Giải pháp huy động nguồn lực xây dựng nông thôn mới tại huyện mỹ hào, tỉnh hưng yên (tt)

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

ĐẶNG TIẾN DŨNG

GIẢI PHÁP HUY ĐỘNG
NGUỒN LỰC XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI
TẠI HUYỆN MỸ HÀO, TỈNH HƢNG YÊN
Chuyên ngành: Kinh tế học
Mã số: 60.31.01.01

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HỌC

Hà Nội,
1 2017


Công trình được hoàn thành tại: Học viện Khoa học xã
hội, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. PHẠM VĂN KHÔI

Phản biện 1: Hoàng Văn Tú
Phản biện 2: Vũ Thư

Luận văn sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận
thạc sĩ họp tại: Học viện Khoa học xã hội 10 giờ 50 phút
ngày 08 tháng 08 năm 2015

Có thể tìm hiểu luận văn tại: Thư viện Học viện Khoa

học xã hội

2


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Nông thôn là lĩnh vực rộng lớn, chứa đựng nhiều mối quan hệ kinh tế,
xã hội , môi trường, an ninh, chính trị xã hội. Nông thôn Việt Nam đóng vai
trò to lớn trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng và phát
triển kinh tế - xã hội.
Nhận thấy sự cần thiết của việc phát triển kinh tế xã hội của đất
nước phải gắn liền với phát triển nông thôn, ngày 04/6/2010, Thủ
tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 800/QĐ-TTg Phê duyệt Chương
trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn
2010 - 2020. Với mục tiêu xây dựng nông thôn phát triển toàn diện
trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường.
Mỹ Hào là một trong những huyện trọng điểm về phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Hưng Yên, với vị trí địa lý thuận lợi, điều kiện tự nhiên, đất
đai, tài nguyên môi trường, nguồn nhân lực khá dồi dào,... Với mục tiêu
sớm đưa Mỹ Hào trở thành thị xã công nghiệp trực thuộc tỉnh Hưng Yên,
trong những năm qua, huyện Mỹ Hào đã có nhiều chính sách nhằm phát
triển nông nghiệp, nông thôn, nhất là kể từ khi triển khai thực hiện Chương
trình MTQG xây dựng NTM. Nhờ vậy, cơ cấu kinh tế NNNT bước chuyển
biến tích cực; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn được tăng cường;
các hình thức tổ chức sản xuất trong nông nghiệp phát triển đa dạng; nhiều
tiến bộ khoa học kỷ thuật được áp dụng; đời sống vật chất, tinh thần của
người dân ngày càng được cải thiện, nâng cao; hệ thống chính trị được củng
cố là tiền đề quan trọng để phấn đấu xây dựng Mỹ Hào sớm trở thành thị xã
công nghiệp trực thuộc tỉnh Hưng Yên.

1


Tuy nhiên, kết quả đạt được chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế
và yêu cầu đặt ra. Nông nghiệp phát triển chưa bền vững, chuyển dịch cơ
cấu và đổi mới cách thức sản xuất tại địa phương còn chậm; nguồn lực đầu
tư cho phát triển NNNT còn ít; sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp
còn yếu; năng suất lao động, hiệu quả kinh tế còn thấp; công nghiệp dịch vụ
ở nông thôn phát triển chậm; công tác quy hoạch, quản lý đất đai ở nông
thôn còn nhiều hạn chế. Những yêu cầu lớn và cấp bách về phát triển
NNNT và tạo thu nhập cho dân cư nông thôn, phát triển kết cấu hạ tầng
kinh tế - xã hội đòi hỏi tập trung hơn nữa các nguồn lực, nhưng một thực tế
các nguồn lực cho xây dựng NTM tại huyện Mỹ Hào vẫn còn hạn chế.
Với những yêu cầu đặt ra cả về thực tiễn và lý luận, học viên mạnh dạn
chọn đề tài “Giải pháp huy động nguồn lực xây dựng nông thôn mới tại
huyện Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên” làm đề tài luận văn thạc sỹ.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Nông thôn là lĩnh vực rộng lớn, phức tạp và có vai trò quan trọng nên
đã được sự quan tâm của nhiều nhà khoa học, nhà quản lý trong và ngoài
nước.
Nhìn chung, các công trình nghiên cứu và bài viết đã công bố tuy có
nhiều nghiên cứu về lý luận và thực tiễn về xây dựng và phát triển nông thôn
mới; nhưng chưa có công trình nào phân tích một cách có hệ thống cơ sở lý
luận và thực tiễn về Chương trình xây dựng NTM đáp ứng yêu cầu xây dựng
NTM theo chủ trương của Đảng và Nhà nước những năm gần đây; nhất là chưa
có công trình nghiên cứu sâu về Chương trình xây dựng NTM trên địa bàn cấp
huyện.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hóa và phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn của thu hút

