Nghiên cứu tính kinh tế theo quy mô của các doanh nghiệp may VN.PDF

i

Ngư i hư ng d n khoa h c


ii

L I C M ƠN
Tác gi lu n án xin trân tr ng c m ơn t p th lãnh ñ o và các th y cô giáo
Trư ng ð i h c Kinh t# qu%c dân, Khoa Kinh t# h c, cán b∗ Vi,n Sau ñ i h c c.a
trư ng. Tác gi ñ0c bi,t xin g1i l i c m ơn chân thành và sâu s3c nh4t t5i t p th
giáo viên hư5ng d7n PGS.TS. Vũ Kim Dũng và PGS.TS. Ph m Văn Minh ñã nhi,t
tình hư5ng d7n và .ng h∗ tác gi hoàn thành lu n án.
Tác gi xin trân tr ng c m ơn lãnh ñ o các Hi,p h∗i, các doanh nghi,p may
Vi,t Nam ñã tham gia tr l i phΑng v4n cũng như phi#u ñiΒu tra qua thư, cung c4p
các thông tin bΧ ích ñ tác gi hoàn thành b n Lu n án.
Tác gi xin c m ơn b n bè, ñΓng nghi,p và nhΗng ngư i thân trong gia ñình
ñã luôn .ng h∗, t o ñiΒu ki,n, chia sϑ khó khăn và luôn ñ∗ng viên tác gi trong su%t
quá trình h c t p và nghiên cΛu ñ hoàn thành b n lu n án này.
Xin trân tr ng c m ơn.
Tác gi

Hoàng Th Thúy Nga


iii

L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên cΛu khoa h c c.a riêng cá nhân
tôi. Các s% li,u, k#t qu nêu trong lu n án này là trung thΝc và chưa tΟng ñưΠc công
b% trong b4t cΛ công trình nghiên cΛu nào khác.

Tác gi

Hoàng Th Thúy Nga


iv

M CL C
L I C M ƠN ............................................................................................................ i
L I CAM ðOAN .................................................................................................... iii
DANH M C VI T T T ...................................................................................... viii
DANH M C SƠ ð , B NG VÀ HÌNH ............................................................... ix
CHƯƠNG 1: L I M& ð∋U ....................................................................................1
1.1. Tính c,p thi/t c0a ñ3 tài.................................................................................... 1
1.2. M6c ñích, n7i dung, ñ:i tư1.2.1. MΣc ñích nghiên cΛu c.a lu n án ..............................................................3
1.2.2. N∗i dung nghiên cΛu ..................................................................................4
1.2.3. ð%i tưΠng và ph m vi nghiên cΛu c.a lu n án ..........................................5
1.3. ðóng góp c0a luΕn án và ñ3 xu,t các nghiên c≅u ti/p theo.......................... 6
1.4. K/t c,u c0a luΕn án ........................................................................................... 7
CHƯƠNG 2: TΛNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CΟU & CƠ S& LÝ LUΡN
VΣ TÍNH KINH T THEO QUI MÔ .....................................................................9
2.1. TΞng quan tình hình nghiên c≅u v3 tính kinh t/ theo qui mô...................... 9
2.1.1. TΧng quan tình hình nghiên cΛu vΒ tính kinh t# theo qui mô trong
các ngành ............................................................................................................9
2.1.2. Nghiên cΛu vΒ tính kinh t# theo qui mô c.a các DN trong ngành May
Vi,t Nam............................................................................................................12
2.1.3. Các phương pháp ñánh giá vΒ tính kinh t# theo qui mô ñã ñưΠc s1 dΣng......15
2.2. Cơ s_ lý luΕn v3 tính kinh t/ theo qui mô (Economies of scale).................19
2.2.1. Khái ni,m tính kinh t# theo qui mô..........................................................19

2.2.2. NhΗng y#u t% tác ñ∗ng ñ#n tính kinh t# theo qui mô ...............................22
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CΟU CφA LUΡN ÁN .....................28
3.1. Phương pháp thu thΕp thông tin ...................................................................28
3.1.1. Nghiên cΛu t i bàn, k# thΟa .....................................................................28
3.1.2. Kh o sát, phΑng v4n chuyên gia ..............................................................29


v

3.1.3. ðiΒu tra bΖng phi#u câu hΑi qua thư ........................................................30
3.1.4. TΧng hΠp, phân tích dΗ li,u tΟ các cu∗c ñiΒu tra c.a TΧng cΣc th%ng kê ....30
3.2. Phương pháp ñánh giá tính kinh t/ theo qui mô c0a các DN May Viιt Nam.32
3.2.1. Lý do s1 dΣng phương pháp ñ]nh v] tính kinh t# theo qui mô dΝa vào s%
li,u trong quá khΛ và hàm s n xu4t ...................................................................33
3.2.2. Phương pháp ñ]nh v] tính kinh t# theo qui mô s1 dΣng s% li,u quá khΛ và
hàm s n xu4t.......................................................................................................34
3.3. Phương pháp ñánh giá tác ñ7ng (DID) .........................................................38
CHƯƠNG 4: NGÀNH MAY TH GIκI & MAY VIλT NAM m TΛNG QUAN
VÀ CHI N LƯνC PHÁT TRIπN ........................................................................41
4.1. ðθc ñiρm c0a ngành May nói chung và xu hưσng phát triρn c0a May th/
giσi.............................................................................................................................41
4.1.1. ð0c ñi m c.a ngành May nói chung........................................................41
4.1.2. Xu hư5ng phát tri n c.a May th# gi5i ....................................................43
4.2. Lυch sϖ phát triρn & thωc tr=ng ngành May Viιt Nam..............................45
4.2.1. L]ch s1 phát tri n c.a ngành May Vi,t Nam ...........................................45
4.2.2. ThΝc tr ng vΒ th] trư ng c.a D,t May Vi,t Nam giai ño n 2000_2009 ......46
4.3 TΕp ñoàn Dιt May Viιt Nam và Hiιp h7i Dιt may Viιt Nam....................51
4.3.1 T p ñoàn D,t May Vi,t Nam ....................................................................51
4.3.2. Hi,p h∗i D,t may Vi,t Nam.....................................................................52
4.4. Ngành May Viιt Nam trong chuψi Dιt may ASEAN..................................57

4.5. Xu th/, chi/n lư2010m 2020 ...............................................................................................................59
4.5.1. Xu th# cho Ngành May Vi,t Nam ..........................................................59
4.5.2. Chi#n lưΠc phát tri n c.a ngành May Vi,t Nam .....................................61
CHƯƠNG 5: K T QU

PHÂN TÍCH TÍNH KINH T THEO QUI MÔ CφA

CÁC DOANH NGHIλP MAY VIλT NAM .........................................................64
5.1. K/t qu ñi3u tra các DN May Viιt Nam giai ño=n 2000m2009 ...................64
5.1.1. Thông tin chung vΒ các DN May ñưΠc ñiΒu tra.......................................64


vi

5.1.2. Khó khăn c.a các DN May giai ño n 2000_2009 ....................................69
5.1.3. Các thông tin liên quan ñ#n tính kinh t# theo qui mô ..............................74
5.1.4. Các quan ñi m vΒ vai trò c.a Hi,p h∗i D,t may Vi,t Nam.....................81
5.1.5. ThΝc tr ng vΒ cơ c4u tΧ chΛc, h, th%ng chính sách qu n lý c.a các DN
May Vi,t Nam giai ño n 2000_2009..................................................................84
5.1.6. Các ho t ñ∗ng vΒ ñ u tư máy móc thi#t b], nghiên cΛu phát tri n c.a các
DN May Vi,t Nam giai ño n 2000_2009...........................................................86
5.2. ðánh giá chung v3 k/t qu ñi3u tra c0a các DN May Viιt Nam trong 10
năm qua và h=n ch/ c0a ñi3u tra ..........................................................................88
5.2.1 ðánh giá chung vΒ k#t qu ñiΒu tra c.a các DN May giai ño n 2000_2009 .88
5.2.2 H n ch# c.a m7u ñiΒu tra ..........................................................................90
5.3. K/t qu phân tích ñυnh lưViιt Nam ..................................................................................................................90
5.3.1. ðΒ xu4t mô hình và các bi#n s% trong mô hình nghiên cΛu.....................91
5.3.2. Mô t th%ng kê các bi#n s%.......................................................................93

