Tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội tình hình, nguyên nhân và phòng ngừa (LV thạc sĩ)

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

NGUYỄN TRUNG KIÊN

TỘI ĐÁNH BẠC TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN
BẮC TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI - TÌNH HÌNH,
NGUYÊN NHÂN VÀ PHÒNG NGỪA

Chuyên ngành: Tội phạm học và phòng ngừa tội phạm
Mã số: 60.38.01.05

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
GS. TS NGUYỄN NGỌC ANH

HÀ NỘI, 2017


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết
quả nêu trong luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong luận văn đảm bảo tình chính xác, tin cậy và
trung thực.
Tác giả luận văn

Nguyễn Trung Kiên


MỤC LỤC

MỞ ĐẦU………………………………………………………………….

1

Chương 1. ĐẶC ĐIỂM PHÁP LÝ VÀ TÌNH HÌNH TỘI ĐÁNH BẠC
TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN BẮC TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ
NỘI…………………………………………………………………………

5

1.1. Khái niệm và các dấu hiệu pháp lý hình sự của tội đánh bạc……..

5

1.2. Tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà
Nội từ năm 2014 đến nay………………………………………………….. 13
Chương 2. NGUYÊN NHÂN, ĐIỀU KIỆN CỦA TÌNH HÌNH TỘI
ĐÁNH BẠC TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN BẮC TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ
NỘI VÀ THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG PHÒNG NGỪA……..................... 31
2.1. Nguyên nhân, điều kiện của tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận
Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội từ năm 2014 đến nay………………..
31
2.2. Thực trạng hoạt động phòng ngừa tình hình tội đánh bạc trên địa bàn
quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội từ năm 2014 đến nay…………....
49
Chương 3. DỰ BÁO TÌNH HÌNH TỘI ĐÁNH BẠC TRONG THỜI
GIAN TỚI VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG
PHÒNG NGỪA…………………………………………………………… 59
3.1. Dự báo tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành
phố Hà Nội trong thời gian tới……………………………………………

59

3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động phòng ngừa tình hình tội đánh
bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội…………………… 63
KẾT LUẬN……………………………………………………………….

76

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO…………………………………

79


DANH MỤC TỪ TỪ VIẾT TẮT

BLHS

: Bộ luật hình sự

TAND

: Toà án nhân dân

THTP

: Tình hình tội phạm

VKSND

: Viện Kiểm sát nhân dân


DANH MỤC BẢNG
Bảng 1. Số vụ án và số người phạm tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ
Liêm, thành phố Hà Nội giai đoạn 2014-2017……………………………

13

Bảng 2. Hệ số tội phạm đối với tội đánh bạc……………………………..

14

Bảng 3. So sánh số vụ án đánh bạc đã bị xét xử với số vụ án đánh bạc đã
phát hiện trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội giai đoạn
2014-2017………………………………………………………………….

16

Bảng 4. Số vụ án và số người phạm tội đánh bạc với tổng số tội phạm
và người phạm tội của các loại tội phạm trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm
giai đoạn 2014-2017………………………………………………………

17

Bảng 5. Hình phạt áp dụng đối với người phạm tội đánh bạc trên địa bàn
quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội giai đoạn 2014-2017……………

18

Bảng 6. Số người phạm tội trung bình trong một vụ án đánh bạc trên địa
bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội giai đoạn 2014-2017…….

20

Bảng 7. Thống kê các hình thức đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm,
thành phố Hà Nội giai đoạn 2014-2017…………………………………..

21

Bảng 8. Thống kê số lượng người tham gia và tài sản thu được trong các
vụ án đánh bạc xảy ra trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội
giai đoạn 2014-2015………………………………………………………

23

Bảng 9. Thống kê độ tuổi của người phạm tội…………………………......

26

Bảng 10. Thống kê về giới tính của người phạm tội……………………….

27

Bảng 11. Thống kê về nghề nghiệp của người phạm tội…………………...

27


DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 1. Số vụ án và số người phạm tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc
Từ Liêm, thành phố Hà Nội giai đoạn 2014-2017………………………..

15

Biểu đồ 2. Hình phạt áp dụng đối với người phạm tội đánh bạc trên địa
bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội giai đoạn 2014-2017…………..

19

Biểu đồ 3. Các hình thức đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành
phố Hà Nội giai đoạn 2014-2017…………………………………………...

22


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, nền kinh tế nước ta ngày càng phát triển,
quá trình đô thị hóa ngày càng nhanh, Nhà nước ta thực hiện các chính sách mở
cửa, bên cạnh những thành tựu về kinh tế, văn hóa, xã hội đã đạt được thì mặt trái
của cơ chế thị trường cũng đặt ra nhiều trở ngại, thách thức nhất là trong công tác
bảo vệ an ninh, trật tự. Do tốc độ đô thị hóa, công nghiệp hóa nhanh, lao động nhập
cư tăng, tỷ lệ thất nghiệp cao, người nông dân bị thu hồi đất nông nghiệp nhận được
tiền đền bù nhiều, đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến THTP gia
tăng, đặc biệt là các tội phạm về đánh bạc.
Sự gia tăng của THTP đánh bạc gây ra hậu quả trực tiếp đến mọi mặt của đời
sống xã hội như: ảnh hưởng trực tiếp tiếp đến thời gian, sức lao động; làm thất thoát
tài sản; suy đồi tư tưởng, đạo đức, tha hóa nhân cách của những người tham gia, phức
tạp hóa các mối quan hệ với gia đình và xã hội. Đặc biệt, tội đánh bạc còn dẫn đến

nhiều loại tội phạm nguy hiểm khác như: cố ý gây thương tích, cướp, cưỡng đoạt tài
sản, trộm cắp tài sản… Vì vậy, vấn đề cấp bách đặt ra hiện nay là cần ngăn chặn,
kiểm soát và xóa bỏ những nguyên nhân, điều kiện nảy sinh tội phạm về đánh bạc.
Bắc Từ Liêm là một quận thuộc thành phố Hà Nội, nằm dọc phía bờ nam của
sông Hồng, phía Đông giáp quận Tây Hồ, phía Đông Nam giáp quận Cầu Giấy,
phía Tây giáp huyện Đan Phượng, huyện Hoài Đức, phía Nam giáp quận Nam Từ
Liêm, phía Bắc giáp huyện Đông Anh. Quận được thành lập theo Nghị quyết số
132/NQ-CP, ngày 27/12/2013 của Chính phủ, trên cơ sở tách 9 xã: Thượng Cát,
Liên Mạc, Tây Tựu, Thụy Phương, Minh Khai, Phú Diễn, Đông Ngạc, Xuân Đỉnh,
Cổ Nhuế cùng một phần của xã Xuân Phương, thị trấn Cầu Diễn thuộc huyện Từ
Liêm cũ. Là một quận mới thành lập, có vị trí quan trọng về kinh tế, xã hội, thành
phần dân cư đa dạng, phức tạp… cùng với xu hướng chung, những năm gần đây
THTP trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội diễn có chiều hướng gia
tăng, không chỉ thể hiện qua việc tăng về số lượng các vụ đánh bạc và số lượng đối
tượng, mà còn thể hiện qua sự đa dạng về thành phần đối tượng tham gia, xuất hiện
nhiều hình thức đánh bạc mới và quy mô tổ chức đánh bạc ngày càng lớn, dưới
nhiều hình thức tinh vi và để lại nhiều hậu quả cho xã hội, chính vì vậy, các loại tội
phạm về đánh bạc cần được kịp thời ngăn chặn, đẩy lùi.
1


