SKKN Công tác Bồi dưỡng đội ngũ

"Bồi dỡng đội ngũ"

giảI pháp

nâng cao chất lợng đổi mới phơng
pháp dạy học
I/ Đặt vấn đề:
Sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ đợc Đảng và Nhà nớc ta đặc biệt quan tâm. Trong
những năm qua, ngành giáo dục đã và đang tích cực thực hiện công cuộc đổi mới
toàn diện về chơng trình và sách giáo khoa. Mỗi một ngời thầy giáo phải tích cực tự
bồi dỡng đề nâng cao kĩ năng s phạm nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới.
Bậc Trung học cơ sở là một bộ phận hết sức quan trọng trong quá trình thực
hiện nhiệm vụ này, bởi đây là bậc học mang tính bản lề về kiến thức, nhận thức cho
học sinh sau này để các em học lên Trung học phổ thông và các trờng chuyên
nghiệp.
Để thực hiện thành công sự nghiệp đổi mới giáo dục phổ thông, công tác bồi
dỡng đội ngũ là rất quan trọng. Đây là một giải pháp thiết thực nhất nhằm nâng cao
chất lợng dạy học của giáo viên và kết quả học tập của học sinh. Bồi dỡng đội ngũ
là cái gốc của đổi mới phơng pháp dạy học. Việc bồi dỡng cho đội ngũ tốt sẽ giúp
cho giáo viên đủ điều kiện để thực hiện đổi mới phơng pháp. Đây là yêu cầu quan
trọng và bức xúc của toàn ngành giáo dục và là yêu cầu cần thiết đối với mỗi cán
bộ quản lý ở trờng Trung học cơ sở.
Nói đến bồi dỡng đội ngũ là một phạm vi rất rộng đòi hỏi ở ngời quản lý giáo
dục cần có một tâm huyết nghề nghiệp, nắm chắc cái thần của sự đổi mới để từ
đó lập kế hoạch bồi dỡng giúp cho đội ngũ một cách thờng xuyên để ngời đứng lớp
chắt lọc, điều chỉnh và vững vàng trong đổi mới phơng pháp dạy học. Trong bài viết
này, tôi sẽ đề cập đến 2 vấn đề trọng tâm trong hoạt động bồi dỡng, đó là: bồi dỡng
cho đội ngũ về phơng pháp dạy học và đổi mới cách kiểm tra đánh giá học sinh.
II/ Thực trạng đội ngũ:
Trờng Trung học cơ sở Mỹ Thủy có 13 lớp với trên 500 học sinh từ khối 6 đến
khối 9. Trong những năm đầu thực hiện đổi mới chơng trình, sách giáo khoa, nhiều

giáo viên thực sự lúng túng trong phơng pháp dạy học theo hớng đổi mới. Cùng với
phơng hớng bồi dỡng chung của Sở giáo dục, Phòng giáo dục và công tác bồi dỡng
thờng xuyên, nhà trờng tiến hành khảo sát điều tra tình hình đội ngũ phục vụ cho
1
yêu cầu đổi mới chơng trình, sách giáo khoa. Sau 4 năm thực hiện chơng trình, sách
giáo khoa mới cùng với phơng pháp mới đã đợc bồi dỡng, đầu năm học 2005-2006
nhà trờng tiếp tục khảo sát thực tế từng đối tợng giáo viên theo bộ môn để nắm bắt
yêu cầu đối với từng cá nhân. Trọng tâm của đợt khảo sát này là phơng pháp dạy
học phục vụ yêu cầu đổi mới chơng trình, sách giáo khoa.
Kết quả chất lợng đội ngũ ở một số môn đợc điều tra và đánh giá nh sau:
Môn dạy
Số giáo viên đợc
điều tra theo môn
Số giao viên nắm
bắt và thực hiện khá
chắc chắn phơng
pháp dạy học mới
Số giáo viên có tiếp
cận phong pháp mới
nhng cha đáp ứng
yêu cầu đổi mới
Ngữ văn
Toán
Hóa học
Sinh vật
Địa lí
Công nghệ
6
5
2

5
2
2
4
3
1
3
1
1
2
2
1
2
1
1

Điểm hạn chế của đa số giáo viên cha đáp ứng yêu cầu dạy học theo phơng
pháp mới trong các môn trên đó là phơng pháp dạy học mới và đổi mới trong kiểm
tra, đánh giá học sinh.
Nguyên nhân của việc chậm đổi mới trên có thể bắt nguồn từ 1 trong hai khả
năng sau: một là, do năng lực; hai là, do giáo viên cha ý thức đợc ý nghĩa của đổi
mới phơng pháp.
Trờng là đơn vị có đội ngũ giáo viên tuổi trên 50 đông: 9/ 26 giáo viên. Số giáo
viên này đã nhiều năm tiếp xúc với phơng pháp dạy học cũ, nếp dạy cũ đã hằn sâu
trong thao tác, trong ý thức. Khi đợc tiếp xúc làm quen với phơng pháp mới, họ đã
cố gắng nhng sự chuyển biến chậm; chậm trong thao tác, trong phơng pháp, trong
tổ chức hoạt động học tập của học sinh
Sự bảo thủ của một số giáo viên có tên tuổi. Trong những năm thực hiện cải
cách giáo dục, họ là trụ cột chuyên môn của trờng nhng khi tiếp xúc với phơng
pháp mới trong chơng trình thay sách, họ chuyển biến không kịp với yêu cầu tiết

