sáng kiến kinh nghiệm tiểu học

Lời nói đầu
1-.Lý do chọn đề tài :
Năm học 2008-2009 là năm học tiếp tục thực hiện nghị quyết Đại Hội X của
Đảng và cũng là năm học tiếp tục thực hiện cuộc vận động Nói không với tiêu
cực trong thi cử và bệnh thành tích trong GD .Cũng là năm đầu tiên thực hiện
chủ đề năm học : ứng dụng công nghệ thông tin đổi mới công tác tài chính trong
GD , xây dựng trờng học thân thiện , học sinh tích cực ,trờng xanh sạch đẹp.
Thấm nhuần cuộc vận động :"Hai không trong GD mỗi chúng ta những ngời
làm công tác giáo dục đều phải lo lắng , trăn trở, tập trung nâng cao chất lợng day
học nhằm đáp ứng mục tiêu giáo dục . Cũng nh các môn học khác , môn Toán có
một vai trò hết sức quan trọng trong việc hình thành nhân cách con ngời lao
động .Vì vậy , mỗi GV cần phải có trách nhiệm dạy học sao cho HS của mình tiếp
thu đợc những kiến thức và kĩ năng mà chơng trình gáo dục tiểu học qui định .
Tuy nhiên , không phải mọi HS đều học tập dễ dàng nh nhau , có thể có những HS
nắm kiến thức Tóan học rất nhanh chóng và sâu sắc mà không cần có sự cố gắng
đặc biệt ,trong khi đó một số em khác không thể đạt đợc kết quả nh vậy , mạc dù
đã cố gắng rrát nhiều .Đó chính là các em học sinh yếu , kém về môn Toán . Vì
thế việc dạy các em yếu , kém Toán lên trình độ TB là một vấn đề không đơn giản
. Giải quyết đợc vấn đề này tức là góp đợc một phần vào khắc phục tình trạng HS
yếu, kém ở Tiểu học . Bằng kinh nghiệm bản thân , trong quá trình phụ đạo HS
lớp 5 yếu , kém môn Toán .
Với mong muốn nâng cao chất lợng đại trà môn Toán lớp 5 tôi có một số kinh
nghiệm về biện pháp ngăn ngừa và khắc phục tình trạng HS lớp 5 yếu ,kém về
môn Toán
2 .Mục đích nghiên cứu :
Nghiên cứu đề tài nhằm đề xuất một số biện pháp ngan ngừu và khắc phục tình
trạng HS yếu ,kém môn Toán lớp 5 để nâng cao chất lợng học tập của HS
3 .Đối t ợng nghiên cứu :
HS lớp 5B -năm học 2008 -2009 Trờng Tiểu học Trung Chính :

Nội dung
1/ Đặc điẻm của HS yếu , kém về môn Toán và nguyên nhân dẫn đến tình trạng
yếu , kém này.
Nh ta đã biết , sự yếu , kém về môn toán của HS có biểu hiện dới nhiều hình ,
nhiều vẻ khác nhau , nhng nhìn chung thờng có các đặc điểm sau đây:
- Có nhiều lỗ hổng về kiến thức và kĩ năng
- Tiếp thu kiến thức , hình thành kĩ năng chậm
- Phơng pháp học tập cha tốt
- Năng lực t duy yếu
- Có thái độ thờ ơ đối với học tập , ngại cố gắng thiếu tự tin .
Với những đặc điểm trên , chúg ta có thể khẳng định rừng HS yếu , kém môn
Toán cần đựoc sự quan tâm , hỗ trợ dạy học một cách đặc biệt .Thế nhng ,một
só GV cha chú ý đúng mức đến đối tợng này , mặc dù đã đợc tiếp thu chuyên
đề về đổi mới phơng pháp dạy học và đợc Phòng GD, Sở GD và Đào tạo chỉ
đạo sát sao việc nâng cao chất lợng dạy học , đặc biệt là chất lợng học sinh đại
trà . Chính vì GV cha theo dõi sát sao và xử lí kịp thời các biểu hiện sa sút của
HS mà nhiều em đẩ kém lại càng kém thêm , lỗ hổng kiến thức ngày càng kém
hơn .Nhiều GV chỉ chú ý đến HS khá giỏi ; thích tổ chức các hoạt đọng trên
lớp với nhũng HS khá giỏi để tránh các tình huống phức tạp .Một số GV nám
cha thật vững yêu cầu về kiến thức , kĩ năng của từng bài dạy dẫn đến việc
giảng dạy mang tính dàn trải , không nêu bật đợc trọng tâm của bài còn ham
nâng cao mở rộng kiến thức một cách tuỳ tiện , trong lúc HS cha nắm vững
kiến thức cơ bản : Tốc đọ giảng dạy kiến thức mới và luyện tập còn nhanh
khiến cho HS yếu , kém không theo kịp .
Mặt khác ,cha có sự kết hợp chặt chẽ giữa GV chủ nhiệm và gia đình HS nên
GV cha hiểu hết hoàn cảnh của từng em .Chính vì vậy , trên thực tế,,vẫn tồn tại
một số HS yếu ,kém về môn Toán ở Tiểu học .
Tìm hiểu phụ huynh HS lớp tôi dạy cho thấy :
- Phần đa phụ huynh có con học yếu ,kém cha thực sự quan tâm đến việc học