Tuy nhiên, tỷ lệ ẩn của tội phạm về đánh bạc vẫn còn khá cao. Thực tiễn
công tác phòng ngừa tội phạm về đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành
phố Hà Nội còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Từ thực trạng trên cho thấy yêu
cầu của công tác phòng ngừa tội phạm về đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm,
thành phố Hà Nội là rất cấp thiết. Việc nghiên cứu để tìm ra nguyên nhân và điều
kiện, đưa ra các biện pháp phòng ngừa nhằm hạn chế các tội phạm về đánh bạc trên
địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội là một vấn đề có ý nghĩa lý luận và
thực tiễn.
Vì vậy, để góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa tội phạm về

đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội, tác giả chọn vấn đề
“Tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội - tình hình,
nguyên nhân và phòng ngừa” làm đề tài luận văn thạc sĩ Luật học.
2. Tình hình nghiên cứu
Đã có một số đề tài, công trình nghiên cứu về phòng ngừa tội phạm về đánh
bạc, điển hình như:
- Đề tài cấp Bộ của Viện Nhà nước và pháp luật năm 2000: “Những luận cứ
khoa học cho các giải pháp phòng, chống các tệ nạn xã hội ở nước ta”;
- Luận án tiến sĩ của tác giả Phan Đình Khánh, Học viện Chính trị quốc gia
Hồ Chí Minh năm 2001: “Tăng cường đấu tranh phòng, chống tệ nạn xã hội bằng
pháp luật ở Việt Nam hiện nay”;
- Luận văn thạc sĩ của tác giả Phạm Duy Hiển, Học viện Khoa học xã hội
năm 2014: “Tội phạm về đánh bạc trên địa bàn tinh thành phố Hải phòng - tình
hình, nguyên nhân và giải pháp phòng ngừa”.
- Luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn Văn Minh, Học viện Khoa học xã hội
năm 2014: “Tội phạm về đánh bạc trên địa bàn tỉnh Tiền Giang - tình hình, nguyên
nhân và giải pháp phòng ngừa”;
- Luận văn thạc sĩ của tác giả Đỗ Quốc Đạt, Học viện Khoa học xã hội năm
2014: “Tội phạm đánh bạc trên địa bàn quận 7, thành phố Hồ Chí Minh - tình hình,
nguyên nhan và giải pháp phòng ngừa”…
Bên cạnh đó, còn một số công trình nghiên cứu khác liên quan đến nội dung
nghiên cứu này, tất cả những công trình nghiên cứu đó là những tài liệu tham khảo
có giá trị để về lý luận và thực tiễn. Tuy nhiên, chưa có một công trình nào nghiên
cứu THTP về đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm kể từ khi thành lập quận cho
2


đến nay. Thực tiễn đòi hỏi cần phải nghiên cứu về thực trạng, nguyên nhân, điều
kiện và đưa ra những giải pháp, kiến nghị nhằm phòng ngừa đối với các loại tội
phạm về đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. Vì vậy, luận

văn không trùng lặp với các công trình đã nghiên cứu trước đây.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu tình hình tội đánh bạc, nguyên nhân và điều kiện;
đánh giá thực trạng phòng ngừa để đưa ra những giải pháp nâng cao hiệu quả phòng
ngừa tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nêu trên, luận văn có những nhiệm vụ sau đây:
- Phân tích khái niệm, các dấu hiệu pháp lý của tội đánh bạc theo quy định
của pháp luật;
- Phân tích một số vấn đề về lý luận phòng ngừa tội phạm;
- Đánh giá tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quân Bắc Từ Liêm, thành phố
Hà Nội;
- Xác định nguyên nhân và điều kiện phạm tội;
- Đánh giá hiệu quả công tác phòng ngừa đối với tội đánh bạc;
- Phân tích những yếu tố ảnh hưởng và dự báo tình hình tội đánh bạc trong
thời gian tới;
- Đề xuất những giải pháp nâng cao hiệu quả phòng ngừa đối tội đánh bạc
trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là những vấn đề lý luận và thực trạng công
tác phòng ngừa tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. 4.1.
Phạm vi nghiên cứu
- Luận văn nghiên cứu tình hình và thực trạng công tác phòng ngừa tội đánh bạc
trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội từ năm 2014 đến nay.
- Tội đánh bạc (Điều 248), BLHS năm 1999, sửa đổi, bổ sung năm 2009.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước và pháp luật; những quan điểm,
nguyên tắc chỉ đạo của Đảng, Nhà nước trong bảo vệ an ninh, trật tự; cùng đó là
3

một số phương pháp nghiên cứu cụ thể: nghiên cứu tài liệu; phân tích, tổng hợp; so
sánh; thống kê; nghiên cứu điển hình.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Luận văn là công trình khoa học đầu tiên nghiên cứu về tình hình, nguyên
nhân, điều kiện của tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội,
trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp phòng ngừa.
Về lý luận, luận văn góp phần bổ sung lý luận về phòng ngừa tội đánh bạc.
Luận văn có thể dung làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu, giảng dạy và học tập
chuyên ngành Tội phạm học và phòng ngừa tội phạm.
Đồng thời, kết quả nghiên cứu của luận văn cung cấp luận cứ, áp dụng vào
thực tiễn nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa đối với tội đánh bạc trên địa
bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội.
7. Cơ cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm 3 chương:
Chương 1. Đặc điểm pháp lý và tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc
Từ Liêm, thành phố Hà Nội
Chương 2. Nguyên nhân, điều kiện của tình hình tội đánh bạc trên địa bàn
quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội và thực trạng hoạt động phòng ngừa
Chương 3. Dự báo tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm,
thành phố Hà Nội trong thời gian tới, các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động
phòng ngừa

4


Chương 1
ĐẶC ĐIỂM PHÁP LÝ VÀ TÌNH HÌNH TỘI
ĐÁNH BẠC TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN BẮC TỪ LIÊM,

