Tải bản đầy đủ (.pdf) (10 trang)

DSpace at VNU: Đội ngũ cán bộ dân tộc thiểu số trong hội nhập và phát triển ở Việt Nam hiện nay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.63 MB, 10 trang )

DOI NGU CAN BO DAN TOC THIEU SO






TRONG HOI N H A P V A P H A T T R I E N
6 VIET NAM H I E N NAY
BdngThiHga

Xay dyng ddi ngu can bd dan toe thilu sd (DTTS) la mot Irong nhirng nhiem
vu quan Irgng ciia Dang va Nha nude la trong thdi ky hien dai boa, hdi nhap va phat
Irien. De dam bao sy phat trien ddng deu va ben vting giiJa cac viing, miln, giua eac
dan toe Iren dat nude Viet Nam thi nhan Id quan trgng duge coi la ddng lye chinh
trong phat triln la con ngudi. Chi tren co sd ddi ngu can bd duge xay dimg mot
each ddng bd, ed chien luge va cd tinh ke thira thi mdi phat huy duge sue manh, la
ddng lye day nhanh tdc do phat triln kinh tl - xa hdi, danh thue cac tilm nang phat
trien ciia vimg mien nui, vung dan tdc thilu sd.
1. Thuc trang dgi ngfl can bg dan toe thieu so hien nay
1.1. Ve so Iwang cua dpi ngU can bp dan tpc thieu so trong cac ea quan
hiinh chinh nha nu&c cac cap
Theo sd lieu thdng ke cua Bd Ndi vu, sd edng ehue cap xa la ngudi dan tdc
thieu sd trong ea nude la 17.112 ngudi trong long sd 192.438 can bd, edng ehue cap
xS cua ea nude, chiem 8,9%.
Ve ddi ngii can bd edng ehue la ngudi dan tdc thieu sd edng tae d cac don vi
hanh chinh cap huyen va cap finh, ea nude hien nay ed 9.488 ngudi, trong dd nam
cd 6.631 ngudi; nil cd 2.857 ngudi (chiem 30%). Vl do tudi dang cd xu hudng Ire
boa, d nhom dudi 30 tudi chilm 10,9%, nhdm tu 31 - 50 tuoi chilm 72%; nhdm tir
50 tudi trd len chi chilm 17,1%.


TS. Vien Nghien cuu Gia dlnh va Gidi.
525


VIET NAM HOC - KY YEU HOI THAO QUOC TE LAN THU TU
Bang 1: Thyc trang can bo cong chnc hanh chinh cap huyen
va cap tinh la ngu-oi dan toe thieu so d dja phuffng
Dan vi tinh: Ngudi

s6
Dan tdc

Giffi tinh

lirong
can bo,
cong Nam
chuc

Ngach

Nir

Lanh
dao

Can
sy

Chuyen

vien

Chuyen Chuyen
vien
vien cao
chinh
cap

Tay

4.371

2.843

1.528

1.398

1.522

1.985

381

2-

Thai

1.233


936

297

440

452

547

120

8

Nung

957

650

307

319

350

426

84


3

Mudng

948

685

263

348

312

443

87

2

Khame
Hoa

304

244

60

103


100

143

34

1

259

175

84

70

73

139

C

Hmdng

208

162

46


86

72

78

21
27

Dao

138

98

40

43

41

73

14

Gia Rai

123


107

16

46

47

49

15

EDe

120

96

24

37

31

69

13

0
1

2

San Diu
Cham

87

65

22

35

21

52

8

1

86

74

12

22

10


68

3

C

Cao Lan
(San Chay)

77

47

30

22

21

41

6

0

Giay

50


38

12

20

13

25

5

c

Hre

33

17

23

12

1

10

11


42

10

23
21

15

TaOi

6

12

8
14

9

40

10
14

c
c

Mndng


33
32
34

9
12

26

BaNa

50
43

6

1

CoTu

36

30

6

12

16


13

5

Thd

36

29

7

19

8

19

7

c
c

Co

22

17

5


8

8

10

4

r

HaNhi

21

13

8

9

10

6

(

Raglai

18


14

4

9

5

7

2
3

Gie Trieng

17

9

8

7

7

7

La Chi


13

12

1

7

7

4

5

(
(

1

(

Ngudn: Baocao Tdng dieu Ira, khao sat ddi ngii can bd, edng ehue hanh chinh Mha
nude 2003 - 2005, Bd Ndi Vu.
526


DQI NGO CAN BO DAN TOC THI^U S6..

Ngoai ra, mot sd dan tdc ed sd can bd dudi 10 ngudi nhu: Xfieng (7), Ma (9),
Kho Mii (8), Cho ro (5), Chu ru (4), Lao (7), Phu La (5), Ld Ld (3), Bd Y (6), Ngai

(3). Dae biet la ed 5 dan tdc chi ed 01 can bd (Pu Peo, Cdng, Khang, La Hu, Xinh
Mun) va 8 dan tdc khdng ed can bd d dja phuong (Raglai, Co Tu, Ly, Mang, Co
Lao, Si La, Brau va 0 du).
Nhin ehung, finh theo sd lugng dan sd thi mot sd dan tdc cd ly le ngudi lam
can bd rat thap, ehang ban: dan tdc Khang chi ed 1/13.800 ngudi; Xinh Mun
(1/23.000 ngudi); Hmdng (208/1.068.000 ngudi); Dao (138/751.000 ngudi). Trong
khi dd mdl sd dan tdc cd ly le can bd kha cao nhu Tay, Thai, Mudng. Tuy nhien, sd
can bd la chuyen vien cao cap thi chi ed d mdl sd dan tdc nhu :Tay (24 ngudi), Thai
(8 ngudi) va Hmdng (5 ngudi), Nung (3 ngudi).
Bang 2: Thyc trang can bg cong chiic hanh chinh la nguoi dan tgc thilu s6
d cac cff quan Trung ucng
Dan vi tinh: Ngudi
Gioi tinh

So lugng
CBCC

Nam

Nir

Lanh
dao

Tay

1.862

1.183


679

Thai

373

263

Nung

536

Mirdng

Dan tyc

Ngach
Can
su

CV

CVC

CVCC

394

876


675

94

6

110

85

198

135

10

1

369

167

110

256

195

27


3

342

209

133

51

165

120

15

1

Khame

100

79

21

15

55


32

3

1

Hoa

140

91

49

15

72

53

0

0

Hmdng

39

29


5

15

13

2

0

Dao

28

19

10
9

6

4

18

3

0

Gia Rai


20

16

4

1

15

5

0

0

EDe

7

5

2

0

4

2


0

0

San Diu

44

30

14

9

17

25

1

0

Cham

31

28

3


5

6

24

0

0

Cao Lan (San
Chay)

18

7

11

1

9

8

0

0


CoTu

10

7

3

5

2

7

0

0

Ngudn: Bao cao Tdng dieu tra, khao sal ddi ngii can bd, cdng ehue hanh chinh nha
nude 2003 - 2005, Bd Ndi Vu.
527


VIET NAM HOC - KY YEU H Q I T H A O QUOC TE LAN THU TU

Ve can bd dan tdc thieu sd cdng tae tai cac ea quan trung uong, nhin ehung sd
lugng can bd cao cap va can bd cd vj tri lanh dao d co quan trung uong la ngudi dan
tdc thieu sd con ban che. Tdng sd can bd la ngudi dan tdc thilu sd edng lac d cac co
quan trung uong la 3.628 ngudi, trong dd cd 2.397 nam va 1.231 nu. Cd 2.352
ngudi dam nhiem vj tri can bd lanh dao cac co quan cap trung uong. Tudi trung

