Ngày soạn.
Ngày dạy
Tiết 122 .
Nói với con .
Y Phơng .
I. Mục tiêu cần đạt :
Giúp học sinh :
- Cảm nhận đợc tình cảm thắm thiết của cha mẹ đối với con cái , tình yêu quê hơng
sâu nặng cùng niềm tự hào với sức sống mạnh mẽ , bền bỉ của dân tộc mình qua lời thơ của
Y Pơng .
- Bớc đầu hiểu đợc cách diễn tả độc đáo , giàu hình ảnh cụ thể , gợi cảm của thơ ca
miền núi .
- Bồi dỡng tâm hồn yêu gia đình , tự hào quê hơng , dân tộc .
II. Chuẩn bị đồ dùng dạy học
GV : Tìm các câu thơ diễn tả lối nói dân tộc .
HS : Su tầm những câu thơ, ca dao các dân tộc
III. hoạt động dạy học :
1. ổ n định tổ chức :
2. Kiểm tra bài cũ :
- Đọc thuộc lòng bài thơ " Sang thu " . Nêu cảm nhận của em về hai câu cuối .
3. Bài mới :
Hoạt động 1: Gv giới thiệu bài:
Tình yêu thơng con cái , mơ ớc thế hệ sau nối tiếp xứng đáng , phát huy truyền thống
của tổ tiên , quê hơng vốn là tình cảm cao đẹp của con ngời Việt Nam ta suốt bao đời nay .
" Nói với con " của Y Phơng - nhà thơ dân tộc Tày - là một trong những bài thơ hớng vào
đề tài ấy với cách nói riêng , xúc động và chân tình bằng hình thức ngời cha nói với con
tâm tình , dặn dò trìu mến , ấm áp và tin cậy .
Hoạt động 2 : H ớng dẫn tìm hiểu
chung về tác giả , tác phẩm .
GV : Nêu câu hỏitìm hiểu tác giả tác
phẩm, HS lần lợt trả lời độc lập
? Nêu những nét khái quát về tác giả ,
đặc điểm thơ của Y Phơng ?
? Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm ?
? Nhận xét thể thơ ? ( Tự do ) .
Giáo viên hớng dẫn đọc ( nhẹ nhàng ,
thiết tha nh lời tâm tình thủ thỉ ) .
Học sinh đọc .
? Bài thơ viết về điều gì ?
? Giáo viên kiểm tra việc nhớ chú thích
của học sinh ?
I . Tìm hiểu chung .
1 . Tác giả :
- Dân tộc Tày ( Cao Bằng ) .
- Đặc điểm thơ : Chân thật, mạnh mẽ,
trong sáng, giàu hình ảnh của con ngời
Miền núi .
2. Tác phẩm :
Trích từ : Thơ Việt Nam 1945 - 1985 .
3 . Đọc , tìm hiểu chú thích .
* Bài thơ là lời ngời cha nói với con về
cội nguồn , sức mạnh quê hơng ....
? Nêu bố cục của bài thơ ?
? Em có nhận xét gì từ bố cục này ?
Hoạt động 3 : H ớng dẫn phân tích .
Học sinh đọc đoạn đầu .
? 4 câu thơ đầu cho em cảm nhận đợc
điều gì ?
HS: Độc lập trả lời, lớp nhận xét
GV: Đánh giá, kết luận
Nêu vấn đề thảo luận nhóm
? Hãy phân tích hình ảnh thơ để thấy
con đợc trởng thành trong cuộc sống lao
động , trong thiên nhiên thơ mộng ,
nghĩa tình của quê hơng ?
HS: Thảo luận nhóm học tập, viết ra
giấy A4, dán lên bảng
GV: Đánh giá quá trình hoạt động của
HS và so sánh kết quả của các
nhóm.Rồi định hớng đáp án cho HS
4 . Bố cục :
- Gồm 2 đoạn
- Từ đầu ....... trên đời : Con lớn lên
trong tình yêu thơng , sự nâng đỡ của
cha mẹ trong cuộc sống lao động nên
thơ của quê hơng .
- Còn lại : Lòng tự hào về sức sống
mạnh mẽ , bền bỉ , về truyền thống cao
đẹp của quê hơng và niềm mong ớc con
hãy kế tục xứng đáng truyền thống ấy .
-> Từ tình cảm gia đình mở rộng ra tình
cảm quê hơng , từ những kỉ niệm gần
gũi , thiết tha mà nâng lên lẽ sống .
