DSpace at VNU: Tác động của phát triển không đều về kinh tế đến phát triển xã hội ở Việt Nam hiện nay

TAC DONG CUA PHAT TRIEN KHONG DEU VE KINH TE
DEN PHAT TRIEN XA HOI d VIET NAM HIEN NAY
•

•

•

Nguyen Xudn DUng*

Vai phuong Ihue phat Irien duge xac dinh la Ihyc hien e6 hieu qua eae muc
lieu kinh le - xa hoi, sy thong nhal giija phat Iriln kinh tl mot each d6ng diu vdi
phat trien xa hoi va theo d6 la each thuc quan ly phat triln xa hoi phu hgp la mot
yen ekx khach quan Irong qua Irinh d6i mdi cua Viet Nam hien nay, dac biet Irong
boi eanh loan cau boa va hoi nhap qu6c tl. Kit hgp phat trien kinh ll vdi phat trien
xa hoi d nuae la khong chi la ragt Irong nhirng ehu trirong quan Irgng, mot Irong
nhiing nguyen lac ehu yen Irong ehien luge phat triln kinh tl - xa hoi, khong chi thi
hien tinh dinh hudng nhan van irong nin kinh ll Ihi Iruong theo dinh hirdng xa hgi
ehu nghia, ma eon phan anh nhu cau phat triln xa hgi theo mo hiiih tiln bg, phu hgp
vdi giai doan phat trien raoi.
Nhfmg lac dgng lich cue ciia tang trucmg kinh tl ro rang la dilu khong phu
nhan, da tao dilu kien Ihuan Igi cho xa hgi ngay cang 6n dinh va phat triln, nhmig
Irong nhilu trudng hgp, sy phat triln khong diu vl kinh ll thai gian qua, nhu la mat
irai cua tara huan chuong, da mang lai khong it he qua lieu eye, dal ra nhilu vSn dl
eh\ sdm giai quyet, neu khong muon dl tir do phat sinh sy hk 6n va anh hudng din
qua trinh phat trien xa hgi a nude la.
1. Tinh trang phat trien khong deu ve kinh te 6" Viet Nam thoi gian qua
Sau 25 nam lien hanh cong euge doi mdi dal nude, Viet Nam da dal duge
nhijng thanh tyu quan Irgng Irong eae mat cua ddi song kinh tl - xa hgi, tu mot
irong nhijng quoc gia ngheo nhal chau A khi bat dm. ehuyin d6i nin kinh 16 Ird
thanh mot quoe gia c6 Ihu nhap Irung binh a muc lh2p vao nam 2009. l'6c do tang

trudng GDP giai doan 1991 - 2010 dal muc binh quan 7,4%/nam, rieng giai doan
2006 - 2010 la 6,9%, do bi lac dgng raanh me cua eugc khung hoang lai ehinh - tiln
te loan cau nam 2008. GDP binh quan dau ngudi theo gia Ihye tl tang 125 \k\, tir
9,8 USD nam 1990 len rauc 1.224 USD nam 2010 (WB, 2011). Ty le ngheo giara
tir 58% nara 1993 xu6ng 14,5% nara 2010 (tinh theo chu§n cua TCTK VN va WTi).
PGS.TS., Nha xuat ban Khoa hoc xa hoi.

138


TAC DONG

CUA PHAT TRie'N KHONG D^U V£ KINH TE...

16ng v6n dau tu loan xa hgi theo gia thye le nara 2010 tang 11,5 Ian so vai nara
1995, kiin ngach xuk nhap khau hang boa va dich vy theo gia thye te (giai doan
1990 - 2009) tang 28,5 \kn va dal 64 ly USD... Cac ehinh sach phat triln kinh tl thai
gian qua ehinh la nguyen nhan giup nen kinh te nude la tang trudng nhanh, lac dgng
inanh me din phat triln xa hgi. Theo d6, cho phep Nha nuoc buy dgng duge eae
nguon lye de tang dau tu cho phat trien xa hgi.
Trong qua trinh triln khai thye hien eae ehu Iruong, ehinh sach cua Dang va
Nha nude ve phat trien kinh tl - xa hgi, ragt s6 dia phuong, bg nganh, doanh
nghiep, kl ea ngudi dan do lap Irung cao do cho phat trien kinh te, khong luong bet
hau qua cua nhirng kl hoach ehu quan duy y chi nen da xuat hien tinh trang phat
triln khong dIu vl kinh tl. Theo do, tinh trang nay da lac dgng khong nho den
nhilu ITnh vyc trong qua trinh phat trien, den raoi trudng va chat lugng s6ng, hang
loal vhn dl xa hgi da ehua duge quan tara dung rauc, gia tang bat binh dang trong
xa hgi mot each nhanh chdng, finh trang phan boa giau ngheo giira eae vung mien,
giua cac tSng lap dan eu... Phin Idn ngudi lao dgng it duge hudng Igi tir tang
trudng kinh tl, he lh6ng cham s6c sue khoe va y te cgng dong eon nhilu van de can

duge xera xet, dSu tu cho giao dye th4p, nan thit nghiep c6 xu hudng tang... thi
hien d ragt so van de sau:
Thir nhdt, tdc dgng din ehuyin dich ea cau kinh ti. Co ekx vimg kinh tl duge
xac dinh la ragt v§n dl Irgng dilra trong ea ekx cua nIn kinh tl, va c6 quan he trye
tilp dCn muc lieu phat triln can d6i tren dia ban ea nude. Sy khae biet vl cac dieu
kien, ngu6n lye cua sy phat fiiln kinh tl - xa hgi la ragt trong nhirng nguyen nhan
lao ra sir chenh lech ve dieu kien, ea hgi phat trien giira cac viang. Do c6 Igi the ve
eae dilu kien, ngu6n lye ck\ thill cho sy phat trien nen ragt s6 dia phuong c6 nhilu
CO hgi phat triln ban, din din t6e do kinh tl tang trudng cao ban cac khu vyc khae,
nguge lai t6c do tang trudng Ihap hon a radt s6 dia phuong, nhal la vimg nong thon,
mien nui.
Vdi eae myc dich khae nhau va do thilu nhijng tinh loan khoa hgc nen trong
qua fiinh phat trien kinh te - xa hgi eae dy an da duge trien khai Iran Ian, thilu figng
dilm, khong hieu qua, khong sat nhu ekx thye tl. Chang ban, tai Tp. H6 Chi Minh,
finh din Ihang 9 nam 2012, da eo 1.166 dy an, trong do c6 195 dy an da hoan thanh
ehilm 16,7%, s6 con lai la dy an dang triln khai, ehua triln khai va tara ngimg'. Ty
le hoan thanh dy an M p keo theo ty le "treo" eung xk cao, va ngudi dan lai dinh eu
eung hi "treo" v6 thai ban theo dy an... Trong khi eae eo quan quan ly nha nude
van cu thdm dinh, phe duyet, cAp phep va hau qua la dy an "treo" khap ea nude, gay

