Bài 10. Luyện nói: Kể chuyện theo ngôi kể kết hợp với miêu tả và biểu cảm

TRƯỜNG THCS THANH VĂN – THANH OAI

Ngữ văn 8

Giáo viên:

Trương Thị Kim Hoan


Tiết42
LUYỆN NÓI:
KỂ CHUYỆN THEO NGÔI KỂ KẾT HỢP MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
I) ÔN TẬP NGÔI KỂ:
• Kể theo ngôi thứ nhất là kể như thế nào? Như thế nào là kể theo ngôi thứ
ba? Nêu tác dụng của mỗi loại ngôi kể.
• Lấy ví dụ về cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất và ngôi thứ ba ở một vài tác
phẩm hay trích đoạn văn tự sự đã học.
• Tại sao người ta phải thay đổi ngôi kể?
→Thay đổi ngôi kể là để:
• Thay đổi điểm nhìn đối với sự việc và nhân vật.
+Người trong cuộc kể khác người ngoài cuộc.
+Sự việc có liên quan đến người kể khác sự việc không liên quan đến người
kể.
• Thay đổi thái độ miêu tả, biểu cảm:
+Người trong cuộc có thể buồn vui theo cảm tính chủ quan.
+Người ngoài cuộc có thể dùng miêu tả, biểu cảm để góp phần khắc họa
tính cách nhân vật.


Tiết42
LUYỆN NÓI:

KỂ CHUYỆN THEO NGÔI KỂ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
I) ÔN TẬP NGÔI KỂ:
• Kể theo ngôi thứ nhất là kể như thế nào? Như thế nào là kể theo ngôi thứ
ba? Nêu tác dụng của mỗi loại ngôi kể.
→Kể theo ngôi thứ nhất là cách kể mà người kể xưng tôi để dẫn dắt câu
chuyện, giúp cho người nghe hiểu được sự việc chính của câu chuyện. Với
ngôi kể này, người kể có tư cách là người trong cuộc, tham gia vào các sự
việc và kể lại, do đó có độ tin cậy cao.
• Kể theo ngôi thứ ba là cách kể mà người kể giấu mình đi, gọi tên các nhân
vật một cách khách quan. Với ngôi kể này, người kể có tư cách là người
chứng kiến các sự việc và kể lại, do đó có thể kể linh hoạt thông qua nhiều
mối quan hệ của nhân vật.
• Lấy ví dụ về cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất và ngôi thứ ba ở một vài tác
phẩm hay trích đoạn văn tự sự đã học.
→Kể theo ngôi thứ nhất: Tôi đi học, Trong lòng mẹ, Lão Hạc, Hai cây phong,
…
• Kể theo ngôi thứ ba: Tức nước vỡ bờ, Cô bé bán diêm, Chiếc lá cuối cùng.


Tiết42
LUYỆN NÓI:
KỂ CHUYỆN THEO NGÔI KỂ KẾT HỢP MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
I) ÔN TẬP NGÔI KỂ:
• Kể theo ngôi thứ nhất là kể như thế nào? Như thế nào là kể theo ngôi thứ
ba? Nêu tác dụng của mỗi loại ngôi kể.
• Lấy ví dụ về cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất và ngôi thứ ba ở một vài tác
phẩm hay trích đoạn văn tự sự đã học.
• Tại sao người ta phải thay đổi ngôi kể?
→Thay đổi ngôi kể là để:
• Thay đổi điểm nhìn đối với sự việc và nhân vật.

+Người trong cuộc kể khác người ngoài cuộc.
+Sự việc có liên quan đến người kể khác sự việc không liên quan đến người
kể.
• Thay đổi thái độ miêu tả, biểu cảm:
+Người trong cuộc có thể buồn vui theo cảm tính chủ quan.
+Người ngoài cuộc có thể dùng miêu tả, biểu cảm để góp phần khắc họa
tính cách nhân vật.


Tiết42
LUYỆN NÓI:
KỂ CHUYỆN THEO NGÔI KỂ KẾT HỢP MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
I) ÔN TẬP NGÔI KỂ:
II) LẬP DÀN Ý KỂ CHUYỆN.

*Thảo luận: dựa vào đoạn văn (SGK) hãy nêu nhân vật, sự việc, diễn biến chính
và các yếu tố miêu tả biểu cảm.
*Nhân vật: Chị Dậu, Cai lệ, Người nhà lí trưởng.
*Sự việc: Cuộc đối đầu giữa những kẻ đi thúc sưu với người xin khất sưu.

*Diễn biến chính:
-Chị Dậu van xin cai lệ tha cho anh Dậu nhưng cai lệ không nghe, hắn đã dùng roi
quất vào ngực chị Dậu rồi sấn đến để trói anh Dậu, chị liều mạng cự lại bằng lí lẽ
và bị cai lệ tát vào mặt. Chị đã đánh lại và xô hắn ngã.
-Tiếp đến, người nhà lí trưởng giơ gậy chực đánh chị, chị đã chụp lấy gậy, hai bên
giằng co nhau rồi buông gậy áp vào vật nhau. Kết cục, tên này bị chị Dậu đánh ngã
nhào ra thềm.

*Yếu tố miêu tả:
-Chị Dậu xám mặt…

-Sức lẻo khoẻo của anh chàng nghiện…người đàn bà lực điền…ngã chỏng quèo…
nham nhảm thét…
-Anh chàng hầu cận ông lí…yếu hơn chị chàng con mọn…ngã nhào ra thềm …

*Yếu tố biểu cảm nổi bật nhất là các từ xưng hô:
-Van xin: Cháu van ông…
-Phẩn nộ: chồng tôi đau ốm ông không được phép hành hạ…
-Căm thù, vùng lên: Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!


Tiết42
LUYỆN NÓI:
KỂ CHUYỆN THEO NGÔI KỂ KẾT HỢP MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
I) ÔN TẬP NGÔI KỂ:
II) LẬP DÀN Ý KỂ CHUYỆN.
III) LUYỆN NÓI.
Đọc đoạn trích (SGK) và kể lại theo lời của chị Dậu (Ngôi thứ nhất)
*Yêu cầu:
- Nội dung nói: Kể có kết hợp miêu tả và biểu cảm.
- Kĩ thuật nói: Sử dụng ngôi kể đúng, nói rõ ràng, diễn tả tốt thái độ, tình cảm
ngữ điệu, …của nhân vật và lời người kể. Tác phong kể bình tĩnh, chững
chạc.


TIẾT 42: LUYỆN NÓI THEO NGÔI KỂ KẾT HỢP
MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
Đóng vai chị Dậu kể lại:
Tôi xám mặt, vội vàng đặt con bé...van xin:
- Cháu van ông, nhà cháu... xin ông tha cho!
Nhưng tên người nhà lý trưởng vừa đấm vào ngực tôi vừa

hùng hổ xông tới trói chồng tôi. Vừa thương chồng vừa
uất ức trước thái độ bất nhân của hắn, tôi dằn giọng:
- Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!
Tên cai lệ tát vào mặt tôi rồi xông chỗ chồng tôi. Tôi nghiến
răng:
- Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!
Tiện tay, tôi túm cổ hắn, ấn giúi ra cửa. Hắn ngã chỏng quèo
trên mặt đất những miệng vẫn thét trói vợ chồng tôi.
Thảo luận bàn đóng vai hị Dậu kể lại sự việc trong đoạn văn
SGK/110.


TIẾT 42: LUYỆN NÓI THEO NGÔI KỂ KẾT HỢP
MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
IV. Nói trước lớp
Luyện nói theo sự điều hành của lớp phó học
tập:
- Mời cá nhân lên trình bày.
- Tập thể lớp nhận xét, bổ sung.
- Thống nhất điểm.

Mỗi hs lên bảng trình bày bài luyện nói của mình dưới sự điều
khiển của lớp phó học tập.


Tiết42
LUYỆN NÓI:
KỂ CHUYỆN THEO NGÔI KỂ KẾT HỢP MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
BÀI TẬP: Nhận định ô chữ

L U Y Ệ N N Ó I
K Ể C H U Y Ệ N T H E O N G Ô I K Ể
K Ế T H Ợ P V Ớ I M I Ê U T Ả B I Ể U C Ả M
Câu 1: Rèn luyện kĩ năng trình bày một sự việc trước tập thể gọi là gì?
Câu 2 :Một phương thức trình bày diễn biến sự việc được ứng dụng linh hoạt ở
những tình huống cụ thể gọi là gì?
Câu 3 :Để câu chuyện kể sinh động, sâu sắc ,hấp dẫn cần phải kết hợp với
những yếu tố nào?


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
ÔN TẬP : Cần phân biệt được:
- Kể chuyện theo ngôi thứ nhất và kể chuyện theo ngôi thứ ba.
- Tác dụng của mỗi ngôi kể.
- Vì sao cần phải thay đổi ngôi kể.
- Tự rèn luyện tác phong nói ở nhà.
CHUẨN BỊ : “Câu ghép”. (Chuẩn bị bài theo câu hỏi SGK).
- Tìm các cụm chủ - vị trong những câu in đậm.
- Phân tích cấu tạo của những câu có hai hoặc nhiều cụm chủ - vị.
- Trình bày kết quả phân tích.
- Rút ra khái niệm thế nào là câu ghép.
- Chuẩn bị trước phần luyện tập.