...Nguyễn Hữu Sơn.pdf

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
KHOA MÔI TRƯỜNG

NGUYỄN HỮU SƠN

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG MÔI TRƯỜNG NƯỚC MẶT TẠI
LÀNG NGHỀ GỐM SỨ ĐÔNG TRIỀU TỈNH QUẢNG NINH

HÀ NỘI, 2015


TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
KHOA MÔI TRƯỜNG

NGUYỄN HỮU SƠN

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG MÔI TRƯỜNG NƯỚC MẶT TẠI
LÀNG NGHỀ GỐM SỨ ĐÔNG TRIỀU TỈNH QUẢNG NINH

Ngành: Công nghệ Kỹ thuật Môi trường
Mã ngành: 52510406

NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS.Mai Văn Tiến

HÀ NỘI, 2015


LỜI CAM ĐOAN
Tôi tên là: Nguyễn Hữu Sơn, hiện đang là sinh viên lớp LĐH3M,

Trường Đại học Tài Nguyên và Môi Trường Hà Nội.
Tôi xin cam đoan: Toàn bộ nội dung đồ án tốt nghiệp “Đánh giá chất
lượng môi trường nước mặt tại làng nghề gốm sứ Đông Triều tỉnh Quảng
Ninh” do tôi tự học tập từ bài giảng của quý Thầy Cô, nghiên cứu tìm tài liệu
trên internet, sách báo và các tài liệu trong và ngoài nước có liên quan. Tôi
không sao chép hay sử dụng bài làm của bất kỳ ai.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của mình trước quý
Thầy Cô và Nhà Trường.

Hà Nội, ngày tháng năm 2015
Người cam đoan

Nguyễn Hữu Sơn


LỜI CẢM ƠN
Đồ án tốt nghiệp có một vai trò quan trọng bởi đây là giai đoạn sinh viên
có thể cũng cố toàn bộ kiến thức đã học tập ở trường. Qua đó giúp sinh viên
học hỏi và rút ra kinh nghiệm quý báu từ thực tế để khi ra trường không bị bỡ
ngỡ để trở thành người cán bộ có năng lực tốt, trình độ chuyên môn cao đáp
ứng các yêu cầu cấp thiết của xã hội
Để thực hiện đươc đề tài “Đánh giá chất lượng môi trường nước mặt
tại làng nghề gốm sứ Đông Triều tỉnh Quảng Ninh”. Tôi xin chân thành
cảm ơn các thầy các cô khoa Môi Trường, trường Đại Học Tài Nguyên và
Môi Trường Hà Nội đã trang bị cho tôi hệ thống kiến thức về chuyên môn và
tạo điều kiện cho tôi thực hiện đề tài này để có cơ hội nâng cao kiến thức
chuyên môn. Góp phần phục vụ cho cuộc sống sau này.
Và đặc biệt tôi trân trọng bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc đối với thầy giáo
viên hướng dẫn TS. Mai Văn Tiến người trực tiếp đã giúp đỡ, hỗ trợ cho tôi
trong suốt quá trình làm đồ án. Tôi cũng chân thành cảm ơn các bạn trong lớp

luôn ủng hộ tôi và góp ý cho tôi để tôi có kết quả ngày hôm nay. Vì thời gian
có hạn, nên đồ án của tôi còn nhiều thiếu sót và chưa được hoàn chỉnh tôi
mong thầy cô khoa Môi Trường góp ý, chỉnh sửa để đồ án của tôi được hoàn
thiện và có kết quả cao trong đợt bảo vệ này.
Tôi xin chân thành cảm ơn
Hà Nội, Ngày…tháng…năm 2015
Sinh viên

Nguyễn Hữu Sơn


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN .......................................................................... 3
1.1. Tổng quan về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Đông Triều, tỉnh
Quảng Ninh .................................................................................................... 3
1.1.1. Vị trí địa lý ..................................................................................... 3
1.1.2. Diện tích, dân cư và giao thông ...................................................... 4
1.1.3. Đặc điểm kinh tế xã hội .................................................................. 4
1.2. Tổng quan về chất lượng nước mặt.......................................................... 7
1.3. Tìm hiểu về đặc điểm quy trình sản xuất, gốm sứ Đông Triều, tỉnh Quảng
Ninh ............................................................................................................. 10
1.4. Tổng quan các nghiên cứu về hiện trạng chất lượng nước mặt tại làng
nghề gốm sứ Đông Triều - Quảng Ninh........................................................ 13
1.4.1. Báo cáo giám sát môi trường định kỳ xây dựng nhà máy nhiệt điện
Mạo Khê - Đông Triều - Quảng Ninh..................................................... 13
1.4.2. Phân tích tình hình thực hiện quy hoạch phát triển KTXH của
huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh ...................................................... 14
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............. 15
2.1. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ............................................................. 15

