Quản lý Nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh (Luận văn thạc sĩ)

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

PHẠM VĂN ĐIỆN

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG
CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TỪ THỰC TIỄN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI - 2017


VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

PHẠM VĂN ĐIỆN

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG
CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TỪ THỰC TIỄN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Chuyên ngành:

Luật Hiến pháp và Luật Hành chính

Mã số:

60 38 01 02

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. ĐẶNG MINH ĐỨC

HÀ NỘI - 2017


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi; các số
liệu, kết quả nghiên cứu nêu trong Luận văn là hoàn toàn trung thực và chưa
từng được tác giả nào sử dụng để bảo vệ một học vị nào.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan này.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 25 tháng 8 năm 2017
Tác giả luận văn

Phạm Văn Điện


LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian nghiên cứu và thực hiện luận văn này tôi đã nhận
được sự quan tâm, giúp đỡ, góp ý của nhiều tập thể, cá nhân trong và ngoài
Học viện.
Trước hết, tôi xin gởi lới cám ơn chân thành tới TS. Đặng Minh Đức,
người hướng dẫn khoa học, đã tận tình giúp đỡ tôi về kiến thức cũng như
phương pháp nghiên cứu, chỉnh sửa trong quá trình thực hiện luận văn.
Tôi cũng xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến cơ quan, bạn bè tôi, những
người thường xuyên thăm hỏi, động viên tôi trong quá trình thực hiện luận
văn.
Có được kết quả nghiên cứu này, tôi đã nhận được những ý kiến đóng

góp vô cùng quý báu của quý thầy cô giáo đang tham gia giảng dạy tại Học
viện Khoa học xã hội; sự tận tình cung cấp thông tin của các anh, chị là cán
bộ, công chức đang công tác tại Sở Nội vụ, các Phòng Nội vụ và Ủy ban nhân
dân phường, xã, thị trấn thuộc Thành phố Hồ Chí Minh. Tôi xin được ghi
nhận và cám ơn những sự giúp đỡ này.
Mặc dù bản thân đã rất cố gắng, nhưng luận văn không tránh khỏi
những thiếu sót. Vì vậy, rất mong được sự chỉ dẫn, góp ý của quý thầy cô giáo
và tất cả bạn bè.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 25 tháng 8 năm 2017
Tác giả luận văn

Phạm Văn Điện


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ............................................................................................................................... 1
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐÀO TẠO BỒI DƯỠNG
CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ ..................................................................................... 8
1.1. Khái niệm, vị trí, vai trò, nhiệm vụ và đặc điểm cán bộ, công chức cấp xã ................... 8
1.1.1. Quan niệm về cán bộ, công chức ................................................................................. 8
1.1.2. Vị trí, vai trò, nhiệm vụ của cán bộ, công chức cấp xã ............................................. 13
1.2. Quan niệm về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ................................................... 16
1.3. Quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức và cán bộ, công chức cấp
xã.......................................................................................................................................... 24
1.3.1. Khái niệm quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức.................... 24
1.3.2. Đặc điểm, vai trò và nội dung quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công
chức ...................................................................................................................................... 25
1.3.3. Cơ sở pháp lý về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ........................................... 31
1.3.4. Yếu tố tác động đến quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức ..... 32
Kết luận chương 1 ................................................................................................................ 34

Chương 2: THỰC TẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG
CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TỪ THỰC TIỄN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH35
2.1. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về đào tạo, bối dưỡng cán bộ, công
chức cấp xã từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh .............................................................. 35
2.2. Chất lượng cán bộ, công chức phường, xã, thị trấn của Thành phố Hồ Chí Minh ....... 38
2.3. Thực trạng Quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã từ thực
tiễn Thành phố Hồ Chí Minh. .............................................................................................. 44
2.3.1. Thẩm quyền quản lý nhà nước về đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức ở thành phố
Hồ Chí Minh ........................................................................................................................ 44
2.3.2. Triển khai các chương trình đào tạo, bồi dưỡng (giai đoạn 2011 – 2015) ............... 49
2.3.3. Kết quả đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã giai đoạn 2011 – 2015 của
Thành phố ............................................................................................................................ 51
2.4. Những ưu điểm, hạn chế quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức
cấp xã từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh ....................................................................... 53
2.4.1. Những ưu điểm tác động tích cực đến quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ, công chức cấp xã từ thực tiễn Thành phố ...................................................................... 53


