skkn Giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Mĩ thuật ở tiểu học theo định hướng phát triển năng lực

1. PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn sáng kiến
Mĩ thuật là môn học đặc trưng, giúp học sinh biết cách cảm thụ cái đẹp, yêu
cái đẹp, từ đó tạo ra cái đẹp và vận dụng cái đẹp vào cuộc sống, đồng thời môn học
này đã góp phần cùng với các môn học khác giáo dục học sinh phát triển toàn diện
về Đức - Trí - Thể - Mĩ.
Thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa
XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã
triển khai Dự án Hỗ trợ Giáo dục Mĩ thuật cấp Tiểu học( gọi tắt là SAEPS) về đổi
mới phương pháp giảng dạy mĩ thuật theo định hướng phát triển năng lực (gọi tắt
phương pháp dạy học mĩ thuật mới). Sau thời gian thử nghiệm tại các trường tiểu
học ở một số tỉnh, thành phố, tại các vùng miền trên cả nước, dự án SAEPS đã
chứng tỏ tính ưu việt và phù hợp với nhu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Năm học
2016 – 2017, Phòng Giáo dục và Đào tạo Quảng Trạch triển khai dạy học môn Mĩ
thuật theo phương pháp mới trên địa bàn toàn huyện. So với phương pháp truyền
thống, phương pháp mới này có nhiều ưu điểm nổi trội. Tại cuốn sách “Tài liệu
dạy học mĩ thuật dành cho giáo viên tiểu học” của dự án SAEPS đã chỉ rõ: những
quy trình mĩ thuật theo phương pháp mới hướng tới mục tiêu lấy học sinh làm
trung tâm, kích thích sự tương tác, tư duy sáng tạo, hình thành và phát triển ba
năng lực cốt lõi (sáng tạo mĩ thuật và qua đó biểu đạt bản thân; hiểu, cảm nhận và
phản ánh được hình ảnh của sản phẩm; giao tiếp, trao đổi, tiếp nhận ý tưởng và ý
nghĩa thông qua sản phẩm).
Trong quá trình dạy mĩ thuật theo phương pháp mới tại các trường tiểu học
còn nhiều bất cập. Cụ thể như: thiếu phòng học mĩ thuật, phòng mĩ thuật chưa đảm
bảo diện tích, bàn học nhóm chưa đảm bảo, thiếu tủ trưng bày sản phẩm của học
sinh, điều kiện học tập của học sinh còn nhiều thiếu thốn, trình độ giáo viên không
đồng đều, mặc dù đã được tập huấn nhưng vẫn chưa hiểu đúng tinh thần của
phương pháp dạy học mĩ thuật mới, chưa phát huy được những ưu điểm của các
quy trình mĩ thuật mới. Mặt khác, phương pháp này mới bắt đầu triển khai ở nước
1

ta nên chưa có nhiều nghiên cứu giải quyết những khó khăn và bất cập mà chỉ có
một số nghiên cứu của tác giả Lê Vinh Quang ở trường Tiểu học Thị trấn Châu
Thành A, tác giả chỉ đề cập đến giải pháp dạy học mĩ thuật mới ở khối lớp 1 và giải
pháp nâng cao hình thức học nhóm. Vì vậy chưa giải quyết hết những khó khăn
nêu trên. Từ đó, tôi tự đặt ra câu hỏi rằng: làm thế nào để góp phần khắc phục
chúng? Tôi đã mạnh dạn chọn sáng kiến: “Giải pháp nâng cao chất lượng dạy học
môn Mĩ thuật ở tiểu học theo định hướng phát triển năng lực”.
Trong sáng kiến này, tôi đưa ra những giải pháp mới để nâng cao chất lượng
dạy học môn Mĩ thuật theo phương pháp mới. Cụ thể, sáng kiền này áp dụng cho
tất cả các khối lớp từ lớp 1 đến lớp 5, tạo được góc lưu giữ dụng cụ học tập tại
phòng mĩ thuật, đảm bảo những định hướng về đổi mới phương pháp dạy học như:
tính trực quan, tích cực, sáng tạo, tích hợp các môn học, phù hợp vùng miền, đảm
bảo đánh giá học sinh tiểu học theo quy định tại Thông tư 22. Những giải pháp mới
này đã thay đổi nhận thức của những phụ huynh còn xem nhẹ môn Mĩ thuật, không
còn tình trạng học sinh quên dụng cụ, giải quyết khó khăn trong việc trưng bày và
lưu giữ sản phẩm của học sinh.
1.2. Phạm vi áp dụng
Sáng kiến này dành cho giáo viên dạy môn Mĩ thuật ở tiểu học và áp dụng
cho học sinh các khối lớp 1; 2; 3; 4; 5 trong các giờ học Mĩ thuật.
Cán bộ quản lí bậc tiểu học có thể sử dụng để tham khảo và chỉ đạo việc dạy
học mĩ thuật theo phương pháp mới.
Phụ huynh có thể tham khảo để thay đổi nhận thức về vai trò của môn Mĩ
thuật, từ đó nhắc nhở và giúp đỡ học sinh chuẩn bị tốt cho các giờ học.
2. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Thực trạng về dạy học môn Mĩ thuật ở Tiểu học theo phương pháp mới
Được sự quan tâm của lãnh đạo sở, phòng và nhà trường trong việc thực
hiện đổi mới phương pháp dạy học môn Mĩ thuật, giáo viên mĩ thuật đã được tập
huấn phương pháp dạy học mĩ thuật mới, trong đó một số giáo viên được tham gia
2

