Nâng cao chất lượng công tác tư tưởng của Đảng bộ thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên giai đoạn 20152020”

MỤC LỤC
- Toàn Đảng bộ trước hết là cán bộ cấp uỷ từ thành phố đến cơ sở, cán bộ
chủ chốt các ngành, các cấp, các đoàn thể kiên quyết thực hiện: nói đi đôi
với làm, mỗi cán bộ, đảng viên và gia đình phải thực sự là tấm gương về
mọi mặt cho quần chúng noi theo............................................................32
- Chăm lo xây dựng cán bộ, cơ quan chuyên trách thực hiện công tác tư
tưởng của Đảng bộ; Ban Tuyên giáo Thành uỷ, các cơ quan hoạt động
trên lĩnh vực tuyên truyền, đảm bảo đủ về số lượng và chất lượng, có kiến
thức năng lực, trình độ kinh nghiệm thực tiễn, đáp ứng yêu cầu đòi hỏi
đặt ra trong tình hình nhiệm vụ của hiện nay...........................................35
- Thường xuyên làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng nâng cao
tinh thần cảnh giác chống “Diễn biến hoà bình”, kết hợp với chống bạo
loạn lật đổ chế độ xã hội của các thế lực thù địch, phản động. Thường
xuyên bám sát cơ sở, nắm chắc diễn biến tư tưởng của cán bộ, đảng viên
và nhân dân, nắm bắt dư luận xã hội, kịp thời phát hiện và giải quyết
những vấn đề nổi cộm, bức xúc ở cơ sở. Chú trọng công tác tư tưởng ở
các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nâng cao cảnh giác, kịp thời phát
hiện và xử lý những thông tin thất thiệt, sai lệch hòng gây chia rẽ trong
nhân dân...................................................................................................39
- Thực hiện mở rộng thông tin, bảo đảm quyền được thông tin của cán bộ,
đảng viên và nhân dân. Thông tin kịp thời có định hướng để nâng cao dân
trí, hướng dẫn dư luận, chủ động ngăn chặn và đấu tranh với những luồng
thông tin sai lệch, các luận điệu xuyên tạc phản động.............................39


LỜI CẢM ƠN
Sau một năm học tập và rèn luyện tại Học viện chính trị khu vực I, được sự
đồng ý của Ban Giám đốc học viện và Ban Tổ chức Tỉnh ủy Điện Biên tôi lựa
chọn đề án: “Nâng cao chất lượng công tác tư tưởng của Đảng bộ thành
phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên giai đoạn 2015-2020” làm đề án tốt
nghiệp chương trình Cao cấp lý luận chính trị.

Để hoàn thành đề án này, tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy giáo, cô giáo
Học viện Chính trị khu vực I đã nhiệt tình giảng dạy, truyền đạt kiến thức trong
suốt thời gian của khoá học, đặc biệt là PGS,TS Lê Bỉnh - Giảng viên khoa Triết
học - Học viện Chính trị khu vực I đã giúp đỡ, hướng dẫn tôi nghiên cứu, hoàn
thiện đề án.
Xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của các đồng chí Lãnh đạo
Ban Tuyên giáo Thành ủy, Văn phòng Thành ủy Điện Biên Phủ, tỉnh Điện
Biên đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành đề án.
Tôi kính mong tiếp tục nhận được sự quan tâm, góp ý, giúp đỡ của các
thầy cô giáo cùng các đồng nghiệp để hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập,
nghiên cứu và công tác tiếp theo.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày 18 tháng 6 năm 2015
Tác giả đề án

Bùi Thị Phương Thúy


1

A. MỞ ĐẦU
1. Lý do xây dựng Đề án
Tư tưởng là một bộ phận của hình thái ý thức xã hội, chịu sự chi phối
của tồn tại xã hội song có tác động trở lại rất lớn đến sự phát triển của xã hội.
Nắm bắt được quy luật đó, từ khi ra đời đến nay, trong quá trình lãnh đạo cách
mạng nước ta, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi trọng công tác tư
tưởng. Công tác tư tưởng luôn giữ vị trí đặc biệt quan trọng, góp phần to lớn
vào việc tạo nên sự thống nhất cao trong Đảng và toàn thể nhân dân, phấn đấu
cho mục tiêu cao cả của cách mạng. Công tác này luôn được coi là một bộ
phận trọng yếu của công tác xây dựng Đảng, luôn song hành với việc thực

hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Từ khi Đảng ta ra đời đến nay, những thành quả trong công tác tư tưởng của
Đảng luôn có ý nghĩa mở đường và tạo nên sức mạnh to lớn, đưa dân tộc ta
vượt qua mọi khó khăn, thách thức, giành những thắng lợi mang tính bước
ngoặt trong sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước, vì mục tiêu
dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Thực hiện công cuộc đổi mới toàn diện đất nước do Đảng ta khởi
xướng và lãnh đạo, đất nước ta đã và đang đạt được nhiều thành tựu có ý
nghĩa lịch sử; từ một nước nghèo, kém phát triển, nước ta bước vào hàng ngũ
những nước đang phát triển có thu nhập trung bình, chính trị - xã hội ổn định,
đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng được nâng cao, độc
lập dân tộc, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững.
Trong giai đoạn hiện nay, trước những biến đổi nhanh chóng, phức tạp
của tình hình thế giới và trong nước có rất nhiều khó khăn thách thức, tác
động không nhỏ tới tư tưởng, tình cảm của cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác tư tưởng của Đảng thật sự là


2

một vấn đề cấp bách, nhằm tăng cường sức chiến đấu và sự lãnh đạo của
Đảng, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Hoà chung trong xu thế phát triển đó, trong những năm qua, công tác
chính trị tư tưởng trên địa bàn thành phố Điện Biên Phủ được Đảng bộ thành
phố Điện Biên Phủ hết sức quan tâm lãnh đạo thực hiện và đạt được nhiều
thành tựu đáng ghi nhận; góp phần tăng cường sự đoàn kết thống nhất trong
đảng, sự đồng thuận trong xã hội, góp phần vào việc thúc đẩy triển kinh tế,
văn hóa, xã hội, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trên địa bàn thành phố
phát triển vững mạnh.
Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác tư tưởng trên

