DSpace at VNU: Hiệp định phân định Vịnh Bắc Bộ và những vấn đề đặt ra cho Việt Nam khi tham gia hợp tác Vịnh Bắc Bộ mở rộng

NAM BÒ CÙA VIÉT NAM
TRONG THÒI KY HÓI NHAP QUÓC TÉ
Vò Vàn Sen', Tran Nam Tièn'

l. Vi?t Nam trèn con dudng hgi nhàp quóc té - Chù truung, quan dièm va
thành tuu
Tu nàm 1945, Dàng va Nhà nude la dà nhàn thùc rò llm quan Irong cùng nhu
tinh cip Ihilt eùa viéc md rdng quan h? dèi ngoai nhlm dua sy nghiép phàt Irièn dll
nude hda vào sy phàt trién chung cùa thè gidi. Tu tudng md eùa, bòi nhàp vdi kinh
té khu vyc va thè gidi dà duge thè hién rò net trong càc vàn ki^n ngoai giao diu tièn
cùa nude Vigt Nam Dan chù Cgng hda. Chù tich HÓ Chi Minh, trong Thu giri Tòng
Thu ky Lièn hgp quèe (12/1946), dà long trgng tuyén bó: "Vi?t Nam sin sàng thyc
thi chinh sàch md cùa va hgp tàc trong mgi ITnh vyc". "Viét Nam dành sy tiép nhàn
thuàn Igi cho dIu tu cùa càc nhà tu bàn, nhà ky thuàt nude ngoài trong ili cà càc
ngành ky nghg cùa minh; san sàng md rgng càc càng, san bay va dudng sa giao ihòng
cho vi?c buon bàn va qua cành quóc té; chip nhàn tham già mgi té chùc hgp tàc
kinh té quóc té dudi sy lành dao cùa Lièn hgp qudc" .
Sau khi thèng nhit dlt nude. Dai hgi Dàng loàn quóc lln Ihù IV (1976) dà nhàn
manh vai Ird quan trgng cùa kinh té dèi ngoai trong chién lugc phàt trién kinh tè xà bòi. Dai hgi khing djnh phài két hgp phàt trién kinh té trong nude vdi md rgng
quan he kinh té vdi nude ngoài. Theo dd, Viét Nam dà tich cyc phàt trién quan bé
va tham già vào càc ca che hgp tàc eùa càc nude xà bòi chù nghTa (XHCN) trong
khudn khè Hgi dòng Tuang trg kinh té (SEV), gdp phin rit quan trgng dèi vdi còng
cugc xày dyng kinh té - xà bòi va bào ve Td qudc.
Bude vào thdi ky dèi mdi, dùng ùude yèu clu cip bàch phài nhanh chdng vugt
ra khdi lìnb trang kbùng hoàng kinh té, phà thè bao vày d m vàn cùa chù nghTa de
quéc va càc thè lyc Ihù djch, dudng lèi md rgng quan bé dèi ngoai va hgi nhàp qudc
té, trudc bel trong ITnh vyc kinh té ngày càng dugc bé sung, hoàn thién, ddng thdi
duoc ihuc hién tich cyc han.
* PGS.TS, Truòng Dai hoc Khoa hoc Xà hòi va Nhàn vàn. Dai hoc Quoc già thành pbò Ho Chi Minh
*• TS, TruOTg Dai hoc Khoa hoc Xà hòi va Nhàn vàn, Dai hoc Quóc già thành phò 1 lo Chi Minh
1. Ho Chi Minh, 2002, Todn Idp, tàp 4, Nxb Chinh trj quóc già, Ha Nói, tr. 470.

470


NAM BÓ CÙA VIÉT NAM TRONG THÒI KY HÒI NHÀP...

Dai bòi VI cùa Dàng (1986) ma ra bude ngoài trong tu duy va thyc tièn bòi nhàp
quóc te cùa Dàng va Nhà nirdc ta. Nghj quyél Dai bòi xàc djnh nói dung chinh cùa
chinh sàch kinh tè dòi ngoai truck hèt bao gèm: dly manh xuàl nhàp kbàu, tranh ihù
vón vièn trg va vay dai han. khuyén khich dIu tu Iryc tiép cùa nude ngoài... Luàt
Dàu tu nucVc ngoài dugc thòng qua (1987), tao khuòn khè phàp ly thuàn Igi de md
rgng quan he kinh tè quóc tè, phuc vy phàt trién kinh té, khai Ihàc nhùng lièm nàng
nói lue cùa dal nude. Dai hòi Dàng loàn quóc lln ihù VII (1991) tuyén bó dudng lòi
dòi ngoai mdi: "Viét Nam muòn là ban vdi ili cà càc nude trong cgng dòng thè gidi,
phàn dàu vi boa bình, dòc làp va phàt trién", md ra bude dot phà trong qua trình bòi
nhàp qudc tè. Dai bòi xàc djnh nguyèn tic co bàn trong hòi nhàp kinh tè quóc té là:
"md rgng, da dang boa va da phuong boa quan bé kinh té dòi ngoai trèn nguyèn tic
giù vùng dc)c làp chù quyén, bình dàng, cùng ed Igi"'. Chù truang bòi nhàp quóc tè
trudc hèt ve kinh tè cùa Dàng tiép lyc dugc Ban Chip hành Trung uang va Bd
Chinh ùj bd sung, làm rò va cy thè han. Nghj quyél cùa Hgi nghj Trung uang Ba
(khoà VII) ngày 29/6/1992 nhin manh chù irucrng md rgng quan he vdi càc té chùc
qudc té.
Dai bòi Dàng toàn quóc lln thu Vili (1996) trong khi néu rd dudng lèi dói
ngoai: "Viét Nam mudn là ban cùa ili cà càc nude trong cgng dòng thè gidi, phIn
dàu vi boa bình, dòc làp va phàt trién" dà dua ra chù truang "xày dyng nèn kinh té
md", "day nhanh qua trình bòi nhàp kinh té khu vyc va thè gidi". Dai bòi nhIn manh
phài md rgng quan he quóc té, hc.Tp tàc nhièu mài, song phuong va da phuong vdi
càc nude, càc té chùc qudc té va khu vyc trèn nguyèn tic Idn trgng ddc làp, chù
quyén, tcìàn ven lành thè cùa nhau, khdng can thiép vào cdng vi^c noi bd eùa nhau,
bình dàng cùng ed lai.
Bude vào thè ky mdi. Dai bòi Dàng loàn quóc lln Ihù IX (2001) khIng djnh:

"Thyc hi?n nhàt quàn ducrng lòi dòi ngoai ddc làp ty chù, rgng md da phuong boa,
da dang boa càc quan he quóc tè. Viét Nam sin sàng là ban, là dói tàc lin cày cùa
càc nuck trong cgng dòng thè gicVi. phIn dIu vi boa bình, ddc làp va phàt trién"l
Dai bòi xàc djnh dc)c làp tu chù là co sd de thyc hién dudng lèi dèi ngoai rgng md,
da phucmg hoà, da dang boa, dòng thdi nhIn manh Viét Nam khdng chi "sin sàng là
ban" ma con san sàng "là dòi tàc tin cày cùa càc nude" va "chù dòng bòi nhàp kinh
tè quóc tè". Day là sy phàn ành mot nac thang cao hom trong nhàn thùc va tu duy ve
ddi ngoai nói chung va ve bòi nhàp qucrc tè nói rièng cùa Dàng trong lhc7Ì ky dói mdi.
Dàng Còng san Viét Nam, 1991, Vàn kicn Dai hai dgi hiiu toàn quóc lan Ihù VII, Nxb
Chinh tri quóc già. Ha N()i, tr. 1 19.
2. l)àng Còng san Viét Nam. 2001, Vàn kién Dgi hòi dgi biiu toàn quóc làn thù IX, Nxb
Chinh tri quòc già. Uà Nói, tr. 1 19.
471


VIÉT NAM HQC - KY YÉU HÓI THÀO QUÓC TÉ LÀN THÙ TU
Chù truang hgi nhàp quóc té tiép lyc dugc hoàn thién thèm lai Dai bòi Dàng loàn
quóc lln thù X (2006). Cùng vdi viéc nhIn manh sy cln tbièt phài dua càc quan bé
quóc té dà dugc tbièt làp di vào chièu sàu, èn djnh, ben vùng. Dai hgi khàng djnh
quan dièm: "Chù dòng va tich cyc bòi nhàp kinh té quéc té, dèng thdi md rgng hgp
tàc quóc tè trèn càc ITnh vyc khàc". Dai hòi XI cùa Dàng (2011 ) dành dIu bude phàt
ùién mdi trong chù truang bòi nhàp quéc té vdi sy khIng djnh: "Thyc hién nhàt
quàn dudng lèi dèi ngoai ddc làp, ly chù, hoà bình, hgp tàc va phàt trién; da phucrng
hoà, da dang hoà quan bé, chù ddng va tich cyc hgi nhàp quéc tè; nàng cao vj thè
cùa dlt nude; vi Igi ich quéc già, dàn toc, vi mot nude Viét Nam xà bòi chù nghTa
giàu manh; là ban, là dèi tàc lin cày va thành vièn ed Iràch nhiém trong còng dcmg
quéc té, gdp phIn vào sy nghi?p hoà bình, ddc làp dàn toc, dàn chù va tièn bd xà bòi
trèn thè gidi"'.
Trién khai dudng lèi, chinh sàch eùa Dàng ve md rgng quan bé ddi ngoai va
hgi nhàp quéc té trong thdi ky dèi mdi, nude ta dà dal dugc nhùng thành lyu rat

man trgng, gdp phIn phàt trién kinh té - xà bòi, giù vùng mdi trudng hoà bình, dn
djnh an ninh quóc già, nàng cao vj thè cùa dlt nude trèn trudng qudc tè. Trong quan
h? song phuang, nude ta da cùng ce va phàt ùién quan he hùu nghj hgp tàc loàn
di?n vdi càc nude làng gièng, chù trgng duy tri quan hg hùu nghj vdi Trung Qudc
va càc nude trong khu vyc Ddng Nam À. Nhàn thùc rd vi ùi cùa ASEAN, làm quan
trgng cùa hoà bình, èn djnh va hgi nhàp khu vyc, tu sau khi già nhàp ASI'AN, Viét
Nam da ngày càng tham già tich cyc va dly dù vào mgi boat dgng cùa ASEAN.
Ben canh sy phàt trién quan h? vdi càc nude làng gièng va khu vyc, Viét Nam
nàng dgng cài thign quan h? vdi càc nude, nhIt là càc nude Idn va càc tè chùc qucic
té trong qua trình hgi nhàp. Vi?t Nam cùng dà tbièt làp quan he dói tàc chién lugc
vdi blu hèt càc nude Idn, md ra mgt hudng phàt ùién quan trgng cho Viét Nam
trong vi?c hgi nhàp quéc té. Trong dò, quan bé Viét - My dugc bình thudng hoà ed
y nghTa chién lugc dèi vdi yèu clu an ninh va phàt trién cùa nude ta, tàc ddng manh
dén quan h? cùa Vi?t Nam vdi tlt cà càc nude khàc, nhIt là càc nude phuang Tày.
Hai nude dà ky Hiép djnh Thuang mai nàm 2000 va nàm 2006, My chinh thùc ban
hành dao luàt ve Ihiét làp Quy che quan he thuang mai bình thudng vTnh vièn (PNTR)
vdi Viét Nam, dành dIu viéc bình thudng hoà hoàn loàn quan bé song phucmg giùa
hai nude, tao thuàn Igi cho Viét Nam già nhàp WTO.
Hòi nhàp kinh té quèe té là mot trong nhùng noi dung quan trgng bang dàu
trong qua Irinh hgi nhàp quéc té cùa nude la. Chùng ta dà thyc sy bài dàu trién khai
1. Dàng Còng san Viét Nam, 2011, Vàn kién Dgi hgi dai biiu toàn quèe Idn thù XI, Sdd,
tr. 235-236.
472


NAM BÓ CÙA VIÉT NAM TRONG THÒI KY HÓI NHÀP...

manh viéc tham già hòi nhàp kinh tè vdi khu vyc va quóc té kl tu khi già nhàp ASEAN
\à càc djnh che kinh tè, lai chinh thuang mai cùa ASEAN nhu: Khu vyc màu djch
tu do ASEAN (AFTA), Khu vyc dIu tu ASEAN (AIA); ky Hiép djnh khung vdi

EU (1995); tham già Dièn dàn Hc;p tàc À - Àu (ASEM) nàm 1996; Dién dàn APEC
nàm 1998; ky Hiép djnh Ihucmg mai vdi Hoa Ky (2000) dya trèn nhùng nguyèn tic
ca bàn cùa WYO va cuòi nàm 2006 dà chinh thùc Ird thành thành vièn thù 150 cùa
WTO. Nhin long quàl, lièn Irinh hgi nhàp kinh il quóc ti cùa nude la dà xùc liln
vdi bude di khà vùng chàc va dal dugc kit qua bude dIu rll dàng khich le.
Hogt dòng ngogi giao da phuang ed sy trudng thành rò rèi. Tai càc dièn dàn
quòc ti va khu vyc nhu Lièn hgp quòc, Phong Irào Khdng lièn kit, ASEAN,
ARF, ASEM, Còng ddng càc nude ed su dyng liing Phàp..., Viét Nam dà phói
hgp vdi nhilu nude, trudc hit là càc nude dang phàt Iriln dIu tranh bào ve hoà
bình, bào ve càc nguyèn tic ca bàn cùa luàt phàp quóc il va Hiln chuang Lièn
hgp qudc. Viét Nam Ird thành ùy vièn bòi dòng dilu hành cùa nhilu lo chùc quan
ùgng iryc thude Lièn hgp quòc nhu UNDP, UNFPA, UNICEF... Dàc biét, thành lyu
In tugng nhàt trèn ITnh vyc ngoai giao da phuang là vige Viét Nam dugc blu làm
ùy vièn khdng thudng tryc Hgi dèng Bào an Lièn hgp quóc nhiém ky 2008-2009
vdi sd phièu àp dào, dành dIu qua trinh hgi nhàp quóc té cùa Vi?t Nam dà Ird
nén sàu rgng.
Nhùng thành lyu lo Idn ma nude ta dal dugc trong hgi nhàp quóc té, trudc hél
trén ITnh vyc kinh té, là két qua cùa cà mot qua Irinh thyc hién nhll quàn dudng lèi,
chinh sàch ddi ngoai rgng md, da dang hoà, da phuang hoà vdi chù truang chù
dgng va tich cyc bòi nhàp ngày càng sàu rgng vdi khu vyc va thè gidi. Trong qua
trình này. càc vùng, dja phucmg trong cà nude déu ed nhùng ddng gdp quan trgng
gdp phàn tao nèn nhùng thành lyu chung cùa Vi?l Nam trén con dudng hgi nh|ip
quòc tè, trong dò co vùng dal Nam Bó.
2. Nam Bg giù vai trò dàu tàu, cùng cà nude thuc hi^n cdng cugc Ddi mói,
tién ìèn còng nghiép hda - hi^n dai hóa, giù vj tri va vai trò quan trgng trong
tién trình hòi nhàp quoc té cùa Vi^t Nam
Nani BÒ là vùng dal nàm trong dja bàn pbia nam bàn dào Dòng Durmg, là
phàn lành thò cyc Nam cùa Tò quòc Viét Nam. Xét ve mài hành chinh, Nam Bó là
khu vyc bao góm 19 tinh thành (17 tinh va 2 thành phò tryc Ihuòc trung uang) trèn
long so 63 tinh thành cùa cà nude. Nam Bg dugc chia làm hai bó phàn: Dòng Nam

Bó vói 5 tinh va 1 thành phò tryc Ihuòc trung uang (Bà Rja - Vùng Tàu, Dòng Nai,
Bình Ducmg, Bình Phudc. Tày Ninh, TP. Hd Chi Minh); Tày Nam Bc) vdi 12 tinh
va 1 thành phò tryc Ihucìc trung uang (Long An, Dòng Thàp, Tièn Cìiang, An Giang,
473


VIÉT NAM HOC - KY YÉU HÒI THÀO QUÓC TÉ LÀN THÙ TU
Ben Tre, VTnh Long, Irà Vinh, Hàu Giang, Kién Giang, Sòc Tràng, Bac Lièu. Cà Mau
va Càn Tho).
Do vj thè dàc biét cùa mot "bàn dào cùa bàn dào" (ba mài giàp bièn: Dòng,
Nam va Tày Nam), co sy két hgp giùa dll lièn va hién dào, tao dièu kién thuàn Igi
cho sy giao luu kinh té - vàn hóa giùa vùng dal Nam Bg vdi càc qudc già, vùng lành
thó trong khu vyc cùng nhu trén thè gidi, de rèi Ijch su bình thành va phàt trién cùa
Nam Bd mang dly dù nhùng yèu té "noi sinh" va "ngoai sinh", dan xen vdi nhau,
tao thành mot sic Ihài dàc biét hél sue ddc dào trèn mgi bình dièn. Nam Bó lù khi
bit dIu co sy song cùa con ngudi dà xàc làp càc mdi quan he vdi dièu kién ly nhièn,
mdi trudng, sinh Ihài; quan bé ve nhàn chùng, dàn cu - tdc ngudi; quan bé kinh té
va vàn hda vdi càc nude làng gièng trong khu vyc Ddng Nam A, rdi md rgng ra cà
phuang Dòng lln phuang Tày. Xét trèn phuang dièn quéc già, lièn quéc già va thè
gidi, Nam Bd "d vào vj tri dja ly mang tinh dIu mèi giao thdng ty nhièn va là noi
gap gd cùa càc dudng thién di cu dàn, noi giao thoa cùa càc nén vàn hda cùa khu
vyc Ddng Nam À va cà vùng Ddng À va Nam A"'. Càc su già phuang Tày lùng
nhin nhàn Nam Bd là "ngà ba dudng cùa càc dàn Idc va càc nèn vàn minh", là "ngà
ba dudng cùa càc nèn nghg thuàt", là noi bòi tu cùa nhùng ludng vàn minh phuang
Ddng, phuang Tày^.
Trai qua qua Irinh Ijch su lù thdi tièn su dén sy Idn lai cùa vuomg qudc Phù
Nam, Chàn Lap, rèi Dai Viét, Viét Nam vdi nhièu ca ting vàn hda khàc nhau, dà
hình thành nén mot sy phùc hgp, da dang va phong phù cùa vàn hda Nam Bd ma
net nei bài là sy hon dung vàn hda giùa càc yéu td "ngi sinh" va "ngoai sinh", trong
dd khà nàng "bàn dja hda" ddng vai trd chù dao trong qua Irinh tiép bièn vàn hda tu

ben ngoài. Trèn nén làng dd, Nam Bd ludn ddng vai Ird quan trgng trong lièn trinh
Vi?l Nam bòi nhàp khu vyc va thè gidi.
2.1. Giaidoan

1986-1995

Tu nàm 1986, khi cdng cugc Dèi mdi cùa Dàng va Nhà nude la dugc lièn
hành, Nam Bd, vdi nhùng lièm nàng, Igi thè lo Idn, cùng vdi vj tri dia ly kinh tè ddc
dào dà md ra trién vgng mdi cho sy làng trudng nhanh, phàt trién toàn dièn. cùng
vdi thành phé HÓ Chi Minh làm ddng lyc cho sy phàt trién cùa cà nucVc. TYong qua
trình bòi nhàp vào khu vyc va thè gidi, Nam Bd dà va dang phàt huy lai thè, tao nèn

1. Phan Huy Le, 2008, Bào cao de dan De àn khoa hoc xà hòi càp Nhà nuóc: "Qua trình hinh
thành va phàt trién vùng dàt Nam Bò", Lich sir nghién ciru vù phuong phàp tiép càn, Nxb
Thè gicVi, Ha Nói, tr. 20.
2. Dan theo Trucrng Thj Kim Chuyén, 2008, Lich sir nghién cim va phuang phàp tiép càn,
Sdd, tr. 34.
474


NAM BÓ CÙA VIÉT NAM TRONG THÒI KY HÒI NHÀP...

thè manh cùa minh theo ca càu kinh tè md, gin vdi nhu clu thj IrucVng trong va
ngoài nucVc. tao ra dòng lue thùc day sy chuyèn djch nhanh ca clu nèn kinh tè quóc
dàn theo chièu hucrng tich cyc ma con góp phàn òn djnh nèn kinh té vT mò. thùc day
sy phàt trién kinh tè - xà bòi cùa cà nude.
Thyc bièn dudng lòi dòi mdi cùa Dàng. nhùng 1986 - 1995 càc tinh. thành d
Nam Bd dà nò lyc thyc hién ba chuang trinh kinh té Idn, dòi mdi co chi quàn ly
ndng nghiép, phàt huy vai trò chù dòng trong san xult cùa ngudi lao dòng, phàt
trién nèn kinh il dòi ngoai, tao dòng lyc bòi nhàp khu vyc va ibi gidi. Nhilu tinh,

thành d Nam Bd, dàc biét là thành phò HÒ Chi Minh dà tè chùc, sIp xlp lai nèn
kinh tè va hucVng nèn kinh tè ra ngoài di lìm mc>l "cu hich" manh vi lai chinh, hgp
tàc chuyèn giao cdng nghé - khoa hgc ky thuàt. hudng xult khlu nhlm dly nhanh
tièn dò cdng nghiép hoà hién dai hoà dll nude. Càc tinh, thành d Nam Bd dIu xem
muc lièu bòi nhàp kinh tè khu vyc va Ibi gidi là myc lièu chiln lugc - ddng lyc phàt
trién tlt ylu. Trong dd, mèi dja phuang dIu làp trung phàt huy ibi manh cùa minh
trèn càc ITnh vyc kinh il - xà bòi, nhll là phàt triln nln kinh ti ndng nghiép.
Do phàt huy dly dù nhùng ibi manh cùa minh, qua 10 nàm dói mdi (1986 1995) boat ddng kinh tè ddi ngoai cùa Nam Bd ed phIn khdi sic, dà ddng gdp nhll
dinh trong vige nàng cao chat lugng cugc song ngudi dàn cùa vùng cùng nhu dà thu
dugc mot ngudn ngoai té quan trgng trong viéc phàt trién ngoai thuang eùa Viét Nam.
Tu nàm 1988, Nam Bd bit dIu thu bùi nguèn vón EDI (foreign direct investment),
chù yéu tàp trung vào TP. Hd Chi Minh, DÒng Nai, Long An... Vè xult khlu cùa
Nam Bd tu nàm 1985 dén nàm 1995 làng trudng cao so vdi 10 nàm trudc dd, cy thè
lang trudng dal 631,2% va già tri làng hom 6 lln so vdi già tri nàm 1986: 118 trièu
USD, tdc do tàng trudng xult khlu bình quàn bang nàm là 47,9%'. Vè tèe dd làng
trudng nhàp khlu d Tày Nam Bd lù nàm 1980 dén 1990 ed già tri kim ngach tàng
325,5% (so vdi nàm 1986), tèe dd bình quàn bang nàm là 43,7%; thdi ky I99I1995, già tri kim ngach tàng 388,7% va tèe dò làng bình quàn bang nàm lù 19861995 1à38,8%l
Bude dàu, boat ddng kinh té dòi ngoai dà trd thành ddng lyc thùc dly phàt
trién Nam Bd, nhanh chdng cài thién chat lugng nguòn nhàn lyc, cùng nhu ihay dòi
cach ùng xù hành chinh cho phù bcTp vdi yéu clu cùa boat ddng kinh té dòi ngoai.
Càc tinh, thành tich lùy phàn nào kinh nghiém, phàt huy Igi thè so sành truyèn
thdng cùa Nam Bò dang co, chù trgng hon vào su quan tàm cùa càc nhà dIu tu

1. Nguyèn Trong Minh, 201 1, Kinh té dai ngogi ddng bang .song Ciru Long thdi ky dèi mdi Kinh nghiém va trién vgng, Nxb Chinh trj quòc già. Ha Nói, tr. 78.
2. Nguyèn Trong Minh, 2011, Sdd, tr. 83.

