Bài 2. Trường từ vựng

Tröôøng THCS Phan Chu
Trinh

Giaùo vieân: NGUYỄN THỊ

TƯỜNG


Kieåm tra baøi cuõ
a/ Thế nào là cấp độ khái quát của nghĩa
từ ngữ?
(Ghi nhớ, SGK tr 10)
b/ Cho các từ: cây, cỏ, hoa
Hãy tìm các từ ngữ có phạm vi nghĩa hẹp
hơn “cây, cỏ, hoa” và từ ngữ có nghĩa
rộng hơn 3 từ đó?


Ngaøy 20 – 8 – 2010

7

Tieát


I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. Trường từ vựng:

a. Ví dụ: Đoạn văn tr 21
b. Nhận xét:

b. Nhận xét:

- Các từ in đậm: mặt, da, mắt gò má, đùi,
cánh tay, đầu, miệng
- Nét nghĩa chung: Chỉ bộ phận của cơ
thể con người.
-> Trường từ vựng
* Ghi nhớ tr 21


Trường từ vựng là tập hợp của
những từ có ít nhất một nét
chung về nghĩa.
Lưu ý: SGK trang 21,22


Thảo luận bàn: 2’

Phân biệt Trường từ vựng và Cấp
độ khái quát của nghĩa từ ngữ –
Cho ví dụ?


a. Trường từ vựng: Là một tập hợp
những từ có ít nhất một nét chung về
nghĩa, trong đó các từ có thể khác nhau
về từ loại.
Ví dụ:Trường từ vựng về cây:
+Bộ phận của cây: thân, rễ, cành…

+Hình dáng của cây:cao, thấp, to, bé,…
-> các từ cành và thấp khác nhau về từ
loại


b. Cấp độ khái quát của nghĩa từ
ngữ là một tập hợp các từ có quan
hệ so sánh về phạm vi nghĩa rộng
hay hẹp, trong đó các từ phải cùng
từ loại
Ví dụ:
tốt (rộng)- độ lượng (hẹp)= TT
bàn (rộng)- bàn gỗ (hẹp) = DT
đánh (rộng)- cắn (hẹp) = ĐT


II. LUYỆN TẬP:

1. Các từ thuộc trường từ vựng
người ruột thịt: tôi, thầy tôi, mẹ tôi,
cô tôi, anh em tôi.


2. Đặt tên TTV cho mỗi dãy từ:
a. Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản.
b. Dụng cụ để đựng.
c. Hoạt động của chân.
d. Trạng thái tâm lí.
e. Tính cách.
g. Dụng cụ để viết

3/ Các từ in đậm: hoài nghi, khinh
miệt, ruồng rẫy, thương yêu, kính
mến, rắp tâm
-> thuộc TTV chỉ thái độ của con
người.


4/Xếp các từ…vào đúng TTV:
a. Khứu giác: mũi, thính, điếc, thơm
b. Thính giác: tai, nghe, điếc, rõ, thính


5. lưới, lạnh, tấn công đều là những
từ nhiều nghĩa:
a. Lưới:
-Trường dụng cụ đánh bắt thuỷ sản
- Trường đồ dùng cho chiến sĩ.
- Trường các hoạt động săn bắt của con người
b. Lạnh:
-Trường thời tiết và nhiệt độ: Lạnh, nóng, ẩm,
giá, buốt.
-Trường tính chất của thực phẩm: Thức ăn
lạnh, thức ăn nóng sốt.


6/ Trong đoạn thơ tác giả đã
chuyển những từ in đậm từ
trường “quân sự”sang trường

“nông nghiệp”


7/ Viết một đoạn văn có ít nhất 5 từ
cùng trường từ vựng “trường học”
hoặc “môn bóng đá”


Ngôi trường Phan Chu Trinh thân yêu
của em nằm trên đồi thông ở đường Hùng
Vương. Mỗi buổi học, gió thổi vào các
phòng học thoáng đãng, mát mẻ. Cô giáo
chủ nhiệm luôn dạy bảo chúng em phải
yêu trường, giữ gìn trường lớp ngày càng
sạch đẹp. Mỗi sáng thứ Hai chào cờ, thầy
Hiệu trưởng và cô Tổng phụ trách Đội
thường nhắc nhở các em về nội qui trường
lớp.


III. HƯỚNG DẪN TỰ
HỌC:
1. Vận dụng kiến thức về trường từ vựng đã
học, viết một đoạn văn ngắn có sử dụng ít
nhất 5 từ thuộc một trường từ vựng.
2. Học bài.
3. Chuẩn bị bài: Bố cục văn bản


Thaân chaøo caùc em!