủng cúi cng cho âåìi
säúng sinh hoảt dán cỉ v x häüi, xút kháøu ra nỉåïc ngoi, cho
têch lu âãø måí räüng sn xút v âåìi säúng ... Quạ trçnh trãn täưn
tải v váûn âäüng khạch quan khäng ngỉìng âỉåüc làûp âi, làûp lải
trong nàm.
Nhỉ váûy, quạ trçnh hoảt âäüng sn xút cọ cạc âàûc trỉng chung
sau :
 L hoảt âäüng cọ mủc âêch, cọ thãø lm thay âỉåüc ca
con ngỉåìi.
Bao gọửm caớ hoaỷt õọỹng saớn xuỏỳt saớn phỏứm vỏỷt chỏỳt
vaỡ hoaỷt õọỹng saớn xuỏỳt saớn phỏứm dởch vuỷ, nhũm thoaớ maợn
khọng chố yóu cỏửu caù nhỏn maỡ caớ nhu cỏửu chung toaỡn xaợ họỹi.
Toaỡn bọỹ saớn phỏứm vỏỷt chỏỳt vaỡ saớn phỏứm dởch vuỷ
õổồỹc saớn xuỏỳt ra coù thóứ õem baùn trón thở trổồỡng vaỡ khọng õem

baùn trón thở trổồỡng.
Tuy nhión, tuyỡ õióửu kióỷn vaỡ quy õởnh cuớa tổỡng quọỳc gia, trong
mọỹt sọỳ trổồỡng hồỹp hoaỷt õọỹng cuớa con ngổồỡi khọng õổồỹc coi
laỡ hoaỷt õọỹng saớn xuỏỳt :
Nhổợng hoaỷt õọỹng tổỷ phuỷc vuỷ cho mỗnhkhọng taỷo ra
thu nhỏỷp nhổ : n uọỳng, từm rổớa, tổỷ sổớa chổợa õọử duỡnh trong
gia õỗnh;
Nhổợng hoaỷt õọỹng nọỹi trồỹ khaùc cuớa họỹ gia õỗnh dỏn
cổ;
Nhổợng hoaỷt õọỹng saớn xuỏỳt vaỡ dởch vuỷ quọỳc cỏỳm :
buọn lỏỷu, buọn ma tuyù, hoaỷt õọỹng mó tờn dở õoan, chồi huỷi, õaùnh
baỷc...
1.1.1.2. Laợnh thọứ kinh tóỳ :
Laợnh thọứ kinh tóỳ cuớa mọỹt quọỳc gia laỡ laợnh thọứ õởa lyù cuớa
quọỳc gia õoù, khọng kóứ phỏửn õởa giồùi caùc sổù quaùn, laợnh sổỷ
quaùn, khu vổỷc quỏn sổỷ, cồ quan laỡm vióỷc cuớa caùc tọứ chổùc
quọỳc tóỳ... maỡ caùc quọỳc gia khaùc, caùc tọứ chổùc lión hồỹp quọỳc,
caùc tọứ chổùc phi chờnh phuớ ... thuó vaỡ hoaỷt õọỹng trón laợnh thọứ
quọỳc gia õoù vaỡ õổồỹc tờnh thóm phỏửn õởa giồùi caùc tọứ chổùc
tổồng ổùng cuớa quọỳc gia õoù thuó vaỡ hoaỷt õọỹng trón laợnh thọứ õởa
lyù cuớa quọỳc gia khaùc.
Noùi mọỹt caùch cuỷ thóứ laợnh thọứ kinh tóỳ cuớa mọỹt quọỳc gia bao
gọửm :
- Laợnh thọứ õởa lyù bao gọửm : ỏỳt lióửn, haới õaớo, vuỡng trồỡi,
vuỡng bióứn thuọỹc quọỳc gia, trổỡ phỏửn õởa giồùi caùc sổù quaùn, laợnh
sổỷ quaùn, khu vổỷc quỏn sổỷ, cồ quan laỡm vióỷc cuớa caùc tọứ chổùc
quọỳc tóỳ... maỡ caùc quọỳc gia khaùc, caùc tọứ chổùc quọỳc tóỳ thuó vaỡ
hoaỷt õọỹng trón laợnh thọứ õởa lyù cuớa quọỳc gia õoù.
- Vuỡng trồỡi, mỷt nổồùc, vuỡng õỏỳt nũm ồớ vuỡng bióứn quọỳc tóỳ
maỡ ồớ õoù quọỳc gia õổồỹc hổồớng caùc quyóửn õỷc bióỷt vóử mỷt

phaùp lyù nhổ khai thaùc haới saớn, khoaùng saớn, dỏửu khờ...
- Vuỡng laợnh thọứ nũm ồớ nổồùc khaùc õổồỹc chờnh phuớ thuó vaỡ
hoaỷt õọỹng vỗ muỷc õờch ngoaỷi giao, quỏn sổỷ, khoa hoỹc ... nhổ
caùc sổù quaùn, laợnh sổỷ quaùn, caùc cn cổù quỏn sổỷ, traỷm nghión
cổùu khoa hoỹc ...
1.1.1.3 Âån vë thỉåìng trụ:
Mäüt täø chỉïc hay cạ nhán âüc gi l âån vë thỉåìng trụ trãn
lnh thäø kinh tãú ca mäüt qúc gia nãúu täø chỉïc, cạ nhán âọ
thüc qúc gia såí tải hay nỉåïc ngoi cọ kãú hoảch cam kãút
hoảt âäüng láu di(trãn 1 nàm) v chëu mi sỉû kiãøm soạt vãư
phạp lût ca qúc gia âọ.
Vê dủ: Hng Âiãûn tỉí Samsung ca Cäüng ho Hn qúc âang
hoảt âäüng åí Viãût Nam trong nhiãưu nàm nay l âån vë thỉåìng trụ
trãn lnh thäø Viãût Nam.
Xê nghiãûp xáy dỉûng cáưu âỉåìng Z ca Viãût Nam sang hoảt
âäüng åí nỉåïc bản-Lo tỉì nàm 1991 âãún nay l âån vë thỉåìng
trụ ca lnh thäø kinh tãú Lo.
Theo khại niãûm âọ, âån vë thỉåìng trụ trãn lnh thäø kinh tãú
ca mäüt qúc gia bao gäưm :
- Cạc âån vë sn xút kinh doanh hoảt âäüng trong cạc ngnh
kinh tãú thüc tạt c cạc hçnh thỉïc såí hỉỵu : Nh nỉåïc, táûp
thãø, tỉ nhán, häøn håüp, cạ thãø ... ca qúc gia hoảt âäüng trãn
lnh thäø âëa l ca qúc gia.
- Cạc âån vë sn xút kinh doanh hoảt âäüng trong cạc ngnh
kinh tãú ca nỉåïc ngoiâáưu tỉ trỉûc tiãúp, håüp tạc liãn doanh
qúc gia våïi thåìi gian trãn 1 nàm.
- Cạc täø chỉïc hồûc tỉ nhán ca qúc gia âọ âi cäng tạc,
lm viãûc åí nỉåïc ngoi, kãø c hc sinh âi du hc åí nỉåïc ngoi
trãn mäüt nàm.
- Cạc âải sỉï quạn, lnh sỉû quạn, âải diãûn quọc phng, an

ninh lm viãûc åí nỉåïc ngoi.
Ngỉåüc lải, mäüt täø chỉïc hay cạ nhán âỉåüc coi l khäng thỉåìng
trụ trãn lnh thäø kinh tãú ca mäüt qúc gia nãúu täø chỉïc, cạ
nhán âọ âãún qúc gia såí tải lm viãûc, hc táûp, nghiãn cỉïu,
tham quan ... dỉåïi thåìi gian mäüt nàm.
1.1.1.4 Phán ngnh Kinh Tãú Qúc Dán
Nãưn kinh tãú qúc dán : l ton bäü cạc âån vë kinh tãú hay
ch thãø kinh tãú cọ chỉïc nàng hoảt âäüng khạc nhau, täưn tải
trong mäúi liãn hãû máût thiãút våïi nhau âỉåüc hçnh thnh trong mäüt
giai âoản lëch sỉí nháút âënh.
Phán ngnh kinh tãú qúc dán l sỉû phán chia nãưn kinh tãú
qúc dán thnh cạc täø khạc nhau (gi l cạc ngnh kinh tãú
qúc dán) dỉûa trãn cå såí vë trê, chỉïc nàng hoảt âäüng ca cạc
âån vë kinh tãú hay ch thãø kinh tãú trong hãû thäúng phán cäng lao
âäüng x häüi.
Trong hãû thäúng ti khon qúc gia (SNA), nãưn kinh tãú qúc
dán âỉåüc phán chia thnh 17 ngnh (hoảt âäüng) cáúp I thüc 3
nhoùm (khu vổỷc) lồùn khaùc nhau theo quy trỗnh vaỡ hỗnh thổùc hoaỷt
õọỹng tổỷ nhión. Cuỷ thóứ :
- Nhoùm I õổồỹc goỹi laỡ nhoùm ngaỡnh khai thaùc bao gọửm caùc
ngaỡnh khai thaùc thuyớ saớn tổỡ tổỷ nhión, nhổ nọng nghióỷp vaỡ lỏm
nghióỷp, thuyớ saớn, khai thaùc moớ.
- Nhoùm II õổồỹc goỹi laỡ nhoỡm ngaỡnh chóỳ bióỳn, bao gọửm caùc
ngaỡnh chóỳ bióỳn saớn phỏứmkhai thaùc tổỡ tổỷ nhión nhổ cọng
nghióỷp chóỳ bióỳn, saớn xuỏỳt vaỡ phỏn phọỳi õióỷn,khờ õọỳt vaỡ nổồùc,
xỏy dổỷng.
- Nhoùm III õổồỹc goỹi laỡ nhoùm ngaỡnh dởch vuỷ, bao gọửm caùc
ngaỡnh saớn xuỏỳt ra saớn phỏứm dởch vuỷ (dởch vuỷ saớn xuỏỳt vaỡ
dởch vuỷ khọng saớn xuỏỳt) nhổ thổồng nghióỷp, vỏỷn taới, kho baợi vaỡ
thọng tin lión laỷc, giaùo duỷc vaỡ õaỡo taỷo ...

