DSpace at VNU: 191_Hoạt động KHCN định hướng của ĐHQGHN trong năm 2007

Tổ chức - quản lý

Nguyễn Đình Đức*

N

hận thức rõ vai trò quan trọng của khoa học công nghệ trong giáo dục đại
học, đặc biệt là trong môi trờng đào tạo chất lợng cao, bồi dỡng nhân
tài của ĐHQGHN, Nghị quyết Đại hội lần thứ III Đảng bộ ĐHQGHN đã đề
ra nhiệm vụ tiếp tục xây dựng ĐHQGHN theo mô hình định hớng đại học nghiên
cứu, phát triển quy mô, nâng cao tầm vóc và giá trị của các kết quả KHCN của
ĐHQGHN trong 5 năm 2006-2010. Giám đốc ĐHQGHN đã phê duyệt Chiến lợc
phát triển của ĐHQGHN, trong đó về KHCN phấn đấu để tiếp tục giữ vững và phát
huy thế mạnh hàng đầu cả nớc nớc về khoa học cơ bản, đồng thời tập trung đầu
t có trọng tâm, trọng điểm cho nghiên cứu khoa học đỉnh cao, những công nghệ
cao để có những kết quả khoa học tầm cỡ quốc tế và những sản phẩm công nghệ
mang tính đột phá, phục vụ phát triển kinh tế và an ninh quốc phòng; có những
phát minh, sáng chế quan trọng giải quyết những vấn đề khoa học công nghệ lớn
của đất nớc. Các phòng thí nghiệm sẽ đợc hiện đại hoá một cách đồng bộ, có
trọng tâm để đạt chuẩn khu vực, một số đạt chuẩn quốc tế, đặc biệt là trong các
lĩnh vực nh Công nghệ nano, Công nghệ sinh học, Công nghệ môi trờng, Công
nghệ vật liệu mới, Công nghệ thông tin và Cơ điện tử... Bồi dỡng, bổ sung đội ngũ
và nâng cao chất lợng nguồn nhân lực khoa học công nghệ. Bên cạnh đó cơ chế
quản lý các hoạt động khoa học công nghệ sẽ đợc kiện toàn một cách hiệu quả
theo hớng chính quy, hiện đại. Phấn đấu để đến năm 2020, ĐHQGHN cơ bản đạt
các tiêu chí của đại học nghiên cứu tiên tiến trong khu vực, một số tiêu chí đạt
chuẩn đại học tiên tiến đẳng cấp quốc tế; trở thành trung tâm hàng đầu đất nớc
về KHCN, về đào tạo nhân tài, tiêu biểu cho tinh hoa trí tuệ Việt Nam.
Năm 2006 là năm đầu tiên thực hiện các nghị quyết của Đảng uỷ ĐHQGHN

giải pháp cụ thể do từng đơn vị đào tạo trực thuộc

ĐHQGHN đề xất phù hợp với đặc thù, thế mạnh của
mình.
ĐHQGHN tin tởng rằng với sự quan tâm của
Đảng và Nhà nớc, các bộ, ngành cùng với sự ủng
hộ của đông đảo các lực lợng trong xã hội, sự phấn
đấu nỗ lực của cán bộ giảng viên, sinh viên của
ĐHQGHN, chiến lợc phát triển đa ĐHQGHN đạt
chuẩn quốc tế sẽ thành công, góp phần đào tạo
nhân tài cho đất nớc và là một bớc đột phá quan

trọng nâng cao chất lợng đào tạo và thực hiện sứ
mạng của ĐHQGHN là trở thành trung tâm đào tạo
đại học, nghiên cứu khoa học và ứng dụng khoa học
- công nghệ đa ngành, đa lĩnh vực chất lợng cao,
ngang tầm khu vực, tiến tới đạt trình độ quốc tế, góp
phần nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế tri
thức, đa Việt Nam trở thành nớc công nghiệp phát
triển vào năm 2020.
PV: Cảm ơn ông về cuộc trao đổi ny!
Vũ Oanh (thực hiện)