binh ciia can bd dan tdc thieu sd d eac co quan trung uong la 41,6 tudi, tap trung
nhieu nhai d nhdm tudi tir 40 - 50, chi cd 5,7% can bd dudi 40 tudi va 13% sd can
bd tir 50 tudi trd len.
Neu so sanh ly le can bd tren sd dan thi d mot sd dan tdc cd dan sd klia ddng
nhung rat it can bd la: Hmdng, Dao, Gia Rai, Kho Mii, Bru-Van Kilu. Cac dan tdc
khdng ed can bd cap Trung uong cd mdl sd dan tdc cd dan so tren 15.000 ngudi nhu
Kho Mii, Xinh Mun, Ha Nhi, Cho ro, Khang... Dan tdc cd nhilu can bd cap Trung
uong nhat la Tay (1.862/1.626.392 - 0,1%), Niing (536/968.800 ngudi), Hoa
(140/823.071 ngudi). Sd can bd la chuyen vien cao cap d cap Trung uong eQng chi
lap trung d mot sd dan toe nhu Tay (6 ngudi), Nung (3 ngudi).
1.2. Ve chat lutfng dao tgo, hoi dudng can bp ngudi dan tpc thieu sd
Theo sd lieu dieu tra ciia Bd Ndi vu nam 2005, nlu nhu trong sd can bd cdng
ehue cap xa ciia ea nude cd: 145.198 ngudi trinh do THPT, chilm 75,45%; 41.342
ngudi trinh do THCS, chilm 21,48%; 5.644 ngudi trinh do lieu hoc, chilm 2,93%;
253 ngudi chua biet chir, chilm 0,13% thi can bd dan tdc thilu sd ed trinh do van
hoa: THPT: 9.976 ngudi, chilm 58,30%; THCS: 5.987 ngudi, chilm 34,99%; trinh
do TH: 1.149 ngudi, chiem 6,71%.
Ve trinh do chuyen mdn eiia can bd dan tdc thieu sd cap co sd: Dai hgc: 411
ngudi, chiem 2,40%; Cao dang 137 ngudi, chi&n 0,80%; tnmg c^p 6.352 ngudi,
chiem 37,12%; so cap 1.647 ngudi, chiem 9,62%; chua qua dao tao: 8.565 ngudi,
chilm 50,05%; Trinh do QLHC: da hgc: 3.146 ngudi, chilm 18,38%; chua hgc:
13.966 ngudi, chiem 81,62%; Trinh do ngoai ngu: D- 1 ngudi, chilm 0,01%; C- 19
ngudi, chilm 0,11%; B- 102 ngudi, chilm 0,60%; A- 246 ngudi, chilm 1,44%,
chua hgc: 16.744 ngudi, chilm 97,85%; Trinh do tin hgc: C- 15 ngudi, chilm
0,09%; B- 690 ngudi, chilm 4,03%; A- 987 ngudi, chilm 5,77%, chua hgc: 15.420
ngudi, chiem 90,11%; Kiln thuc an ninh: 1.829 ngudi, chilm 10,69%, chua hgc:
15.283 ngudi, chiem 89,31%; Kien thuc qude phdng: 2.305 ngudi, chilm 13,47%,
chua hgc: 14.807 ngudi, chilm 86,53%.
Ddi vdi ddi ngii can bd ngudi dan tdc thieu sd edng tae d cac co quan cap
huyen va cap tinh, trong sd 9.488 can bd, ed 8 can bd dat trinh do liln sT (Tay: 5,

Thai: 2, E De: 1); 97 thae sT (Tay 43, Thai: 12, Nimg: 11, Mudng: 10, Hoa va San
528


DOI NGO CAN BO DAN TOC THIEU S6.

Diu: 3; B De, Mndng, Hre va Thd: I). Trinh do trung c^p kha nhilu d cac dan tdc:
Tay, Nung, Mudng, Hmdng, San Chay, Thai,...
Ddi ngu can bd la ngudi dan tdc thieu sd edng tae d eac co quan hanh chinh sy
nghiep lining uong ed 1 ngudi la tiln sT khoa hgc, 5 liln sT, 17 thae sT, sd edn lai
chu yen d trinh do dai hgc va cao dang.
Theo kit qua Tdng dilu tra Dan sd va Nha d 1/4/2009, ea nude hien ed 253
ngudi dan toe thieu sd dat trinh do lien sT, chi chiem 1% tdng sd tiln sT trong ea nude.
Tuy nhien, neu so sanh vdi ket qua dilu tra nam 2005 ciia Bd Ndi vu thi sd lugng can
bd duge dao tao d trinh do sau dai hgc da duge tang len dang kl, cung cap mdl lye
lugng can bd cd trinh do cao cho cac nganh kinh le va quan ly nha nude.
Bang 3: Ket qua dao tao can bo ngudi dan tgc thieu s6 trong ca nndc
Dan vi: Ngudi
Dan toe