địa bàn thành phố Điện Biên Phủ vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, yếu kém cần
phải khắc phục, đó là:
Việc tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước, nhiệm vụ chính trị của địa phương được tiến hành
thường xuyên nhưng hiệu quả ở một số nội dung chưa cao; đôi khi còn
mang tính hình thức, chưa thực sự thấm sâu vào đời sống; công tác nắm bắt
dư luận xã hội, tâm tư tình cảm, nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và nhân
dân trên địa bàn thành phố ở một số cấp ủy hiệu quả còn thấp; đội ngũ cán bộ
làm công tác tuyên giáo còn thiếu và chưa có nhiều kinh nghiệm, hầu hết báo
cáo viên đều hoạt động kiêm nhiệm, hoạt động báo cáo viên, tuyên truyền
miệng ở các đảng bộ, chi bộ trực thuộc không đồng đều, còn nhiều hạn chế ;
việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh theo tinh thần
Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XI) chưa có những chuyển biến
rõ nét; hiện nay 9/9 xã, phường của thành phố chưa có cán bộ chuyên trách
làm công tác Tuyên giáo ...
Chính vì vậy, việc nghiên cứu, đánh giá đúng thực trạng và đưa ra
những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác tư tưởng trên địa bàn


3

thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên trong thời gian tới là yêu cầu mang
tính cấp thiết.
Xuất phát từ thực trạng công tác tư tưởng trên địa bàn thành phố và là
một cán bộ công tác ở Ban Tuyên giáo, tôi chọn vấn đề: “Nâng cao chất
lượng công tác tư tưởng của Đảng bộ Thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện
Biên giai đoạn 2015 - 2020” làm đề án tốt nghiệp chương trình Cao cấp lý
luận chính trị.
2. Mục tiêu của đề án
2.1. Mục tiêu chung

Nâng cao chất lượng công tác tư tưởng của Đảng bộ thành phố Điện
Biên Phủ giai đoạn từ năm 2015 – 2020; nhằm góp phần nâng cao năng lực
lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng trên địa bàn; củng cố tăng
cường lòng tin của cán bộ, Đảng viên và nhân dân đối với Đảng; góp phần
xây dựng Đảng bộ thành phố Điện Biên Phủ trong sạch vững mạnh.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Hàng năm có trên 80% tổ chức đảng đạt trong sạch vững mạnh,
không có tổ chức đảng yếu kém; trên 85% đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ.
- Tổ chức quán triệt nghị quyết kịp thời, đúng kế hoạch, đạt số lượng và
chất lượng; đảm bảo 95% cán bộ, đảng viên và trên 90% hội viên các đoàn
thể được tham gia học tập nghị quyết của Đảng.
- 100% Đảng ủy xã, phường có cán bộ chuyên trách làm công tác Tuyên
giáo;100% cán bộ, đảng viên có đủ tài liệu nghiên cứu, học tập nghị quyết.
- 100% cán bộ tuyên giáo được tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn,
nghiệp vụ.
- Bồi dưỡng, nâng cao nhận thức lý luận chính trị, lòng yêu nước,
yêu quê hương, tình cảm cách mạng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân trên
địa bàn thành phố Điện Biên Phủ.


4

- Sự đồng thuận, nhất trí, tin tưởng và quyết tâm của cán bộ, đảng viên
và nhân dân trong thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của địa phương.
- Phấn đấu 70% tổ dân phố, bản có nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng.
Hàng năm 95% gia đình, 90% tổ dân phố, bản ; 95% cơ quan đạt tiêu chuẩn
văn hóa.
3. Giới hạn Đề án
3.1. Đối tượng nghiên cứu: Công tác tư tưởng của Đảng bộ thành phố
Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên giai đoạn 2010-2015.

3.2. Về không gian: Tại Đảng bộ thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện
Biên, các chi đảng bộ thuộc Đảng bộ thành phố.
3.3. Về thời gian: Xây dựng và thực hiện Đề án từ năm 2015-2020.


5

B. NỘI DUNG ĐỀ ÁN
1. Căn cứ xây dựng đề án
1.1. Cơ sở khoa học
1.1.1. Một số khái niệm có liên quan
- “Tư tưởng”: Là một bộ phận của ý thức xã hội, phản ánh tồn tại xã
hội; là sự phản ánh của hiện thực khách quan, được hình thành bởi ý nghĩ, suy
nghĩ và chỉ đạo hành động của con người.
- “Hệ tư tưởng”: Là hệ thống lý luận, quan điểm tư tưởng của một giai
cấp nhằm bảo vệ lợi ích của giai cấp đó, được biểu hiện thành các quan điểm
chính trị, nhà nước, triết học, văn học nghệ thuật, đạo đức tôn giáo...
Hệ tư tưởng là hệ thống các quan điểm của một giai cấp nhất định phản
ánh quan hệ giữa người với người, con người với tự nhiên, những vấn đề về
xã hội trong quá trình phát triển. Hệ tư tưởng là mục tiêu, chiến lược, sách
lược chỉ đạo hoạt động của giai cấp đó nhằm củng cố, phát triển, bảo vệ hoặc
thay đổi các quan hệ xã hội hiện có.
- “Công tác tư tưởng”: Là hoạt động có chủ đích của một giai cấp, một
chính Đảng, nhằm xác lập, xây dựng, phát triển và hoàn thiện hệ tư tưởng;
truyền bá hệ tư tưởng trong quần chúng, đồng thời định hướng giá trị, tạo
niềm tin và thúc đẩy quần chúng hành động vì lợi ích của mình.
- “Công tác tư tưởng của Đảng”: Là hoạt động có định hướng của
Đảng, nhằm xác lập, phát triển hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa, xây dựng niềm
tin và định hướng giá trị đúng đắn, góp phần đảm bảo cho con người có hành
động tích cực, chủ động, sáng tạo, thực hiện thắng lợi lý tưởng, mục tiêu độc

lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, trước mắt trong giai đoạn hiện nay là đẩy
mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, vì mục tiêu dân giàu,
nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.


6

- “Chất lượng công tác tư tưởng”: Chất lượng công tác tư tưởng được
biểu hiện ở chất lượng của các yếu tố cấu thành. Chất lượng công tác tư tưởng
được biểu hiện ở việc phổ biến, tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, làm cho nó trở thành hệ tư tưởng chiếm địa vị chi phối toàn xã hội.
Đối tượng của công tác tư tưởng có thể là cá nhân, tổ chức hoặc toàn
xã hội. Ở bình diện cá nhân, chất lượng công tác tư tưởng biểu hiện tập trung
ở nhận thức, niềm tin và hành động chính trị tích cực của đối tượng. Ở bình
diện tổ chức và xã hội, chất lượng công tác tư tưởng được biểu hiện ở chất
lượng chính trị của các tổ chức và kết quả thực hiện các nhiệm vụ chính trị
của địa phương, cơ quan, đơn vị và toàn xã hội.
Căn cứ quan trọng nhất để xem xét đánh giá chất lượng công tác tư
tưởng là bản chất giai cấp, mục tiêu, nhiệm vụ công tác tư tưởng của Đảng
nói chung và của từng cơ sở nói riêng.
Trên cơ sở quan niệm về chất lượng công tác tư tưởng nêu trên có thể
xây dựng được hệ thống tiêu chí đánh giá chất lượng công tác tư tưởng ở cơ
sở, như sau:
+ Nhóm tiêu chí về sự lãnh đạo, chỉ đạo công tác tư tưởng (tiêu chí về
chủ thể):
Một là, nhận thức và trách nhiệm của của cấp ủy, chính quyền, đoàn thể
các cấp về công tác tư tưởng.
Hai là, chủ trương, biện pháp, chương trình, kế hoạch tiến hành công
tác tư tưởng.
Ba là, phẩm chất chính trị, đạo đức, trình độ, năng lực chỉ đạo, tổ chức

các hoạt động tư tưởng của cấp uỷ và cơ quan tuyên giáo.
Bốn là, sự chăm lo xây dựng, kiện toàn bộ máy công tác tư tưởng ở cơ sở.