Vióỷt Nam dổỷa vaỡo baớng phỏn loaỷi tióu chuỏứn quọỳc tóỳ
caùc hoaỷt õọỹng kinh tóỳ (ISIC) cuớa hóỷ thọng taỡi khoaớn quọỳc gia
(SNA), ngaỡy 27/10/93 Chờnh phuớ õaợ ra Nghở õởnh sọỳ 75CP ban
haỡnh hóỷ thọỳng ngaỡnh kinh teù quọỳc dỏn gọửm 20 ngaỡnh cỏỳp I nhổ
sau :
1. Ngaỡnh nọng nghióỷp vaỡ lỏm nghióỷp,
2. Ngaỡnh thuyớ saớn,
3. Nhaỡnh cọng nghióỷp khai thaùc moớ,
4. Ngaỡnh cọng nghióỷp chóỳ bióỳn,
5. Ngaỡnh saớn xuỏỳt vaỡ phỏn phọỳi õióỷn, khờ õọỳt vaỡ nổồùc,
6. Ngaỡnh xỏy dổỷng,
7. Ngaỡnh thổồng nghióỷp, sổớa chổợa xe coù õọỹng cồ,mọ
tọ,xe maùy, õọử duỡng caù nhỏn vaỡ gia õỗnh,
8. Ngaỡnh vỏỷn taới, kho baợi vaỡ thọng tin lión laỷc,
9. Ngaỡnh khaùch saỷn, nhaỡ haỡng,
10. Ngaỡnh taỡi chờnh, tờn duỷng,
11. Ngaỡnh hoaỷt õọỹng khoa hoỹc vaỡ cọng nghóỷ,
12. Caùc hoaỷt õọỹng lión quan õóỳn kinh doanh taỡi saớn vaỡ
dởch vuỷ tổ vỏỳn,
13. Ngaỡnh quaớn lyù nhaỡ nổồùcvaỡ an ninh quọỳc phoỡng, baớo
õaớm xaợ họỹi bừt buọỹc,
14. Ngaỡnh giaùo duỷc vaỡ õaỡo taỷo,
15. Ngaỡnh y tóỳ vaỡ hoaỷt õọỹng cổùu trồỹ xaợ họỹi,
16. Hoaỷt õọỹng vn hoaù vaỡ thóứ thao,
17. Hoaỷt õọỹng aớng, õoaỡn thóứ vaỡ hióỷp họỹi,
18. Ngaỡnh hoaỷt õọỹng phuỷc vuỷ caù nhỏn vaỡ cọỹng õọửng,
19. Ngaỡnh hoaỷt õọỹng laỡm thuó cọng vióỷc gia õỗnh trong caùc
họỹ tổ nhỏn,
20. Ngaỡnh hoaỷt õọỹng cuớa caùc tọứ chổùc vaỡ õoaỡn thóứ
quọỳc tóỳ.

1.1.1.5 Vỏỳn õóử giaù caớ :
Caùc chố tióu kinh tóỳ tọứng hồỹp trong hóỷ thọỳng taỡi khoaớn quọỳc
gia õổồỹc tờnh theo 2 loaỷi giaù : giaù thổỷc tóỳ vaỡ giaù so saùnh nm
gọỳc.
Giaù thổỷc tóỳ :
Giaù thổỷc tóỳ laỡ giaù phaùt sinh trong quaù trỗnh giao dởch cuớa nm
baùo caùo. Giaù thổỷc tóỳ phaớn aùnh sổỷ vỏỷn õọỹng thọỳng nhỏỳt cuớa
giaù trở saớn phỏứm, haỡng hoaù, dởch vuỷ trong saớn xuỏỳt - kinh doanh,
trong quaù trỗnh lổu thọng, phỏn phọỳi vaỡ sổớ duỷng cuọỳi cuỡng vồùi
sổỷ vỏỷn õọỹng tióửn tóỷ, taỡi chờnh, thanh toaùn. Qua õoù giuùp ta
nhỏỷn thổùc õuùng õừn thổỷc tióựn khaùch quan vóử cồ cỏỳu kinh tóỳ,
mọỳi quan hóỷ tyớ lóỷ giổợa caùc ngaỡnh trong saớn xuỏỳt, mọỳi quan hóỷ
phỏn phọỳi thu nhỏỷp, mọỳi quan hóỷ giổợa kóỳt quaớ saớn xuỏỳt vồùi
phỏửn huy õọỹng vaỡo ngỏn saùch ... trong tổỡng nm.
Giaù thổỷc tóỳ baùo caùo trong SNA laỡ giaù thở trổồỡng, tổùc laỡ giaù
xuỏỳt hióỷn trón thở trổồỡng, giaù theo õoù ngổồỡi baùn saớn phỏứm vaỡ
ngổồỡi mua mua saớn phỏứm trón thở trổồỡng, bao gọửm giaù cồ baớn,
giaù saớn xuỏỳt vaỡ giaù sổớ duỷng cuọỳi cuỡng theo phaỷm vi tờnh vaỡ
nọỹi dung kinh tóỳ cuớa tổỡng loaỷi giaù.
Giaù cồ baớn (giaù baùn
buọn xờ nghióỷp
trổồùc õỏy)
=
Chi
phờ
saớn
xuỏỳt
+
Lồỹi
nhuỏỷn

xờ
nghióỷp
Giaù saớn
xuỏỳt
=
Giaù
cồ
baớn
+
Thuóỳ saớn xuỏỳt vaỡ thuóỳ
haỡng hoaù (õaợ trổỡ caùc khoaớn
trồỹ giuùp cuớa Nhaỡ nổồùc)
Giaù sổớ = Giaù saớn + Chi phờ lổu thọng
(thổồng nghióỷp vaỡ
vỏỷn taới)
Mọỳi quan hóỷ giổợa caùc loaỷi giaù nhổ sau :
Chi phờ saớn
xuỏỳt
Lồỹi nhuỏỷn
xờ nghióỷp
Giaù cồ baớn
Thuóỳ saớn
xuỏỳt vaỡ
haỡng hoaù
Giaù saớn xuỏỳt Chi phờ lổu thọng
Giaù sổớ duỷng
Cn cổù muỷc õờch nghión cổùu maỡ tờnh theo loaỷi giaù thờch hồỹp.
Giaù so saùnh nm gọỳc :
Giaù so saùnh nm gọỳc laỡ lỏỳy giaù saớn xuỏỳt thổỷc tóỳ cuớa mọỹt nm
naỡo õoù, trón cồ sồớ õoù tờnh õọứi caùc chố tióu kinh tóỳ tọứng hồỹp cuớa

caùc nm khaùc theo giaù nm gọỳc, nhũm loaỷi trổỡ sổỷ aớnh hổồớng
cuớa yóỳu tọỳ giaù trong mọựi nm õóứ nghión cổùu sổỷ thay õọứi
thuỏửn vóử khọỳi lổồỹng saớn phỏứm, haỡng hoaù, dởch vuỷ.
Tuyỡ theo muỷc õờch nghión cổùu, nm õổồỹc choỹn laỡm gọỳc õóứ
tờnh giaù so saùnh coù thóứ laỡ nm trổồùc hoỷc nm sau nm baùo caùo.
Trong thổỷc tóỳ thổồỡng choỹn nm trổồùc nm õỏửu cuớa 5 nm kóỳ
hoaỷch. Vờ duỷ, thồỡi kyỡ kóỳ hoaỷch 1990 -1995 choỹn giaù saớn xuỏỳt
thổỷc tóỳ nm 1989 laỡm gọỳc; thồỡi kyỡ kóỳ hoaỷch 1995 - 2000 choỹn
giaù saớn xuỏỳt thổỷc tóỳ nm 1994 laỡm gọỳc. Phổồng phaùp tờnh caùc
chố tióu kinh tóỳ tọứng hồỹp theo giaù nm gọỳc.
Ngoaỡi ra, kóỳt quaớ saớn xuỏỳt coỡn õổồỹc tờnh theo giaù cọỳ õởnh.
Giaù cọỳ õởnh laỡ loaỷi giaù so saùnh õỷc bióỷt, do nhaỡ nổồùc tờnh
toaùn, ban haỡnh vaỡ thổồỡng õổồỹc cọỳ õởnh trong mọỹt thồỡi kyỡ daỡi.
1.1.2. Khaùi nióỷm, yù nghộa cuớa tọứng saớn phỏứm quọỳc nọỹi
1.1.2.1. Khaùi nióỷm
Tọứng saớn phỏứm quọỳc nọỹi (GDP - Gross Domestic Product) laỡ
toaỡn bọỹ saớn phỏứm vỏỷt chỏỳt vaỡ dởch vuỷ do tỏỳt caớ caùc ngaỡnh
kinh tóỳ mồùi saùng taỷo ra trong tổỡng thồỡi kyỡ. Laỡ mọỹt bọỹ phỏỷn cuớa
giaù trở saớn xuỏỳt coỡn laỷi sau khi trổỡ õi chi phờ trung gian. où laỡ bọỹ
phỏỷn giaù trở mồùi do lao õọỹng saớn xuỏỳt taỷo ra vaỡ khỏỳu hao TSC
trong mọỹt thồỡi kyỡ nhỏỳt õởnh ( thổồỡng laỡ mọỹt nm ).
Hay noùi caùch khaùc, tọứng saớn phỏứm quọỳc nọỹi bũng tọứng giaù
trở tng thóm cuớa tỏỳt caớ caùc ngaỡnhvaỡ thaỡnh phỏửn kinh tóỳ trong
nóửn kinh tóỳ quọỳc dỏn taỷo ra trong mọỹt thồỡi kyỡ nhỏỳt õởnh.
Giaù trở tng thóm (VA - Value Added) vaỡ tọứng saớn phỏứm quọỳc
nọỹi giọỳng nhau vóử nọỹi dung (caùc yóỳu tọỳ giaù trở hồỹp thaỡnh C
1
+ V
+ M ) nhổng khaùc nhau vóử phaỷm vi tờnh toaùn. C
1

+ V + M cuớa caùc
bọỹ phỏỷn trong nóửn kinh tóỳ quọỳc dỏn õổồỹc goỹi laỡ giaù trở tng
thóm (VA), C
1
+V + M cuớa toaỡn bọỹ nóửn KTQD õổồỹc goỹi laỡ tọứng
saớn phỏứm quọỳc nọỹi (GDP).
Quy mọ tọứng saớn phỏứm quọỳc nọỹi laỡ chố tióu tuyóỷt õọỳi thồỡi kyỡ,
õổồỹc tờnh theo õồn vở giaù trở (theo giaù hióỷn haỡnh, so saùnh vaỡ cọỳ
õởnh).
1.1.2.2 nghéa
Täøng sn pháøm qúc näüi (GDP) l mäüt trong nhỉỵng chè tiãu
kinh tãú täøng håüp quan trng phn ạnh kãút qu cúi cng ca
cạc hoảt âäüng sn xút ca cạc ngnh, thnh pháưn kinh tãú v
ton bäü nãưn kinh tãú qúc dán trong mäüt thåìi k nháút
âënh( thỉåìng l mäüt nàm ). Âọ l ngưn gäúc mi khon thu
nháûp, ngưn gäúc sỉû giu cọ v phäưn vinh ca x häüi. Nọ
khäng chè biãøu hiãûn hiãûu qu ca tại sn xút theo chiãưu sáu
m c hiãûu qu tại sn xút theo chiãưu räüng, l mäüt trong
nhỉỵng cå såí quan trng âãø tênh cạc chè tiãu kinh tãú khạc.
Täøng sn pháøm qúc näüi l mäüt trong nhỉỵng càn cỉï quan
trng âãø âạnh giạ sỉû tàng trỉåíng kinh tãú ca mäüt qúc gia,
nghiãn cỉïu kh nàng têch lu, huy âäüng väún, tênh toạn cạc chè
tiãu âạnh giạ mỉïc säúng dán cỉ, so sạnh qúc tãú, xạc âënh trạch
nhiãûm ca mäùi nỉåïc âäúi våïi cạc täø chỉïc qúc tãú...
1.1.2.3 Cå cáúu täøng sn pháømqúc näüi
Cå cáúu täøng sn pháøm qúc näüi cọ thãø âỉåüc nghiãn cỉïu
theo cạc tiãu thỉïc :
- Ngnh, vng, thnh pháưn kinh tãú nhàòm chè r vai tr ca
tỉìng ngnh, vng, thnh pháưn kinh tãú trong viãûc tảo ra täøng
sn pháøm qúc näüi.

- úu täú cáúu thnh giạ trë : Ton bäü täøng sn pháøm qúc
näüi gäưm : C
1
, V, M.
- Loải thu nháûp : Ton bäü täøng sn pháøm qúc näüi chia ra
thu nháûp ca cạc häü (ngỉåìi lao âäüng), thu nháûp ca cạc doanh
nghiãûp v ca nh nỉåïc.
- Theo mủc âêch sỉí dủng
Xẹt theo quan âiãøm váût cháút, täøng sn pháøm qúc näüi bao
gäưm : tiãu dng cúi cng va cạ nhán v x häüi, têch lu, xút
kháøu hng hoạ thưn.
Xẹt theo quan âiãøm ti chênh, täøng sn pháøm qúc näüi bao
gäưm : chi cho tiãu dng cúi cng ca häü v chênh ph, tiãút
kiãûm, säú dỉ quan hãû kinh tãú våïi nỉåïc ngoi.
1.1.3 Ngun tàõc tênh täøng sn pháøm qúc näüi
L mäüt bäü pháûn ca täúng giạ trë sn xút, täøng sn pháøm
qúc näüi âỉåüc tênh theo ngun tàõc sau :
- Ngun tàõc thỉåìng trụ (hay theo lnh thäø kinh tãú ) : Chè âỉåüc
tênh vo GDP kãút qu sn xút ca cạc âån vë thỉåìng trụ.
- Tênh theo thåìi âiãøm sn xút : Kãút qu sn xút ca thåìi k
no âỉåüc tênh vo GDP ca thåìi k âọ.
- Tênh theo giạ thë trỉåìng
Caùc nguyón từc trón cỏửn õổồỹc quaùn trióỷt khi tờnh toaùn, phỏn tờch
caùc chố tióu thuọỹc GDP phuỡ hồỹp vồùi caùc õỷc õióứm cuỷ thóứ cuớa
chuùng.
1.1.4 Caùc phổồng phaùp tờnh tọứng saớn phỏứm quọỳc nọỹi
Laỡ mọỹt chố tióu bióứu hióỷn kóỳt quaớ cuớa quaù trỗnh saớn xuỏỳt,
GDP vỏỷn õọỹng traới qua ba giai õoaỷn : õổồỹc saớn xuỏỳt ra trong caùc
ngaỡnh saớn xuỏỳt, õổồỹc phỏn phọỳi õóứ hỗnh thaỡnh caùc khoaớn thu
nhỏỷp, õổồỹc õem sổớ duỷng õóứ thoaớ maợn caùc nhu cỏửu cuớa caù

nhỏn vaỡ xaợ họỹi. Tổồng ổùng vồùi ba giai õoaỷn vỏỷn õọỹng cuớa noù
coù ba phổồng phaùp tờnh tọứng saớn phỏứm quọỳc nọỹi (phổồng phaùp
saớn xuỏỳt, phổồng phaùp phỏn phọỳi vaỡ phổồng phaùp sổớ duỷng
cuọỳi cuỡng).
Tọứng saớn phỏứm quọỳc nọỹi thổồỡng õổồỹc tờnh theo ba phổồng
phaùp theo quaù trỗnh vỏỷn õọỹng tổỡ saớn xuỏỳt - phỏn phọỳi õóỳn sổớ
duỷng.
1.1.4.1 Phổồng phaùp saớn xuỏỳt
1.1.4.1.1 Cọng thổùc tọứng quaùt :
Tọứng saớn
phỏứm quọỳc
nọỹi
=
Tọứng giaù
trở saớn
xuỏỳt
-
Chi phờ
trung
gian
GDP = GO - IC
Tọứng giaù trở saớn xuỏỳt laỡ chố tióu phaớn aùnh kóỳt quaớ saớn
xuỏỳt cuớa toaỡn bọỹ nóửn kinh tóỳ theo tổỡng kyỡ : quyù, 6 thaùng, nm.
Chố tióu naỡy õổồỹc xaùc õởnh bũng tọứng giaù trở saớn xuỏỳt cuớa
tổỡng ngaỡnh kinh tóỳ, thaỡnh phỏửn kinh tóỳ.
Tọứng giaù trở saớn xuỏỳt bao gọửm toaỡn bọỹ caùc yóỳu tọỳ : Chi phờ
trung gian vaỡ giaù truỷ mồùi tng thóm, tọứng giaù trở saớn xuỏỳt õaợ saớn
xuỏỳt ra trong kyỡ õổồỹc sổớ duỷng cho nhu cỏửu saớn xuỏỳt, cho tióu
duỡng cuọỳi cuỡng cuớa họỹ gia õỗnh vaỡ xaợ họỹi (Nhaỡ nổồùc), cho tờch
luyợ taỡi saớn vaỡ xuỏỳt khỏứu ra nổồùc ngoaỡi.