THÀNH PHỐ HÀ NỘI
1.1. Khái niệm và các dấu hiệu pháp lý hình sự của tội đánh bạc
1.1.1. Khái niệm
Tội đánh bạc đã được quy định trong các văn bản pháp quy từ khi đất nước
ta giành độc lập. Thời kỳ ban đầu có thể kể đến một số văn bản như: Sắc lệnh số
168/SL, ngày 14/04/1948 về việc Ấn định cách trừng trị tội đánh bạc; Thông tư số
301-BTBTP, ngày 14/01/1957 và Thông tư số 2098/VHH-HS của Bộ Tư pháp về
vấn đề bài trừ nạn cờ bạc; Tổng kết số 9/NPCL, ngày 08/01/1968 của TANDTC
hướng dẫ đường lối xét xử các tội cờ bạc; Sắc luật số 03-SL/76, ngày 15/3/1976 của
Hội đồng Chính phủ cách mạng lâm thời quy định các tội phạm và hình phạt.
Năm 1985, BLHS sự đầu tiên của nước ta được ban hành. Tại Điều 200 của
Bộ luật này tội đánh bạc và tổ chức đánh bạc được đưa vào chung một điều luật với
những quy định chung và chưa định mức giá trị tang vật chịu trách nhiệm hình sự:
“Người nào đánh bạc dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng tiền hay hiện vật,
thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc bị phạt tù từ ba
tháng đến ba năm; người nào tổ chức đánh bạc thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không
giam giữ đến một năm hoặc bị phạt tù từ sáu tháng đến ba năm. Phạm tội trong
trường hợp tái phạm nguy hiểm thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.
Quá trình áp dụng vào thực tiễn, đến BLHS năm 1999 được Quốc hội thông
qua vào ngày 21/12/1999 đã có sự phân định: tội đánh bạc (Điều 248) và tội tổ chức
đánh bạc hoặc gá bạc (Điều 249), đồng thời, đã bổ sung mức phạt tiền khi truy cứu
trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, việc định lượng tang vật để truy cứu trách nhiệm
hình sự cũng chỉ dừng lại ở việc nêu các cụm từ “có giá trị lớn”, “có giá trị rất lớn
hoặc đặc biệt lớn”, quy định như vậy chưa cụ thể. Nghị quyết số 02/2003/NQHĐTP, ngày 17/4/2003 của Hội đồng thẩm phán TANDTC “Hướng dẫn áp dụng
một số quy định của BLHS” thì từ “có giá trị lớn” được hiểu là mức tiền từ một
triệu đến mười triệu đồng, cụm từ “có giá trị rất lớn” là từ mười triệu đến một trăm
triệu đồng, và từ một trăm triệu đồng trở lên thì được xem là “có giá trị đặc biệt
lớn”. Sau đó, Nghị quyết số 01/2006/NQ-HĐTP, ngày 12/5/2006 của Hội đồng
thẩm phán TANDTC “Hướng dẫn thi hành một số quy định của BLHS” thì đánh
bạc được hiểu là: “Nhiều người (ít nhất từ hai người trở lên) cùng tham gia thực

5


hiện hành vi dưới bất kỳ hình thức nào với mục đích được thua bằng tiền hay hiện
vật”. Trong Nghị quyết này cũng đã hướng dẫn cụ thể các trường hợp được coi là
tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc (khoản 3, Điều 1 của Nghị quyết).
Quy định về tội đánh bạc được quy định trong BLHS năm 1999 vẫn mang tính
khái quát và và không có văn bản giải thích chi tiết, cụ thể, trong một thời gian dài áp
dụng đã gây nhiều khó khăn trong thực tiễn đấu tranh với loại tội phạm này. Đến năm
2009, BLHS sửa đổi thì tội đánh bạc đã có nhiều điểm thay đổi trong quy định. Theo đó,
đã nêu cụ thể về dấu hiệu xác định tội phạm, định lượng xử lý hình sự, phân hóa trách
nhiệm hình sự và quy định rõ mức hình phạt trong từng trường hợp. Trong khoản 1, Điều
248 đã bỏ cụm từ “Người đã bị xử phạt hành chính” và trong quy định của tội này đã bổ
sung cụm từ “Trái phép”. Đây cũng là một sự thay đổi phù hợp với thực tiễn, do một số
hình thức người chơi tham gia và có thưởng được Nhà nước cho phép, vì vậy, cụm từ
trên giúp phân biệt rõ và tạo thuận lợi trong thực tiễn công tác đấu tranh đối với loại tội
phạm này.
Như vậy, hiện nay tội đánh bạc đã được quy định tương đối cụ thể và hướng
dẫn chi tiết phục vụ có hiệu quả đối với thực tiễn:
- Điều 248. Tội đánh bạc
1. Người nào đánh bạc trái phép dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng
tiền hay hiện vật có giá trị từ hai triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc
dưới hai triệu đồng nhưng đã bị kết án về tội này hoặc tội quy định tại Điều 249
của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ năm
triệu đồng đến năm mươi triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt
tù từ ba tháng đến ba năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai
năm đến bảy năm:
a) Có tính chất chuyên nghiệp;
b) Tiền hặc hiện vật dùng đánh bạc có giá trị từ năm mươi triệu đồng trở lên;

c) Tái phạm nguy hiểm.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ ba triệu đồng đến ba mươi triệu
đồng.
Theo từ điển tiếng Việt thì “đánh bạc” được hiểu là: chơi các trò chơi ăn
thua bằng tiền, bản chất của đánh bạc là những trò chơi mang tính được thua gắn
liền với các lợi ích vật chất cùng tính sát phạt được thua lẫn nhau. Tại khoản 1,
Điều 8 BLHS quy định: “Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy
6


định trong BLHS thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý, xâm phạm độc lập chủ
quyền, thống nhất, toàn vienj lãnh thổ Tổ quốc, xâm phạm chế độ chính trị, chế độ
kinh tế, nền văn hóa, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích
hợp pháp của tổ chức, xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tự do,
tài sản, các quyền, lợi ích hợp pháp khác của công dân, xâm phạm những lĩnh vực
khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa”. Từ những cơ sở trên, ta có thể hiểu
khái niệm như sau:
Tội đánh bạc: là hành vi mà từ hai người trở lên tham gia các hình thức trái
phép với mục đích được thua bằng tiền hoặc hiện vật với nhau mà tổng giá trị tiền
mặt hoặc hiện vật trong đó được pháp luật quy định.
1.1.2. Dấu hiệu pháp lý của tội đánh bạc
1.1.2.1. Khách thể của tội đánh bạc
Tội đánh bạc được quy định tại các điều 248 thuộc Chương XIX của BLHS
“các tội phạm về an toàn công cộng và trật tự công cộng” nên có thể nhận thấy
khách thể trực tiếp của tội đánh bạc là trật tự công cộng.
Khách thể của tội phạm là quan hệ xã hội được Luật hình sự bảo vệ và bị tội
phạm xâm hại. Hành vi đánh bạc tác động xấu đến nếp sống văn minh, làm hủy hoại
đạo đức, gây thiệt hại về vật chất, tinh thần cho cá nhan và xã hội, từ đó dẫn đến
nhiều loại tội phạm khác. Vì vậy, BLHS quy định các hành vi đánh bạc, tổ chức đánh
bạc hoặc gá bạc là tội phạm nhằm mục đích phòng, chống các loại tội phạm về đnáh