7

Năm là, khả năng của cơ quan tham mưu và cấp uỷ trong giải quyết
những vấn đề tư tưởng nảy sinh, dự báo đúng tình hình và đấu tranh có hiệu
quả trên mặt trận tư tưởng.
+ Nhóm tiêu chí về nội dung, phương thức tiến hành công tác tư
tưởng:
Đánh giá chất lượng nội dung, phương thức tiến hành công tác tư tưởng
phải xem xét ở khía cạnh thực hiện chỉ thị, hướng dẫn của trên và việc vận
dụng sáng tạo của cơ sở. Việc duy trì nền nếp, đi đôi với đổi mới, cập nhật nội
dung, phương pháp, hình thức công tác tư tưởng có thể coi là một tiêu chí
trọng điểm để đánh giá chất lượng công tác tư tưởng. Nội dung đúng đắn,
khách quan, khoa học, ngắn gọn; phương pháp, hình thức phong phú, lôi
cuốn, hấp dẫn là yếu tố bảo đảm cho công tác tư tưởng có chất lượng cao.
+ Nhóm tiêu chí về cơ sở vật chất kỹ thuật, phương tiện công tác tư tưởng:
Cơ sở vật chất, kinh phí, phương tiện là công cụ của chủ thể công tác tư
tưởng. Chất lượng của nó được đo bằng tính năng, tác dụng, độ bền, sự tiện
dụng, mức độ hiện đại và được lượng hoá thành các tiêu chuẩn kinh tế, kỹ
thuật. Hiện nay, cơ sở vật chất, phương tiện công tác tư tưởng thường được
hình thành từ nguồn trên cấp và nguồn do cơ sở tự bảo đảm. Việc xem xét
chất lượng của chúng, ngoài các tiêu chuẩn về kinh tế, kỹ thuật còn phải chú
ý ở hai điểm: có sử dụng đúng, đủ kinh phí, phương tiện được cấp hay không
và khai thác sử dụng phát huy hiệu qủa như thế nào.
1.1.2. Một số quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng
Hồ Chí Minh về công tác tư tưởng.
Công tác tư tưởng là hoạt động có mục đích của một giai cấp, một

chính đảng, nhằm hình thành, phát triển, truyền bá hệ tư tưởng của giai cấp
trong quần chúng, thúc đẩy quần chúng đi tới hành động.


8

C.Mác - Vị lãnh tụ thiên tài, người thầy của giai cấp vô sản thế giới đã
khẳng định: “Vũ khí của sự phê phán cố nhiên không thể thay thế được sự phê
phán của vũ khí, lực lượng vật chất chỉ có thể bị đánh đổ bằng lực lượng vật
chất. Nhưng lý luận cũng có thể trở thành vật chất một khi nó đã thâm nhập
vào quần chúng”1.
C.Mác quan niệm hệ tư tưởng vừa là một quá trình tự nhiên, vừa là một
quá trình lịch sử xã hội, trong đó, quá trình tư tưởng gắn liền với quá trình
hoạt động vật chất. Mác viết: Sự sản xuất ra những ý niệm, những quan niệm
và ý thức thì lúc đầu trực tiếp gắn liền với hoạt động vật chất và sự giao tiếp
vật chất của con người. Đến khi xã hội phân chia thành giai cấp và tổ chức
trong nhà nước thì bắt đầu sản xuất ra hệ tư tưởng để bảo vệ lợi ích của giai
cấp mình. Các quá trình tư tưởng do giai cấp thống trị thực hiện thường chi
phối toàn bộ các lĩnh vực hoạt động, nhằm tác động vào toàn bộ ý thức xã
hội; từ giáo dục phổ thông đến giáo dục đại học, từ cung cấp thông tin đến
giáo dục lý luận, từ sáng tác văn học nghệ thuật đến bồi dưỡng phẩm chất đạo
đức, định hướng giá trị về lý tưởng, lối sống và nhân cách. Tất cả các lĩnh vực
đó đều thuộc về hoạt động tư tưởng của một giai cấp. Song, chỉ có bộ phận
nào gắn liền trực tiếp với hoạt động sống trên cơ sở hệ tư tưởng, phản ánh lợi
ích giai cấp chủ đạo mới thuộc về công tác tư tưởng.
Như vậy, công tác tư tưởng hình thành từ khi xã hội có giai cấp và phát
triển trong quá trình lịch sử loài người. Mọi chính đảng, nhà nước đều tiến
hành công tác tư tưởng, coi đó là hoạt động quan trọng vào bậc nhất của
mình, sử dụng mọi tinh hoa văn hoá, mọi phát minh khoa học mới nhất, kể cả
những thành tựu công nghệ tiên tiến nhất cho công tác tư tưởng. Khi Đảng

giành được chính quyền thì công tác tư tưởng trở thành một bộ phận cấu
thành của hoạt động nhà nước, hoạt động của hệ thống chính trị.
1

. C.Mác, Ăngnghen, Tập 1, Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1980, tr. 25.


9

Là lãnh tụ kiệt xuất của giai cấp vô sản, V.I. Lênin hết sức coi trọng và
đánh giá cao vị trí, vai trò của công tác tư tưởng, lý luận trong sự nghiệp cách
mạng xã hội chủ nghĩa và xây dựng CNXH. Theo quan điểm VI.Lênin, công
tác tư tưởng của Đảng Cộng sản bao gồm ba bộ phận cơ bản hay ba loại hình
cơ bản: Công tác lý luận, công tác tuyên truyền và cổ động. Ba hình thái này
là ba bộ phận cấu thành của một quá trình thống nhất trong hoạt động tư
tưởng của Đảng, chúng có mối quan hệ nội tại, tác động biện chứng lẫn nhau.
Sản phẩm của hoạt động lý luận là nội dung, mục đích của hoạt động tuyên
truyền, cổ động. Thực tiễn của hoạt động tuyên truyền, cổ động là cơ sở để
phát triển có hiệu quả hoạt động lý luận. Tuy nhiên, từng loại hình có tính độc
lập tương đối, có nội dung, đặc điểm và vai trò cụ thể trong quá trình hoạt
động tư tưởng của Đảng.
Để công tác tư tưởng đạt hiệu quả cao, V.I. Lênin đã nêu ra một cách cụ
thể, sinh động những biện pháp tổ chức để tiến hành công tác tư tưởng phù
hợp với tình hình kinh tế-xã hội của đất nước, thậm chí của từng địa phương,
từng dân tộc, phù hợp với những đối tượng khác nhau về lứa tuổi, giới tính,
nghề nghiệp v.v... Một trong những nguyên tắc quan trọng của công tác tư
tưởng là phải gắn việc tuyên truyền lý tưởng với việc đem lại những lợi ích
thiết thực trong đời sống thường ngày cho quần chúng nhân dân lao động.
Là người sáng lập và rèn luyện Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch Hồ
Chí Minh đã luôn khẳng định: “Đảng muốn vững, thì phải có chủ nghĩa làm

cốt, trong Đảng ai cũng phải hiểu, ai cũng phải theo chủ nghĩa ấy. Đảng mà
không có chủ nghĩa cũng như người không có trí khôn, tàu không có bàn chỉ
nam”2. Trong công tác xây dựng đảng về tư tưởng, Người rất coi trọng công
tác giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên, Chủ tịch

22

Hồ Chí Minh Toàn tập, Tập 2, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995, tr 268.


10

Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Đạo đức là cái gốc của người cách mạng”, “Đảng
ta là đạo đức là văn minh”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chú trọng tăng cường giáo dục lý luận chủ
nghĩa Mác - Lênin, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước,
phát triển hệ tư tưởng của giai cấp công nhân. Người coi trọng mở rộng dân
chủ, tăng tính giáo dục, thuyết phục trong công tác tư tưởng của Đảng; thực
hiện dân chủ là phương châm cơ bản của công tác tư tưởng. Người luôn nhắc
nhở, phòng ngừa, phê phán những biểu hiện quan liêu, áp đặt tư tưởng, vi
phạm quyền làm chủ của đảng viên và nhân dân. Trong công tác tư tưởng,
người cán bộ phải có ý thức trách nhiệm, “Chống thói ba hoa”, “Phải có lập
trường vững vàng: ta, bạn, thù”3 rõ rệt. Quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh
thể hiện rõ nguyên tắc tính khoa học của công tác tư tưởng. Theo Người, đời
sống tư tưởng, tinh thần bao giờ cũng tồn tại, vận động theo những quy luật
đặc thù, do đó phải đặt những hoạt động tư tưởng trong mối quan hệ biện
chứng với đời sống chính trị, kinh tế, xã hội, trong những hoàn cảnh lịch sử
cụ thể mới có thể có những chủ trương, phương hướng tác động trên lĩnh vực
tư tưởng sát hợp.
Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng mục tiêu căn bản của công tác tư tưởng

là nhằm nâng cao tính tự giác trong hành động cách mạng của cán bộ, đảng
viên và nhân dân. Công tác tư tưởng cần phải bám sát cơ sở, bám sát thực
tiễn, chống quan liêu hoá, hành chính hoá, hình thức phô trương, cần xem xét
khách quan hiệu quả của công tác tư tưởng, tác động chủ trương, chính sách
với các mặt của đời sống xã hội. Đồng thời, phải tin tưởng nhân dân, tìm hiểu
nhu cầu, lợi ích, nguyện vọng, tâm tư tình cảm của họ, lắng nghe những ý
kiến đúng đắn, tập hợp được những kinh nghiệm, sáng kiến của nhân dân
trong việc thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Có như
3

Hồ Chí Minh Toàn tập, Tập 8, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1986, tr 117.


11

vậy mới nâng cao được chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng, mới trả lời
đúng có sức thuyết phục các vấn đề mới do thực tiễn cuộc sống đặt ra.
Sinh thời chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh phải xây dựng Đảng ta
thật sự trong sạch, vững mạnh. Để làm được điều này, công tác tư tưởng cần
phải chú ý đi đầu, bởi tư tưởng nhận thức bao giờ cũng tác động đến hành
động, chi phối và quyết định cho hành động. Việc xây dựng Đảng trong sạch
vững mạnh về tư tưởng chính là việc làm trong sạch, vững mạnh Đảng ta từ
bên trong, từ cốt lõi.
Công tác xây dựng Đảng về tư tưởng rất đặc biệt, bởi nó nằm trên lĩnh
vực ý thức, tinh thần, tác động vào khía cạnh nhận thức của con người, là hoạt
động rất khó khăn, cần phải có tính chính sác, khoa học, hợp quy luật tâm lý
để thuyết phục mọi người.
1.2. Cơ sở chính trị, pháp lý
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn
xác định công tác tư tưởng là một bộ phận cấu thành rất quan trọng trong toàn

bộ hoạt động của Đảng. Công tác tư tưởng cùng với công tác tổ chức góp
phần xây dựng Đảng thành đội tiền phong chiến đấu của giai cấp công nhân.
Vì vậy, nâng cao chất lượng công tác tư tưởng luôn được Đảng ta xác định là
một trong những nhiệm vụ trọng tâm của công tác xây dựng Đảng trong giai
đoạn hiện nay.
Đại hội VI của Đảng (1986), Đại hội mở đầu thời kỳ đổi mới đất nước,
tạo cơ sở cho đổi mới về công tác tư tưởng. Đại hội lần thứ VII (1991) đã
khẳng định: Chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư
tưởng và kim chỉ nam cho hành động cách mạng của Đảng và cách mạng Việt
Nam. Đại hội thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên
chủ nghĩa xã hội. Đây là mốc đánh dấu bước tiến mới về tư duy lý luận của
Đảng và cũng đặt ra cho công tác tư tưởng của Đảng những nhiệm vụ mới.