II . Phân tích :
1 . Tình yêu th ơng của cha mẹ , sự đùm
bọc của quê h ơng đối với co n .
* 4 câu đầu : Con lớn lên trong tình yêu
thơng, nâng đón, mong chờ của cha
mẹ .
- Hình ảnh :
Chân bớc -> cha
Chân bớc -> mẹ
=> Không khí gia đình đầm ấm, quấn
quýt .
-> T duy đặc trng của ngời miền núi .
- Từng bớc đi, tiếng nói, tiếng cời đợc
cha mẹ chăm chút, vui mừng đón nhận .
* Con lớn khôn, trởng thành trong cuộc
sống lao động, thiên nhiên thơ mộng,
nghĩa tình quê hơng .
- Ngời đồng mình : -> sự mộc mạc của
ngời dân tộc Tày .
- Hình ảnh : Đan lờ .
Vách nhà ken .
=> Miêu tả cụ thể, nói lên sự gắn bó,
quấn quýt .
-> Cuộc sống lao động cần cù, êm đềm,
tơi vui .
- Hình ảnh : Rừng cho hoa .
Đờng ... tấm lòng .
=> Nhân hoá -> thiên nhiên che chở
nuôi dỡng con ngời cả về tâm hồn , lối
sống .
2 . Những đức tính cao đẹp của " ng ời
đồng mình " và mơ ớc của ng ời cha về
con mình .
Hoạt động 4: H ớngdẫn HS tìm hiểu
những đức tính cao đẹp của " ng ời
đồng minh " và mơ ớc của ng ời cha
về con mình .
Học sinh đọc đoạn thơ còn lại .
GV: Nêu câu hỏi, HS lần lợt trả lời độc
lập
? Ngời cha đã nói với con về những đức
tính gì của ngời đồng mình ?
HS: Độc lập trả lời, lớp nhận xét gv kết
luận
? Trong cách nói ấy ngời cha muốn
truyền cho đứa con tình cảm gì với quê
hơng ?
HS: Trao đổi nhóm bàn, độc lập trình
bày, gv nhận xét
? Giải thích các câu thơ :" Sống trên ..
phong tục ". Cho biết trong các câu thơ
ấy tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì? Tác
dụng của NT ấy?
HS: Trao đổi nhóm bàn, độc lập trình
bày
? Nhận xét gì về tình cảm của ngời cha
dành cho con ?
Hoạt động 5 : H ớng dẫn tổng kết .
? Nhận xét về nghệ thuật của bài .
( Hình ảnh cụ thể mộc mạc , có sức khái
quát , giàu chất thơ ) .
? Qua bài thơ em cảm nhận đợc tình
cảm gì của ngời cha dành cho con ?
? Điều lớn nhất ngời cha muốn truyền
cho con , giáo dục con là gì ?
Học sinh đọc to ghi nhớ .
- Đức tính cao đẹp của ngời đồng :
mình :
+ Vất vả mà mạnh mẽ, khoáng đạt, bền
bỉ, gắn bó với quê hơng dẫu còn cực
nhọc , đói nghèo .
+ Mộc mạc, giàu chí khí, niềm tin, cần
cù, nhẫn nại đã làm nên quê hơng với
truyền thống, phong tục tập quán tốt đẹp
.
- Phép lặp từ ngữ " Ngời đồng mình " ->
dặn dò con :
+ Phải có tình nghĩa thuỷ chung với quê
hơng, biết chấp nhận và vợt qua gian
nan, thử thách bằng ý chí, niềm tin của
mình .
+ Muốn con tự hào với truyền thống quê
hơng -> tự tin vững bớc trên đờng đời .
=> Ngời cha thể hiện tình cảm yêu th-
ơng, trìu mến thiết tha và niềm tin tởng
của ngời cha vào ngời con .
III . Tổng kết .
1 . Nghệ thuật : Giọng trìu mến thiết
tha , cách nói dùng nhiều hình ảnh dân
tộc miền núi .
2 . Nội dung :
- Là thơng yêu tha thiết và tin tởng .
- Tự hào về gia đình , quê hơng .
- Tự tin ở bản thân khi bớc vào đời .
.
IV . Củng cố :
- Phân tích một hình ảnh thơ gây ấn tợng nhất trong em .
V. H ớng dẫn học bài ở nhà
Học bài cũ, làm hoàn chỉnh bài tập phần luyện tập
Chuẩn bị bài Nghĩa tờng minh và