Trinh dg da dirge dao tao
Cao dang

Cn nhan

Thae sT

Tien si

Tay


18.354

32.025

803

114

Thai

6.924

8.056

141

18

Hoa

3.477

16.296

293

33

Mudng


6.762

9.451

181

22

Khame

2.665

4.186

35

11

Nung

4.975

8.408

171

18

Hmdng


605

1.243

13

1

Dao

763

1.502

22

3

Gia Rai

485

594

14

3

EDe


499

918

20

4

San Chay

506

976

17

2

1.019

1.736

20

7

553

1.298


35

3

LdLd

7

16

BaNa

126

291

1

1

TaOi

135

337

2

1


Cham
San Diu

1

Ngudn: Tdng cue Thdng ke, Tdng diiu tra Ddn sd va Nha a 1/4/2009.
529


VIET NAM HOC - KY YEU HOI THAO QUOC TE LAN THIJ TU

Ket qua bang 3 cho thay, sd ngudi dat tir lien si trd len mdi chi cd d 16 dan
tgc, trong dd, dan tdc Tay cd nhieu lien sT nhat (114 ngudi). Mdl sd dan tdc cd dan
sd ddng nhu Thai, Nung, Mudng, Hmdng, Dao... nhung ciing chi cd vai ehue ngudi
dat hgc vj lien sT. Dae biet la, trong sd 53 dan tdc thieu sd, vln edn Idi 39 dan tdc
chua cd ngudi dat tdi hgc vj lien sT; 23 dan tdc chua cd ngudi dat trinh do thae sT.
Cac dan tdc cd 2 ngudi dat trinh do thae sT la: Bd Y, La Chi, Ngai, Raglai, Xa
Dang; Cac dan tdc mdi ed 1 ngudi dat trinh do thae sT la: Ba Na, Ha Nhi, Xinh
Mun, Bru - Van Kieu, Co Tu, Ta Oi, Phu La,...
Mdl sd dan toe chi ed khoang tren dudi 10 ngudi dat trinh do eu nhan nhu Xinh
Mun (11 ngudi), Khang (13 ngudi). La Ha (13), Ly (1), Ld Ld (16 ngudi), Co Lao
(11), Cdng (3).... Mdl sd dan tdc chi cd vai ehue ngudi dat trinh do eu nhan nhu:
Kho Mii (68 ngudi), Xfieng (37 ngudi). Ha Nhi (57 ngudi), Chu ru (41), Lao (42),
Phu La (31), ... d cac dan tdc nay ciing khdng cd ngudi dat trinh do thae sT trd len.
Tinh den thdi diem nam 2010, hau bet nhiing ngudi dat trinh do lien sT la
ngudi dan tdc thieu sd da tren 55 tudi. Khoang 65% can bd cd trinh do thae sT d do
tudi tir 50 - 55, ly le dudi 30 tudi chi chiem dudi 10%.
Ve dao tao, hdi dudng ly luan chinh trj va quan ly nha nude, theo sd lieu dieu
tra ciia Bd Ndi vu, trong tdng sd 3.628 can bd ngudi dan tgc thieu sd d cap Trung