bạc và giữ gìn an ninh, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản của
nhân dân.
1.1.2.2. Chủ thể của tội đánh bạc
Chủ thể của tội đánh bạc là bất kỳ người nào có đủ năng lực trách nhiệm
hình sự và đạt độ tuổi theo luật định. Theo Điều 248 BLHS năm 1999 thì tội đánh
bạc không xác định chủ thể của các loại tội phạm này là chủ thể đặc biệt. Theo quy
định tại Điều 12 BLHS thì độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự: “Người từ đủ 16 tuổi
trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm; người từ đủ 14 tuổi trở lên,
nhưng chưa đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng
do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng”.
Tội đánh bạc có khung hình phạt cao nhất tại khoản 1 là 3 năm tù, tại khoản
2 là 7 năm tù. Theo Điều 8 BLHS thì tội đánh bạc thuộc khoản 1 là tội phạm ít
nghiêm trọng, thuộc khoản 2 là tội phạm nghiêm trọng. Do đó, tuổi chịu trách
nhiệm hình sự đối với tội đánh bạc là từ đủ 16 tuổi trở lên.
7


Về năng lực trách nhiệm hình sự đối với các loại tội phạm nói chung và tội
đánh bạc nói riêng là tất cả những người mà không thuộc trường hợp: mắc bệnh về
mặt y học và mất năng lực nhận thức hoặc năng lực điều khiển hành vi thể hiện qua
dấu hiệu về mặt tâm lý.
Như vậy, người thực hiện hành vi đánh bạc là những người mà tại thời điểm
họ thực hiện hành vi đó họ nhận thức được tính chất nguy hiểm cho xã hội, xâm
phạm đến trật tự công cộng, và họ có khả năng điều khiển được hành vi phù hợp với
đòi hỏi của xã hội.
1.2.2.3. Mặt khách quan của tội đánh bạc
Mặt khách quan của tội phạm là mặt bên ngoài của sự xâm hại nguy hiểm
đáng kể cho xã hội đến khách thể được bảo vệ bằng pháp luật hình sự, tức là sự thể
hiện cách ứng xử có tính chất tội phạm trong thực tế khách quan. Có thể xác định mặt
khách quan của tội đánh bạc qua dấu hiệu hành vi nguy hiểm cho xã hội, hậu quả

nguy hiểm cho xã hội, công cụ, phương tiện, thời gian, địa điểm phạm tội và các điều
kiện xử lý về hình sự đối với người thực hiện hành vi phạm tội.
Là hành vi đánh bạc trái phép bằng bất kỳ hình thức nào, có thể là các hình
thức như: chơi bài lá, chơi xóc đĩa, chơi lô đề, cá độ bóng đá… Hoặc thời gian gần
đây xuất hiện thêm một số hình thức mới như: các máy game sử dụng đồng xu (chơi
xèng), một số trò chơi game trên mạng internet… Những hành thức người chơi
tham gia mà được Nhà nước cho phép như: xổ số kiến thiết, xổ số Mega, các game
show truyền hình có thưởng… thì không bị coi là đánh bạc trái phép và không bị
định tội. 1 Theo BLHS thì giá trị vật chất của hành vi đánh bạc từ hai triệu trở lên
thì được coi là phạm tội đánh bạc. Tuy nhiên, cần chú ý cách xác định giá trị vật
chất như sau:
- Khi xác định trách nhiệm hình sự đối với người đánh bạc không được tính
tổng số tiền, giá trị hiện vật dùng để đánh bạc của tất cả các lần đánh bạc, mà phải
căn cứ vào từng lần đánh bạc để xem xét.
- Cần phân biệt: trường hợp nhiều người cùng tham gia đánh bạc với nhau thì
việc xác định tiền, giá trị hiện vật dùng đánh bạc đối với từng người đánh bạc là tổng
số tiền, giá trị hiện vật của những người cùng đánh bạc; trường hợp đánh bạc dưới
các hình thức mà nhiều người tham gia đánh bạc với một người (chơi lô đề, cá độ

Nghị quyết số 01/2010/NQ-Hội đồng thẩm phán, ngày 22/10/2010 của Hội đồng thẩm phán Tòa
án nhân dân tối cao.
1

8


bóng đá…) thì trách nhiệm hình sự được xác định đối với người tham gia đánh bạc
một lần đánh bạc trong các trường hợp này là tổng số tiền, giá trị hiện vật tham gia
các đợt đó. Cũng trong trường hợp này cách tính tiền, giá trị hiện vật khi người chơi
thắng (được tính là tổng số tiền họ bỏ ra để tham gia với số tiền họ thắng từ chủ các

trò chơi đó) khác với cách tính tiền, giá trị hiện vật khi họ không thắng (được tính là
số tiền mà người chơi bỏ ra để tham gia đánh bạc). Cách tính tiền, giá trị hiện vật của
chủ các trò chơi trong trường hợp này cũng được tính theo hai trường hợp tương tự
như đối với người tham gia đánh bạc.
Hậu quả của hành vi đánh bạc không phải là dấu hiệu bắt buộc cũng không
phải là yếu tố định khung hình phạt. Do các hành vi đánh bạc gây hậu quả cho các
mặt xã hội không có định lượng cụ thể, và trường hợp hành vi đánh bạc dãn đến nảy
sinh các loại tội phạm khác thì người tham gia đánh bạc phải chịu trách nhiệm hình
sự về những tội phạm đó.
1.1.2.2. Mặt chủ quan của tội đánh bạc
Mặt chủ quan của tội phạm là mặt bên trong của tội phạm, có quan hệ biện
chứng với mặt khách quan của tội phạm, bao gồm các dấu hiệu cấu thành đó là lỗi,
động cơ và mục đích, trong đó lỗi là dấu hiệu bắt buộc của mọi cấu thành tội phạm.
Đối với tội đánh bạc, chủ thể ý thức được việc đánh bạc là hành vi nguy
hiểm cho xã hội, bị luật hình sự quy định là tội phạm, việc đánh bạc gây hậu quả
cho bản thân, gia đình và xã hội, chủ thể có thể lựa chọn giữa thực hiện hay không
thực hiện về các hành vi liên quan đến đánh bạc. Việc chủ thể nhận thức được
nhưng vẫn thực hiện hành vi có thể thấy thái độ mong muốn hậu quả xảy ra của chủ
thể. Như vậy có nhận thấy tội đánh bạc thực hiện với lỗi ố ý trực tiếp.
Về động cơ phạm tội: là động lực bên trong thúc đẩy người đánh bạc thực hiện
hành vi đành bạc, đó là mong muốn thắng được tiền hay hiện vật của đối phương.
Về mục đích phạm tội: là tước đoạt được tiền hay hiện vật của người khác,
đây là ý thức chủ quan mà người phạm tội đánh bạc đặt ra trước khi thực hiện
hành vi đánh bạc.
1.1.3. Nhận thức chung về hoạt động phòng ngừa tình hình tội đánh bạc
1.1.3.1. Khái niệm hoạt động phòng ngừa tình hình tội đánh bạc
Từ trước đến nay, đấu tranh chống tội phạm được tiến hành theo phương
châm: nhanh chóng và kịp thời phát hiện tội phạm, không bỏ lọt tội phạm và người
phạm tội, tránh làm oan người vô tội, trừng trị và giáo dục, cải tạo người phạm tội,
hình thành thói quen phản ứng tích cực và hưởng ứng của Nhà nước và xã hội đối