tập huấn tại sở. Qua quá trình tìm hiểu các trường bạn, do trình độ giáo viên không
đồng đều nên một số giáo viên mĩ thuật chưa hiểu đúng tinh thần của phương pháp
dạy học mĩ thuật mới, chưa linh hoạt trong việc lựa chọn và vận dụng các quy trình
mĩ thuật cho phù hợp với từng khối lớp, với trường mình. Do vậy chưa phát huy
được hiệu quả của các quy trình mĩ thuật trong quá trình dạy học.
Trang thiết bị dạy học đầy đủ là một yếu tố mang tính quyết định chất lượng
dạy học môn Mĩ thuật. Để đáp ứng yêu cầu dạy học mĩ thuật theo phương pháp
mới thì phòng học mĩ thuật là rất cần thiết. Hiện tại, nhiều trường đã có phòng học
mĩ thuật, thuận lợi cho việc dạy học nhưng song song với đó là những khó khăn
như: diện tích phòng học chưa đảm bảo nên khó khăn khi vận dụng quy trình Vẽ
theo nhạc, bàn học nhóm đang là bàn rời ghép lại nên học sinh gặp khó khăn khi
thực hành, tủ lưu giữ và trưng bày sản phẩm của học sinh còn thiếu thốn nên không
có chỗ trưng bày. Đặc biệt là các chủ đề có vận dụng các quy trình Tạo hình 3D Tiếp cận chủ đề, Điêu khắc - Nghệ thuật tạo hình không gian...rất cần không gian
và tủ để trưng bày, lưu giữ các sản phẩm của các em. Trong năm học này, trường
tôi đã được đầu tư xây dựng phòng học mĩ thuật. Tuy vậy, đến cuối tháng 4 năm
2017 mới được bàn giao và đem vào sử dụng, phòng học còn thiếu tủ trưng bày sản
phẩm, vì vậy thầy và trò gặp rất nhiều khó khăn trong quá trình dạy học.
Nhìn chung vai trò của môn Mĩ thuật đã được nhìn nhận theo hướng khá
tích cực, nhiều phụ huynh đã hiểu được đây là một môn học nghệ thuật, đòi hỏi
tính sáng tạo, nhiều phụ huynh luôn coi trọng và đầu tư cho môn học. Tuy vậy, địa
bàn trường chúng tôi đóng trên một xã thuộc diện khó khăn, trình độ dân trí không
đồng đều nên nhiều phụ huynh nhìn nhận chưa đúng về vai trò của môn Mĩ thuật.
Họ cho rằng, môn Mĩ thuật chỉ là môn phụ, nhiều gia đình con đông, nhiều gia
đình thuộc diện hộ nghèo, kinh tế chưa đủ ăn nên phụ huynh chưa có sự đầu tư cho
học sinh về điều kiện, dụng cụ học tập cho môn học. Đặc biệt, nhiều phụ huynh
thất nghiệp đi làm ăn xa nhà dài ngày, các em sống với ông bà, đầu năm thì khá
đầy đủ dụng cụ nhưng dần về sau các em làm mất, một số dụng cụ đã sử dụng hết
nhưng không được bố mẹ mua sắm bổ sung. Điều này dẫn đến tình trạng các em

lên lớp không có dụng cụ, không đầy đủ dụng cụ nên phải mượn bạn dẫn đến tình
3


trạng lộn xộn trong lớp học, không hoàn thành sản phẩm, hoàn thành không đúng
thời gian. Hơn nữa, bước đầu vận dụng các quy trình mĩ thuật của dự án SAEPS là
hoàn toàn mới lạ đối với học sinh, nhất là những học sinh lớp 1, 2, 3 các em rất bỡ
ngỡ và cần phải trải qua một khoảng thời gian nhất định để các em làm quen với
các quy trình này.
Những bất cập về nhận thức và thiếu thốn về đồ dùng học tập của học sinh
nêu trên dẫn đến quá trình dạy học mĩ thuật theo phương pháp mới còn gặp nhiều
khó khăn, chưa phát huy được những ưu điểm của các quy trình mĩ thuật nên chất
lượng dạy học môn Mĩ thuật chưa cao.

2.2 Các giải pháp
2.2.1. Nhận thức về phương pháp dạy học mĩ thuật mới ở tiểu học
Dự án “ Hỗ trợ giáo dục mĩ thuật tiểu học”( SAEPS) tại Việt Nam là một dự
án trong chương trình hợp tác văn hóa của Việt Nam và Đan Mạch. Trọng tâm của
dự án là thay đổi phương pháp giảng dạy mĩ thuật theo hướng đổi mới.
Theo SAEPS, phương pháp dạy học mĩ thuật mới tập trung vào các quy
trình học tập, liên kết các nội dung bài học và kiến thức thành các chủ đề, giúp học
sinh có cơ hội được trải nghiệm, khám phá, suy nghĩ và thể hiện được cảm xúc, trí
tưởng tượng, được thỏa sức sáng tạo. Dưới sự hướng dẫn, tổ chức của giáo viên,
học sinh trực tiếp tham gia vào các hoạt động trải nghiệm, các em được tự mình
sáng tác và sáng tạo với các chất liệu; biểu đạt suy nghĩ của bản thân trong quá
trình tạo sản phẩm và chia sẻ suy nghĩ, ý kiến đó với bạn bè và thầy cô, hình thành
các kĩ năng sống, yêu thích cái đẹp và vận dụng linh hoạt vào tình huống cụ thể
hàng ngày.
Nội dung dạy học mĩ thuật mới được sắp đặt, tích hợp và liên kết thành các
chủ đề dựa trên các phân môn Mĩ thuật, các bài học mĩ thuật trong chương trình

giáo dục mĩ thuật cũ. Mỗi khối lớp có từ 12-14 chủ đề/35 tiết/năm, mỗi chủ đề có
thời lượng từ 2 - 4 tiết tùy theo nội dung, phương pháp và quy trình được vận
4


dụng. Mỗi tiết học, mỗi hoạt động đều có mục tiêu riêng, trong đó kết thúc hoạt
động trước khởi nguồn cho hoạt động tiếp theo, kết quả của hoạt động trước làm
tiền đề cho hoạt động tiếp theo. Đặc biệt, giáo viên có thể thay đổi tên chủ đề cho
học sinh dễ hiểu nhưng phải đảm bảo mục tiêu; tùy vào mức độ khó dễ của các chủ
đề có thể thay đổi số tiết trong mỗi chủ đề, có thể bớt số tiết của chủ đề này và tăng
thêm số tiết của chủ đề khác nhưng đảm bảo đủ 35 tiết/ năm.
Dạy học mĩ thuật mới gồm 7 quy trình: Vẽ cùng nhau và sáng tạo câu
chuyện, Vẽ biểu cảm, Vẽ theo âm nhạc, Xây dựng cốt truyện, Tạo hình ba chiềuTiếp cận chủ đề, Điêu khắc – Nghệ thuật tạo hình không gian, Tạo hình con rối và
nghệ thuật biểu diễn. Những quy trình mĩ thuật đã được lựa chọn trong mỗi chủ đề
của cuốn sách “Dạy Mĩ thuật theo định hướng phát triển năng lực” của các khối
lớp ở tiểu học không phải là “công thức” cố định, mà giáo viên có thể thay đổi, lựa
chọn cho phù hợp với đặc thù của từng lớp, từng trường để đạt hiệu quả cao nhất.
So với phương pháp truyền thống, phương pháp mới lấy học sinh làm trung
tâm, kích thích sự tương tác, tư duy sáng tạo và phát triển nhận thức, tiết học thoải
mái, sinh động hơn. Môn học này đã tạo cơ hội cho học sinh thực hành, ứng dụng
trong học tập và cuộc sống. Rõ ràng, với phương pháp dạy học mới, học sinh vừa
học, vừa chơi, vừa sáng tạo nên bạn nào cũng mong chờ đến tiết học mĩ thuật. Hơn
nữa, dạy học mĩ thuật theo phương pháp này, học sinh không những được tự do
sáng tạo, khám phá ra những điều mới mẻ mà còn phát triển khả năng giao tiếp, kĩ
năng trình bày sản phẩm của mình trước đám đông. Học sinh say mê học tập hơn,
không bị áp lực nhiều về mặt thời gian hoặc sợ mình không làm được. Các em còn
được tự do sáng tạo trên nhiều chất liệu, những chất liệu rất dễ tìm kiếm, có thể từ
tự nhiên, cũng có thể tận dụng các loại vật dụng đã bỏ đi.
2.2.2. Các giải pháp
Trong quá trình dạy học môn Mĩ thuật theo phương pháp mới, ngoài những

kiến thức tiếp thu được sau hai đợt tập huấn, tôi tự tìm tòi và nghiên cứu thêm các
tài liệu, đặc biệt là tìm cách khắc phục những khó khăn trong quá trình dạy học.