uong mdi chi ed 4% sd can bd da duge dao tao trinh do cao cap ly luan; 27% cd
trinh do trung cap ly luan, 20% cd trinh do so cap, con lai gan 50% la chua duge
dao tao. Trinh do quan ly nha nude chi ed 15 ngudi da duge dao tao chirang trinh
chuyen vien cao cap, 89 ngudi duge dao tao chuong trinh chuyen vien chinh va 887
ngudi d chuong trinh chuyen vien. Ddi vdi can bd cap dja phuong, 12% sd can bg
da duge dao tao trinh do ly luan cao cap; 21% trinh do trung cap. Can bg da duge
dao tao trinh dd ly luan va quan ly hanh chinh nha nude cao cap chii yeu d eac dan
tdc cd dan sd ddng va cd ly 1? can bg cd trinh do chuyen mdn cao nhu Fay, Niing,
Thai, Mudng. Tinh den nam 2010, theo tinh than chi dao ciia Bd Chinh trj ve dao
tao bdi dudng ly luan cho can bg cac cap, ty le can bd ngudi dan tgc thieu sd ed
trinh do eu nhan, cao cap ly luan chinh trj da tang len dang ke, nhung cung mdi chi
dat khoang 40% trong ca nude.
1.3. Ve chinh sdch ddi ngp trong sir dung vd dao tgo, bdi dudng can bo
ngudi ddn tpc thieu so
Tir Ddi mdi (1986) den nay, chinh sach dao tao, bdi dudng, sir dung can bd
dan tdc thieu sd ludn duge Dang va Nha nude ta quan lam. Mdl sd chu Iruong,
chinh sach danh sy quan tarn dac biet tdi sy nghiep giao due va dao tao can bd d
vung dan tdc va mien mii nhu Nghi qityet sd 22/1989 ve mot so chu truang, chinh
530


DOI N G O CAN BO DAN TOC THIEU SO,
sdch lan phat trien kinh te - xd hdi mien nui; Nghi quyet sd 37/NQ-TW ngdy 01
thdng 7 nam 2004 cua Bg Chinh tri ve phuang hudng phat trien kinh ti - xd hdi vd
bao dam qude phdng, an ninh vimg trung du vd mien nui Bde Bg den nam 2010; Chi
thi ve cdng tdc viing ddng bao Cham; Chi thi ve cong tdc viing ddng bao Kha me;
Chi thi ve cong tdc viing ddng bao Hmdng,... Dae biet tdi Dai hdi VIII ciia Dang,
chu Iruong dau lu dao tao ddi ngii can bd dan tdc thilu sd duge nhan manh. Trong
chuong trinh phat trien kinh te - xa hdi mien mii va vung dan tdc thilu sd cd xae
djnh: "U'u lien dao tao, bdi dudng can bd ngudi dan tdc, nang cao nang lye can bd,

nhat la can bd lanh dao d cac cap chinh quyen, can bd quan ly kinh tl, tang eudng
can bd co so,... Id ehue eac ddi ngii tri thuc mdi ra trudng finh nguyen xudng eac
ban lang giiip ddng bao dan tdc, uu lien xet ehgn con em hd ngheo, nhat la eon em
dan tdc it ngudi vao cac trudng dan tdc ndi trii, cac trudng dai hgc, cao dang, uu
lien xet hgc bong hang nam..."'
Nghi quyet Hdi nghj lan Ihu 5 Ban Chkp hanh Trung uong Dang khoa IX vi
ddi mdi vd nang cao chat luang he thdng chinh tri xd, phuang, tin trdn tiep lue
khang djnh tarn quan trgng cua edng tae dan tdc va chinh sach dao tao, bdi dudng
ddi ngii can bd dan tdc thieu sd. Dai hdi xae djnh can phai: "Lam tdt edng tae quy
hoach va tao ngudn can bd, chii y can bd nir va can bd dan tdc thilu sd, chuyen gia
tren eac ITnh vyc. Muc tieu duge de ra la: den nam 2010 phai xay dyng ddi ngii can
bd dan toe thieu sd lai chd cd pham chat va nang lye dap ung duge yeu eau phat
trien kinh le - xa hdi ciia dja phuang^.
Trien khai eac chii truang tren cua Dang, mdl sd bd nganh lien quan nhu Bd
Ndi vu, Uy ban Dan tdc, Bd Giao due va Dao tao da cd nhung van ban ban hanh de
eu the ban cac chinh sach dao tao, bdi dudng can bd co sd d vung dan tdc thieu sd,
can bd ngudi dan tdc thieu sd.
2. Mot so van de dat ra trong cong tae xay dung doi ngii can bo dan toe
thieu so hien nay trong boi canh hoi nhap va phat trien
Trong 10 nam trd lai day, vdi nhirng no lye ciia Chinh phii va cac ckp chinh
quyen dja phuong, ddi ngQ can bd dan tdc thieu sd khdng ngirng duge cung ed ea ve
sd lugng va chat lugng. Tuy nhien, trong xu the hdi nhap va phat triln hien nay, so
vdi yeu eau, nhiem vu cua sy nghiep cdng nghiep hda, hien dai hda dat nude, lye
lugng can bd dan tdc thieu sd hien nay edn nhieu bat cap. Dd la:
1. Dang Cong san Viet Nam, Van kien Dai hdi dgi biiu loan qude lan thir Vlll, Nxb Chinh tri
quoc gia, H. 1996.
2. Dang Cong san Viet Nam, Vdn kien Dgi hoi dgi biiu todn quoc Idn thir IX, Nxb Chinh tri
quoc gia, H. 2001.
531