2.4.2. Những khó khăn, hạn chế ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ, công chức cấp xã từ thực tiễn Thành phố ............................................................... 56
Kết luận chương 2 ................................................................................................................ 58
Chương 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐÀO TẠO,
BỒI DƯỠNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TỪ THỰC TIỄN THÀNH PHỐ HỒ
CHÍ MINH.......................................................................................................................... 60
3.1. Quan điểm, phương hướng quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức
cấp xã từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh ....................................................................... 60
3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã tại thành
phố Hồ Chí Minh. ................................................................................................................ 63
3.2.1. Nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công
chức cấp xã. ......................................................................................................................... 63

3.2.2. Đổi mới việc xây dựng kế hoạch và triển khai tổ chức thực hiện kế hoạch đào tạo,
bồi dưỡng cán bộ chủ chốt cấp xã ....................................................................................... 68
3.2.3. Xây dựng đội ngũ giảng viên có năng lực phục vụ cho công tác đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ chủ chốt cấp xã ........................................................................................................ 70
3.2.4. Tăng cường cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại phục vụ cho công tác đào tạo,
bồi dưỡng cán bộ chủ chốt cấp xã ....................................................................................... 71
3.2.5. Đổi mới công tác kiểm tra đánh giá học viên là cán bộ, công chức cấp xã .............. 72
3.2.6. Đánh giá hiệu quả sau đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã ...................... 72
Kết luận chương 3 ................................................................................................................ 75
KẾT LUẬN ......................................................................................................................... 76
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................... 79


DANH MỤC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT

CBCC

Cán bộ, công chức

CB,CC,VC

Cán bộ, công chức, viên chức

ĐTBD

Đào tạo, bồi dưỡng

HĐND

Hội đồng nhân dân

UBND

Ủy ban nhân dân

TPHCM

Thành phố Hồ Chí Minh


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế xã hội và hội nhập kinh tế quốc
tế hiện nay thì nguồn lực con người giữ vai trò quyết định, trong đó, có đội ngũ cán
bộ, công chức, viên chức. Với vai trò người thực thi công vụ, cung ứng các dịch vụ
công, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức là lực lượng quan trọng trong việc lãnh
đạo, quản lý và tham mưu hoạch định chính sách và cũng là đối tượng trực tiếp triển
khai thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước. Do đó,
để nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ của cán bộ, công chức,
viên chức thì công tác đào tạo, bồi dưỡng là một vấn đề quan trọng được ưu tiên ở
hầu hết các quốc gia.Trong bối cảnh chất lượng cán bộ, công chức, viên chức Việt
Nam không đồng đều, còn tồn tại một số hạn chế nhất định về năng lực, trình độ
chuyên môn, kỹ năng lãnh đạo, quản lý, kỹ năng giải quyết công việc, thực hiện
nhiệm vụ, cùng với đó là yêu cầu cải cách hành chính và đáp ứng đòi hõi của công
cuộc đổi mới đất nước và hội nhập quốc tế thì việc đào tạo, bồi dưỡng và nâng cao
chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức lại càng trở nên cấp
thiết.
Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc” và
“Công việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. [15] Lời dạy của
Bác nhấn mạnh vị trí, vai trò quan trọng của cán bộ. Vì vậy, việc xây dựng một đội

ngũ cán bộ, công chức chính quyền cấp xã đủ đức, đủ tài để hoàn thành tốt nhiệm
vụ của Nhà nước và Nhân dân giao luôn là vấn đề cần thiết, quan trọng ở nước ta.
Chính vì những lý do trên, trong những năm qua công tác đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ, công chức luôn được Đảng và Nhà nước coi trọng và đặt lên hàng đầu. Trong
Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng về đổi mới công tác tư tưởng, lý luận có
nêu: “Đổi mới mạnh mẽ công tác giáo dục lý luận chính trị, học tập nghị quyết của
Đảng. Thực hiện nền nếp việc bồi dưỡng lý luận, cập nhật kiến thức mới cho cán
bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; Tiếp tục đổi mới hệ thống
chương trình đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị theo hướng nâng cao chất lượng,
chú trọng tính hiệu quả và phù hợp với từng đối tượng” [9, tr201-202], Chú trong
1