475


VIÉT NAM HQC - KY YÉU HQI THÀO QUÓC TÉ LÀN THÙ* TU

quéc té nhu chi phi vàn chuyén, ca bòi màu djch, lao dòng chit lugng... Viéc phal
trién kinh té d Nam Bó dà co tàc dòng tich cyc dén ddi séng ngudi dàn, gdp phIn
nàng cao già trj bang hoà, khai thàc càc thè manh cùa vùng va giài quyél nhùng vàn
de vè kinh té, chinh tri, xà bòi d Nam Bd, lù dd gdp phIn èn djnh de tao ra nhùng
tièn de kinh té - xà boi cho Nam Bd va cà nude bòi nhàp vào khu vyc va thè gidi.
Bude vào thyc hién phuang hudng, nhiém vy va càc muc lièu néu trén, nén
kinh té nude ta ndi chung, d Nam Bd ndi rièng, gap mot sd khd khan Idn là, trong
khi chua ra khdi kbùng hoàng va lam phàt, My va càc thè lyc thù djch vln tiép lue
d m vàn va bao vày kinh té Ibi Lièn Xd lan rà, càc nude xà hgi chù nghTa d Dòng
Àu syp de. Càc khoàn vién trg quéc té cùng nhu thj trudng xult khlu va nhàp khlu
bj thu hep dàng ké. Tèng mùc luu chuyén ngoai thuang cùa nude ta vdi khu vyc
dèng rùp giàm sul rò rèi'. Nhièu chuang ùình hgp tàc lièn doanh vdi khu vyc này
dà de vd hoàn toàn. Càc khoàn vign trg khdng hoàn lai va cho vay uu dai dot ngòt
chàm dùt.
Tuy nhièn, ben canh khó khan, Nam Bg con co nhùng thuàn Igi rIt co bàn.
Dudng lèi dèi mdi dugc trién khai va bude dIu dà phàt huy tàc dyng tich cyc. Kinh
nghigm tè chùc, quàn ly va dièu hành nèn kinh té bang hoà vàn hành theo co che thj
trudng ed sy quàn ly cùa Nhà nude theo djnh hudng xà hgi chù nghTa lùng bude
dugc tich luy. Càc don vj kinh té ca sd sau mgt thdi gian chao dào dà dàn dàn Ihich
Ughi dugc vdi co che quàn ly mdi. Qua trinh md cùa va hgi nhàp vdi ben ngoài
cùng thu dugc két qua nhIt djnh. Tlt cà nhùng dièu dd dà tao nén sue manh vài chat
va tinh thin, kinh nghi?m va Idng tin de tiép tyc sy nghigp dèi mdi d Nam Bd.
Tiép tue thyc hién dudng lèi dèi mdi, trén bude dudng cdng nghi?p hda, hi?n
dai hda, Nam Bg dà ra sue phàt huy thè manh lièn két vùng, nhàt là sy lièn két giùa
Thành phé HÒ Chi Minh vdi càc tinh DÒng Nai, Bà Rja - Vùng Tàu, Bình Duomg
thành khu vyc kinh té Idn; lièn két vdi càc tinh dèng bing sdng Cùu Long, vya lùa
Idn nhll cùa cà nude; lièn két vdi càc tinh mièn Ddng Nam Bd, Tày Nguyèn, noi ed
lièm nàng rùng va cdng nghiép rll Idn... Nam Bd là mot trong nhùng vùng thu bùi
vón dIu tu cùa nude ngoài Idn nhll va dang vuom lèn thành mgt trung tàm kinh tè

nàng dòng nhll cùa cà nude, dùng vdi llm ed cùa minh. Tuy vày, trong giai doan
nhùng nàm dIu cùa cdng cugc dòi mdi (1986-1995) boat ddng cùa càc ngành djch
vy, du Ijch cùa Nam Bd so vdi khu vyc va thè gidi vln cdn nhièu han che, nhin
chung chi phàt trién nói bd vdi md hình chù yèu là du Ijch sinh ihài (trùng làp),
Ihiéu quy hoach chién lugc long thè cùng co sd ha làng va md hình mdi. nhàt là
1 Trong nàm 1991 cà nude chi dat 366,4 trièu rùp, bang 15,1% nàm 1990. trong dò xuàl khàu
77,3 trièu rùp, bang 7,3%; nhàp khàu 289,1 trièu rùp, bang 21,0%, Bào cao Tón^ két tinh
hinh kinh té - xà hai IO nàm 1991 - 2000. Tòng cuc Thòng ké. hUp://www.gso.gov.vn/

476


NAM BÓ CÙA VIÉT NAM TRONG THÒI KY HÒI NHÀP.

chua phàt huy càc lai thè hòi nhàp kinh té, dàp ùng dù nhu d u : càng bang khóng
qucK té, càng bièn quóc tè, djch vy vàn lai quòc ti...
Tu nàm 1985, dugc sy chi dao cùa Trung ucmg (Nghj quylt 37 cùa Bò Chinh
trj vi chinh sàch khoa hgc va ky thuàt) càc tinh, thành d Nam Bd dà phàt trién còng
tàc khoa hgc ky thuàt mot càch loàn dién, "góp phIn tò chùc lai san xuàl, làng nàng
suàl lao dc)ng, nàng cao chat lugng san phàm, tàng nhanh bang xult khlu co già trj,
xày dyng con ngudi mdi va nèn vàn hda mdi, kit hgp nghién cùu ùng dyng vdi
nghién cùu co bàn, két hgp khoa hgc ly nhièn, khoa hgc ky thuàt vdi nghién cùu
khoa hgc xà bòi va khoa hgc quàn ly nhàm góp phIn thyc hién nhiém vy chinh tri
cùa thành phò, dòng thdi tao ra nhùng khà nàng mdi cho sy phàt triln cùa thành phò
va khu vyc"'.
Nhièu tinh, thành thyc hién Idi viéc hgp tàc vè khoa hgc - ky thuàt va chuyèn
giao cdng nghé. Tinh dén cudi nàm 1995, càc don vj khoa hgc - ky thuàt trong vùng
nhu Dai hgc Càn tho. Dai hgc An Giang, Vién Cày iròng miln Nam, Dai hgc Ndng
nghiép 4... dà trién khai nhièu chuang trình hgp tàc quan trgng, di sàu nghién cùu
giòng cày, gidng con, sdm de ra chuang trinh nghién cùu vi sinh va ùng dyng ed biéu

qua trong san xuàl, bào vg thyc vài, dà gdp phIn quan trgng hình thành vùng lùa cao
san d Tièn Giang va mgt sé noi, bude dIu xày dyng md hình té chùc lièn hgp khoa
hgc - san xuàl. Chuang trinh quy hoach long thè dèng bIng sdng Cùu Long dang
trién khai vdi càc két luàn bude dIu sé mang dén cho luomg lai vùng dll dly bua hen
này nhùng co sd khoa hgc dàc biét quan trgng. Càc ngành khoa hgc quàn ly, khoa
hgc xà bòi phdi hgp vdi khoa hgc ty nhièn dà gdp phàn xày dyng de àn cài tién co
che quàn ly kinh té, phuang àn phàn cdng phàn cip hgp ly, xày dyng Nghj quyél cùa
càc Tinh ùy, Thành ùy vè cdng nghiép va khoa hgc ky thuàt, phàt trién dèng bIng
siìng Cùu Long...
Cdng tàc nghién cùu khoa hgc va ùng dyng tién bd khoa hgc ky thuàt khdng
chi thu hep trong mgt sd nhà khoa hgc, càn bd quàn ly ma dà thành phong Irào trong
còng dàn, ihanh nièn. Rièng lai Thành phd Hd Chi Minh, nàm 1985 dà ed hom
50.000 càn bd ed trình dò dai hgc va trèn dai hgc (1/6 cùa lyc lugng càn bd ky thuàt
cà nude), 65.000 còng nhàn ky thuàt, so vdi nàm 1976, tàng gap 3 làn. Trong qua
trình xày dyng ddi ngù càn bg khoa hgc - ky thuàt, càc tinh, thành d Nam Bd dà két
hgp nghién cùu vdi giàng day, làm thù, ùng dyng vào san xuàl, vùa nàng cao trình
dò chinh tri, vùa rèn luyèn sàu vè chuyèn món. Càch làm dò, dàn dàn xày dyng y
thùc su dyng, phàt huy khoa hgc ky thuàt lù co sd, cà trong càn bd quàn ly va trong
can bò chuyèn mcìn ky thuàt.

Http://wvvvv.hochim inhcity.gov. vn

477


VIÉT NAM HQC - KY YÉU HQI THÀO QUÓC TÉ LÀN THÙ TU
Nhin chung, còng tàc nghién cùu va ùng dyng lièn bò khoa hgc - ky thuàt d
Nam Bd ed sy phèi hgp giùa càc co sd nghién cùu khoa hgc trèn dja bàn, thyc hién
thành cdng nhièu de lai vè nghién cùu khoa hgc va ùng dyng tièn bd ky thuàt trong
càc ngành giào dyc, y té, Ihùy lai, kién trùc, v.v... dà ed hièu qua Ihièl thyc phuc vy

ddi séng san xult. Mot sé cdng trinh ed llm ed, dugc nhiéu bòi nghj qudc tè cdng
nhàn, dugc nhiéu phIn thudng quéc té. Nhùng thành lyu vè khoa hgc va còng ngh?
cùa Nam Bò trong giai doan 1985-1995 dà thùc dly Nam Bò va Viét Nam bòi nhàp
vdi ASEAN va vdi càc nude khàc trèn thè gidi, gdp phàn minh cùng vdi sy nghiép
chung cùa cà nude.
Nam Bd dà thành cdng trong viéc md cùa bòi nhàp qudc tè, gdp phàn phà thè
bao vày, d m vàn kinh té va thuang mai, dùng vào thdi ky thè gidi chuyèn lù ddi
dIu sang dèi Ihoai. Cdng cugc dèi mdi cùa nude la ndi chung va d Nam Bg ndi
rièng dà thu dugc nhùng thành lyu quan trgng thè hién vi tri quan trgng va nàng
ddng cùa Nam Bd, làm cho vj thè nude la trèn trudng qudc tè dugc nàng lèn rò rèi;
ngày 11-7-1995 My dà tuyén bé bình thudng hoà quan bé ngoai giao vdi nude la;
Lièn minh Chàu Àu dà ky Hiép djnh chung vè hgp tàc kinh té, thuang mai va khoa
hgc ky thuàt vào ngày 12-7-1995; ngày 28-7-1995 nude la dà trd thành thành vièn
thù 7 cùa Hiép hgi càc nude Ddng Nam À. Tlt cà nhùng dièu dd dà tao mdi trudng
thuàn Igi de chùng ta thyc hién phuang chàm "Viét Nam muòn là bgn vài tòt cà càc
nuàc trong còng dèng thè giài, phàn ddu vi hóa bình, dòc làp va phàt trién". Trong
nhùng thành tyu quan trgng cùa Viét Nam trong qua trình hòi nhàp khu vyc va thè
gidi, ed vai trd to Idn cùa vùng dàt Nam Bd.
2.2. Giai dogn tu 1996 din nay
Trong giai doan dèi mdi, tiép tyc phàt huy truyèn thdng nàng ddng giao luu
vdi thè gicTÌ, càc tinh thành Nam Bd tiép lyc ddng vai trd lièn phong. Vdi nhùng lai
thè vén ed, Nam Bd là noi thu bùi vén dIu tu nude ngoài manh nhàt so vdi cà nude,
sé dy àn dIu tu vào rièng TP. HÒ Chi Minh chièm kboàng 1/3 long so dy àn dIu
tu nude ngoài trèn cà nude. Nhùng nàm dàu cùa Ihàp nièn 90 cùa thè ky XX,
trong lue My cdn d m vàn, chua quan h? bình thudng vdi Viét Nam. càc tàp
doàn kinh té Idn chua dàm dIu tu nhièu d Viét Nam, ibi TP. HÒ Chi Minh là noi di
dàu trong viéc làp càc khu che xult va khu cdng nghiép nhàm thyc hién chù trucmg
md cùa. thu bùi vén dIu tu phàt trién san xult, xuàl khàu va giài quyél lao dòng ihat
nghiép... Viét Nam bièn co 9 dja phuang co khu che xult, Ihì Nam Bò dà chièm Idi
7 là TP. HÒ Chi Minh, Bình Ducrng, Bình Phudc, Càn Tho, DÒng Nai, Long An,

Tày Ninh. Tinh dén hit nam 2008, 3 khu chi xult va 12 khu cdng nghiép FP. Ho
Chi Minh, vdi 244.579 lao dcing. dà thu bùi dugc 1.143 dy àn dàu tu vdi tcmg vón
dàng ky là 4,36 tv USD, trong dò dàu tu nude ngoài gòni 463 dy àn vdi vón dàu tu
478


NAM BÒ CÙA VIÉT NAM TRONG THÒI KY HÓ! NHÀP.