9


với tội phạm. Do đó, phòng ngừa tội phạm chính là một ttrong những nội dung quan
trọng và chiếm một vị trí đặc biệt của lý luận về tội phạm học. Nghiên cứu về phòng
ngừa tội phạm chính là cơ sở, nền tảng và điểm xuất phát để tiếp tục nghiên cứu
những nội dung khác trong lý luận tội phạm học. Cho nên, phòng ngừa tội phạm
vừa là bộ phận cấu thành quan trọng của tội phạm học, vừa là mục tiêu, chức năng
cơ bản của tội phạm học.
Khái niệm phòng ngừa tội phạm đã được dùng thống nhất trong hầu hết các
công trình nghiên cứu về tội phạm học ở Việt Nam. Theo Đại từ điển tiếng Việt do
Nguyễn Như Ý chủ biên (Nhà xuất bản Văn hóa thông tin, Hà Nội, năm 1999):
“Phòng ngừa là phòng không cho điều bất lợi, tác hại xảy ra”; “Phòng là tìm cách
ngăn ngừa, đối phó với điều không hay có thể xảy ra, gây tác hại cho mình”. Thực
hiện được mục đích này đòi hỏi hoạt động phòng ngừa tội phạm phải loại trừ dần
nguyên nhân của tội phạm qua việc chủ động tác động đến các thành tố hợp thành
nguyên nhân đó theo hướng giảm thiểu, triệt tiêu các thành tố này hoặc hạn chế tác
dụng của nó. Hoạt động này không thể là hoạt động đơn lẻ mà đòi hỏi phải là hoạt
động có tính tổng hợp của Nhà nước và cả xã hội, cũng như mọi công dân. Đã có
nhiều quan điểm và đưa ra những khái niệm khác nhau về phòng ngừa tội phạm,
nhưng cao bản đều thống nhất khi phân chia nội dung của phòng ngừa tội phạm theo
hai cấp bậc rộng và hẹp khác nhau. Trong thực tiễn của công tác đấu tranh phòng,
chống tội phạm, phòng ngừa tội phạm được hiểu một cách đơn giản và trực tiếp hơn.
Vì vậy, xét trên cơ sở tổng hợp các quan điểm khoa học, kết hợp với thực tiễn đấu
tranh phòng, chống tội phạm, dưới góc độ tội phạm học, phòng ngừa tội phạm có thể
định nghĩa như sau: Phòng ngừa tình hình tội đánh bạc là hoạt động của tất cả các
cơ quan bảo vệ pháp luật và Tòa án, các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội và mọi
công dân áp dụng tổng hợp và đồng bộ các biện pháp khác nhau hướng vào thủ tiêu
những nguyên nhân và điều kiện phạm tội, cũng như loại bỏ các yếu tố tiêu cực ảnh
hưởng đến quá trình hình thành phẩm chất cá nhân tiêu cực, đồng thời, từng bước

hạn chế, đẩy lùi và tiến tới loại bỏ tội phạm này ra khỏi đời sống xã hội. Nói một
cách ngắn gọn, phòng ngừa tội đánh bạc là hoạt động của toàn xã hội trong việc tìm
ra các nguyên nhân phát sinh tội đánh bạc, nhằm khắc phục cũng như để ngăn chặn,
đẩy lùi và tiến tới loại bỏ tội phạm này ra khỏi đời sống xã hội.
1.1.3.2. Các biện pháp phòng ngừa tình hình tội đánh bạc
Qua định nghĩa về phòng ngừa tội đánh bạc ta thấy được mục đích của phòng
ngừa tội đánh bạc là tìm ra các nguyên nhân phát sinh tội đánh bạc, từng bước hạn
10


chế, đẩy lùi và tiến tới loại bỏ tội phạm này ra khỏi đời sống xã hội. Phòng ngừa tội
đánh bạc được tiến hành bằng một hệ thống các biện pháp khác nhau, mỗi biện pháp
gắn liền với chức năng, vai trò của một tổ chức nhất định. Vì vậy, việc phân loại các
biện pháp phòng ngừa tội đánh bạc có ý nghĩa rất lớn đối với việc tổ chức các hoạt
động phòng ngừa trong thực tiễn, cũng như phân định rõ phạm vi, thẩm quyền của
các chủ thể thực hiện. Việc phân chia các biện pháp phòng ngừa tội phạm cơ bản
được phân chia thành hai nhóm biện pháp: phòng ngừa chung (phòng ngừa xã hội) và
phòng ngừa riêng (phòng ngừa nghiệp vụ).
Phòng ngừa chung là sử dụng tổng hợp, đồng bộ tất cả các biện pháp liên quan
đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội để giải quyết những mâu thuẫn xã hội, những
vấn đề khó khăn, phức tạp, những hạn chế, thiếu sót trong công tác quản lý. Thực
chất biện pháp này là nhằm mục đích tạo ra những tiền đề vật chất, tư tưởng, tinh
thần nhằm xóa bỏ những nguyên nhân, điều kiện nảy sinh tội đánh bạc trong xã hội.
Chủ thể của phòng ngừa chung đối với tội đánh bạc là các tổ chức Đảng, các cơ quan
quyền lực, Chính phủ và các cơ quan thuộc Chính phủ, các cơ quan thuộc Nhà nước,
các đoàn thể, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, tập thể lao động và mọi công dân.
Phòng ngừa riêng là biện pháp phòng ngừa trên một lĩnh vực, mang đặc
trưng của lĩnh vực đó, với chủ thể thực hiện thuộc từng ngành, lĩnh vực nhất định và
nhằm vào vào những đối tượng cụ thể. Về quy mô, phòng ngừa nghiệp vụ hẹp hơn
so với phòng ngừa xã hội, tuy nhiên, chúng có mối quan hệ tác động qua lại lẫn