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu ................................................................... 15
2.1.2. Phạm vi thực hiện ......................................................................... 15
2.2. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................... 15
2.2.1. Phương pháp thu thập, tổng hợp tài liệu ....................................... 15
2.2.2. Phương pháp thực nghiệm ............................................................ 15
2.2.3. Phương pháp xử lý số liệu ............................................................ 19
CHƯƠNG 3 - KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ............................................... 20


3.1. Hiện trạng chất lượng môi trường nước mặt tại làng nghề gốm sứ huyện
Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh ....................................................................... 20
3.1.1. Kết quả phân tích xác định các chỉ tiêu môi trường nước mặt tại
huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh ...................................................... 20
3.1.2. Phân tích, so sánh các chỉ tiêu chất lượng nước mặt qua hai đợt ... 22
3.2. Nhận xét đánh giá chung về kết quả phân tích và luận giải các nguyên
nhân gây ô nhiễm ......................................................................................... 31
3.2.1. Nhận xét chung về kết quả phân tích ............................................ 31
3.2.2. Luận giải các nguyên nhân ô nhiễm.............................................. 32
3.3. Đề xuất giải pháp, biện pháp khắc phục................................................. 33
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 34
1. Kết luận .................................................................................................... 34
2. Kiến nghị.................................................................................................. 35
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 36
PHỤ LỤC


DANH MỤC VIẾT TẮT
BVMT

Bảo vệ môi trường

BTNMT

Bộ Tài nguyên Môi trường

KT – XH

Kinh tế - xã hội

KĐT

Khu đô thị

GTVT

Giao thông vận tải

TCCP

Tiêu chuẩn cho phép

TCVN

Tiêu chuẩn Việt Nam

TN & MT

Tài nguyên và Môi trường

QCCP

Quy chuẩn cho phép

QCVN

Quy chuẩn Việt Nam

QLMT

Quản lý môi trường

BOD

Nhu cầu oxy hóa sinh học

COD

Nhu cầu oxy hóa học

DO

Oxy hòa tan

TSS

Chất rắn lơ lửng


DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Kỹ thuật bảo quản mẫu .................................................................................... 16

Bảng 2.2. Thông tin về một số thông số quan trắc và phương pháp phân tích ....................... 17
Bảng 2.3. Vị trí lấy mẫu phân tích môi trường nước ........................................................ 18
Bảng 2.4. Thời gian lấy mẫu nước ................................................................................... 19
Bảng 3.1. Kết quả phân tích xác định một số chỉ tiêu nước mặt (lần 1) ............................ 20
Bảng 3.2. Kết quả phân tích xác định một số chỉ tiêu nước mặt (lần 2) ............................ 21
Bảng 3.3. Đặc trưng ô nhiễm từ sản xuất của làng nghề sản xuất gốm sứ ......................... 32


DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1. Bản đồ vị trí địa lý huyện Đông Triều – tỉnh Quảng Ninh................................... 3
Hình 1.2. Quy trình sản xuất gốm .................................................................................... 10
Hình 1.3. Phun lớp tráng men trên đồ gốm ...................................................................... 12
Hình 1.4. Lò nung gốm ở huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh ........................................ 13
Hình 2.1. Sơ đồ lấy mẫu, quan trắc môi trường ................................................................ 18
Hình 3.1.Biểu đồ so sánh đánh giá hàm lượng DO........................................................... 22
Hình 3.2. Biểu đồ so sánh đánh giá hàm lượng COD ....................................................... 23
Hình 3.3. Biểu đồ so sánh đánh giá hàm lượng BOD5 ..................................................... 24
Hình 3.4. Biểu đồ so sánh đánh giá hàm lượng NO2- ...................................................... 25
Hình 3.5. Biểu đồ so sánh đánh giá hàm lượng NO3- ...................................................... 26
Hình 3.6. Biểu đồ so sánh đánh giá hàm lượng PO43- ..................................................... 27
Hình 3.7. Biểu đồ so sánh đánh giá hàm lượng Cl- ........................................................... 28
Hình 3.8. Biểu đồ so sánh đánh giá hàm lượng TSS ......................................................... 29
Hình 3.9. Biểu đồ so sánh đánh giá hàm lượng Fe ........................................................... 30