VIET NAM HOC - KY YEU H Q I THAO QUOC TE LAN THIJ TU

- Nhieu chinh sach uu lien dai ngd can bd dan tdc thilu sd da duge ban hanh
va Ihye hien, bao gdm chinh sach thu hiit can bd den edng tae lai vung sau viing xa,
vung dac biet khd khan; chinh sach dao tao va dao tao lai; chinh sach hd Irg cac
huyen ngheo... Tuy nhien, eac chinh sach chua ddng bd va chua Ihye sy hd trg cho
can bd dan tdc thieu sd duge dao tao bai ban, phat huy nang lye va yen lam cdng lac
d viing dan tdc thieu sd.
- Nang lye chuyen mdn, chinh trj ciia can bd dan tdc thieu sd da duge nang len
dang ke nhung van chua theo kjp vdi nhu eau cua xa hdi. Ty le can bd la ngudi dan
tdc thieu sd duge dao tao chuyen mdn, ly luan chinh trj va quan ly nha nude edn
kha thap. Sd can bd cd trinh do cao chua nhieu va chua phan bd phii hgp giua cac
tdc ngudi. Mdl sd tdc ngudi cho den nay van chua co ngudi duge dao tao trinh do
eu nhan trd len. Do vay, ngudn nhan lye cung cap cho he thdng chinh trj eac cap,
eac CO quan quan ly va chuyen mdn dang thieu tram trgng, dac biet la cac finh mien
mii, vung bien gidi.
- Ddi ngQ can bg dan tdc thieu sd d co sd thieu ea ve sd lugng va yeu ve chat
lugng. Theo tinh than Nghi djnh sd 92/2009/ND- CP ngay 22 Ihang 10 nam 2009 vl
ehuan hoa can bd cap co sd, nhieu dja phuang viing dan tdc thieu sd khdng ed dii
ngudn can bd do ban che tir nganh giao due va dao tao, ma nguyen nhan chii yeu la
do chinh ngudi can bd dan Ide thieu sd khdng dap ung dii eac lieu ehuan theo quy
djnh ve ehuan hda can bd cdng chi'rc, mat khac, nang lye lam vice ciia ddi ngu can
bd nay van chua dap ung duge yeu eau cua cdng vice, i rong khi dd, sd lugng can
bd khdng ngirng tang len nhung muc luang va che do dai ngg cho can hd d cae cap
chua phii hgp.
- Cd nhung khoang each nhat djnh giiJa cae dan tgc trong tao ngudn can bd.
Mot sd dan idc co trinh do hgc van cao, cd kha nang tao ngudn can bd tdt, trong khi
do, mot sd dan tgc ty le mu chu cao. hd hgc nhieu, ngudn can bd bj ban che dan tdi
chat lugng cua ddi ngii can bg dan tdc thieu sd khdng dam bao vdi yeu eau ciia cdng