5


Từ đó tôi rút ra được giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Mĩ thuật ở tiểu
học theo định hướng phát triển năng lực gồm những giải pháp như sau:
2.2.2.1. Giáo viên phải nghiên cứu kĩ tài liệu về dạy học mĩ thuật của SAEPS,
sách dạy, sách học môn Mĩ thuật mới
Việc nghiên cứu kĩ tài liệu về dạy học mĩ thuật mới đảm bảo cho mỗi giáo
viên nắm vững được các quy trình mĩ thuật, các hoạt động trong mỗi quy trình, nội
dung chương trình, phương pháp tổ chức, hiểu đúng tinh thần của việc đổi mới để
trong quá trình dạy học vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo cho phù hợp với
điều kiện của trường mình, với từng khối lớp.
Dạy học mĩ thuật theo phương pháp mới không có nghĩa là bỏ đi các phương
pháp dạy học truyền thống như gợi mở - vấn đáp, trực quan, thuyết trình, luyện tập
thực hành… mà phải vận dụng các phương pháp đó một cách linh hoạt, đúng lúc
trong các quy trình mĩ thuật mới.
Ví dụ: Ở chủ đề Vũ điệu của sắc màu, lớp 4, tôi vận dụng quy trình vẽ theo
nhạc. Sau khi học sinh kết thúc hoạt động vẽ theo âm nhạc, tôi tổ chức cho các
nhóm dán sản phẩm vẽ theo nhạc và sử dụng phương pháp gợi mở - vấn đáp để
giúp học sinh dựa vào đường nét, màu sắc để tưởng tượng hình ảnh về một chủ đề,
cụ thể như:
Em nhìn thấy những gì ở trong bức tranh vẽ theo nhạc? (Học sinh có thể trả
lời nhìn thấy nhiều đường nét đan xen nhau, có nhiều màu nóng, màu lạnh, màu
sáng, màu tối, nhiều màu hòa vào nhau rất sinh động…)
Dựa vào đường nét và màu sắc, em tưởng tượng được những hình ảnh gì
trong bức tranh vẽ theo nhạc? (Các em có thể tưởng tượng thấy hình núi, cây,
nhà...)

2.2.2.2.Trong quá trình dạy học phải đảm bảo tính trực quan, tính tích hợp,
phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo
Dạy học ở tiểu học, việc đảm bảo tính trực quan là rất cần thiết. Các nhà
nghiên cứu đã chứng minh rằng: con đường nhận thức ngắn nhất là con đường ”Đi
6


từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng”, phương tiện hết sức cần thiết để đi
trên con đường ấy là dụng cụ trực quan. Đảm bảo tính trực quan là một trong
những phương pháp dạy học phát huy được tính tích cực của học sinh. Dạy học
đảm bảo tính trực quan cần thực hiện theo các bước:
Bước 1. Nghiên cứu kĩ nội dung của chủ đề để xác định xem cần chuẩn bị
những đồ dùng trực quan gì?
Bước 2. Chuẩn bị đồ dùng trực quan, đảm bảo tính thẩm mĩ, đúng trọng tâm
của mỗi chủ đề.
Bước 3. Sử dụng đồ dùng trực quan, đảm bảo đúng lúc, hiệu quả.
Đặc biệt theo hướng đổi mới hiện nay, nếu có điều kiện thì giáo viên tổ chức
cho học sinh quan sát những vật thật, quan sát sự vật ngoài trời, tạo điều kiện để
học sinh có thể sờ, cầm, nắm để nắm được đặc điểm của chúng, từ đó các em hiểu
đầy đủ, chính xác về đặc điểm của đối tượng quan sát.
Ví dụ 1: Khi dạy chủ đề 3: Con vật quen thuộc lớp 3, vận dụng quy trình tạo
hình 3 chiều - Tiếp cận chủ đề. Đầu tiên, tôi nghiên cứu kĩ chủ đề và xác định cần
chuẩn bị hình ảnh về con vật quen thuộc, một số sản phẩm mĩ thuật về con vật
quen thuộc được tạo từ những chất liệu khác nhau. Ở tiết cuối của chủ đề 2, tôi dặn
học sinh sưu tầm ảnh, đồ chơi hình các con vật quen thuộc và quan sát kĩ các con
vật nuôi trong gia đình để nắm được đặc điểm về hình dáng trong các hoạt động,
các bộ phận, màu sắc. Sau đó tôi sưu tầm ảnh và tự làm một số sản phẩm về con
vật. Khi bước vào hoạt động tìm hiểu của chủ đề 3, nếu thấy nhóm nào chuẩn bị
đảm bảo phù hợp với chủ đề và đảm bảo tính thẩm mĩ thì tôi cho học sinh dùng
những hình ảnh đó để thảo luận để nắm được đặc điểm về con vật, ngược lại tôi

dùng những đồ dùng trực quan mà mình đã chuẩn bị cho học sinh thảo luận.
Những nhóm nào chuẩn bị được hình ảnh, đồ chơi về con vật đảm bảo thẩm mĩ, tôi
cho đại diện đó giới thiệu trước lớp. Bước vào hoạt động thực hành tôi giới thiệu
một số sản phẩm mĩ thuật về con vât quen thuộc để học sinh tham khảo và có thêm
ý tưởng sáng tạo con vật. Khi học sinh thực hành, tôi hướng dẫn học sinh có thể