2


nguồn lực xây dựng NTM, cụ thể hóa cho địa bàn cấp huyện; làm rõ căn cứ
và nội dung các giải pháp thu hút nguồn lực xây dựng NTM tại huyện Mỹ
Hào, tỉnh Hưng Yên có cơ sở khoa học.
- Phân tích và đánh giá thực trạng huy động nguồn lực cho xây dựng
NTM huyện Mỹ Hào những năm 2011 - 2016, rút ra những thành tựu,
những hạn chế và nguyên nhân, những vấn đề đặt ra cần giải quyết để đẩy
mạnh huy động nguồn lực cho xây dựng NTM của Huyện giai đoạn 2017 2020.
- Đề xuất quan điểm, phương hướng và các giải pháp tăng cường thu
hút các nguồn lực cho xây dựng NTM tại huyện Mỹ Hào những năm 2017 2020.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu trực tiếp của luận văn là các vấn đề kinh tế,
tổ chức trong thu hút nguồn lực cho xây dựng NTM tại huyện Mỹ Hào.
Tuy nhiên, luận văn không nghiên cứu các vấn đề này một cách biệt lập
mà trong mối quan hệ, sự tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến huy
động nguồn lực cho xây dựng NTM.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi về không gian: Luận văn nghiên cứu các nội dung theo
đối tượng nghiên cứu trên ở tất cả các xã và thị trấn trên địa bàn huyện
Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên.
- Phạm vi về thời gian: Luận văn nghiên cứu thực trạng theo thời
gian từ 2011 -2016, các định hướng và giải pháp được đề xuất cho thời
gian từ 2017 -2020.

3

5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
- Phƣơng pháp chuyên gia, chuyên khảo
- Phƣơng pháp thống kê kinh tế:
- Phƣơng pháp dự đoán, dự báo:
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Luận văn góp phần hệ thống hóa về mặt lý luận, làm rõ nội dung, các
nhân tố tác động đến thu hút nguồn lực cho xây dựng NTM tại huyện Mỹ
Hào.
Phân tích đúng thực trạng thu hút nguồn lực cho xây dựng NTM tại
huyện Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên; rút ra được các thành tựu, hạn chế và
nguyên nhân.
Đề xuất các quan điểm, định hướng và các giải pháp để thu hút các
nguồn lực nhằm phục vụ cho xây dựng NTM tại huyện Mỹ Hào một cách
hệ thống, có cơ sở khoa học và có tính khả thi.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài lời mở đầu, kết luận và kiến nghị, danh mục tài liệu tham
khảo, phụ lục, luận văn được kết cấu thành 3 chương sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về huy động nguồn lực xây
dưng NTM trên địa bàn cấp huyện.
Chương 2: Thực trạng thu hút nguồn lực xây dựng NTM tại huyện
Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên những năm 2011 - 2016.
Chương 3: Phương hướng và một số giải pháp thu hút nguồn lực xây
dựng NTM tại huyện Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên đến năm 2020.

4


CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HUY ĐỘNG
NGUỒN LỰC XÂY DỰNG NTM TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN

1.1. Cơ sở lý luận về xây dựng NTM và huy động nguồn lực xây
dựng NTM trên địa bàn huyện
1.1.1. Khái niệm về NTM và xây dựng nông thôn mới
- Khái niệm về nông thôn, NTM: Nông thôn là vùng lãnh thổ được xem
xét trong mối quan hệ với thành thị, với tư cách 2 vùng lãnh thổ hợp thành lãnh
thổ của một quốc gia, một địa phương nhất định. Vì vậy, có người cho rằng,
nông thôn là phần lãnh thổ không thuộc nội thành, nội thị các thành phố, thị xã,
thị trấn được quản lý bởi cấp hành chính cơ sở là ủy ban nhân dân xã. Tuy
nhiên có người cho rằng, nông thôn là vùng lãnh thổ rộng lớn trong đó hoạt
động nông nghiệp là chủ yếu, nơi cư trú của đa số là nông dân, nơi có đời sống
kinh tế, văn hóa còn nhiều khó khăn, tác động của các điều kiện tự nhiên đến
sản xuất và đời sống còn rất nặng nề. Để hiểu toàn diện về nông thôn, cần phải
hiểu theo cả 2 tiêu chí về hành chính và kinh tế đó.
Nông thôn mới là thuật ngữ được so sánh với nông thôn cũ. Hội nghị
lần thứ 7 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X đã ban hành Nghị
quyết số 26-NQ/TW ngày 5/8/2008 về vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông
thôn. Chính phủ đã có Quyết định số 491/QĐ-TTg ngày 16/4/2009 ban
hành Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới, Quyết định 800/QĐ-TTg ngày
4/6/2010 phê duyệt chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM 20102020. Đặc trưng của NTM thời kỳ CNH - HĐH, giai đoạn 2010 - 2020, bao
gồm: (1) Kinh tế phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của cư dân nông thôn
được nâng cao; (20 Nông thôn phát triển theo quy hoạch, có kết cấu hạ tầng