là 2,63 tv USI)'. Kim ngach xult khàu cùa càc khu chi xult va khu ccmg nghiép TP.
Ho Chi Minh chièm trèn 17 ti USD; san phani xult di trèn 50 quck- già va vùng lành
thó, trong dò thj trudng chù ylu là My, Nhàt Bàn. chàu Àu va ASEAN.
Trèn ITnh vyc thj trudng chùng khoàn lilp thu kinh nghiém cùa phucrng Tày,
tu> theo quy hoach td chùc thi Uà Nói dugc giao làm IrucVc (Sd Chùng khoàn dugc
thành làp d Ha Nói nàm 1998, d TP. Hd Chi Minh nàm 2000), nhung trong qua
trình trién khai, thyc tè TP. HÒ Chi Minh vln sdì ddng hom, va mgi sy phàt triln,
dièu chinh sau dd van phài lly TP. HÒ Chi Minh làm thi diènr. Nhièu djch vy tin
dyng bièn dai dugc dua vào ùng dyng khdi dIu lù TP. HÒ Chi Minh (nhu mang ludi
Ihanh toàn thdng qua thè ATM). Hình thùc kinh doanh kiéu sièu thj (supermarket)
du nhàp vào TP. Hd Chi Minh trudc nhll (nhùng nàm 1993-1994), dén dIu nani
1995 mdi xuàl bièn càc sièu thj d Ha Ndi, dén 1997 mdi phò bièn rgng ra càc thành
phd Idn trèn cà nude. Thành cdng này ed dugc là nhd lòi kinh doanh bài bàn, djch
vy khàch bang Idi hgc ducrc lù qua trình giao luu vàn hoà thuang mai. Cho dén nay
TP. Hd Chi Minh cùng là noi ed sé lugng sièu thj nhièu nhàt: 54 sièu thj, trong khi
Uà Ndi chi ed 22 sièu thj''.
Hièu qua cùa sy giao luu tiép bièn trèn ITnh vyc vàn hoà, kinh té ed thè Ihly rd
qua danh sàch 100 ngudi giàu nhll Viét Nam trèn san chùng khoàn nàm 2006 va
2007\ Trong danh sàch nàm 2006 ed 76 ngudi thudc vè nhùng cdng ty boat ddng d
Tp. HÒ Chi Minh va Nam Bd (rièng TP. HÒ Chi Minh là 69 ngudi). Cdn trong danh
sàch nàm 2007 ibi ed 60 ngudi thudc vè nhùng cdng ly boat ddng d Nam Bd (rièng Tp.
Hd Chi Minh là 56 ngudi). Trén ITnh vyc vàn hoà id chùc ddi song, sy giao luu tiép

bièn gifra Nam bd veri thè gidi de nhin thiy nhll là trong ITnh vyc kién trùc dd thj.
Khu dd thj Phù My Hung trai dai 18km, vdi long di?n lich là 2.600ha dugc
phàn chia thành 21 phàn khu chùc nàng, vdi xuomg song là dai Ig Nguyèn Vàn Linh

1. Dan theo bài "San sàng dòn nhà dàu tu", 2009, Bào Quàn dói nhàn dàn, so ra ngày 3-8.
2. "Viéc xày dung chi so RPl (Real estate Price Index - Chi sé già bat dòng san) cho thi
trudng bài dòng san là còng viéc mai me, chua co tièn le, vi vày Bò Xày dung dir kién lua
chon TP.HCM, là dja phucmg co thj trudng bàt dòng san sèi dòng nhàt de thuc hién thi
dièm, tu dò rùt kinh nghiém nhàn rcìng tinh toàn ra pham vi cà nucVc"
i 2241 .html?s=5d8
e 1852ec8178525d22371 bb9c227ad&
3. Theo so lièu cùa Mang quàng bà xùc tièn thuang mai "Vietnam Trade Fair". - hnp://www.
vietnamtradelair.com/xttm/cho.htm
4. hUp://vietbao.vn/Kinh-te/100-nguoi-giau-nhat-tren-TTCK-2007/l 104
2872/87/
479


VIÉT NAM HQC - KY YÉU HQI THÀO QUÓC TÉ LÀN THÙ TU^
CO lo gidi 120m, dugc Cdng ty Phù My Hung (lièn doanh vdi CT&D Dai Loan,
dugc cip Gily phép dIu tu nàm 1993) xày dyng trong 15 nàm trèn vùng dàt chua
phèn nguyèn sa d xà Phù My huyén Nhà Bè, dà trd thành mot miu myc cho cà nude
vè sy phàt trién dd thj ed tò chùc, gin gùi vdi thién nhièn, thàn thién vdi con ngudi.
Phù My Hung dà tao nén mot bude dot phà cho Ibi trudng bài ddng san, md ra kiéu
kinh doanh bit dgng san theo càch "làm àn Idn". Nhàn nhièu giài thudng trong nude
va quéc té, duge cdng nhàn là "khu dd thj kiéu mau" cùa Viét Nam.
c l u My Thuàn bic qua sdng Tièn dai hom I,5km - vdi kièu dàng kién trùc duyèn
dàng, khành thành nàm 2000, là két qua sy hgp tàc va giùp dd cùa Chinh phù Uc.
Nhà ga Hàng khdng Quéc té Tàn San Nhll, khành thành nàm 2007 - cdng trinh san
bay dIu tién dugc trang bj he thèng dién lù hién dai, vdi nhiéu tién ich va thàn

thién, do Nhàt Bàn Ihiél ké va Ibi cdng. Clu Cln Tho là cày clu ble qua sdng Hàu,
nei thành phé Cln Tha va tinh VTnh Long. Day là clu day vàng ed nhjp chinh dai
nhll lai khu vyc Ddng Nam À, là cdng trinh Idn nhll trén Qudc Id 1, dugc khdi
cdng xày dyng ngày 25/09/2004 va hoàn thành vào 4/2010. Clu Phù My là cày clu
day vàng Idn nhll thành phd HÒ Chi Minh bIc qua sdng Sài Gdn nói Quàn 2 va
Quàn 7, thudc dudng vành dai ngoài cùa cùa Thành phó HÓ Chi Minh. Tdng mùc
dIu tu 2.076 ty dèng. Day là cày clu day vàng ed 6 làn xe, két nei Khu dd thj mdi
Thù Thièm va Khu dd Ibi Phù My Hung, nei Quàn 7 vdi Quàn 2 va Quàn 9. Càu
cùng giùp viéc luu thdng trèn Quéc Id 1A doan lù mièn BIC va mièn Trung di dcing
bang sdng Cùu Long qua dja phàn thành phé HÓ Chi Minh dugc rùt ngàn, sau khi
clu Phù My va càc dudng vành dai nói dén clu hoàn thành sé gdp phIn làm giàm
sy qua lai cho hg thèng giao thdng dudng bg d TP. HÓ Chi Minh, khi ày càc xe lai
loai Idn va xe container sé khdng chay trong ndi thành nùa, gdp phIn vào viéc giàm
d nhiem cho ndi thành. Clu Phù My khdng chi là mgt cdng trinh trgng dièm cùa
Viét Nam, ma cdn là còng trinh clu day vàng hién dai nhll thè gidi .
Hlm Thù Thièm là mot dudng hlm vuol sdng Sài Gdn dang dugc xày dyng
lai TP. HÒ Chi Minh. Day là mot phIn trong dy àn Dai Id Ddng Tày nói Quàn 1,
TP. HÒ Chi Minh vdi Khu dd thj mdi Thù Thièm. Dudng hlm ed sàu làn xe d tò.
duc?c dìm dudi long song Sài Gòn (co nglm day song). Nguòn vcm dàu tu lù Ho trg
phàt trién chinh thùc (ODA) cùa chinh phù Nhàt Bàn co vón dòi ùng cùa Chinh phù
càu co chièu dai: hcrn 2000m. khòng kè duòng dan; chièu ròng: 27,5m, co sàu làn xe co
giai, hai làn xe thò sa; mot khoang thòng thuyèn ròng 200m, tmh khòng 45m; co thè cho
phép 100.000 lucTt xe Iiru thòng qua càu mòi ngày. Còng trình do nhà thàu Biltinger
Berger (Due), tònu thàu cua dir àn, cùng vói càc nhà thàu khàc là Baulderstone Homibrook
(Ùc), Freyssinet ìnternational et Companie va Arcadis (Phàp) thi còng. llUp://www.
hochiminhcity.gov.vn
480


NAM BÒ CÙA VIÉT NAM TRONG THÒI KY HÓI NHÀP...

Viét Nam. Tòng thàu thi ccmg là lièn danh càc nhà ihlu Nhàt Bàn. Theo quy hoach,
Khu dò thj mdi Thù Fhièm ducrc két nói vdi dò thj hién hùu bIng mc)l sé cày d u
nhu: càu Ihù Thièm nói Quàn Bình Thanh, clu Ba Son nói vdi Quàn 1, clu Phù My
lidi vdi Quàn 7 va mot cày càu nùa nói vdi Quàn 4.
Dai Ig Ddng - Tày TP. Ilo Chi Minh là mot tuyén dudng di qua trung làm
thành phd Hd Chi Minh, dugc khdi phyc, nàng cip lù tuyén dudng hién hùu va xày
dyng thèm luyèn dudng mdi de tao thành mot tryc dudng mdi ra vào pbia Nam theo
hucVng Ddng - Tày, nhàm giàm àch tic giao thdng cho clu Sài Gdn va càc tryc
chinh trong thành phd. Tuyén dudng này dàp ùng yéu clu luu thdng cho càc càng
cùa thành phd di càc noi theo hudng Ddng BIC - Tày Nam va càc linh Ddng bIng
sc)ng Cùu Long, tao tryc giao thdng sang Thù Thièm, va cài thién mdi trudng ven
kénh ma nd di qua, tàng vè my quan cho thành phò.
Dai lo chay dgc theo kénh lù quóc lo lA huyén Bình Chành dén ngà ba dudng
Yersin - Chuang Duong gin clu Calmene, quàn 1 ; vuol sdng Sài Gdn bIng hlm
Thù Thièm va nói vdi xa Id Ha Ndi lai Ngà ba Cài Lai, quàn 2. Chièu dai loàn luyèn
là 21,89km, di qua dja bàn càc quàn 1, 2, 4, 5, 6, 8, Bình Tàn va huyén Bình Chành,
tao thành mot tuyén tryc giao thdng Ddng - Tày, va két nói hai dIu Ddng BIC - Tày
Nam thành phd. Dai Id Ddng - Tày tao dièu kién thuàn Igi cho càc phuang tién giao
thdng ra vào càng Sài Gdn va lù day di càc tinh mièn Ddng va mièn Tày khdng phài
di vào trung tàm thành phd. Day dugc xem là con dudng huyét mach lièn két chat
che càc dja phuang trong vùng kinh tè trgng dièm pbia Nam va xa hom nùa là càc
tinh ddng bang sdng Cùu Long.
Dudng cao tdc TP. Hd Chi Minh - Trung Luang là mgt cdng trình nei TP. HÓ
Chi Minh vdi Tièn Giang ndi rièng va càc tinh Ddng bIng sdng Cùu Long ndi
chung. Day là mot phàn cùa tuyén dudng cao tèe TP. HÓ Chi Minh - Trung Luomg Càn Tho. Toàn tuyén dai 6I,9km duge thiél ké tàm làn xe, tèe do tbièt ké theo
lièu chuàn qudc tè là 120km/h. Thàng 1/2010, dudng cao tdc TP. Hd Chi Minh - Trung
Luang dugc thdng xe dua vào khai thàc, trd thành dudng cao tdc dàu tién cùa
Viét Nam'.
Hoal ddng dudng khdng d Nam Bd, làp trung nhàt là tai san bay qudc té Tàn

Som Nhàt, lù sau nàm 1997 dén nay, trèn nhièu ITnh vyc boat ddng cùa ngành hàng
khòng Nam Bd thdng qua mdi quan he hgp tàc va hgi nhàp kinh tè qudc tè dugc md
ròng vè quy md va chat lugng, nhu ddi mdi khoa hgc cdng nghé, chat lugng djch
v y, hoal ddng bay an loàn, phàt trién co sd ha làng; hgp tàc lièn danh, lièn két md
nhièu tuyén bay mdi trong nucrc va qudc té giùa TP. Hd Chi Minh di càc linh, thành
1 lUp: /wvvw.dpi.hochiminhcity.gov.vn/