dạy theo nội dung mới.
2
Một số giáo viên trẻ mới ra trờng không đợc học bồi dỡng thay sách tập trung,
chỉ đợc bồi dỡng ở trờng, học đồng nghiệp, không đợc mở rộng nên chất lợng dạy
học theo phơng pháp mới còn hạn chế.
Trớc bức xúc của sự nghiệp đổi mới giáo dục, sự phát triển toàn ngành nói
chung và của đơn vị nói riêng, chúng tôi đã nhận thấy vai trò của công tác đội ngũ
là rất quan trọng và không thể thiếu trong hoạt động thờng xuyên của nhà trờng. Có
bồi dỡng đội ngũ thì số giáo viên cha chắc chắn phơng pháp dạy học mới có thể
nâng cao tay nghề trong thực hiện yêu cầu bộ môn nói riêng và chất lợng dạy học
nói chung. Vì vậy, năm học 2006-2007, chúng tôi tiếp tục đa công tác bồi dỡng làm
nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt trong hoạt động cuả nhà trờng.
III/ GiảI pháp thực hiện:
1- Xác định nội dung bồi dỡng cho đội ngũ:
Bồi dỡng đội ngũ là yêu cầu hết sức quan trọng trong công tác chỉ đạo của ngời
cán bộ quản lý trờng học.
Nội dung bồi dỡng đội ngũ rất phong phú. Song, qua khảo sát, chúng tôi nhận
thấy điểm yếu ở một số giáo viên là đổi mới phơng pháp dạy học và đổi mới kiểm
tra đánh giá học sinhcha đợc thành thạo sau nhiều năm thực hiện chơng trình sách
giáo khoa mới. Vì vậy, trong phơng hớng bồi dỡng đội ngũ, chúng tôi hớng vào hai
nội dung trọng tâm trong năm học 2006-2007 là:
- Bồi dỡng về đổi mới dạy học.
- Bồi dỡng về đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh.
Sau khi thống nhất nội dung bồi dỡng trong đội ngũ quàn lí, chúng tôi tiến hành
chọn các hình thức bồi dỡng phù hợp cho giai đoạn này.
2- Các hình thức bồi dỡng:
2.1.Tự bồi dỡng cá nhân:
Để đội ngũ có hớng tự bồi dỡng có chất lợng, chúng tôi thờng xuyên hớng dẫn
giáo viên phơng pháp tự bồi dỡng cá nhân thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn:
- Thông qua chơng trình bồi dỡng thờng xuyên của từng môn, giáo viên tự

nghiên cứu thực hiện đổi mới phơng pháp cho bộ môn mình đảm nhận. Vận dụng
những nội dung đợc bồi dỡng trong những năm học thay sách từ lớp 6 đên lớp 9 để
tự điều chỉnh phơng pháp dạy học của mình phù hợp với yêu cầu đổi mới.
- Tự đúc rút kinh nghiệm sau mỗi tiết dạy để dạy tốt hơn yêu cầu của bộ môn.
3
- Tự chủ động dự giờ đồng nghiệp để học thao tác tổ chức hoạt động s phạm
lên lớp cho học sinh, tổ chức trao đổi nhóm, thực hiện trên phiếu, cách thức sử
dụng thiết bị dạy học, cách ra đề kiểm tra có tỷ lệ dề trắc nghiệm - tự luận
2.2 Bồi dỡng theo đơn vị tập thể:
2.2.1. Bồi dỡng theo nhóm chuyên môn:
- Để nâng cao chất lợng đồng đều của các giáo viên trong đổi mới phơng pháp
cho các bộ môn có giáo viên cha chắc chắn về phơng pháp nêu trên, chúng tôi tiến
hành thành lập các nhóm bộ môn theo chỉ đạo:
+ Nhóm Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý.
+ Nhóm Toán, Lý, Công nghệ.
+ Nhóm Hóa, Sinh.
Nhóm trởng các nhóm bộ môn là những giáo viên nắm chắc phơng pháp dạy
học mới. Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn, hoạt động nhóm bộ môn đợc chú
trọng nhiều nhất để:
+ Thao giảng theo nhóm chuyên môn.
+ Rút kinh nghiệm theo nhóm chuyên môn theo chuyên đề: Đổi mới phơng
pháp dạy học bộ môn và đổi mới cách ra đề, kiểm tra đánh giá học sinh.
Lãnh đạo trờng đợc phân công chỉ đạo trực tiếp các nhóm bộ môn sẽ trực tiếp
bồi dỡng cho đội ngũ sau khi thao giảng dự giờ về các nội dung triển khai theo
chuyên đề. Với cách thức bồi dỡng tại chỗ này, ngời dạy và ngời dự gìơ sẽ nhớ lâu,
vận dụng nhanh vào các tiết dạy sau.
2.2.2. Bồi dỡng giáo viên thông qua sinh hoạt hoạt chuyên môn liên trờng:
Sinh hoạt chuyên môn liên trờng là hoạt động thờng xuyên đợc diễn ra trong
từng năm học, nhất là trong các năm học thực hiện chơng trình, sách giáo khoa
mới. Hoạt động này nhằm giúp cho đội ngũ nắm chắc hơn về phơng pháp dạy học