5


kinh tế, xã hội hiện đại, môi trường sinh thái được bảo vệ; (3) Dân trí được
nâng cao, bản sắc văn hóa dân tộc được giữ gìn và phát huy; (4) An ninh tốt,
quản lý dân chủ; (5) Chất lương hệ thống chính trị được nâng cao...
- Khái niệm về xây dựng NTM: Xây dựng NTM là tổng thể các giải
pháp về kinh tế, kỹ thuật và tổ chức nhằm biến đổi nông thôn cũ, lạc hậu

thành NTM. Nghị quyết đã xác định mục tiêu xây dựng NTM đến năm
2020 theo các tiêu chí nêu trên. Để có cơ sở thực tiễn cho chỉ đạo xây dựng
nông thôn mới, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã chỉ đạo 11 xã đại diện cho
các vùng kinh tế - văn hoá trên cả nước xây dựng thí điểm mô hình nông
thôn mới. Đồng thời, nhằm thực hiện các nhiệm vụ mà Nghị quyết 26NQ/TW đề ra, trên cơ sở đó các nghị quyết về nông thôn mới đã được ban
hành và tổ chức triển khai.
- Sự cần thiết phải xây dựng NTM: Sự cần thiết xây NTM chủ yếu do
các hạn chế của nông thôn cũ, vai trò của nông thôn trong phát triển kinh tế
đất nước.
1.1.2. Khái niệm nguồn lực và huy động nguồn lực cho xây dựng
nông thôn mới
1.1.2.1. Khái niệm và phân loại nguồn lực
- Khái niệm nguồn lực: Theo nghĩa rộng nguồn lực là tổng thể vị trí
địa lí, tài nguyên thiên nhiên, hệ thống tài sản quốc gia, nguồn nhân lực,
đường lối chính sách, vốn và thị trường…ở cả trong nước và ngoài nước có
thể được khai thác nhằm phục vụ cho việc phát triển kinh tế của một lãnh
thổ nhất định. Theo nghĩa hẹp có nguồn lực tự nhiên và nguồn lực xã hội,
nguồn lực vật chất và nguồn lực tài chính…,
- Phân loại nguồn lực: Có nhiều cách phân loại nguồn lực, tùy theo
tiêu chí nguồn lực được phân thành các loại khác nhau.

6


* Nguồn lực bên trong (nội lực):
* Nguồn lực bên ngoài (ngoại lực):
1.1.2.2. Khái niệm về huy động nguồn lực cho xây dựng nông thôn
mới
Huy động nguồn lực là tổng thể các giải pháp, cơ chế, chính sách
nhằm tìm kiếm, khai thác các nguồn lực tự nhiên, tiền, nhân lực, vật lực và

giá trị của các yếu tố xã hội cho hoạt động xây dựng NTM một cách có lợi
nhất cho cộng đồng địa phương và nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn
lực.
- Nguyên tắc huy động nguồn lực cho xây dựng NTM: Nguyên tắc
huy động nguồn lực cho NTM là phải huy động tối đa các nguồn lực trong
điều kiện có thể của địa phương (tỉnh, huyện, xã) để tổ chức thực hiện xây
dựng nông thôn mới.
1.1.3. Vai trò và đặc điểm nguồn lực, huy động nguồn lực cho xây
dựng NTM trên địa bàn huyện
1.1.3.1. Vai trò của nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới
Nguồn lực có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội
của mỗi quốc gia, mỗi vùng lãnh thổ; mỗi địa phương nói chung; hay theo
nghĩa hẹp hơn nguồn lực có vai trò quan trọng trong việc xây dựng NTM tại
mỗi địa phương.
1.1.3.2. Đặc điểm nguồn lực và huy động nguồn lực cho xây dựng
NTM trên địa bàn huyện.
1.1.4. Nhân tố ảnh hưởng đến huy động nguồn lực cho xây dựng
NTM trên địa bàn huyện
- Năng lực của Ban chỉ đạo/Ban quản lý xây dựng NTM (sau đây gọi
chung là Ban Chỉ

7


- Sự tham gia của cộng đồng trong huy động các nguồn lực:
- Sự phát triển của kinh tế địa phương:
- Yếu tố kinh tế hộ:
1.2. Cơ sở thực tiễn về huy động nguồn lực cho xây dựng
NTM trên địa bàn huyện
1.2.1. Khái quát về Chương trình nông thôn mới, cơ chế và nguyên