481


VIÉT NAM HOC - KY YÉU HQI THÀO QUÓC TÉ LÀN THU TU
và nhièu quéc già trèn thè gidi, phyc vy ngày càng Idi hom nhu càu vàn chuyèn hàng
hda và di lai cùa hành khàch bIng dudng hàng khdng. Qua trinh md rgng quan h^
hgp tàc, bòi nhàp kinh tè quéc té eùa ngành hàng khdng Nam Bd tao nèn nhùng
lièn de càn bàn dua Nam Bd hgi nhàp và sành vai cùng càc nude trong khu vyc và
thè gidi.
Nam Bd ludn ly bào là noi di dIu trong cà nude trèn mot sd ITnh vyc vàn hoà
tinh Ihin, trong dd, khdng noi nào trong cà nude ed nhièu don vj bào chi xuàl bàn
bIng TP. HÓ Chi Minh. Tu nhùng nàm 30 cùa thè ky XX, Sài Gdn dà là noi ed sé
lugng bào chi nhièu nhll nude (chiém 61%). Dén nay, TP. He Chi Minh liép lyc giù
vìrng ky lyc dd. Ngày nay TP. HÒ Chi Minh cdn trd thành noi di dàu trong ITnh vyc
bào chi dién lù. Bào ehi TP. HÒ Chi Minh ludn gin gùi vdi cugc song, giàu tinh phàn
bièn han, dugc ngudi dgc cà nude yéu Ihich. Nhièu td bào xult bàn d TP. HÒ Chi Minh
dugc bay bàn d khip cà nude (nhu Tuèi tré, Còng an TP. He Chi Minh, Ngirài lao dgng,
Phàp luàt TP He Chi Minh...).
Nam Bd, TP. HÒ Chi Minh là nai xult hién nhièu ngành nghé mdi, là san
phim cùa kinh té kiéu thj trudng phuang Tày, là noi ludn di dIu trong viéc khai phà
và/hoàc quy md phàt trién càc ngành nghé nhu tiép thj, quàng cào, thiél ké dò hoa,
tè chùc sy kién, thiét ké thdi trang, boat ddng da truyèn thdng, internet. Khdng mgt
loai hình giài tri nghe nhin hién dai nào cùa thè gidi ma khdng ed mài d TP. Hd Chi

Minh. Phuang thùc san xult cdng nghiép theo chàn vàn hoà dai chùng tran vào ITnh
vyc vàn hoà. Càc quy trinh cdng nghé nhlm nàng cao nàng sult và khà nàng sinh
Igi lèn tèi da duge dem àp dyng vào bào ehi, truyèn thanh, truyèn hình, san xult
phim ành. Nam Bg, TP. HÒ Chi Minh hi?n dang di dIu trong ITnh vyc xà bòi hda
boat ddng ngh? thuàt. TP. HÒ Chi Minh ed 33 trong sé kboàng 40 hàng phim tu
nhàn cùa cà nude (chiém 82%, sé cdn lai d Ha Nói) dang boat ddng khà hièu qua.
Lièn lyc trong 3-4 nàm qua. Tèi nào khan già cùng dugc ddn nhàn 2-3 bd phim dién
ành do càc bang phim tu nhàn TP. Hd Chi Minh san xuàl.
Nhu vày, qua qua trinh bòi nhàp, Nam Bd, dàc biét là thành phò Hd Chi Minh
dà ed nhùng bùi phà ngoan myc khdng chi trèn ITnh vyc kinh tè, ma ngay cà viéc
giao luu vè vàn hda. Chinh van hda là ddng lyc thùc day Nam Bd phàt trién và
hgi nhàp. Tu trong nggn nguòn cugc song cùa minh cu dàn Nam Bò dà ihich ùng
vdi mot thién nhièn phong phù, da dang, dà tao ra mot nèn kinh tè hàng hóa suol
trong chièu dai Ijch su cùa vùng dlt, nhll là lù sau nàm 1975. Khòng gian vàn
hóa da dang song dòng cùa Nam Bò dugc hinh thành trong qua trinh md eòi
ngày càng dugc hun due, dòi mdi de thùc day sy phàt trién manh me cùa vùng
dal Nam Bò482


NAM BÒ CÙA VIÉT NAM TRONG THÒI KY HÓI NHÀP..

3. Nani Bc) thdi ky hòi nhàp quóc té tiép càn tu góc dò phàt trién vùng
Trong tucmg quan vùng Nam Bò, Dòng Nam Bò là khu vyc kinh tè phàt trién
nàng dòng nhàt Viét Nam, dàn dàu cà nuck vè kim ngach xult khlu, vón dàu tu
nude ngoài; dòng góp hcrn 2/3 thu ngàn sàch hàng nàm và co ly le dò thj bcra cao; là
khu vyc co vj tri thuàn lai cho phàt trién kinh tè. xùng dàng dugc coi là dàu tàu phàt
trién còng nghiép cùa cà nude. Ben canh dd. Ddng Nam Bd nàm giùa Dòng Nam À,
mot khu vyc kinh tè nàng dòng và phàt triln khà nhanh. Tu khu vyc Dòng Nam Bò
co thè Idi tal cà càc thù dd cùa càc nucrc trong khu vyc Ddng Nam À chi mlt
kboàng 2-3 gid bang dudng hàng khdng. Do dd, vùng Ddng Nam Bd ed vj thè hél

sue quan trgng cho giao luu, hgp tàc qudc tè.
Phàt huy nhùng Igi thè dd cdng vdi sy ho trg manh me lù càc Bd, ngành Trung
ucmg cùng vdi sy quyél tàm cao cùa toàn thè Dàng bd, chinh quyén và nhàn dàn 8
tinh, thành phd vùng Dòng Nam Bd, ngành cdng thuang vùng dà dal dugc nhùng
két qua dàng kè trong nàm 2011; trong dd, già trj san xult cdng nghiép dal trèn 555
nghin ly ddng và chiém 44,68% già tri san xult cdng nghiép cà nude. DÒng thdi,
tdng mùc bàn le hàng hoà và doanh thu djch vy dal gin 800 nghìn ly dèng, chiém ly
trgng 39% so vdi cà nude. Trong dd, khu vyc kinh té nhà nude dal trèn 87 nghìn ty
cfóng, tàng 5,2% so vdi nàm 2010, khu vyc kinh té ngoài nhà nude dal trén 183
nghìn ty dèng, tang 16% so vdi nàm 2010 và khu vyc kinh té ed vén dIu tu nude
ngoài dal trén 285 nghin ly dèng, tàng 17,9% so vdi nàm 2010'. Nhùng con so trén
cho ihày, khu vyc kinh té ed vdn dàu tu nude ngoài d Ddng Nam Bd vln duy tri ly
trgng Idn trong ca càu già trj san xuàl cdng nghiép eùa vùng và liép lyc duy tri tèe
dò tàng trudng cao, ddng vai trd quan trgng trong san xult cdng nghiép cùa càc tinh,
thành phd vùng Ddng Nam Bg. Càc san phim cdng nghigp chù yéu eùa khu vyc
Ddng Nam Bd van giù dugc mùc tàng trudng khà, gdp phIn quan trgng vào sy tàng
trudng chung cùa cdng nghiép toàn vùng. Trong dd, mgt sé san phim ed mùc làng
trudng khà cao nhu: dudng, phàn bdn, bia, quàn ào...
Ddng Nam Bd cùng là vùng thu bùi Idi 61% tdng sd dy àn và 52,7% long vdn
dàng ky trèn loàn qudc . Bdn linh, thành phd thugc vùng Ddng Nam Bd (TP. Hd
Chi Minh, Ddng Nai, Bình Duomg, Bà Rja - Vùng Tàu) cùng ludn trong nhdm 10
linh dàn dàu cà nude vè thu bùi dàu tu nude ngoài. Trong dd, Bà Rja - Vùng Tàu là
dja phucmg thu bùi nhièu vdn dàu tu nhàt. Nàm 2008, Bà Rja - Vùng Tàu dal 12 ly USD,
So liéu din tu "Dòng Nam Bò: Dàu tàu phàt trién còng nghiép cùa cà nude".
/>677 (truy càp ngày 16-9-2012).
Mai Phuang, 2010, "Vùng Dòng Nam Bó: Sue hùt FDl", Bào Kinh té Viét Nam, so ra
ngày 30-3.
483

VIÉT NAM HOC - KY YÉU HQI THÀO QUÓC TÉ LÀN THÙ TU
sang nàm 2009 màc dù bj ành hudng nhièu do kbùng hoàng kinh té nhung linh vàn
thu hùt hom 6,8 ty USD. Ben canh ITnh vyc du Ijch, xày dyng và kinh doanh bàt
dòng san, xày dyng khu nghi dudng vdn chiém im thè vè sd dy àn thi càc ITnh vyc
cdng nghiép cùng thu bùi nhièu nhà dIu tu nhd Igi thè vè càng bièn và ha làng ky
thuàt d Bà Rja - Vùng Tàu. Nhièu dy àn càng dang dugc dly nhanh tièn dò thyc
hién nhu Càng container Cài Mép thugng - Tàn càng Sài Gdn, Càng dam và djch vy
dàu khi tdng hgp...
Cd thè khàng djnh, san xult cdng nghiép toàn vùng Ddng Nam Bd duy tri mùc
làng trudng cao, là nèn tàng thùc dly sy phàt trién san xuàl cdng nghiép cà nucVc.
Tuy ed nhièu khd khan, Ihàch thùc, co clu kinh té cdng nghiép tiép tyc chuyèn bièn
theo hudng thu hùt, khuyén khich dIu tu cdng nghé ky thuàt cao, phàn bd co sd san
xult cdng nghiép hgp ly d càc khu cdng nghiép, cym cdng nghiép nhàm giàm d
nhièm mdi trudng, giàm àp lyc già tàng dàn sé ca hgc d khu trung tàm; chuyèn djch
theo hudng tàng cudng khà nàng huy dgng nguèn lyc, phàt huy biéu qua dIu tu cùa
càc thành phIn kinh té ngoài nhà nude và kinh té ed vón dàu tu nude ngoài. Vdi ty
trgng kinh té ngày càng tàng so vdi cà nude, cho Ihly Ddng Nam Bd là khu vyc ed
boat ddng kinh té nàng dgng, tao ddng lyc rIt Idn cho sy phàt trién kinh té - xà hgi
cùa cà nude.
De thùc dly kinh té phàt trién, càc tinh, thành phé d Ddng Nam Bd liép lue
thyc hién càc chinh sàch khuyén khich và he trg phàt trién càc doanh nghiép nhd và
vùa; sé lugng càc doanh nghiép nhd và vùa cùa vùng tiép tyc phàt trién, gdp phàn quan
trgng trong vige phàt trién san xult kinh doanh, tàng trudng kinh té, tàng thu ngàn sàch,
tao nhièu vige làm và gdp phIn giài quyét mgt sé vàn de xà boi khàc. Lfdc linh, ed han
140 nghìn doanh nghiép nhd và vùa hién dang boat dgng trén dja bàn càc dja phuang
vùng Ddng Nam Bg, giài quyét vige làm cho hom 3 trièu lao ddng. Ben canh dd, de
dàm bào muc liéu phàt trién ben vùng, cùng viéc giài quyét càc vln de phàt sinh nhu
nhùng khd khan vè phàt trién khdng gian dd thj, àp lyc dàn sé - lao ddng, d nhiém nidi
trudng, chuyén djch co clu kinh té - cdng nghiép, xult khlu,... càc dja phuang trong
vùng khdng thè phàt trién mot càch ddc làp, ma phy thudc rll Idn vào càc dja phuang

khàc trong viéc phàt ùién càc ngành còng nghiép cùng nhu nhiéu ITnh vyc khàc. Nhàm
phàt huy sue manh lièn két vùng theo xu hudng bòi nhàp kinh té quóc tè, càc tinh,
thành phò trong khu vyc dà thyc hién dly manh càc boat ddng pbòi hgp, hgp tàc phàt
ùién giùa càc dja phuong trong xày dyng co che, chinh sàch thu bùi dIu tu theo huóng
chuyèn mc^n hóa; eó sy phàn còng phàn vùng cy thè, sy pbòi hgp chat che nhàm khai
thàc lièm nàng và thè manh cùa lùng dia phucmig.
Trong vùng Dòng Nam Bò, Viing kinh té trgng dièm phia Nam (VK FIDPN)
dòng vai trò là dòng lyc phàt trién manh nhll cùa nèn kinh tè Viét Nam. Day duc;c
484


NAM BÓ CÙA VIÉT NAM TRONG THÒI KY HÓI NHÀP...

