Siêu âm cấp cứu
trong chấn thương
Ths. BS. Đặng Ngọc Thạch
Mở đầu
Những chấn thương khó nhận diện trong thăm khám
lâm sàng.
Mục đích: Xác định nhanh dịch tự do (máu).
Khoang Màng phổi.
Khoang Màng tim.
Khoang bụng.
Mở đầu
Đức và Nhật:Ứng dụng từ những năm
1970.
Mỹ bắt đầu ứng dụng vào những
năm1980.
Hiện nay: Siêu âm là công cụ được chọn
lựa đầu tiên trên bệnh nhân chấn thương.
Siêu âm FAST
The
Focused Assessment with Sonography for
Trauma.
Chỉ định siêu âm FAST
Chấn thương tim.
Chấn thương bụng.
Chấn thương ngực.
Lợi ích của FAST
CT scan đánh giá rất chính xác trong chấn thương. Tuy
nhiên…
Siêu âm Fast rất hữu ích trong trường không có thời gian để
thực hiện CT.
Siêu âm FAST hữu ích trong các trường hợp:
Huyết động học không ổn định (chưa xác định được nguyên
nhân).
Khám theo dõi và kiểm tra thường xuyên được.
Bệnh nhân bị đa chấn thương
Thăm khám FAST
Mục đích FAST: Nhanh phát hiện dịch bất thường.
FAST không nhất thiết phải thực hiện đầy đủ các
bước như thăm khám thường qui.
FAST dễ thực hiện và không tốn thời gian.
Tư thế siêu âm: Bệnh nhân nằm ngữa.
Thăm khám FAST
Chẩn đoán âm tính:
Cấu trúc giải phẫu bình thường.
Không phát hiện dịch bất thường:
Khoang bụng
Màng phổi
Màng tim.
Các dấu hiệu bất thường
Dịch tự do hồi âm kém, tập trung vùng thấp.
Kỹ năng người thực hiện???.
Dịch tự do ổ bụng khoảng 200ml có thể phát hiện được.
Bệnh nhân nằm đầu thấp có thể tăng độ nhạy phát hiện
dịch ở túi Morison.
FAST phát hiện dịch ổ bụng với độ nhạy 90%.
Điều quan trọng là FAST rất hiệu quả trong việc phát
hiện xuất huyết ổ bụng.
Khảo sát tràn dịch màng tim
Có 2 cửa sổ quan sát tim thực hiện trên FAST.
Cửa sổ 4 buồng tim:
Đặt đầu dò dưới mỏm kiếm.
Marker-dot hướng về vai phải.
Tràn dịch màng tim: nằm giữa gan và tim.
Cửa sổ cạnh ức trục dọc
Đặt đầu dò ngay bên trái xương ức khoảng
gian sườn 4-5.
Quan sát vùng quanh tim trước và sau.
Khảo sát dịch ổ bụng
Cửa sổ hông phải:
Quan sát túi Morison.
Đặt đầu dò đường nách giữa x.sườn 8-
11.
Marker-dot hướng đầu.
Quan sát khoang giữa gan và thận.
Khảo sát dịch ổ bụng
Khảo sát dịch ổ bụng
Khảo sát dịch ổ bụng
Khảo sát dịch ổ bụng