tập của con cái ,phó măc mọi việc cho nhà trờng . Bên cạnh đó cũng có nhiều
phụ huynh rất quan tâm đến việc giúp đỡ ,con cái học tập nhng lại không nắm
đợc cách giải toán ở Tiểu học khiến cho trẻ không hiểu và thiếu tin tởng .Mặt
khác ,một số gia đình do điều kiện kinh tế khó khăn ,phải đi làm ăn xa để con
lại cho ông bà nên con cái thiếu sự chăm sóc của bố mẹ .
Sau khi ngành GD triển khai cuộc vận động Hai không đến từng GV ,bản
thân tôi rất tâm đắc và thiết nghĩ rằng mình phải cố gắng tập trung nâng cao
chất lợng học tập của HS tránh để tình trạng HS ngồi nhầm lớp . Chính vì
vậy ,trong quá trình giảng dạy ,tôi suy nghĩ và trao đổi cùng đồng nghiệp đa ra
một số biện pháp để ngăn ngừa và khắc phục tình trạng HS yếu ,kém môn
toán trong lớp .

Một số biện pháp
việc làm đầu tiên là tôi theo dõi thờng xuyên ,cụ thể kết quả học tập của HS
trên lớp ( theo dõi kết quả làm bài trên lớp, và kết quả kiểm tra định
kì ,....) sớm phát hiện ra các trờng hợp HS có khó khăn trong học tập và đi
sâu timf hiểu từng trờng hợp cụ thể ,phân tích đúng nguyên nhân đa đến tình
trạng đó đối với các em .
-Ngay từ đầu năm học ,tôi đã tiến hành khảo sát chất lợng HS về môn toán
của lớp tôi dạy . Kết quả là :
Tổng
số HS
Điểm 9-10 Điểm 7-8 Điểm 5-6 Điểm 1-4
SL TL SL TL SL TL SL TL
30 8 26,5% 10 33% 7 24% 5 16,5%
Tôi lập danh sách và phân loại HS yếu ,kém về môn Toán theo những nguyên
nhân chủ yếu sau :
+Do hổng kiến thức kỹ năng từ lớp dới gồm 2 em :Lê Thị Hơng ,Lê Thị
Quỳnh
Do năng lực t duy kém : Mai Thị Vân , Lê Thị Hậu