7


dùng ảnh các em đã chuẩn bị để vừa quan sát và tạo hình hoặc tạo theo trí nhớ, trí
tưởng tượng của các em.
Ví dụ 2: Chủ đề Khu vườn kì diệu, lớp 2, vận dụng quy trình vẽ cùng nhau
và sáng tạo câu chuyện. Khi bước vào hoạt động tìm hiểu tôi chuẩn bị phiếu thảo
luận và phát cho các nhóm, giao thời gian thực hiện hoạt động này và hướng dẫn
các nhóm trưởng điều hành nhóm mình ra chọn vườn cây, vườn hoa trên sân
trường để quan sát và thực hiện các yêu cầu trong phiếu nhằm nắm được đặc điểm
về hình dáng, các bộ phận, đường nét trang trí, màu sắc các loại cây, hoa trên sân
trường. Các em được quan sát thực tế một cách sinh động, thoải mái, từ đó các em
có hứng thứ cao để thực hiện tốt nhiệm vụ tiếp theo.
Trong quá trình dạy học cần phải đảm bảo tính tích hợp, dạy học tích hợp là
một định hướng dạy học trong đó giáo viên tổ chức, hướng dẫn để học sinh biết
huy động tổng hợp về kiến thức, kĩ năng thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau nhằm giải
quyết các nhiệm vụ học tập; thông qua đó hình thành những kiến thức, kĩ năng
mới; phát triển được những năng lực cần thiết, nhất là năng lực giải quyết vấn đề
trong học tập và trong thực tiễn. Có thể tích hợp các nội dung trong môn học hoặc
lồng ghép các nội dung cần giáo dục. Khi tích hợp các nội dung môn học, giáo
viên đặt ra những tình huống mới đòi hỏi học sinh vận dụng các kiến thức kĩ năng
đã học trong các môn học để giải quyết. Khi lồng ghép các nội dung giáo dục cần
thiết, giáo viên có thể lựa chọn các nội dung như giáo dục môi trường, Luật giao
thông, bom mìn, biến đổi khí hậu, kĩ năng sống... vào nội dung của môn học cho

phù hợp với từng chủ đề.
Trong quá trình tích hợp phải đảm bảo mục tiêu các chủ đề, không làm quá
tải nội dung các chủ đề, nội dung và hình thức tích hợp phải phù hợp, không phá
vỡ nội dung chủ đề.
Ví dụ 1: Khi dạy chủ đề Sáng tạo cùng hình vuông, hình tròn, hình chữ nhật,
hình tam giác, lớp 1, khi hướng dẫn học sinh tìm hiểu, tôi yêu cầu học sinh quan
sát các hình đó, nêu câu hỏi gợi mở như sau: Ở môn Toán các em đã được học về
hình vuông, hình tròn, hình chữ nhật, hình tam giác, vậy các hình đó có đặc điểm
8


như thế nào? Mời học sinh thảo luận cặp đôi. Từ đó học sinh vận dụng kiến thức
đã học về các hình cở bản ở môn Toán và chia sẻ với nhau để nắm được đặc điểm
của chúng. Sau đó tôi tiếp tục đặt câu hỏi: Cách vẽ hình vuông, hình tròn, hình chữ
nhật, hình tam giác như thế nào? Lúc này, học sinh lại vận dụng kiến thức môn
Toán để giải quyết vấn đề và chia sẻ, sau đó tôi đưa ra kết luận đối với môn Mĩ
thuật thì các em không được dùng thước, com pa khi vẽ các loại đường nét.
Ví dụ 2: Chủ đề Những con cá đáng yêu lớp 1. Sau khi học sinh hoàn thành
sản phẩm và trưng bày, giới thiệu, tôi lồng ghép giáo dục môi trường nước. Tôi đặt
câu hỏi: Cá có những lợi ích gì? Chúng ta cần làm gì để bảo vệ loài cá? Lúc này
học sinh vận dụng kiến thức ở thực tiễn để chia sẻ về lợi ích của cá và những việc
làm để bảo vệ nguồn nước chính là đảm bảo sự tồn tại cho loài cá. Sau đó liên hệ
sự cố môi trường biển để giáo dục học sinh những việc nên làm để nguồn nước
không bị ô nhiễm.
Một định hướng quan trọng nữa trong đổi mới phương pháp dạy học là phát
huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo. Bản chất của phương pháp dạy học mới
chính là sự tích cực hoá hoạt động của người học, lấy người học làm trung tâm.
Trong đó thầy, cô giáo đóng vai trò là người tổ chức, hướng dẫn các hoạt động của
học sinh. Thông qua hoạt động học, mỗi học sinh đều được bộc lộ suy nghĩ của
mình và đều có cơ hội phát triển, các em được chủ động tiếp thu các kiến thức, kĩ

năng, biến những cái đó thành kiến thức, kĩ năng của mình. Học như vậy khiến các
em hứng thú hơn, sự hiểu biết của các em trở nên vững chắc hơn.
Ví dụ: Ở chủ đề Sự chuyển động của dáng người, lớp 4. Chủ đề này gồm 3
tiết, ở tiết thứ nhất, giáo viên đã tổ chức cho học sinh học đến hoạt động thực hành
cá nhân, kết quả của hoạt động này học sinh đã hoàn thành sản phẩm cá nhân là
hình dáng người. Đến tiết thứ hai của chủ đề, các em sẽ lựa chọn nội dung chủ đề
để tạo sản phẩm nhóm, tôi tổ chức như sau:
Tôi giao phiếu học tập cho các nhóm, phiếu có nội dung:

9


PHIẾU HỌC TẬP
Từ những hình dáng người đã tạo được ở tiết trước, các em hãy thảo luận
nhóm 4 những nội dung sau:
1.

Nhóm em chọn nội dung chủ đề gì để tạo sản phẩm nhóm?

2.

Ngoài hình dáng người, các em sẽ tạo thêm những hình ảnh gì?

3.

Các em sẽ tạo dáng người trong những hoạt động nào?

4.

Ngoài đất nặn, nhóm em sử dụng thêm những chất liệu gì?

Các nhóm trưởng điều hành các thành viên chia sẻ ý kiến, trao đổi, đi đến
thống nhất để giải quyết các vấn đề. Sau đó đại diện các nhóm báo cáo (Trong quá
trình học sinh thảo luận, nếu nhóm nào hoàn thành trước tôi sẽ mời nhóm đó trình
bày nhỏ tại nhóm, nhóm nào chưa hỏi thì mời các em cử đại diện báo cáo trước lớp
để rút ngắn thời gian). Từ đó nhóm trưởng phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng
bạn để tạo sản phẩm nhóm. Như thế các em chủ động giải quyết vấn đề dưới sự
hướng dẫn, trợ giúp khi cần thiết của giáo viên, các em có cơ hội trao đổi, nêu ra
suy nghĩ của bản thân và cùng đi đến thống nhất ý kiến chung trong nhóm, trước
lớp.
2.2.2.3. Tổ chức thảo luận nhóm thật sự có hiệu quả trong các giờ học Mĩ
thuật
Phương pháp thảo luận nhóm là một phương pháp dạy học mà học sinh
được phân chia thành từng nhóm nhỏ riêng biệt, chịu trách nghiệm về một mục
tiêu duy nhất, được thực hiện thông qua nhiệm vụ riêng biệt của từng người. Các
hoạt động cá nhân được tổ chức lại và liên kết hữu cơ với nhau nhằm thực hiện
một mục tiêu chung. Phương pháp thảo luận nhóm có nhiều ưu điểm như: Học sinh
được nêu quan điểm của mình, được nghe quan điểm của bạn khác trong nhóm,
trong lớp; được trao đổi, bàn luận về các ý kiến khác nhau và đưa ra lời giải tối ưu
cho nhiệm vụ được giao của nhóm. Qua cách học đó, kiến thức của học sinh sẽ bớt
10


phần chủ quan, phiến diện. Các thành viên trong nhóm chia sẻ các suy nghĩ, băn
khoăn, kinh nghiệm, hiểu biết của bản thân, cùng nhau xây dựng nhận thức và học
hỏi lẫn nhau. Kiến thức trở nên sâu sắc, bền vững, dễ nhớ và nhớ nhanh hơn do
được giao lưu, học hỏi giữa các thành viên trong nhóm, được tham gia trao đổi,
trình bày vấn đề. Học sinh hào hứng hơn khi có sự đóng góp của mình vào thành
công chung của cả nhóm.
Nhờ không khí thảo luận cởi mở, những em nhút nhát trở nên bạo dạn hơn,

các em được trình bày ý kiến của mình, biết lắng nghe ý kiến của bạn. Từ đó, giúp
các em dễ hòa nhập vào cộng đồng, tạo cho các em sự tự tin trước mọi người, hứng
thú trong học tập, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng hợp tác của học sinh được phát triển.
Các bước khi tổ chức thảo luận nhóm như sau:
Bước 1. Làm việc chung cả lớp
- GV giới thiệu chủ đề thảo luận , xác định nhiệm vụ
- Giao nhiệm vụ cho các nhóm, quy định thời gian và phân công vị trí làm
việc cho các nhóm (phân công khi cần thiết, chẳng hạn như tìm hiểu sự vật ngoài
trời)
- Hướng dẫn cách làm việc theo nhóm ( nếu cần).
Bước 2. Làm việc theo nhóm
- Nhóm trưởng phân công trong nhóm, từng cá nhân làm việc độc lập hoàn
thành nhiệm vụ được giao.
- Trao đổi ý kiến, thảo luận trong nhóm để thống nhất ý kiến chung
- Cử đại diện trình bày kết quả làm việc của nhóm.
Bước 3. Thảo luận, tổng kết trước lớp
- Đại diện từng nhóm trình bày kết quả thảo luận của nhóm.
- Các nhóm khác quan sát, lắng nghe, chất vấn, bình luận và bổ sung ý kiến.
- GV tổng kết và nhận xét, đặt vấn đề tiếp theo.
11


Từ khi vận dụng mô hình trường học mới(VNEN), vào đầu năm học, tôi hướng
dẫn cho các nhóm cách tổ chức thảo luận nhóm, tập cho các em làm một cách
thành thạo các bước thảo luận nhóm, đặc biệt là chú trọng bồi dưỡng nhóm trưởng
để các em có thể luân phiên nhau, từ đó giúp các em hoạt động nhóm một cách
tích cực, đều tay. Khi các em đã hoạt động nhóm thành thạo, tôi giao việc và học
sinh tự giác giải quyết các vấn đề dưới sự điều hành của chủ tịch hội đồng quản trị
và nhóm trưởng, giáo viên chỉ hỗ trợ khi học sinh cần cứu trợ.
Ví dụ: Ở chủ đề Sự chuyển động của dáng người, lớp 4. Chủ đề này gồm 3

tiết, ở tiết thứ nhất, giáo viên đã tổ chức cho học sinh học đến hoạt động thực hành
cá nhân, học sinh đã hoàn thành sản phẩm cá nhân (là hình dáng người). Đến tiết
thứ hai của chủ đề, các em sẽ lựa chọn nội dung chủ đề cho nhóm mình và cùng
nhau tạo sản phẩm nhóm, tôi tổ chức như sau:
Bước 1. Làm việc chung cả lớp
Giáo viên giới thiệu: Để giúp các em lựa chọn được nội dung chủ đề, lựa
chọn hình ảnh, chất liệu, mời các em thảo luận nhóm nội dung phiếu học tập. Tôi
giao phiếu học tập cho các nhóm, phiếu có nội dung:
PHIẾU HỌC TẬP
Từ những hình dáng người đã tạo được ở tiết trước, các em hãy thảo luận
nhóm 4 những nội dung sau:
1.Nhóm em chọn nội dung chủ đề gì để tạo sản phẩm nhóm?
2.Ngoài hình dáng người, các em sẽ tạo thêm những hình ảnh gì?
3.Ngoài đất nặn, nhóm em sử dụng thêm những chất liệu gì?

Các em thảo luận trong thời gian 4 phút, hướng dẫn các nhóm trưởng cử
thư kí ghi lại kết quả thảo luận, nhóm trưởng nêu lần lượt từng yêu cầu và mời các
bạn chia sẻ ý kiến cá nhân. Hướng dẫn các em tôn trọng ý kiến của tất cả các bạn,
sau đó cùng trao đổi đi đến thống nhất kết quả chung của nhóm (đối với đầu năm).
Bước 2. Làm việc theo nhóm
12


- Nhóm trưởng nêu lần lượt các yêu cầu, các cá nhân chia sẻ theo suy nghĩ
của bản thân, thư kí ghi nhanh ý kiến các bạn, sau đó thông báo các ý kiến chia sẻ
cho các bạn trong nhóm nghe và trao đổi, đi đến thống nhất kết quả của nhóm.
- Cử đại diện trình bày kết quả làm việc của nhóm.
Bước 3. Thảo luận, tổng kết trước lớp
- Đại diện từng nhóm lần lượt trình bày kết quả thảo luận.
- Các nhóm khác lắng nghe, chất vấn, bình luận và bổ sung ý kiến.

