Tuần 6. Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự

Sở giáo dục và đào tạo Hải Phòng
Trờng THPT Mạc Đĩnh Chi

Tiết 19 Làm
văn

Giáo viên: Phạm Thu
Hà


I/ Khái
niệm
1.Thế nào là tự

Em hiểu thế
nào là tự sự?
sự
Tự sự là phơng thức trình bày một chuỗi sự việc;
sự việc này dẫn đến sự việc kia; cuối cùng dẫn
đến một kết thúc, thể hiện một ý nghĩa.
Thế nào là sự
việc tiêu biểu ?

2. Thế nào là sự việc tiêu
biểu
Sự việc tiêu biểu là sự việc quan trọng góp phần
hình thành cốt truyện.


I/ Khái niệm

Thế nào là
chi tiết? Chi
3. Thế nào là chi
tiết đợc nhận
tiết
Chi tiết là tiểu tiết của tác phẩm mang
biết sức
dựachứa
vào lớn
về cảm xúc và t tởng.
đâu?
Chi tiết là những lời nói, cử chỉ, hành động của
nhân vật hoặc một hình ảnh thiên nhiên, một nét
chân dung.


I/Khái niệm
* Câu hỏi thảo
luận
Truyện cổ tích Tấm Cám kể về những
chuyện gì? Có những chi tiết nào chứng
minh đợc cho các sự việc trên?
- Các sự việc: Truyện Tấm Cám kể về số phận
bất hạnh và cuộc đấu tranh không khoan nhợng
để giành lấy hạnh phúc của cô Tấm.
- Các chi tiết: Mồ côi cả cha mẹ; ở với dì ghẻ, bị
dì ghẻ tìm mọi cách hành hạ; biến thành chim
vàng anh, khung cửi, cây xoan đào, quả thị...

I/Khái niệm
* Nhận xét
=> Sự việc, chi tiết có vai trò quan trọng trong việc
dẫn dắt câu chuyện, tô đậm tính cách nhân vật,
tạo sự hấp dẫn, làm nổi bật ý nghĩa của văn bản.
=> Là khâu quan trọng trong quá trình kể chuyện
hoặc viết văn bản tự sự.
Chọn sự việc, chi
tiết tiêu biểu có
ý nghĩa gì?


II/ Cách chọn sự việc, chi tiết
biểu
*tiêu
Câu
hỏi thảo
luận
Ví dụ 1:
Trong truyện An Dơng Vơng, Mị
Châu,Trọng Thuỷ t/g DG kể về những
chuyện gì?
Có thể đảo ngợc các chuyện này đợc không,
vì sao? Các chuyện đó đợc tạo nên bởi các
yếu tố nào?


II/ Cách chọn sự việc, chi tiết
*tiêu
Nhận

xét
biểu
Truyện An Dơng Vơng, Mị Châu, Trọng Thuỷ kể về
công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nớc của cha ông
ta xa đợc tạo nên bởi nhiều sự việc:
Truyện
a. ADV đợc Rùa Vàng giúp đỡ
b. ADV gả Mị Châu cho Trọng Thuỷ
c. MC cho TT xem trộm nỏ thần, TT lấy cắp lẫy nỏ,
MC hứa rắc lông ngỗng làm dấu để TT đi tìm
d. Khi quân giặc đến ADV chủ quan không phòng
bị
e. ADV chém đầu MC


II/ Cách chọn sự việc, chi tiết
biểu
*tiêu
Nhận
xét
Nếu bỏ
sự quan
=> Các sự việc trên nối tiếp với nhau
bằng
việc ccốt
đi truỵên,
có
hệ móc xích, nhân quả theo đúng
đợc không?
vì thế không thể bỏ qua.

* Câu hỏi thảo
vì sao?
luận
Ví dụ 2
Theo em, trong cốt truyện, phần nào cần có những
sự việc, chi tiết tiêubiểu?
Trong VD 2, theo em sự việc nào tiêu biểu cần đợc
lựa chọn?
Em hãy thêm vào các sự việc tiêu biểu vừa lựa chọn
một số chi tiết hợp lí


II/ Cách chọn sự việc, chi tiết
tiêu
biểu
Ví dụ
2
* Sự việc 1: ... anh bồi hồi nhớ lại những kỉ
niệm
a con chó vàng suốt ngày quấn quýt,
Hìnhxảnh
quanh quẩn bên cha anh.
Cái ngày anh bị khớc từ lời cầu hôn vì không có
tiền
Cái ngày anh quẫn trí bỏ cha vào đồn điền cao
su phía Nam làm ăn mà không thể biết có ngày
trở về hay không.


Ví dụ 2

* Sự việc 2: ... đợc nghe kể về cha mình rồi
theo ông đi viếng mộ cha.
Anh thắp hơng cúi đầu trớc mộ cha, những giọt nớc
mắt day dứt ân hận lăn dài trên gò má.
Anh muốn nói với cha nhiều lắm, ngời cha đã khổ
cả một đời vì con, mà nghẹn ngào, xót xa.
Bên cạnh anh, ông giáo già mắt cũng đỏ hoe, vỗ
nhẹ vào vai anh đầy thông cảm.


* Kết
luận
Để lựa
chọn
-Xác định đề tài, chủ đề
của
bàisựvăn ( Kể
việc, chi tiết tiêu
hoặc nêu lên vấn đề gì?).

biểu trong bài văn
-Dự kiến cốt truyện (gồm
tự sự,nhiều
em cầnsự
nắm
việc tiếp
những
b kết
nối nhau) theo kết cấu: vững
Mở- cao

tràoớcnào?
thúc.

- Triển khai các sự việc đó bằng một số chi
tiết. Truyện có mấy đoạn? Mỗi đoạn có bao
nhiêu chi tiết?


III/ Luyện tập
Đọc lại VB Uy-lít-xơ trở về và thực hiện những
yêu cầu sau:
-Xác định đề tài của văn bản?
-Xác định các phần mở- cao trào- kết thúc của cốt
truyện trong VB đó?
- Liệt kê các sự việc tiêu biểu và các chi tiết tiêu
biểu đi kèm?
- Những sự việc, chi tiết tiêu biểu vừa tìm có vai
trò nh thế nào trong cốt truyện?


IV/ Cñng cè – DÆn dß
Bµi tËp vÒ nhµ:
Bµi tËp 1 SGK
* Giê sau so¹n truyÖn “TÊm C¸m”.

C¸m ¬n sù cè g¾ng vµ nhiÖt t×nh
cña c¸c em!