1

MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Nằm trong vùng kinh tế trọng điểm của miền bắc, Quảng Ninh là một tỉnh

có quá trình đô thị hóa - công nghiệp hóa phát triển nhanh của Việt Nam. Tuy
nhiên trong quá trình đô thị hóa - công nghiệp hóa luôn đồng nghĩa với việc
làm biến đổi môi trường tự nhiên, ở cả khuynh hướng tích cực và tiêu cực. Môi
trường không những bị ô nhiễm do quá trình đô thị hóa, hoạt động sinh hoạt,
giao thông vận tải mà chủ yếu là do các hoạt động phát triển kinh tế của các
khu công nghiệp. Tại một số làng nghề lâu năm như làng nghề gốm sứ ở đồng
triều Quảng Ninh. Cùng với những thành tựu đã đạt được, trong những năm
qua tỉnh Quảng Ninh cũng đang phải đối mặt với những vấn đề bức xúc về sự
suy giảm chất lượng môi trường, đặc biệt là môi trường nước mặt.
Tình trạng ô nhiễm nước mặt ở làng nghề gốm sứ Đông Triều đã ảnh
hưởng trực tiếp đến sự phát triển bền vững của địa phương và tỉnh Quảng
Ninh. Nguyên nhân chính dẫn đến sự ô nhiễm này là do các hộ gia đình sản
xuất chế biến sản phẩm gốm sứ, xen kẽ là khu vực dân cư sinh hoạt, thải
những nguồn nước chưa được xử lý trực tiếp ra các sông, hồ… Hơn nữa tại
làng nghề gốm sứ chưa có hệ thống xử lý môi trường đặc biệt là hệ thống xử
lý nước. Hiện nay ở huyện Đông Triều vẫn chưa có đầu tư bất kỳ giải pháp
nào để giảm thiểu ô nhiễm môi trường không khí, tiếng ồn, nước thải, bụi,
chất tải rắn, nước thải sản xuất được thải chung với nước thải sinh hoạt. Ngoài
ra công tác quản lý và những giải pháp bảo vệ môi trường chưa được quan
tâm đúng mức. Chính quyền địa phương chưa có chương trình quản lý giáo
dục môi trường và tuyên truyền nâng cao nhận thức, cho người dân hiểu biết
về tác động ô nhiễm môi trường cũng như các biện pháp phòng tránh.
Môi trường nước mặt tại làng nghề sứ gốm Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh
là một trong những nguồn nước mặt có sự ô nhiễm trầm trọng, do quá trình sử


2

dụng nước không hợp lý của các khu công nghiệp và nước thải sinh hoạt gây
ra, điều này đang gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân và các khu

xung quanh.
Chính vì những lý do, đề tài “Đánh giá chất lượng môi trường nước
mặt tại làng nghề gốm sứ Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh”
Mục tiêu nghiên cứu
Đánh giá chất lượng môi trường tại làng nghề gốm sứ Đông Triều, tỉnh
Quảng Ninh và tìm hiểu được một số nguyên nhân gây ô nhiễm tại làng nghề
gây ra và các quy trình sản xuất gốm sứ ở Đông Triều.
Nội dung nghiên cứu
- Thu thập thông tin, phân tích, tổng hợp tài liệu, số liệu về điều kiện tự
nhiên, kinh tế xã hội, phân tích môi trường liên quan đến nghiên cứu của đề tài.
- Khảo sát thực tế, tiến hành lấy mẫu xử lý, phân tích các tiêu nước mặt
(3 vị trí, 2 đợt lấy mẫu )
• Các chỉ tiêu đo nhanh ( PH, nhiệt độ, DO, độ dẫn, độ đục…)
• Trong PTN: TSS, BOD, COD, NO3-, Cl-, PO43-, NO2- , As, Fe, Pb…
- Đề xuất và lựa chọn các giải pháp phù hợp, nhằm quản lý hiệu quả,
giảm thiểu các nguồn gây ô nhiễm.