Bài 13. Làm thơ lục bát

TIẾT 52
HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN

Lµm th¬ lôc b¸t


Tìm hiểu luật thơ lục bát

Anh đi anh nhớ quê
nhà
Nhớ canh rau muống nhớ cà
dầm tơng
Nhớ ai dãi nắng dầm s
ơng
Nhớ ai tát nớc bên đờng hôm


a. CÆp c©u th¬ lôc b¸t mçi
dßng cã mÊy tiÕng ? Vì sao
gọi là lục bát ?

Mçi cÆp gåm hai
c©u:
Mét c©u cã 6 tiÕng
(c©u lôc)
Mét c©u cã 8 tiÕng


b. sơ đồ luật bằng trắc thơ lục bát
Theo qui c thanh huyn v thanh ngang ( khụng du ) gi l ting

bng kớ hiu l B ( bng), Thanh: sc hi- ngó- nng l ting trc, kớ
hiu l T ( trc )
Các em hãy ghi kí hiệu B, T của câu thơ trên vào ô

hoat dong ngu van 7 L


Sơ đồ luật bằng trắc thơ lục bát
B
B

T
T

B
B

Bvầ
n
Bvầ
n

T
T

Bvầ
B.vầ
n

Bvầ

n
B.vầ
Bvầ
n

Chỉ tính các tiếng thứ 2, 4, 6 và 8: các
tiếng còn lại tự do

Bvầ
n


c. Em hãy nhận xét về dấu
thanh ở tiếng thứ 6 và tiếng
thứ 8 của câu 8 ?
Tiếng thứ 6 thanh huyền (trầm)
thì tiếng thứ 8 sẽ là thanh
ngang (bổng). Hoặc ngợc lại
Thí dụ: Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm
tương


d. Luật thơ lục bát nh thế
nào
? lục bát thể hiện tập trung ở khổ thơ lục
Luật
thơ
bát gồm một câu sáu tiếng và một câu tám tiếng
sắp xếp theo mô hình:
Tiến

C g
âu6
8

1

2

3

4

5

-_

B
B

-

T
T

-

6

7

8

B.
v
B.
B.
v
v
Các tiếng ở vị trí 1, 3, 5, 7 không bắt buộc theo
luật bằng trắc; trong bảng đánh dấu ( -). Tiếng thứ
hai thờng là thanh bằng. Tiếng thứ t thờng là thanh
trắc (ngoại lệ có thể ngợc lại).Trong câu 8, nếu
tiếng thứ 6 là thanh ngang (bổng) thì tiếng thứ 8
phải là thanh huyền (trầm). Ngợc lại cũng vậy.


Luyện tập

Điền nối tiếp cho thành bài và đúng luật
(về ý và về vần)
Em ơi đi học đờng xa

về nhà

Cố học cho giỏi
mong

Anh ơi phấn đấu cho

bền

mới nên thân
Mỗi năm một lớp
ngời

mẹ


Söa l¹i c©u lôc b¸t cho ®óng
luËt:
Vên em c©y quÝ ®ñ
loµi
Cã cam, cã quýt, cã
bßng, cã na
Vên em c©y quÝ ®ñ
loµi

xo
Cã cam, cã quýt,
µicã
cã na


Sả tiếp câu lục bát
sau:

Thiếu nhi là tuổi học

hành
Chúng em phấn đấu tiến lên

hàng đầu
Thiếu nhi là tuổi học
hành
quyết giành
điểm cao
Chúng em phấn đấu


Luyện tập: Viết tiếp câu 8 để thành một
cặp lục bát:

Bạn bè tình
đậm 7A
đà
Ainghĩa
ơi hãy đến
ngát hơng
Tròưchơi: Xớng hoạ thơ lục bát (đơn
giản)
Tổ này đa ra câu 6, tổ kia đáp lại bằng câu
8, rồiBài
ngợctập
lại .Tổ
đáptập
đợclàm
là bị
về nào
nhà:không
Mỗi em
thua ít nhất 4 câu lục bát, có nội

dung chào mừng ngày
Nhà giáo Việt Nam 20
-11