Đánh giá hiệu quả và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn xã Thanh Yên huyện Điện Biên tỉnh Điện Biên. (Khóa luận tốt nghiệp)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
--------------o0o--------------

LÒ THU HẰNG
Tên đề tài:

ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO
HIỆU QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN
XÃ THANH YÊN - HUYỆN ĐIỆN BIÊN - TỈNH ĐIỆN BIÊN

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Hệ đào tạo

: Chính quy

Chuyên ngành

: Địa chính môi trường

Lớp

: K45 – ĐCMT – N01

Khoa

: Quản lý Tài nguyên

Khóa học

: 2013 – 2017

Thái Nguyên, năm 2017


i

LỜI CẢM ƠN
Thực hiện phương châm “Học đi đôi với hành”, thực tập tốt nghiệp là
thời gian để mỗi sinh viên sau giai đoạn học tập nghiên cứu tại trường có điều
kiện củng cố các kiến thức đã học vào thực tế. Đây là giai đoạn không thể
thiếu được đối với mỗi sinh viên các trường nói chung và trường Đại học
Nông Lâm Thái Nguyên nói riêng.
Em xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu nhà trường Đại Học Nông
Lâm Thái Nguyên, Ban chủ nhiệm khoa Quản lý Tài nguyên và các thầy, cô
giáo bộ môn và đặc biệt là cô giáo TS. Nguyễn Thị Lợi người đã trực tiếp
hướng dẫn em hoàn thành khóa luận tốt nghiệp với đề tài : “Đánh giá hiệu
quả và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên
địa bàn xã Thanh Yên - huyện Điện Biên - tỉnh Điện Biên”.
Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của UBND xã Thanh Yên, cán
bộ địa chính xã Thanh Yên, các ban ngành đoàn thể cùng nhân dân trong xã
đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ em trong quá trình nghiên cứu đề tài.
Trong suốt thời gian thực tập và làm khóa luận, mặc dù em đã cố gắng
hết sức mình nhưng do chưa có kinh nghiệm và kiến thức có hạn nên chắc
chắn không tránh khỏi những khiếm khuyết và thiếu sót, em rất mong nhận
được những ý kiến đóng góp quý báu của các thầy, cô, bạn bè để báo cáo của
em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn !
Thái Nguyên, ngày…tháng…năm 2017
Sinh viên

Lò Thu Hằng


ii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Cơ cấu đất đai theo mục đích sử dụng của Việt Nam.................... 29
Bảng 4.1: Tình hình dân số và lao động của xã Thanh Yên 2016 ................. 37
Bảng 4.2: Số lượng một số vật nuôi chính trên địa bàn xã Thanh Yên.......... 38
Bảng 4.3: Hiện trạng sử dụng đất vào các mục đích của xã Thanh Yên
năm 2016...................................................................................................... 40
Bảng 4.4: Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp của xã Thanh Yên................ 42
Bảng 4.5: Thực trạng các loại hình sử dụng đất nông nghiệp xã Thanh Yên
năm 2016...................................................................................................... 43
Bảng 4.6: Năng suất, sản lượng một số cây trồng chính xã Thanh Yên .............. 46
Bảng 4.7: Hiệu quả kinh tế cây hàng năm .................................................... 46
Bảng 4.8: Hiệu quả kinh tế của cây lâu năm và cây ăn quả........................... 47
Bảng 4.9: Bảng phân cấp hiệu quả kinh tế các loại hình sử dụng đất sản xuất
nông nghiệp tính bình quân/ha ..................................................................... 49
Bảng 4.10: Hiệu quả kinh tế các loại hình sử dụng đất cây hàng năm........... 49
Bảng 4.11: Đánh giá hiệu quả kinh tế các loại hình sử dụng đất cây hàng năm... 50
Bảng 4.12. Hiệu quả xã hội của các LUT........................................................... 52
Bảng 4.13: Hiệu quả môi trường của các kiểu sử dụng đất ........................... 54


iii

DANH MỤC HÌNH

Hình 2.1. Sơ đồ quá trình hình thành đất ...................................................... 13

Hình 4.1: Cơ cấu sử dụng đất vào các mục đích của xã Thanh Yên .............. 41
Hình 4.2: Cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp xã Thanh Yên ............................ 42


iv

DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT
CM

Chuyên màu

CNH - HĐH

Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa

FAO

Tổ chức lương – nông của Liên Hiệp Quốc

H

High (cao)

L

Low (thấp)

LUT

Loại hình sử dụng đất

M

Medium (trung bình)

NN & PTNT

Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

TN & MT

Tài nguyên và Môi trường

UBND

Ủy ban nhân dân

VH

Very high (rất cao)

VL

Very Low (rất thấp)


v

MỤC LỤC
PHẦN 1. MỞ ĐẦU ........................................................................................ 8

1.1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................... 8
1.2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................ 9
1.2.1. Mục tiêu chung ..................................................................................... 9
1.2.2. Mục tiêu cụ thể ..................................................................................... 9
1.3. Yêu cầu của đề tài ................................................................................... 9
1.4. Ý nghĩa nghiên cứu của đề tài................................................................ 10
PHẦN 2. TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ............................. 11
2.1. Cơ sở khoa học và thực tiễn của đề tài ................................................... 11
2.1.1. Cơ sở lý luận ..................................................................................... 11
2.1.2. Sử dụng đất và những yếu tố ảnh hưởng đến sử dụng đất ................... 16
2.1.3. Quy trình đánh giá đất ........................................................................ 23
2.1.3.1. Nguyên tắc đánh giá đất................................................................... 23
2.1.3.2. Nội dung đánh giá đất ...................................................................... 23
2.1.4. Định huớng sử dụng đất nông nghiệp ................................................. 25
2.1.4.1. Cơ sở khoa học và thực tiễn trong đề xuất sử dụng đất .................... 25
2.1.4.2. Quan điểm nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp................... 25
2.1.4.3. Định huớng sử dụng đất ................................................................... 26
2.2. Tình hình sử dụng đất nông nghiệp trên Thế giới và Việt Nam.............. 27
2.2.1. Tình hình sử dụng đất nông nghiệp trên Thế giới ............................... 27
2.2.2. Tình hình sử dụng đất nông nghiệp ở Việt Nam ................................. 28
Bảng 2.1. Cơ cấu đất đai theo mục đích sử dụng của Việt Nam.................... 29
2.2.3. Tình hình sử dụng đất đai của tỉnh Điện Biên ..................................... 29
PHẦN 3. ĐỐI TUỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU ............................................................................................. 31
3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.......................................................... 31


vi

3.1.1. Đối tượng nghiên cứu ......................................................................... 31

3.1.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................ 31
3.2. Địa điểm và thời gian tiến hành ............................................................. 31
3.3. Nội dung nghiên cứu ............................................................................. 31
3.4. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................... 31
3.4.1. Phương pháp điều tra số liệu thứ cấp .................................................. 31
3.4.2. Phương pháp điều tra số liệu sơ cấp .................................................... 32
3.4.3. Phương pháp đánh giá hiệu quả sử dụng của các loại hình sử dụng đất....... 32
3.4.4. Phương pháp tính toán phân tích số liệu, so sánh, viết báo cáo ........... 33
PHẦN 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ............................. 34
4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội xã Thanh Yên, huyện Điện Biên, tỉnh
Điện Biên. .................................................................................................... 34
4.1.1. Điều kiện tự nhiên .............................................................................. 34
4.1.2. Các yếu tố liên quan đến sử dụng đất ở xã Thanh Yên........................ 37
4.2. Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp xã Thanh Yên ............................... 40
4.2.1. Hiện trạng sử dụng đất vào các mục đích của xã Thanh Yên .............. 40
4.2.2. Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp của xã Thanh Yên ...................... 41
4.2.3. Thực trạng các loại hình sử dụng đất nông nghiệp xã Thanh Yên ....... 43
4.3. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp trên địa bàn xã
Thanh Yên.................................................................................................... 45
4.3.1. Hiệu quả kinh tế của cây hàng năm .................................................... 45
4.3.2. Hiệu quả kinh tế của cây lâu năm và cây ăn quả ................................. 47
4.3.3. Hiệu quả kinh tế của các kiểu sử dụng đất và loại hình sử dụng đất .... 48
4.3.4. Hiệu quả xã hội................................................................................... 51
4.3.5. Hiệu quả môi trường ........................................................................... 53
4.4. Định hướng sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn xã Thanh Yên .......... 54
4.4.1. Những căn cứ để định hướng sử dụng đất ........................................... 54


vii

4.4.2. Quan điểm sử dụng đất nông nghiệp ..................................................... 55
4.4.3. Định hướng sử dụng đất nông nghiệp ................................................. 56
4.4.4. Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dung đất nông nghiệp ....................... 56
4.4.4.1. Đánh giá chung ................................................................................ 56
4.4.4.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dung đất nông nghiệp..................... 57
PHẦN 5. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ........................................................... 59
5.1. Kết luận ................................................................................................. 59
5.2. Đề nghị. ................................................................................................. 60
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 61


8

PHẦN 1
MỞ ĐẦU
1.1. Tính cấp thiết của đề tài
Đất đai là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá mà thiên nhiên đã ban tặng
cho con nguời. Đất đai là nền tảng để định cư và tổ chức các hoạt động kinh
tế xã hội, nó không chỉ là đối tuợng lao động mà còn là tư liệu sản xuất
không thể thay thế đuợc, đặc biệt đối với sản xuất nông nghiệp. Đất là cơ sở
của sản xuất nông nghiệp, là yếu tố đầu vào có tác đông mạnh mẽ đến hiệu
quả sản xuất nông nghiệp, đồng thời cũng là môi truờng duy nhất sản xuất ra
lương thực thực phẩm nuôi sống con người. Việc sử dụng đất hiệu quả và bền
vững đang trở thành vấn đề cấp thiết với mỗi quốc gia, nhằm duy trì sức sản
xuất của đất đai cho hiện tại và tương lai.
Xã hội phát triển, dân số tăng nhanh kéo theo những đòi hỏi ngày càng
tăng về lương thực thực phẩm, chỗ ở cũng như nhu cầu về văn hoá - xã hội.
Con người đã tìm mọi cách để khai thác đất đai nhằm thoả mãn những nhu
cầu ngày càng tăng đó. Như vậy, đất đai đặc biệt là đất nông nghiệp có hạn về
diện tích nhưng lại có nguy cơ suy thoái duới tác động của thiên nhiên và sự

thiếu ý thức của con người trong quá trình sản xuất. Đó còn chưa kể đến sự
suy giảm về diện tích đất nông nghiệp do quá trình đô thị hoá đang diễn ra
mạnh mẽ, trong khi khả năng khai hoang đất mới lại rất hạn chế. Do vậy, việc
đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp từ đó lựa chọn các loại hình sử
dụng đất có hiệu quả để sử dụng hợp lý theo quan điểm sinh thái và phát triển
bền vững đang trở thành vẫn đề mang tính chất toàn cầu đang đuợc các nhà
khoa học trên thế giới quan tâm. Đối với một nước có nền nông nghiệp chủ
yếu như Việt Nam, nghiên cứu, đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp
càng trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.


9

Thanh Yên là một xã nông nghiệp với 1.977,07 ha tổng diện tích đất tự
nhiên trong đó đất sản xuất nông nghiệp 1.706,94 ha. Lao động và thu nhập
chủ yếu từ hoạt động nông nghiệp. Vì vậy, việc định hướng cho người dân
khai thác và sử dụng hợp lý, có hiệu quả đất nông nghiệp là một trong những
vấn đề hết sức cần thiết để nâng cao hiệu quả sử dụng đất. Để giải quyết vấn
đề này thì việc đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp nhằm đề xuất
hướng sử dụng đất và loại hình sử dụng rất thích hợp là việc rất quan trọng.
Xuất phát từ ý nghĩa thực tiễn và nhu cầu sử dụng đất, được sự đồng ý
của ban chủ nhiệm khoa Quản lý tài nguyên – trường Đại học Nông Lâm Thái
Nguyên, đồng thời với sự hướng dẫn trực tiếp của cô giáo: TS.Nguyễn Thị
Lợi, em tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đánh giá hiệu quả và đề xuất giải
pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn xã Thanh
Yên - huyện Điện Biên - tỉnh Điện Biên”.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
1.2.1. Mục tiêu chung
Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp tại xã Thanh Yên để từ đó
kết luận và đưa ra các loại hình sử dụng đất hiệu quả. Từ đó đề xuất hướng sử

dụng đất nông nghiệp theo hướng hiệu quả và năng suất cao cho xã Thanh Yên.
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
- Đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội xã Thanh Yên.
- Đánh giá hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp xã Thanh Yên.
- Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp xã Thanh Yên
- Đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất trên địa
bàn nghiên cứu.
1.3. Yêu cầu của đề tài
- Đánh giá đúng, khách quan, khoa học và phù hợp với tình hình thực
tiễn ở địa phương.


Khóa luận đầy đủ ở file: khóa luận full