ngữ văn 9 tiet 124

Ngày soạn: 9/3/2009
Ngày giảng: 11/3/2009 Tiết 124
NGHị LUậN Về MộT đoạn tHƠ, bài THƠ
I. Mục tiêu cần đạt :
Giúp HS:
- Hiểu rõ thế nào là nghị luận về một đoạn thơ bài thơ.
- Nắm vững các yêu cầu đối với một bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ để có cơ sở tiếp
thu, rèn luyện tốt về kiểu bài này ở các tiết tiếp theo.
II. Ph ơng tiện dạy học :
GV: bài soạn SGK và sach tham khảo .
HS: Chuẩn bị bài ở nhà, đọc một số tài liệu có liên quan
Ii. Hoạt động dạy học:
1. ổ n định tổ chức :
2. Kiểm tra bài cũ :
? thế nào là nghĩa tờng minh và nghĩa hàm ẩn?
3. Bài giảng :
Hoạt động 1: Gv vào bài
Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt
Hoạt động 2 Tìm hiểu bài nghị luận về một
bài thơ, đoạn thơ

GV: Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì?
GV: Văn bản nêu lên những luận điểm gì về
hình ảnh mùa xuân trong bài thơ "Mùa xuân
nho nhỏ"? Ngời viết đã sử dụng những luận
cứ nào để làm sáng tỏ các luận điểm đó?
HS nêu luận điểm của văn bản và tìm bố cục,
nhận xét, bổ sung.
I. Tìm hiểu bài nghị luận về một bài
thơ, đoạn thơ
1. Ví dụ

Văn bản: "Khát vọng hòa nhập, dâng
hiến cho đời" (SGK, tr. 77).
2. Nhận xét
Vấn đề nghị luận: Hình ảnh mùa xuân
và tình cảm thiết tha của Thanh Hải
trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ.
Bố cục: 3 phần
Mở bài (đoạn 1): Giới thiệu bài thơ, bớc
đầu đánh giá, khái quát cảm xúc của bài.
Thân bài (5 đoạn tiếp theo): Hệ thống
luận điểm, luận cứ:
- Luận điểm 1: Hình ảnh mùa xuân
trong bài thơ của Thanh Hải mang nhiều
tầng ý nghĩa, trong đó, hình ảnh nào

GV: Các luận cứ trong từng đoạn có làm nổi
bật đợc luận điểm không?
GV: Em hãy nhận xét về bố cục của văn bản.
GV: Em hãy nhận xét về cách diễn đạt của
bài văn?
GV: Văn bản trên nghị luận về bài thơ "Mùa
xuân nho nhỏ" của Thanh Hải. Vậy theo em
thế nào là nghị luận về 1 bài thơ? Đoạn thơ?
cũng thật gợi cảm, thật đáng yêu.
- Luận điểm 2: Hình ảnh mùa xuân rạo
rực của thiên nhiên, đất nớc trong cảm
xúc thiết tha trìu mến của nhà thơ:
Luận cứ:
+ Một loạt những hình ảnh:
* Dòng sông

* Bông hoa tím
* Lộc
+ Âm thanh
+ Ngôn từ
+ Liên tởng mùa xuân của đất nớc 4
ngàn năm
- Luận điểm 3: Hình ảnh "mùa xuân nho
nhỏ" thể hiện khát vọng hòa nhập, dâng
hiến đợc nối kết tự nhiên với hình ảnh
mùa xuân của thiên nhiên, đất nớc.
Luận cứ:
+ Hình ảnh thơ đặc sắc
+ Cảm xúc - giọng điệu trữ tình
+ Biện pháp nghệ thuật của bài thơ - kết
cấu bài thơ
Kết bài (đoạn cuối): Khái quát giá trị, ý
nghĩa bài thơ mùa xuân nho nhỏ.
- Các luận cứ là các câu thơ, hình ảnh
đặc sắc, giọng điệu và kết cấu bài thơ.
Các luận cứ trong từng đoạn đã làm
sáng tỏ các luận điểm.
- Bố cục: Đủ 3 phần (mở bài, thân bài,
kết bài) tuy đây là một văn bản ngắn.
Giữa các phần của văn bản có sự liên
kết tự nhiên về ý và về diễn đạt.
- Ngời viết đã trình bày những cảm
nghĩ, đánh giá của mình bằng thái độ tin
yêu, bằng tình cảm thiết tha trìu mến.
Lời văn toát lên những rung động trớc
sự đặc sắc của hình ảnh, giọng điệu thơ,

sự đồng cảm với nhà thơ Thanh Hải.
HS đọc phần Ghi nhớ trong SGK.
Hoạt động 3. Luyện tập
GV: Ngoài các luận điểm đã nêu về hình
ảnh mùa xuân trong văn bản, em hãy tìm
thêm các luận điểm khác về bài thơ?
HS thảo luận, nêu ý kiến, nhận xét, bổ sung.
3. Ghi nhớ
- Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ là
trình bày nhận xét, đánh giá của mình
về nội dung và nghệ thuật của bài thơ,
đoạn thơ ấy.
- Nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ,
bài thơ đợc thể hiện qua ngôn từ, hình
ảnh, giọng điệu,... Bài nghị luận cần
phân tích các yếu tố ấy để có những
nhận xét, đánh giá cụ thể, xác đáng.
- Bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
cần có bố cục mạch lạc, rõ ràng; có lời
văn gợi cảm, thể hiện rung động chân
thành của ngời viết.
II. Luyện tập
Bài Luyện tập trong SGK, tr. 79
Có thể bổ sung một số luận điểm:
- Kết cấu bài thơ chặt chẽ cân đối: mở
đầu là mùa xuân đất nớc, kết thúc lại là
một giai điệu dân ca.
- Giọng điệu trữ tình của bài thơ chân
thành tha thiết.
- Ước nguyện cống hiến hòa nhập của

Thanh Hải.
IV. Củng cố:
- Gv khái quát lại nội dung bài học.
- Hớng dẫn học sinh làm các bài tập còn lại.
V. H ớng dẫn học ở nhà .
- Làm bài luyện tập ở SGK .
- Soạn bài tiếp theo :.