+Do có thái độ thờ ơ với học tâp ,ngại cố gắng ,thiếu tự tiên trong học
tập : Lê Văn Khang.
Khi nắm đợc nguyên nhân dẫn đến học yếu về môn Toán của từng em tôi lập
kế hoạch ,nội dung ,chơng trình phụ đạo HS yếu ,kém . Cụ thể là :
+Thời gian phụ đạo chủ yếu vào buổi 2 trong tuần và trong tuần tôi dành riêng
cho 5 em này buổi 2 của ngày thứ 4 .Lồng ghép chơng trình với một số tiết
hoạt động tập thể . (Tổ chức các trò chơi có nội dung toán ) )
+Lập kế hoạch dạy học phù hợp với đối tợng HS
+Đặc biệt giúp các em nhớ đợc klén fhức cơ bản ở các lớp dới nh :
Bảng nhân ,chia , cộng ,trừ ,nhân ,chia phân số hay các quy tắc về tính chu vi
,diện tích ,....Mục đích là lấp chổ hổng kiến thức
+Thờng xuyên kiểm tra ,đôn đốc việc học của các em dới nhiều hình thức nh :
Kiểm tra miệng , kiểm tra dới hình thức vừa học ,vừa chơi ,hay nhờ bạn giúp
đỡ ,... Nhng không nên gây ra áp lực cho HS ,để các em căng thẳng thiếu tự tin
.
+Kết hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trờng , thờng xuyên đến thăm gia đình
phụ huynh HS để trao đổi tình hình học tậpcủa học sinh.
+Thờng xuyên quan tâm đến sự tiến bộ của em để khen kịp thời , tránh tình
trạng trách móc nhiều mà cần có sự khéo léo trong khi chê .
Ví dụ nh khi em đó làm việc riêng khi cô giáo giảng bài thì GV nên mời em
đó nhắc lại ý cô vừa nói .Nếu em đó nhắc lại đợc thì GV nên khen là : em
nắm bài tốt lắm nhng giá mà em trật tự để bạn ngồi bên cũng nắm bài tốt nh
em thì hay biết mấy còn nếu nh em đó không nhắc lại đợc thì GV gọi em ngồi
bên nhắc lại giúp em ,sau đó mời em nhắc lại và GV khen giá mà bạn ấy ngồi
trật tự nghe cô giáo giảng bài thì bạn ấy có kém gì những bạn học giỏi đâu
.Làm cho em bị khiển trách không cảm thấy xấu hổ ,không cảm thấy tự ti mà
cảm thấy tự tin vào bản thân . Thấy khuyết điểm của mình cũng có thể sửa
chửa đợc .
-ở lớp tôi có 2 em hổng kiến thức toán ở lớp dới ,vì thế đã lên đến lớp 5 mà có
những bảng chia vẫn cha thuộc ,hay những phép chia cho số có 2 chữ số là em

phải chia mất nhiều thời gian và phải có sự kèm cặp của cô giáo mới thực hiện
đợc .Điều đó rát bất lợi ho việc học toán lớp 5 .Để các em làm thành thạo 4
phép tính só tự nhiên và phân số tôi xác định việc đầu tiên là giúp học sinh lấp
đợc lỗ hổng kiến thức Vì vậy ,tuần đầu tôi giao cho các em phải học thuộc
lại các bảng cửu chơng và giao cho các bạn ngồi bên kiểm tra vào lúc 15 phút
đầu giờ .Sau một tuần tôi kiểm tra thì tôi thấy các em đều thuộc nhng khi giao
các phép tính cụ thể nh : 126:3 hoặc 65: 5 ihì các em không thực hiện đợc tôi
phải hớng dẫn từng bớc thì phát hiện thấy có em bất chợt hỏi từng phép tính
thì các em không nhớ ,nếu có nhớ thì cũng phải nghĩ rất lâu ,nên khong thể
theo kịp các bạn trong lớp dần dần không tự làm bài mà chỉ đi nhìn bài của
bạn hay chò bạn chửa bại rồi chép . Hơn nữa là việc các em ớc lợng những
phép chia ngoài bảng cũng là một vấn đề nan giải nên tôi đã tiến hành nh
sau :
-Vào những buổi học buổi chiều tôi viét sãn những phép tính vào phiếu cho
em đó làm nh :
5 X 6 = 6 x 9 =
30 : 5 = 54 : 9 =
31 : 5 = 56 : 9 =
Tôi hứng dẩn cho các em bài mấu sau đó các em tự làm .Liên tục trong 2 ngày
liền tôi thấy các em đã thành thạo , tôi gợi ý cho các em tự lấy VD và tự làm đợc
các VD đó . Để đỡ gây sự nhàm chán ở một dạng toán chia tôi khích lệ các e m
bây giờ cô có phép tính khó hơn đố các em làm đợc nhé :
VD : Cho phân số
20
15
em thấy tử số và mẫu số đều là số bị chia của bảng chia
mấy (5 ) Vậy 15 : 5
tơng tự 20 : 5
Phân số
20