Sau khi các nhóm đã chọn được nội dung, hình ảnh, chất liệu, tôi hướng dẫn
các nhóm trưởng phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên. Ví dụ như nhóm
Sóc Nâu chọn nội dung chủ đề vui chơi trên sân trường, tôi hướng dẫn nhóm
trưởng phân công nhiệm vụ riêng cho từng bạn để tạo thêm những hình ảnh phụ
trên sân trường. Sau đó nhóm trưởng động viên các bạn tích cực thực hiện theo sự
phân công và thể hiện sự sáng tạo riêng của mình. Xong nhiệm vụ đó, nhóm
trưởng cùng các bạn sắp xếp hình ảnh, tạo bố cục và tiếp tục phân công bạn A và
bạn B dán hình, bạn C và bạn D tạo màu nền. Như thế bạn nào cũng rõ nhiệm vụ là
làm gì? Làm như thế nào? các em tích cực thực hiện để hoàn thành một cách nhanh
chóng, sẽ không xảy ra tình trạng ỉ lại cho học sinh khác.
2.2.2.4. Xây dựng được góc lưu giữ dụng cụ học tập tại phòng học mĩ thuật
Học sinh tiểu học thường ham chơi, các em hay quên dụng cụ nên đến lớp
thường thiếu hoặc không có dụng cụ; tuy đầu năm được bố mẹ mua đầy đủ dụng
cụ nhưng chỉ sau một thời gian ngắn các em đã làm mất và không được mua sắm
bổ sung. Đặc biệt, dạy học môn Mĩ thuật theo phương pháp mới, học sinh cần
chuẩn bị nhiều loại dụng cụ học tập như màu, đất nặn, dây thép, bìa, vỏ hộp… nên
các em thường thiếu dụng cụ trong quá trình học tập, ảnh hưởng lớn đến chất
lượng giờ học mĩ thuật.
Từ đầu năm học, tôi đã đề xuất với Ban giám hiệu để thông báo cho toàn thể
phụ huynh trong cuộc họp đầu năm về yêu cầu của môn Mĩ thuật theo phương
pháp mới. Ngoài những dụng cụ mà phụ huynh mua như hộp màu, đất nặn, bút chì
13


thì tôi xin ý kiến phụ huynh và thu mỗi em thêm khoảng 10 000 đến 15 000 đồng
để mua thêm một số dụng cụ như dây thép, giấy cuộn, giấy trắng khổ lớn, giấy
màu khổ lớn, hộp đựng dụng cụ của nhóm, mua bổ sung đất nặn để học tập cả năm
học. Việc này sẽ giúp phụ huynh và các em đỡ vất vả, tiết kiệm cho các em hơn.
Bước vào đầu năm, tôi thu những dụng cụ học môn Mĩ thuật của từng nhóm, mỗi
nhóm đựng vào một chiếc hộp có ghi tên nhóm và lưu giữ tại góc đựng dụng cụ

của phòng học mĩ thuật để tránh tình trạng quên hoặc làm mất. Cứ đến đầu giờ
học, ban học tập tự giác mời đại diện các nhóm lên nhận dụng cụ học tập của nhóm
mình. Những chủ đề nào cần chuẩn bị thêm những dụng cụ như giấy bìa, lá khô,
rơm, vỏ chai, vỏ hộp… tôi chủ động dặn các em cuối giờ học của tiết trước để các
em chủ động chuẩn bị. Những học sinh không có khả năng đóng khoản tiền trên,
tôi cho các em tự tìm kiếm những dụng cụ thay thế hoặc nhờ người thân chuẩn bị
đất sét thay cho đất nặn, dây thép, dây điện cũ… để đảm bảo các em có đủ dụng cụ
học tập. Với cách làm này, học sinh trường tôi rất hứng thú chuẩn bị thêm những
dụng cụ học tập, các em luôn có đầy đủ dụng cụ học tập cho giờ học mĩ thuật.
2.2.2.5. Đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế của trường, của lớp
Đối với những trường chưa có phòng học mĩ thuật, chưa có giá trưng bày và
lưu giữ sản phẩm thì cần linh hoạt trong việc lựa chọn quy trình cho các chủ đề. Ví
dụ như nên hạn chế vận dụng những quy trình Tạo hình 3D, hoặc đối với quy trình
Điêu khắc - Nghệ thuật tạo hình không gian thì hạn chế sủ dụng hình thức tạo hình
ghép nối, hình thức nặn khối mà nên sử dụng hình thức đắp nổi trên giấy bìa để
thuận tiện hơn trong việc lưu giữ sản phẩm.
Tùy theo đặc thù từng lớp, từng trường để vận dụng quy trình cho phù hợp,
yêu cầu học sinh chuẩn bị dụng cụ nhằm đảm bảo chất lượng dạy học môn Mĩ
thuật. Ví dụ đối với chủ đề con vật quen thuộc, lớp 3, trong sách đưa ra quy trình
Tạo hình 3D- Tiếp cận chủ đề nhưng khi lên lớp học, trò chuẩn bị không đầy đủ
dụng cụ như đất nặn, vỏ hộp…chúng ta có thể thay thế bằng quy trình Vẽ cùng
nhau và sáng tạo câu chuyện, Xây dựng cốt truyện thì vẫn đảm bảo được mục tiêu
bài học. Những trường, những lớp có điều kiện, giáo viên nên lựa chọn quy
14


trình phù hợp nhất, dặn học sinh chuẩn bị dụng cụ theo yêu cầu của quy trình đó để
tạo được những sản phẩm sinh động, thể hiện sự phong phú về hình thức, sáng tạo
chất liệu.
2.2.2.6. Tích cực trong việc đánh giá thường xuyên bằng hình thức nhận xét

bằng lời ở trên lớp, kịp thời phát hiện những tiến bộ để động viên và phát
hiện những sáng tạo của học sinh để tuyên dương
Theo quy định tại Thông tư số 22/2016/TT-BGDĐT, ngày 22 tháng 9 năm
2016 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy
định về đánh giá học sinh tiểu học ban hành kèm theo Thông tư số 30/2014. Trong
đánh giá thường xuyên chú trọng việc nhận xét bằng lời để chỉ ra chỗ đúng, chỗ
chưa đúng, giải pháp khắc phục, chỉ viết nhận xét khi cần thiết. Trong quá trình
giảng dạy trên lớp, tôi luôn chú trọng việc nhận xét bằng lời để khen ngợi những
học sinh tạo được sản phẩm đẹp, những học sinh có sự sáng tạo, những học sinh
tiến bộ để các em hứng thú hơn trong học tập, đồng thời chỉ ra những ưu điểm,
nhược điểm trong quá trình học tập, định hướng cách khắc phục để các em tự điều
chỉnh. Những trường hợp đặc biệt như những em hoàn thành tốt, nổi trội hoặc
những em còn yếu, chưa có sự tiến bộ thì tôi ghi nhận xét lên sản phẩm, ghi vào
nhật kí dạy học để làm căn cứ cho đánh giá định kì và tìm tòi giải pháp giúp đỡ
những em yếu. Việc đánh giá như thế đảm bảo cho tất cả các em đều được đánh
giá, không em nào bị bỏ rơi, tạo động lực kịp thời cho các em tiến bộ.
Trong quá trình dạy học, tôi thường xuyên quan sát để nắm được những học
sinh có khả năng vượt trội, học sinh có sự tiến bộ về bố cục, tạo hình, tạo màu, khả
năng kết hợp các chất liệu, về các năng lực, phẩm chất và có tuyên dương, nhận
xét, khen ngợi, đồng thời chỉ ra điểm vượt trội, điểm tiến bộ của các em để động
viên kịp thời nên học sinh rất vui và rất hứng thú với môn học, các em yếu có
nhiều tiến bộ rõ rệt.
Một bất cập nữa trong quá trình dạy học môn Mĩ thuật hiện nay, trong cuốn
sách học Mĩ thuật mới, tuy mới được các tác giả biên soạn nhưng ở phần “Đánh
giá” không phù hợp với đánh giá học sinh tiểu học được quy định tại Thông tư 22.
15