1. Bao Lao dgng, s6 234/2012
139


VIET NAM HQC - KY YEU HQITHAO QUOC TE LAN THlT TlT

lang phi Idn. Dilu nay vira khong lao ra duge nhilu viee lara nhu raong dgi, lai vira
ehua hoan thanh dh dua vao su dung, nlu eo hoan thanh de dua vao su dung thi hieu
qua lai rat kera.
Mat khae, viee thu h6i dai phye vy cho phat fiiln kinh tl lai ehua tinh loan da\'

du din dien tich dk cho eae yen ekx khae, nhu: quy dk danh cho xay dung nha
cong vy cho giao vien, ky tiic xa cho sinh vien, benh vien, trudng hgc, tram y tl, cac
thill che van boa, nha d cho ngudi ngheo, nha d xa hgi gap kha nhilu kho khan. Dy
kien den nam 2015 mdi eo khoang 60% sinh vien Ihugc eae eo so dao lao va 50%
cong nhan lao dgng lai eae khu cong nghiep duge dap ung chd d - du la ty le vk
thip nhung hien ty le nay radi chi dal khoang 20 - 22%. Theo bao cao cua nganh
giao dye, dl dal dien tich cua cac trudng chuin qu6c gia d Ha Ngi, rieng he mhm
non va pho thong eon ckn 1.500 iighin met vuong dk cho 8 quan ngi thanh; con dl
dal dien fich trudng chuSn qu6c gia cho he ph6 thong d Tp. H5 Chi Minh cdn 4.874
nghin raet vuong dal...
Sy phat trien khong dong bg cua eo so ha tang cho giao thong van lai, dich vy
dien, nuoc, buu ehinh - vien thong, dich vy lai ehinh ngan hang, bao hiliii... da lam
giara hieu qua ciia viee van chuyen va luu thong hang boa tir noi san xuk din thi
trudng lieu thy, anh hudng den cac ITnh vyc ciia nen kinh tl cGng nhu lac dgng din
phat trien xa hgi. K^o theo sy suy giara cua loan bg kh6i dich vy noi ehung trong eo
cau GDP, lac dgng true tiep den khu vyc kinh te tu nhan, nhal la ban buon, ban le
va cac binh thire dich vii ea nhan khae - day la lye lugng lao dgng khong chi ty cai
Ihien eugc song ciia ban than hg, raa con gop phan quan trong vao sy 6n dinh xa
hgi. Co sd ha tang yeu kera ehua dap ung duge nhu eSu di lai phue vu cho viee trao
doi hang hoa, dich vu, thong tin va van boa gifia cac vung trong ea nude nen hieu
qua kinh te ve dai ban khong chi gap nhilu ban chi, raa con tao ra sy thilu lien kit
cua mot bg phan dan cu doi vdi phan con lai cua xa hgi, c6 the dan den sy eo lap ve
mat xa hgi va anh hudng den on dinh xa hgi.
Trong khi ty le dau tu GDP c6 xu hudng ting len, nhung hieu suit dau tu duge
do bang he so gia tang v6n dau tu (tu ban)/dau ra (Inerumental Capitol Oulpout
Ratio-ICOR) eung tang cao. Viee su dung von dau tu dem lai hieu qua kinh le thap
the hien r5 qua sy tang nhanh cua he so ICOR, trong khi toe do doi mdi cong nghe
con cham, khien cho kha nang di chuyen lao dgng tir khu vyc nong nghiep sang khu
vorc cong nghiep va dich \ai cang kho khan hon. Hon nira, eo cau dau tu c6 phan
chech huong sang phia eae nganh tham dung von ban la nhOng nganh tham dyng

lao dgng, nhal la doi vdi khu vyc doanh nghiep Nha nude.
Co the noi, sy dich chuyen cham cua ea cau lao dgng - den rauc tro thanh
nghich ly (dau tu Idn, tang Iruong cao nhung it tao viee lam mdi), he qua true tiep
140


TAC DONG CUA PHAT TRIEN KHONG DEU VE KINH TE.

ciia ehinh sach nganh ihien lech: uu lien phat triln nhOng nganh diing nhilu v6n
Ihay vi diing nhieu lao dgng. Trong chiln luge eo cau (Iriie ehinh la ehiln luge dSu
tu nlia nuae), tu duy phat trien dya tren Igi Ihl so sanh ehua chi ph6i qua trinh
hgach dinh ehinh sach, trong do lao dgng - ragt ylu 16 then eh6l, quy It dinh filn
trinh eo cau eon bi xera nhe. Theo uoe tinh, V2 lye lugng lao dgng cua Viet Nara
hien nay van Ihara gia vao eae boat dgng nong nghiep nang suit thip va viee lara
phi ehinh thuc ehiem khoang 2/3 t6ng s6 viee lain. Ty le lao dgng dl hi l6n thuong
da tang iir 61% nam 2009 len 67% nara 2012. Trong khi do, ban than sy Iri Ire cua
ehinh ca cau kinh le nong Ihon - kel qua cua sy phat triln khong dIu vl kinh tl.
Cling ehua lao ra duge mot khu vyc phi nong nghiep du raanh dk. c6 thi hSp thy mot
phan lao dgng ngay trong khu vyc nay.
Qua trinh chuyen dich tu dal nong nghiep sang rauc dich cong nghiep h6a va
lien trinh do thi h6a mot each nhanh chong da dan den tinh trang, kl tir nam 2001
den nay, moi nam eo khoang 100 nghin heeta dat nong nghiep bi mk di. Trong giai
doan 2005-2010 viee chuyen dich nay da anh hudng den khoang 3 trieu ngudi dan,
huge hg phai di ddi hoac bi dao Ion eugc song. Chi tinh rieng viee nhudng dk cho
xay dyng khu cong nghiep da anh huong den viee mat tu lieu san xuk va rail viee
lara nCing nghiep. Lay dal nong nghiep dh xay ra6i khu cong nghiep (binh quan
khoang 237 hce-ta) se lara khoang 2.400 din 3.000 ngudi mk viee lara nong
nghiep. Thye trang nay la nguyen nhan ehinh cua 53%) s6 dan hi thu h6i dat c6 thu
nhap giara so vdi truae. Trung binh ra6i hg dan hi thu h6i dk c6 1,5 lao dgng roi
vao tinih trang khong eo viee lara, raoi hee-ta dal san xuat nong nghiep bi thu h6i e6

tdi 13 lao dgng raat viee lara, rieng Ha Ngi la 20 lao dgng, phai fim each ehuyin doi
nghe n ghiep. Co the noi sy raat raat Ion nhai, trong trudng hgp nay, d6 la raoi phan
Idn dan cu nong thon, so vdi giai doan Irudc khi thu hoi dat, san xuat kera hieu qua,
thu nhap it ban, ngheo hon va raat kha nang tao ra nhfing sinh ke on dinh ben virng,
trong khi ragt so ea nhan va nhora khae lai duge hudng Igi. Mat khae, nhu mot he
luy tat yeu, tinh trang that nghiep, thieu viee lara tang khong chi, anh hudng den thu
nhap sue mua e6 kha nang thanh loan giara, lac dgng den tang trudng kinh te, raa
eon lam phat sinh va gia tang te nan xa hgi. Day la ragt trong nhirng nguyen nhan
can ba.n dan den tranh chap dal dai, xoi mon nghiem trgng den sy on djnh xa hgi,
chi tinh trong 6 Ihang dau nam 2012, 90% tren long so 5.326 don thu khieu nai raa
eae eo quan cong quyen nude la nhan duge c6 lien quan den van de dat dai.
Dieu dang luu y la, Nha nuae c6 ehu Iruong dao tao nghe cho nhfing lao dgng
Ire tliugc cac dy an can thu hoi dat cua dan, giiip hg nhanh chong kiera duge viee
lam radi on dinh eugc song, luy nhien, viee dao lao dien ra khong bai ban, khong
cap nhal va thieu tinh ehien luge va ke hoach cy the. Vdi tinh trang dao tao nghe

141


VIET NAM HOC - KY YEU HOI THAO QUOC TE LAN THU TU
nhu vay, ngudi lao dgng duge dao tao ra se kho raa dap ijrng duge yeu can cua :hi
trudng lao dgng. Do do, cong viee radi cua ngudi lao dgng bi thu hoi dat khong c6
tinh on dinh cao'.
Thir hai, tdc dgng den tdl nguyen mdi trudng. Moi Iruong va sy phat trien c6
moi quan he chat che vdi nhau, trong do raoi Iruong la dia ban sinh song ciia can
nguoi, la noi ehua nguon tai nguyen Ihien nhien tao thanh doi lugng cho viee san
xuat ra cua cai vat chat, noi hap thy phan buy phe thai cua qua trinh san xuat va sinh
boat cua con ngudi, con phat trien xa hgi la viee eon ngudi lay tir raoi trmmg tu
nhien cac nguon lai nguyen vdi tu each la doi lugng cho viee san xuat ra cua cai vat
chat cho con ngudi va cho xa hgi"". Vi the, dual lac dgng eua phat trien kinh le da

lara bien doi moi trudng ty nhien. Den lugl no, sy bien doi do lai lac dgng xau den
phat trien xa hgi. Phat trien kinh te hien nay ehu yeu lap Irung vao nhirng cong irinh
mang lai Igi ich trye tiep, con viee dau tu nham lai tao cac nguon lai nguyen tbien
nhien va bao ve moi trudng ehiem ragt ly le rat thap.
Dae Irung cua nen kinh te Viet Nara la nang ve nong nghiep va trinh do san
xuat thap, phuong thuc san xuat lac hau nen phan Idn hanh vi kinh te cua cgng dong
chii yeu la dya vao inoi Iruong ty nhien. Phat trien kinh le luon eo moi quan he phu
Ihugc Ian nhau va Irong nhieu trudng hgp la quan he mau thuan, bat hgp ly, \a\
nghTa la hgal dgng kinh tl cang c6 hieu qua, lac hai ciia no doi vdi moi trudng sinh
thai cang km. Phat triln thuy dien a Tay Nguyen la mot vi du ve "tham hga" moi
Iruong. "lay Nguyen eo 278 dy an Ihuy dien vdi long cong sual gan 7.000MW
duge phe duyet, trong do 84 dy an dang van hanh, 50 dy an dang xay dimg, 87 dy
an dang nghien ciju. Rieng cac dy an dang van hanh d6ng gop khoang 20% long san
lugng dien qu6e gia, nop ngan sach 1.800 ly dong thue va phi cac loai. Song he luy
vl moi trudng, xa hgi tir cac dy an nay eung ngay mgl nghiem trgng hon va di hai"".
Theo s6 lieu th6ng ke ciia 5 finh Tay Nguyen, loan viing eo 163 cong trinh thuy

1. Ty le lao dong mk dat duge doanh nghiep (nhan dk) dao tao a Ha Ngi la 0,01%, Ha Tay:
0,02%; Hai Phong: 0%; BSc Ninh: 0%. Trong khi do, lao dgng do Nha nuae dao tao nghl
cho nong dan viing mat d^t eung khong dang ke: Ha Noi: 0,01%; Hai Phong: 0%.; B§c Ninh;
1,2%); Ha Tay: 0%). Ty le lao dong do gia dinh tu dao tao c6 cao hon nhung eung con xa so
vai yeu c§u tao viee lam m.ai phi nong nghiep: Ha Noi: 0,9%); Hai Phong: 0,01%; B5e Ninh:
0,3% va Ha Tay: 0,09% (theo Nguyen Sinh Cue (25/8/2008). "Phat trien khu cong nghiep vung
Dong bang song H6ng va van de nong dan mat dat nong nghiep". Truang Dai hgc Xay dung, tai dja
chi hhtp://www.bmktcn.conv'index.php?option=com_content&task=view&id=] 613<emid=217).

2. Ha Buy Thanh, Le Cao Doan (dong chCi bien), Vdn de moi truang trong phat trien xd hoi v
qudn lyphdt triin xd hgi theo hudng bin virng a Viet Nam, Nxb Khoa hoc xa hoi, Ha No
2011,tr.233.
3. Bao Lao dgng so 243/2012.

142


TAC D O N G

CUA P H A T T R I E N K H O N G O'eu VE KINH TE...

dien lam anh hudng den 25.300 hg dan, trong d6 5.650 hg phai di ddi. Cac thuy
dien nay eung ehiem dung 425hee-la dk a, ghn 23.00 hee-ta dat san xuat, khoang
17.000 hec-la rung ly nhien... vi the, khong chi ngudi dan mat dat hi ngheo, raa
hang nghin hg khae eung ngheo dan.
Do theo duoi Igi ich xuat khau, nhieu vung da pha rirng trong ea phe hoac pha
ririig ngap nude nuoi loin, khai Ihae tai nguyen bira bai, chat thai ciia cac khu cong
nghiep, lang nghe, nan chay rirng, pha rirng... Kel qua la moi Iruong ly nhien bi
xuong cap d nhieu noi gay ra lii lut. Id quyet d raien nui va vimg rirng ngap man;
bien Ian, man hoa, sal Id bd bien; muc do xuong cap cua tai nguyen dk, 6 nhilm
nguon nuae va bao ton nguon nude kera hieu qua qua rauc tai nguyen sinh hgc, 6
nhieni moi trudng e6 dau hieu gia lang vai finh chdl va mue do ngay cang nghiera
trgng; lugng di-6-xit eac-bon thai ra tinh tren dau ngudi tang gap doi trong thai gian
qua, gay Ihiel hai Idn ve kinh le va anh hudng xau den sue khoe cua nhan dan... boat
dgng gay 6 nhiein dat trong trgt va nguon nuae tudi lieu, 6 nhiein cac viing nuae
van diing nuoi trong thuy san, dan den san lugng thu hoach tir cay tr6ng va nuoi
trong, danh bat Ihiiy san eo the giara di, lara giara thu nhap cua ngudi dan xung
quanh khu cong nghiep' la mgl vi du diln binh.
I'hye trang can kiet lai nguyen, suy thoai moi trudng noi tren - bilu hien ciia
sy phat trien khong ben virng ve raat sinh thai da lac dgng xau den viee nang cao
chat lugng song ciia eon ngudi, neu xet ve chat lugng raoi trudng song. Day la he
qua ciia sy phat trien kinh le "nong vgi" khong tinh den kha nang dap ung ciia cac
nguon Icii nguyen Ihien nhien, khong tinh den kha nang dong boa va sue chiu dyng