Nhổ vỏỷy, tọứng giaù trở cuớa toaỡn bọỹ nóửn kinh tóỳ õaợ tờnh truỡng
giổợa caùc thaỡnh phỏửn chi phờ trung gian. Vờ duỷ : giaù trở saớn phỏứm
nọng nghióỷp saớn xuỏỳt ra õaợ tờnh vaỡo giaù trở saớn xuỏỳt ngaỡnh nọng
nghióỷp, ngaỡnh cọng nghióỷp chóỳ bióỳn lổồng thổỷc laỷi tờnh mọỹt
lỏửn nổợa saớn phỏứm nọng nghióỷp õaợ sổớ duỷng cho saớn xuỏỳt trong
ngaỡnh naỡy. Giaù trở saớn phỏứm vỏỷt lióỷu xỏy dổỷng õaợ tờnh vaỡo giaù
trở saớn xuỏỳt ngaỡnh cọng nghióỷp chóỳ bióỳn. Ngaỡnh xỏy dổỷng sổớ
duỷng saớn phỏứm trón vaỡo xỏy dổỷng caùc cọng trỗnh nón trong giaù
trở saớn xuỏỳt ngaỡnh xỏy dổỷng laỷi tờnh thóm mọỹt lỏửn nổợa giaù trở
saớn phỏứm cuớa ngaỡnh cọng nghióỷp saớn xuỏỳt vỏỷt lióỷu xỏy
dổỷng...
Sổỷ tờnh truỡng trong chố tióu tọứng giaù trở saớn xuỏỳt phuỷ thuọỹc
vaỡo mổùc õọỹ chi tióỳt cuớa phỏn ngaỡnh kinh tóỳ quọỳc dỏn. Phỏn
ngaỡnh kinh tóỳ caỡng chi tióỳt, mổùc õọỹ tờnh truỡng cuớa chố tióu tọứng
giaù trở saớn xuỏỳt caỡng lồùn.
Chi phờ trung gian laỡ bọỹ phỏỷn cỏỳu thaỡnh tọứng giaù trở saớn
xuỏỳt bao gọửm nhổợng chi phờ vỏỷt chỏỳt vaỡ dởch vuỷ cho saớn xuỏỳt
(khọng kóứ khỏỳu hao). où laỡ chi phờ saớn phỏứm caùc ngaỡnh khaùc
nhau õóứ saớn xuỏỳt saớn phỏứm cuớa mọỹt ngaỡnh naỡo õoù.
Chi phờ trung gian bao gọửm :
. Chi phờ vỏỷt chỏỳt
- Nguyón vỏỷt lióỷu chờnh, phuỷ
- Baùn thaỡnh phỏứm
- Nhión lióỷu
- ọỹng lổỷc
- Giaù trở cọng cuỷ lao õọỹng laỡ vỏỷt reớ tióửn mau hoớng õổồỹc
phỏn bọứ trong nm, quỏửn aùo, duỷng cuỷ baớo họỹ lao õọỹng duỡng
trong thồỡi gian laỡm vióỷc.
- Sổớa chổợa nhoớ nhaỡ xổồớng, maùy moùc
- Thióỷt haỷi taỡi saớn lổu õọỹng trong õởnh mổùc

- Chi phờ vỏỷt chỏỳt khaùc
Chi phờ dởch vuỷ
- Cổồùc vỏỷn taới, bổu õióỷn
- Chi phờ tuyón truyóửn, quaớng caùo ;
- Phờ dởch vuỷ traớ ngỏn haỡng, tờn duỷng, baớo hióứm ;
- Cọng taùc phờ ( khọng kóứ phuỷ cỏỳp õi õổồỡng,lổu truù );
- Chi phờ õaỡo taỷo, tỏỷp huỏỳn nghióỷp vuỷ, chuyón gia
- Chi phờ baớo vóỷ, vóỷ sinh mọi trổồỡng ;
- Chi phờ dởch vuỷ phaùp lyù ;
- Chi phờ phoỡng chaùy chổớa chaùy ;
- Chi nhaỡ treớ, mỏựu giaùo;
- Chi thổồỡng xuyón vóử y tóỳ, vn hoaù, thóứ duỷc thóứ thao
- Chi tióỳp khaùch
- Dởch vuỷ khaùc
Cỏửn lổu yù laỡ, chi phờ trung gian laỡ mọỹt bọỹ phỏỷn cuớa giaù trở
saớn xuỏỳt. Trong cỏỳu thaỡnh chi phờ trung gian khọng coù chi phờ
khỏỳu hao TSC vaỡ chi phờ thuỡ lao lao õọỹng. Chónh lóỷch giổợa
tọứng giaù trở saớn xuỏỳt vaỡ chi phờ trung gian laỡ VA, coỡn chónh lóỷch
giổợa doanh thu vaỡ chi phờ saớn xuỏỳt laỡ lồỹi nhuỏỷn. Trong chi phờ
trung gian coỡn bao gọửm nhổợng khoaớn chi phờ trổồùc õỏy khọng
õổồỹc tờnh vaỡo chi phờ saớn xuỏỳt nhổ chi phờ cho nghố maùt, õióửu
dổồợng ... do doanh nghióỷp traớ. Caùc hoaỷch toaùn nhổ vỏỷy cho pheùp
tờnh õỏửy õuớ chi phờ maỡ doanh nghióỷp õaợ thổỷc tóỳ boớ ra vaỡ xaùc
õởnh chờnh xaùc hồn hióỷu quaớ chi phờ.
Cỏửn phỏn bióỷt hai phaỷm truỡ, hai chố tióu khaùc nhau coù lión quan
vồùi nhau : chi phờ trung gian vaỡ tióu duỡng trung gian.
Xeùt vóử nọỹi dung : Khaùi nióỷm vaỡ nọỹi dung chi phờ trung gian õaợ
õổồỹc trỗnh baỡy ồớ trón, coỡn tióu duỡng trung gian laỡ tióu duỡng cho
saớn xuỏỳt. Noùi chi phờ trung gian tổùc laỡ noùi õóứ saớn xuỏỳt saớn
phỏứm mọỹt ngaỡnh cỏửn chi phờ bao nhióu saớn phỏứm caùc ngaỡnh.

Noùi tióu duỡng trung gờan laỡ noùi trong sọỳ saớn phỏứm õổồỹc saớn
xuỏỳt ra cuớa mọỹt ngaỡnh, coù bao nhióu saớn phỏứm õổồỹc duỡng laỡm
tổ lióỷu saớn xuỏỳt õóứ saớn xuỏỳt saớn phỏứm caùc ngaỡnh.
Xeùt vóử quy mọ : Trong phaỷm vi tổỡng ngaỡnh, chi phờ trung gian
thổồỡng khaùc tióu duỡng trung gian. Trong phaỷm vi toaỡn bọỹ nóửn kinh
tóỳ quọỳc dỏn, tọứng chi phờ trung gian bũng tọứng tióu duỡng trung
gian.
Xeùt vóử taùc duỷng : Chi phờ trung gian laỡ cồ sồớ tờnh giaù trở tng
thóm. Xeùt chi phờ trung gian laỡ xeùt saớn xuỏỳt theo quan õióứm taỡi
chờnh. Tióu duỡng trung gian lión quan õóỳn chố tióu tióu duỡng cuọỳi
cuỡng vaỡ sổớ duỷng cuọỳi cuỡng, xeùt tióu duỡng trung gian laỡ xeùt saớn
xuỏỳ theo quan õióứm vỏỷt chỏỳt.
Chi phờ trung gian õổồỹc tờnh theo nguyón từc :
- Chố nhổợng yóỳu tọỳ naỡo õaợ õổồỹc tờnh vaỡo tọứng giaù trở saớn
xuỏỳt mồùi õổồỹc tờnh vaỡo chi phờ trung gian.
- Giaù tờnh chi phờ trung gian laỡ giaù sổớ duỷng khi tờnh giaù trở saớn
xuỏỳt cuớa caùc yóỳu tọỳ thuọỹc chi phờ trung gian.
1.1.4.1.2 Xaùc õởnh tọứng saớn phỏứm quọỳc nọỹi (GDP) theo
phổồng phaùp saớn xuỏỳt
Xaùc õởnh tọứng saớn phỏứm quọỳc nọỹi theo phổồng phaùp saớn
xuỏỳt laỡ xaùc õởnh trổỷc tióỳp tổỡ ngổồỡi saớn xuỏỳt thọng qua caùc
yóỳu tọỳ chi phờ vaỡ doanh thu õaỷt õổồỹc trong kyỡ nghión cổùu
( thổồỡng laỡ mọỹt nm)
Cọng thổùc tọứng quaùt :
Tọứng
saớn
phỏứm
quọỳc
nọỹi
=

Tọứng giaù
trở saớn xuỏỳt
cuớa caùc
ngaỡnh KT
-
Tọứng chi
phờ trung
gian cuớa
caùc ngaỡnh
(TSPQN) (TGTSX) (CPTG)
GDP = VA = ( GO - IC ) = GO - IC
Nhổ trón õaợ noùi, trong phaỷm vi toaỡn boỹ nóửn KTQD, tọứng chi phờ
trung gian bũng tọứng tióu duỡng trung gian. Do vỏỷy, coỡn coù cọng
thổùc tờnh GDP nhổ sau :
Tọứng
saớn
phỏứm
quọỳc
nọỹi
=
Tọng giaù trở
saớn xuỏỳt
cuớa caùc
ngaỡnh KT
-
Tọứng tióu
duỡng trung
gian SP cuớa
caùc ngaỡnh
(TSPQN) (TGTSX) (TDTG)

Cọng thổùc naỡy khọng duỡng õổồỹc khi tờnh giaù trở tng thóm caùc
ngaỡnh, caùc õồn vở, vỗ trong phaỷm vi tổỡng ngaỡnh,chi phờ trung gian
thổồỡng khọng bũng tióu duỡng trung gian.
Nhổ trón õaợ noùi, GDP laỡ nguọửn gọỳc moỹi khoaớn thu nhỏỷp. Khi
tọứng hồỹp giaù trở tng thóm (C
1
+ V + M ) caùc ngaỡnh õóứ coù (C
1
+ V +
M) cuớa toaỡn bọỹ nóửn KTQD (GDP) chổa tờnh õóỳn thu nhỏỷp tổỡ
thuóỳ nhỏỷp khỏứu nón trong thổỷc tóỳ GDP õổồỹc tờnh theo cọng
thổùc :
GDP =
Tọứng giaù
trở saớn
xuỏỳt cuớa
caùc ngaỡnh
KT
-
Tọứng chi
phờ trung
gian caùc
ngaỡnh
+
Tọứng thuóỳ
nhỏỷp khỏứu
saớn phỏứm vỏỷt
chỏỳt vaỡ dởch
vuỷ
GO

i
- IC
i
+ T
i
= Tọứng giaù trở tng
thóm
+
Tọứng thuóỳ nhỏỷp
khỏứu saớn phỏứm vỏỷt
chỏỳt vaỡ dởch vuỷ
= ( C
1i
+ V
1
+ M
i
) + T
i
Trong õoù :
GO
i
: Tọứng giaù trở saớn xuỏỳt ngaỡnh i
IC
i
: Chi phờ trung gian cuớa ngaỡnh i
( C
1i
+ V
1