15
viết thành
4
3
Đó cũng là cách rút gọn phân số và phân số
4
3
ta thấy cả tử và mẫu đều không chia hết cho một só tự nhiên nào > 1
Thế nào em thấy rút gọn phân số có dễ không ? Và tôi đa cho em một số bài
tập đã chuẩn bị sẵn ở nhà :
1 Rút gọn các phân số sau :
18
12

28
21

63
18

50
30
2 Làm theo mẫu :
Mẫu
3
2
=
33
32
x

x
=
9
6

9
8
=
?9
78
x
x
=
63
?

Đó là về số tụ nhiên ,phân số còn dạy về số thập phân thì khó nhất vẫn là
phần chia số thập phân các em rất khó phân biệt ,rất khó nhớ các dạng chia
về số thập phân nhất là cách lấy số d tôi phải giảng kĩ cho HS thấy . Trong
phép chia có thơng là số tự nhiên thì số d là duy nhất còn trong phép chia có
thơng là số thập phân thì giá trị của số d có thể là không duy nhất ,mà giá trị
của số d phụ thuộc vào số chữ số ở phần thập phân của thơng .
VD : 27 7 27 7 27 7
6 3 60 3,85 60 3,857
D 6 40 40
5 50
D 0,05 1
du 0,001
Điều đặc biệt cần lu ý đối với HS là :Khi thực hiện 4 phép tính với số thập ohân
thì kết quả thờng là số thập phân nên sau khi thực phép tính ,các em cần lu ý xác

định chính xác vị trí của dấu phẩy để có kết quả đúng .
Để gây hứng thú cho các em học tập ,tôi thờng xuyên tổ chức Hội vui học tập
vào các tiết Hoạt động tập thể .Trong đó có tiết mục hái hoa dân chủ ,tổ chức trò
chơi có lồng nội dung toán học
Khi áp dụng các biện pháp trên ,tôi thấy các em có tiến bộ hẳn lên . Đến
tuần thi định kì lần 1 em LÊ THI HƯƠNG và LÊ THI QUYNH đã gần nh
thành thạo việc thực hiện 4 phép tính và bắt đầu có hứng thú học toán .
Sự tiến bộ của HS đã tiếp thêm niềm tin cho tôi trong việc phụ đạo HS yếu về
môn Toán . Tôi thờng xuyên đến thăm gia đình em Mai Thị Vân là một HS ở
lại .Bản thân em là một HS tiếp thu kiến thức và hình thành kĩ năng chậm , nhng
bố ,mẹ lại là ngời không biết chữ nên việc kèm cặp thêm cho con cái quả là việc
khó khăn .Hơn nữa gia đình em lại là một gia đình khó khăn về kinh tế ,mẹ và chị
phải đi làm thuê ở xa .hiểu rõ đợc hoàn cảnh của em tôi đã đề nghị gia đình cứ
mỗi tuần em đến nhà riêng của tôi để tôi kèm cặp thêm .Ngoài ra những buổi học
trên lớp tôi luôn luôn kèm cặp ,giúp đỡ để em hoàn thành những bài tập vừa với
khã năng của em .Trong năm học này ,tôi đã vận động HS quyên góp ủng hộ kết
hợp với nhà trờng đã trao quà Tết cho em giúp em khỏi bị mặc cảm và vơn lên
trong học tập .
Ngoài ra ,sau mỗi lần kiểm tra định kì , hay em đó có biểu hiện bất thờng là tôi
thông báo tình hình ngay và đề nghị phụ huynh ghi đầy đủ lời nhận xét . Sau mỗi
kì ,tôi tổ chức họp phụ huynh . Thấy đợc sự lo lắng của GV nên phụ huynh thờng