12

Đại hội VIII (1996) chủ trương đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước. Với sự ra đời của Hội đồng Lý luận Trung ương và các Nghị
quyết của Trung ương, Bộ chính trị về văn hoá - văn nghệ, về tuyên truyền
đối ngoại, tuyên truyền miệng, về báo chí, xuất bản, về đấu tranh chống các
quan điểm sai trái, bảo vệ Cương lĩnh, Điều lệ và đường lối của Đảng, tiến
hành cuộc vận động xây dựng và chỉnh đốn Đảng. Công tác tư tưởng của
Đảng được định hướng rõ hơn với nhiệm vụ nặng nề và quan trọng hơn.
Nghị quyết Trung ương 3 (khoá VII), Nghị quyết Trung ương 6 lần 2
(khoá VIII) nêu những nội dung cơ bản của công tác tư tưởng phục vụ nhiệm
vụ đổi mới, chỉnh đốn Đảng.
Nhiều chỉ thị của Ban Bí thư, Bộ Chính trị, kết luận của Thường vụ Bộ
Chính trị chỉ đạo những lĩnh vực cụ thể của công tác tư tưởng như: Chỉ thị 08
về công tác báo chí xuất bản, Chỉ thị 11 về công tác thông tin đối ngoại,
Thông báo số 71 về việc tăng cường lãnh đạo đối với công tác tuyên truyền

miệng, Kết luận của Hội nghị Trung ương 3 về bảo vệ nền tảng tư tưởng,
Cương lĩnh, đường lối của Đảng.
Đại hội IX của Đảng (2001) đã đánh giá thành tựu 15 năm đổi mới, xác
định rõ hơn con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Nghị quyết Đại hội
đã chỉ rõ công tác tư tưởng, công tác lý luận còn yếu kém bất cập và đề ra
nhiệm vụ: Toàn Đảng nghiêm túc học tập chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng
Hồ Chí Minh, nâng cao đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân, chống
tư tưởng cơ hội thực dụng, đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống tham nhũng, quan
liêu làm trong sạch đội ngũ cán bộ, đảng viên. Đặc biệt, tại Hội nghị lần thứ
12, Ban Chấp hành Trung ương khoá IX đã đánh giá lại tình hình tư tưởng,
công tác tư tưởng của Đảng, kết luận những vấn đề cơ bản về tư tưởng, đề ra
những nhiệm vụ và giải pháp tiếp tục làm tốt hơn nữa công tác tư tưởng trong
Đảng và trong nhân dân tạo ra sự đồng thuận trong xã hội để tiếp tục sự


13

nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước trong điều
kiện nền kinh tế thị trường, mở cửa, hội nhập quốc tế.
Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X, Đảng ta đánh giá công tác tư
tưởng trong tình hình mới như sau: “Công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư
tưởng được coi trọng. Đã từng bước đổi mới công tác giáo dục tư tưởng chính
trị, nghiên cứu, học tập các Nghị quyết của Đảng, tuyên truyền giáo dục chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Công tác tư tưởng đã góp phần
nâng cao nhận thức, tính tích cực của cán bộ đảng viên, nâng cao lòng tin của
nhân dân vào đường lối đổi mới, tạo sự nhất trí trong Đảng và sự đồng thuận
trong xã hội. Tuy nhiên, công tác giáo dục chính trị, tư tưởng còn nhiều hạn
chế, thiếu sót; tính định hướng, tính chiến đấu, tính thuyết phục và hiệu quả
chưa cao; thiếu chủ động và sắc bén trong đấu tranh chống “diễn biến hoà
bình". Công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống còn chung

chung, kém hiệu quả. Công tác nghiên cứu lý luận còn yếu, chưa theo kịp yêu
cầu của công cuộc đổi mới”.
Nghị quyết Trung ương 5 khóa X về công tác tư tưởng, lý luận và báo
chí chỉ rõ: Công tác tư tưởng là một bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng
trong toàn bộ hoạt động của Đảng; là lĩnh vực trọng yêu để xây dựng, bồi đắp
nền tảng chính trị của chế độ; có vai trò đi trước, mở đường trong sự nghiệp
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; đóng vai trò quan trọng trong
việc bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh,
quan điểm, đường lối của Đảng; làm cho hệ tư tưởng của Đảng, những giá trị
tốt đẹp truyền thống, những tinh hoa văn hóa thế giới chiếm vị trí chủ đạo
trong đời sống tinh thần xã hội.
Đánh giá những thành tựu của công tác tư tưởng, lý luận thời gian qua,
Đại hội XI của Đảng khẳng định: “…Công tác tuyên truyền, giáo dục chính
trị tư tưởng có đổi mới. Coi trọng hơn nhiệm vụ xây dựng đạo đức trong cán


14

bộ, đảng viên và nhân dân; tập trung chỉ đạo có kết quả bước đầu Cuộc vận
động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, gắn với nhiệm
vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng; chủ động hơn trong đấu tranh chống “diễn biến
hòa bình”, bác bỏ các quan điểm sai trái, luận điệu tuyên truyền của các thế
lực thù địch”.
Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng (2011) xác định: “Tiếp
tục đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao hơn nữa tính chiến đấu, tính
thuyết phục, hiệu quả của công tác tư tưởng, tuyên truyền, học tập chủ nghĩa
Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước... Xây dựng và thực hiện quy định mọi đảng
viên có trách nhiệm trực tiếp làm công tác tư tưởng. Cán bộ chủ chốt cấp uỷ
đảng phải thường xuyên tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với nhân dân, chủ động

nắm bắt, đánh giá, dự báo diễn biến tư tưởng của cán bộ, đảng viên và có biện
pháp giải quyết kịp thời…”4.
Nghị quyết 37- NQ/TW, ngày 9-10-2014 của Bộ Chính trị về công tác
lý luận và định hướng nghiên cứu đến năm 2030 đã nhận định về kết quả sau
hơn 20 năm thực hiện Nghị quyết số 01-NQ/TW, ngày 28-3-1992 của Bộ
Chính trị khóa VII đề ra Các biện pháp chủ yếu đẩy mạnh công tác lý luận từ
nay đến năm 2030.
1.3. Cơ sở thực tiễn
Những năm qua công tác tư tưởng luôn luôn nắm vững việc kiên định
chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ
nam cho hành động của Đảng ta. Đây là bước phát triển hết sức quan trọng
trong nhận thức lý luận, chính trị, tư tưởng, đảm bảo cho Đảng lãnh đạo công
cuộc đổi mới giành thắng lợi, không lệch hướng xã hội chủ nghĩa và giữ vững
bản sắc dân tộc.
4

Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Nxb CTQG, tr.256.