+ M
i
) : Giaù trở tng thóm ngaỡnh i
T
i
: Tọứng thuóỳ nhỏỷp khỏứu saớn phỏứm vỏỷt chỏỳt vaỡ dởch vuỷ
1.1.4.2 Phổồng phaùp phỏn phọỳi :
Tọứng saớn phỏứm quọỳc nọỹi bao gọửm caùc yóỳu tọỳ sau :
- Thu nhỏỷp tổỡ saớn xuỏỳt (SX) cuớa ngổồỡi saớn xuỏỳt
+ Tióửn lổồng, tióửn traớ cọng lao õọỹng
+ Trờch baớo hióứm xaợ họỹi traớ thay lổồng
+ Thu nhỏỷp khaùc tổỡ saớn xuỏỳt
- Thuóỳ saớn xuỏỳt (khọng bao gọửm thuóỳ lồỹi tổùc, thuóỳ thu
nhỏỷp vaỡ caùc lóỷ phờ khaùc khọng coi laỡ thuóỳ saớn xuỏỳt)
- Khỏỳu hao taỡi saớn cọỳ õởnh
- Giaù trở thỷng dổ
- Thu nhỏỷp họựn hồỹp tổỡ saớn xuỏỳt
Nóỳu chố tióu Tọứng giaù trở saớn xuỏỳt bở tờnh truỡng giổợa caùc
ngaỡnh vaỡ thaỡnh phỏửn kinh tóỳ thỗ Tọứng saớn phỏứm quọỳc nọỹi
khọng bở tờnh truỡng trong tổỡng ngaỡnh, tổỡng thaỡnh phỏửn kinh tóỳ vaỡ
toaỡn bọỹ nóửn kinh tóỳ quọỳc dỏn.
- Thuóỳ saớn xuỏỳt bao gọửm :
+ Thuóỳ doanh thu hoỷc VAT
+ Thuóỳ tióu thuỷ õỷc bióỷt
+ Thuóỳ xuỏỳt khỏứu
+ Thuóỳ nhỏỷp khỏứu
+ Thuóỳ vọỳn
+ Thuóỳ taỡi nguyón : õỏỳt, rổỡng, hỏửm moớ
+ Thuóỳ mọn baỡi
+ Caùc lóỷ phờ khaùc coi nhổ thuóỳ saớn xuỏỳt

- Giaù trở thỷng dổ laỡ phỏửn coỡn laỷi cuớa giaù trở saớn xuỏỳt sau
khi trổỡ õi phỏửn traớ thuỡ lao cho ngổồỡi saớn xuỏỳt, nọỹp thuóỳ saớn
xuỏỳt cho nhaỡ nổồùc, khỏỳu hao TSC. Trong õoù bao gọửm : traớ lồỹi
tổùc kinh doanh cho bón ngoaỡi; traớ laợi tióửn vay (sau khi trổỡ õi dởch
vuỷ tióửn vay õaợ tờnh vaỡo chi phờ trung gian); traớ lồỹi tổùc thuó õỏỳt,
taỡi nguyón, vuỡng trồỡi, vuỡng bióứn; lồỹi tổùc nọỹp cỏỳp trón; thuóỳ lồỹi
tổùc, thuóỳ thu nhỏp cuớa doanh nghióỷp; lồỹi tổùc thuỏửn tổỡ hoaỷt
õọỹng kinh doanh coỡn laỷi cuớa doanh nghióỷp.
- Thu nhỏỷp họựn hồỹp bao gọửm phỏửn thu nhỏỷp cuớa ngổồỡi
saớn xuỏỳt vaỡ lồỹi tổùc kinh doanh. Chố tióu naỡy thổồỡng õổồỹc tờnh
õọỳi vồùi thaỡnh phỏửn kinh tóỳ caù thóứ, saớn xuỏỳt cuớa họỹ gia õỗnh,
hoaỷt õọỹng cuớa khu vổỷc kinh tóỳ khọng chờnh quy (Informal sector).
Phổồng phaùp phỏn phọỳi cuợng õổồỹc tờnh cho tổỡng ngaỡnh kinh
tóỳ, thaỡnh phỏửn kinh tóỳ rọửi tọứng hồỹp cho toaỡn bọỹ nóửn kinh tóỳ
quọỳc dỏn.
1.1.4.3 Phổồng phaùp sổớ duỷng cuọỳi cuỡng :
Tọứng saớn phỏứm quọỳc nọỹi õổồỹc tờnh theo phổồng phaùp naỡy
trón phaỷm vi toaỡn bọỹ nóửn kinh tóỳ theo cọng thổùc sau :
Tọứng
saớn
phỏứm
quọỳc
nọỹi
= Tióu duỡng
cuọỳi cuỡng
cuớa dỏn cổ,
họỹ gia õỗnh
vaỡ xaợ họỹi
+ Tờch
luyợ taỡi

saớn
(TSC,
TSL)
+ Xuỏỳt
khỏứu
haỡng hoaù
vaỡ dởch
vuỷ (giaù
- Nhỏỷp
khỏứu
haỡng
hoaù vaỡ
dởch vuỷ
(GDP) (nhaỡ nổồùc) FOB)
(giaù
FOB)
- Tióu duỡng cuọỳi cuỡng (TDCC) cuớa họỹ gia õỗnh laỡ toaỡn bọỹ giaù
trở saớn phỏứm vỏỷt chỏỳt vaỡ dởch vuỷ họỹ gia õỗnh (caù nhỏn) õaợ sổớ
duỷng phuỷc vuỷ cuọỹc sọỳng thổồỡng nhỏỷt . TDCC cuớa họỹ gia õỗnh
bao gọửm TDCC tổỡ thu nhỏỷp cuọỳi cuỡng cuớa họỹ gia õỗnh vaỡ TDCC
õổồỹc hổồớng khọng phaới traớ tióửn tổỡ caùc tọứ chổùc dởch vuỷ nhaỡ
nổồùc vaỡ tổỡ caùc õồn vở khọng vỗ lồỹi phuỷc vuỷ trổỷc tióỳp cho họỹ
gia õỗnh.
- TDCC cuớa Nhaỡ nổồùc laỡ toaỡn bọỹ giaù trở saớn phỏứm vỏỷt chỏỳt
vaỡ dởch vuỷ Nhaỡ nổồùc õaợ sổớ duỷng õóứ chi tióu cho caùc nhu cỏửu
thổồỡng xuyón cuớa Nhaỡ nổồùc vóử quaớn lyù Nhaỡ nổồùc, an ninh quọỳc
phoỡng, õaớm baớo xaợ họỹi bừt buọỹc...
- Tờch luyợ TSC bao gọửm : tờch luyợ mồùi vaỡ sổợa chổớa lồùn
TSC hổợu hỗnh ; tờch luyợ TSC vọ hỗnh; chi phờ õỏửu tổ laỡm tng
giaù trở TSV hổợu hỗnh khọng phaới laỡ kóỳt quaớ saớn xuỏỳt ; tờch luyợ

taỡi saớn thuó taỡi chờnh...
- Tờch luyợ taỡi saớn lổu õọỹng bao gọửm : nguyón, nhión, vỏỷt lióỷu
dổỷ trổợ cho saớn xuỏỳt; thaỡnh phỏứm, baùn thaỡnh phỏứm tọửn kho;
saớn phỏứm dồớ dang.
- Xuỏỳt, nhỏỷp khỏứu bao gọửm toaỡn bọỹ saớn phỏứm vỏỷt chỏỳt
vaỡ dởch vuỷ õổồỹc mua baùn, trao õọứi, chuyóứn nhổồỹng ... giổợa
caùc õồn vở thổồỡng truù vaỡ khọng thổồỡng truù cuớa nóửn kinh tóỳ quọỳc
dỏn. Xuỏỳt nhỏỷp khỏứu bao gọửm xuỏỳt nhỏỷp khỏứu taỷi chọứ vaỡ
xuỏỳt nhỏỷp khỏứu qua bión giồùi.
1.2 ỷc õióứm tỗnh hỗnh thở xaợ Tam Kyỡ
Nm 1997 tốnh Quaớng Nam õổồỹc taùi lỏỷp theo Nghở quyóỳt
Quọỳc họỹi kyỡ hoỹp thổù 10, khoaù VIII, Tam Kyỡ trồớ thaỡnh thở xaợ tốnh
lyủ laỡ trung tỏm kinh tóỳ - chờnh trở - vn hoaù cuớa tốnh Quaớng Nam.
Thở xaợ Tam Kyỡ caùch thaỡnh phọỳ aỡ Nụng 70km vóử phờa Bừc,
caùch khu cọng nghióỷp Dung Quỏỳt 40km vóử phờa Nam, nũm trong
vuỡng phaùt trióứn kinh tóỳ aỡ Nụng - Dung Quỏỳt, vuỡng troỹng õióứm
phaùt trióứn kinh tóỳ cuớa mióửn Trung. Dióỷn tờch tổỷ nhión 343,72km
2
,
coù 21 õồn vở haỡnh chờnh (gọửm 8 phổồỡng vaỡ 13 thở xaợ), dióỷn tờch
õỏỳt õọ thở 36km
2
(3562 ha) chióỳm 10,6% tọứng dióỷn tờch, dióỷn tờch
õỏỳt xỏy dổỷng õọ thở 14,6km
2
chióỳm trón 40% dióỷn tờch õỏỳt õọ thở.
Dỏn sọỳ trung bỗnh 172.378 ngổồỡi (nm 2002), trong õoù dỏn sọỳ
thaỡnh thở 55.073 ngổồỡi, chióỳm 31,94% tọứng sọỳ dỏn. Mỏỷt õọỹ dỏn
sọỳ bỗnh quỏn toaỡn thở xaợ 502 ngổồỡi/km
2