nhau: làm tốt công tác phòng ngừa xã hội tạo cơ sở nền tảng cho hoạt động phòng
ngừa nghiệp vụ; ngược lại, phòng ngừa nghiệp vụ làm tốt sẽ góp phần nâng cao
hiệu quả công tác phòng ngừa xã hội. Chủ thể của phòng ngừa riêng đối với tội
phạm đánh bạc là những cơ quan trực tiếp đấu tranh với loại tội phạm này bao gồm:
lực lượng Công an, Viện Kiểm sát và Tòa án.
Đề công tác phòng ngừa tình hình tội đánh bạc đạt được hiệu quả đòi hỏi
cần làm tốt tất cả các biện pháp phòng ngừa, trong đó các chủ thể cần phối hợp
chặt chẽ với nhau trong việc triển khai các biện pháp. Từng chủ thể tổ chức thực
hiện từng biện pháp riêng, theo lĩnh vực theo chức năng của chủ thể đó. Tuy
nhiên, trong từng biện pháp cụ thể vẫn cần sự phối hợp giữa các chủ thể để đảm
bảo các biện pháp thực hiện một cách đồng bộ, thống nhất để tạo nên một hệ
thống các biện pháp đầy đủ đáp ứng được yêu cầu của công tác phòng ngừa tình
hình tội đánh bạc.

11


Tệ nạn đánh bạc chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố xã hội, do vậy, trong
thực tiễn, hoạt động phòng ngừa tình hình tội đánh bạc phải tiến hành nhiều biện
pháp thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội, có thể kể đến một số biện
pháp như: biện pháp giáo dục; biện pháp pháp luật; biện pháp kinh tế; biện pháp
mang tính tổ chức hành chính…
Biện pháp giáo dục: là biện pháp tiến hành trên lĩnh vực chính trị, tư tưởng
làm cho các thành viên của xã hội nắm rõ và thực hiện nghiêm chỉnh các quan
điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm hướng tới xây
dựng một cuộc sống văn minh.
Biện pháp pháp luật: nội dung của biện pháp này là việc hướng dẫn cho mọi
người thực hiện theo đúng các quy định chung phù hợp với lợi ích của Nhà nước và
xã hội; kịp thời phát hiện những sơ hở, thiếu sót trong những quy định của Nhà
nước để bổ sung, sửa đổi và hoàn thiện hệ thống pháp luật; tham mưu với các cơ

quan có thẩm quyền ban hành pháp luật, các văn bản pháp quy phù hợp với thực
tiễn làm cơ sở trong phòng ngừa tình hình tội đánh bạc; thực hiện đúng thẩm quyền
của những cơ quan chức năng và những cá nhân có trách nhiệm trong phòng ngừa
tình hình tội đánh bạc.
Biện pháp kinh tế: là biện pháp tác động nhằm mục đích đảm bảo nâng cao
đời sống của các tầng lớp xã hội, quản lý chặt chẽ cơ sở vật chất, phân phối sản
phẩm công bằng, tạo điều kiện giải quyết việc làm, đảm bảo an sinh và phúc lợi xã
hội… với mục tiêu cuối cùng là giúp cuộc sống của người dân được đảm bảo, đây
là cơ sở quan trọng để loại trừ nguyên nhân, điều kiện của tội đánh bạc.
Biện pháp mang tính tổ chức hành chính: là biện pháp hoàn thiện cơ cấu tổ
chức cơ chế phối hợp giữa các cơ quan của các cơ quan Nhà nước, tổ chức xã hội.
Đó là cơ sở, nền tảng tạo thuận lợi và nâng cao hiệu quả trong phòng ngừa tình hình
tội phạm nói chung và phòng ngừa tình hình tội đánh bạc nói riêng.
Phòng ngừa tình hình tội phạm là một bộ phận quan trọng, không thể tách rời
trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung. Làm tốt công tác phòng
ngừa có ý nghĩa rất lớn góp phần nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Trong thực tế đấu tranh phòng, chống tội đánh bạc, có thể áp dụng rất nhiều biện
pháp phòng ngừa, tuy nhiên, để có thể phát huy tối đa hiệu quả của các biện pháp đòi
hỏi cần thực hiện các biện pháp một cách đồng bộ, kết hợp một cách linh hoạt trong
quá trình áp dụng các biện pháp; đặc biệt, cần gắn việc áp dụng các biện pháp phòng
ngừa phù hợp với thực tiễn tình hình tội phạm và đặc điểm theo từng ngành, từng lĩnh
12


vực nhất định. Để đạt được hiệu quả trong phòng ngừa tình hình tội phạm đòi hỏi
trách nhiệm của toàn xã hội, trong đó, trước hết các cơ quan bảo vệ pháp luật cần làm
tốt chức năng trực tiếp làm công tác phòng ngừa tình hình tội phạm.
1.2. Tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố
Hà Nội từ năm 2014 đến nay
1.2.1. Thực trạng của tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ

Liêm, thành phố Hà Nội
THTP là một hiện tượng xã hội trái pháp luật, mang tính giai cấp và thay đổi
theo quá trình lịch sử, bao gồm một thể thống nhất các tội phạm cụ thể đã xảy ra
trong một không gian và thời gian xác định. Để phân tích, đánh giá được về THTP
trước hết cần nghiên cứu về thực trạng.
Thực trạng của THTP là tổng số các tội phạm cụ thể xảy ra và số lượng
người thực hiện các tội phạm đó trong một khoảng thời gian nhất định. Trên thực tế,
không phải tất cả các vụ phạm tội xảy ra đều được phát hiện. Những vụ phạm tội
được phát hiện, truy tố, xét xử là phần rõ của tội phạm. Bên cạnh đó, có rất nhiều vụ
phạm tội mà cơ quan chức năng không phát hiện được, đó là phần ẩn của tội phạm.
Tùy vào nhiều yếu tố khác nhau mà mỗi địa phương, mỗi loại tội phạm lại có tỷ lệ
ẩn khác nhau.
Khi nghiên cứu về thực trạng tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc
Từ Liêm, thành phố Hà Nội, chúng ta chỉ có thể nghiên cứu về phần rõ của loại tội
phạm này thông qua số liệu thống kê hằng năm của VKSND quận Bắc Từ Liêm về
số vụ án đã xét xử. Thực trạng tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ
Liêm, thành phố Hà Nội từ khi thành lập đến nay được thể hiện qua bảng thống kê
dưới đây:
Bảng 1. Số vụ án và số người phạm tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ
Liêm, thành phố Hà Nội giai đoạn 2014-2017
Năm

Số vụ án

Tỷ lệ so sánh
với năm 2014
100%
96%
111%

Số người phạm
tội
156
176
191

2014
27
2015
26
2016
30
Sáu tháng đầu
14
52%
104
năm 2017
97
627
Tổng cộng
Nguồn: Thống kê của VKSND quận Bắc Từ Liêm

