giao an luyen tu va cau lop 4 luyen tap ve cau tao cua tieng

Giáo án Tiếng việt 4
LUYỆN TỪ VÀ CÂU
LUYỆN TẬP VỀ CẤU TẠO CỦA TIẾNG
I. Mục tiêu:
- Củng cố kiến thức về cấu tạo của tiếng 3 bộ phận: âm đầu, vần, thanh.
- Phân tích đúng cấu tạo của tiếng trong câu.
- Hiểu thế nào là 2 tiếng bắt vần với nhau trong thơ.
II. Đồ dùng dạy học:
- Bảng phụ vẽ sẵn sơ đồ cấu tạo của tiếng.
- Bộ xếp chữ HVTH.
- Hoặc bảng cấu tạo của tiếng viết ra giấy khổ lớn để HS làm bài tập.
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

1. KTBC:
- Yêu cầu 2 HS lên bảng phân tích cấu tạo - 2 HS lên bảng làm.
của tiếng trong các câu:
Ở hiền gặp lành
Uống nước nhớ nguồn

Tiếng Ở

hiền
h

Âm đầu

g

ơ

iên

Thanh hỏi

huyền

Vần

gặp

lành
l

ăp

anh

nặng huyền

- GV kiểm tra và chấm bài tập về nhà của - Tương tự làm câu 2
một số HS.
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Nhận xét, cho điểm HS làm bài trên
bảng.
- HS 1: Em hãy vẽ sơ đồ cấu tạo của
tiếng? Tìm ví dụ về tiếng có đủ 3 bộ phận,

2 ví dụ về tiếng không có đủ 3 bộ phận?
- HS 2: Tiếng Việt có mấy dấu thanh? Đó
là những dấu thanh nào?
2. Bài mới:
a) Giới thiệu bài:
- Tiếng gồm mấy bộ phận? Gồm những
- Tiếng gồm 3 bộ phận: âm đầu, vần,

bộ phận nào?

thanh, tiếng nào cũng phải có vần và
- Giới thiệu: Bài học hôm nay sẽ giúp các

thanh. Có tiếng không có âm đầu.

em luyện tập, củng cố lại cấu tạo của - Lắng nghe.
tiếng.
b) Hướng dẫn HS làm bài tập
Bài 1
- Chia HS thành các nhóm nhỏ.
- 2 HS đọc trước lớp.

- Yêu cầu HS đọc đề bài và mẫu.

- Phát giấy khổ to đã kẻ sẵn cho các nhóm - Nhận đồ dùng học tập.
- Làm bài trong nhóm.

- Yêu cầu HS thi đua phân tích trong
nhóm .GV đi giúp đỡ, kiểm tra để đảm
bảo HS nào cũng được tham gia.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Nhóm làm xong trước sẽ dán bài lên
bảng . Các nhóm khác nhận xét, bổ sung - Nhận xét .
để có lời giải đúng.
- Nhận xét bài làm của HS.
Lời giải
Tiếng Khôn ngoan đối
Âm đầu kh
Vần
Thanh

ôn

đáp người

ng

đ

đ

ng

oan

ôi

ap

ươi

ngang

sắc

sắc

ngang

huyền

Tiếng cùng một
Âm đầu c
Vần

mẹ

m

ung ôt

chớ

m
e

Thanh huyền nặng

ch

hoài
h

ơ

oai

nặng

sắc

huyền

Bài 2
- Gọi 1 HS đọc yêu cầu.
- Hỏi :
+ Câu tục ngữ được viết theo thể thơ nào?

- 1 HS đọc trước lớp.

+ Câu tục ngữ được viết theo thể thơ

+ Trong câu tục ngữ , hai tiếng nào bắt lục bát .
vần với nhau ?
+ Hai tiếng ngoài – hoài bắt vần với
Bài 3
nhau , giống nhau cùng có vần oai .

- Gọi HS đọc yêu cầu.
- Yêu cầu HS tự làm bài.

- 2 HS đọc to trước lớp.
- Tự làm bài vào vở, gọi 2 HS lên
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Gọi HS nhận xét và chốt lời giải đúng .

bảng làm bài.
- Nhận xét và lời giải đúng là:
+ Các cặp tiếng bắt vần với nhau là:
loắt choắt – thoăn thoắt, xinh xinh,
nghênh nghênh.
+ Các cặp có vần giống nhau hoàn
toàn là:
choắt – thoắt.

Bài 4
- Qua 2 bài tập trên , em hiểu thế nào là 2
tiếng bắt vần với nhau?

+ Các cặp có vần giống nhau không
hoàn toàn là: xinh xinh –nghênh
nghênh .
- HS tiếp nối nhau trả lời cho đến khi
có lời giải đúng: 2 tiếng bắt vần với

- Nhận xét câu trả lời của HS và kết luận: nhau là 2 tiếng có phần vần giống

2 tiếng bắt vần với nhau là 2 tiếng có nhau – giống nhau hoàn toàn hoặc
phần vần giống nhau – giống nhau hoàn không hoàn toàn.
toàn hoặc không hoàn toàn .

- Lắng nghe.

- Gọi HS tìm các câu tục ngữ , ca dao ,
thơ đã học có các tiếng bắt vần với nhau .

- Ví dụ:
+ Lá trầu khô giữa cơi trầu
Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


nay .

+ Cánh màn khép lỏng cả ngày
Ruộng vườn vắng mẹ cuốc cày sớm
trưa .
Nắng mưa từ những ngày xưa

Bài 5

Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan .

- Gọi HS đọc yêu cầu.
- Yêu cầu HS tự làm bài. HS nào xong
giơ tay, GV chấm bài.

+ Hỡi cô tát nước bên đàng

- Nếu HS gặp khó khăn trong việc tìm Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi.
chữ GV có thể gợi ý.
+ Đây là câu đố tìm chữ ghi tiếng.

- 1 HS đọc to trước lớp.

+ Bớt đầu có nghĩa là bỏ âm đầu, bỏ đuôi - Tự làm bài.
có nghĩa là bỏ âm cuối .
Dòng 1: chữ bút bớt đầu thành chữ út.
- GV nhận xét .
Dòng 2: Đầu đuôi bỏ hết thì chữ bút
3. Củng cố, dặn dò
thành chữ ú .
- Tiếng có cấu tạo như thế nào? Lấy ví dụ Dòng 3, 4: Để nguyên thì là chữ bút .
về tiếng có đủ 3 bộ phận và tiếng không
có đủ 3 bộ phận
- Gọi 2 HS lên bảng thi nhau phân tích
nhanh cấu tạo của tiếng “nghiêng và
uống”

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Nhận xét tiết học.
- Dặn dò HS về nhà làm bài tập và tập tra
từ điển để biết nghĩa của các từ ở bài tập 2
trang 17.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí