Xây dựng Đảng - CAO CẤP CHÍNH TRỊ K42-2014 XD dang 2

Xây dựng Đảng - ND2 ok
Phân tích tính tất yếu phải nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ đảng viên?
Nêu các nhiệm vụ và giải pháp nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ đảng viên
hiện nay?
1. Phân tích tính tất yếu
- Từ vị trí, vai trò của tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ đảng viên
Ngay từ khi mới thành lập, Đảng ta cũng rất quan tâm đến việc xây dựng TCCSĐ, coi các
TCCSĐ là cấp tổ chức nền tảng, là những đơn vị chiến đấu cơ bản, những tế bào của Đảng;
chất lượng của các đảng bộ, chi bộ cơ sở là nhân tố cơ bản tạo nên chất lượng lãnh đạo của
Đảng đối với quá trình cách mạng. Thực tiễn cách mạng Việt Nam cho thấy, những thành tựu đã
đạt được, những tiềm năng được khai thác, những kinh nghiệm có giá trị đều bắt nguồn từ nỗ
lực phấn đấu của quần chúng ở cơ sở, mà hạt nhân là tổ chức đảng.
Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam, được Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI thông qua, chỉ
rõ: “Tổ chức cơ sở đảng (chi bộ cơ sở, đảng bộ cơ sở) là nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính
trị ở cơ sở”(2). Tổ chức cơ sở đảng có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác xây dựng
Đảng, trong lãnh đạo sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.
Với tính cách là nền tảng của Đảng, TCCSĐ có vị trí, vai trò rất quan trọng đối với sự vững
mạnh của Đảng. Đây là cấp tổ chức cuối cùng trong hệ thống tổ chức bốn cấp của Đảng ta, là
cấp tổ chức sâu rộng nhất, gắn với các đơn vị cơ sở trên toàn lãnh thổ và các ngành, các lĩnh
vực của đời sống xã hội, bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng tới từng cơ sở, từng đảng viên và từng
người dân.
Đây là nơi trực tiếp thực hiện chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, đồng thời cũng là
nơi kiểm nghiệm và góp phần quan trọng vào việc hình thành, phát triển chủ trương, đường lối
của Đảng thông qua những kinh nghiệm thực tiễn phong phú của đội ngũ đảng viên và quần
chúng nhân dân. Đây cũng là nơi trực tiếp tiến hành các hoạt động quan trọng trong công tác
xây dựng Đảng, như kết nạp, quản lý, phân công nhiệm vụ, kiểm tra, đánh giá đảng viên; nơi
đảng viên thường xuyên thực hành các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt; nơi xuất phát đề cử ra
cơ quan lãnh đạo các cấp của Đảng.
Tổ chức cơ sở đảng còn là cầu nối giữa Đảng với quần chúng nhân dân, là mắt khâu trọng
yếu để duy trì mối liên hệ của Đảng với nhân dân; là tổ chức gần dân nhất, trực tiếp lãnh đạo
nhân dân và nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của quần chúng nhân dân để phản ánh với Đảng. Dân

tin Đảng, theo Đảng hay không là nhờ ở vai trò rất quan trọng, trực tiếp của TCCSĐ, của cán
bộ đảng viên tại cơ sở.
Do TCCSĐ có vai trò quan trọng như vậy, nên ở mọi thời kỳ cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí
Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi các TCCSĐ là những đơn vị chiến đấu cơ bản,
những tế bào tạo nên sức sống, sự lớn mạnh của Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: Chi bộ
là nền móng của Đảng, chi bộ tốt thì mọi việc sẽ tốt và Đảng mạnh là do chi bộ mạnh, chi bộ
mạnh là do từng đảng viên mạnh. Việc xây dựng, nâng cao chất lượng của TCCSĐ là nhiệm vụ
thường xuyên và quan trọng hàng đầu của công tác xây dựng Đảng.
- Từ mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng trong thời kỳ mới
- Từ thực trạng chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ đảng viên
Hiện nay, toàn Đảng có hơn 57.000 tổ chức cơ sở đảng, trong đó có hơn 23.000 đảng bộ cơ
sở và hơn 34.000 chi bộ cơ sở, hơn 230.000 chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở. Trong tổng số tổ
1


chức cơ sở đảng trên có thể phân theo năm loại hình cơ bản: ở xã, phường, thị trấn có hơn
11.000 tổ chức cơ sở đảng; cơ quan hành chính có hơn 18.000; các loại doanh nghiệp có hơn
10.000; các đơn vị sự nghiệp có gần 7.000; lực lượng vũ trang có gần 8.500. Với 23.000 đảng
bộ cơ sở thì cũng có chừng ấy cấp ủy đảng cơ sở, nhiều nhất là ở cơ quan hành chính, sau đó là
ở xã, phường, thị trấn, kế đến là ở các loại doanh nghiệp.
Thời gian qua, đa số cấp ủy cơ sở trưởng thành khá vững vàng về nhiều mặt, phát huy được
vai trò hạt nhân chính trị lãnh đạo thực hiện chủ trương, đường lối chính sách của Đảng và Nhà
nước. Phương thức lãnh đạo của cấp ủy cơ sở tiếp tục được đổi mới…
Bên cạnh đó cũng còn không ít cấp ủy cơ sở có những hạn chế như chất lượng lãnh đạo chưa
cao, bí thư cấp ủy chưa phát huy hết vai trò của mình, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu còn
thấp, công tác quản lý đảng viên chưa chặt chẽ, sinh hoạt đảng chưa nề nếp, nội dung sinh hoạt
nghèo nàn, tự phê bình và phê bình yếu. Chưa làm tốt công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ
luật đảng, kỷ luật, kỷ cương chưa nghiêm. Sự đoàn kết, nhất trí ở không ít cấp ủy chưa tốt…
Những hạn chế trên có nhiều nguyên nhân. Một trong những nguyên nhân chủ yếu là chất
lượng cấp uỷ chưa cao.

Bên cạnh những thành tựu đã đạt được,trong thời gian qua, công tác xây dựng đội ngũ đảng
viên còn những hạn chế, yếukém. Do đó, chất lượng đội ngũ đảng viên chưa đáp ứng được yêu
cầu đặt ra. Đólà tình trạng một bộ phận cán bộ, đảng viên, kể cả cán bộ chủ chốt ở các cấp,
yếukém cả về phẩm chất và năng lực; tính chiến đấu, tinh thần đấu tranh tự phêbình và phê bình
yếu; một bộ phận chưa thể hiện vai trò tiền phong gương mẫu,còn nói nhiều làm ít, hoặc nói
nhưng không làm, trung bình chủ nghĩa, thờ ơ, vôcảm và thiếu trách nhiệm trước những vụ việc
tiêu cực, muốn làm theo cách cũ,không chịu đổi mới; bệnh cơ hội, chủ nghĩa cá nhân có chiều
hướng gia tăng, tìnhthương yêu đồng chí trong Đảng giảm sút; tình trạng chạy chức, chạy
quyền, chạyvị trí công tác, chạy tội, chạy bằng cấp... còn xảy ra ở nhiều nơi; tệ quanliêu, tham
nhũng, lãng phí, tiêu cực chưa được ngăn chặn, đẩy lùi, làm suy giảmlòng tin của nhân dân đối
với Đảng… Trong lúc đó, công tác kiểm tra, giám sát đảngviên thiếu chặt chẽ; cấp uỷ, chi bộ
chưa nắm chắc tình hình tư tưởng và phẩm chấtđạo đức của đảng viên, nhất là những đảng viên
hoạt động phân tán, công tác ở nơixa... Nhiều đảng viên có khuyết điểm, vi phạm Điều lệ Đảng,
pháp luật của Nhà nướcnhưng tổ chức đảng không biết, hoặc phát hiện chậm; việc giáo dục, xử
lý đối vớiđảng viên vi phạm ở nhiều nơi thiếu kịp thời và chưa nghiêm túc. Trong từng lĩnhvực
hoạt động, đội ngũ đảng viên cũng có những hạn chế, khuyết điểm như: ở xã,phường, thị trấn,
trình độ năng lực của một bộ phận không nhỏ đảng viên, nhấtlà đảng viên giữ chức vụ trong
Đảng, chính quyền, đoàn thể còn thấp; công tác đàotạo, bồi dưỡng cán bộ, đảng viên gặp nhiều
khó khăn, chất lượng hạn chế; tư tưởngcục bộ địa phương, dòng họ còn nặng. Trong các đơn vị
sự nghiệp, nhiều đảngviên còn thờ ơ, chưa coi trọng việc học tập lý luận chính trị. Nhiều đảng
viêntrong các doanh nghiệp, nhất là ở các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước chỉquan tâm,
chú ý đến sản xuất kinh doanh, lợi ích kinh tế, chưa quan tâm đúng mứcđến công tác xây dựng
Đảng, phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu của đảng viên…
2. Nhiệm vụ và giải pháp: (NQTW6KX)
Các cấp ủy, tổ chức đảng cần thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu sau
đây :
- Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên
có bản lĩnh chính trị vững vàng, có trí tuệ, phẩm chất đạo đức cách mạng, có ý thức tổ chức kỷ
luật, thực sự tiền phong gương mẫu, đủ năng lực hoàn thành nhiệm vụ được giao.