ciia raoi trudng, theo d6, doi lugng chiu anh hudng dau lien va nang ne nhal la con
ngudi. "Thye le cho thay, viee raoi trudng hi hiiy hoai va doi ngheo dudng nhu la
cai vong luan quan. Ngudi dan thieu an thi khai Ihae triet de tai nguyen Ihien nhien,
bao gom ea tai nguyen rung, lai nguyen dat va lai nguyen nude. Khi eae nguon tai
nguyen nay can kiet do tbien tai bao lii, ban ban va do tac dgng cua con ngudi thi
ganh chiu hau qua truoc bet ehinh la ngudi dan ngheo". Nhu vay, sy ton tai ciia
ban than eon ngudi dal trong moi quan he vdi sy phat trien kinh te - xa hgi dang bi
de dga bdi ehinh cac boat dgng ciia eon ngudi trong qua trinh phat trien khong deu
ve kinh le.
Thir ba, tao ra suphdn hoa gidu ngheo. Khoang each giau ngheo trong xa hgi
duge the hien qua nhieu binh thuc khae nhau, nhu: thu nhap, chi lieu, hudng thy cac

1. Huong Giang (14/10/2010). "Nuae thai a khu cong nghiep Hung Yen hanh dan". Bao Tdi
nguyen va moi truang. Tai dia chi />CatelD=24&lD=89979&Code=SRQAC89979 (truy cap ngay 02/01/2011).
2. Ha Hay Thanh, Le Cao Doan (dong chii bien), Sdd, Ir. 244.

143


VIET NAM HOC - KY YEU HOI THAO QUOC TE LAN THU TU

lien ich y le, giao dye, van h6a; con doi vdi eae qu6c gia, cac vung va eae dia
phuong thi hien qua chi so phat trien eon ngudi (HDI) hoac ehi s6 phat triln tbien
nien ky (MDG). Cung vdi viee xuat hien nhfing ngudi lam giau ehinh dang duge xa
hgi ton vinh va khuyen khieh, da xuk hien hien lugng giau len nhanh chong ciia
mgl so ngudi bang cac thu dgan bat ehinh hoac do Igi dung so hd cua phap luat, sy
ehua hoan Ihien eua eo che kinh le moi... Nguge lai, trong xa hgi dang Idn lai eugc
song ngheo kho cua mgl so khong nho ngudi lao dgng that nghiep do khong c6 viee
lara, do khong eo kha nang eanh tranh hoac do nhilu nguyen nhan khae nhau... din
den khoang each giau ngheo ngay cang doang rgng'.

Viet Nam duge danh gia la quoe gia dal nhieu thanh tyu trong cong lac ch6ng
doi ngheo, va van biet rang sy phan hoa giau ngheo trong phat triln kinh IC thi
trudng la dieu khong tranh khoi. Nhung tren thye tl, chenh lech giau ngheo phan
anh sy bat binh dang trong xa hgi ngay cang tang, theo s6 lieu ciia Bg Lao dgng,
Thuong binh - Xa hgi, trong vong 8 nam, khoang each 20%) nguoi ngheo nhfit va
20% ngudi giau nhai da tu 4,2 Ian lang len 8,9 \k\. Tinh trang gia tang khoang each
giau ngheo dang lac dgng den tat ea cac ITnh vyc eua ddi s6ng xa hgi Ihl hien d sy
chenh lech ve thu nhap; tinh trang that hgc, bo hgc cua so dong con em cac gia dinh
ngheo; viee tra lien cho eae dich vu eo ban nhu kliani chiJa benh, an sinh, nha a...
Nhora ngudi ngheo hi benh tat nhieu gap hai lan nhora ngudi giau. Con cai ciia
nhom ngheo duge hgc nghe tir trung cap Ird len, 11 lan it ban con cai ciia nhom
giau... Ngudi ngheo mat dSn co hgi duge hudng cac phiic Igi xa hgi nhu y tl, giao
dye, hudng thy van hoa. Llg suy giani niera tin vao cong ly, cong bang. Tinh trang
that hgc lam cho chat lugng lao dgng khong dap ung duge yeu cau cong nghiep
hoa, hien dai hoa, anh huong doi vdi sy phat trien ben vung cua dll nuoc'^. () goc do
nao do, day la nguyen nhan khoet sau mau thuan giira eae giai thng trong xa hgi va

1. Tien Phong online, ngay 08/7/20II. Theo ket qua eugc khao sat muc song ho dan cu ciia
Tong cue Thong ke, trong nam 2010 thu nhap binh quan mot nguai/thang ciia nhom hg giau
nhat gap 9,2 lan thu nhap ciia nhom ho ngheo nhal, tang so vai cac nam truac. Trong khi thu
nhap binh quan eua nguai Viet Nam dat 1,387 trieu dong/nguai/thang, thi nhom ngheo nhiii
moi thang mot nguai chi thu nhap 369.000 dong, con thu nhap trung binh ciia nhom giau
nhat len tai tren 3,4 trieu dong. Khoang each nay dang gian ra ngay cang lan.
Theo Vien Nghien cixu Quan ly kinh te trung uang, ket qua dilu tra hg gia dinh nong thon
nam 2010 tai 12 tinh tren ca nuae, thi ngay trong nhUng gia dinh nong thon, gian each giau
ngheo ngay cang rong. Khong chi giua do thi va nong thon, ma ngay trong cac vung que,
chenh lech giau ngheo eung ngay cang tang. Muc thu nhap binh quan thap nhat la Quang
Nam vai trung binh 42 trieu dong/hg/nam, tiep den la Lai Chau 46 trieu dong/ho/nam, cao
nhat la Long An vdi 114 trieu dong/ho/nam.
2. Bao Lao dgng, ngay 10/10/2012.