.
Cuỡng vồùi vióỷc laợnh õaỷo phaùt trióứn kinh tóỳ, trón lộnh vổỷc quy
hoaỷch, õỏửu tổ xỏy dổỷng cồ sồớ haỷ tỏửng õaợ õổồỹc chuù troỹng :
Cọng taùc quy hoaỷch õổồỹc tỏỷp trung, õaợ hoaỡn thaỡnh quy hoaỷch
khu nọỹi thở, khu cọng nghióỷp Thuỏỷn Yón (Traỡ Cai), khu vn hoaù du
lởch bióứn Tam Thanh, khu dỏn cổ thổồng maỷi Baỷch ũng, hóỷ
thọỳng giao thọng, maỷng lổồùi chồỹ nọng thọn vaỡ nọỹi thở, caùc khu
dỏn cổ mồùi. ang xuùc tióỳn quy hoaỷch vaỡ xổớ lyù raùc thaới, maỷng
lổồùi trổồỡng hoỹc, nuọi trọửng thuyớ saớn, hóỷ thọỳng thuyớ lồỹi, vuỡng
nguyón lióỷu.
ỏửu tổ xỏy dổỷng cồ sồớ haỷ tỏửng coù bổồùc khồới sừc õaùng kóứ.
Trong 6 nm õaợ õỏửu tổ trón õởa baỡn hồn 720 tyớ õọửng. Trong õoù, thở
xaợ laỡm chuớ õỏửu tổ 176 tyớ õọửng, chióỳm 24,1%. Ngoaỡi ra, coỡn huy
õọỹng sổỷ õoùng goùp trong dỏn vồùi phổồng chỏm Nhaỡ nổồùc vaỡ
nhỏn dỏn cuỡng laỡm, dỏn laỡm Nhaỡ nổồùc họự trồỹ nhổ : bó tọng hoaù
giao thọng nọng thọn, õổồỡng kióỷt nọỹi thở, kión cọỳ hoaù kónh mổồng
thuyớ lồỹi, laùt vốa heỡ, giaới toaớ xỏy dổỷng caùc cọng trỗnh cọng cọỹng,
mồớ rọng õổồỡng Trỏửn Cao Vỏn... sổỷ õoùng goùp ỏỳy laỡ to lồùn, chổa
thóứ thọỳng kó hóỳt.
Trong 6 nm qua, cồ baớn hỗnh thaỡnh cồ sồớ haỷ tỏửng khu haỡnh
chờnh tốnh lyủ. Nhióửu cọng trỗnh õaợ õổa vaỡo sổớ duỷng nhổ : truỷ
sồớ laỡm vióỷc cuớa caùc cồ quan Trung ổồng, tốnh, thở xaợ, caùc cồ sồớ
phuùc lồỹi xaợ họỹi nhổ : aỡi phaùt thanh truyóửn hỗnh tốnh, trung tỏm
vn hoaù thọng tin tốnh, bóỷnh vióỷn Quaớng Nam, bóỷnh vióỷn y hoỹc
dỏn tọỹc tốnh, Trung tỏm thóứ thao, haỷ tỏửng kinh tóỳ kyợ thuỏỷt nhổ :
hóỷ thọỳng taỡi chờnh - ngỏn haỡng, õióỷn lổỷc, bổu chờnh vióựn thọng
khaù hoaỡn chốnh, goùp phỏửn õaùng kóứ cho sổỷ phaùt trióứn õọ thở.
Caùc tuyóỳn õổồỡng ngang, doỹc khu haỡnh chờnh tốnh, õổồng Huỡng
Vổồng, cỏửu Tam Kyỡ 2, cỏửu Nguyóựn Vn Trọựi.... caùc tuyóỳn nọỹi
thở õaợ chốnh trang nỏng cỏỳp trón 15km õổồỡng nhổỷa. Cuỡng vồùi

vióỷc mồớ rọng õọ thở coù 12 khu dỏn cổ mồùi hỗnh thaỡnh vồùi tọứng
kinh phờ õỏửu tổ trón 35 tyớ õọửng. Hóỷ thọỳng cỏỳp nổồùc saỷch,
õióỷn chióỳu saùng, caớnh quan, mọi trổồỡng sinh thaùi õọ thở, hóỷ
thọỳng cỏy xanh vốa heỡ, õổồỡng kióỷt nọỹi thở, thu gom xổớ lyù raùc
thaới õổồỹc õỏửu tổ nỏng cỏỳp mồớ rọỹng vaỡ xỏy dổỷng mồùi.
Mỷc dỏửu Tam Kyỡ laỡ mọỹt õọ thở nhổng khu vổỷc nọng thọn coù
mọỹt vuỡng rọng lồùn, chióỳm hồn 2/3 dióỷn tờch vaỡ dỏn sọỳ toaỡn thở
xaợ, laỷi laỡ vuỡng coỡn nhióửu khoù khn nhỏỳt, 6 nm qua õaợ tỏỷp trung
gỏửn 100 tyớ õọửng, xỏy dổỷng mồùi, sổợa chổớa nhióửu cỏửu cọỳng vaỡ
caùc tuyóỳn giao thọng lión xaợ, lión thọn, hóỷ thọỳng traỷm xaù õổồỹc
õỏửu tổ tu sổợa nỏng cỏỳp, 9/13 xaợ õổồỹc xỏy dổỷng truỷ sồớ laỡm
vióỷc mồùi, nhióửu trổồỡng hoỹc ồớ vuỡng luợ, ồớ vuỡng troỹng õióứm
õổồỹc õỏửu tổ tỏửng hoaù. Bọỹ mỷt nọng thọn õaợ õọứi thay, õồỡi
sọỳng nhỏn dỏn õổồỹc tng lón õaùng kóứ, khoaớng caùch giổợa nọng
thọn vaỡ thaỡnh thở õổồỹc ruùt ngừn.
Trón lộnh vổỷc thu chi ngỏn saùch coù nhióửu tióỳn bọỹ. Tọứng thu
ngỏn saùch trón õởa baỡn tng bỗnh quỏn hũng nm 10 %, õaớm baớo
õổồỹc nhu cỏửu chi thổồỡng xuyón vaỡ giaỡnh mọỹt phỏửn cho õỏửu tổ
phaùt trióứn. Nm 2002 tọứng chi ngỏn saùch tng gỏỳp 4 lỏửn so vồùi
nm 1996 vaỡ cồ cỏỳu chi õỏửu tổ phaùt trióứn chióỳm 44 % tọứng chi.
Trong 6 nm qua, õỏửu tổ tổỡ nguọửn vọỳn nổồùc ngoaỡi trón 63 tyớ
õọửng. Trong õoù dổỷ aùn õióỷn OPEC trón 10 tyớ, dổỷ aùn cồ sồớ haỷ
tỏửng nọng thọn 10 tyớ, dổỷ aùn nhaỡ maùy nổồùc 30 tyớ vaỡ caùc nguọửn
vióỷn trồỹ khaùc tng 3 tyớ õọửng (chổa kóứ caùc dổỷ aùn do tốnh, trung
ổồng laỡm chuớ õỏửu tổ), vaỡ hióỷn õang lỏỷp caùc dổỷ aùn kóu goỹi
õỏửu tổ khoaớng 47 trióỷu USD.
Xuỏùt phaùt tổỡ quan õióứm Phaùt trióứn kinh tóỳ gừn lióửn vồùi
giaới quyóỳt tọỳt caùc vỏỳn õóử VH - XH , trong nhổợng nm qua, trón
lộnh vổỷc vn hoaù xaợ họỹi õaợ coù nhióửu cọỳ gừng, giaới quyóỳt tọỳt
nhổợng nhổợng vỏỳn õóử bổùc xuùc nhổ õaớm baớo cồ sồớ vỏỷt chỏỳt