xem là vùng kinh tè trcing dièm Idn nhll, là trung làm cdng nghiép, thuang mai,
tài chinh hàng dIu cà nude. VKTTDPN ra ddi ngày 23/2/1998 theo Quyél djnh
44/1998/QD-TTg cùa Thù tudng Chinh phù phé duyél Quy hoach long thè kinh tè xà bòi VKFIDPN giai doan 1999 - 2010. Theo quyél djnh này, VKTTDPN lue dIu
bao gdm 4 tinh Bà Rja - Vùng Tàu, DÒng Nai, Bình Duomg và TP. HÒ Chi Minh.
Myc lièu phàt trién chù yéu cùa VKTTDPN dugc xàc djnh là: xày dyng VKTTDPN
trd thành mot trong nhùng vùng kinh té phàt trién nhanh, ed toc dò phàt trién kinh té
cao hom so vdi càc vùng khàc trong nude, di dIu trong mot sé ITnh vyc quan trgng,
tao ddng lyc cho qua trinh phàt trién cùa Nam Bd và gdp phIn thùc dly nén kinh té
cà nude. Ngày 20-21/6/2003, lai Hgi nghj càc linh thudc VKTTDPN, Thù ludng
Chinh phù dà quyét djnh md ròng ranh gidi cùa vùng, bè sung 3 tinh Tày Ninh,
Bình PhucVc và Long An. Thàng 9-2005, Chinh phù quyél djnh dua Tién Giang vào
VK ITDPN, de tao thành mot vùng kinh té lièn két bao gèm 6 linh Ddng Nam Bd
và 2 tinh Tày Nam Bd. Sy két ndi này tao ra nhùng Igi thè cho vùng trong tién trình
phàt trién và bòi nhàp kinh tè qudc té.
VKTTDPN chiém gin 17% dàn sé, han 8% dién lich, dugc xem là khu vyc
phàt trién nhàt trong cà nude cà vè quy md và biéu qua: thu hùt trèn 40% long vón
dàu tu trong nude; 60% tèng vón dIu tu tryc tiép eùa nude ngoài; ty Ig dIu tu trén

GDP chièm 50%, cao gap 1,5 làn so vdi cà nude; ed nhjp dd tàng trudng kinh té cao
kboàng hom 1,4 - 1,6 làn so vdi nhjp dò tàng trudng bình quàn chung cà nude, san
xuàl hom 42% GDP, gin 40% kim ngach xult khlu cà nude, ddng gdp gin 60%
ngàn sàch qudc già'. Nhùng con sé néu trén tao cho vùng này mgt dgng lyc tàng
trudng nhd md cùa - bòi nhàp manh me. Day là bIng chinig rd ràng nhll vè sy tin
cày cùa càc nhà dIu tu quóc té ddi vdi thè m^nh, sue hip dan cùng nhu trién vgng
phàt ùién cùa VKTTDPN. Cd thè ndi, vj thè dja ly - kinh té quan trgng cùng vdi
nhùng yéu td vè lich su dà giùp VKTTDPN trd thành vùng kinh té md cùa nàng
ddng. Vdi sy phàt trién nàng ddng và da d^ng, VKTTDPN thyc sy ddng vai trd
ddng lyc, thùc day manh me sy phàt trién kinh té cùa càc tinh phia Nam ndi rièng và
cùa cà nude ndi chung, dòng thdi giù vai trd là cùa ngò kinh té và clu nói Vi?l Nam
vdi thè gidi.
Tày Nani Bd - dòng bang song Cùu Long là vùng kinh tè nòng nghiép trgng
dièm cùa cà nude, ludn din dàu cà nude vè nhiéu mal hàng ndng san. Tày Nam Bg
dugc xàc djnh là I trong 7 vùng kinh té trgng dièm nude la, hom 25 nàm sau giài phdng.
Clic xùc tién thuang mai, "Vùng kinh tè trong dièm phia Nam: dòng lue phàt trién cùa nén
kinh té", (truy càp ngày
16-9-2012).
485


VI$T NAM HQC - KY YÉU HQI THÀO QUÓC TÉ LÀN THÙ TU
dèng hành cùng qua trình bòi nhàp kinh té quéc té cùa dlt nude, càc lình/thành
vùng Tày Nam Bd dà tè chùc càc boat ddng kinh té dói ngoai và dal dugc nhùng
két qua ed già trj, gdp phIn phàt trién kinh té và èn djnh chinh trj xà bòi. Hoal ddng
kinh té dèi ngoai dà gdp phIn khai dugc ddng chày càc nguèn lai nguyèn kinh tè.
gdp phIn chuyén djch co clu kinh té cùa vùng Tày Nam Bd theo hudng cdng
nghiép hda.
vè boat dgng thu hùt dIu tu nude ngoài lai Tày Nam Bd dà dal dugc két qua
ed già ùj, md rgng quy md khai thàc, su dyng càc nguèn lai nguyèn kinh té ndng

nghiép, thùc dly nèn san xult theo hudng cdng nghiép hda, tàc ddng dén ddi sdng
kinh té xà hgi cùa vùng. Trong nhùng nàm dIu md cùa, mdi ggi EDI, Tày Nam Bd
vdi sue hip din cùa vùng nguyèn liéu ndng san, nguèn nhàn cdng ré... dà dugc
khòng il nhà dIu tu chù y. Mdi trudng dIu tu vùng Tày Nam Bd dugc cài thién lich
cyc. Nàm 1988, Tày Nam Bd ed nàm dy àn EDI vdi long vón dàu tu 7,8 ùièu USD,
chiém 10% sé dy àn và 2,09%) tèng vón dIu tu cùa cà nude. Theo Bg Ké hoach và
DIU tu, tu nàm 1988 - 2010, Tày Nam Bg dà thu hùt 657 dy àn FDl vdi sé vón dàng
ky 9.890,9 trigu USD và vón thyc hi?n dugc gin 30% (chi tinh phàn vdn cdn biéu
lyc), bang 4,8%) tèng sé dy àn EDI so vdi cà nude, bang 4,6%) sé vón dàng ky trèn
cà nude và bang 5% dIu tu xà hgi cùa vùng. Rièng trong giai doan 2006 - 2010,
vùng Tày Nam Bd thu hùt dugc 358 dy àn vdi long vón dIu tu dàng ky dal 7,61 ly
U S D ' . Tinh dén cuòi nàm 2010, dà ed 17 khu cdng nghigp tai 13 tinh, thành phd
trong vùng vdi 225 dy àn dIu tu, trong dd ed 75 dy àn dIu tu nude ngoài. Trong dd,
ed 5 khu cdng nghigp di?n tich dlt cho thué dal 100%, giài quyét vi?c làm cho hom
70 ngàn lao dgng^.
Ngoài nguèn EDI, Tày Nam Bg cdn là khu vyc thu hùt manh me càc ngudn
vón nhu nguèn ODA và nguèn vón vién trg tu NGOs. Tu nàm 2006 - 2010, tdng sd
vón ODA dà ky két cho càc tinh vùng Tày Nam Bd kboàng 1.899,8 trièu USD,
trong dd vén vay khoàng 1.700 tri?u USD, vén vién trg khdng hoàn lai khoàng 99
ùiéu U S D \ Càc ddng vén này ddng gdp và tàc ddng lich cyc dén sy phàt trién kinh
té - xà bòi cùa cà vùng Tày Nam Bd. Thyc té này cdn thè hién linh biéu qua cùa

1. Dan theo Le Anh, 2012, "Khai nguon phàt trién kinh te dèi ngoai khu vuc dòng bang song
Cùu Long", Bào Kinh ti Viét Nam, sé ra ngày 21-1. Http://ven.vn/khoi-nguon-phat-Uicnkinh-te-doi-ngoai-khu-vuc-dong-bang-song-cuu-longj77c542n26588tn.aspx (truy càp ngày
13-9-2012).
2. Quóc Dùng, "Tày Nam Bó - 10 nàm phàt uién kinh té". Http://thvl.vn/?p= 184941 (truy càp
ngày 14-9-2012).
3. Le Anh, "Khai nguòn phàt trién kinh té dói ngoai khu vuc dong bang song Cùu Long", Tài
liéu dà dàn.
486

NAM BÓ CÙA VIÉT NAM TRONG THÒI KY HÓI NHÀP...

vice phàn bò vcrn. vàn dòng nguòn ODA và NGOs trong phàt trién càc ITnh vyc thiél
yèu cho phyc vy kinh tè - xà hòi cùa vùng, vi dy nhu: phàt trién ha tàng kinh té,
giào dyc. y tè. an sinh xà bòi, nghién cùu và phàt trién, vè sinh mòi trucmg và nude
sach, hd trg doanh nghiép...
Xuàl khàu d vùng Tày Nam Bd chiém 10% long kim gach xult khlu cùa Viét
Nam, tàng trudng xuàl khàu cùa Tày Nam Bd làng cao, tàng trudng bình quàn
18,1% so vdi cà nude chi dal 11,8%, nhung thyc té néu tinh theo bình quàn dIu
ngudi Ibi dén thdi ky này ehi dal gin 90USD/ngudi/nam thip hom nhièu so vdi mùc
chung cà nude (khoàng 220USD/ngudi/nàm). Trong nhùng nàm qua nguòn san
phàm xuàl khàu cùa vùng chù yéu là mài hàng gao chiém 90% và ihùy hai san (sa
che) chiém 60%'. Nhàp khàu. trong thdi gian qua Tày Nam Bd chù yèu nhàp càc
mal hàng nguyèn vài liéu phyc vy san xuàl nhu: phàn bdn, hda chll, thiél bj, xàng
dàu... làp trung vào mgt sd doanh nghiép nhà nude. Nh§p khlu cùa vùng chi bIng
2,5% so vdi cà nude, mot con so rat nhó.
Ben canh dò, chi so nàng lyc canh tranh cùa càc dja phuang trong khu vyc
Tày Nam Bò lièn tyc dugc cài thién và nàng cao qua càc nàm. Chi sé nàng lyc canh
tranh (PCI) cùa càc tinh, thành dèu nim trong nhóm khà, tòt và rll tòt trong 3 nàm
qua chinh là dòng lyc cho càc dja phuang trong vùng tàng thu hùt dIu tu nguèn vòn
tu ben ngoài, nàm bit de khai nguèn cho boat dgng dèi ngoai dal dugc hièu qua
cao. Nàm 2008, trong sé 10 tinh dugc dành già eó cài lhi?n manh me nhIt Ibi Tày
Nam Bg co 4 tinh, bao góm: DÒng Thàp, Ben Tre, Long An, Cà Mau. Nàm 2009,
vùng Tày Nam Bò dugc xem là nói bài trong két qua dièu tra vè chi sé nàng lyc
canh tranh cà nude vdi 2 tinh d nhdm rIt tèi. Dén nàm 2010, khu vyc Tày Nam BO
dugc dành già là nhdm ed nhièu cài thién trong cà nude vè cdng tàc dièu hành, thè
hign qua sy Ihay dói vè dièm sé và thù bang PCI cùa càc tinh. Sy tién bg nhanh
chdng này giùp càc linh thành vùng Tày Nam Bg tao In tugng Idi dèi vdi nhà dIu

tu trong và ngoài nude, tao dièu kién cho vùng hudng dén vige md rgng dói ngoai
và hgi nhàp cùng cà nude.
Trong thdi ky cùng cà nude hgi nhàp quóc té, vùng Tày Nam Bd van liép tyc
nàm giù vai trd "vya lùa" cùa cà nude, san lugng lùa dal gin 22 trièu lln, mèi nàm
Tày Nam Bd ddng gdp 90% kim ngach xult khlu gao cùa cà nude vdi trèn 3 ly USD.
Toàn vùng cdn ed hom 300 ngàn hécla cày àn trai. chi|m 40% dién lich cày àn trai
cà nucTC. San lugng trai cày cùa Tày Nam Bd hién dal 3,5 iriéu lln, tàng 1 Iriéu lln
so vdi thàp nièn 90 cùa thè ky XX. Co càu san xuàl san xuàl trong ngành Ihùy san
Nguyèn Trong Minh, 2011, "Boat dòng kinh té dói ngoai - dòng lue phàt trién dong bang
song Cùu Long thdi ky hòi nhàp", Ky yéu Hai thdo Viét Nam hoc làn thù III, Nxb. Dai hoc
Quóc già Ha Nói.
487


VI$T NAM HQC - KY YÉU HQI THÀO QUÓC TÉ LÀN THÙ^ TU
chuyén bièn theo hudng tàng ty trgng nudi trèng. Tày Nam Bd trd thành vùng nudi
và dành bit thùy san Idn nhll nude. Trong dd, chiém 80% san lugng tdm cà nucVc
và cà tra mang ngoai tg vè cho dlt nude 1,5 ty USD mèi nàm'. Trong thàp nièn dàu
thè ky XXI, ty trgng ndng nghiép trong ca clu chung cùa nèn kinh té ed sy chuyèn
djch rd net.
Vdi quyét tàm chuyén djch ca clu chung nèn kinh té theo hudng cdng nghigp
hda - hign dai hda, cdng nghi?p là linh vyc dugc càc tinh trong vùng chù trgng phàt
trién, trong dd chù trgng di vào khai thàc thè manh vè che bièn ndng san và phyc vy
san xult ndng nghiép - ndng thdn. Trong thàp nièn dIu thè ky XXI, già trj san xuàl
cdng nghiép Tày Nam Bd tàng hinh quàn gin 19% trong 10 nàm qua, dal 156 ngàn
ty dèng vào nàm 2010l Cdng nghi?p ca khi, nhll là san xult ndng ngu cy ed bude
phàt trién. Màc dù nhùng thành tyu dal dugc trén ITnh vyc cdng nghiép chua luang
xùng vdi tièm nàng hién ed nhimg hién t^i cùng dàp thig mgt phIn Idn nhu càu
phyc vy canh tàc và che bièn ndng san.
Trong thàp nièn dIu thè ky XXI, kinh té càc tinh vùng Tày Nam Bd ed sy phàt

trién nhanh nhd cài thign ha tlng. Nhièu cdng trình giao thdng huyét mach dugc
Chinh phù dIu tu trong vùng, rihu: dudng cao tèe TP. HÓ Chi Minh - Trung
Luang, càc clu My Thuàn, Cln Tha, Rach Mièu dà gdp phIn làm chuyén djch ca
clu kinh té Tày Nam Bg dùng hudng, gin vdi qua trình hgi nhàp qudc tè cùa cà
nude. Sy thay dèi dd bao gèm cà dudng thùy, dudng bò và dudng hàng khdng.
Nàm 2011, càng hàng khòng quóc té Cln Tha khành thành, md ra ca hgi mdi cho
khu vyc Tày Nam Bg. Cùng vdi càc san bay ngi dja là Rach Già, Cà Mau và dàc
bi?t là Càng hàng khòng quóc té Phù Quéc sau khi dua vào khai thàc sé giùp cho
khu vyc Tày Nam Bg gin hom vdi càc dja phuang trong nude và qudc té. Sd lugng
khàch du lich dén Tày Nam Bg nhd vày cùng dà tàng trudng và hi?n dal gàn 20
tri?u lugt khàch/ nàm, trong dd ed gin I tri?u rudi khàch qudc té. Nhùng thành
tyu dal dugc, dàc bi?t là trong thàp nièn dIu thè ky XXI se tao lièn de de Tày Nam
Bd phàt ùién manh han trong giai doan phàt trién mdi, cùng cà nude bòi nhàp kinh
tè qudc tè.
Ò khu vyc Nam Bd, TP. HÒ Chi Minh nàm d vi tri trung gian ndi hai vùng
Ddng Nam Bd và Tày Nam Bd, ludn giù vj tri, vai trd dIu tàu kinh tè eùa cà vùng
Nam Bd và cùa cà nude. Vdi tinh Ihin nàng ddng, sàng tao, thành phd dà ed nhùng
bude bùi phà ngoan myc vè tàng trudng kinh té, cùng cà nude vuan ra bòi nhàp
1. Quòc Dùng, "Tày Nam Bó - 10 nàm phàt uién kinh té", Tài liéu dà dàn.
2. Thach Thào, "Tày Nam Bò phài phàt trién ben vùng". Http://www.nongnghiep.vn/
nongnghiepvn/vi-VN/72/1/1/94014/Tay-Nam-Bo-phai-phat-trien-ben-vung.aspx (truy càp
ngày 18-9-2012).
488


NAM BÓ CÙA VIÉT NAM TRÒNO THÒI KY HÓI NHÀP...

kinh te khu vyc và toàn càu. Vdi Igi thè vucrt Iròi so vdi càc thành phò Idn khàc cùa
cà nucrc ve tièm lyc kinh té, TP. HÓ Chi Minh ddng vai trd hai nhàn cùa Vùng kinh
tè trgng dièm phia Nam. TP. HÒ Chi Minh cdn bòi ty nhièu yèu tò khàc dàc bigi

là dòi ngù tri thùc dòng dào - nguòn nhàn lyc quan trgng chll lugng cao và he
thòng càc trudng cao dàng, dai hgc, vién nghién cùu... de trd thành mot trung tàm
còng nghiép, khoa hgc còng nghé, giào dyc - dào tao, y té và tài chinh Idn trong khu
vyc. Nàm giùa mièn Dòng và Tày Nam Bò, thành phò co dudng hàng khóng, càng
bièn, he thòng dudng bd thuàn tién két ndi tryc liép vdi càc nude trong khu vyc
và thè gidi.
Vdi nhùng Igi thè néu trèn, bude vào thdi ky dòi mdi, kinh té thành phò
phàt trién khdng ngùng và ddng gdp ngày càng Idn vào nèn kinh tè dll nude. Chi
linh rièng giai doan 2006 - 2010, TP. HÒ Chi Minh ddng gdp han 20% GDP cà
nude, han 30% ngàn sàch qudc già, gin 30% già trj san xult cdng nghiép, 30%
tdng mùc bàn le hàng hda và djch vy, 40% kim ngach xult nhàp khlu. Mùc thu
nhàp bình quàn cùa ngudi dàn thành phó nàm 2010 gip khoàng 2,5 lln so vdi
bình quàn cà nude'. Ngay cà trong thdi ky khd khan do bj ành hudng bdi kbùng
hoàng tài chinh toàn clu, kinh té TP. Hd Chi Minh van nhanh chdng hòi phyc và
bude vào giai doan phàt trién mdi, gdp phàn tich cyc cùng cà nude ngàn chàn
suy giàm kinh té, dn djnh kinh té vT md, bào dàm an sinh xà bòi. Hién nay, kinh
tè TP. Hd Chi Minh chù yéu dya vào hai khu vyc cdng nghi^p-xày dyng (chiém
43,9% GDP) và thuang mai-djch vy (chiém 54,8%) GDP); mot ca clu kinh té phù
hgp vdi quy hoach và rll ly tudng de thành phó giù vai trd hai nhàn cùa Vùng
kinh té trgng dièm phia Nam trong tién trình cdng nghiép hda, hién dai hda.
Nhùng két qua dal dugc trèn day dà gdp phIn de thành phó tiép tyc giù vùng vai
trd "dàu tàu" kinh té cùa khu vyc và cà nude và là co sd de thành phé ed thèm
nguòn lyc dàu tu phàt trién, dòng góp ngày càng Idn vào sy nghiép cdng nghigp
hda, hién dai hda dàt nude.
Ngay sau khi Luàt Dàu tu nude ngoài dugc ban hành lai Viét Nam, TP. HÒ
Chi Minh dà là mot trong nhùng trung làm thu bùi vdn dàu tu nude ngoài (DTlvIN)
Idn nhàt nude. Nàm 2008, làn sdng dàu tu mdi tran dén thành phd và dà lèn dén
dinh dièm vdi viéc ed thèm 508 dy àn FDl dugc càp phép vdi tdng vdn dàu tu
8,65 ly USD. Hién nay, toàn thành phd ed han 3.600 dy àn FDl dang con biéu
lyc hoal ddng vdi tdng vdn dàng ky dàu tu gàn 27,8 ly USD. DTNN d thành phò

chiém ly le khoàng 23,2% tdng mùc GDP trèn dia bàn; trong dd già trj san xuàl còng
nghiép chièm gàn 40%, kim ngach xuàl khàu chièm 25,1%, thu ngàn sàch nói dia
1. VL, "TP. HÒ Chi Minh trén dà phàt trién". />Dctai!.aspx?co-id=2834053I&cn_id=519577 (truy càp ngày 26-8-2012).
489


VIÉT NAM HOC - KY YÉU HÓI THÀO QUÓC TÉ LÀN THU TU
chiém 22,5%...' Vèn dIu tu nude ngoài vào TP. HÓ Chi Minh ngày càng khàng djnh
vai trd là mot trong nhùng ddng lyc quan trgng, ddng gdp biéu qua vào sy lang
trudng kinh tè cùa thành phd.
Chuyèn djch co clu kinh té d TP. Hd Chi Minh bude dIu dal két qua tich cyc.
lùng bude tao chuyén bièn vè chll trong co clu kinh té theo hudng làng dàn ty
trgng càc ngành ed già trj già làng và bàm lugng khoa hgc - cdng nghé cao. Càc
ngành dich vy ed tèe dò làng trudng 12%/nam, cao han tèe dò làng trudng kinh tè
chung. Trong dd, càc ngành djch vy nhu lai chinh, ngàn hàng, bào hièm, du Ijch.
buu chinh - vièn thdng, vàn lai - càng - kho bài, khoa hgc - cdng nghé, giào dyc và y
té chll lugng cao liép lyc phàt trién ed Igi thè canh tranh, chll lugng cao, già ùj già
làng khà. Già trj san xult cdng nghiép giai doan 2006 - 2010 bIng 1,85 làn giai
doan 2001 - 2005^ Cùng vdi nhùng Igi thè này, lù làu nay, TP. HÒ Chi Minh vàn là
trung làm xult nhàp khlu Idn nhll cùa cà nude; long kim ngach xult khlu cùa
thành phò nàm qua dal 18,306 ly USD, chiém khoàng 32,8% long kim ngach xuàl
khlu cùa cà nudcl TP. HÓ Chi Minh cùng là mgt trung tàm tài chinh - ngàn hàng
Idn nhll nude, mgt thj trudng ludn sdì ddng nhll trèn mgi ITnh vyc: tin dyng, ngo^i
bèi, vàng bac, chùng khoàn, gdp phIn tao nén sy phàt trién thàn ky cùa nèn kinh té,
gdp phIn quan trgng cho sy phàt trién cùa cà nude trong thdi ky bòi nhàp qudc tè.
Sy bòi nhàp và phàt trién cùa TP. HÓ Chi Minh cdn dugc nhin lù tdc dd tàng
trudng manh me eùa ngành xày dyng trong nhùng nàm gin day vdi hàng lo^t cdng
trình Idn mdi hoàn thành nhu clu Phù My, Dai Id Ddng - Tày (giai doan I), càu Thù
Thièm. clu Nguyèn Vàn Cu, clu Khành Hgi, Clu chù Y, dudng Nam Ky KhcVi NghTa.
dudng cao tèe TP. HÓ Chi Minh - Trung Luomg, sy hinh thành càc khu dd thj v^

tinh mdi nhu Thù Thièm, Tày BIC, càc dy àn phàt trién thành phò hudng ra phia
Bièn Ddng..., dién mao cùa "Hdn nggc Vién ddng" ngày càng vàn minh, hién d^i.
TP. HÒ Chi Minh cùng là mgt dièm dén thàn thién, an loàn, hip dàn du khàch gàn
xa, mot trung làm chuyèn liép khàch cho cà nude, boat ddng du Ijch lai thành phò
cùng ngày càng chiém uu thè nói bài nhd giù vj tri trung tàm và ed dugc he thòng
co sd ha tlng tòt. Sy phàt ùién cùa ngành xày dyng thyc sy ed tàc dyng lan Ida,

1. So lièu din tu Thòng tàn xà Viét Nam, "Thành phò Ho Chi Minh cùng cà nude vuan ra hòi
nhàp kinh tè quòc té". HUp://www.dangcongsan.vn/cpv/ModuIes/N'cws/NewsDctail.aspx?
cojd=30066&cnjd=399627 (truy càp ngày 11 -9-2012).
2 Nguyèn Dinh Khàns, "Thành phÓ Ho Chi Minh phàt huy vai trò "dau tàu" kinh té cùa cà
nuóc". (truy càp ngày 17-12-2012).
3. Thòng uin xà Vièt Nam, "Thành phò HÒ Chi Minh cùng cà nuóc vuan ra htìi nhàp kinh tè
quòc tè", Tài lièu dà dàn.
490


NAM BÓ CÙA VIÉT NAM TRONG THÒI KY HÓI NHÀP...