15

Có thể khẳng định rằng lòng tin của nhân dân đối với chế độ, với Đảng
tiếp tục được phát huy, là nhân tố cốt lõi tạo nên mặt thuận của công tác tư
tưởng. Toàn Đảng, toàn dân vẫn kiên định con đường phát triển đất nước, gắn
độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội, kiên định mục tiêu “Dân giàu, nước
mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, công tác tư tưởng còn bộc lộ
những hạn chế, yếu kém, đó là: “Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên,
trong đó có những đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, quản lý, kể cả một số cán bộ
cao cấp, suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống với những biểu

hiện khác nhau về sự phai nhạt lý tưởng…” 5; Công tác tư tưởng chưa xây
dựng được chiến lược tư tưởng - văn hoá thiếu dự báo tình hình tư tưởng để
đề ra phương hướng nhiệm vụ cho công tác tư tưởng, còn lúng túng cả về nội
dung, phương pháp, hình thức tổ chức. Công tác tuyên truyền, giáo dục, quản
lý văn hoá chưa tốt, đấu tranh lý luận chưa sắc bén, còn bị động, thiếu sâu sát,
sức thuyết phục chưa cao. Công tác tuyên truyền ở cơ sở xã, phường, ở miền
núi còn nhiều hạn chế, phương tiện làm việc còn khó khăn, công tác kiểm tra
thực hiện các quyết định của Đảng về lĩnh vực tư tưởng chưa được coi trọng
đúng mức. Vì vậy công tác tư tưởng trên đây đặt ra đối với các cấp uỷ Đảng và
đội ngũ những người làm công tác tư tưởng phải nỗ lực hơn nữa đáp ứng được
yêu cầu nhiệm vụ công tác tư tưởng trong thời gian tới.
Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, nhất là trong 5 năm gần đây,
công tác tư tưởng ở Đảng bộ thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên đạt
được nhiều kết quả quan trọng: Các cấp ủy từ thành phố đến cơ sở triển khai,
quán triệt và tổ chức thực hiện kịp thời, nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của
Đảng, tạo được sự thống nhất trong nhận thức và hành động; công tác sơ kết,
tổng kết, phát hiện và tuyên truyền các mô hình, điển hình tiên tiến, gương
5

Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Hội nghị lần thứ IV BCHTW Đảng khóa XI, Nxb CTQG, tr.22.


16

người tốt, việc tốt có nhiều đổi mới, chất lượng được nâng lên; công tác giáo
dục đạo đức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân gắn với thực hiện Chỉ thị 03CT/TW về “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh” và thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) đạt được
nhiều kết quả. Việc theo dõi, nắm bắt diễn biến tư tưởng và định hướng công tác
tư tưởng trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân được coi trọng...
Những kết quả đạt được trong công tác tư tưởng đã góp phần thúc

đẩy kinh tế - xã hội trên địa bàn thành phố phát triển, đời sống của nhân
dân ngày được nâng cao. Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị
được tăng cường…
Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tư tưởng trên địa
bàn thành phố Điện Biên Phủ vẫn còn những hạn chế, yếu kém, đó là:
- Việc tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước được tiến hành thường xuyên nhưng ở một số nội dung cụ
thể hiệu quả chưa cao, chưa thực sự thấm sâu vào đời sống. Công tác tuyên
truyền chưa cung cấp kịp thời những thông tin cần thiết cho cán bộ, đảng
viên, nhất là các đồng chí đảng viên về hưu và đồng bào các dân tộc thiểu số.
- Công tác tổ chức học tập, quán triệt chỉ thị, nghị quyết của Đảng ở
một số đơn vị chậm đổi mới, chất lượng chưa cao; việc xây dựng chương
trình hành động, kế hoạch thực hiện của một số cấp ủy còn chung chung, chưa
sát với tình hình thực tế của địa phương, cơ quan, đơn vị.
- Việc lựa chọn những nội dung thiết thực, cụ thể trong học tập, làm
theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh gắn với việc thực hiện kế hoạch sửa
chữa, khắc phục những hạn chế, khuyết điểm được chỉ ra theo tinh thần nghị
quyết TW 4 (khóa XI) và những hạn chế, khuyết điểm mới phát sinh ở một số
đơn vị chưa có nhiều chuyển biến rõ nét.


17

- Công tác nắm bắt diễn biến tư tưởng và tâm trạng xã hội trong cán bộ,
đảng viên và các tầng lớp nhân dân có lúc, có nơi, có thời điểm chưa kịp thời.
- Hoạt động báo cáo viên, tuyên truyền miệng ở các chi, đảng bộ trực
thuộc Thành ủy không đồng đều, còn nhiều hạn chế.
Thực trạng công tác tư tưởng ở Đảng bộ thành phố Điện Biên Phủ nêu
trên là chưa đáp ứng được với yêu cầu, nhiệm vụ chính trị của địa phương
trong giai đoạn cách mạng mới. Như vậy, việc xây dựng và thực hiện đề án

“Nâng cao chất lượng công tác tư tưởng của Đảng bộ thành phố Điện Biên Phủ,
tỉnh Điện Biên giai đoạn 2015 - 2020” còn xuất phát thực tiễn của địa phương.
2. Nội dung thực hiện đề án
2.1. Bối cảnh thực hiện đề án
2.1.1. Bối cảnh chung
Trong tình hình hiện nay, với một số đặc điểm mới nổi bật tác động rất
lớn đến hoạt động tư tưởng đó là: Tình hình thế giới và khu vực đang có
những diễn biến phức tạp, chứa đựng yếu tố khó lường; sự phát triển mạnh xu
hướng toàn cầu hóa kinh tế, tác động sâu rộng đến giao lưu hợp tác văn hóa,
sự bùng nổ của cách mạng khoa học công nghệ, nhất là sự phát triển nhảy vọt
của công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới, công nghệ thông tin, công
nghệ giải trí… Cuộc đấu tranh giai cấp, đấu tranh dân tộc, xung đột dân tộc,
sắc tộc, tôn giáo, nhất là sự cạnh tranh gay gắt thị trường kinh tế cũng như
cuộc đấu tranh giải quyết những vấn đề toàn cầu…
Mặt khác nguy cơ tụt hậu xa hơn về kinh tế, Việt Nam đang đối mặt với
những âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, tình trạng suy
thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức lối sống của một bộ phận không nhỏ cán
bộ đảng viên, đó là những nhân tố tiềm ẩn có thể gây mất ổn định chính trị
nếu không kịp thời đấu tranh, xử lý ngăn chặn. Trình độ năng lực của đội ngũ