144


TAC O O N G

CIJA P H A T T R I E N KHONG DEU VE KINH TE.

khi vugl qua gidi ban hgp ly eua ehung se c6 the gay nen nhijng bat 6n dinh, lieu
cue va xung dot xa hgi. Noi each khae, nhung lac dgng cua phan ling xa hgi lac
dgng den tu ludng, tain ly, niem tin vl cong bang xa hgi - ragt khai niem v6n gin
b6 vdi mo binh ehu nghTa xa hgi Irude day, e6 the gay nen lain ly bit man trong mgl
bg phan ngudi dan va ehua dyng nguy ea dan den nhung cang thing xa hgi. Dilu
nay ciing dong nghTa vai gia tang sy bat binh ding trong xa hgi.
Nhfing ton lai ban che tren day do nhieu nguyen nhan ehu quan va khach quan
khae nhau, nhung ehu yeu do ragt so nguyen nhan sau:
Mot Id, nhan thuc ve raoi quan he giiJa phat trien khong dIu vl kinh tl va phat
trien xa hgi ehua duge hieu mot each dly du va khoa hgc, vi vay eon nhilu khilm
khuyet trong moi trudng phap ly, trong quan ly kinh tl va quan ly xa hgi. Chinh
sach phat trien kinh te ehua gan kit, 16ng ghep loan dien vdi chinh sach phat triln
xa hgi. Cae ehinh sach phat trien kinh tl - xa hgi thilu d6ng bg. Chua c6 moi trudng
eanh tranh binh dang va minh bach.
Hai Id, a ragt so noi trong chi dao dilu hanh chi quan tara din cac chi lieu
lang trudng kinh te, coi nhe eae yeu cau lien quan din phat triln xa hgi, eo bilu hien
buong long cong lac quan ly nha nude, thieu kien quyet trong viee xii ly vi phara
phap luat ve bao ve moi trudng.
£a la, eae dinh che phap luat chua thye sy duge tuan thii nghiera ngat nen de
nay sinh lieu eye, tao nen mgl nh6m nho nguoi c6 muc thu nhap cao qua muc thye
te, dan den tinh trang phan tang xa hgi ragt each inanh rae. Vin dl lac dgng xa hgi
cua qiaa trinh do thi hoa va phat trien khu cong nghiep...chua duge quan tara dung
rauc, clanh gia day du de eo ehinh sach va giai phap phu hgp.

Bon Id, .. ."ly luan ehua giai dap duge mgl s6 van de cua thye tiln d6i mdi va
xay dimg chii nghTa xa hgi d nude la, dac biet la trong viee giai quyet eae m6i quan
he giu-a toe do tang trudng kinh le va chat lugng phat triln; giira tang trudng kinh tl
va lliyc hien cong bang xa hgi; giira ddi mdi kinh tl va doi moi ehinh tri; giiJa d6i
radi vai on dinh va phat trien; giira doc lap ty chii va ehu dgng, tich eye hgi nhap
kinh 16 quoe le".'
Nhu vay, phat trien khong deu ve kinh le thai gian qua da lac dgng khong nho
den thu nhap cua nguai lao dgng, xuat hien tinh trang doi ngheo d nhilu noi, chenh
lech niiie song giOa nong thon va thanh thi ngay cang Ion, sue ep viee lara va thil

Dang Cong san Viet Nam, Vdn kien Dgi hgi dgi bleu todn quoe lan thir X, Nxb Chinh trj
quoc: gia - Su that, Ha Noi, 2005, tr. 69.
145


VIET NAM HOC - KY YEU HOI THAO QUOC TE LAN THlT TU

nghiep ngay ragt gia tang da lac dgng den cac van de xa hgi va raoi Iruong, di
nguge lai raye lieu cua cong eugc cong nghiep hoa, hien dai hoa dat nuoc.
2. Giai phap han che sy phat trien khong deu ve kinh te den phat trien xa
hgi o" nuo'c ta hien nay
Chien luge phat trien kinh le - xa hgi giai doan 2011-2020 da duge Dai hgi lan
thu XI ciia Dang la xac dinh den nam 2020, nude ta ve co ban tra thanh mgl nude
cong nghiep theo huong hien dai, trong do, lien trinh cong nghiep hoa, hien dai hoa
khong ehi la nhiem vy phat trien kinh le, raa eon la nhiein vy phat trien xa hgi va
quan ly phat trien xa hgi ragt each ben viing. Tir kinh nghiera eua mgl so quoc gia
trong qua trinh phat trien', can lien hanh ragt he thong cac giai phap dong bg, ho trg
lan nhau ve eo che, chinh sach... nhara giara thieu tdi rauc co the nhfing lac dgng lieu
eye eua phat triln khong deu ve kinh te den phat trien xa hgi a nuae ta, bao gom:
Mot Id, kit hgp hdl hod giua tang trudng kinh te vd phat trien xd hgi, day

mgnh chuyen dich ca cau kinh te mot cdehphii hgp vdi ehien luge phat trien kinh te
- xd hgi dat nude
Ngay nay, tang truang kinh te la doi hoi tat yeu, nhimg neu phat trien khong
deu ve kinh le se anh hucVng nghiem trgng den phat trien xa hgi, dan den nhfmg bat
on trong xa hgi, tham chi tao ra sy phan eye, nay sinh nhirng mau thuan xung dot xa

1. Bai hgc kinh nghiem sau horn 30 nam lien hanh cai each ma cua cua Trung Quoe la thuc
hien chinh sach tap trung cao cho tang truang kinh te va tren thuc te nen kinh te da phat trien
vai toe do ngoan muc. Tuy nl ien, Hgc thuyet phat trien kinh te hai hoa cua Trung Quoe cho
rang su phat trien kinh te cua hg dang ngay cang tra len khong deu, vai nhung tac dong den
moi truang va chat lugng song, hang loat van de xa hgi da khong dirge quan tarn, gia tang
bit binh ding trong xa hgi mot each nhanh chong... Tinh hinh xa hoi tra nen cang thang,
anh huang den qua trinh phat trien kinh te - .\a hgi truac mat va de doa su phat trien kinh te
ben virng. Do do, Nghi quyet Hoi nghi Ban Chap hanh Trung ucrng 3 (khoa XVI) cua Dang
Cong san Trung Quoc da xac dinh rang, phai coi con nguai vira ia dgng luc, vira la muc tieu
ciia su tiln bg; xuat phat tir Igi ich can ban ciia quan ehung nhan dan de xay dung ehinh sach
phat trien kinh tl - xa hoi. Theo do, trong chuang trinh nghi su cua minh, Chinh phu Trung
Quoc da rat quan tam den giai quyet van de phat trien kinh te khong deu, tich cue thuc hien
nhirng bien phap nhSm giam bat nhung mau thuan gay gat giixa tang truang kinh te vai cong
bing xa hoi: ehuyin chinh sach uu tien cao do cho tang truang kinh te sang uu tien cho dam
bao cong bIng xa hgi, thuc hien viee kit hgp tang truang kinh te vai cong bang xa hoi. Nha
nuae ehuyin trgng tam tu phat trien kinh te, sang giai quyet cac van de xa hgi nhu khic
phue tinh trang ngheo doi, sir tut hau vl y tl, giao due, nan that nghiep... Ngan sach nha
nuae tang cho eae dich vu cong cong, cho he thong an sinh xa hgi. Chinh sach uu lien phat
triln nong nghiep, nong thon duge trien khai rong khap... Dac biet, Trung Quoc da chii y
ngay cang nhilu ban dli vai viee phan chia lai san phim xa hoi, gop phan vao viee phat
trien xa hgi mot each hai hoa.

