Tiết 41- Đọc văn
Độc Tiểu Thanh Ký
( Nguyễn Du )
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Vài nét về tác giả Nguyễn D
2/ Về nhân vật Tiểu Thanh (sgk ).
3/ Hòan cảnh sáng tác, nhan đề
Chủ đạo của bài thơ “Đọc Tiểu T
II/ Đọc hiểu
1/ Đọc và giải nghóa từ khó :
2/ Tìm hiểu văn bản :
a. 4 câu đầu :
Nỗi xót thương của nhà thơ trước
số phận của Tiểu Thanh.
b. 4 câu sau :
Thái độ và nỗi niềm của nhà
thơ trước cuộc đời.
a.4 câu đầu :Nỗi xót thương của
nhà thơ về số phận của Tiểu
Thanh:
-Hình ảnh đối lập :
giữa xưa và nay, giữa
a1. Hai câu đề :
cảnh đẹp và sự hoang
…hoa uyển tẫn thành
tàn của
khưtạo vật
-Cách dùng số từ
Độc điếu …nhất chỉ
thư-> gợi tả sự cô
“độc”
đơn của cả người chết
lẫn người sống
*Hai câu thơ ghi lại một nghòch
cảnh về sự biến thái bể dâu
khắc nghiệt của cuộc đời, gợi
tả số phận bất hạnh của
Tiểu Thanh .Qua đó thể hiện
a2. Hai câu thực :
-Nghệ thuật đối :
Chi phấn hữu thần…
cái đẹp và cái tài
Văn chương vô mệnh… trong cuộc đời
của Tiểu
ThanhThanh
+ Sắc đẹp và tài văn chương
của Tiểu
dù không có số mệnh, nhưng vẫn chòu chung
số phận bất hạnh “liên tử hậu”, “lụy phần
dư” với Tiểu Thanh cả khi chết đi rồi.
+ Dù có bò cái ác tận diệt, thì nhan sắc
của giai nhân và tài hoa của con người vẫn
không dễ gì bò tiêu diệt : Nó không chết –
nó vẫn cùng cây đời mãi mãi xanh tươi.Tuy
nhiên để tồn tại, sắc - tài phải trải qua
nhiều vật vã và trầm luân đau khổ.
*Hai câu thơ tác giả nói về cuộc đời và
số phận bất hạnh của Tiểu Thanh bằng một
tấm lòng xót thương, đồng cảm sâu sắc
,chân thành.
Tóm lại,
Có thể nói cảm hứng 4 câu
thơ đầu là cảm hứng “ hướng
ngoại” ( đó là sự quan tâm
đến câu chuyện của Tiểu
Thanh) .
Cảm hứng này nằm trong cảm
hứng chung của Nguyễn Du về
sự thương xót và ngưỡng mộ
những tài tử, giai nhân “ Tài
hoa bạc mệnh” trong xã hội
phong kiến bất công, tàn bạo.
b. 4 câu sau : Thái độ và nỗi niềm
của nhà thơ trước cuộc đời :
- Nt đối hận
b1. Hai câu luận :
cho Tiểu Thanh
…hận sự thiên nan vấn
Phong vận…ngã tự cưtài hoa mà
mệnh bạc- ->hận
cho
mình,
cho
Từ cuộc đời và nỗi
bất
hạnh
của
những
người
có
Tiểu Thanh, nhà thơ nghó
đến
nỗi bất
hạnh trong cuộc đời mình
( cũng
tài
tài có
tâm
mà
hoa, có nhân cách mà
phải
chòu
nhiều
phải
chòu
nhiều
oan khuất)
bất công ngang
* Hai câu thơ vừa là sự thể hiện nỗi
trái.
đau của tác giả trước cuộc đời nhiều
bi kòch. Đồng thời cũng là sự thể hiện
qui luật của người “tài hoa bạc mệnh”
trong XHPK bất công.
b2.Hai câu kết :
-Cách dùng
Bất tri tam bách…
câu hỏi tu từ
Thiên hạ…khấp Tố Như
- m điệu thơ
buồn.
diễn tả tâm trạng
băn khoăn,
thèm được tri âm, thèm được đồng
cảm của nhà thơ với mọi người,
với cuộc đời.
* Hai câu thơ hé mở cái “tôi” cô
đơn đến tột độ của nhà thơ .Thương
người, khóc người, đồng cảm với
người (trong quá khứ) cũng chính là
thương mình, khóc mình của nhà thơ.
III. Ghi nhôù
(sgk )