tắc huy động nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới.
1.2.1.1. Chương trình MTQG xây dựng NTM (Theo Quyết định số
800/QĐ-TTg, ngày 04/6/2010), gồm 11 nội dung sau:
1) Quy hoạch xây dựng nông thôn mới
2) Phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội.
3) Chuyển dịch cơ cấu, phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập.
4) Giảm nghèo và An sinh xã hội.
5) Đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất có hiệu
quả ở nông thôn
6) Phát triển giáo dục - đào tạo ở nông thôn:
7) Phát triển y tế, chăm sóc sức khoẻ cư dân nông thôn
8) Xây dựng đời sống văn hoá, thông tin và truyền thông nông thôn
9) Cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn
10) Nâng cao chất lượng tổ chức Đảng, Chính quyền, đoàn thể chính
trị - xã hội trên địa bàn
11) Giữ vững an ninh, trật tự xã hội nông thôn
1.2.1.2. Cơ chế và nguyên tắc huy động nguồn lực cho xây dựng
NTM
Xây dựng NTM theo phương châm phát huy vai trò chủ thể của cộng
đồng dân cư địa phương là chính, Nhà nước đóng vai trò định hướng, ban

8


hành các tiêu chí, quy chuẩn xã đặt ra các chính sách, cơ chế hỗ trợ và hướng
dẫn. Các hoạt động cụ thể do chính cộng đồng người dân ở thôn, xã bàn bạc
dân chủ để quyết định và tổ chức thực hiện.
1.2.1.3. Tiêu chí đánh giá công tác huy động nguồn lực
1.2.2. Kinh nghiệm huy động nguồn lực cho xây dựng NTM ở cấp
huyện

1.2.2.1. Kinh nghiệm của một số quốc gia trong khu vực
- Kinh nghiệm của Hàn Quốc:
- Kinh nghiệm của Trung Quốc:
- Kinh nghiệm của Thái
1.2.2.2. Kinh nghiệm của một số địa phương trong nước
- Kinh nghiệm của huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình:
- Kinh nghiệm của Hải Dương:
- Kinh nghiệm của Đồng Nai:
1.2.2.3. Những bài học rút ra cho huyện Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên

9


CHƢƠNG 2
THỰC TRẠNG THU HÚT NGUỒN LỰC XÂY DỰNG NTM
TẠI HUYỆN MỸ HÀO, TỈNH HƢNG YÊN NHỮNG NĂM 2011-2016
2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Mỹ Hào, tỉnh
Hƣng Yên ảnh hƣởng đến huy động nguồn lực cho xây dựng nông thôn
mới
2.1.1. Đặc điểm về điều kiện tự nhiên
2.1.1.1. Về vị trí địa lý và địa kinh tế
2.1.1.2. Về điều kiện thời tiết, khí hậu
2.1.1.3. Điều kiện địa hình, thổ nhưỡng
2.1.2. Đặc điểm về kinh tế - xã hội
- Về quỹ đất đai:
- Về dân số, lao động và phong tục tập quán:
- Về hệ thống kết cấu hạ tầng:
- Về tình hình phát triển kinh tế - xã hội
2.1.3. Đánh giá ảnh hưởng của kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của
huyện Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên đến huy động nguồn lực cho xây dựng

nông thôn mới
2.1.3.1. Ảnh hưởng tích cực
Với lợi thế là một vùng ven đô, có lợi thể về nguồn lực đất đai, giao
thông thuận lợi, có Quốc lộ 5 nối Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh đi qua,
có các khu công nghiệp, cụm công nghiệp ven quốc lộ 5A đã tạo lợi thế lớn
cho Mỹ Hào trong việc phát triển kinh tế - xã hội, huy động nguồn cho xây
dựng nông thôn mới. Nguồn lực đất đai tại Mỹ Hào với lợi thế là vùng gần
các đô thị lớn nên có giá trị cao, tuy nhiên điều này vừa là thuận lợi vừa là

10


khó khăn, khó khăn ở chỗ đất đai có giá cao nên khó huy động từ sự tự
nguyện của người dân.
Sự quan của Huyện ủy, UBND huyện, Ban Chỉ đạo Xây dựng
NTM huyện, sự phối hợp có hiệu quả trong tổ chức thực hiện giữa các cấp,
các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội trong huyện cả hệ thống chính trị
cùng vào cuộc, tạo được sự đồng thuận cao của toàn xã hội đối với chủ
trương xây dựng nông thôn mới.
Các xã, thị trấn trong huyện tổ chức triển khai thực hiện Chương trình
theo đúng hướng dẫn lấy việc xây dựng hộ gia đình NTM làm hạt nhân, chọn
những tiêu chí dễ, tiêu chí ít vốn đầu tư để thực hiện trước, tiêu chí khó làm
sau. Bước đầu đã có những mô hình, cách làm phù hợp trong triển khai thực
hiện Chương trình xây dựng NTM trên địa bàn huyện.
Nhân dân Mỹ Hào có truyền thống cần cù, siêng năng; có trình độ
dân trí cao, cùng với lực lượng lao động di cư có chất lượng từ các vùng,
vùng miền trong cả nước về địa bàn huyện Mỹ Hào đã tạo một lợi thế
không nhỏ cho Mỹ Hào trong việc huy động nguồn lực con người cho việc
xây dựng NTM nói riêng và phát triển kinh tế - xã hội huyện Mỹ Hào nói
chung.