viec. Nguyen nhan chinh la do finh trang hgc sinh dan tdc thieu sd bd hgc giira
ehimg, rat it em theo hgc len cae trinh do chuyen nghiep cao dang va dai hgc do
dieu kien kinh te khd khan, bat cap ve chuong trinh hgc chua phu hgp vdi kha nang
cua hgc sinh dan tdc thieu sd. Thang 9/2012, Bd Giao due da cd van ban ddng y cho
cac trudng dai hgc, cao dang xet luyen hgc sinh la ngudi dan tdc thieu sd ed hd
khau thudng tni va tdt nghiep trung hgc phd thdng d 62 huyen ngheo. Day la co hdi
lot cho cae em hgc sinh viing sau, vung xa, viing bien gidi cd co hdi dac biet duge
uu lien dao tao, tao ngudn cho can bd d cac huyen ngheo nam trong dien duge
hudng chinh sach hd trg cac huyen dac biet khd khan trong ca nude.
- Mdl trong nhirng nguyen nhan cua tinh trang can bd dan tdc thieu sd edn
thieu va yeu la do edng tae quy hoach, dao tao va su dung can bd edn nhieu bat hgp
532


DOI NGO CAN BQ DAN TOC THIEU SO.

ly va khdng ddng bd. Chinh sach uu dai va su dung can bd dan tdc thieu sd chua
thuc sy la sue hiit hap dan de eon em cac dan tdc ed gang hgc tap, phan dau va tham
gia vao cae co quan nha nude va eac Id ehue chinh trj, xa hdi.
3. De xuat giai phap xay dung doi ngfii can bo dan tgc thieu sd trong cdng
cugc hien dai hoa dat nude va hoi nhap quoc te
Tir Ihye trang ve ddi ngii can bd dan tdc thieu sd hien nay cho thay, mac du
Dang va Nha nude da ed kha nhieu chinh sach phat trien ddi ngQ can bd dan tdc
thieu sd nhung do ed nhieu yeu Id khach quan va chu quan, ddi ngu can bd dan tdc
thieu sd hien nay van chua dap ung duge yeu eau trong dieu kien hdi nhap va phat
trien eua dat nude. Van de nay can phai ed quan diem diing ve vai trd, vj tri cua ddi
ngii can bd trong bdi canh mdi va phai cd giai phap dao tao, quy hoach va sii" dung
can bd phu hgp vdi yeu eau cua ihyc lien. Cu the la:
- Van de xay dyng dgi ngu can bd dan tdc thieu sd can phai Ihye hien trong
chien luge dai ban va phai cd sy quyet tarn va phdi hgp ddng bd giira eac bd, nganh

va dja phuang. Do vay, can phai ed ke hoach va chien luge trong dao tao, bdi
duong ddi ngu can bg, nhat la can bd chu ehdt dap ling duge nhu:ng ddi hdi phue lap
trong bdi canh phat trien va hdi nhap qude te hien nay. Mat khac, can ed chinh sach
dac thu cho can bd la ngudi dan tdc thieu sd de kjp thdi khuyen khieh hg tieh eye
tham gia edng lac trong cae co quan ciia he thdng chinh trj cae cap.
- Cdng lac dao tao, bdi dudng ngudn can bd la ngudi dan tdc thieu sd trude bet
can duge Ihye hien trong he thdng trudng dan tdc ndi tni, trung hgc chuyen nghiep,
cao dang, dai hgc de ed ddi ngd can bd ke can. Djnh hudng chinh sach can bd ngay
tir tren ghe nha trudng, vua chii y dao tao dien rdng, vira xay dyng nhiing nhan Id
mui nhgn trong tri thuc, can bg dan tdc thieu sd, tao ra nhirng ea nhan that ndi bat,
ed uy tin, dii kha nang Idi cudn, tap hgp quan ehiing cae dan tdc thieu sd. Nhung
hgc sinh cd nang lye can duge chii y theo ddi de bdi dudng, tranh finh trang de cac
the lye Idn giao lya ehgn va dao tao phue vy cho eac muc dich ciia hg.
- Cd chinh sach uu dai hgp ly ddi vdi can bd cdng tae tai vung bien gidi mien
mii. Che do dai ngd hap dan, phan anh dung ddng gdp, by sinh ciia can bd edng tae
d mien mii. Cdng lac dao tao, bdi dudng phai gan vdi quy hoach, bd tri, su dung can
bd ciia tirng dja phuang.
- Coi trgng viec Ihye hien che do bd nhiem can bd dap ling yeu eau lanh dao
va quan ly ddi vdi co sd viing dan tdc thieu sd va mien mii. Do ngudn can bd tai chd
ed trinh do edn nhieu ban che, nen viec phat huy vai trd ciia eac can bg theo che do
dan bau hieu qua khdng cao. De khac phue tinh trang nay, trude mat viec bd nhiem
can bd cd nang lye, trinh do phii hgp vdi Ihye lien dja phuang, ket hgp vdi kem cap.
533