5.3.3. K#t qu ư5c lưΠng mô hình cho các lo i doanh nghi,p...........................93
5.3.4. Phân tích nguyên nhân d7n ñ#n sΝ khác nhau vΒ tính kinh t# theo qui mô
& k#t lu n cho các lo i hình DN May giai ño n 2000_2009 ...........................101
CHƯƠNG 6: KI N NGH∼ & K T LUΡN KHAI THÁC TÍNH KINH T THEO
QUI MÔ TRONG NGÀNH MAY VIλT NAM GIAI ðO•N 2011m2020.............106
6.1. Gi i pháp cho các nhóm DN May Viιt Nam nh€m khai thác tính kinh t/
theo qui mô bên trong ..........................................................................................106
6.1.1. Tăng s% lưΠng nhà máy c.a mδi DN may, qui mô c.a mδi nhà máy m5i
bΖng ho0c nhΑ hơn qui mô c.a nhà máy hi,n t i.............................................106
6.1.2. Nhóm gi i pháp cho các DNNN ............................................................107
6.1.3. Nhóm gi i pháp cho các DNNNN .........................................................115
6.1.4. Nhóm gi i pháp cho các DNðTNN .......................................................116
6.2. Nhóm gi i pháp cho các DN May nh€m khai thác tính kinh t/ theo qui
mô bên ngoài..........................................................................................................118


vii

6.2.1. ðào t o nguΓn nhân lΝc c.a may Vi,t Nam ñáp Λng yêu c u c.a ngành ....118
6.2.2. VINATEX, Hi,p h∗i D,t May Vi,t Nam và các DN May k#t hΠp ñ t o
ra các cΣm liên k#t công nghi,p (CLKCN) t i các ñ]a phương .......................122
6.2.3. DN May Vi,t Nam nên hư5ng ñ#n l p "xưκng may chung" giΗa các nư5c
ASEAN.............................................................................................................131
6.3. Các ki/n nghυ cho Hiιp h7i Dιt May Viιt Nam.........................................134
6.3.1. Xây dΝng m∗t th] trư ng n∗i b∗ cho Hi,p h∗i D,t May Vi,t Nam ......135
6.3.2. Tư v4n các DN May tìm ki#m, Λng dΣng các công ngh, m5i trong
s n xu4t ............................................................................................................136
6.3.3. Phát tri n s% lưΠng và ch4t lưΠng các h∗i viên c.a hi,p h∗i theo hư5ng
khuy#n khích các doanh nghi,p cung Λng các y#u t% ñ u vào ........................139
6.4. Ki/n nghυ vσi Chính ph0 và các cơ quan chính quy3n có liên quan .......140

6.5. K/t luΕn...........................................................................................................144
DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH KHOA H‚C ðƯνC CÔNG Bƒ CφA
TÁC GI ................................................................................................... 147
DANH M C TÀI LIλU THAM KH O.............................................................148
PH L C


viii

DANH M C VI T T T
AFTEX

Liên ñoàn D,t May ðông Nam Á

ASEAN

Hi,p h∗i các qu%c gia ðông Nam Á

CLKCN

CΣm liên k#t công nghi,p

CMT

C3t, may và làm s ch

DID

Phương pháp ñánh giá tác ñ∗ng

DN

Doanh nghi,p

DNNN

Doanh nghi,p Nhà nư5c

DNNNN

Doanh nghi,p ngoài Nhà nư5c

DNðTNN

Doanh nghi,p có v%n ñ u tư nư5c ngoài

DN N&V

Doanh nghi,p nhΑ và vΟa

EOS

Tính kinh t# theo qui mô

EP

LΠi nhu n kinh t#

EPZ

Khu ch# xu4t

EU

C∗ng ñΓng châu Âu

FDI

ð u tư trΝc ti#p nư5c ngoài

EVA

Ư5c lưΠng dΝa vào lΠi nhu n kinh t#

NK

Nh p khοu

OEM

S n xu4t bΖng thi#t b] c.a mình

ODM

S n xu4t theo thi#t k# nguyên b n

OBM

S n xu4t theo thương hi,u nguyên b n

NPL

Nguyên phΣ li,u

SXKD

S n xu4t kinh doanh

TC

TΧng chi phí

TR

TΧng doanh thu

XK

Xu4t khοu

VITAS

Hi,p h∗i D,t may Vi,t Nam

VINATEX

T p ñoàn D,t may Vi,t Nam

VCCI

Phòng Thương m i và Công nghi,p Vi,t Nam

VDF

Diπn ñàn phát tri n Vi,t Nam

WTO

TΧ chΛc Thương m i th# gi5i