DSpace at VNU: Quản lý thuế nhập khẩu tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn luan văn

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

ĐOÀN THANH BÌNH

QUẢN LÝ THUẾ NHẬP KHẨU TẠI
CỤC HẢI QUAN TỈNH LẠNG SƠN

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

Hà Nội – 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

ĐOÀN THANH BÌNH

QUẢN LÝ THUẾ NHẬP KHẨU TẠI
CỤC HẢI QUAN TỈNH LẠNG SƠN
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS LÊ DANH TỐN

XÁC NHẬN CỦA
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN

XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CHẤM LUẬN VĂN

Hà Nội – 2015


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi được sự
hướng dẫn của PGS. TS Lê Danh Tốn.
Các số liệu, thông tin được sử dụng trong luận văn là trung thực, có
xuất xứ rõ ràng.
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2015

Tác giả luận văn

Đoàn Thanh Bình

1


LỜI CẢM ƠN
Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến tập thể thày cô giáo đã giảng
dạy, Khoa Kinh tế chính trị và Phòng Đào tạo của Trường Đại học Kinh tế Đại học Quốc gia Hà Nội đã tận tình giúp đỡ, tạo điều kiện cho tôi trong suốt

quá trình học tập và nghiên cứu tại Trường. Đặc biệt tôi xin gửi lời cảm ơn
sâu sắc nhất tới thày giáo PGS. TS Lê Danh Tốn đã nhiệt tình hướng dẫn,
giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp với đề tài:
“Quản lý thuế nhập khẩu tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn”.
Nhân đây, tôi xin gửi lời cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, các đồng
nghiệp tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn đã quan tâm tạo điều kiện, nhiệt tình
giúp đỡ tôi trong quá trình hoàn thành luận văn này.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2015

Tác giả luận văn

Đoàn Thanh Bình

2


MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG BIỂU
STT

Bảng

Nội dung

Trang

1

Bảng 3.1

Doanh nghiệp nợ đọng thuế nhập khẩu tại Cục

54

Hải quan tỉnh Lạng Sơn
2

Bảng 3.2

Số liệu truy thu thuế nhập khẩu qua tham vấn

57

giá
3

Bảng 3.3

Số thu thuế nhập khẩu năm 2010 - 2014

66

4

Bảng 3.4

Số nợ đọng thuế nhập khẩu tại Cục Hải quan

70

tỉnh Lạng Sơn năm 2014
5

Bảng 3.5

Kết quả kiểm tra sau thông quan tại Cục Hải quan

73

tỉnh Lạng Sơn
6

Bảng 3.6

Số liệu vi phạm về nhập khẩu được phát hiện
trong những năm vừa qua

3

79


DANH MỤC HÌNH
STT
1

Hình

Nội dung

Sơ đồ 3.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Cục Hải quan tỉnh

Trang
49

Lạng Sơn
2

Sơ đồ 3.2 Sơ đồ tổ chức bộ máy thu thuế nhập khẩu
cấp Cục

4

50


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong giai đoạn hiện nay ở nước ta, nguồn thu thuế từ hoạt động xuất
nhập khẩu nói chung, từ hoạt động nhập khẩu nói riêng luôn chiếm vai trò
quan trọng nhằm duy trì sự cân đối ngân sách, đảm bảo đáp ứng tốt các nhu
cầu hoạt động của bộ máy nhà nước. Trong những năm vừa qua, chính sách
và cơ chế quản lý thuế nhập khẩu đã có những thay đổi lớn và đạt được những
kết quả quan trọng cả về thu ngân sách và quản lý điều tiết vĩ mô quan hệ
kinh tế đối ngoại, góp phần ổn định kinh tế - xã hội.

Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn là cơ quan trực thuộc Tổng cục Hải quan,
có chức năng tổ chức thực thi pháp luật về Hải quan và các quy định khác của
pháp luật có liên quan trên địa bàn hoạt động của Cục Hải quan theo quy định
của pháp luật; Trong đó nhiệm vụ trọng tâm là tổ chức thực hiện pháp luật về
thuế và các khoản thu khác đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Lạng Sơn
là một tỉnh miền núi phía Bắc, điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn.
Với lợi thế lớn nhất là có 253km đường biên giới, 2 cửa khẩu Quốc tế, 1 cửa
khẩu Quốc gia và 9 cửa khẩu phụ đã thông thương với Trung Quốc. Trong
những năm qua, hoạt động xuất nhập khẩu qua địa bàn tỉnh Lạng Sơn nói
chung, hoạt động nhập khẩu nói riêng đã thu được những kết quả khả quan
hơn so với thời điểm trước năm 2010. Số lượng doanh nghiệp tham gia hoạt
động nhập khẩu tăng hơn 4%, kim ngạch và số thuế nộp ngân sách năm sau
đều tăng so với cùng năm trước
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, cơ chế chính sách quản lý thuế
nhập khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn vẫn còn những tồn tại như: hệ thống
thuế vẫn còn bộc lộ hạn chế, tính thực thi chưa cao; chính sách thuế còn có
5


những điểm quy định chưa chặt chẽ, tạo kẽ hở cho các tổ chức, cá nhân lợi
dụng gian lận thuế. Ý thức tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế chưa
tốt; công tác quản lý thuế còn yếu kém ở một số lĩnh vực nên tình trạng trốn
thuế, nợ đọng thuế và gian lận thương mại diễn ra khá phổ biến; hoạt động
kiểm tra, kiểm soát việc chấp hành chính sách thuế chưa được tiến hành
thường xuyên liên tục, gây thất thu đáng kể cho ngân sách nhà nước. Bên
cạnh đó, sự bình đẳng và công bằng về nghĩa vụ thuế cũng chưa được đảm
bảo, năng lực quản lý thuế của cơ quan Hải quan còn hạn chế, từ đó làm giảm
hiệu quả quản lý thuế, ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách nhà nước. Thực
trạng trên đòi hỏi phải không ngừng hoàn thiện công tác quản lý thuế nhập
khẩu. Đây là yêu cầu cấp bách nhằm tăng thu cho ngân sách và kích thích sản

xuất kinh doanh phát triển. Điều này càng đặc biệt có ý nghĩa quan trọng hơn
khi nước ta đang bước vào giai đoạn hội nhập sâu rộng với yêu cầu cắt giảm
thuế quan theo các thỏa thuận song phương và đa phương ngày càng quyết
liệt, dẫn đến nguồn thu thuế nhập khẩu đã giảm đáng kể trong khi đó vẫn phải
đảm bảo yêu cầu cân đối ngân sách để đáp ứng hoạt động chi của Nhà nước.
Để phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn hội nhập, tỉnh Lạng Sơn
xác định mục tiêu chủ yếu từ nay đến năm 2020 là tranh thủ lợi thế để phát
triển kinh tế cửa khẩu, tạo động lực phát triển các lĩnh vực kinh tế - xã hội
khác của tỉnh. Nếu nguồn thu từ hoạt động nhập khẩu bị giảm sút, chắc chắn
sẽ ảnh hưởng đến khả năng hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách của ngành,
của tỉnh. Chính vì vậy đòi hỏi công tác quản lý thuế nhập khẩu phải trở thành
nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn. Trong bối
cảnh đó, tác giả đã chọn đề tài: “Quản lý thuế nhập khẩu tại Cục Hải quan
tỉnh Lạng Sơn” để thực hiện luận văn Thạc sĩ, chuyên ngành quản lý kinh tế,
chương trình định hướng thực hành.

6


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Thị Bất, 2012. Quản lý thuế. Hà Nội: Nhà xuất bản Thống
kê.
2. Bộ Tài chính, 2007, Thông tư 59/2007/TT-BTC hướng dẫn thi hành
thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu,
nhập khẩu.
3. Bộ Tài chính, 2007. Thông tư 60/2007/TT-BTC hướng dẫn thi hành
Luật Quản lý thuế.
4. Bộ Tài chính, 2007. Thông tư 62/2007/TT-BTC hướng dẫn xử phạt
hành chính và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính trong lĩnh vực hải
quan.

5. Bộ Tài chính, 2009. Thông tư 79/2009/TT-BTC hướng dẫn về thủ tục
hải quan, kiểm tra giám sát hải quan; thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và quản
lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
6. Bộ Tài chính, 2010. Thông tư 194/2010/TT-BTC hướng dẫn về thủ
tục hải quan, kiểm tra giám sát hải quan; thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và
quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
7. Bộ Tài chính, 2015. Thông tư số 38/2015/TT-BTC ngày 25/3/2015
của Bộ Tài chính Quy định về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan;
thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu,
nhập khẩu.
8. Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn, 2010 – 2014. Báo cáo công tác năm.
9. Chính phủ, 2005. Nghị định số 108/2005/NĐ-CP quy định chi tiết thi
hành Luật đầu tư.

7


10. Chính phủ, 2005. Nghị định số 154/2005/NĐ-CP quy định chi tiết
thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hải
quan.
11. Chính phủ, 2007. Nghị định số 40/2007/NĐ-CP về xác định trị giá
tính thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
12. Chính phủ, 2007. Nghị định số 85/2007/NĐ-CP quy định một số
điều Luật Quản lý thuế số 78/2006/QH11.
13. Chính phủ, 2007. Nghị định số 97/2007/NĐ-CP quy định về xử lý vi
phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan.
14. Chính phủ, 2009. Nghị định số 18/2009/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung
Nghị định 97/2007/NĐ-CP.
15. Chính phủ, 2010. Nghị định số 87/2010/NĐ-CP về thuế xuất khẩu,
thuế nhập khẩu.

16. Chính phủ, 2010. Nghị định số 106/2010/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung
một số điều của Nghị định số 85/2007/NĐ-CP về Luật Quản lý thuế và Nghị
định số 100/2008/NĐ-CP về thuế TNCN.
17. Chính phủ, 2015. Nghị định 08/2015/NĐ-CP ngày 21/1/2015 quy
định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Hải quan về thủ tục hải quan, kiểm
tra, giám sát, kiểm soát hải quan
18. Đặng Văn Dũng, 2011. Quản lý thu thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu
tại Cục Hải quan thành phố Hải Phòng. Luận văn Thạc sĩ của Học viện
Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh.
19. Nguyễn Thị Thùy Dương, 2011. Quản lý thu thuế ở Việt Nam trong
điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế. Luận án Tiến sĩ của Trường Đại học Kinh
tế Quốc dân.

8


20. Dương Phú Đông, 2008. Hoàn thiện cơ chế quản lý thuế đối với
hàng hóa xuất nhập khẩu ngành Hải quan”. Luận văn Thạc sĩ của Đại học
Kinh tế Quốc dân.
21. Nguyễn Ngọc Hùng và cộng sự, 2012. Giáo trình Quản lý thuế.
Thành phố Hồ Chí Minh: Nhà xuất bản Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh.
22. Nguyễn Thị Liên và Nguyễn Văn Hiệu, 2008. Giáo trình thuế. Hà
Nội: Nhà xuất bản Tài chính.
23. Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, 2005. Luật
Đầu tư số 59/2005/QH11, NXB Tài chính, Hà Nội.
24. Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, 2005. Luật
Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 45/2005/QH11.
25. Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, 2006. Luật
Quản lý thuế số 78/2006/QH11.
26. Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, 2012. Luật

sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật quản lý thuế số 21/2012/QH13.
27. Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Luật Hải
quan số 45/2005/QH11 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hải
quan số 45/2005/QH11.
28. Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Luật Hải
quan số 54/2014/QH13.
29. Trần Thành Tô, 2006. Đổi mới quản lý thu thuế xuất khẩu, thuế
nhập khẩu của ngành Hải quan hiện nay. Luận văn Thạc sĩ của Học viện
Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
30. Tổng cục Hải quan, 2010. Quyết định số 1169/QĐ-TCHQ ngày
09/6/2010 về việc quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức
của Chi cục Hải quan trực thuộc Cục Hải quan tỉnh, thành phố.

9


31. Tổng cục Hải quan, 2015. Quyết định 1966/QĐ-TCHQ ngày
10/07/2015 về quy trình thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu.
32. Lê Văn Tới, 2005. Hải quan Việt Nam trong tiến trình hội nhập
kinh tế khu vực và quốc tế, Luận án Tiến sĩ của Học viện Chính trị quốc gia
Hồ Chí Minh.
33. Nguyễn Ngọc Túc, 2007. Tiếp tục cải cách, hiện đại hóa Hải quan
Việt Nam đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế, Luận án Tiến sĩ của
Trường Đại học Ngoại thương.
34. Thủ tướng Chính phủ, 2008. Quyết định số 138/2008/QĐ-TTg ngày
14/10/2008 v/v thành lập và ban hành Quy chế hoạt động của Khu KTCK
Đồng Đăng - Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn.
35. Thủ tướng Chính phủ, 2008. Quyết định số 1055/QĐ-TTg ngày
8/7/2010 phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu KTCK Đồng
Đăng - Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn đến năm 2030.

36. Từ điển Bách khoa Việt Nam Tập 4, 2005. Hà Nội: Nhà xuất bản
Từ điển Bách khoa.
37. Từ điển Thuật ngữ Kinh tế học, 2001. Hà Nội: Nhà xuất bản Từ
điển Bách khoa.
38. Nguyễn Thanh Sơn và Nguyễn Văn Nông, 2010. Giáo trình thuế.
Hà Nội: Nhà xuất bản Lao động – Xã hội.
39. UBND tỉnh Lạng Sơn, 2010. Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội tỉnh
Lạng Sơn giai đoạn 2011-2015, định hướng đến 2020.

10