VIET NAM HOC - KY YEU HOI THAO QUOC TE LAN THIJ TU

dao tao can bd ngudi dan tdc thieu sd la can Ihiel de dap ung yeu eau ciia tinh hinh
Ihye lien dat ra. Ddi vdi mdl sd dan tdc cd dan sd ddng tren dja ban, can cd ke
hoach dao tao, bdi dudng eon em ciia cac dan tdc dd de dua vao sii: dung trong he

thdng chinh trj co sd, bdi dudng, dao tao hg trd thanh nhung ngudi can bd ndng cdl
cho he thdng chinh trj co sd, viia dam bao tinh ben vung, vira giai quyet duge
nhung van de chinh sach va eac yeu Id lien quan den nhan thuc, tarn ly va quan he
tdc ngudi.

Tai lieu tham khao
1. Ban To ehiie Trung uong (1998), Dieu tra thuc trgng ddi ngii edn bg ca sd chu chdt
trong he thdng chinh tri.
2. Ban To ehue Trung uong (2002 - 2005), Thuc trang vd gidi phap ndng cao ndng lue
lanh dgo, quan ly vd id chitc thuc hien cua dgi ngu can ho xd (phuang, thi Iran) a cue
tinh Tdy Nguyen.
3. Ban To ehiic Trung uang (2002 - 2005), Cd sd ly luan vd thuc tien ddnh gid, ludn
chuyen edn bd lanh dgo, quan ly trong thai ky cdng nghiep hda, hien dgi hda itdt nude.
4. Ban To ehue Trung uang (2009), Ndng cao phdm chdt, ndng lire cua ngudi car ho
dimg dau to chicc Ddng vd chinh quyen cap ca sd theo tinh than Nghi quyet Trung icmg
5 khoa IX.
5. Bg Ngi vu (2007), Bdo cao, phan tich tinh hinh thuc trgng trinh do dao tgo, hdi diCmg
dgi ngU can bg, cong chiic hanh chinh vd can bg, cdng chicc hanh chinh nha nude ^iai
dogn 1 (2003 - 2005).
6. Bg Noi vu, (2007), Thuc trgng vd gidi phdp ndng cao chdt liro'ng dgi ngu can hd, cong
chicc ca sd ngudi ddn tgc thieu sd a Tdy Nguyen.
I. Le Huy Dai (2001), "Ddi ngu can bg dan tgc thieu sd - thuc trang va mot sd van de dat
ra", Tap chi Ddn tgc hgc.
8. Nguyen Duy Hung (2008), Can cu khoa hgc vd mot .so gidi phdp xdy dimg dgi ngit can
bg lanh dgo phuang trong giai dogn hien nay, Nxb. Chinh trj qude gia, Ha Noi.
9. Ho Lan (2008), Xdy dung ddi ngii edn bg ddn tgc thieu sd du ve co cdu, manh ve chdt
lugng,
10. Vu Dinh Lgi (1994), "Thuc trang dgi ngu can bg nil dan tgc thieu so trong cdng tae
quan ly", Tap chi Ddn tdc hgc, sd 2.
II. Nguyen Huy Kiem (2003), Nghien cuu Id ehue va phuang thuc boat dong eua :hdn

budn viing ddng bao dan toe thieu sd d Tay Nguyen va mien mii cac tinh mien trang.
De tai cap Bd, Bd Ndi vu.
12. Nguyen Thi Quyen (2009), "Ve cdng lac dao tao, bdi dudng can bg dan toe thiea sd
CO sd", Tap chi Ddn tgc hgc, sd 6.

534



×