13

Tỷ lệ so sánh
với năm 2014
100%
113%
122%
67%

Trong 3 năm (2014-2016) và 6 tháng đầu năm 2017, trên địa bàn quận
Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội đã xét xử tổng cộng 917 vụ án hình sự của các
loại tội phạm, với 1448 bị cáo, trung bình mỗi năm xét xử 30 vụ án, 189 bị cáo.
Trong đó, tổng số vụ án đánh bạc 105 vụ, với 662 bị cáo. Trung bình mỗi năm
TAND quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội xét xử 30 vụ án, 189 bị cáo phạm
tội đánh bạc2. Qua số liệu trên, ta cũng thấy được số vụ phạm tội đánh bạc và số
đối tượng phạm tội này chiếm tỷ lệ rất lớn trong tổng số các vụ án, tổng số đối
tượng phạm tội về hình sự trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm trong những năm qua
(số vụ án đánh bạc chiếm 11,4% tổng số các vụ án hình sự; số đối tượng phạm
tội đánh bạc chiếm 45,7% tổng số đối tượng phạm tội về hình sự).
Thực trạng của THTP còn được thể hiện qua hệ số tội phạm là hệ số của số
vụ phạm tội, số người phạm tội trên tổng số dân cư trên địa bàn. Hệ số tội phạm đối
với tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội được thể hiện
qua bảng số liệu dưới đây:
Bảng 2. Hệ số tội phạm đối với tội đánh bạc
Năm

Dân số

Tổng số vụ án
đánh bạc
27
26
30

Tổng số người
phạm tội đánh bạc
156

176
191

2014
324.685
2015
325. 533
2016
324.490
Sáu tháng
đầu năm
326.604
14
104
2017
Nguồn: Thống kê của TAND quận Bắc Từ Liêm

Hệ số của số
người phạm tội
4,8
5,4
5,9
3,2

Qua bảng số liệu về hệ số tội phạm đối với tội đánh bạc cho thấy hệ số tội
phạm của loại tội phạm này tương đối cao, hay nói cách khác, số người phạm tội
đánh bạc chiếm tỷ lệ rất lớn trong tổng số dân cư trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm.
Qua những hệ số trên đã phản ánh chính xác tình hình tội đánh bạc trên địa bàn
quận Bắc Từ Liêm trong những năm vừa qua.
1.2.2. Diễn biến của tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ

Liêm, thành phố Hà Nội

2

Công an quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội, Báo cáo tình hình, kết quả công tác phòng, chống
tội phạm các năm 2014, 2015, 2016 và sáu tháng đầu năm 2017.

14


Diễn biến của THTP là sự vận động tự nhiên của tình hình tội phạm theo thời
gian. Diễn biến của tình hình tội phạm được hiểu đơn giản là sự vận động của mức
độ và cơ cấu của THTP theo thời gian trên một địa bàn nhất định.
Có thể khái quát về diễn biến của tình hình tội đánh bạc trên đại bàn quận
Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội qua biểu đồ sau đây:
Biểu đồ 1. Số vụ án và số người phạm tội bị xét xử về tội đánh bạc trên địa
bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội giai đoạn 2014-2017

140
120
100
80

Số vụ án

60

Số bị cáo

40

20
0
2014

2015

2016

6 tháng đầu
năm 2017

Qua phân tích bảng số liệu và được thể hiện qua biểu đồ cho thấy số vụ
phạm tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm trong những năm qua có sự
tăng giảm nhất định theo từng năm. Trong đó, chỉ có năm 2015 số vụ phạm tội
đánh bạc giảm nhẹ, đến năm 2016 lại có sự tăng vọt về số lượng. Ngay như năm
2017, mới chỉ thống kê sáu tháng đầu năm nhưng đã cho thấy số lượng các vụ
phạm tội lại có chiều hướng gia tăng so với cùng kỳ các năm trước. Tổng số đối
tượng phạm tội trong các vụ đánh bạc hằng năm cũng tăng, thậm chí có thể thấy
số đối tượng này tăng nhanh trong những năm gần đây. Qua đó cho thấy, các vụ
phạm tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm đang có xu hướng tổ chức với
quy mô ngày càng lớn hơn.
Bên cạnh số vụ phạm tội xảy ra nhưng không bị phát hiện thì có một thực tế
là không phải tất cả những vụ phạm tội đã phát hiện đều bị truy tố, xét xử. Qua phân
tích ở trên, chúng ta mới chỉ thấy được thực trạng tình hình tội đánh bạc đối với
15


những vụ án đã bị đưa ra xét xử. Vì vậy, để có thể thấy được đầy đủ và phản ánh
chính xác tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội
cần phải thống kê tất cả những vụ phạm tội đánh bạc, gồm cả những vụ đã xét xử và

những vụ không bị đưa ra xét xử. Có tổng hợp về tình hình tội đánh bạc qua bảng số
liệu sau:
Bảng 3. So sánh số vụ án đánh bạc đã bị xét xử với số vụ án đánh bạc đã phát
hiện trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội giai đoạn 2014-2017

Năm

Số vụ án
đánh bạc
đã phát
hiện

Số vụ đã
bị xét xử

Tỷ lệ
giữa số
vụ án đã
xét xử
với số vụ
án bị
phát hiện
61,4%
65%
48,4%

Số đối
tượng đã
bị phát
hiện

2014
44
27
236
2015
40
26
212
2016
62
30
294
Sáu
tháng
25
14
56%
166
đầu năm
2017
Tổng
171
97
56,7%
908
cộng
Nguồn: Thống kê của TAND quận quận Bắc Từ Liêm

156

176
191

Tỷ lệ giữa
số bị cáo
đã bị xét
xử với số
đối tượng
đã bị phát
hiện
66,1%
83%
65%

104

62,7%

627

69%

Số bị cáo
đã bị xét
xử

Qua bảng số liệu trên, có thể thấy rõ được số lượng các vụ phạm tội đánh bạc
thực tế bị phát hiện, bắt giữ trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm trong những năm qua là
rất lớn. Tuy nhiên, một phần lớn trong các vụ phạm tội đánh bạc và các đối tượng
trong đó chưa đủ mức độ để đưa ra khởi tố và bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Đa

phần các vụ phạm tội đó đều là những vụ đánh bạc nhỏ lẻ, thường tổ chức tại các
gia đình, hình thức đánh bạc chủ yếu là đánh bài lá với số lượng đối tượng tham gia
ít và giá trị tài sản thu được trong một chiếu bạc không lớn nên chit bị xử phạt hành
chính và đưa vào diện quản lý tại địa phương. Cũng có một số vụ phạm tội trong đó
quá trình bắt giữ gặp nhiều khó khăn do các đối tượng tổ chức đánh bạc đã có sự
chuẩn bị kỹ lưỡng các phương án để chạy trốn, tẩu tán tài sản vì vậy khi bắt giữ
không thu được số tiền thực tế trong chiếu bạc mà chỉ là một phần rất nhỏ, với một
số đối tượng trong chiếu bạc đó, vì vậy với số lượng tiền nhỏ thu được đó, cơ quan
chức năng chỉ xử lý hành chính đối với các đối tượng đó. Đây cũng là một trong