thùc day càc ngành san xuàl khàc phàt trién; co y nghTa cà trucVc mài và làu dai, tàc
dòng dén tc)c dò tàng Irucrng kinh tè thành phò trong tòng quan phàt trién chung cùa
cà nucVc. 1 rong qua trình phàt trién. TP. HÒ Chi Minh dang nò lue khàc phuc khó
khan, tich cyc giài quyét nhùng bue xùc cùa ngudi dàn thành phò de bào dàm kinh
tè tàng trudng ben vùng. Thè và lyc cùa thành phò dang ngày càng manh lèn. ddi
song linh thàn và vài chat cùa ngudi dàn ngày càng dugc nàng cao. Nhùng thành
tyu lini lao dal dugc trong nhùng nàm qua là hành trang de thành phò vùng buc7c
trèn con dudng cdng nghiép hda, hién dai hda, liép lyc dòng vai Irò là dIu làu cùa
Nam Bò nói rièng và cùa cà nude ndi chung trèn con dudng hgi nhàp quòc tè.
4. Két luan
Nani Bd ed vj tri, vai trd dàc biét trong tién trình bòi nhàp cùa Viét Nani vào

khu vyc và thè gidi thdi ky sau nàm 1975, dàc biét là trong thdi ky Ddi mdi. Nam
Bò là vùng duy nhàt hién nay bòi ty dù càc dièu kién và Ieri thè de phàt trién còng
nghiép, djch vy, di dàu trong sy nghiép còng nghiép bòa, hién dai hóa; dàc biét phàt
trién còng nghiép còng ngh? cao, còng nghiép dién lù. tin hgc. còng nghiép dIu khi
\'à san phàm hóa dàu; phàt trién djch vy cao cip, djch vy du Ijch, djch vy vién thòng,
lai chinh, ngàn hàng; nghién cùu, ùng dyng và ùién khai khoa hgc và còng nghg,
dào tao nguèn nhàn lyc co trình dò cao, giao luu vàn hóa manh me vdi khu vyc và
thè gidi.
Nam Bd ed he thòng két clu ha tlng khà dèng bd, làp trung càc ca sd dào tao,
nghién cùu khoa hgc, trung làm y té; nguòn nhàn lyc dèi dào và ed k^ nàng khà
tihlt. do dd là dja bàn ed mdi trudng dIu tu hip din nói trdi. Day là trung làm dIu
mdi djch vy và thuang mai llm ed khu vyc và quòc té, dàc biét là djch vy du Ijch,
djch vy tài chinh, ngàn bang, vién thdng, djch vy càng.... Dà bình thành mang ludi
dd thj V? linh phàt trién xung quanh TP. HÒ Chi Minh, lièn két bdi càc tuyén tryc và
vành dai Ihcìng thoàng. Thdng qua qua trinh phàt trién và bòi nhàp cùng cà nude,
Nam Bd dà hình thành he Ihcìng dào tao và trung làm nghién cùu khoa hgc, trung
làm y tè ed trinh dò cao, dàm bào dào tao và cung cip dich vy y té cho cà vùng, là
mot trong hai vùng ed khu còng nghé cao và trung tàm lin hgc, dào tao và san xult
phàn meni cùa cà nude.
Khòng chi vày, Nam Bò là vya lùa Idn, san xuàl ndng nghiép Idn nhll cùa cà
nucrc, \à cùng là mot vùng cdng nghiép trgng yèu Idn nhll cùa cà nude, dà hinh
thành \à lièn két mang lucn càc khu cdng nghiép, khu che xult tàp trung và phàt
trién càc ngành còng nghiép mùi nhgn và ca bàn nhu: khai thàc và che bièn dàu khi,
luyèn càn ihép, nàng lugng dièn, còng nghé lin hgc, hóa chat co bàn, phàn bón và
\ àt lièu... làm nèn tàng còng nghiép bòa cùa vùng và cùa cà nude, là vùng duy nhàt
491


VI$T NAM HQC - KY YÉU HQI THÀO QUÓC TÉ LÀN THIJ TU
hién nay cùa cà nude hòi tu dù dièu kién và Igi thè cho phàt ùién cdng nghiép và

djch vy de ed tàng trudng nhanh, biéu qua và ben vùng, thùc day tièn trình bòi nhàp
cùa Viét Nam vào khu vyc và thè gidi.
Nhin chung, bòi nhàp quèe té chinh là mot quy luàt ili yéu cùa càc quéc già và
mang tinh chll phé bién trén toàn thè gidi ngày nay. Ljch su dà chùng minh, sy
hình thành và phàt trién vùng dlt Nam Bg ludn gin lièn vdi tién trình ljch su và vàn
m?nh cùa dlt nude. Qua ùình hgi nhàp kinh té eùa Nam Bd vdi khu vyc và thè gidi
theo càc quy luàt kinh té thj trudng vdi càc chinh sàch dòi ngoai da dang ùèn nèn làng
dudng lèi dèi ngoai ddc làp, ùr chù, rgng md, da phuang hda, da dang hda càc quan bé
quòc té cùa Viét Nam. Qua trình bòi nhàp này dugc dly manh lù nàm 1986 dén nay,
gin lièn vdi qua trình dèi mdi cùa dlt nude. Ngi dung cét Idi cùa bòi nhàp trong thdi ky
này là thyc hién ty do hda, md cùa thj trudng, làm cho mdi trudng kinh doanh, dIu tu d
Nam Bg ngày càng thòng thoàng, qua dò thùc dly viéc trao dói màu djch, dIu tu, djch
vy, sd hùu trì tug... giùa Nam Bd vdi càc nude trong khu vyc và trén thè gidi. Vdi vige
tich cyc, chù ddng trong qua ùình hgi nhàp kinh té vdi khu vyc và thè gidi, Nam Bd,
ma dIu tàu là TP. HÓ Chi Minh, dà tàng nhanh chdng khói lugng budn bàn qudc tè cùa
minh, thu hùt mgt so lugng Idn FDl và ODA quan ùgng vào Nam Bd, ddng thdi tiép
thu nhièu tién bò khoa hgc ky thuàt, còng ngh? hign dai và phuang thùc quàn ly tièn
tién cùa thè gidi, phuc vy thiét thyc cho sy nghi?p phàt ùién kinh té - xà hgi, gdp phàn
quan ùgng vào sy phàt trién chung cùa cà nude.
Ben canh dd, vùng dlt Nam Bg vdi vai ùd là nai ludn di dàu, chù dòng và sàng
tao ùong qua trình giao luu, bòi nhàp vàn hoà tu han 300 nàm qua cùa cà nude sé ed
rIt nhièu ca hgi và thàch thùc dang ehd ddn trudc mài và ùong luomg lai. Phàt huy
nhùng già ùj vàn hoà truyèn thèng cùng vdi tiép thu mgt càch ed chgn Igc nhùng linh
hoa, tién bg cùa vàn hoà nhàn loai, song song vdi vi?c kién quyét chdng lai và bài Irù
nhùng già ùj vàn hoà ngoai lai, phàn tién bg, di ngugc lai ùuyèn thóng vàn hoà dàn tdc
là nhùng giài phàp hél sue cln thiét tao dièu kién cho vàn hoà Nam Bd tiép lyc phàt
trién, tiép lyc di dIu và md rgng sy giao luu và hgi nhàp vàn boa hom nùa. Làm dugc
nhu vày sé giùp cho vàn hoà chinh là ddng lyc, myc lièu phàt ùién kinh tè - xà bòi và
cùng chinh vi sy phàt trién ben vùng han cho thành phó trong nhùng nàm tiép theo.
Tài li?u tham khàc

1. Ban tu tudng- Vàn hoà trung uang, 2005, Dèi ngogi Viét Nam thè/i ky dói mdi, Nxb
CTQG, HàNòi, 2005.
2. Ban Thudng vu Thành ùy TP. HCM, 1996. Ttùmh phè Ho Chi Minh hai muai nàm
(1975-1995). Nxb TP. HÒ Chi Minh.
492


NAM BÓ CÙA VIÉT NAM TRONG THÒI KY HÓI NHÀP...

5. f3àng Còng san Viét Nam, 1987, Vàn kién Dgi hai dgi biéu toàn quèe làn thù VI, Nxb
Su thàt, HàNòi.
4.

Dàng Còng san Viét Nam, 1991, Vàn kién Dgi hgi dai biiu toàn quèe làn thù VII, Nxb
Su thàt. Ha Nói.

5.

Dàng Còng san Viét Nam, 1997, Vàn kién Dgi hgi dgi biiu todn quèe làn thù Vili,
Nxb CTQG, Uà Nói.

6. Dàng Còng san Viét Nam, 2001, Vàn kién Dgi hai dgi biiu todn quèe làn thù LX, Nxb
CTQG, Ha Nói.
7. Dang Phong, 2008, Tu duy kinh té Viét Nam. chgng dudng gian nan và ngogn muc
1975 - 1989, Nxb Tri thùc, Ha Nói.
8. Do Hoài Nam - Dàng Phong (chù bién), 2002, Long An. mùi dot phà vào ca chi thi
truang Nxb KHXH, Ha Nói.
9.

Due Vugng, 2006, Dói mói à Viét Nam - Nhùng chgng duàng thàt dàng ghi nhà, Viét Nam

20 nàm dèi mài, Nxb CTQG, Ha Nói.

10. Huynh Thj Gàm, 2005, Nhùng bién dói kinh tè - xà hgi à nòng thón Dèng bang song
Cùu Long tu nàm 1975-1995, Luàn àn Tién sT Ljch su, Trudng Dai hgc Khoa hgc xà
bòi và Nhàn vàn TP. Ho Chi Minh.
11. Le Thanh Bình, Kinh ti dai ngogi trong bèi cành toàn càu hoà, Nxb. CTQG, Ha Ngi.
12. Luu Vàn Dat - Duomg Vàn Long - Le Nhàt Thùc, 1996, Dèi mdi và hoàn thién chinh
sàch và ca che quàn ly kinh té dói ngogi, Nxb. CTQG, Ha Nói.
13. Mac Dudng (chù bién), 1991, Vàn di dàn tgc à dèng bang song Cùu Long, Nxb KHXH,
Ha Ngi.
14. Nguyèn Còng Bình - Do Tbài DÒng - Nguyèn Quang Vinh, 1995, Dèng bang song
Ciru Long - Nghién ciru và phàt trién, Nxb KHXH, Ha Nói.
15. Nguyèn Trgng Minh. 2011, Kinh té dói ngogi dòng bang song Cùu Long thài ky dói
mài - Kinh nghiém và trién vgng, Nxb. CTQG, Ha Nói.
16. Nhiéu tàc già, 2006, Còng cugc dói mài à Viét Nam, nhùng vàn de khoa hgc và thuc
tién, Nxb. Dai hgc Quòc già TP. Ho Chi Minh.
17. Nhiéu làc già. 2011. Ca .sa khoa hgc cho phài trién vìmg trong bòi canh ligi nhàp quòc
té Igi l'iét Nam. Nxb Thè gidi. Ha Nói.
18. Phan Xuàn Bién - Tran Nhu (chù bièn), 2005, Thành phd Ho Chi Minh 30 nàm xày
dung vù phàt trién, Nxb Giào due, Ha Nói.
19. Thành phè Ho Chi Minh tu giài thiéu. tàp 1 và 2, Nxb. TP. HÒ Chi Minh, 2002.
20. Tran Du Ljch (chù bién), 2000, Kinh té Thành phd Hd Chi Minh 25 nàm xày dung và
phàt trién (1975 - 2000), So Vàn hóa Thóng tin Thành phò Ho Chi Minh.
493


VIÉT NAM HQC - KY YÉU HQI THÀO QUÓC TÉ LÀN THÌTTU
21. Trudng Dai hgc Khoa hgc xà hòi và Nhàn Vàn TP. HCM, 2006, Ddng bang .song Cùu
Long: Thuc trgng vd Gidi Phàp di tra thành vùng trgng dièm phàt trién kinh té, Nxb
Dai hgc Quóc già TP. HCM.

22. Trudng DHKHXH«&NV TP. HCM, 2003, Khoa hgc xà hgi và Nhàn vàn trong hòi
cành hgi nhàp quèe ti, Nxb TP. Ho Chi Minh.
23. Trudng DHKHXH&NV TP. HCM, 2004, Vùng Kinh ti trgng diim phia Nam. Nhùng
vàn di kinh te - vàn hóa - xd hgi, Nxb. TP. Ho Chi Minh.
24. Vién KHXH lai TP. HÒ Chi Minh, 2001, Mot sé vàn di càp bàch à viing nguài Khmer
dàng bang sàng Cini Long - Dàng Nam Bó hién nay, De tài càp Bg.
25. Vién Kinh té Thành phó HÓ Chi Minh - Vién nghién cum Chién lugc, chinh sàch còng
nghiép, 1998, Tiim nàng phàt triin kinh té - xà hgi vimg Dòng Nam Bó vd Thành phà
Hd Chi Minh, Nxb Thóng ké. Ha Nói.

494