Số 191 - ra tháng 1/2007

19


Tổ chức - quản lý
Khoá III và Kế hoạch 5 năm 20062010. Các chủ trơng của Đảng ủy
và chỉ đạo của Ban Giám đốc
ĐHQGHN đã đi vào cuộc sống một

cách mạnh mẽ. Tổng kinh phí hoạt
động KHCN từ ngân sách nhà nớc
của ĐHQGHN năm 2006 là 94 tỷ
đồng, trong đó 44 tỷ dành cho
nghiên cứu và tăng cờng năng lực,
50 tỷ cho đầu t chiều sâu các
phòng thí nghiệm (PTN) với 4 dự án
mới đợc phê duyệt và triển khai là:
PTN linh kiện điện tử và micronano,
PTN tích hợp các hệ thông minh,
PTN công nghệ hạt nhân và PTN
hóa dợc.
Năm 2006, ĐHQGHN đã có
những chuyển biến mạnh mẽ và
quan trọng trong đầu t, khai thác
và sử dụng trang thiết bị. Các dự án
đợc quản lý theo mã số, các tài
sản, thiết bị đợc dán mã số quản lý
theo quy định chung, thống nhất của
ĐHQGHN. Hệ thống các phòng thí
nghiệm và thiết bị KHCN ngày càng
đợc trang bị đầy đủ, hiện đại và là
bảo bối giúp cho các nhà khoa học
có phơng tiện hiện đại để đạt đợc
những kết quả nghiên cứu có giá trị
và đợc đánh giá cao. Đến nay
ĐHQGHN đã có 1 phòng thí nghiệm
trọng điểm quốc gia (về enzymprotein), đang hoàn chỉnh xây dựng
16 phòng thí nghiệm mũi nhọn,
trọng điểm của ĐHQGHN. Tổng

kinh phí dành cho trang thiết bị khoa
học đã đợc phê duyệt đạt trên 400
tỷ đồng. Nhiều công trình khoa học
và sản phẩm công nghệ có giá trị,
đạt Giải thởng về khoa học công
nghệ, đợc các nhà chuyên môn
trong nớc và nớc ngoài đánh giá
cao trong các lĩnh vực nh Công
nghệ sinh học, Hoá học, Vật lý,
Công nghệ môi trờng... đã đợc ra
20

bản tin đhqghn

Phòng thí nghiệm của Trung tâm Tính toán Hiệu năng cao, Trờng ĐHKHTN

Phòng thí nghiệm phân tích môi trờng, Trờng ĐHKHTN.

đời từ những phòng thí nghiệm hiện đại này.
Năm 2006, ĐHQGHN đã triển khai thực hiện 5 nhiệm vụ KHCN
cấp nhà nớc, 11 đề tài trọng điểm, 37 đề tài đặc biệt, 181 đề tài cấp
ĐHQGHN. Một điểm nhấn quan trọng của năm 2006 là chấm dứt
căn bệnh trầm kha nợ đọng đề tài. Đã có lúc số đề tài của
ĐHQGHN nợ đọng lên đến trên 50%. Nhờ có sự chỉ đạo sát sao của
Ban Giám đốc, sự tích cực của Ban Khoa học Công nghệ, sự ủng hộ
của Văn phòng ĐHQHN và các ban chức năng, sự đồng tình ủng hộ
mạnh mẽ của thủ trởng các đơn vị và các nhà khoa học, đến cuối
năm 2006, số đề tài cha nghiệm thu ở mức dới 10%. Việc thực
hiện các đề tài nghiên cứu khoa học một cách nghiêm túc, đúng nội
dung và tiến độ đã trở thành quyết tâm và nhận thức sâu sắc trong

toàn ĐHQGHN.
Năm 2006 cũng là năm có nhiều sự kiện quan trọng đối với
ĐHQGHN: kỷ niệm 100 năm ngày thành lập Đại học Đông Dơng Đại học Quốc gia Hà Nội, cũng là năm kết thúc kế hoạch KHCN 5


Tổ chức - quản lý
năm 2001-2005, mở đầu cho giai đoạn mới 2006-2010 của
ĐHQGHN. ĐHQGHN đã tổ chức những hội nghị khoa học lớn,
tầm cỡ, thu hút đông đảo các nhà quản lý giáo dục, các nhà
khoa học có uy tín từ nhiều quốc gia tham gia nh Diễn đàn
giáo dục đại học thế kỷ XXI, hội nghị liên các trờng đại học
ASEAN về Phúc lợi dân sinh, hòa bình, v phát triển xã hội,
Diễn đàn Giám đốc 4 đại học chủ chốt Đông á đợc d
luận trong nớc, khu vực và quốc tế đánh giá cao.

KHCN của quốc gia, trên cơ sở thế mạnh
và định hớng u tiên phát triển của
ĐHQGHN. Triển khai Đề án phát triển 16
ngành, 23 chuyên ngành khoa học đạt trình
độ quốc tế vào năm 2010. Xây dựng và
phát triển tiềm năng khoa học công nghệ
(thiết bị, con ngời) theo hớng hiện đại
hoá và đồng bộ cơ sở hạ tầng khoa học
công nghệ cùng với đội ngũ cán bộ khoa
Kết thúc giai đoạn 2001-2005, ĐHQGHN đã chủ động, kịp
học đầu ngành, đầu đàn và đội ngũ cán bộ
thời tổng kết thức tiễn: tổng kết Chơng trình nghiên cứu cơ
kỹ thuật chuyên nghiệp, có trình độ cao.
bản thí điểm trong khoa học xã hội nhân văn; tổng kết về tình
hình quản lý, sử dụng trang thiết bị KHCN; tổng kết về vai trò

Năm 2007, ĐHQGHN tiếp tục hiện đại
và thực tiễn của các trung tâm, các viện nghiên cứu trong đào hoá các phòng thí nghiệm cho nghiên cứu,
tạo, nghiên cứu và triển khai. ĐHQGHN là một trong những đồng thời đầu t xây dựng các phòng thí
đơn vị đầu tiên trong toàn quốc tổng kết thực hiện kế hoạch nghiệm sản xuất thử để gắn kết nghiên cứu
KHCN 2001-2005, xây dựng kế hoạch mới cho giai đoạn với triển khai ứng dụng; đồng thời tập trung
2006-2010 một cách chủ động, khoa học. Nếu giai đoạn nghiên cứu đổi mới cơ chế tài chính cho
2001-2005 đợc coi là giai đoạn quan trọng để khẳng định mô hoạt động KHCN, tăng cờng việc thu hút
hình Đại học Quốc gia, thì giai đoạn 2006-2010 sẽ là giai đoạn các nguồn tài chính ngoài ngân sách cho
ổn định để phát triển, đa hoạt động KHCN của ĐHQGHN lên hoạt động KHCN. Kinh phí cho KHCN của
một tầm cao mới.
ĐHQGHN năm 2007 là 135,6 tỷ, trong đó
55,6 tỷ cho nghiên cứu và tăng cờng năng
Năm 2006, ĐHQGHN đã củng cố, thành lập lại 12 hội
lực, 80 tỷ cho đầu t chiều sâu. Sau nhiều
đồng ngành/liên ngành cũng nh Hội đồng Khoa học và Đào
năm phấn đấu, đến nay kinh phí cho KHCN
tạo nhiệm kỳ 2006-2011. Hoạt động của các hội đồng trong
đã gần bằng kinh phí đào tạo. Điều này
nhiệm kỳ này đợc đổi mới, theo hớng phát huy cao nhất vai
phản ánh kết quả những nỗ lực xây dựng
trò và trí tuệ, sự đóng góp, chủ động của các hội đồng, t vấn
ĐHQGHN theo định hớng mô hình đại học
trực tiếp cho Giám đốc ĐHQGHN quyết định những định
nghiên cứu: đầu t mạnh cho khoa học
hớng lớn trong hoạt động đào tạo và nghiên cứu; quyết định
công nghệ, đào tạo thông qua nghiên cứu
phát triển những hớng nghiên cứu trọng điểm, u tiên;
khoa học và nghiên cứu để giảng dạy, đào
những hớng mới của các ngành, chuyên ngành. Năm 2006
tạo chất lợng cao. Những biến đổi mạnh

cũng là năm lần đầu tiên ĐHQGHN tổ chức lấy ý kiến rộng rãi
mẽ về lợng này chắc chắn sẽ kéo theo
của các nhà khoa học, các đơn vị để xây dựng tiêu chí, lộ trình
những thay đổi về chất trong các hoạt động
và giải pháp để đa hoạt động KHCN của ĐHQGHN nhanh
KHCN của ĐHQGHN trong những năm tiếp
chóng đạt trình độ, đẳng cấp khu vực và quốc tế.
theo.
Năm 2007, ĐHQGHN sẽ tập trung triển khai để đạt đợc
Một chủ trơng lớn ĐHQGHN đã và
2 mục tiêu lớn nhất đề ra là: Phấn đấu để ĐHQGHN có nhiều
đang tích cực triển khai là đẩy nhanh việc
công trình, sản phẩm KHCN tầm cỡ quốc gia, quốc tế và
ứng dụng các kết quả nghiên cứu vào thực
nhanh chóng đào tạo, xây dựng, bổ sung đội ngũ cán bộ khoa
tiễn, hớng các hoạt động đào tạo, nghiên
học đầu ngành, đầu đàn. Đây cũng 2 tiêu chí quan trọng nhất
cứu phục vụ thiết thực nhu cầu phát triển
để đánh giá và đầu t cho hoạt động KHCN của ĐHQGHN.
kinh tế - xã hội của đất nớc. Hoạt động
Bên cạnh đó, các giải pháp chiến lợc đợc tiếp tục thực khoa học và chuyển giao công nghệ phải
hiện là đầu t xây dựng các nhóm nghiên cứu mạnh, gắn với thích ứng với cơ chế thị trờng theo mô
việc tập trung tham gia giải quyết các nhiệm vụ khoa học hình 4 nhà: nhà nớc, nhà trờng, nhà
công nghệ lớn, quan trọng, nằm trong chiến lợc phát triển khoa học, nhà sản xuất và doanh nghiệp,

Số 191 - ra tháng 1/2007

21

Tổ chức - quản lý
đồng thời chú trọng đến việc đăng ký
và thực thi quyền sở hữu trí tuệ. Hiện
đại hoá quản lý hoạt động KHCN và
đổi mới cơ cấu, phơng thức hoạt
động các tổ chức khoa học công
nghệ. Kiện toàn quy trình tuyển chọn,
quản lý, đánh giá, nghiệm thu các loại
đề tài và chơng trình nghiên cứu
KHCN của ĐHQGHN; tiếp tục thực
hiện tin học hoá công tác quản lý các
đề tài dự án, trang thiết bị và triển
khai tin học hóa nguồn nhân lực
KHCN; bổ sung, hoàn thiện và xây
dựng những văn bản pháp quy để
quản lý các hoạt động KHCN ngày
càng khoa học, hiệu quả, đồng thời
tạo điều kiện thuận lợi nhất, tốt nhất
cho các đơn vị và các nhà khoa học;
khơi dậy những nội lực, tiềm năng về
con ngời, thiết bị ở mức tối đa để
phát triển KHCN. Trên cơ sở t vấn
của các hội đồng ngành/liên ngành,
ĐHQGHN sẽ đầu t trọng điểm cho
một số hớng công nghệ cao, nghiên
cứu cơ bản đỉnh cao của ĐHQGHN.
Năm 2007 sẽ là năm có những
bớc nhảy vọt về quy mô và hứa hẹn
những thay đổi lớn về chất lợng và
hiệu quả các hoạt động KHCN của

ĐHQGHN. Dới sự lãnh đạo của
Đảng uỷ, của Ban Giám đốc, cùng với
sự nhất trí và quyết tâm cao độ của
các đơn vị, của các nhà khoa học
thuộc ĐHQGHN, chắc chắn hoạt
động KHCN của ĐHQGHN sẽ phát
triển mạnh mẽ và đạt đợc nhiều kết
quả tốt đẹp hơn nữa, góp phần tích
cực và quan trọng vào sự nghiệp xây
dựng ĐHQGHN xứng đáng là một
trong những trung tâm đào tạo,
nghiên cứu khoa học và triển khai
ứng dụng hàng đầu của cả nớc.
N.Đ.Đ
(*) TSKH, Trởng ban Khoa học Công nghệ ĐHQGHN

22

bản tin đhqghn

Chúng tôi đã v đang nỗ lực không
mệt mỏi để đẩy nhanh tiến độ thi công
của dự án xây dựng ĐHQGHN tại Hòa
Lạc. Bằng trách nhiệm v tâm huyết của
rất nhiều ngời đặc biệt l những ngời
lm công việc trồng ngời, chúng tôi
muốn dnh tặng cho các thế hệ sinh viên
trong tơng lai một thnh phố đại học
sánh ngang với các nớc trong khu vực
v trên thế giới... , TS. Phạm Quang

Hng - Phó giám đốc ĐHQGHN phụ trách
công tác xây dựng tại Hòa Lạc đã chia sẻ
với Bản tin ĐHQGHN nh vậy.
Năm 2006 đã đánh dấu một bớc ngoặt
quan trọng với những thnh quả nổi bật trong
quá trình triển khai dự án xây dựng ĐHQGHN tại
Ho Lạc
ĐHQGHN đã tích cực làm việc với các cơ quan
của Chính phủ, các Bộ, Ngành và địa phơng để
tháo gỡ những vớng mắc phát sinh về ranh giới
địa chính giữa hai tỉnh Hà Tây và Hoà Bình, do đó
công tác kiểm đếm, đền bù giải phóng mặt bằng đã
cơ bản đáp ứng đợc yêu cầu phục vụ đầu t xây
dựng giai đoạn I của dự án. Tính đến cuối năm
2006, có gần 600ha đất đợc kiểm đếm và áp giá,
trong đó gần 500ha đã đợc UBND tỉnh Hà Tây
phê duyệt. Cơ chế thực hiện dự án đã đợc tháo
gỡ, Ban Quản lý Các dự án xây dựng tại Hoà Lạc
và Ban Quản lý Các dự án đầu t xây dựng huyện
Thạch Thất đang khẩn trơng triển khai công tác