Theo quy định, đánh giá định kì kết quả học tập của học sinh được lượng hóa thành
ba mức Hoàn thành tốt, Hoàn thành và Chưa hoàn thành nhưng ở phần “Tự đánh

giá” trong sách học mĩ thuật của học sinh chỉ có hai mức Hoàn thành và Chưa hoàn
thành. Điều này dẫn đến bất cập, học sinh gặp khó khăn trong quá trình tự đánh
giá. Từ đó, tôi đã hướng dẫn cho học sinh cách điều chỉnh, những em nào tự đánh
giá sản phẩm của mình đạt mức Hoàn thành tốt thì tự tạo thêm dòng “Hoàn thành
tốt” vào phần tự đánh giá của mỗi chủ đề và đánh dấu vào, đảm bảo học sinh được
đánh giá theo ba mức như quy định tại Thông tư 22.
2.2.2.7. Mỗi chủ đề cần trưng bày những sản phẩm đẹp, sáng tạo, sản phẩm
của học sinh tiến bộ để tạo được phong trào thi đua trong học tập
Trưng bày sản phẩm ở cuối mỗi chủ đề là việc làm rất có ý nghĩa đối với giờ
học mĩ thuật của học sinh tiểu học, nhằm giúp học sinh nhận ra được những ưu
điểm, nhược điểm, bảo đảm tính động viên, khích lệ kịp thời nhằm tạo động lực để
học sinh phát huy ưu điểm, khắc phục những nhược điểm ở những chủ đề tiếp
theo. Phần cuối mỗi chủ đề, tôi luôn tổ chức cho học sinh trưng bày, giới thiệu,
đánh giá sản phẩm. Những sản phẩm đẹp, có tính sáng tạo, có sự tiến bộ, tôi chọn
và dán lên góc trưng bày sản phẩm, đồng thời tạo phong trào thi đua giữa các lớp,
các nhóm, các học sinh. Các em phấn đấu tạo những sản phẩm đẹp để được trưng
bày, tạo động lực để các em thi đua trong học tập nên em nào cũng rất thích.
2.2.2.8. Phải có tính kiên trì trong công tác giảng dạy, chấp nhận sự khác biệt
giữa các học sinh
Trước hết mỗi giáo viên nên tin tưởng các em, sẵn sàng giao việc và chấp
nhận những khả năng, mức độ giải quyết không đồng đều giữa các học sinh, có em
hoàn thành nhanh và đẹp nhưng có em hoàn thành chậm, chưa đẹp. Đối với những
em thực hiện các yêu cầu chậm, chưa đảm bảo, tuyệt đối không được trách phạt mà
cần kiên trì, nhẹ nhàng động viên, chia sẻ, trợ giúp, cố gắng phát hiện ưu điểm nhỏ
của các em để động viên, cho các em thêm thời gian, đồng thời phân loại đối tượng
để giao việc phù hợp với năng lực của học sinh. Những học sinh yếu tôi còn phân
công học sinh có năng khiếu kèm cặp, giúp đỡ thêm cho các em vào những lúc
16

rãnh rổi để các em nhanh tiến bộ. Mặc khác, giáo viên không được làm thay học
sinh dù việc làm nhỏ nhất hay cả những vấn đề khó, phức tạp. Khi đó các em sẽ
nảy sinh thói quen trao đổi và nhờ bạn làm giúp, các em không nổ lực cố gắng vượt
khó trong học tập.
2.2.2.9. Tích cực ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình dạy học, đảm
bảo đúng lúc
Việc đổi mới phương pháp dạy học hiện nay cần nhiều yếu tố, có thể nói đến
thầy thay đổi cách dạy, trò thay đổi cách học, đầu tư thêm cở sở vật chất, ứng dụng
công nghệ thông tin…Theo tôi, công nghệ thông tin là một yếu tố hỗ trợ quan trọng
trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. Đòi hỏi ở mỗi giáo viên
phải nhìn nhận đúng mức và nghiêm túc về công nghệ thông tin, để công cụ này hỗ
trợ một cách hiệu quả mà không mang tính lạm dụng.
Tùy vào từng chủ đề, giáo viên có thể chuẩn bị ảnh (coppy hoặc chụp), video
về các đối tượng cần quan sát, sau đó kết nối máy tính với màn chiếu để học sinh
quan sát và có cái nhìn đúng, đầy đủ về đối tượng cần quan sát, từ đó các em làm
cơ sở để thể hiện bằng ngôn ngữ mĩ thuật. Đồng thời phải sử dụng đúng lúc, phù
hợp với từng hoạt động, khi không dùng thì cần thoát đi, tránh tình trạng làm mất
sự tập trung của học sinh khi thực hiện các nhiệm vụ khác.
Mặt khác, có thể dùng các phần mềm hỗ trợ cắt, ghép các đoạn nhạc để tạo
thành bản nhạc có tiết tấu từ chậm đến nhanh, thấp đến cao để sử dụng quy trình
vẽ theo âm nhạc.
Ví dụ 1: Chủ đề Lễ hội quê em, lớp 3. Tôi chuẩn bị ảnh về các lễ hội hoặc
các đoạn video ngắn về các lễ hội trên phần mềm Powerpoint để chiếu lên và
hướng dẫn học sinh quan sát, hoạt động nhóm chia sẻ, trao đổi từ đó nắm được các
nội dung, hình ảnh, không khí, trang phục trong ngày hội và lựa chọn cho mình
được nội dung, hình ảnh phù hợp để tạo sản phẩm. Khi soạn thảo, sau mỗi hoạt
động tôi chèn vào những slide trống có nền đen hoặc trắng để khi kết thúc hoạt
động quan sát tìm hiểu thì màn hình chuyển sang màu đen hoặc trắng nhằm tránh
làm mất tập trung của học sinh trong các hoạt động tiếp theo.
17