2.1.3.2. Ảnh hưởng tiêu cực
Một số chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước
được ban hành khá đồng bộ, kịp thời, hợp lòng dân nhưng lại chậm được
triển khai thực hiện ở cơ sở.
Xây dựng NTM dựa trên nền tảng phát triển sản xuất nông nghiệp
chưa bền vững, tiềm ẩn nhiều yếu tố rủi ro; việc chuyển dịch cơ cấu trong
nội bộ ngành nông nghiệp còn chậm, chưa phát huy tốt các nguồn lực cho
đầu tư phát triển sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm cho nông dân.

11


Dịch vụ, ngành nghề ở nông thôn phát triển chưa đa dạng, quy mô nhỏ,
ngành hàng phân tán, sử dụng nhiều công lao động, việc chuyển dịch cơ cấu
lao động nông thôn còn chậm.
Việc thực hiện lồng ghép từ các chương trình mục tiêu khác hiệu
quả chưa cao, do đầu tư dàn trải, mang tính chắp vá đối với kết cấu hạ tầng
ở khu vực nông thôn, nhất là các công trình giao thông nông thôn; vốn ngân
sách hạn hẹp, v, v, ... nên việc huy động các nguồn lực gặp khó khăn. Một
bộ phần đời sống người dân còn rất nhiều khó khăn, nên chưa thể huy động
nguồn lực từ họ.
Việc đào tạo phát triển nguồn nhân lực còn hạn chế, chưa có đội
ngũ xây dựng NTM chuyên nghiệp, trình độ năng lực của một số cán bộ cơ
sở chưa đáp ứng yêu cầu, còn nhiều lúng túng khi triển khai thực hiện.
Tình trạng môi trường sống bị ô nhiễm do chất thải công nghiệp,
chất thải đô thị, chất thải do sinh hoạt của con người, chất thải chăn nuôi
không được ngăn chặn và xử lý; hệ thống hạ tầng cấp, thoát nước chưa
đồng bộ và đầu tư đúng mức.
Đất đai là nguồn lực ó giá trị kinh tế cao nên khó huy động từ sự tự
nguyện của người dân. Đời sống vật chất, tinh thần của một bộ phận người

dân nông thôn còn thấp; việc thực hiện chính sách an sinh xã hội còn nhiều
bất cập, nhiều vấn đề bức xúc chưa được giải quyết triệt để, nhất là những
khiếu kiện về đất đai; thiếu việc làm, thu nhập thấp, khoảng cách giàu
nghèo giữa thành thị và nông thôn ngày một gia tăng.
2.2. Thực trạng thu hút nguồn lực xây dựng NTM tại huyện Mỹ
Hào, tỉnh Hƣng Yên giai đoạn 2011-2016
2.2.1. Tình hình xây dựng NTM ở huyện Mỹ Hào giai đoạn 2011 2016

12


Thực hiện Nghị quyết số 02-NQ/TU của Tỉnh ủy Hưng Yên về
chương trình xây dựng NTM và thực hiện sự chỉ đạo của Ban Thường vụ
Huyện ủy Mỹ Hào, UBND huyện Mỹ Hào đã tham mưu Huyện ủy ban
hành Nghị quyết số 08a-NQ/HU ngày 15/10/2011, xây dựng và ban hành
Chương trình số 01/CTr-UBND ngày 09/11/2011 về xây dựng NTM giai
đoạn 2011-2020; UBND huyện ban hành Chỉ thị số: 02/CT-UBND ngày
02/02/2012 về việc phát động phong trào thi đua “cả nước chung sức xây
dựng nông thôn mới” trên địa bàn huyện.
- Về Công tác lập quy hoạch, đề án xây dựng NTM:
- Về lập đề án xây dựng NTM:
- Về phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập:
- Về phát triển giáo dục, y tế, văn hoá và bảo vệ môi trường
- Về xây dựng hệ thống tổ chức chính trị xã hội vững mạnh và gìn
giữ an ninh, trật tự xã hội:
2.2.2. Thực trạng huy động nguồn lực cho xây dựng NTM ở huyện
Mỹ Hào giai đoạn 2011 - 2016
2.2.2.1. Thực trạng huy động nguồn lực đất đai
Đánh giá kết quả huy động và sử dụng nguồn lực đất đai cho xây
dựng nông thôn mới, kết quả cho thấy: Diện tích đất đã huy động cho xây

dựng nông thôn đạt 76,1% so với kế hoạch đề ra; số hộ tham gia hiến đất
cho xây dựng NTM đạt 75,8% so với kế hoạch đề ra.
2.2.2.2. Thực trạng huy động công lao động
- Kết quả huy động nguồn nhân lực từ Hội Nông dân:
- Huy động nguồn lực từ Đoàn Thanh niên cho xây dựng nông
thôn mới: Hào
- Về nguồn vốn ngân sách:

13


- Nguồn vốn tài chính từ lồng ghép các chương trình dự án khác:
- Về nguồn vốn tín dụng và vốn thu hút từ các doanh nghiệp:
- Về nguồn vốn huy động từ cộng đồng dân cư:
2.2.3. Đánh giá huy động nguồn lực cho xây dựng NTM ở huyện Mỹ
Hào
2.2.3.1. Những kết quả đạt được
Đến nay, huyện Mỹ Hào đã có 8/12 xã về đích nông thôn mới; 04/12
xã đạt 16 tiêu chí đang tiếp tục phấn đấu, dự kiến chậm nhất đến năm 2020
trên địa bàn huyện 100% các xã sẽ về đích nông thôn mới.
2.2.3.2. Những hạn chế và những vấn đề đặt ra cần giải quyết
Sau hơn 5 năm triển khai Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng
Nông thôn mới tại huyện Mỹ Hào cũng bộc lộ một số hạn chế, dẫn đến việc
về đích nông thôn mới ở một số xã còn chậm và nổi lên tình trạng nợ đọng
xây dựng cơ bản trong xây dựng NTM

14


CHƢƠNG 3

PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP THU HÚT NGUỒN LỰC XÂY
DỰNG NTM TẠI HUYỆN MỸ HÀO,
TỈNH HƢNG YÊN ĐẾN NĂM 2020
3.1. Quan điểm về huy động nguồn lực xây dựng NTM huyện Mỹ Hào
đến năm 2020
Huy động tối đã các nguồn lực nhằm xây dựng NTM tại huyện Mỹ
Hào có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội từng bước hiện đại; cơ cấu kinh tế
và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý, gắn nông nghiệp với phát triển
nhanh công nghiệp, dịch vụ; gắn phát triển nông thôn với đô thị theo quy
hoạch; an ninh trật tự được giữ vững; đời sống vật chất và tinh thần của
người dân ngày càng được nâng cao theo định hướng XHCN. Tạo tiền đề
để thành lập thị xã Mỹ Hào.
3.2. Dự báo nhu cầu nguồn lực xây dựng NTM của huyện Mỹ Hào, tỉnh
Hƣng Yên trong thời gian tới.
Tổng nguồn vốn huy động để thực hiện Chương trình NTM giai đoạn
2017-2020 khoảng 570 tỷ đồng, bình quân 114 tỷ đồng/năm trong đó:
1. Ngân sách nhà nhà nước:

340 tỷ đồng (68 tỷ/năm), trong đó:

+ Xử lý đất dôi dư:

40 tỷ đồng (8 tỷ đồng/năm)

+ Đấu giá đất ở:

250

+ Vốn NSNN khác:

50

tỷ

đồng

(50

tỷ

đồng

(10

tỷ

đồng/năm)
tỷ

đồng/năm)
2. Vốn lồng ghép:

25 tỷ đồng (5 tỷ đồng/năm)

3. Vốn huy động hỗ trợ từ doanh nghiệp: 05 tỷ đồng (1 tỷ đồng/năm)

15


4. Vốn đóng góp cộng đồng dân cư: 40 tỷ đồng (8 tỷ đồng/năm)

5. Vốn khác (nhân dân tự chỉnh trang, xây dựng nhà cửa, khoản từ thiện,
tài trợ...): 160 tỷ đồng (32 tỷ đồng/năm).
3.3. Phƣơng hƣớng và mục tiêu xây dựng NTM và huy động
nguồn lực xây dựng NTM ở huyện Mỹ Hào, tỉnh Hƣng Yên đến năm
2020
Tiếp tục tập trung phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu ngành nông
nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn. Tăng cường ứng dụng tiến bộ
khoa học kỹ thuật để tăng năng suất, chất lượng, nâng sức cạnh tranh của
nông sản gắn với xây dựng thương hiệu hàng hóa, ưu tiên đối với các sản
phẩm nông sản hàng hóa chủ lực của địa phương.
Tập trung giải quyết vấn đề bức xúc về môi trường nông thôn trong
quá trình phát triển sản xuất và CNH. Thực hiện quy hoạch và đầu tư xây dựng
các điểm tập kết, khu xử lý rác thải, từng bước hoàn thiện mạng lưới thu gom,
vận chuyển và xử lý rác thải ở khu vực nông thôn.
Quan tâm xây dựng đời sống văn hóa ở nông thôn, đẩy mạnh cuộc vận
động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” gắn với
xây dựng nông thôn mới.
Tiếp tục củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của Ban
chỉ đạo xây dựng NTM và bộ máy giúp việc huyện, xã. Phát huy vai trò của
Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội trong việc tuyên truyền, vận
động, tham gia giám sát, phản biện xã hội trong quá trình xây dựng NTM.
Huy động tối đa các nguồn lực nhằm đạt mục tiêu sớm đưa huyện Mỹ
Hào về đích huyện Nông thôn mới, tạo tiền đề để thành lập thị xã Mỹ Hào.
Trước mắt số tiêu chí chuẩn NTM đến năm 2020: 228 tiêu chí. Đến năm 2018,
huyện có 9/12 xã đạt chuẩn xã Nông thôn mới, đến năm 2020, 100% số xã đạt

16


chuẩn xã NTM. Huyện được công nhận là “Huyện Nông thôn mới” vào năm

2019. Một số chỉ tiêu đến năm 2020 như sau:
+ Thu nhập bình quân đầu người đạt:

54 triệu đồng.

+ Tỷ lệ hộ nghèo (theo tiêu chí cũ) còn:

dưới 1%.

+ Lao động qua đào tạo đạt:

trên 70%

+ Tỷ lệ người dân tham gia các loại hình bảo hiểm: trên 75%
+ Tỷ lệ hộ dân dùng nước hợp vệ sinh;

trên 98%.

3.4. Một số giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh thu hút nguồn
lực xây dựng NTM tại huyện Mỹ Hào những năm 2017-2020
- Giải pháp huy động nguồn lực từ ngân sách Nhà nước
Ngân sách Nhà nước bao gồm ngân sách Trung ương và ngân sách địa
phương. Để huy động nguồn ngân sách Nhà nước phục vụ cho xây dựng NTM
trên địa bàn huyện Mỹ Hào, thời gian tới cần tập trung vào một số giải pháp
chủ yếu sau:
Xây dựng chi tiết phương án chi tiêu tài chính đối với từng hạng mục
công trình đầu tư cho xây dựng NTM trên cơ sở xác định đúng nhu cầu thực tế
của các địa phương. Thông qua đó xác định lượng vốn ngân sách Nhà nước cần
thiết đầu tư.
Có kế hoạch bố trí sử dụng ngân sách Nhà nước theo từng giai đoạn cụ

thể.
Xác định quan điểm, ngân sách Nhà nước chỉ đóng vai trò tổ chức,
khuyến khích và hỗ trợ cho chương trình xây dựng nông thôn mới.
- Giải pháp về nguồn vốn từ nguồn lực địa phương
Các xã đẩy mạnh công tác xử lý đất dôi dư, xen kẹp, đấu giá quyền
sử dụng đất ở. Cùng với thực hiện lồng ghép các nguồn vốn NSNN cần huy
động tối đa nguồn lực của địa phương.

17


Trên cơ sở các đề án, kế hoạch giai đoạn từng ngành như: Đề án kiên
cố hóa trường lớp học, cứng hóa đường giao thông nông thôn kiên cố hóa
kênh mương, phát triển sự nghiệp văn hóa, thể thao... sẽ ưu tiên bố trí ngân
sách hỗ trợ. Các địa phương xây dựng kế hoạch thực hiện hàng năm, bám vào
chương trình NTM để đạt mục tiêu đề ra.
Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân đóng góp công
sức, tiền bạc, vật chất khác trên tinh thần tự nguyện, đồng tình của nhân
dân. Có cơ chế hỗ trợ phù hợp với những hộ hiến nhiều đất.
Các địa phương cũng cần xác định những việc khó, việc phức tạp
để ưu tiên thực hiện trước như dồn điền đổi thửa, chuyển đổi cơ cấu cây
trồng vật nuôi, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất; tập trung vào xây
dựng cơ sở hạ tầng để phục vụ sản xuất như kênh mương, thủy lợi nội
đồng...
- Giải pháp huy động nguồn lực từ sức dân
Việc xây dựng NTM phải xác định dựa vào nội lực của cộng đồng là
chính, Nhà nước đóng vai trò định hướng, hỗ trợ, vì vậy, ngoài việc hỗ trợ kinh
phí của cấp trên, chính quyền cơ sở cần chủ động huy động vốn trong nhân
dân, con em địa phương có khả năng đóng góp xây dựng; huy động vốn đầu tư
của các doanh nghiệp đầu tư trên địa bàn và các thành phần kinh tế khác.

Các khoản đóng góp theo nguyên tắc tự nguyện và đảm bảo dân chủ,
công khai về tài chính các khoản thu chi đầu tư cho xây dựng. Cần thực hiện
đúng tiến độ đề ra, có vốn đến đâu thực hiện đến đó, tránh tình trạng hạng mục
nào cũng làm kể cả khi chưa có vốn, hạng mục nào cũng dở dang, gây lãng phí
kinh phí đầu tư, ảnh hưởng đến chất lượng công trình và dễ phát sinh thắc mắc,
khiếu kiện trong nhân dân.
- Giải pháp huy động nguồn lực từ các tổ chức đoàn thể trong xã hội