18

làm công tác tư tưởng còn hạn chế, mặt khác chế độ đãi ngộ, phương tiện hoạt
động có khó khăn.
Trước tình hình đó, Đảng và Nhà nước ta đã kịp thời điều chỉnh mục
tiêu và nhiệm vụ trọng tâm theo hướng tập trung ưu tiên kiềm chế lạm phát,
ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng hợp lý, bảo đảm an sinh xã hội...
Quốc hội đã ban hành các nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội,
Chính phủ đã quản lý, điều hành quyết liệt thực hiện các nghị quyết của Đảng

và Nhà nước phù hợp với thực tế tình hình của thế giới, khu vực, đất nước.
Đồng thời, toàn Đảng, các ngành, các cấp đã dành nhiều thời gian, công sức
để triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI về “Một số vấn đề
cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt Nam, đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh theo tinh thần Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị, Chỉ thị 36CT/TW của Bộ Chính trị và các văn bản của cấp trên về Đại hội Đảng bộ các
cấp tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng.
Hiện nay, trong điều kiện bùng nổ thông tin và các phương tiện truyền
thông, đặc biệt là những cố gắng của đội ngũ cán bộ Tuyên giáo, đội ngũ Báo
cáo viên, tuyên truyền viên đã chuyển tải khá nhiều thông tin đa dạng về đến
địa bàn cơ sở của thành phố Điện Biên Phủ. Có thể nhận diện những nhân tố
tác động đến công tác tư tưởng ở Đảng bộ thành phố hiện nay bao gồm:
- Những diễn biến của tình hình chính trị, kinh tế thế giới, cả mặt tích
cực và tiêu cực, phức tạp.
- Những thông tin trong nước về những thành tựu của công cuộc đổi
mới, tạo nên dòng thông tin tích cực, chính thống. Bên cạnh đó các hiện
tượng tiêu cực xã hội, nhất là nạn tham nhũng, quan liêu, hách dịch, nhũng
nhiễu của một bộ phận cán bộ viên chức thoái hoá biến chất... đang trực tiếp
tác động hàng ngày vào chính trị và tâm lý xã hội của các tầng lớp nhân dân.


19

- Những chủ trương cụ thể của thành phố có tác động trực tiếp đến quyền
lợi thiết yếu của người dân, nhất là với những vấn đề nhạy cảm như: Việc giải
quyết thắc mắc khiếu kiện của dân chậm trễ, kéo dài; công tác quy hoạch,
quản lý đô thị, quản lý đất đai, giải phóng mặt bằng còn nhiều bất cập; một số
cán bộ thoái hóa biến chất, tham nhũng, khiến người dân lương thiện bất bình.
Thanh tra kết luận chậm, hoặc sau đó lại chậm xử lý hoặc xử lý không công
bằng; một số chủ trương, chính sách, chế độ có liên quan đến dân sinh còn

thiếu đồng bộ, thiếu nhất quán, có điểm lạc hậu nhưng chậm sửa chữa; một số
chủ trương có liên quan tới lợi ích cán bộ, đảng viên và nhân dân nhưng
người dân chưa được bàn bạc, chưa nhất trí; hiện tượng quan liêu, nắm tình
hình chậm, báo cáo thiếu trung thực, cắt xén thông tin, làm lạc hướng chỉ đạo,
mất tính chính xác, nhanh nhạy...
Nhìn một cách tổng quát, trên địa bàn thành phố Điện Biên Phủ trong
những năm qua, những nhân tố tác động mang tính tích cực là chủ yếu. Rõ rệt
nhất là tác động của những thành tựu của công cuộc đổi mới đã tạo niềm tin
của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành của chính quyền. Trong
vòng 5 năm trở lại đây, kinh tế của thành phố đều tăng trưởng khá; hàng năm
đã giải quyết được hàng nghìn lao động có việc làm; mức sống của dân cư
từng bước được ổn định và cải thiện, giáo dục, y tế và các vấn đề xã hội có
chuyển biến tốt, an ninh - quốc phòng được giữ vững... Tuy nhiên, công tác tư
tưởng trên địa bàn thành phố cũng phải đối mặt với những thách thức không
nhỏ. Trong bối cảnh chung ấy, công tác tư tưởng ở Đảng bộ thành phố xác
định là phải quán triệt và vận dụng thật tốt những phương châm cơ bản của
công tác tư tưởng mà Đảng ta đã đề ra, cố gắng đi đến tận cùng của những
phương châm đó, để đạt hiệu quả cao nhất.
2.1.2. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của thành phố Điện
Biên Phủ


20

Thành phố Điện Biên Phủ được thành lập ngày 18/4/1992, là trung tâm
chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội của tỉnh Điện Biên, giao thông thuận tiện
so với các huyện thuộc tỉnh Điện Biên; có di tích lịch sử chiến thắng Điện
Biên Phủ, giàu bản sắc văn hóa các dân tộc Tây Bắc, là những tiềm năng lợi
thế để phát triển. Thành phố Điện Biên Phủ nằm trong khu thung lũng Mường
Thanh (đây là thung lũng có địa hình bằng phẳng thuận lợi cho phát triển kinh

tế), với chiều dài 20 km, chiều rộng 6 km, phía Đông giáp huyện Điện Biên
và huyện Điện Biên Đông, phía Tây, Nam và Bắc giáp Huyện Điện Biên với
diện tích tự nhiên 6.427,1 ha, dân số trên 56.000 nghìn người, gồm 14 dân tộc
sinh sống trên địa bàn 7 phường, 2 xã. Tháng 8/2010 Đảng bộ thành phố Điện
Biên Phủ tiến hành Đại hội Lần thứ V, nhiệm kỳ 2010-2015; Bầu ban chấp
hành gồm 47 đồng chí, Ban thường vụ 13 đồng chí. Toàn Đảng bộ thành phố
có 49 chi, đảng bộ trực thuộc (9 đảng bộ xã, phường; 10 đảng bộ thuộc khối
cơ quan, doanh nghiệp; 30 chi bộ trực thuộc), 272 chi bộ trực thuộc Đảng bộ
cơ sở, 4.393 đảng viên. Chất lượng của tổ chức cơ sở đảng và đảng viên
không ngừng được nâng cao, đủ sức lãnh đạo nhân dân trong toàn thành phố
ở thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá quê hương đất nước.
Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, Đảng bộ thành phố đã xác định
được hướng đi đúng đắn, đó là: Phát huy sức mạnh toàn diện, chuyển dịch cơ
cấu kinh tế theo hướng: Thương mại, dịch vụ, du lịch; Công nghiệp, tiểu thủ
công nghiệp, xây dựng; Nông, Lâm nghiệp; kinh tế của thành phố phát triển
khá nhanh nhưng chưa bền vững (bình quân kinh tế tăng trưởng 14,2%/năm),
kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội chưa đồng bộ. Đẩy nhanh tốc độ phát triển
kinh tế, đồng thời coi trọng xây dựng Đảng vững mạnh cả ba mặt: chính trị, tư
tưởng và tổ chức, trong đó công tác tư tưởng được xác định là nhiệm vụ quan
trọng hàng đầu. Chính vì vậy, trong những năm qua công tác tư tưởng của


21

Đảng bộ đã được các cấp uỷ Đảng tập trung lãnh đạo, chỉ đạo để thực hiện
các Nghị quyết của Trung ương và của Tỉnh về công tác tư tưởng.
Thành phố thường xuyên nhận được sự quan tâm của Trung ương và
các bộ, ngành; sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân,
Ủy ban nhân dân tỉnh, sự phối hợp giúp đỡ của các sở, ban, ngành, Mặt trận
Tổ quốc, các đoàn thể tỉnh.

