đại cương về tâm lý học và tâm lý y học

Logo

ĐẠI CƯƠNG VỀ TÂM LÝ HỌC
VÀ TÂM LÝ Y HỌC
Bài giảng môn KNGT Bán hàng
11/19/17

Tâm lý y học

1


Logo

Mục tiêu
Trình bày được khái niệm về tâm lý và tâm lý y học

Trình bày được bản chất tâm lý và
phương pháp nghiên cứu tâm lý người bệnh
Trình bày được bốn yếu tố chính
tác động đến tâm lý người bệnh
Trình bày được bốn biện pháp cơ bản
để giao tiếp tốt với người bệnh
11/19/17

2

Tâm lý y học


Logo

Tâm lý là gì?

11/19/17

3

Tâm lý y học


Logo

Tâm lý là gì?
Từ điển VN
1998

Mác Lênin

Tâm lý là ý
nghĩ, tình cảm,
làm thành đời
sống nội tâm,
thế giới bên
trong của con
người

“Tâm lý là sự
phản ánh thế
giới khách
quan vào

trong não
người ’’

11/19/17

4

Tâm lý

Tâm lý bao gồm
tất cả những
hiện tượng tinh
thần xuất hiện
trong đầu óc
con người, gắn
liền và điều
hành mọi hành
động, hoạt động
của con người.
Tâm lý y học


Logo

Tâm lý là gì?
 Tâm lý học là sự nghiên cứu của các quá trình tâm thần và
hành vi cá nhân
 Phân nhánh trong các chủ đề khác nhau như hành động
(action), nhận thức (awareness), sự chú ý (attention), so
sánh (comparative), phát triển (developmental), cảm xúc

(emotion), sự tiến hóa (evolutionary), ngôn ngữ (language),
bộ nhớ (memory), khoa học thần kinh (neuroscience), các
giác quan – nhận thức (sensory & perception), xã hội
(social), nhân cách và sự khác biệt cá nhân (personality and
individual differences).
11/19/17

5

Tâm lý y học


Logo

Tâm lý học là gì?
 Ngành khoa học nghiên cứu hoạt động, tinh thần và tư
tưởng của con người (cụ thể đó là những cảm xúc, ý chí và
hành động)
 Tâm lý học cũng chú tâm đến sự ảnh hưởng của hoạt động thể
chất, trạng thái tâm lý và các yếu tố bên ngoài lên hành vi và
tinh thần của con người.
 Tâm lý học như một khoa học nhân văn có mục đích diễn giải
các hành vi và ứng xử của con người trên cơ sở tâm trí bình
thường hoặc bệnh lý

11/19/17

6

Tâm lý y học

Tâm lý học là khoa học nghiên cứu
các hiện tượng tâm lý
(hiện tượng tinh thần)

Logo

Qúa trình
Tâm lý

Trạng thái
Tâm lý

Thuộc tính
Tâm lý

Sự nảy sinh

Sự vận động và PT

Sự tồn tại của
hiện tượng TL

11/19/17

7

Tâm lý y học

Logo

Hiện tượng tâm lý

Nhận thức

Cảm xúc

Qúa trình
Tâm lý

Ý chí

Cảm giác
Tưởng tượng
Vui
Căm ghét
Ham muốn
Tham vọng

Diễn ra:
- Thời gian ngắn
- Mở đầu, diễn biến và kết thúc

11/19/17

8

Tâm lý y học

Logo
Hiện tượng tâm lý
Trạng thái
Tâm lý

Khái niệm
Hiện tượng tâm
lý diễn ra trong
thời gian tương
đối dài, việc mở
đầu và kết thúc
không rõ ràng

11/19/17

Ví dụ:
Phản ánh thuộc tính
bên trong của sự
vật hiện tượng.
Sự chú ý, tâm trạng,
sự ganh đua, nghi
ngờ,….

9

Tâm lý y học

Logo
Hiện tượng tâm lý
Thuộc tính
Tâm lý

Khái niệm
Hiện tượng tâm
lý tương đối ổn
định, bền vững,
tạo nên nét đặc
trưng tâm lý của
cá nhân