bộ môn, đợc mở rộng trong nhiều trờng của cụm, đợc góp ý xây dựng nhiều ý kiến
bổ sung cho phơng pháp dạy học.
Trong sinh hoạt chuyên môn liên trờng, chúng tôi cũng tham mu cho cụm tổ
chức thao giảng rít kinh nghiệm và hội thảo theo từng chuyên đề. Song, chuyên đề
đợc quan tâm nhiều nhất vẫn là đổi mới phơng pháp dạy học và đổi mới phơng
pháp kiểm tra đánh giá học sinh đợc thực hiện nhiều lần trong các năm học.
*Với đổi mới phơng pháp dạy học tập trung vào các nội dung:
- Sử dụng thiết bị dạy học cho từng bộ môn.
- Tổ chức hoạt động học tập học sinh.
* Với đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh tập trung vào các nội dung:
4
- Đổi mới nội dung đề ra: đảm bảo tính trọng tâm của chơng trình và tỷ lệ trắc
nghiệm-tự luận/ đề ra.
- Hình thức ra đề: Nhiều đề/ môn.
Vì vậy, để bồi dỡng đội ngũ có hiệu quả thông qua sinh hoạt chuyên môn
liên trờng, ở đơn vị chúng tôicó bớc chuẩn bị rất kỹ qua các công đoạn sau:
1-Chọn giáo viên dạy chuyên đề:
- Giáo viên dạy chuyên đề lần 1 là những giáo viên đã nắm chắc phơng pháp
đổi mới dạy thể hiện chuyên đề để giáo viên trong nhóm dự tự rút kinh nghiệm bổ
sung cho mình.
- Giáo viên dạy lần 2 trở đI là những giáo viên cha chắc chắn phơng pháp mới.
Với những giáo viên dạy lần 2, đối tợng này phải đợc quan tâm và điều chỉnh từ nội
dung kiến thức đến phơng pháp tổ chức, sử dụng thiết bị
- Nhóm bộ môn trong trờng dự giờ, góp ý, xây dựng, thiết kế phơng pháp tổ
chứchọc sinh từng phần cho có hiệu quả.
- Giáo viên tự điều chỉnh và thể hiện cho giáo viên toàn cụm dự.
2- Hội thảo sau thao giảng:
Các nhóm bộ môn trực tiếp rút ra những cái đã đổi mới trong phơng pháp và
những cái cha đợc đổi mới và còn thiên về phơng pháp dạy học cũ. Qua góp ý xây
dựng sau dạy thử nghiệm, giáo viên tự hiểu đợc về sự khác nhau trong phơng pháp

dạy học mới và phơng pháp dạy học truyền thống.
3-Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Hội đồng chuyên môn:
Cứ sau mỗi đợt sinh hoạt chuyên môn liên trờng là một lần đội ngũ đợc bồi d-
ỡng một cách hữu ích về đổi mới phơng pháp dạy học, đồng thời tháo gỡ đợc vớng
mắc trong chuyên môn. Hoạt động bồi dỡng giúp giáo viên củng cố lại những vấn
đề cốt lõi của việc đổi mới, đồng thời khắc sâu, làm rõ thêm bản chất của đổi mới
phơng pháp. Vì vậy, sinh hoạt chuyên môn liên trờng là niềm háo hức, chờ đợi của
tất cả đội ngũ giáo viên trờng Mỹ Thủy nói riêng và giáo viên Lệ Thủy nói chung.
* Về đổi mới hình thức kiểm tra đánh giá học sinh:
Theo yêu cầu chung của ngành giáo dục và yêu cầu của đơn vị, mỗi một giáo
viên đồng thời với đổi mới phơng pháp dạy học phải gắn liền với đổi mới kiểm tra
đánh giá học sinh bởi đây là hai vấn đề có tính thống nhất liên quan với nhau trong
quá trình dạy học. Vì vây, chúng tôi đã bồi dỡng cho giáo viên trong hoạt động
này về các nội dung cơ bản:
- Xác định nội dung kiểm tra đánh giá:
+ Đúng trọng tâm mỗi chơng, mỗi phần.
5