146

TAC D O N G

CUA P H A T T R I ^ N K H O N G DfeU VE KINH TE..

hgi, can Ird sy phat trien kinh le, ddng thai khdng dam bao duge sy phat triln theo
hudng ben vung. Nguge lai, mudn phat trien xa hgi ragt each tot dep phai hudng
vao sy phat trien kinh le, lao dgng lye cho sy phat trien kinh le.
Vi vay, Irudc bet phai ddi radi tu duy ve phat trien, chuyen tir tu duy phat triln
lay tang trudng, phat trien kinh te lain trgng tara sang phat trien ben viing, trong
quan he bat kip vdi lien trinh phat trien hien dai tren the gidi phii hgp vdi finh dac
thu trong phat trien eua dat nude. To ehue nghien euu ly luan ragt each khoa hgc
lam ca sd cho mgi ehu truang, chinh sach phat triln dat nude, trong dd phat trien
kinh Ic phai dal trong mdi luong quan vdi phat trien xa hgi. Nha nude khdng ehi lap
trung xay dyng raoi trudng phap ly, de ra nhfing ehinh sach, che tai eu the dl dieu
liet va ban che anh hudng eua qua trinh phat trien khong deu ve kinh te, raa eon can
nang cao nhan thuc cho ngudi dan ve radi quan he qua lai giira phat triln khdng deu
ve kinh le va phat trien xa hgi... Trong radi ke hoach, chuang trinh phat trien kinh le
- xa hgi phai lay hieu qua kinh te va hieu qua xa hgi lara thude do, va ".. .Mdi bude
lang trudng kinh le phai gop phan lao ra tien de va dieu kien cho lien bg va cong
bang xa hgi; nguge lai, radi thanh tyu eua tien bg va cong bang xa hgi phai Ird
thanh dgng lye cho tang trudng kinh te".'
Phat triln khdng deu ve kinh te trong nen kinh te thi trudng dinh hudng xa hgi
chii nghTa, eung vdi mat trai eua eo che thj trudng da phat sinh nhieu van de xa hgi
hue xiie va phan Idn lai lap trung d nong thon, tat yeu dan den nhiJng lac dgng ddi
vdi phat trien xa hgi, do vay can ed sy can thiep tich eye tir phia Nha nude. Nhung
sy can thiep eua Nha nude ehi ed hieu qua klii dya tren thye lye ciia nen kinh te va
lao dgng lye cho sy tang trudng kinh te. Nha nude can ed nb&ng bien phap tich eye,
hieu qua, lap trung hd trg phat trien co sd ha tang de tao viee lam va tang nang suat
lao dgng ve dai ban, ket hgp giai quyet viee lam tai cho vdi viee phan bd lai lao

dgng, song song vdi van de phat trien kinh le, tao nen cong bang xa hgi trong qua
trinh phat trien.
Nha nude can thay ddi tu duy trong dieu hanh kinh te, ed quy hoach, ke hoach
eu tie, phu hgp de dinh hudng phat trien, phan bd va su dyng hgp ly eae nguon lye.
Tao ra co hgi, djnh hudng phat trien kinh te theo co che thi trudng, gan cac virng
chan phat trien vao qua trinh phan cong lao dgng xa hgi, thye hien chuyen dich co
cau kinh te theo hudng cong nghiep hoa, hien dai hda. Ddng thai, cd ehinh sach
dili: lilt hgp ly de giara dan sy raat can ddi ve cac dieu kien, co hgi va trinh do phat

1. Piam Xuan Nam (ehu bien): Triet ly phat trien a Viet Nam - may vdn de cot yeu, Nxb Khoa
hoc xa hoi, Ha Ngi, 2008, tr. 535.

147


VIET NAM HOC - KY YEU HOI THAO QUOC TE LAN THU TU
trien giira eae thanh phd, do thi vdi eae vung, khu vyc cham phat triln. Qua dd, buy
ddng liem nang da dang, the raanh eua lung vung, gia tang ngi lye qude gia dl giai
quyet eae van de xa hgi, xay dyng eugc song am no, hanh phue cho tat ca mgi
ngudi, mgi vung. Dae biet, can nhan thuc va danh gia dly du vl vIn dl minh bach
va cdng bang trong qua trinh chuyen dich dat dai.
Dau tu lao lien de cho sy ra ddi va kich Ihieh sy phat triln ddng bg eua cac
loai thi trudng. Ddi vdi nhirng vung kinh le chain phat trien, kinh te ly cap ly luc
con phd bien, nhat la viing ddng bao dan toe thieu sd va raien nui, can dIu tu manh
cho xay dyng ket cau ha tang. Xay dyng he Ihdng giao thong thuan Igi tao dilu kien
cho giao luu hang hda giua cae viing, xay dyng ehg hoac trung lara thuong mai dh
cd noi trao ddi, mua ban hang hda. Ddi vdi nhirng vung kinh le va thi trmmg phat
trien nen tap trung phat trien dich vy va dinh hudng thj trudng. Chu dgng lao mdi
trudng vT md va khuyen khieh mgi thanh plmn, mgi ngudn lye tham gia phat trien
kinh le - xa hgi. Thye hien nhal quan ehinh sach phat trien nen kinh le nhieu fiianh

phan la dieu kien lien quyet.
Hai Id, bao ve vd cdl thlen mdi trudng phdl duge col Id mot yeu to khdng the
tdeh rdl eua qud trinh phat trien kinh te - xd hgi
Phat trien kinh le la sy bieu hien lap trung cua mdi quan he qua lai giira phat
trien xa hgi va mdi trudng, vi the, tang trudng kinh le, phat trien con ngudi va khai
Ihae, su dung cac ngudn lai nguyen Ihien nhien va nidi Irudiig eung chinh la muc
lieu CO ban cua sy phat trien xa hgi. Theo dd, can thiel phai thye hien ddng thai eae
muc lieu co ban noi tren - day la nhu cau khach quan va tat yeu eua xa hgi hien nay,
nhat la nude la dang trong qua trinh day manh cdng nghiep hda, hien dai hda.
Bao ve mdi trudng la van de song con ciia nhan loai, la nhan to bao dam sue
khoe va chat lugng eugc song ciia ngudi dan, nhung tren thye le Igi ich trong bao ve
mdi trudng la khae biet giira limg ehu the, "...Chinh sy khae biet nay khien cho
viee Cling nhau bao ve mdi trudng la kho khan, va lai, mdi trumig la hang hda cdng,
nen Igi ich va Irach nhiem trong bao ve mdi trudng eung ehua dyng mau thuan:
cang tan dung mdi trudng trong khi giara ehi phi, hay Iron tranh traeh nhi^m trong
bao ve moi trudng lai cang cd Igi"'. Can nhan raanh la Nha nude giu vai Ird quyet
djnh trong viee bao ve radi trudng, do dd, viee nang cao hieu qua quan ly Nha nude
ddi vdi tai nguyen radi trudng la het sue can Ihiel "...chii ddng gan kel yeu cau cai
Ihien radi trudng trong mdi quy hoach, ke hoach, chuang trinh va dy an phat triln
kinh le - xa hgi, coi yeu cau ve mdi trudng la mgl lieu ehi quan trgng danh gia eae

1. Ha Huy Thanh, Le Cao Doan dong ehu bien, Vdn de moi truang trongphdt trien xd hgi vd qu
lyphdt trien xd hgi theo hu&ng ben virng o Viet Nam, Nxb Khoa hgc xa hoi, 2011, tr. 422.
148