công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức: “Đảng tập trung lãnh đạo về đường
lối, chủ trương xây dựng tiêu chí, tiêu chuẩn, cơ chế, chính sách về cán bộ, công
chức. Đẩy mạnh dân chủ hóa công tác cán bộ, quy định rõ trách nhiệm, thảm quyền
của mỗi tổ chức, mỗi cấp trong xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có bản lĩnh
chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng, có trình độ, năng lực chuyên
môn phù hợp, đáp ứng yêu cầu của giai đoạn mới” “ Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện
Chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” [9–
tr.180, 205].
Với tầm quan trọng như vậy, trong giai đoạn hiện nay, việc xây dựng đội ngũ
cán bộ, công chức nói chung và đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã nói riêng có vai
trò quyết định sự thành bại của cách mạng và hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ
máy nhà nước.
Xuất phát từ nhận định trên, tôi lựa chọn đề tài “Quản lý Nhà nước về đào
tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh” làm
luận văn tốt nghiệp thạc sĩ luật học. Nhằm phân tích sâu sắc hơn nữa những vấn đề
lý luận, đồng thời qua đó xem xét việc thực hiện và áp dụng các quy định pháp luật
hiện nay đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng CB,CC trong thực tiễn tại thành phố

Hồ Chí Minh.
2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu của đề tài
Tìm hiểu tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài “Quản lý nhà nước về đào
tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh” là
vấn đề quan trọng nên được nhiều nhà khoa học, các nghiên cứu sinh, học viên cao
học và các bài viết của các tác giả tiếp cận theo nhiều cách, nhiều cấp độ khác nhau,
có thể khái lược thông qua những công trình tiêu biểu sau:
- Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức
trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” [24]. Tác giả cuốn
sách đã phân tích những vấn đề lý luận và phương pháp luận về nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; nghiên
cứu kinh nghiệm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức trong lịch sử nước ta và một
số nước trên thế giới; đánh giá về thực trạng đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ hiện
2


nay; đề xuất giải pháp nâng cap chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ công
nghiệp hóa, hiện đại hóa.
- Dương Thanh Tuấn (2006), Những giải pháp chủ yếu trong việc tạo nguồn
cán bộ, công chức cấp cơ sở trên địa bàn tỉnh Trà Vinh. [25]
- Trần Tuấn Duy (2007), Đào tạo nguồn cán bộ, công chức cấp xã và việc sử
dụng sau đào tạo nguồn tại Thành phố Hồ Chí Minh. [6]
- TS.Thang Văn Phúc và TS.Nguyễn Minh Phương (2005), “Xây dựng đội
ngũ cán bộ, công chức đáp ứng đòi hỏi của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
của dân, do dân, vì dân” [19] Trên cơ sở nghiên cứu các quan điểm cơ bản của Chủ
nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và của Đảng Cộng sản Việt Nam về vai
trò, vị trí người cán bộ cách mạng, cũng như yêu cầu đào tạo, xây dựng đội ngũ cán
bộ, công chức; tìm hiểu những bài học kinh nghiệm về việc tuyển chọn và sử dụng
nhân tài trong suốt quá trình lịch sử dụng nước và giữ nước của dân tộc ta, cũng như
kinh nghiệm xây dựng nền công vụ chính quy hiện đại của các nước trong khu vực

và trên thế giới. Từ đó xác định hệ thống các yêu cầu, tiêu chuẩn của cán bộ, công
chức đáp ứng đòi hỏi của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân,
vì dân
- Hồ Tân: “Vấn đề đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo chính quyền xã trong
giai đoạn hiện nay” [23]
- Lại Đức Vượng: “Hoàn thiện hệ thống các cơ quan đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ, công chức nhà nước” [26]
- Phạm Cao Việt Linh: “Hoàn thiện quản lý nhà nước về công tác đào tạo,
bồi dưỡng cán bộ, công chức hành chính ở TP. HCM trong giai đoạn hiện nay”
[14]
Ngoài ra, có thể kể tên các công trình nghiên cứu khác liên quan đến hoạt
động đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức như: Tác giả Lưu Kiếm Thanh với bài
”Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức một hình thức giáo dục – đào
tạo đặc thù và chuyên biệt” [29]; Tác giả Đinh Văn Tiến, Thái Văn Hà với bài “Đổi
mới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức trong tình hình mới”
[28]. Tác giả Trần Kiếm (2003), “Những vấn đề cơ bản của khoa học giáo dục” [13]
3


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn full