Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Ngy soản : Ngy dảy:
Chỉång I : H THỈÏC LỈ ÜNG TRONG TAM GIẠC VU NGÃÛ Å Ä
Tiãút1 §1 : M ÜT S H THỈÏC V Ư CA NHÄ ÄÚ ÃÛ Ã Û
V Ỉ ÌNG CAO TRONG TAM GIẠC VU NG (tiãút 1)Â Å Ä
A. MỦC TIÃU :
- HS cáưn nháûn biãút âỉåüc cạc càûp tam giạc vng âäưng dảng trong hçnh
1 tr 64 SGK
- Biãút thiãút
- láûp cạc hãû thỉïc b
2
= ab
/
, c
2
= ac
/
, h
2
= b
/
c
/
v cng cäú âënh l Pytago
a
2
=b
2
+c
2
.
- Biãút váûn dủng cạc hãû thỉïc lỉåüng trãn âãø gii bi táûp.
B. PHỈÅNG PHẠP : Nãu v gii quút váún âãư
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV : + Tranh v hçnh 2 tr 66 SGK. Phiãúu hc táûp in sàón bi táûp SGK.
+ Bng phủ, ghi âënh lê 1, âënh l 2 v cáu hi, bi táûp.
+ Thỉåïc thàóng, compa, ãke, pháún mu.
- HS :+ Än táûp cạc trỉåìng håüp âäưng dảng ca tam giạc vng, âënh l
Pytago.
+ Thỉåïc k, ãke.
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY HC :
I. Äøn âënh täø chỉïc.
II. Bi c
ÂÀÛT VÁÚN ÂÃƯ V GIÅÏI THIÃÛU CHỈÅNG ( 5 phụt)
- GV: åí låïp 8 chụng ta â âỉåüc hc vãư "Tam giạc âäưng dảng". Chỉång
I "Hãû thỉïc lỉåüng trong tam giạc vng" cọ thãø coi nhỉ mäüt ỉïng
dủng ca tam giạc âäưng dảng.
- Näüi dung ca chỉång gäưm :
+ Mäüt säú hãû thỉïc vãư cảnh, âỉåìng cao, hçnh chiãúu ca cảnh gọc vng
trãn cảnh huưn v gọc trong tam giạc vng.
+ Tè säú lỉåüng giạc ca gọc nhn, cạch tçm tè säú lỉåüng giạc ca gọc
nhn cho trỉåïc v ngỉåüc lải tçm mäüt gọc nhn khi biãút tè säú
lỉåüng giạc ca nọ bàòng mạy tiênh b tụi hồûc bng lỉåüng
giạc. Ỉïng dủng thỉûc tãú ca cạc tè säú lỉåüng giạc ca gọc nhn.
Häm nay chụng ta hc bi âáưu tiãn l "Mäüt säú hãû thỉïc vãư cảnh v
âỉåìng cao trong tam giạc vng"
III. Bi måïi :
Hat âäüng ca giạo viãn v hc
sinh
Näüi dung kiãún thỉïc
Hoảt âäüng 1
I. HÃÛ THỈÏC GIỈỴA CẢNH GỌC VNG V HÇNH CHIÃÚU CA NỌ TRÃN CẢNH
HUƯN ( 3 phụt)
GV v hçnh 1 tr 64 trãn bng v giåïi
thiãûu cạc kê hiãûu trãn hçnh
HS v hçnh 1 vo våí
GV u cáưu HS âc âënh l 1 tr 65 SGK
1
A
B
C
bc
c
/
b
/
1
2
a
Giáo án Hình học 9
Cuỷ thóứ, vồùi hỗnh trón ta cỏửn chổùng
minh :
b
2
= ab
/
hay AC
2
= BC.HC
c
2
= ac
/
hay AB
2
= BC.HB
GV: óứ chổùng minh õúng thổùc tờnh
AC
2
=BC.HC ta cỏửn chổùng minh nhổ thóỳ
naỡo ?
AC
2
=BC.HC
AC
HC
BC
AC
=
ABC ~HAC
- Haợy chổùng minh tam giaùc ABC õọửng
daỷng vồùi tam giaùc HAC
HS : Tam giaùc vuọng ABC vaỡ tam
giaùc vuọng HAC :
HA
=
= 90
0
C
chung
ABC ~ HAC (g-g)
AC
BC
HC
AC
=
AC
2
= BC.HC
Hay b
2
= a.b
/
- GV : Chổùng minh tổồng tổỷ nhổ trón coù
ABC ~ HBA
AB
2
= BC.HB hay c
2
= a.c
/
GV õổa baỡi 2 tr 68 SGK lón baớng phuỷ
Tờnh x vaỡ y trong hỗnh sau
HS traớ lồỡi mióỷng :
Tam giaùc ABC vuọng, coù AH BC.
AB
2
= BC. HB (õởnh lyù 1)
x
2
= 5.1
x=
5
AC
2
= BC.HC (õởnh lờ 1)
y
2
= 5.4
y
524.5
=
GV: lión hóỷ giổợa ba caỷnh cuớa tam giaùc
vuọng ta coù õởnh lờ Pytago. Haợy phaùt
bióứu nọỹi dung õởnh lờ a
2
= b
2
+c
2
Theo õởnh lờ 1, ta coù :
b
2
= a.b
/
c
2
= a.c
/
b
2
+c
2
= ab
/
+ ac
/
= a. (b
/
+c
/
) = a.a =
a
2
Vỏỷy tổỡ õởnh lờ 1, ta cuợng suy ra õổồỹc õ/lờ
Pytago.
Hoaỷt õọỹng 2
2. MĩT S H THặẽC LIN QUAN TẽI ặèNG CAO ( 12 phuùt)
ởnh lờ 2 Mọỹt HS õoỹc to õởnh lyù 2 SGK
GV yóu cỏửu HS õoỹc õởnh lờ 2 tr 65 SGK
GV : Vồùi caùc quy ổồùc ồớ hỗnh 1, ta cỏửn
chổùng minh hóỷ thổùc naỡo ?
- Haợy "phỏn tờch õi lón" õóứ tỗm hổồùng
chổùng minh
h
2
= b
/
.c
/
hay AH
2
= HB.HC
2
A
B
C
yx
H
1
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
⇑
AH
CH
BH
AH
=
⇑
∆AHB ~∆CHA
Gv u cáưu HS lm (?1) Xẹt tam giạc vng AHB v CHA
cọ :
21
ˆˆ
HH
=
= 90
0
CA
ˆˆ
1
=
(cng phủ våïi
B
ˆ
)
⇒ ∆AHB ~ ∆ CHA (g-g)
⇒
AH
BH
CH
AH
=
=> AH
2
= BH.CH
GV: u cáưu HS ạp dủng âënh l 2
vo gii vê dủ 2 tr 66 SGK
GV âỉa hçnh 2 lãn bng phủ HS quan sạt hçnh v lm bi
táûp.
GV hi : Âãư bi u cáưu ta tênh gç ?
- Trong tam giạc vng ADC ta â biãút
nhỉỵng gç ?
- Trong tam giạc vng ADC ta â
biãút AB=ED=1,5m; BD=AE=2,2m
Cáưn tênh âoản no ? Cạch tênh ? Cáưn tênh âoản BC
Theo âënh lê 2, ta cọ :
Mäüt HS lãn bng trçnh by BD
2
= AB.BC (h
2
= b
/
c
/
)
2,25
2
= 1,5.BC
⇒ BC=
)(375,3
5,1
)25,2(
2
m
=
Váûy chiãưu cao ca cáy l :
AC = AB+BC = 1,5 +3,375 = 4,875 (m)
GV nháún mảnh lải cạch gii : HS nháûn xẹt, chỉỵa bi
IV. Cng cäú: (10 phụt)
GV: Phạt biãøu âënh l 1, âënh lê 2, âënh
lê Pytago.
Âënh lê 1 : DE
2
= EF. EI
DF
2
= EF . IF
Cho tam giạc vng DEF cọ ID⊥EF.
Âënh lê 2 : DI
2
= EI. IF
Hy viãút hãû thỉïc cạc âënh lê ỉïng
våïi hçnh trãn.
Âënh lê Pytago :
Bi táûp 1 tr 68 SGK
EF
2
= DE
2
+ DF
2
GV u cáưu HS lm bi táûp trãn
"phiãúu hc táûp â in sàón hçnh v
v âãư bi.
3
Giáo án Hình học 9
Cho vaỡi HS laỡm trón giỏỳy trong õóứ
kióứm tra vaỡ chổợa ngay trổồùc lồùp
(x+y) =
22
86
+
(õ/l Pytago)
x+y= 10
6
2
= 10.x (õ/l 1)
x = 3,6
Y = 10 - 3,6 = 6,4
b.
12
2
= 20.x (õ/l 1)
x=
2,7
20
12
2
=
y = 20 -7,2 =12,8
V. Hổồùng dỏựn vóử nhaỡ: ( 2 phuùt)
- Yóu cỏửu HS hoỹc thuọỹc õởnh lờ 1, õởnh lờ 2, õởnh lyù Pytago.
- oỹc "Coù thóứ em chổa bióỳt" tr 68 SGK laỡ caùc caùch phaùt bióứu khaùc cuớa hóỷ
thổùc 1, hóỷ thổùc 2.
- Baỡi tỏỷp vóử nhaỡ sọỳ 4, 6 tr 69 SGK vaỡ baỡi sọỳ 1, 2 tr 89 SBT.
- n laỷi caùch tờnh dióỷn tờch tam giaùc vuọng.
- oỹc trổồùc õởnh lờ 3 vaỡ 4.
.........................................................................................................................................................
.
.
.
...........................................................................................
.......................................................................................................................................................
4
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Ngy soản : Ngy dảy:
Tiãút 2: §1 : M ÜT S H THỈÏC V Ư CA NH Ä ÄÚ ÃÛ Ã Û
V Ỉ ÌNG CAO TRONG TAM GIẠC VU NG (tiãút 2)Â Å Ä
A. MỦC TIÃU :
- Cng cäú âënh lê 1 v 2 vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam giạc vng.
- HS biãút thiãút láûp cạc hãû thỉïc lỉåüng bc = ah v
222
111
cbh
+=
dỉåïi sỉû
hỉåïng dáùn ca GV.
- Biãút váûn dủng cạc hãû thỉïc trãn âãø gii bi táûp.
B. PHỈÅNG PHẠP : Nãu v gii quút váún âãư
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV :
+ Bng täøng håüp mäüt säú hãû thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam giạc
vng
+ Bng phủ ghi sàón mäüt säú bi táûp, âënh lê 3, âënh lê 4.
+ Thỉåïc thàóng, compa, ãke, pháún mu.
- HS : + Än táûp cạch tênh diãûn têch tam giạc vng v cạc hãû thỉïc vãư
tam giạc vng â hc.
+ Thỉåïc k, ã ke. Bng phủ nhọm.
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. ÄØn âënh täø chỉïc
II. Bi c: (7 phụt)
GV nãu u cáưu kiãøm tra
HS1 : - Phạt biãøu âënh lê 1 v 2 hãû
thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam
giạc vng
- V tam giạc vng, âiãưn kê hiãûu v
viãút hãû thỉïc 1 v 2. (dỉåïi dảng chỉỵ
nh a, b, c ...)
b
2
= ab
/
; c
2
= ac
/
h
2
= b
/
c
/
HS2: Chỉỵa bi táûp 4 tr 69 SGK HS2: Chỉỵa bi táûp
(Âãư bi âỉa lãn bng phủ hồûc
bng)
AH
2
= BH.HC (â/l 2) hay 2
2
= 1.x ⇒
x=4
AC
2
= AH
2
+HC
2
(â/l Pytago)
AC
2
= 2
2
+ 4
2
HS nháûn xẹt bi lm ca bản, chỉỵa
bi.
AC
2
= 20 ⇒ y =
5220
=
GV nháûn xẹt, cho âiãøm
III. Bi måïi :
Hat âäüng ca giạo viãn v hc
sinh
Näüi dung kiãún thỉïc
5
Giáo án Hình học 9
Hoaỷt õọỹng1
ậNH Lấ 3 (15 phuùt)
GV veợ hỗnh 1 tr 64 SGK lón baớng vaỡ nóu
õởnh lờ 3 SGK
GV: - Nóu hóỷ thổùc cuớa õởnh lờ 3 Bc=ah
- Haợy chổùng minh õởnh lờ Hay AC.AB=BC.AH
- Theo cọng thổùc tờnh dióỷn tờch tam
giaùc :
S
ABC
=
2
.
2
. AHBCABAC
=
AC.AB =
BC.AH
Hay b.c = a.h
- Coỡn caùch chổùng minh naỡo khaùc
khọng ?
- Coù thóứ chổùng minh dổỷa vaỡo
tam giaùc õọửng daỷng.
- Phỏn tờch õi lón õóứ tỗm ra cỷp tam AC.AB = BC.AH
BA
HA
BC
AC
=
ABC ~ HBA
- Haợy chổùng minh tam giaùc ABC õọửng - HS chổùng minh mióng.
Xeùt tam giaùc vuọng ABC vaỡ HBA
coù :
HA
=
= 90
0
B
chung
ABC ~ HBA (g-g)
BA
BC
HA
AC
=
AC.BA=BC.HA
GV cho HS laỡm baỡi tỏỷp 3 tr 69 SGK
Tờnh x vaỡ y
y =
22
75
+
(õ/l Pytago)
y =
4925
+
y =
74
x.y = 5.7 (õởnh lờ 3)
x =
74
357.5
=
y
Hoaỷt õọỹng 2
ậNH Lấ 4 (18 phuùt)
GV: ỷt vỏỳn õóử : Nhồỡ õởnh lờ Pytago,
tổỡ hóỷ thổùc (3) ta coù thóứ suy ra mọỹt
hóỷ thổùc giổợa õổồỡng cao ổùng vồùi caỷnh
huyóửn vaỡ hai caỷnh goùc vuọng.
)4(
111
222
cbh
+=
6
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Hãû thỉïc âọ âỉåüc phạt biãøu thnh
âënh lê sau.
Âënh lê 4 (SGK)
GV u cáưu HS âc âënh lê 4 (SGK)
GV hỉåïng dáùn HS chỉïng minh âënh lê
"phán têch âi lãn".
222
111
cbh
+=
⇑
22
22
2
1
cb
bc
h
+
=
⇑
22
2
2
1
cb
a
h
=
⇑
b
2
c
2
= a
2
h
2
GV: Khi chỉïng minh, xút phạt tỉì hãû
thỉïc bc=ah âi ngỉåüc lãn, ta s cọ hãû
⇑
b.c=a.h
p dủng hãû thỉïc (4) âãø gii.
Vê dủ 3 tr 67 SGK
(GV âỉa vê dủ 3 v hçnh 3 lãn bng
phủ hồûc bng)
- Càn cỉï vo gi thiãút, ta tênh âäü
di âỉåìng cao h nhỉ thãú no ?
Theo hãû thỉïc (4)
222
111
cbh
+=
hay
22
22
222
8.6
68
8
1
6
11
+
=+=
h
⇒ h =
8,4
10
8.6
=
(cm)
IV. Cng cäú (3 phụt)
- Nhàõc lải 5 hãû thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam giạc vng.
V. Hỉåïng dáùn : (2 phụt)
BTVN : 2, 5, 7 SGK; 3, 4 SBT
Hỉåïng dáùn bi táûp 2, 7 SGK
.........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………
….
……………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………...........................................................................................
.......................................................................................................................................................
7
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Ngy soản : Ngy dảy:
Tiãút 3 LUY N T PÃÛ ÁÛ
A. MỦC TIÃU :
- Cng cäú cạc hãû thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam giạc vng.
- Biãút váûn dủng cạc hãû thỉïc trãn âãø gii bi táûp.
B. PHỈÅNG PHẠP : Gåüi måí
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV : Bng phủ, ghi sàón âãư bi, hçnh v v hỉåïng dáùn vãư nh bi
12 tr91 SBT
Thỉåïc thàóng, compa, ãke, pháún mu.
- HS : Än táûp cạc hãû thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam giạc vng.
Thỉåïc k, compa, ãke.
Bng phủ nhọm.
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. ÄØn âënh täø chỉïc :
II. Bi c : (7 phụt)
HS1: - Chỉỵa b i táûp 3 (a) tr 90 SBT.
Phạt biãøu cạc âënh lê váûn dủng
chỉïng minh trong bi lm.
y=
22
97
+
(â/l Pytago)
(Âãư bi âỉa lãn bng phủ)
y=
130
Xy = 7.9 (hãû thỉïc ah = bc)
⇒ x =
130
6363
=
y
HS2 : Chỉỵa bi táûp säú 4(a) tr 90 SBT
Phạt biãøu cạc âënh lê váûn dủng trong
chỉïng minh
3
2
= 2.x (hãû thỉïc h
2
= b
/
c
/
)
⇒ x =
2
9
= 4,5
(Âãư bi âỉa lãn bng phủ) y
2
= x(2+x) (hãû thỉïc b
2
= ab
/
)
y
2
= 4,5. (2+4,5)
y
2
= 29,25
⇒ y ≈ 5,41 hồûc y =
23
3 x
+
GV nháûn xẹt, cho âiãøm
III. Bi måïi
Hat âäüng ca giạo viãn v hc
sinh
Näüi dung kiãún thỉïc
LUÛN TÁÛP (35 phụt)
Bi 1 : Bi táûp tràõc nghiãûm
Hy khoanh trn chỉỵ cại âỉïng trỉåïc
kãút qu âụng.
Cho hçnh v.
a. Âäü di ca âỉåìng cao AH bàòng :
A. 6,5; B. 6, C. 5 a. (B) 6
b. Âäü di ca cảnh AC bàòng :
8
Giáo án Hình học 9
A. 13; B
13
, C. 3
13
b. (C) 3
13
Baỡi sọỳ 7 tr 69 SGK
Caùch 1 (hỗnh 8 SGK)
(óử baỡi õổa lón baớng)
GV veợ hỗnh vaỡ hổồùng dỏựn).
HS veợ tổỡng hỗnh õóứ hióứu roợ baỡi
toaùn.
GV hoới : Tam giaùc ABC laỡ tam giaùc
gỗ ? Taỷi sao ?
Tam giaùc ABC laỡ tam giaùc vuọng
vỗ coù trung tuyóỳn AO ổùng vồùi
caỷnh BC bũng nổợa caỷnh õoù.
- Cn cổù vaỡo õỏu ta coù : Trong tam giaùc vuọng ABC coù AH
BC nón
x
2
= a.b AH
2
= BH.HC (hóỷ thổùc 2) hay x
2
=
a.b
GV hổồùng dỏựn HS veợ hỗnh 9 SGK Caùch 2 (hỗnh 9SGK)
GV: Tổồng tổỷ nhổ trón tam giaùc DEF laỡ
tam giaùc vuọng vỗ coù trung tuyóỳn DO
ổùng vồùi caỷnh EF bũng nổợa caỷnh
õoù.
Vỏỷy taỷi sao coù x
2
= a.b Trong tam giaùc vuọng DEF coù DI
laỡ õổồỡng cao nón DE
2
= EF.EI (hóỷ
thổùc 1) hay x
2
=a.b
Baỡi 8 (b,c) tr 70 SGK
GV yóu cỏửu HS hoaỷt õọỹng theo nhoùm.
Nổớa lồùp laỡm baỡi 8(b)
Nổớa lồùp laỡm baỡi 8(c)
(Baỡi 8(a) õaợ õổa vaỡo baỡi tỏỷp trừc
nghióỷm).
Tam giaùc vuọng ABC coù AH laỡ
trung tuyóỳn thuọỹc caỷnh huyóửn (vỗ
HB=HC=x)
AH=BH=HC=
2
BC
Hay x = 2
GV kióứm tra hoaỷt õọỹng cuớa caùc
nhoùm
Tam giaùc vuọng AHB coù
AB=
22
BHAH
+
(õ/l Pytago)
Hay y=
22
22
+
=
22
Baỡi 8 (c)
Tam giaùc vuọng DEF coù :
9
Giáo án Hình học 9
DK EF DK
2
= EK.KF
Hay 12
2
= 16.x
x=
16
12
2
= 9
Tam giaùc vuọng DKF coù
Sau thồỡi gian hoaỷt õọỹng nhoùm khaoớng
5 phuùt, GV yóu cỏửu õaỷi dióỷn hai nhoùm
lón trỗnh baỡy baỡi.
DF
2
= DK
2
+ KF
2
(õ/l Pytago)
y
2
= 12
2
+ 9
2
y =
225
= 15
GV kióứm tra thóm baỡi cuớa vaỡi nhoùm
khaùc.
IV. Cuớng cọỳ : Nừm chừc caùc daỷng baỡi tỏỷp õaợ luyóỷn
V. Hổồùng dỏựn vóử nhaỡ (3 phuùt)
- Thổồỡng xuyón ọn laỷi caùc hóỷ thổùc lổồỹng trong tam gờac vuọng.
- Baỡi tỏỷp vóử nhaỡ sọỳ 8, 9, 10, 11, 12 tr 90, 91 SBT
Hổồùng dỏựn baỡi 12 tr 91 SBT
AE=BD=230km
AB=2200 km
R=OE=OD = 6370 km
Hoới hai vóỷ sinh ồớ A vaỡ B coù nhỗn thỏỳy
nhau khọng ?
Caùch laỡm :
Tờnh OH bióỳt HB =
2
AB
Vaỡ OB = OD + BD
Nóỳu OH > R thỗ hai vóỷ tinh coù nhỗn
thỏỳy nhau.
- oỹc trổồùc baỡi tố sọỳ lổồỹng giaùc cuớa goùc nhoỹn. n laỷi caùch vióỳt
caùc hóỷ thổùc ồớ tố lóỷ (tố lóỷ thổùc) giổợa caùc caỷnh cuớa hai tam giaùc
õọửng daỷng.
.........................................................................................................................................................
.
.
.
...........................................................................................
.......................................................................................................................................................
10
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Ngy soản : Ngy dảy:
Tiãút 4 LUY N T PÃÛ ÁÛ
A. MỦC TIÃU :
- Cng cäú cạc hãû thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam giạc vng.
- Biãút váûn dủng cạc hãû thỉïc trãn âãø gii bi táûp.
B. PHỈÅNG PHẠP : Gåüi måí
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV : Bng phủ, ghi sàón âãư bi, hçnh v v hỉåïng dáùn vãư nh bi
12 tr91 SBT
Thỉåïc thàóng, compa, ãke, pháún mu.
- HS : Än táûp cạc hãû thỉïc vãư cảnh v âỉåìng cao trong tam giạc vng.
Thỉåïc k, compa, ãke.Bng phủ nhọm.
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. ÄØn âënh täø chỉïc :
II. Bi c : (7 phụt)
Mäüt HS lãn bng viãút lải 5 hãû thỉïc
â hc vãư cảnh v âỉåìng cao trong
tam giạc vng
III. Bi måïi :
Hat âäüng ca giạo viãn v hc
sinh
Näüi dung kiãún thỉïc
LUÛN TÁÛP (36 phụt)
Bi 9 tr 70 SGK
(Âãư bi âỉa lãn bng)
11
Giáo án Hình học 9
GV hổồùng dỏựn HS veợ hỗnh
Chổùng minh rũng :
a. Tam giaùc DIL laỡ mọỹt tam giaùc cỏn.
GV: óứ chổùng minh tam giaùc DIL laỡ
tam giaùc cỏn ta cỏửn chổùng minh õióửu
gỗ
Cỏửn chổùng minh DI = DL
- Taỷi sao DI = DL ? - Xeùt tam giaùc vuọng DAI vaỡ DCL
coù
0
90
==
CA
DA=DC (caỷnh hỗnh vuọng)
31
DD
=
cuỡng phuỷ vồùi
2
D
DAI = DCL (g c g)
DI = DL DIL cỏn.
b. Chổùng minh tọứng.
22
11
DKDI
+
khọng õọứi khi I thay õọứi trón
caỷnh AB
22
11
DKDI
+
=
22
11
DKDL
+
Trong tam giaùc vuọng DKL coù DC
22
11
DKDL
+
=
2
1
DC
(khọng õọứi)
22
11
DKDI
+
=
2
1
DC
khọng õọứi khi I
thay õọứi trón caỷnh AB
Baỡi toaùn coù nọỹi dung thổỷc tóỳ.
Baỡi 15 tr 91 SBT
(óử baỡi vaỡ hỗnh veợ õổa lón baớng)
HS nóu caùch tờnh.
Trong tam giaùc vuọng ABE coù
BE=CD=10m
AE=AD-ED = 8-4=4m
AB=
22
AEBE
+
(õ/l Pytago)
=
22
410
+
10,77 (m)
Tỗm õọỹ daỡi AB cuớa lng chuyóửn
Baỡi tỏỷp 19 trang 92 SBT Baỡi tỏỷp 19 trang 92 SBT.
GV õổa nọỹi dung lón baớng hổồùng dỏựn
õóứ HS tỗm ra caùch chổùng minh
Trong tam giaùc vuọng ABC, AB
=6cm, AC=8, suy ra BC = 10 (õởnh lyù
Pytago)
Vồùi õổồnỡg phỏn giaùc BC, ta coù
CB
CM
AB
AM
=
hay
CB
AB
CM
AM
=
=>
CBAB
AB
CMAM
AM
+
=
+
Hay
16
6
8
=
AM
=> AM =
3
16
8.6
=
Xeùt tam giaùc BMN. Do BM vaỡ BN lỏửn
lổồỹt laỡ õổồỡng phỏn giaùc trong vaỡ
õổồỡng phỏửn giaùc ngoaỡi taỷi õốnh B cuớa
tam giaùc ABC nón BM BN. Vỏỷy tam
giaùc BMN vuọng taỷi B.
Vồùi õổồỡng cao BA ổùng vồùi caỷnh
huyóửn MN ta coù
BA
2
= AM.AN
Suy ra :
An = BA
2
: AM=6
2
: 3 = 12
12
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
IV. Cng cäú :
- Nàõm cạc dảng bi táûp â luûn .
V. Hỉåïng dáùn vãư nh (2 phụt): Än lải cạc hãû thỉïc â hc.
Ngy soản : Ngy dảy:
Tiãút 5§2 : TÈ S LỈ ÜNG GIẠC CU A GỌC NHNÄÚ Å Í (tiãút 1)
A. MỦC TIÃU :
- HS nàõm vỉỵng cạc cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca
mäüt gọc nhn. HS hiãøu âỉåüc cạc tè säú ny chè phủ thüc vo âäü
låïn ca gọc nhn α m khäng phủ thüc vo tỉìng tam giạc vng cọ
mäüt gọc α.
- Tênh âỉåüc cạc tè säú lỉåüng giạc ca gọc 45
0
v gọc 60
0
thäng qua vê dủ
1 v vê dủ 2.
- Biãút váûn dủng vo gii cạc bi táûp cọ liãn quan.
B. PHỈÅNG PHẠP : Nãu v gii quút váún âãư
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV : + Bng phủ, ghi cáu hi, bi táûp, cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú
lỉåüng giạc ca mäüt gọc nhn.
+ Thỉåïc thàóng, compa, ãke, thỉåïc âo âäü, pháún mu.
- HS : Än lải cạch viãút cạc hãû thỉïc tè lãû giỉỵa cạc cảnh ca hai tam
giạc âäưng dảng.
Thỉåïc k, compa, ãke, thỉåïc âo âäü.
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. ÄØn âënh täø chỉïc :
II. Bi c : (5 phụt)
GV nãu cáu hi kiãøm tra
Cho hai tam giạc vng ABC (
0
90
ˆ
=
A
) v
A
/
B
/
C
/
(
0/
90
ˆ
=
A
) cọ
/
ˆˆ
BB
=
- Chỉïng minh hai tam giạc âäưng dảng
- Viãút cạc hãû thỉïc tè lãû giỉỵa cạc
cảnh ca chụng (mäùi vãú l tè säú
giỉỵa hai cảnh ca cng mäüt tam giạc)
∆ABC v ∆A
/
B
/
C
/
cọ :
0/
90
ˆˆ
==
AA
/
ˆˆ
BB
=
(gt)
⇒ ∆ABC ~ ∆A
/
B
/
C
/
(g g)
⇒
//
//
CA
BA
AC
AB
=
//
//
BA
CA
AB
AC
=
;
//
//
CB
CA
BC
AC
=
;
//
//
CB
BA
BC
AB
=
GV nháûn xẹt, cho âiãøm.
.
III. Bi måïi :
Hat âäüng ca giạo viãn v hc
sinh
Näüi dung kiãún thỉïc
13
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Hoảt âäüng 1
I. KHẠI NIÃÛM TÈ SÄÚ LỈÅÜNG GIẠC CA MÄÜT GỌC NHN (12 phụt)
A. MÅÍ ÂÁƯU (18 phụt)
GV chè vo tam giạc ABC cọ
0
90
ˆ
=
A
.
Xẹt gọc nhn B, giåïi thiãûu : AB âỉåüc
gi l cảnh kãư ca gọc B. AC âỉåüc
gi l cảnh kãư ca gọc B. AC âỉåüc
gi l cảnh âäúi ca gọc B. BC l
cảnh huưn. (GV ghi chụ vo hçnh)
GV hi : hai tam giạc vng âäưng dảng
våïi nhau khi no ?
GV: Ngỉåüc lải, khi hai tam giạc vng
â âäưng dảng, cọ cạc gọc nhn
tỉång ỉïng bàòng nhau thç ỉïng våïi
mäüt càûp gọc nhn, tè säú giỉỵa cảnh
âäúi v cảnh kãư, tè säú giỉỵa cảnh kãư
v cảnh âäúi, giỉỵa cảnh kãư v cảnh
huưn ... l nhỉ nhau.
Váûy trong tam giạc vng, cạc tè säú
ny âàûc trỉng cho âäü låïn ca gọc
nhn âọ.
GV u cáưu HS lm (?1)
(Âãư bi âỉa lãn bng)
a. α = 45
0
⇒ ABC l tam giạc vng
cán
Xẹt ∆ABC cọ
0
90
ˆ
=
A
;
α
=
B
ˆ
.
Chỉïng minh ràòng :
⇒ AB = AC
Váûy
1
=
AB
AC
a.α = 45
0
⇔
1
=
AB
AC
* Ngỉåüc lải nãúu
1
=
AB
AC
⇒AC=AB ⇒ ∆ABC vng cán
⇒ AC=AB ⇒ ∆ABC vng cán
⇒ α = 45
0
b. α = 60
0
⇔
3
=
AB
AC
b.
B
ˆ
= α = 60
0
⇒
C
ˆ
= 30
0
⇒ AB =
2
BC
(Âënh lê trong tam
giạc vng cọ gọc bàòng 30
0
)
⇒ BC = 2AB
Cho AB = a ⇒ BC = 2a
⇒ AC =
22
ABBC
−
(â/l Pytago)
=
22
)2( aa
−
= a
a
Váûy
3
2
==
a
a
AB
AC
Ngỉåüc lải nãúu :
3
=
AB
AC
⇒ AC =
3
AB =
3
a
⇒ BC =
22
ACAB
−
BC= 2a
14
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Gi M l trung âiãøm ca BC
⇒ AM = Bm =
2
BC
= a = AB
⇒ ∆AMB âãưu ⇒ α = 60
0
GV chäút lải : Qua bi táûp trãn ta tháúy r âäü låïn ca gọc nhn α trong
tam giạc vng phủ thüc vo tè säú giỉỵa cảnh âäúi v cảnh kãư ca gọc
nhn âọ v ngỉåüc lải. Tỉång tỉû, âäü låïn ca gọc nhn α trong tam giạc
vng cn phủ thüc vo tè säú giỉỵa cảnh kãư v cảnh âäúi, cảnh âäúi v
cảnh huưn, cảnh kãư v cảnh huưn. Cạc tè säú ny chè thay âäøi khi âäü
låïn ca gọc nhn âang xẹt thay âäøi v ta gi chụng l tè säú lỉåüng giạc
ca gọc nhn âọ.
Hoảt âäüng 2
. ÂËNH NGHÉA (15 phụt)
GV: Cho gọc nhn α. V mäüt tam giạc
vng cọ mäüt gọc nhn α sau âọ v
v u cáưu HS cng v.
- Hy xạc âënh cảnh âäúi, cảnh kãư,
cảnh huưn ca gọc α trong tam giạc
vng âọ
Trong tam giạc vng ABC, våïi
gọc α cảnh âäúi l cảnh AC, cảnh
kãư l cảnh AB, cảnh huưn l
cảnh BC. HS phạt biãøu
(GV ghi chụ lãn hçnh v)
- Sau âọ GV giåïi thiãûu âënh nghéa cạc
tè säú lüng giạc ca gọc α nhỉ SGK,
GV u cáưu HS tênh sinα, cosα, tgα, cotgα
ỉïng våïi hçnh trãn
==
BC
AC
huưn cảnh
âäúi cảnh
sin
α
==
BC
AB
huưn cảnh
kãư cảnh
cos
α
==
AB
AC
kãư cảnh
âäúi cảnh
tg
α
==
AC
AB
âäúi cảnh
kãư cảnh
cotg
α
GV u cáưu HS nhàõc lải (vi láưn)
âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca
gọc α
- Càn cỉï vo cạc âënh nghéa trãn hy
gii thêch : tải sao tè säú lỉåüng giạc
ca gọc nhn ln dỉång ?
Tải sao sinα <1, cosα <1 ?
(?2)
GV u cáưu HS (?2)
sinβ =
AC
AB
; cosβ =
BC
AC
tgβ =
AC
AB
; cotgβ =
AB
AC
Viãút cạc tè säú lỉåüng giạc ca β.
Vê dủ 1 (h15) tr 73 SGK
Cho tam giạc vngABC (
0
90
ˆ
=
A
)
Cọ
0
45
ˆ
=
B
15
Giáo án Hình học 9
Haợy tờnh sin45
0
, cos45
0
, tg45
0
, cotg45
0
ABC laỡ tam giaùc vuọng cỏn coù AB
=AC=a
Haợy tờnh BC
BC=
22
222
aaaa
==+
Tổỡ õoù tờnh sin45
0
?
sin45
0
= sinB=
2
2
2
==
a
a
BC
AC
cos 45
0
?
cos45
0
= cosB=
2
2
=
BC
AB
tg 45
0
?
tg45
0
= tg B=
1
==
a
a
AB
AC
cotg 45
0
?
cotg45
0
= cotg B=
1
=
AC
AB
Vờ duỷ 2 (h16) tr 73 SGK
Theo kóỳt quaớ (?1)
= 60
0
3
=
AB
AC
AB=a; BC=2a; AC=a
3
Haợy tờnh sin 60
0
?
Sin 60
0
= sin B =
2
3
2
3
==
a
a
BC
AC
cos 60
0
?
cos60
0
= cosB=
2
1
=
BC
AB
tg 60
0
?
tg60
0
= tg B=
3
=
AB
AC
cotg 60
0
?
cotg60
0
= cotg B=
3
3
3
==
a
a
AC
AB
IV. Cuớng cọỳ : (5 phuùt)
Cho hỗnh veợ : HS traớ lồỡi
Sin N =
NP
NM
N
NP
MP
=
cos;
MP
MN
gN
NP
MP
tgN
==
cot;
Vióỳt caùc tố sọỳ lổồỹng giaùc cuớa goùc N.
Nóu õởnh nghộa caùc tố sọỳ lổồỹng giaùc
cuớa goùc
GV coù thóứ noùi vui caùch dóự ghi nhồù :
"Sin õi hoỹc
Cos khọng hổ
huyóửn
õọỳi
sin
=
;
huyóửn
kóử
cos
=
;
kóử
õọỳi
tg
=
;
õọỳi
kóử
cotg
=
;
16
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Tang âon kãút
Cotang kãút âon"
V. Hỉåïng dáùn vãư nh ( 2 phụt)
- Ghi nhåï cạ cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca mäüt gọc
nhn.
- Biãút cạch tênh v ghi nhåï cạc tè säú lỉåüng giạc cu gọc 45
0
, 60
0
.
- Bi táûp vãư nh säú : 10, 11, tr 76 SGK. Säú 21, 22, 23, 24 tr 92 SBT.
.........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………
….
……………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………...........................................................................................
.......................................................................................................................................................
Ngy soản : Ngy dảy:
Tiãút 6:§2 : TÈ S LỈ ÜNG GIẠC CU A GỌC NHNÄÚ Å Í (tiãút 2)
A. MỦC TIÃU :
- Cng cäú cạc cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca mäüt gọc
nhn.
- Tênh âỉåüc cạc tè säú lỉåüng giạc ca ba gọc âàûc biãût 30
0
, 45
0
v 60
0
.
- Nàõm vỉỵng cạc hãû thỉïc liãn hãû giỉỵa cạc tè säú lỉåüng giạc ca hai
gọc phủ nhau.
- Biãút dỉûng cạc gọc khi cho mäüt gọc trong cạc tè säú lỉåüng giạc ca
nọ.
- Biãút váûn dủng vo gii cạc bi táûp cọ liãn quan.
B. PHỈÅNG PHẠP : Nãu v gii quút váún âãư
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV : + Bng phủ, ghi cáu hi, bi táûp, hçnh phán têch ca vê dủ 3, vê
dủ 4, bng tè so lỉåüng giạc ca cạc gọc âàûc biãût.
+ Thỉåïc thàóng, compa, ãke, thỉåïc âo âäü, tåì giáúy cåí A
4
.
- HS : + Än táûp cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca mäüt gọc
nhn, cạc tè säú lỉåüng giạc ca gọc 15
0
, 60
0
.
+ Thỉåïc thàóng, compa, ãke, thỉåïc âo âäü, tåì giáúy cåí A
4
.
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. ÄØn âënh täø chỉïc.
II. Bi c : (10 phụt)
GV nãu u cáưu kiãøm tra
- HS1: Cho tam giạc vng Âiãưn pháưn ghi chụ vãư cảnh
vo tam giạc vng.
Xạc âënh vë trê cạc cảnh kãư, cảnh
âäúi, cảnh huưn âäúi våïi gọc α
huưn cảnh
âäúi cảnh
sin
=
α
huưn cảnh
kãư cảnh
cos
=
α
17
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
kãư cảnh
âäúi cảnh
tg
=
α
âäúi cảnh
kãư cảnh
cotg
=
α
HS2: Chỉỵa bi táûp 11 tr 76 SGK
Cho tam giạc ABC vng tải C, trong âọ
AC = 0,8m, BC=1,2m. Tênh cạc tè säú
lỉåüng giạc ca gọc B, ca gọc A (sỉía
cáu hi SGK)
AB=
22
BCAC
+
(â/l Pytago)
=
22
2,109
+
= 1,5 (m)
* sin B =
5,1
2,1
=0,6
cos B =
5,1
2,1
=0,8
tg B =
2,1
9,0
=0,75
cotg B =
3
4
9,0
2,1
=
≈ 1,33
* sin A =
5,1
2,1
=0,8
cos A =
5,1
9,0
=0,6
tg A =
3
4
9,0
2,1
=
≈ 1,33
cotg A =
2,1
,0
= 0,75
GV nháûn xẹt, cho âiãøm
(lỉu kãút qu âãø sỉí dủng sau)
III. Bi måïi :
Hat âäüng ca giạo viãn v hc
sinh
Näüi dung kiãún thỉïc
Hoảt âäüng 1
B. ÂËNH NGHÉA (tiãúp theo) (12 phụt)
GV u cáưu HS måí SGK tr 73 v âàût
váún âãư
Qua vê dủ 1 v 2 ta tháúy, cho gọc
nhn α, ta tênh âỉåüc cạc tè säú lỉåüng
giạc ca nọ. Ngỉåüc lải, cho mäüt trong
cạc tè säú lỉåüng giạc ca gọc nhn α,
ta cọ thãø dỉûng âỉåüc cạc gọc âọ.
Vê dủ 3 : Dỉûng gọc nhn α, biãút tg α =
3
2
GV âỉa hçnh 17 tr 73 SGK lãn bng phủ
nọ: gi sỉí ta â dỉûng âỉåüc gọc α sao
cho tg α=
3
2
. Váûy ta phi tiãún hnh
cạch dỉûng nhỉ thãú no ?
- Dỉûng gọc vng xOy, xạc âënh
âoản thàóng lm âån vë:
- Trãn tia Ox láúy OA = 2
- Trãn tia Oy láúy OB = 3
Gọc OBA l gọc α cáưn dỉûng.
Tải sao våïi cạch dỉûng trãn tg α bàòng
Chỉïng minh :
18
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
tgα = tg
OBA
=
3
2
=
OB
OA
Sin β = 0,5
GV u cáưu HS lm (?3)
Nãu cạch dỉûng gọc nhn β theo hçnh
18 v chỉïng minh cạch dỉûng âọ l
âụng
- Dỉûng gọc vng xOy, xạc âënh
âoản thàóng lm âån vë
- Trãn tia Oy láúy OM = 1
- V cung trn (M; 2) cung ny càõt
tia Ox tải N.
- Näúi MN. Gọc ONM l gọc β cáưn
dỉûng
Chỉïng minh.
Sinβ= sin ONM =
5,0
2
1
==
NM
OM
GV u cáưu HS âc chụ tr 74 SGK
Nãúu sin α = sin β (hồûc cosα = cosβ)
Hồûc tgα = tgβ hồûc cotg α = cotgβ thç
α = β
Hoảt âäüng 2
2. TÈ SÄÚ LỈÅÜNG GIẠC CA HAI GỌC PHỦ NHAU (13 phụt)
GV u cáưu HS lm (? 4)
sinα =
BC
AC
sinβ =
BC
AB
cosα =
BC
AB
sosβ =
BC
AC
tgα =
AB
AC
tgβ =
AC
AB
cotgα =
AC
AB
ctgβ =
AB
AC
- Cho biãút cạc tè säú lỉåüng giạc no
bàòng nhau ?
sinα = cosβ
cosα = sin β
tgα = cotg β
cotgα = tg β
GV chè cho HS kãút qu bi 11 SGK âãø
minh ha cho nháûn xẹt trãn
- Váûy khi hai gọc phủ nhau, cạc tè säú
lỉåüng giạc ca chụng cọ mäúi liãn hãû
gç ?
- GV nháún mảnh lải âënh lê SGK
- GV : gọc 45
0
phủ våïi no ? Gọc 45
0
phủ våïi gọc 45
0
Váûy ta cọ :
Sin 45
0
= cos 45
0
=
2
2
19
Giáo án Hình học 9
Tg 45
0
= cotg 45
0
= 1
(Theo vờ duỷ 1 tr 73)
- GV: Goùc 30
0
phuỷ vồùi goùc naỡo ? Goùc 30
0
phuỷ vồùi goùc naỡo 60
0
?
Tổỡ kóỳt quaớ vờ duỷ 2, bióỳt tố sọỳ lổồỹng
giaùc caớu goùc 60
0
, haợy suy ra tố sọỳ
lổồỹng giaùc cuớa goùc 30
0
sin 30
0
= cos60
0
=
2
1
cos 30
0
= sin 60
0
=
2
3
tg 30
0
= cotg 60
0
=
3
3
Caùc baỡi tỏỷp trón chờnh laỡ nọỹi dung.
Vờ duỷ 5 vaỡ 6 SGK
cotg 30
0
= tg 60
0
=
3
Tổỡ õoù ta coù baớng tố sọỳ lổồỹng giaùc
cuớa caùc goùc õỷc bióỷt 30
0
, 45
0
, 60
0
.
GV yóu cỏửu HS õoỹc laỷi baớng tố sọỳ
lổồỹng giaùc cuớa caùc goùc õỷc bióỷt vaỡ
cỏửn ghi nhồù õóứ dóự sổớ duỷng.
Vờ duỷ 7 : Cho hỗnh 20 SGK
Haợy tờnh caỷnh y ?
GV gồỹi yù : cos30
0
bũng tố sọỳ naỡo vaỡ
coù giaù trở bao nhióu ?
GV nóu chuù yù tr 75 SGK
Cos 30
0
=
2
3
17
=
y
Vờ duỷ : sin
A
vióỳt laỡ sin A
7,14
2
317
IV. Cuớng cọỳ : (5 phuùt)
- Phaùt bióứu õởnh lờ vóử tố sọỳ lổồỹng
giaùc cuớa hai goùc phuỷ nhau
HS phaùt bióứu õởnh lờ.
- Baỡi tỏỷp trừc nghióỷm (õuùng) hay
S (sai)
a. sin =
huyóửn caỷnh
õọỳi caỷnh
a.
b. tg =
õọỳi caỷnh
kóử caỷnh
b. S
c. sin40
0
= cos60
0
c. S
d. tg 45
0
= cotg45
0
= 1 d.
e. cos30
0
= sin 60
0
=
3
e. S
f. sin30
0
= cos 60
0
=
2
1
g.
g. sin30
0
= cos 45
0
=
2
1
g.
V. Hổồùng dỏựn vóử nhaỡ ( 2 phuùt)
20
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
- Nàõm vỉỵng cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca mäüt gọc
nhn, hãû thỉïc liãn hãû giỉỵa cạc tè säú lỉåüng giạc ca hai gọc phủ nhau,
ghi nhåï tè säú lỉåüng giạc ca cạc gọc âàûc biãût 30
0
, 45
0
, 60
0
Bi táûp vãư nh säú 12,13, 14 tr 76, 77 SGK.
Säú 25, 26, 27 tr 93 SBT.
- Hỉåïng dáùn âc "Cọ thãø em chỉa biãút".
Báút ngåì vãư cåí giáúy A
4
(21 cm x 29,7 cm)
Tè säú giỉỵa chiãưu di v chiãưu räüng.
24142,1
21
7,29
≈≈=
b
a
Âãø chỉïng minh BI ⊥AC ta cáưn chỉïng minh ∆ABC ~ ∆ CBI.
Âãø chỉïng minh BM = BA hy tênh BM v BA theo BC.
....................................................................................................................................................
.....
…………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………
….
……………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………...........................................................................................
.......................................................................................................................................................
Ngy soản : Ngy dảy:
Tiãút 7: LUY N T P ÃÛ ÁÛ
A. MỦC TIÃU :
- Rn cho HS ké nàng dỉûng gọc khi biãút mäüt trong cạc tè säú lỉåüng giạc
ca nọ.
- Sỉí dủng âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca mäüt gọc nhn âãø
chỉïng minh mäüt säú cäng thỉïc lỉåüng giạc âån gin.
- Váûn dủng cạc kiãún thỉïc â hc âãø gii cạc bi táûp cọ liãn quan.
- Hc sinh cọ thại âäü hc täút.
B. PHỈÅNG PHẠP : Âm thoải gåüi måí
C. CHØN BË CA GV V HS:
- GV : + Bng phủ, ghi cáu hi, bi táûp
+ Thỉåïc thàóng, compa, ãke, thỉåïc âo âäü, pháún mu, mạy tênh b
tụi.
- HS: + Än táûp cäng thỉïc âënh nghéa cạc tri säú lỉåüng giạc ca mäüt gọc
nhn, cạc hãû thỉïc lỉåüng trong tam giạc vng â hc, tè säú
lỉåüng giạc ca hai gọc phủ nhau.
+ Thỉåïc k, compa, ãke, thỉåïc âo âäü, mạy tênh b tụi.
+ Bng phủ nhọm.
D. TIÃÚN TRÇNH DẢY - HC :
I. ÄØn âënh täø chỉïc.
II. Bi c (8 phụt)
GV nãu cáu hi kiãøm tra.
21
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
HS1 : Phạt biãøu âënh lê vãư tè sọo
lỉåüng giạc hai gọc phủ nhau.
Phạt biãøu âënh lê tr 74 SGK
- Chỉỵa bi táûp 12 tr 76 SGK - Chỉỵa bi táûp 12 SGK
Sin 60
0
= cos30
0
Cos75
0
=sin15
0
Sin52
0
30
/
= cos37
0
30
/
Cotg 82
0
= tg8
0
tg 80
0
= cotg10
0
HS2: Chỉỵa bi táûp 13 (c, d) tr 77 SGK
Dỉûng gọc nhn α biãút.
c. tgα =
4
3
tgα =
4
3
=
OA
OB
d. cotgα =
2
3
d.
HS v giạo viãn nháûn xẹt cho âiãøm
cotgα =
2
3
=
ON
OM
III. Bi måïi :
Hat âäüng ca giạo viãn v hc
sinh
Näüi dung kiãún thỉïc
LUÛN TÁÛP ( 35 phụt)
Bi táûp 13 (a, b) tr 77 SGK
Dỉûng gọc nhn α biãút.
a. sin α =
3
2
GV u cáưu 1 HS nãu cạch dỉûng v lãn
bng dỉûng hçnh.
HS c låïp dỉûng hçnh vo våí
- Chỉïng minh sin α =
3
2
b. cosα = 0,6 =
5
3
- Chỉïng minh cosα = 0,6
Bi 14 tr 77 SGK
GV : Cho tam giạc vng ABC (
),90
ˆ
0
=
A
gọc B bàòng α. Càn cỉï vo hçnh v
âọ, chỉïng minh cạc cäng thỉïc ca bi
14 SGK
GV u cáưu HS hoảt âäüng theo nhọm.
Nỉía låïp chỉïng minh cäng thỉïc
tgα =
α
α
cos
sin
v cotgα
α
α
ins
cos
* tgα =
AB
AC
22
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
α
α
cos
sin
=
AB
AC
BC
AB
BC
AC
=
⇒tg α =
α
α
cos
sin
*
α
α
sin
cos
=
α
gcot
==
AC
AB
BC
AC
BC
AB
Nỉía låïp chỉïng minh cäng thỉïc:
tgα. cotg
α
= 1
*
αα
gtg cot.
=
.
AB
AC
AC
AB
= 1
sin
2
α
+ cos
2
α
= 1 *sin
2
α
+ cos
2
α
=
+
2
BC
AC
2
BC
AB
Gv kiãøm tra hat âäüng ca cạc nhọm
=
2
22
BC
ABAC
+
=
2
2
BC
BC
= 1
Sau khong 5 phụt,GV u cáưu âải
diãûn hai nhọm lãn trçnh by.
GV kiãøm tra thãm bi lm ca vi
nhọm
Bi 15 Tr 77 SGK
( âãư bi âỉa lãn bng phủ hồûc
bng)
GV: Goc B v gọc C l hai gọc phhủ
nhau
Gọc B v gọc C l hai gọc phủ
nhau
Biãút cos B = 0,8 ta suy ra âỉåüc t säú
lỉåüngg giạc no ca gọc C.
Váûy sinC = cosB = 0,8
- Dỉûa vo cäng thỉïc no tênh âỉåüc cos
C
- ta cọ: sin
2
C + cos
2
C = 1
⇒ cos
2
C = 1 - sin
2
C
cos
2
C = 1- 0,8
2
cos
2
C = 0,36
⇒ cos C = 0,6
- Tênh tgC, cotgC?
- Váûy tgC =
C
C
cos
sin
tgC =
3
4
8,0
6,0
=
- Váûy cotgC =
4
3
sin
cos
=
C
C
Bi 16 Tr 77 SGK
( Âãư bi v hçnh v âỉa lãn bng
phủ)
8
x ?
23
Giáo án Hình học 9
GV: x laỡ caỷnh õọỳi dióỷn cuớa goùc 60
0
,
caỷnh huyóửn coù õọỹ daỡi laỡ 8. Vỏỷy ta
xeùt tờ sọỳ lổồỹng giỏỳc naỡo cuớa goùc 60
0
Ta xeùt sin 60
0
Sin 60
0
=
2
3
8
=
x
x=
34
2
38
=
Baỡi 17 Tr 77 SGK
(Hỗnh veợ sụn trón baớng phuỷ)
GV: Hoới tam giaùc ABC coù laỡ tam giaùc
vuọng khọng
- HS Tam giaùc ABC khọng laỡ tam
giaùc vuọng vỗ nóu tam giaùc ABC
vuọng taỷi A, coù
B
= 45
0
thỗ tam
giaùc ABC seợ laỡ tam giaùc vuọng
cỏn. Khi ỏỳy õổồỡng cao Ah phaới laỡ
trung tuyóỳn, trong khi õoù trón
baớng ta coù BH HC
Nóu caùch tờnh x - Tam giaùc AHB coù
H
= 90
0,
,
45
=
B
0
AHB vuọng cỏn
AH = BH = 20
Xeùt tam giaùc vuọng AHC coù
AC
2
+ AH
2
+ HC
2
( /l Pi- ta-go)
x
2
= 20
2
+ 21
2
x=
29841
=
Baỡi 32 tr 93, 94 SBT
( óử baỡi õổa lón baớng phuỷ vaỡ baớng)
a)
ABC
S
=
2
.BDAD
GV veợ lón baớng
=
15
2
6.5
=
b. GV: óứ tờnh AC trổồùc tión ta cỏửn
tờnh DC
b) - óứ tờnh Dc khi õaợ bióỳt BD =
6, ta nón duỡng thọng tin tgC=
4
3
vỗ
óứ tờnh õổồỹc Dc trong caùc thọng tin:
TgC =
4
3
=
DC
BD
SnC =
5
3
; cosC=
5
4
; tgC =
4
3
DC
8
3
4.6
3
4.
==
DC
Ta nón sổớ duỷng thọng tin naỡo Vỏỷy AC= = AD + DC = 5+8 = 13
- Coỡn coù thóứ duỡng thọng tin naỡo> - Coù thóứ duỡng thọng tin
sin C =
5
3
vỗ
sin C =
5
3
=
BC
Bd
=
3
5.BD
BC = 10
Sau õoù duỡng õởnh lyù Pi-ta-go tờnh
õổồỹc DC
24
Gi¸o ¸n H×nh häc 9
- GV thäng bạo: Nãúu dng thäng tin cos
C =
5
4
, ta cáưn dng cäng thỉïc sin
2
α
+
cos
2
α
=1 âãø tênh sinC räưi tỉì âọ tênh
tiãúp.
Váûy trong ba thäng tin dng thäng tin
tgC =
4
3
cho kãút qu nhanh nháút
IV. Cng cäú : Nàõm chàõc cạc dảng bi táûp â luûn.
V. Hỉåïng dáùn vãư nh ( 2 phụt)
- Än lải cạc cäng thỉïc âënh nghéa cạc tè säú lỉåüng giạc ca gọc nhon,
quan hãû giỉỵa cạc tè säú lỉåüng giạc ca 2 gọc phủ nhau.
- BT vãư nh säú 28,29,30,31,,36 tr 39,94 SBT.
- Tiãút sau mang bng säú våïi 4 chỉỵ säú tháûp phán v mạy tênh b tụi âãø
hc bng lỉåüng giạc v tçm tè säú lỉåüng giạc v gọc bàòng may tênh
b tụi CASIO
....................................................................................................................................................
.....
…………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………
….
……………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………...........................................................................................
.......................................................................................................................................................
Ngy soản : Ngy dảy:
Tiãút 8: §3 : BA NG LỈ ÜNG GIẠCÍ Å
A. MỦC TIÃU :
- HS hiãøu âỉåüc cáúu tảo ca bng lỉåüng giạc dỉûa trãn quan hãû giỉỵa
cạc tê säú lỉåüng giạc ca 2 gọc phủ nhau.
- Tháúy âỉåüc tênh âäưng biãún ca sin v tg, tênh nghëch biãún ca cäsin v
cätang ( khi gọc
α
tang tỉì 0
0
âãún 90
0
( 0
0
<
α
< 90
0
) thç sin v tang tàng
cn cäsin v cätag gim)
- Cọ ké nàng tra bng hồûc dng mạy tênh b tụi âãø tçm cạc tê säú
lỉåüng giạc khi cho biãút säú âo gọc
25