TAC

DONG CUA P H A T TRIEN K H Q N G DEU VE KINH TE...

giai phap phat trien" . Ddng thai, khai Ihae va sii dung hgp ly ngudn lye eon ngudi
trong cdng lae quan ly Nha nude ve mdi trudng, coi day la ngudn lye eua ragi
nguon lire.
Nang cao nhan thuc, tao dieu kien va hinh thanh d radi ngudi dan hanh vi tich
cue va khuyen khieh hg ehii ddng xay dyng nhirng radi quan he cd Igi cho mdi
trudng... bdi suy cho eiing van de quan trgng nhat trong quan ly ve lai nguyen va
mdi trudng d nude la hien nay la nhan thuc eua ngudi dan ve radi trudng eon ban
che. Dieu nay da anh hudng rat Idn den mdi trudng - ngudn gdc san sinh ra benh tat
hicm ngheo cua Ihdi dai, uy hiep tinh mang ciia eon ngudi eiing nhu sy Idn vong
eua xa hgi . Vi vay, can lien hanh xa hgi hda cdng tac bao ve radi trudng, bien cac
chu Iruong, chinh sach, cae bg luat ve bao ve radi trudng thanh nghTa vu, traeh
nhiera va quyen Igi eua ragi lang lop trong xa hgi, tir nhilng nha hoach dinh chinh
sach, nha quan ly den mgi ngudi dan.
Quan ly nha nude can cd cac quy tac nham tang eudng hieu lye quan ly va de
cho quan ly radi trudng eiing duge kiera soal nhu bat ky hgal dgng nao khae trong
qua trinh phat trien, cho nen can sdra xay dyng the che va luat phap ve radi trudng,
nd khdng ehi giup cho qua trinh nhat the hda giira phat trien xa hgi va radi trudng,
raa cdn xac nhan khung phap ly eung nhu cdng cy luat phap cho viee giai quyet radi
quan he giira phat trien xa hgi va mdi trudng.
Ddng thai, can xac dinh rang phat trien kinh te ragt each ben vfing giir vai Ird
vd ciing quan trgng. Thye hien phat trien ben virng la ragt thach thu'c va eiing la ragt
CO hgi cho mdi ngudi, radi doanh nghiep va ca ragt qude gia. Phai thay rang, thye
hien phat trien ben virng la bao ve radi trudng. Mdi trudng va tbien nhien, hon bao
gid het - tdi quan trgng va, la sy sdng edn cua the gidi nay. Vi the can giam bdt viee
su dung tai nguyen mdi trudng bang viee nang cao gia tri san phara de tang thu
nhap cho qude gia. Xay dyng ke hoach san xuat va su dyng hgp ly cae san phara,
sau dd cd the tai su dyng, ban che thap nhat viee khai Ihae lara can kiet tai nguyen
Ihien nhien, ma mdi trudng cdng bdt hi xam hai. Mat khae, phat trien ben vung
duge dy bao se Ird thanh ragt trong nhirng yeu Id quan trgng trong viee eanh tranh
giira cac doanh nghiep, giiia cae san phara va cac qude gia.

1. Dang Cong san Viet Nam, Vdn kien Dgi hgi Idn thir IX, Nxb Chinh tri Qu6c gia - Su
that, tr. 164.
2. Pham Thi Ngge Tram chu bien, Qudn ly Nha nude doi vai tdi nguyen vd moi truang vi sir.
plidt trien ben virng duai goc nhin xd hgi - nhan vdn, Nxb KHXH, Ha Noi, 2006, tr. 202.

149


VIET NAM HOC - KY YEU H Q I THAO QUOC TE LAN THlT TU

Ba Id, tao ca hot cho ngudi dan duge tham gia vd hudng Igi tir tang trudng
kinh te, Nha nude phdl thuc hien cdng bdngxd hold suphdn chia thu nhap vdphue
Igl xd hot
Dai hgi lan thu VI eua Dang da xac dinh eon ngudi vira la muc ilea vira la
dgng luc eua sy phat trien kinh te - xa hgi. DIU tu cho eae ITnh vyc xajidi eung la
trye tiep dau tu cho kinh te, va suy cho eung tat ca la cho eon ngudi vii vi eon
ngudi. Trong dd, ba nhu cau can ban eua xa hgi cin duge ehu trgng dd la: finh cdng
bang, finh ben viing va tinh vi mgi ngudi... Dya tren nguyen tic chia se traeh nhiem
va cdng bang xa hgi, an sinh xa hgi la ragt trong nhiing ehi .bao quan trgng ciia ragt
xa hgi phat trien va la mgl trong nhiing ehinh sach xa hgi c^ ban eua qude gia
hudng vao viee bao ve, dam bao an Idan cho eae thanh vien trong xa hgi trong cac
trudng hgp do anh hudng eua phat triln khdng dIu vl kinh tl. Vi vay, trong sy kit
hgp phat trien kinh le va phat trien xa hgi thi cdng bIng xa hgi la vIn dl eye ky
phue lap khd khan. Sy ket hgp nay phai dyoe tinh loan theo nhiing dilu kien cu Ihl
eiia dit nude, chii ylu la theo trinh do phat triln kinh tl, truyin Ihdng dao due, van
hda... Mot trong nhirng mil go ve mat chinh sach duge nhilu nghien euu dat ra la
can sdm hoan tbien chinh sach an sinh xa hgi - ragt ehinh sach ed vj tri dac biet
quan trgng trong viee ban che tdi da tac ddng eiia phat trien khdng dIu ve kinh tl
den phat trien xa hgi.

Phat trien kinh le ben virng va lang trudng cao lilp luc duge xac dinh la ddng
lye chinh cua giam ngheo d nude la. Mgl thir ihach chinh cho viee duy tri tdc do
giam ngheo nhanh tren ca sd tang trudng se la lam thi nao dh nang cao chit lugng
dau tu noi rieng va hieu qua nen kinh te ndi ehung. Tac dgng giam ngheo ciia lang
trudng kinh te phu thude nhieu vao muc do tham gia ciia ngudi ngheo vao qu;i trinh
tang trudng. Bing ehung cho thiy cd kha nang cai tbien muc do tham gia nay, truae
het, ed the thong qua tao viee lam cho ngudi lao dgng. Vi ihd, can dly manh thuc
hien cai each theo hudng thi trudng, trong dd khdng chi dly manh cai each khu vyc
doanh nghiep Nha nude nham giup phan bd ngudn lye hieu qua hon, ma edn e§n
chii Irgng den phat trien khu vyc kinh le tu nhan, tao ca hgi cho khu vyc nay ph at
trien. Dae biet xay dyng chinh sach uu dai dac thii nhim thu hut cac doanh nghiep,
Id ehue dau tu vao khu vyc ddng bao dan toe thilu sd va miln mii. Ddng thai cd
ehinh sach bao Idn, phat trien nganh nghe Imyen thong eua cac ddng bao dan toe
thieu sd va mien nui.
Viee ket hgp giiia tang trudng kinh te va bao dara cdng blng xa hgi la ragt
song de cua hau bet cac qude gia khdng ehi tren phuong dien ly Ihuylt ma ea tren
thye lien. Nha nude can tao co hgi cho ragi ngudi, ragi vung, miln ed thi tham gia
va hudng Igi tir tang trudng kinh le. Thong qua dilu till cua Nha nude dh phan
150