2


Các cấp ủy phải quan tâm làm tốt công tác chính trị tư tưởng, chủ động dự báo tình hình
để kịp thời trang bị những thông tin có định hướng của Ðảng cho cán bộ, đảng viên. Ðổi mới,
nâng cao chất lượng công tác giảng dạy và học tập lý luận chính trị; chú ý bồi dưỡng cho cán
bộ, đảng viên kỹ năng lãnh đạo, giải quyết những tình huống cụ thể xảy ra ở cơ sở. Chủ động
khắc phục những biểu hiện phai nhạt lý tưởng; chống chủ nghĩa cơ hội, thực dụng, vụ lợi, cá
nhân, trung bình chủ nghĩa; kiên quyết đấu tranh với những luận điệu tuyên truyền xuyên tạc,
phản động, góp phần làm thất bại mọi âm mưu "diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch.
Xây dựng sự đoàn kết thống nhất trong cấp ủy, chi bộ, đảng bộ trên cơ sở Cương lĩnh
chính trị, Ðiều lệ Ðảng, đường lối, chính sách của Ðảng và tình đồng chí. Cấp ủy phải nắm chắc
tình hình tư tưởng, phát hiện kịp thời những cán bộ, đảng viên vi phạm về đạo đức, lối sống,
tham nhũng, lãng phí và các tiêu cực khác; có biện pháp cụ thể để phòng ngừa, giáo dục, giúp
đỡ và xử lý nghiêm minh đối với những cán bộ, đảng viên sai phạm.
- Hoàn thiện mô hình tổ chức của các loại hình tổ chức cơ sở đảng theo hướng gắn tổ
chức cơ sở đảng với lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và lãnh đạo các tổ chức chính trị xã hội; chăm lo kết nạp đảng viên, nhất là ở những địa bàn, đơn vị chưa có tổ chức đảng, chưa
có đảng viên.
Tiếp tục kiện toàn, sắp xếp tổ chức của các tổ chức cơ sở đảng cho đồng bộ, thống nhất
với các tổ chức của hệ thống chính trị ở cơ sở.
Ðối với khu vực xã, phường, thị trấn, tiến hành sắp xếp mô hình tổ chức của đảng bộ, chi
bộ, chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn dân cư theo hướng: dưới đảng bộ
xã là chi bộ thôn (ấp, bản); dưới đảng bộ phường, thị trấn nói chung là chi bộ tổ dân phố.
- Thực hiện mạnh mẽ chủ trương trẻ hóa, tiêu chuẩn hóa, thể chế hóa và từng bước nhất
thể hóa chức danh cán bộ; tạo bước chuyển có tính đột phá về xây dựng đội ngũ cán bộ, công
chức ở cơ sở.
Cần sớm ban hành chính sách thu hút để thực hiện chủ trương đưa sinh viên tốt nghiệp
đại học, cao đẳng về công tác ở xã, phường, thị trấn, doanh nghiệp; có cơ chế, chính sách để
giải quyết đối với những cán bộ chưa được chuẩn hóa nhưng chưa đủ tuổi, đủ năm công tác để
nghỉ theo chế độ.

Xây dựng hệ thống chính sách phù hợp và đồng bộ đối với cán bộ, công chức cơ sở xã,
phường, thị trấn.
Ðổi mới mạnh mẽ nội dung, hình thức đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ, công chức
cơ sở xã, phường, thị trấn theo chức danh cán bộ; chú ý bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, nghiệp
vụ và kinh nghiệm giải quyết những tình huống cụ thể ở cơ sở.
Thực hiện thí điểm chủ trương nhất thể hóa hai chức danh cán bộ chủ chốt ở cơ sở. Thực
hiện thí điểm từng bước việc đại hội đảng bộ cơ sở bầu cấp ủy, ban thường vụ, bí thư và phó bí
thư.
Các tổ chức cơ sở đảng trong cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp, thực hiện
thống nhất chủ trương thủ trưởng cơ quan, đơn vị hoặc một đồng chí lãnh đạo của cơ quan, đơn
vị trực tiếp làm bí thư cấp ủy. Ðối với các doanh nghiệp nhà nước, thực hiện thống nhất chủ
trương chủ tịch hội đồng quản trị hoặc tổng giám đốc (giám đốc) đồng thời là bí thư cấp ủy. Ðối
với những công ty cổ phần có vốn nhà nước, cấp ủy và lãnh đạo cấp trên của doanh nghiệp cần
lựa chọn những cán bộ, đảng viên có phẩm chất, năng lực và có đủ điều kiện đại diện phần vốn
của Nhà nước để tham gia cấp ủy và hội đồng quản trị của công ty.
3


Trong các đơn vị cơ sở thuộc Công an nhân dân, thực hiện chế độ thủ trưởng đơn vị đồng thời
làm bí thư cấp ủy, đồng chí lãnh đạo cấp phó làm phó bí thư và phụ trách công tác xây dựng lực
lượng.
- Nâng cao chất lượng, đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động của các loại
hình tổ chức cơ sở đảng theo hướng vừa mở rộng dân chủ, vừa tăng cường kỷ cương, kỷ luật;
khắc phục tính hình thức, đơn điệu trong sinh hoạt, bảo đảm tính lãnh đạo, tính giáo dục, tính
chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng.
- Tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, quản lý đảng viên; dựa vào dân để
xây dựng Ðảng.
Thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khóa
X về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Ðảng; Quy định của Bộ Chính trị về xử lý
đảng viên vi phạm; về những điều đảng viên không được làm. Cấp ủy cơ sở phải giám sát đảng

viên về các mặt, kể cả đảng viên là cán bộ do cấp ủy cấp trên quản lý. Phát huy vai trò của Mặt
trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội trong việc vận động nhân dân giám sát cán bộ,
đảng viên ở địa bàn dân cư; tổ chức tốt việc lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do hội
đồng nhân dân cấp xã bầu ra.

4