11/19/17

Ví dụ 
Xu hướng, tính
cách, khí chất,
năng lực

10

Tâm lý y học


Logo

Tâm lý học
Nhiệm vụ
 Nghiên cứu bản chất của các hiện tượng

tâm lý, các yếu tố khách quan và chủ
quan tạo nên tâm lý người

11/19/17

11

Tâm lý y học


Logo
Bản chất tâm lý:
TL người mang tính chủ thể
 Đó là sự tác động của hiện tượng khách quan vào con
người, vào hệ thần kinh, bộ não người - tổ chức cao nhất
của vật chất, chỉ có hệ thần kinh và bộ não người mới có
khả năng nhận tác động của hiện thực khách quan, tạo ra
trên não hình ảnh tinh thần (tâm lí) chứa đựng trong vết vật
chất, đó là các quá trình sinh lí, sinh hoá ở trong hệ thần
kinh và não bộ

11/19/17

12

Tâm lý y học


Logo

Bản chất tâm lý
TL người mang
tính chủ thể

Cùng một tác động lên
một người nhưng vào
những hoàn cảnh, thời
điểm khác nhau, với
trạng thái cơ thể, trạng
thái tinh thần khác
nhau, có thể cho ta
thấy hình ảnh tâm lý
với những mức độ
biểu hiện và sắc thái
tâm lý khác nhau

Cùng một tác
động lên nhiều
người cho
những hình ảnh
tâm lý với những
mức độ và sắc
thái khác nhau

11/19/17

13

Tâm lý y học

Logo

Bản chất xã hội
1

2

Tâm lý có nguồn
gốc thế giới
khách quan nên
khi điều trị,chăm
sóc NB cần chú ý
đến hoàn cảnh
sống và hoạt
động của họ

11/19/17

Tâm lý người có
nguồn gốc xã hội
nên trong điều trị,
chăm sóc NB cần
chú ý đến môi
trường xã hội, nền
văn hóa xã hội và
các mối quan hệ mà
họ sống và làm việc

14

Tâm lý y học


Logo

Bản chất tâm lý NB
TLNB bi ức chế
TĐ môi trường sống

Bệnh tật thường
làm thay đổi
TLNB, có khi chỉ
làm thay đổi nhẹ
về cảm xúc,
có khi làm biến
đổi mạnh mẽ,
sâu sắc đến toàn
bộ nhân cách NB

11/19/17

Người có
bệnh tật
thường có
tính cách,
khí chất
thay đổi so
với trước

15

Tâm lý y học


Logo

Tâm lý học
CSLL hiểu đúng
về con người
Phát huy
nhân tố
con người

Biết điểm
yếu/mạnh

11/19/17

Ý nghĩa
Cơ sở
cho các KH

16

Tâm lý y học


Logo

Tâm lý học y học
Khái niệm
 Nghiên cứu các hiện tượng tâm lý của
người bệnh và CBYT

11/19/17

17

Tâm lý y học


Logo

Tâm lý học y học

Trạng thái tâm lý của NB và CBYT

Yếu tố tâm lý của NB và CBYT ảnh
hưởng đến sự phát sinh, phát triển ,
quá trình điều trị và phòng bệnh

Nhiệm vụ

Mối quan hệ giao tiếp giữa NB-CBYT
trong việc phòng bệnh và chữa bệnh

11/19/17

18

Tâm lý y học


Logo

Tâm lý học y học
Ý nghĩa
 Cung cấp lượng kiến thức nhất định cho CBYT về Tâm

lý học y học để điều trị, chăm sóc tốt cho người bệnh
 Biết nghệ thuật tiếp xúc với người bệnh

11/19/17

19

Tâm lý y học


Logo

Tâm lý học y học
Ý nghĩa
 Hiểu được những diễn tiến tâm lý của người bệnh trong các
bệnh khác nhau
 Hiểu mối liên quan giữa tâm thần và cơ thể đồng thời tác
động qua lại giữa chúng với nhau



11/19/17

20

Tâm lý y học


Logo

Phương pháp NC tâm lý NB
Phân tích sản phẩm

2

Quan sát

1

3

Đàm thoại

PPNC

Thực nghiệm

11/19/17

4

5
21

Trắc nghiệm

Tâm lý y học


Logo

Yếu tố chính tác động đến tâm lý
NB

11/19/17

22

Tâm lý y học


Logo

Nhận thức của người bệnh về bệnh tật

11/19/17

23

Tâm lý y học

Logo

Nhân cách của người bệnh

11/19/17
09-3-2015

24

Tâm lý y học


Logo
Xu hướng nhân cách của người bệnh
 Chuyển từ cách nhìn lạc quan, yêu đời sang thất
vọng, bi quan, suy sụp niềm tin ----> CBYT phải biết
gây niềm tin, tạo hứng thú cho NB trong quá trình
khám, điều trị ; nó sẽ thật sự có lợi về tinh thần và sức
lực cho NB.

11/19/17

25

Tâm lý y học