TAC D Q N G

CUA P H A T TRIEN K H Q N G DEU VE KINH TE...

phdi lai nhirng kel qua hgal ddng kinh te theo hudng dam bao cdng bang xa hgi.
Mac dli khdng phai la duy nhat, song can phai xac dinh rang, cdng bang trong
phan phdi la edt loi cua cdng bang xa hgi. Tap trung dau tu eae ngudn lye cho phat
trien kinh le mgl each phii hgp, tranh cue bd, dia phuong, nong vdi nhung ciing
khdng duge phep dan trai, lao dieu kien tiep can cae ngudn lye dl mgi ngudi deu

ed CO hgi phat trien va tii dd ed them nhiing ngudn lye dau tu cho phat trien xa
hgi, nhu cho ITnh vyc giao due, y le, an sinh xa hgi... day la ITnh vyc ddi bdi ragt
muc do cdng bang xa hgi rat Idn. Neu dau tu diing thi nd se la co sd cho viee dam
bao trong dai ban ed the dam bao ngudn nhan lye cd chat lugng cao dap ung yeu
cau ciia phat trien kinh te.
Se khdng the ed sy cdng bang hay binh dang xa hgi tuyet ddi trong co che thi
trudng, song cd gang thu hep khoang each chenh lech qua Idn giiia eae nhdin xa hgi
la dieu can va ed the lam duge Ihdng qua dieu liet bdi cac chinh sach vT md. Day
ehinh la mgl nhan Id gdp phan bao dam sy phat trien ben vfing ve raat xa hgi trong
qua trinh phat trien kinh te theo co che thi trudng. "Khoang each giau - ngheo
khdng phai ehi la indl chi lieu kinh te. Nd edn phan anh sy gan ket xa hgi va la mgl
the hien eiia sy binh dang trong xa hgi. Khoang each giau - ngheo at se nay sinh.
Nhung sy ben virng eua phat trien d tat ea cac nude, va hon the niia dinh hudng xa
hgi chu nghTa, khdng chap nhan khoang each giau - ngheo di vao phan eye qua mgl
nguang cho phep"'. Vi vay, Nha nude phai chap nhan sy phan boa giau ngheo, bao
ve va khuyen khieh ngudi dan lam giau ragt each hgp phap, mat khae, day raanh
cdng tac xoa ddi, giara ngheo va kiera che sy phan boa giau ngheo khdng de gia
tang den muc phan eye qua Idn. Tao ra nhung co sd thuan Igi ban nira cho nhirng
ngudi lam giau bang con dudng chinh dang, rad rgng va phat trien san xuat kinh
doanh. Ngan chan, loai Irir each lara giau va thu nhap bat hgp phap, tao nen sy cdng
bang trong ddi sdng xa hgi. Tap trung vao viee tao cdng an viee lara cho ngudi lao
dgng, xay dyng co sd ha tang cho cac viing chara phat trien... Nhung cac ehinh
sach xoa ddi, giara ngheo phai tao dgng lye cho phat trien kinh le.
Tdra lai, Viet Nara dang trong Ihdi diera chuyen ddi raang tinh quyet dinh ve
dinh hudng phat trien dat nude, ddi bdi hudng den sy phat trien ben v&ng va hieu
qua Cci ve kinh te - xa hgi va radi trudng. Tang trudng kinh te phai gan lien vdi lien
bg va cdng bang xa hgi ngay trong tirng bude di va trong sudt qua trinh phat trien.
Trong xa hgi phat trien khdng the triet lieu ddng lye eua tang trudng kinh te, van de
dal ra la can ed sy dieu liet eua Nha nude de raang lai sy hgp ly trong phan phdi eiia
cai va ea hgi phat trien cho ragi ngudi. Theo dd, phat trien kinh te ve khia eanh nao

GS.TSKH. Nguyen Ngoe Tran, "Ban them ve khoang each giau ngheo d Viet Nam", tren
trang Web: Tuan Vietnam net, ngay 24/5/2010.
151


VIET NAM HOC - KY YEU HOI THAO QUOC TE L A N THU TU

dd la de Ihda raan ngay cang cao nhu can da dang cua con ngudi, va eung ehinh la
gdp phan quan trgng vao sy phat trien xa hgi./.
Tai lieu tham khao
1. Dang Cong san Viet Nam, Vdn kien Dgi hgi Ddng thai ky ddi mdi, Dgi hgi X, XL Nxb
Chinh tri qude gia - Sy that, Ha Ngi, 2008 - 2011.
2. Tran Due Cudng chu bien, Phdt trien xd hgi vd qudn ly phdt trien xd hgi d Viet Nam:
Mot sd vdn de ly luan vd thuc tien, Nxb Khoa hge xa hgi, Ha Ngi, 2012.
3. Bill Tat Thang ehu bien, Phdt trien nhanh vd ben viing nen kinh te Viet Nam (thai ky
2011-2020), Nxb Khoa hge xa hgi. Ha Ngi, 2010.
4. Nguyen Binh Giang ehu bien, Tdc dgng xd hgi viing cua cdc khu cdng nghiep a Viet
Nam, Nxb Khoa hgc xa hgi, Ha Ngi, 2012.
5. Nguyen Thang, Nguyen thi Thanh Ha, Nguyen Cao Due, Kinh ti Viet Nam giai dogn
2006-2010 vd triin vgng 2011-2020, Nxb Khoa hge xa hgi, Ha Ngi, 2012.
6. Nguyen Xuan Thang ehu bien, Kinh te the gidi vd Viet Nam nam 2011 vd triin vgng
nam 2012, Nxb Khoa hge xa hgi. Ha Ngi, 2012.
7. Ha Huy Thanh, Le Cao Doan (dong ehu bien), Vdn de mdi trudng trong phdt trien xd
hgi vd qudn lyphdt trien xd hgi theo hudng ben viing d Viet Nam, Nxb Khoa hgc xa hgi.
Ha Ngi, 2011.
8. Pham Thi Ngge Tram chii bien, Qudn ly Nha nude dot vdi tdi nguyen vd mdi trudng vi
su phdt trien ben vdng dual gdc nhin xd hgi - nhan vdn, Nxb Khoa hgc xa hgi, Ha Ngi,
2006.
9. Pham Xuan Nam (ehu bien): Triet ly phdt trien a Viet Nam - mdy vdn di cdt yiu, Nxb
Khoa hge xa hgi, Ha Ngi, 2008.

10. So lieu eiia Tong cue Thong ke; Bg Lao dgng, Thuong binh - xa hgi...
1 i. Bao Lao dgng, Thai bao kinh te Viet Nam...
12. www: hltp// Tien phong online, Tuan Vietnam.net...

152