Quan hệ đối ngoại của thành phố được tăng cường mở rộng. Hệ thống
chính trị được củng cố kiện toàn, hoạt động có hiệu quả. Trình độ, năng lực
của đội ngũ cán bộ, đảng viên ngày càng được nâng lên. Nhân dân các dân tộc
có truyền thống đoàn kết tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng.
Những năm gần đây cùng với sự phát triển chung của đất nước, giá đất
trên địa bàn thành phố Điện Biên Phủ tăng do đó có xảy ra nhiều tranh chấp
về đất đai, có nhiều khiếu nại, tố cáo liên quan đến việc cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất lần đầu, hạn mức công nhận đất ở…
Trong giai đoạn 2015-2020 trên địa bàn thành phố đang triển khai
nhiều dự án đặc biệt là dự án từ nguồn vốn vay của ngân hàng thế giới (WB)
để thực hiện nâng cấp đô thị từ đô thị loại III lên đô thị loại II các dự án này
trong quá trình triển khai có liên quan đến công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ
trợ và tái định cư đã tác động trực tiếp đến quyền và lợi ích của công dân
chính vì vậy tình hình tư tưởng và tâm trạng của nhân dân cần được quan tâm
giải quyết.
Là thành phố thuộc tỉnh biên giới giáp Lào và Trung Quốc nên trật tự
xã hội trên địa bàn thành phố còn diễn biến phức tạp như: tội phạm hình sự,
tội phạm ma túy, tệ nạn xã hội. Trình độ dân trí trên địa bàn thành phố so với cả
nước chưa cao, đặc biệt là trình độ dân trí của nhân dân cư trú tại các bản khó
khăn, đồng bào dân tộc thiểu số còn thấp nên dễ bị kẻ xấu lôi kéo kích động.
Trình độ năng lực và tinh thần trách nhiệm của một số cán bộ còn hạn


22

chế, chưa có nhiều lao động trình độ cao.
2.2. Thực trạng vấn đề cần giải quyết trong đề án
2.2.1. Thực trạng công tác tư tưởng ở Đảng bộ thành phố thành phố
Điện Biên Phủ (2010-2015)
2.2.1.1. Những kết quả đạt được của công tác tư tưởng ở Đảng bộ

Thành phố Điện Biên Phủ (2010-2015)
- Những năm gần đây, tình hình trong nước và thế giới có những diễn
biến phức tạp, khó lường, song tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên và
các tầng lớp nhân dân trên địa bàn thành phố cơ bản vẫn ổn định, tin tưởng
vào sự lãnh đạo của Đảng, vào công cuộc đổi mới và hội nhập của đất nước.
Hầu hết cán bộ, đảng viên đã nêu cao vai trò hạt nhân lãnh đạo, năng động,
sáng tạo trên các lĩnh vực công tác.
- Các cấp uỷ Đảng trên địa bàn thành phố đã quan tâm lãnh đạo đến
công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất
đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên.
- Công tác tư tưởng của Đảng bộ Thành phố đã có những đóng góp
quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã
hội, củng cố an ninh - quốc phòng, xây dựng hệ thống chính trị trên địa bàn,
tạo được niềm tin trong cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân vào công
cuộc đổi mới của đất nước, của tỉnh và thành phố; góp phần trực tiếp, tích cực
thực hiện có hiệu quả các cuộc vận động: "Học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh", "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu
dân cư", xây dựng Thành phố trở thành đô thị loại II. Qua đó, góp phần vào
việc xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu
của Đảng; đấu tranh ngăn chặn tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo
đức, lối sống, tham nhũng, lãng phí trong một bộ phận cán bộ, đảng viên.


23

- Trong tuyên truyền chính trị sử dụng có hiệu quả hệ thống loa truyền
thanh để tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng; chính sách, pháp luật
của Nhà nước và nhiệm vụ cụ thể của địa phương trong từng giai đoạn; tuyên
truyền chuẩn mực đạo đức cách mạng, gương người tốt, việc tốt; gắn với việc
đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, chống suy thoái về tư tưởng

chính trị, đạo đức, lối sống; những cám dỗ đời thường ngay trong bản thân và
gia đình mình.
- Thành ủy đã kịp thời ban hành kế hoạch và chương trình triển khai
thực hiện các chỉ thị, nghị quyết: Ngay sau khi có kế hoạch của Tỉnh uỷ, Ban
Thường vụ Thành ủy xây dựng kế hoạch triển khai, quán triệt nghị quyết cho
đội ngũ cán bộ chủ chốt và báo cáo viên cấp thành phố và cơ sở; chỉ đạo các
tổ chức cơ sở đảng triển khai tổ chức học tập, quán triệt nghị quyết cho cán
bộ, đảng viên và tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân. Văn phòng các cấp ủy
phối hợp với các ngành có liên quan, tham mưu giúp cấp ủy xây dựng chương
trình hành động thực hiện nghị quyết sát với tình hình cơ quan, đơn vị.
- Triển khai, thực hiện Nghị quyết TW5 (khoá X) về “nhiệm vụ chủ
yếu của công tác tư tưởng lý luận, báo chí trước yêu cầu mới”, đảng bộ đã
quan tâm xây dựng, củng cố, đào tạo, bồi dưỡng, tuyển dụng đội ngũ cán bộ
làm công tác tư tưởng, có đủ phẩm chất chính trị, uy tín, năng lực công tác
đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, đầu tư các điều kiện cơ sở, vật chất, trang thiết bị
phục vụ cho công tác tuyên truyền vận động quần chúng. Cụ thể là: Đội ngũ
cán bộ Ban Tuyên giáo được kiện toàn, củng cố cả về số lượng và chất lượng.
Thành lập đội ngũ báo cáo viên của thành phố đảm bảo đúng theo Hướng dẫn
số 31-HD/BTGTW của Ban Tuyên giáo Trung ương ngày, 30/12/2011 về
“Xây dựng, kiện toàn đội ngũ BCV các cấp”; Hướng dẫn số 06-HD/BTCTW BTGTW, ngày 15/8/2011 Ban Tổ chức - Ban Tuyên giáo Trung ương về
“Thực hiện chế độ phụ cấp trách nhiệm đối với báo cáo viên các cấp theo