Bài 25. Ôn tập về thơ

TT

Tên bài Tác giả Năm Thể
thơ
ST
thơ

Tóm tắt nội
dung

Đặc sắc
nghệ thuật

1

Đồng chí

Vẻ đẹp chân thực
giản dị của anh bộ
đội thời chống
Pháp và tình đồng
chí sâu sắc, cảm
động.

-Chi tiết, hình
ảnh tự nhiên
bình dị, cô
đọng gợi cảm.
-Bút pháp tả
thực kết hợp

lãng mạn 1
cách hài hòa,
chất thơ thăng
hoa
-- Ngôn ngữ
bình dị thấm
đượm chất dân
gian

Chính
Hữu

1984

Tự do


Thơ ông không nhiều nhưng có những bài
đặc sắc,cảm xúc dồn nén, ngôn ngữ và hình
ảnh chọn lọc. Ông sáng tác 1 bài thơ đặc
thơ
Chính
sắc khi cùngNhà
đồng
đội
thamHữu
gia chiến đấu
trong chiến dịch Việt Bắc

TT

Tên bài Tác giả Năm Thể
thơ
ST
thơ

2

Đoàn
thuyền
đánh cá

Huy Cận 1958

Tóm tắt nội
dung

7 chữ Vẻ đẹp tráng lệ,
giàu màu sắc lãng
mạn của thiên
nhiên, vũ trụ và
con người lao
động mới.

Đặc sắc
nghệ thuật
-Từ ngữ giàu
hình ảnh sử
dụng các biện

pháp ẩn dụ,
nhân hoá.
-Hình ảnh đẹp,
tráng lệ, giàu
sắc lãng mạn
-Gieo vần linh
hoạt, miêu tả
hài hòa giữa
thiên nhiên và
con người


Từ chuyến đi thựcNhµ
tế ở vùng
Quảng Ninh, hồn thơ
th¬mỏ
Huy
Ông mới thực sự nảy
CËnnở trở lại và dồi dào cảm hứng về
thiên nhiên, đất nước,
về lao
động) và niềm vui trước
(1919
– 2005
cuộc sống mới


TT

Tên bài Tác giả Năm Thể

thơ
ST
thơ

Tóm tắt nội
dung

Đặc sắc
nghệ thuật

3

Bài thơ
về tiểu
đội xe
không
kính

Vẻ đẹp hiên
ngang, dũng cảm
của người lính lái
xe Trường Sơn.

Ngôn ngữ bình
dị, giọng điệu
và hình ảnh
thơ độc đáo.
- Phép nhân
hóa, ẩn dụ,
hoán dụ giàu

giá trị biểu
cảm.

Phạm
Tiến
Duật

1969

Tự do


Thơ ông có giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, hồn
nhiên, tinh nghịch, tập trung thể hiện hình ảnh
thế hệ trẻ thời
Mỹ quaTiÕn
hình tượng người
Nhµchống
th¬ Ph¹m
lính, thanh DuËt
niên xung phong trên tuyến đường
Trường Sơn


TT

Tên bài Tác giả Năm Thể
thơ
ST
thơ

Tóm tắt nội
dung

Đặc sắc
nghệ thuật

4

Bếp lửa

Tình cảm bà cháu
và hình ảnh người
bà giàu tình
thương, giàu đức
hi sinh.

-Hồi tưởng kết
hợp với cảm
xúc, tự sự,
bình luận.
-Hình ảnh thơ
gần gũi, gợi
nhiều liên
tưởng.
-Thể thơ 8 chữ
phù hợp vs
giọng điệu,
cảm xúc hồi
tưởng và suy

ngẫm

Bằng
Việt

1963

7 chữ
và 8
chữ


Khi đang là sinhNhµ
viên học
ở nước
th¬
B»ngngoài, nhà thơ
đã sáng tác 1 tác phẩm
thể hiện lòng kính yêu,
ViÖt
trân trọng và biết ơn của người cháu đối với bà


TT

Tên bài Tác giả Năm Thể
thơ
ST
thơ

5

Khúc
Ng.
hát ru
Khoa
những
Điềm
em bé
lớn lên
lưng mẹ.

1971

Tóm tắt nội
dung

Tự do Tình yêu thương
con và ước vọng
của người mẹ dân
tộc Tà Ôi trong
cuộc kháng chiến
chống Mĩ.

Đặc sắc
nghệ thuật
-Giọng thơ tha
thiết, hình ảnh
giản dị, gần
gũi.

- Nhịp thơ có
sự lặp đi lặp
lại nhưng thể
hiện ý thơ
khác nhau


TT

Tên bài Tác giả Năm Thể
thơ
ST
thơ

Tóm tắt nội
dung

Đặc sắc
nghệ thuật

6

Ánh
trăng

Gợi nhớ những
năm tháng gian
khổ của người
linh, nhắc nhở
thái độ sống

“Uống nước nhơ
nguồn”.

-Giọng tâm
tình, hồn
nhiên.
-Hình ảnh gợi
cảm, nhiều ý
nghĩa

Nguyễn
Duy

1978

5 chữ


TT

Tên bài Tác giả Năm Thể
thơ
ST
thơ

7

Con cò

Chế Lan

Viên

1982

Tóm tắt nội
dung

Tự do Ca ngợi tình mẹ
và ý nghĩa lời ru
đối với cuộc sống
con người.

Đặc sắc
nghệ thuật
-Vận dụng
sáng tạo ca
dao. Biện pháp
ẩnh dụ, triết lí
sâu sắc.
- Hình ảnh
dựa trên liên
tưởng, tưởng
tượng độc đáo,
sáng tạo, mang
đậm tính triết
lí


TT

Tên bài Tác giả Năm Thể
thơ
ST
thơ

Tóm tắt nội
dung

Đặc sắc
nghệ thuật

8

Mùa
xuân
nho nhỏ

Cảm xúc trước
mùa xuân của
thiên nhiên, vũ
trụ và khát vọng
làm mùa xuân
nho nhỏ dâng
hiến cho đời.

-Thể thơ 5 chữ
gắn với làn
điệu dân ca

Thanh

Hải

1980

5 chữ

-Phép ẩn dụ,
so sánh, hoán
dụ, đc sử sụng
hiệu quả
- Ngôn ngữ
trong sáng,
bình dị, giàu
cảm xúc
-Cáu tứ thơ
chặt chẽ, linh
hoạt


Ông viết bài thơ không bao lâu trước khi qua đời, thể hiện
niềm yêu mến thiết tha
cuộc
sống,đất
nước và ước nguyện
Nhµ
th¬
Thanh
được cống hiến 1 mùa
H¶ixuân nho nhỏ của mình vào mùa
xuân lớn của dân tộc

TT

Tên bài Tác giả Năm Thể
thơ
ST
thơ

Tóm tắt nội
dung

Đặc sắc
nghệ thuật

9

Viếng
Viễn
lăng Bác Phương

Lòng thành kính
và niềm xúc động
sâu sắc đối với
Bác khi vào lăng
viếng Bác.

-Giọng điệu
trang trọng,
thiết tha.

-Thể thơ 8 chữ
có sự biến thể
-Cách gieo
vần, nhịp thơ
linh hoạt
- Sáng tạo
trong việc xây
dựng hình ảnh
thơ

1976

7
chữ
và 8
chữ


TT

Tên bài Tác giả Năm Thể
thơ
ST
thơ

Tóm tắt nội
dung

Đặc sắc
nghệ thuật

10

Nói với
con

Tình cảm gia đình
ấm cúng truyền
thống cần cù sức
sống mạnh mẽ
của quê hương và
dân tộc, sự gắn bó
với truyền thống.

-Cách diễn tả
độc đáo, giàu
hình ảnh

Y
Phương

Sau
1975

5
chữ

-Hình ảnh
chân thật,
bình dị, mộc

mạc nhưng
giàu ý nghĩa
- Phép ẩn dụ,
điệp cấu trúc
câu sử dụng
hiệu quả


Tit 127

I. Lp bng thng kờ cỏc tỏc phm th hin i Vit Nam ó
hc.
TT

1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
1
0
1

Bài thơ
Đồng chí

Bài thơ về tiểu
đội xe không
kính
Đoàn thuyền

đánh
Bếp cá
lửa
Khúc hát ru
những em bé
lớnánh
trêntrăng
lng mẹ

Con cò
Mùa xuân nho
nhỏ
Viếng lăng
Bác
Sang thu
Nói với
con

Tác giả

Năm sáng
Thể
tác
thơ
Chính

1948
Tự do
Hữu
Tự do
Phạm
Tiến
196
Duật
9
Huy
195
7
Cận
8
chữ
Kết hợp 7,8
Bằng Việt
196
chữ
3197
Nguyễn Khoa
Chủ
Điềm
1
yếu là 8
1978
Nguyễn
chữ
5
Duy Lan

chữ
Chế
196
Tự
do
Viên
2
Thanh Hải
1980
5
chữ
Viễn Ph
1976
8 chữ
ơng
Hữu
Sau
5
Y Phơng
Thỉnh
Sau
1975
Tự do
chữ
1975




1. Các giai đoạn sáng tác

Chống Pháp

1945

Đồng chí

Hòa bình sau
chống Pháp

1954

Đoàn thuyền
đánh cá

Chống Mĩ
1964

Bài thơ về
tiểu đội xe
không kính

Bếp lửa

Con cò

Khúc hát ru
những em
bé lớn trên
lưng mẹ

Hòa bình
1975

nay

Ánh trăng
Viếng lăng
Bác
Mùa xuân
nho nhỏ
Sang thu
Nói với con


 Nội dung thơ hiện đại
Cuộc sống
Kháng chiến
Gian khổ
Anh dũng

Tư tưởng, tình cảm
Yêu nước

Xây dựng đất nước
Cần cù
Hăng say…

Tình đồng chí
Kính yêu Bác Hồ

Sử dụng kĩ
thuật động não

? Qua các bài thơ đã học, em
hãy chỉ ra các đề tài, hình
tượng thơ được xây dựng
trong các tác phẩm ấy?


Tit 127:
I. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện
đại Việt Nam.
II. Đặc điểm của thơ hiện đại Việt Nam từ sau
CMT8.
1945
1.Các giai
đoạn sáng
tác:
2. Giá trị nội dung:
* Một số đề tài, hình tợng
trong
thơ:
- Ng
ời línhĐồng
:
chí, Bài thơ về tiểu đội xe không kính.
-

thuyền đánh cá

Lao độngĐoàn
:
Lãnh tụ :Viếng lăng Bác
Thiên nhiên đất nSang
ớc : thu, Mùa xuân nho
nhỏ:hát ru những em bé lớn trên lng mẹ, Con
Tình cảm gia đình
Khúc
Bếp lửa, Nói với con


** Tình mẹ con:
- Khúc hát ru những em bé lớn
trên lưng mẹ
- Con cò


Tiết 127:
* Tình mẹ con.
®Æc
®iÓm

Bµi th¬

Điểm chung

Nét riêng

Khóc h¸t ru những em
bÐ lín trªn lng mÑ

Con cò

- Ca ngợi tình mẹ con thiêng liêng, thắm thiết.
- Sử dụng lời ru.
- Tình mẹ con gắn với tình
cảm cách mạng.
- Khúc hát ru hiện đại

- Tình mẹ và ý nghĩa
lời ru
- Mang âm hưởng lời ru,
vận dụng sáng tạo ca dao


** Hình ảnh người lính:
- Đồng chí
- Bài thơ về tiểu đội xe không kính
- Ánh trăng


Tiết 127:
* Hình ảnh người lính.
Bµi th¬
§Æc
®iÓm

Giống

Khác

Đồng chí

Bài thơ về tiểu đội
xe không kính

Ánh Trăng

- Đều viết về người lính.
- Người lính thời
chống Pháp

- Người lính thời
chống Mĩ

- Tình đồng chí
dựa trên cơ sở
chung cảnh ngộ,
cùng lí tưởng
chiến đấu, chia sẻ
những gian lao,
thiếu thốn.

- Tinh thần dũng
cảm, tư thế hiên
ngang, niềm lạc
quan, ý chí chiến
đấu

- Người lính sau

chiến tranh.
- Gợi lại những kỉ
niệm của những
năm tháng gian
lao.Nhắc nhở đạo
lí nghĩa tình thuỷ
chung.