18


Để nội dung chương trình xây dựng NTM đến được với người dân
thông qua các tổ chức đoàn thể trong xã hội như Hội Nông dân, Hội Phụ nữ,
Đoàn Thanh niên... thì công tác tuyên truyền đóng một vai trò rất quan trọng.
Tuyên truyền để các cán bộ của các tổ chức đoàn thể nắm được mục tiêu, nội
dung của chương trình xây dựng nông thôn mới; và thông qua đó tuyên
truyền đến các thành viên trong các tổ chức hội về nội dung chương trình xây
dựng nông thôn mới. Trên cơ sở đó các tổ chức đoàn thể tự tổ chức huy
động nguồn lực của tổ chức mình để đóng góp cho xây dựng nông thôn mới.
Làm sao tạo ra một phong trào sâu rộng về xây dựng NTM để mọi tầng lớp
nhân dân đều có thể hiểu thông suốt và tham gia ủng hộ.
Để làm tốt điều này đòi hỏi phải có hình thức tuyên truyền phong phú,
đa dạng, việc tuyên truyền phải được tổ chức thường xuyên, liên tục với các
hình thức tuyên truyền phổ biến thông qua các phương tiện thông tin địa chúng,
tổ chức các lớp tập huấn, và hình thức tuyên truyền bằng miệng (đây là hình
thức tuyên truyền đang được thực tiễn đánh giá là có hiệu quả nhất).
Thông qua các đồng chí cán bộ chủ chốt của các tổ chức đoàn thể ở
các thôn trực tiếp gặp gỡ người dân, vận động nhân dân và lắng nghe, trả lời
mọi yêu cầu, thắc mắc của người dân, để người dân nhận thức sâu sắc về việc
xây dựng NTM là một chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước,

mang lại nhiều lợi ích cho người dân và cần có sự tham gia đóng góp của mỗi
gia đình, mỗi cá nhân thì mới thành công.
- Giải pháp huy động nguồn lực từ các chương trình phối hợp và lồng
ghép ở nông thôn
Để thực hiện giải pháp này, Ban chỉ đạo thực hiện chương trình Mục
tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới

thành lập các

tổ công tác đi kiểm

tra việc thực hiện các chương trình, dự án đầu tư cho phát triển NNNT trên địa

19


bàn. Trên cơ sở đó xác định mức kinh phí hỗ trợ từ các chương trình, dự án cho
xây dựng nông thôn mới.
- Giải pháp sử dụng nguồn lực hiệu quả và hợp lý
Để hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM thì việc sử dụng nguồn lực
một cách hiệu quả và hợp lý là điều rất quan trọng.
Để làm tốt điều này, đòi hỏi đội ngũ cán bộ Ban quản lý xây dựng
NTM ở các xã, Ban phát triển ở các thôn phải được lựa chọn những người có
trình độ, năng lực và tâm huyết với công việc để chắc chắn rằng nguồn lực cho
xây dựng NTM được sử dụng có hiệu quả và đúng mục đích.
Việc quản lý và sử dụng nguồn lực phải được thực hiện một cách công
khai, dân chủ trong từng hoạt động. Mọi hoạt động trong huy động và sử dụng
nguồn lực cho xây dựng NTM phải dựa trên cơ sở nguyện vọng chính đáng của
nhân dân, phát huy tinh thần dân chủ của nhân dân, phát huy cao nhất cộng
đồng trách nhiệm tham gia xây dựng nông thôn mới, thực hiện triệt để nguyên

tắc “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân hưởng lợi”.

20


KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Thư nhất: Nghiên cứu đã hệ thống hóa, phân tích cơ sở lý luận và thực
tiễn của việc thu hút nguồn lực xây dựng nông thôn mới; cụ thể hóa cho địa
bàn huyện huyện Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên trên cơ sở khoa học.
Thứ hai: Nghiên cứu đã đánh giá thực trạng huy động và sử dụng
nguồn lực cho xây dựng NTM tại huyện Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên thời gian
qua, bao gồm các nội dung: huy động nguồn lực từ ngân sách Nhà nước,
nguồn lực từ sức dân, từ các tổ chức đoàn thể trong xã hội, nguồn lực từ các
chương trình phối hợp lồng ghép; và việc sử dụng nguồn lực; đánh giá kết
quả huy động và sử dụng nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới.
Thứ ba: Nghiên cứu có đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả huy động và sử dụng nguồn lực cho xây dựng NTM tại huyện Mỹ Hào
trong thời gian tới, bao gồm: nhóm các giải pháp nâng cao hiệu quả huy
động nguồn lực: giải pháp huy động nguồn lực từ ngân sách, giải pháp huy
động nguồn lực từ sức dân, từ các tổ chức đoàn thể trong xã hội và từ các
chương trình, dự án phát triển nông nghiệp nông thôn; nhóm các giải pháp
sử dụng ngân sách hiệu quả và hợp lý.
2. Kiến nghị
2.1. Kiến nghị với tỉnh
2.2. Kiến nghị với Trung ương

21