tọỳi thióứu cho daỷy vaỡ hoỹc, õa daỷng hoaù caùc loaỷi hỗnh trổồỡng
lồùp ồớ caùc cỏỳp hoỹc, bỏỷc hoỹc. Khuyóỳn hoỹc, khuyóỳn taỡi phaùt
trióứn sỏu rọỹng õóỳn tỏỷn thọn tọứ, tọỹc hoỹ; tổỡng bổồùc chuỏứn hoaù
õổồỹc õọỹi nguợ; hoaỡn thaỡnh phọứ cỏỷp tióứu hoỹc vaỡ xoaù muỡ chổợ,
8/20 xaợ, phổồỡng õaợ phọứ cỏỷp THCS trong õọỹ tuọứi. Cọng taùc chm
soùc sổùc khoeớ ban õỏửu cho nhỏn dỏn õaợ õổồỹc chuù troỹng, 20/20
traỷm y tóỳ xaợ, phổồỡng õổồỹc nỏng cỏỳp, xỏy mồùi. ọỹi nguợ thỏửy
thuọỳc ngaỡy õổồỹc nỏng cao vóử chỏỳt lổồỹng, 60 % traỷm xaù xaợ,
phổồỡng coù baùc sộ. Thổỷchióỷn coù kóỳt quaớ nhióửu chổồng trỗnh y
tóỳ quọỳc gia nhổ TCMR, thanh toùan bóỷnh phong ...
Trong õởnh hổồùng phaùt trióứn kinh tóỳ, thở xaợ tốnh lyủ Tam Kyỡ
chuyóứn dởch theo hổồùng cọng nghióỷp, thổồng maỷi, dởch vuỷ vaỡ
du lởch - nọng nghióỷp . Chờnh vỗ vỏỷy, vióỷc thu huùt caùc nhaỡ õỏửu tổ
trong vaỡ ngoaỡi nổồùc, vồùi caùc chờnh saùch ổu õaợi õóứ õỏửu tổ phaùt
trióứn cọng nghióỷp taỷi khu cọng nghióỷp Thuỏỷn Yón (Traỡ Cai), cuỷm
cọng nghióỷp TTCN Trổồỡng Xuỏn, caùc cuỷm cọng nghióỷp - tióứu thuớ
cọng nghióỷp nọỹi thở, ven õọ khaùc vaỡ khai thaùc tióửm nng du lởch
taỷi họử Phuù Ninh, bióứn Tam Thanh, thaùp Chión aỡn, õởa õaỷo Kyỡ
Anh, nhaỡ tổồớng nióỷm cuỷ Phan Chỏu Trinh laỡ nhióỷm vuỷ troỹng tỏm
trong thồỡi gian õóỳn.
Khu cọng nghióỷp Thuỏỷn Yón (Traỡ Cai)
Nũm trón tuyóỳn phaùt trióứn phờa tỏy cuớa thở xaợ Tam Kyỡ, caùch
trung tỏm thở xaợ tốnh lyủ 2 Km, caùch quọỳc lọỹ 1A mọỹt Km vóử phờa
tỏy vaỡ nhaỡ ga Tam Kyỡ 1 Km vóử phiaù nam, thuọỹc õởa phỏỷn xaợ Tam
aỡn. Tọứng dióỷn tờch quy hoaỷch 225 ha, õỏỳt cọng nghióỷp 110 ha,
quy hoaỷch giai õoaỷn 150 ha.
ỏy laỡ mọỹt trong nhổợng khu cọng nghióỷp tỏỷp trung caùc loaỷi
hỗnh thuọỹc caùc ngaỡnh : saớn xuỏỳt vỏỷt lióỷu xỏy dổỷng, cọng
nghióỷp chóỳ bióỳn nọng saớn thổỷc phỏứm, saớn xuỏỳt haỡng gia
duỷng, may da giaỡy xuỏỳt khỏứu...

Thở xaợ Tam Kyỡ khuyóỳn khờch vaỡo khu cọng nghióỷp Thuỏỷn Yón
caùc ngaỡnh cọng nghióỷp nhổ : saớn xuỏỳt õọử gia duỷng, dóỷt may,
giaỡy da xuỏỳt khỏứu, cồ khờ chóỳ taỷo, saớn xuỏỳt vỏỷt lióỷu xỏy
dổỷng, bao bỗ õoùng goùi, cọng nghióỷp hoaù chỏỳt, õọử nhổỷa...
Cuỷm cọng nghióỷp TTCN Trổồỡng Xuỏn
Coù dióỷn tờch 10 ha, caùch õổồỡng sừt Bừc nam 200 m vaỡ quọỳc
lọỹ 1A mọỹt Km vóử phờa tỏy. Cuỷm cọng nghióỷp TTCN Trổồỡng Xuỏn
coù caùc lồỹi thóỳ : giao thọng thuỏỷn tióỷn, cồ sồớ haỷ tỏửng sún coù,
giaù õỏỳt thỏỳp, ổu tión cho caùc doanh nghióỷp vổỡa vaỡ nhoớ, họứ trồỹ
mọỹt phỏửn laợi suỏỳt sau õỏửu tổ, thuớ tuỷc giaới quyóỳt nhanh goỹn...
Caùc ngaỡnh nghóử khuyóỳn khờch õỏửu tổ vaỡo cuỷm cọng nghióỷp
TTCN Trổồỡng Xuỏn : cọng nghióỷp dóỷt may, giaỡy da xuỏỳt khỏứu,
cọng nghióỷp bao bỗ õoùng goùi, cọng nghióỷp saớn xuỏỳt õọử gia duỷng,
cọng nghióỷp cồ khờ chóỳ taỷo, gia cọng vỏỷt lióỷu xỏy dổỷng, cọng
nghióỷp chóỳ bióỳn nọng lỏm, thuyớ haới saớn.
Du lởch - dởch vuỷ
Du lởch dởch vuỷ trón õởa baỡn thở xaợ Tam Kyỡ õang trón õaỡ khồới sừc,
tióửm nng seợ õổồỹc khồi dỏỷy khi caùc truỷc kinh tóỳ Chu Lai - Dung
Quỏỳt, caùc khu cọng nghióỷp Quaợng Nam phaùt trióứn sọi õọỹng, nọỳi
lióửn vồùi caùc tour du lởch õaợ vaỡ õang khai thaùc nhổ : Họỹi An - Myợ
Sồn - Cuỡ Lao Chaỡm...Du lởch Tam Kyỡ phaùt trióứn vồùi 2 loaỷi hỗnh
chờnh : du lởch sinh thaùi vaỡ du lởch vn hoaù.

Chæång 2 :
Phán têch biãún âäüng GDP thë xaî Tam
Kyì qua ba nàm 2000 - 2002
2.1 Tỗnh hỗnh thổỷc hióỷn kóỳ hoaỷch GDP
2.1.1Tỗnh hỗnh thổỷc hióỷn kóỳ hoaỷch GDP nm 2000
Bióứu 1 :
Nhoùm ngaỡnh

Kóỳ
hoaỷch
Thổỷc
hióỷn
% HTKH
Sọỳ
tuyóỷt
õọỳi
Nọng, lỏm, thuyớ saớn 210391 224698 106.8 14307
Cọng nghióỷp - xỏy
dổỷng
140110 151599 108.2 11489
Dởch vuỷ 186735 206067 110.35 19332
TỉNG 537236 582364 108.4 45128
Nhỗn chung, vióỷc thổỷc hióỷn chố tióu kóỳ hoaỷch GDP cuớa thở xaợ
nm 2000 laỡ hoaỡn thaỡnh, vổồỹt mổùc kóỳ hoaỷch õóử ra laỡ 8.4 % hay
45128 trióỷu õọửng. Cuỷ thóứ, trong nm 2000, do hỏỷu quaớ thión tai
õóứ laỷi trong nm 1999 õaợ gỏy aớnh hổồớng rỏỳt nhióửu õóỳn tỗnh
hỗnh saớn xuỏỳt vaỡ õồỡi sọỳng ngổồỡi dỏn, õỷc bióỷt laỡ saớn xuỏỳt
nọng nghióỷp. Trong nm, khu vổỷc kinh tóỳ nọng, lỏm, thuyớ saớn chố
vổồỹt mổùc kóỳ hoaỷch 6.8 %. Ngoaỡi ra, thión tai nm trổồùc coỡn õóứ
laỷi aớnh hổồớng rỏỳt lồùn õóỳn nguọửn cung cỏỳp nguyón vỏỷt lióỷu cho
hoaỷt õọỹng saớn xuỏỳt cuớa ngaỡnh cọng nghióỷp chóỳ bióỳn nọng saớn
thổỷc phỏứm, kóỳt quaớ thổỷc hióỷn trong nm cuớa khu vổỷc kinh tóỳ
cọng nghióỷp, xỏy dổỷng laỡ 151559 trióỷu õọửng, õaỷt 108.2 % kóỳ
hoaỷch õổồỹc giao. Khu vổỷc kinh tóỳ dởch vuỷ hoaỡn thaỡnh kóỳ
hoaỷch vồùi tyớ lóỷ khaù cao, 10.35 %
2.1.2 Tỗnh hỗnh thổỷc hióỷn kóỳ hoaỷch GDP nm 2001
Bióứu 2 :
Nhoùm ngaỡnh