Ví dụ 2: Chủ đề Vũ điệu của sắc màu, lớp 4, tôi vận dụng quy trình vẽ theo
âm nhạc. Tôi sử dụng phần mềm Mp3DirectCut hoặc Slice Audio File Splitter để

chọn và cắt các bản nhạc và ghép thành một bản nhạc có giai điệu nhanh dần,
tiết tấu cao dần, có kết hợp các thể loại nhạc jazz, pop, dance để giúp cho học
sinh có cảm xúc, từ đó tạo được sản phẩm vẽ theo nhạc đầy ấn tượng.
2.2.3. Áp dụng thực tiễn năm học 2016 - 2017
Ngay từ đầu năm học, tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng đầu năm đối với
môn Mĩ thuật tại lớp 5B. Trong quá trình học tâp, việc học nhóm vẫn còn nhiều em
chưa chủ động tham gia chia sẻ ý kiến, còn ngồi chơi, chưa chủ động chiếm lĩnh
kiến thức, chưa tích cực thực hiện nhiệm vụ được nhóm trưởng phân công. Nhiều
em chưa thể hiện được sự sáng tạo mà nhìn bạn và làm theo. Nhiều em còn quên
dụng cụ, đánh mất dụng cụ (đặc biệt là sang học kì 2) nhưng vẫn chưa được mua
bổ sung. Trong các chủ đề vẫn còn nhiều em hoàn thành sản phẩm chậm, có những
em đứng lên nhưng không giới thiệu được gì về sản phẩm, có những em trình bày
nhưng còn nhỏ, thiếu mạnh dạn.
Kết quả khảo sát đầu năm như sau:
Về kiến thức, kĩ năng: Loại Hoàn thành tốt 7 em, Hoàn thành 16 em, Chưa
hoàn thành 3 em.
Sau đó, tôi tiến hành áp dụng các giải pháp trong sáng kiến này trong quá
trình dạy học và cuối năm học đạt được những kết quả rất khả quan, các em có sự
tiến bộ rõ rệt, học tập tích cực, làm viêc nhóm tích cực, đều tay, không có tình
trạng học sinh ngồi chơi. Các em chủ động chiếm lĩnh kiến thức, mạnh dạn trình
bày ý kiến cá nhân; nhiều em thể hiện sự sáng tạo trong quá trình tạo sản phẩm, đồ
dùng học tập luôn đảm bảo đầy đủ. Những học sinh hoàn thành chậm, sản phẩm
chưa đảm bảo đã có sự tiến bộ rõ rệt, các em đã hoàn thành đúng thời gian. Những
học sinh có sự tiến bộ, nhận được lời khen ngợi, các em rất tự tin thực hiện những
nhiệm vụ tiếp theo, những em nhút nhát được tạo cơ hội trình bày ý kiến cá nhân,

nhận được lời khen động viên nên các em đã mạnh dạn trong việc giới thiệu, tham
gia nhận xét sản phẩm của bạn, nhóm bạn. Những học sinh hoàn thành đẹp,
18


có sáng tạo được bạn và được thầy nhận xét, đánh giá sản phẩm của mình nên rất
hứng thú trong học tập, kĩ năng diễn đạt, giới thiệu mạnh dạn và lưu loát hơn.
Bảng so sánh kết quả khảo sát đầu năm và kết quả đánh giá định kì cuối
năm học 2016- 2017 môn Mĩ thuật, lớp 5B như sau:
Số lượng
Thời điểm khảo sát

học sinh
đánh giá

Mức đạt được về kiến thức, kĩ năng
Hoàn thành tốt Hoàn thành

Chưa hoàn thành

Đầu năm

26

7

16

3

Cuối năm học

26

14

12

0

3. KẾT LUẬN
3.1. Ý nghĩa của sáng kiến.
Trong quá trình giảng dạy môn Mĩ thuật, bản thân luôn trăn trở để tìm ra các
giải pháp tốt nhất nhằm khắc phục những khó khăn trong dạy học và từ đó nâng
cao chất lượng môn Mĩ thuật. Bản thân tôi đã được tham gia lớp tập huấn về đổi
mới phương pháp dạy học môn Mĩ thuật và có cơ hội được trao đổi kinh nghiệm
vận dụng phương pháp dạy học mới cùng các đồng nghiệp, đồng thời tôi nghiên
cứu tài liệu về đổi mới phương pháp dạy học môn Mĩ thuật và sự góp ý chân tình
của đồng nghiệp qua các buổi sinh hoạt chuyên môn mới. Từ đó tôi đã rút ra được
giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Mĩ thuật ở tiểu học theo định hướng
phát triển năng lực.
Các giải pháp sau đây đã giúp tôi thực hiện thành công dạy học mĩ thuật
theo phương pháp mới, nâng cao chất lương giáo dục môn học, được lãnh đạo và
tập thể hội đồng sư phạm nhà trường đánh giá cao:
Một là, giáo viên phải nghiên cứu kĩ tài liệu về dạy học mĩ thuật của SAEPS,
sách dạy, sách học môn Mĩ thuật mới.

19

Hai là, trong quá trình dạy học phải đảm bảo tính trực quan, tính tích hợp,
phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo.
Ba là, tổ chức thảo luận nhóm thực sự có hiệu quả trong các giờ học Mĩ
thuật.
Bốn là, xây dựng được góc lưu giữ dụng cụ học tập tại phòng học mĩ thuật.
Năm là, đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế của trường, của lớp.
Sáu là, tích cực trong việc đánh giá thường xuyên bằng hình thức nhận xét
bằng lời ở trên lớp, kịp thời phát hiện những tiến bộ để động viên và phát hiện
những sáng tạo của học sinh để tuyên dương.
Bảy là, mỗi chủ đề cần trưng bày những sản phẩm đẹp, sáng tạo, sản phẩm
của học sinh tiến bộ để tạo được phong trào thi đua trong học tập.
Tám là, phải có tính kiên trì trong công tác giảng dạy, chấp nhận sự khác
biệt giữa các học sinh.
Chín là, tích cực ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình dạy học,
đảm bảo đúng lúc, phù hợp với từng hoạt động.
3.2. Kiến nghị, đề xuất
Đổi mới phương pháp dạy học nói chung và đổi mới phương pháp dạy học
môn Mĩ thuật nói riêng, đòi hỏi phải có sự đầu tư về cơ sở vật chất để đáp ứng yêu
cầu của việc đổi mới, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường.
Kính mong lãnh đạo các cấp quan tâm và hỗ trợ kinh phí cho các trường học để
xây dựng phòng học mĩ thuật đảm bảo diện tích, mua sắm bàn học nhóm, giá, tủ,
thuận lợi trong việc học tập, trưng bày và lưu giữ sản phẩm của học sinh, tạo điều
kiện thuận lợi cho việc vận dụng phương pháp dạy học mới, nhằm phát huy hiệu
quả của các quy trình mĩ thuật mới.

20