16


những khó khăn rất lớn trong công tác điều tra, khám phá đối với loại tội phạm này
của các cơ quan chức năng trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm.
1.2.3. Cơ cấu của tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm,
thành phố Hà Nội
Cùng với việc nghiên cứu về thực trạng, diễn biến thì để làm rõ hơn về
THTP cần nghiên cứu cụ thể về cơ cấu, tính chất của THTP.
Cơ cấu của THTP là đặc tính tiêu biểu của tình hình tội phạm. Cơ cấu của
THTP là cơ sở cho việc đánh giá tính chất của THTP và quan trọng trọng hơn nữa
là để xác định nguyên nhân, điều kiện của THTP. Cơ cấu của THTP là tổng thể của
các hệ thống cấu trúc bên trong của THTP, cho biết về kết cấu cũng như tỷ lệ tương
quan giữa các kết cấu đó từ tổng quan đến chi tiết, phản ánh mối liên hệ của THTP
với các hiện tượng, quá trình kinh tế - xã hội khác.
Khi nghiên cứu tình hình tội đánh bạc, cần nghiên cứu nghiên cứu về cơ cấu
chuyên biệt bao gồm những tiêu chí đặc tả tình hình tội đánh bạc như: cơ cấu theo
hình phạt, có cấu theo độ tuổi, cơ cấu theo giới tính, cơ cấu theo trình độ học vấn,
theo thủ đoạn gây án, theo địa vị xã hội…
Trước hết, chúng ta cần so sánh tội đánh bạc với THTP nói chung xảy ra

trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm trong thời gian từ năm 2014 đến nay thông qua
bảng số liệu dưới đây:
Bảng 4. Số vụ án và số người phạm tội đánh bạc với tổng số vụ án và
người phạm tội của các loại tội phạm trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm giai đoạn
2014-2017

Năm

Tội phạm về
đánh bạc
Số người
Vụ án (1) phạm tội
(2)
27
156
26
176
30
191

Tội phạm nói chung
Vụ án (3)

Số người
phạm tội
(4)
578
634
594

2014
301
2015
328
2016
282
Sáu
tháng
14
104
120
215
đầu năm
2017
Tổng
97
627
1031
2021
cộng
Nguồn: Thống kê của TAND quận Bắc Từ Liêm
17

Tỷ lệ
(1) so(1)
với
(3)

(2) so
với (4)

9%
7,9%
10,6%

27%
27,8%
32,1%

11,7%

48,4%


Có thể thấy, số vụ án và số người phạm tội đánh bạc chiếm một tỷ lệ lớn
so với tổng số vụ án và tổng số người phạm tội của các loại tội phạm nói chung
xảy ra trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm từ năm 2014 đến nay. Không chỉ chiếm tỷ
lệ lớn mà trong những năm gần đây, tỷ lệ này đang có xu hướng tăng, cho thấy
tội đánh bạc đang là một vấn đề rất lớn đòi hỏi Quận Bắc Từ Liêm cần đặc biệt
quan tâm. Trong đó, số người phạm tội đánh bạc còn chiếm một tỷ lệ rất lớn so
với tổng số người phạm tội nói chung (như số liệu sáu tháng đầu năm 2017, tỷ lệ
này là 54,4%, chiếm hơn một nửa tổng số người tội phạm nói chung). Điều này
cũng dễ lý giải là do đặc điểm của tội đánh bạc là thường có nhiều đối tượng
tham gia.
Để có thể làm rõ được cơ cấu về hình phạt đối với người phạm tội, cần phân
tích số liệu qua bảng thống kê dưới đây:
Bảng 5. Hình phạt áp dụng đối với người phạm tội đánh bạc trên địa bàn
quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội giai đoạn 2014-2017
Các hình phạt áp dụng
Năm

Cải tạo
Phạt tiền

Hình phạt dưới 3

Trên 3

Trên 7

năm tù

năm và

năm và

dưới 7

dưới 10

năm tù

năm tù

không
giam giữ

Án treo

Tù giam

2014

3

34

67

51

0

0

2015

7

42

55

72

0

0

2016

12

10

75

94

0

0

5

22

32

45

0

0

27

108

229

262

0

0

4,3%

17,2%

36,5%

41,8%

0%

0%

Sáu
tháng
đầu
năm
2017
Tổng
cộng

Nguồn: Thống kê của TAND quận quận Bắc Từ Liêm

18

Để mô tả rõ hơn tỷ lệ giữa các hình phạt áp dụng đối với người phạm tội
đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, tỷ lệ đó thể hiện qua biểu đồ dưới đây:

Biểu đồ 2. Hình phạt áp dụng đối với người phạm tội đánh
bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội
giai đoạn 2014-2017

Phạt tiền
Cải tạo không giam giữ
Án treo
Tù giam dưới 3 năm

Theo thống kê của TAND quận Bắc Từ Liêm, trong các vụ án đánh bạc đã bị
xét xử trong những năm gần đây cho thấy số bị cáo bị áp dụng hình phạt tù dưới 3
năm và hình phạt tù giam nhưng cho hưởng án treo chiếm tỷ lệ rất lớn, hình phạt cải
tạo không giam giữ cũng chiếm một số lượng tương đối cao. Trong khi đó, hình
phạt trên 3 năm và dưới 7 năm tù giam không có trường hợp nào. Điều đó cho thấy,
mức hình phạt đối với tội đánh bạc chưa đủ nghiêm khắc, chưa đảm bảo tính răn đe
đối với loại tội phạm này.
1.2.4. Tính chất của tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ
Liêm, thành phố Hà Nội
Tính chất của THTP cũng là đặc điểm định tính của THTP. Tính chất của
THTP là kết quả của sự đánh giá đối với mức độ, cơ cấu và động thái của THTP.
Tính chất của THTP phản ánh mức độ nguy hiểm, mức độ nghiêm trọng khác nhau
của THTP ở từng thời gian, không gian khác nhau thông qua tương quan và tỷ lệ giữa
tội nghiêm trọng và tội ít nghiêm trọng, tỷ lệ giữa số người phạm tội bị phạt tù với
không bị phạt tù.
Qua nghiên cứu tình hình tội đánh bạc trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm có thể

rút ra một số tính chất cơ bản sau:
- Các vụ án đánh bạc đều có đồng phạm, có nhiều bị cáo.
19