Kóỳ
hoaỷch
Thổỷc
hióỷn
% HTKH
Sọỳ
tuyóỷt
õọỳi
Nọng, lỏm, thuyớ saớn 215316 242016 112.4 11648
Cọng nghióỷp - xỏy
dổỷng
167661 181611 109.32 24450
Dởch vuỷ 192241 244171 111.1 19003
TỉNG 605218 667798 110.34 55101
So vồùi kóỳ hoaỷch õóử ra thỗ trong nm, tọứng saớn phỏứm trón õởa
baỡn thở xaợ õaợ hoaỡn thaỡnh vổồỹt mổùc kóỳ hoaỷch õóử ra, õaỷt
110.34 %. Trong õoù, nm 2001, thổỷc hióỷn nghở quyóỳt 06/NQ-TW
cuớa BCH Trung ổồng khoaù IX vóử õỏứy nhanh cọng nghióỷp hoaù,
hióỷn õaỷi hoaù nọng nghióỷp, nọng thọn, Thở uyớ Tam Kyỡ õaợ xỏy
dổỷng õóử aùn chuù troỹng phaùt trióứn nọng nghióỷp - nọng thọn. Cọng
taùc chuyóứn õọứi cồ cỏỳu cỏy trọửng muỡa vuỷ, cuợng nhổ vióỷc
chuøn giao v ỉïng dủng cạc tiãún bäü KHKT tiãúp tủc âỉåüc
âáøy mảnh. Cạc âãư ạn vãư phạt triãøn kinh tãú VAC v kinh tãú
trang trải â bàõt âáưu cọ tạc dủng. Trong nàm, khu vỉûc kinh tãú
näng, lám, thu sn âảt giạ trë 242016 triãûu âäưng, vỉåüt 12.4 %
kãú hoảch âỉåüc giao, cao hån t lãû hon thnh chung ca ton
thë x l 10.34 %.
Tuy nhiãn, cng trong nàm 2001, ngnh cäng nghiãûp c nỉåïc
nọi chung , thë x Tam K nọi riãng cng âỉïng trỉåïc nhiãưu thỉí
thạch. Tçnh hçnh kinh tãú thãú giåïi cọ nhỉỵng biãún âäüng lm thu

hẻp thë trỉåìng xút kháøu mäüt loảt cạc ngnh hng cäng
nghiãûp, trong âọ nàûng nháút l dãût, may, dy... Cạc màût hng
hi sn, qú xút kháøu ca Tam K... tỉìng cọ låüi thãú nhỉng
â bë råït giạ, tiãu thủ ráút khọ khàn. Màûc d váûy nhỉng ngnh
cäng nghiãûp, xáy dỉûng â ráút cäú gàõng hon thnh âỉåüc kãú
hoảch âàût ra (109.32 %)
2.1.3 Tçnh hçnh thỉûc hiãûn kãú hoảch GDP nàm 2002
Biãøu 3 :
Nhọm ngnh
Kãú
hoảch
Thỉûc
hiãûn
% HTKH
Säú
tuût
âäúi
Näng, lám, thu sn 221175 253058 113.9 30882
Cäng nghiãûp - xáy
dỉûng
183799 214126 116.5 30372
Dëch vủ 270515 311456 115.1 40941
TÄØNG 676490 778640 115.1 102150
Sang nàm 2002, rụt kinh nghiãûm tỉì cạc nàm trỉåïc, nàm nay âỉåüc
sỉû táûp trung chè âảo ca cạc cáúp, cạc ngnh trong viãûc triãøn
khai thỉûc hiãûn, âi sạt våïi cạc chè tiãu â âãư ra, kãú hoảch thỉûc
hiãûn nàm 2002 â âỉåüc âm bo ráút täút, vỉåüt 15.1 % so våïi
kãú hoảch. Táút c cạc ngnh âãưu vỉåüt mỉïc kãú hoảch xút
sàõc, cao hån hai nàm 2000, 2001. Näng, lám, thu sn âảt 113.9 %,
cäng nghiãûp xáy dỉûng âảt 16.5 %, thỉång mải dëch vủ âảt 15.1

%, lỉu thäng hng hoạ phạt triãøn, thë trỉåìng âỉåüc måí räüng,cạc
doanh nghiãûp mảnh dản måí räüng quy mä kinh doanh, âỉa ra
nhiãưu màût hng måïi lả, âạp ỉïng täút nhu cáưu thë trỉåìng.
Nhỉ váûy, nhçn chung qua ba nàm 2000 - 2002, cạc chè tiãu kãú
hoảch GDP thë x âãưu âảt v vỉåüt kãú hoảch, nàm sau cao hån
nàm trỉåïc.
2000
2001
2002
0
200000
400000
600000
800000
Trõọửng
Nm
Hỗnh 1 : Tỗnh hỗnh thổỷc hióỷn kóỳ hoaỷch GDP
cuớa thở xaợ Tam Kyỡ trong ba nm 2000 -
2002
Kóỳ hoaỷch
Thổỷc hióỷn
2.2 Phõn tớch bin ng GDP ca th xó qua cỏc nm
2.2.1 Tỡnh hỡnh bin ng GDP ca th xó Tam K qua ba n m 2000 - 2002
(theo giỏ nm 1994)
Sau 6 nm t khi tỏch tnh Qung Nam Nng (nm 1997), Tam K tr
thnh th xó tnh l, quy mụ nn kinh t th xó ó cú nhng bc thay i ỏng
k.Nu nh nm 1997, khi lng tng sn phm xó hi (GDP) trờn a bn th
xó l 311122 triu ng (giỏ so sỏnh nm 1994) thỡ n nm 2002, con s ny ó
vt lờn n 539973 triu ng, tng gn gp 2 ln so vi nm 1997. i sõu
hn, chỳng ta hóy ngiờn cu tỡnh hỡnh bin ng GDP ca th xó qua ba nm

2000 2002.
Biu 4 :
CH TIấU vt
NM
2000 2001 2002
GDP theo giỏ 1994 trng 426553 479550 539973
Tc tng liờn hon % 12.42 12.6
Lng tng (gim) tuyt i liờn
hon
trng 52997 60423
Tc tng bỡnh quõn % 12.5
Lng tng (gim) bỡnh quõn trng 56710
Qua ba nm 2000 2002, ta thy tc tng trng GDP ca th xó tng c v
tuyt i ln tng i. Nu nm 2001, GDP tng 12.42 % so vi nm 2000 hay
tng 52997 triu ng thỡ n nm 2002, tc tng trng GDP t 12.6 %,
lm tng 60423 triu ng. S d cú s tng trng cao nh vy l do trong ba
nm qua ó cú s chuyn dch hp lý trong c cu nn kinh t ca th xó, tng t
trng cỏc ngnh cụng nghip dch v v gim dn t trng cỏc ngnh nụng, lõm,
thu sn. ng thi, vic thu hỳt nhiu d ỏn u t nhm khai thỏc nhiu tim
nng cú th mnh ca th xó ó c y mnh.
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
trõọửng
2000 2001 2002
Nm

Hỗnh 2 : Tỗnh hỗnh bióỳn õọỹng GDP TX
Tam Kyỡ qua ba nm 2000 - 2002 (Giaù so
saùnh 1994)
2.2.2 Tọỳc õọỹ tng trổồớng cuớa caùc ngaỡnh kinh tóỳ
Bióứu 5 :
Ngnh 2000 2001 2002
2001/2000
(%)
2002/200
1 (%)
Nụng, lõm, thu
sn
166745 173003 177847 3,75 2,8
Cụng nghip
Xõy dng
102598 122430 142475 19,32 16,3
Dch v 157210 184117 219651 17,11 19,3
Qua s liu trờn ta thy qua 3 nm 2000 2002, tc tng trng ca khu
vc nụng, lõm, thu sn thp v cú xu hng gim dn, t ch tng 3.75 % nm
2001 xung cũn 2.8 % nm 2002. Ngc li, khu vc cụng nghip, xõy dng,
dch v tng rt cao (16 19 %), tng gp 3 ln so vi khu vc nụng, lõm, thu
sn. Nm 2002, cụng nghip, xõy dng tng 16.3 %, trong ú xõy dng tng
17.4 %, cụng nghip tng 16.5 %, ch yu l phỏt trin cỏc ngnh nh ch bin
thc phm, may mc, sn xut sn phm t kim loiCỏc ngnh dch v tng
khỏ v ang cú xu hng gia tng, tng 19.3 %, th trng xó hi bc u phỏt
trin,cỏc lnh vc vn hoỏ, giỏo dc, y t c u tiờn u t phỏt trin, ANQP,
trt t an ton xó hi c m bo.
Nh vy, tc tng cỏc ngnh kinh tcng ó cú s chuyn dch theo hng
tng cỏc ngnh, nhng sn phm cú giỏ tr v hiu qu kinh t cao.
Hỗnh 3 : Tọỳc õọỹ tng trổồớng cuớa caùc ngaỡnh kinh tóỳ qua

ba nm 2000 - 2002
3.75
2.8
16.3
19.32
19.3
17.11
0
5
10
15
20
25
2001/2000 2002/2001
%
Nọng, lỏm, thuyớ saớn
Cọng nghióỷp xỏy dổỷng
Dởch vuỷ
2.2.3 Tọỳc õọỹ tng trổồớng cuớa caùc thaỡnh phỏửn kinh tóỳ :
( Giỏ so sỏnh 1994 )
Biu 6
2000 2001 2002 2001/2000 2002/2001
Tng s 426553 479550 539973 12.42 12.6
- Kinh t nh nc 176713 204407 236090 15.7 15.5
- Kinh t ngoi nh
nc
249841 257143 303883 10.13 10.4
+ Tp th 27956 29801 31679 6.6 6.3
+ T nhõn 5726 7349 9782 28.34 33.1
+ Cỏ th 213258 234143 257126 9.79 9.8

+ Hn hp 2901 3849 5296 32.68 40.2
Tc tng trng kinh t ca cỏc thnh phn kinh t cú s khỏc nhau. Khu
vc nh nc tng cao nhng ó cú xu hng gim, n nh. Nm 2001 tng
15.7 %, nm 2002 tng 15.5 %. Khu vc kinh t ngoi nh nc cú tc tng
trng cao, riờng kinh t t nhõn v hn hp tng nhanh (kinh t t nhõn tng
28.34 % nm 2001 v tng 33.1 % nm 2002, kinh t hn hp tng t 32.68 %
nm 2001 lờn 40.2 % nm 2002). iu ny lý gii trong nhng nm gn õy trờn
a bn th xó sau khi cú lut doanh nghip c nh nc ban hnh, cỏc doanh
nghip ngoi nh nc trờn a bn phỏt trin nhanh v cú tc tng trng