Quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông (LV thạc sĩ)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

PHẠM VĂN MẠNH

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ
AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK NÔNG

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG

TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

PHẠM VĂN MẠNH

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ
AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK NÔNG

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG
Chuyên ngành: Quản lý công

Mã số: 60 34 04 03

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HÀ QUANG THANH

TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2017


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu độc lập của tôi dưới
sự hướng dẫn của TS. Hà Quang Thanh.
Các số liệu, dữ liệu được trình bày trong luận văn này là chính xác, trung
thực, khách quan, có trích dẫn nguồn gốc rõ ràng, và chưa từng được ai công bố
trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào. Luận văn được trình bày theo đúng hướng
dẫn của Học viên Hành chính Quốc gia về cách thức trình bày luận văn.

Tác giả luận văn

Phạm Văn Mạnh


LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian học tập và thực hiện luận văn cao học này, tôi luận nhận
được sự giúp đỡ của Quý Thầy Cô, các Anh, Chị vì vậy, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu
sắc đến:
Ban Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia, các giảng viên đã giảng dạy
và giúp đỡ tôi để tôi có thể hoàn thành quá trình học tập tại Học viện Hành chính
Quốc gia cơ sở Tp. Hồ Chí Minh.
Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc nhất đến TS. Hà Quang Thanh, người
hướng dẫn khoa học đã tận tình hướng dẫn, hỗ trợ và giúp đỡ tôi trong suốt quá
trình thực hiện luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn đến UBND tỉnh Đắk Nông, Ban giao thông tỉnh,
sở Giao thông vận tải tỉnh Đắk Nông và UBND các huyện, thị xã trên địa bàn tỉnh
Đắk Nông đã tạo điều kiện hỗ trợ cung cấp số liệu, các thông tin cũng như giúp đỡ
tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn.
Cùng với sự hướng dẫn của người hướng dẫn khoa học và sự nỗ lực ảu bản
thân, tôi đã hoàn thành luận văn theo đúng quy định của Học viện Hành chính
Quốc gia. Tuy nhiên do thời gian nghiên cứu ngắn và năng lực nghiên cứu còn hạn
chế, luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy tác giả luận văn mong
muốn nhận được những ý kiến đóng góp của Quý Thầy Cô để luận văn và bản thân
tôi hoàn thiện hơn trong quá trình học tập, nghiên cứu khoa học và làm việc sau
này.
Trân trọng cảm ơn!
Tác giả luận văn

Phạm Văn Mạnh


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Cụm từ đầy đủ

Cụm từ viết tắt

An toàn giao thông

ATGT

An toàn giao thông đường bộ

ATGTĐB

Cán bộ, công chức

CBCC

Cảnh sát giao thông

CSGT

Cơ quan nhà nước

CQNN

Quản lý nhà nước

QLNN

Tai nạn giao thông

TNGT

Trật tự an toàn giao thông

TTATGT

Ủy ban nhân dân

UBND

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Thống kê về tình hình tai nạn giao thông đường bộ từ năm 2011 2016 của tỉnh Đắk Nông
Bảng 2.2. Về nhân sự làm công tác ATGT tỉnh Đắk Nông
Bảng 2.3: Công tác tuyên truyền của Phòng Cảnh sát Giao thông đường bộ
Bảng 2.4: Kết quả thanh tra của Lực lượng cảnh sát giao thông toàn tỉnh
Bảng 2.5: Công tác tuần tra, kiểm tra xử phạt của các lực lượng CSGT tỉnh
Đắk Nông


MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục viết tắt
Danh mục các bảng
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài luận văn ........................................................................ 1
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ................................................ 2
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu................................................................ 5
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ................................................................ 6
4.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................ 6
4.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 6
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn .................. 6
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ................................................ 7


7. Kết cấu của luận văn ................................................................................. 7
Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN TOÀN

GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ TRÊN ĐỊA BÀN CẤP TỈNH
1.1. An toàn giao thông đường bộ................................................................. 8
1.1.1. Khái niệm an toàn giao thông đường bộ .......................................... 8
1.1.2. Đặc điểm của an toàn giao thông đường bộ..................................... 9
1.1.3. Vai trò của an toàn giao thông đường bộ ......................................... 10
1.2. Quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn cấp tỉnh
............................................................................................................................. 11
1.2.1. Khái niệm quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa
bàn cấp tỉnh ........................................................................................................ 11
1.2.2. Sự cần thiết của quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên
địa bàn cấp tỉnh.................................................................................................... 13
1.2.3. Những quy định pháp lý về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn
cấp tỉnh ................................................................................................................ 16
1.2.4. Nội dung của quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa
bàn cấp tỉnh ......................................................................................................... 18
1.3. Kinh nghiệm của các địa phương trong quản lý nhà về an toàn giao thông
đường bộ trên địa bàn cấp tỉnh ............................................................................ 24
1.3.1 Kinh nghiệm của các địa phương ....................................................... 24
1.3.2. Bài học kinh nghiệm đúc kết............................................................. 39
Tiểu kết chương 1 ........................................................................................ 32


Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN TOÀN GIAO
THÔNG ĐƯỜNG BỘ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK NÔNG
2.1. Tổng quan về tình hình an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk
Nông .................................................................................................................... 33
2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn
tỉnh Đắk Nông ..................................................................................................... 36
2.2.1. Cụ thể hóa và ban hành các văn bản, chính sách quản lý nhà nước về an
toàn giao thông đường bộ ................................................................................... 36

2.2.2. Xây dựng các quy hoạch, kế hoạch quản lý nhà nước về an toàn giao
thông đường bộ ................................................................................................... 41
2.2.3. Xây dựng tổ chức bộ máy và nhân sự quản lý nhà nước về an toàn giao
thông đường bộ ................................................................................................... 44
2.2.4. Tuyên truyền, phổ biến quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường
bộ ........................................................................................................................ 48
2.2.5. Xây dựng và quản lý kết cấu, hạ tầng giao thông đường bộ ............ 53
2.2.6. Thanh tra, kiểm tra và giải quyết khiếu nại tố cáo quản lý nhà nước về
an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn cấp tỉnh ............................................. 56
2.3. Đánh giá chung về thực trạng quản lý nhà nước về an toàn giao thông
đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông ................................................................. 60
2.3.1. Những ưu điểm................................................................................. 60
2.3.2. Hạn chế............................................................................................. 62
2.3.3. Nguyên nhân .................................................................................... 64
Tiểu kết chương 2 ........................................................................................ 67


Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ
NHÀ NƯỚC VỀ AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH ĐẮK NÔNG
3.1. Một số định hướng của Đảng và Nhà nước về hoàn thiện quản lý nhà nước
về an toàn giao thông đường bộ .......................................................................... 68
3.2. Các giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ
............................................................................................................................. 71
3.2.1. Hoàn thiện các thể chế, chính sách quản lý nhà nước về an toàn giao
thông đường bộ.................................................................................................... 71
3.2.2. Hoàn thiện bộ máy quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ
............................................................................................................................. 74
3.2.3. Nâng cao nhận thức, năng lực, phẩm chất của cán bộ công chức làm
công tác quản lý nhà nước nhà nước về an toàn giao thông đường bộ ............... 75

3.2.4. Nâng cao hiệu quả công tác lập quy hoạch, kế hoạch trong lĩnh vực an
toàn giao thông đường bộ .................................................................................... 78
3.2.5. Xây dựng và hoàn thiện kết cấu, hạ tầng giao thông đường bộ....... 81
3.2.6. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra về an toàn giao thông đường
bộ ........................................................................................................................ 83
3.2.7. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến và hướng dẫn pháp luật về
an toàn giao thông đường bộ ............................................................................... 87
Tiểu kết chương 3 ........................................................................................ 91
KẾT LUẬN .................................................................................................. 92
TÀI LIỆU THAM KHẢO


Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
Việt Nam đang trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước một
cách toàn diện. Trải qua 30 năm đổi mới, đất nước đang có sự phát triển vượt bậc
về kinh tế - xã hội, đời sống người dân ngày càng được cải thiện. Tuy nhiên, chúng
ta cũng đang đối mặt với nhiều vấn đề xã hội cần phải giải quyết như ô nhiễm môi
trường, tệ nạn xã hội, chênh lệch giàu nghèo, ... Một trong những vấn đề lớn đang
đặt ra hiện nay đó là tình trạng TNGT. TNGT đang là một vấn đề nhức nhối đối
với toàn xã hội. Số vụ TNGT ngày càng tăng lên và đáng báo động. TNGT đã
cướp đi mạng sống rất nhiều người, ảnh hưởng đến sức khỏe và tài sản của nhân
dân. Ngoài ra nó còn gây ra nhiều thiệt hại về kinh tế và những hệ lụy xã hội. Tại
nạn giao thông diễn ra hết sức đa dạng từ giao thông đường thủy, đường sắt, đường
hàng không, ... trong đó tai nạn giao thông đường bộ là loại hình tai nạn giao thông
phổ biến nhất. Tai nạn giao thông đường bộ xảy ra là do nhiều nguyên nhân khác
nhau, trong đó có nguyên nhân từ những yếu kém trong công tác QLNN như hệ
thống pháp luật chưa hoàn thiện, việc xây dựng quy hoạch, kế hoạch chưa khoa
học, công tác thanh tra, kiểm tra chưa được tiến hành thường xuyên,... Do đó đảm
bảo ATGTĐB là một vấn đề cần được quan tâm, chú trọng từ phía người dân và cả

nhà nước.
Để đảm bảo ATGTĐB thì nhà nước cần phải tăng cường QLNN về công tác
này. QLNN về ATGTĐB đang được Đảng và Nhà nước ta quan tâm. Nhà nước đã
có nhiều chủ trương, chính sách nhằm giảm thiểu tai nạn giao thông, hướng tới
đảm bảo an toàn, trật tự giao thông đường bộ. Theo đó, Luật Giao thông đường bộ
đã xây dựng và hoàn thiện, các văn bản hướng dẫn thi hành cũng đã được xây
dựng. Các nội dung QLNN về ATGTĐB đã được xác định và quy định tương đối
rõ ràng.
Đắk Nông là một địa phương nằm ở khu vực Tây Nguyên. Trong thời gian
qua, tình hình kinh tế - xã hội đã được địa phương quan tâm và có những bước
phát triển vượt bậc. Cùng với đó việc đảm bảo ATGTĐB cũng như hoạt động


QLNN về ATGTĐB cũng ngày càng được quan tâm và chú trọng. Việc ban hành
và tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật về ATGTĐB đã được chú trọng, bộ
máy QLNN cũng từng bước được hoàn thiện. Tuy nhiên công tác QLNN về
ATGTĐB trên địa bàn tỉnh cũng tồn tại những bất cập nhất định như nhiều quy
định pháp lý còn chồng chéo. Việc phối hợp giữa các cơ quan QLNN về lĩnh vực
này chưa được nhịp nhàng, đồng bộ. Việc tổ chức cấp phép cho các phương tiện
giao thông, việc quản lý hạ tầng kết cấu giao thông đường bộ chưa chặt chẽ. Công
tác thanh tra, kiểm tra chưa được tiến hành thường xuyên, liên tục. QLNN về
ATGTĐB đang vấn đề đặt ra đối với tỉnh Đắk Nông, đòi hỏi tỉnh phải có những
bước đi và giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả QLNN về công tác này.
Xuất phát từ những lý do cơ bản trên, tác giả chọn đề tài “Quản lý nhà nước
về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông” làm nội dung nghiên
cứu Luận văn Thạc sĩ Quản lý công của mình nhằm góp phần giải quyết những vấn
đề nêu trên.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
ATGTĐB nói chung và QLNN về ATGTĐB nói riêng hiện đang thu hút sự
quan tâm của nhiều nhà quản lý, nhà nghiên cứu. Đã có rất nhiều công trình nghiên

cứu, ấn phẩm khoa học đề cập trong các hội thảo, trong các sách chuyên khảo, tạp
chí, luận văn. Nghiên cứu về nội dung này, gồm:
“Kỷ yếu hội nghị an toàn giao thông Việt Nam năm 2015, tập 1 và tập 2”
năm 2015 của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia. Tập 1 của công trình nghiên
cứu này tập trung làm rõ các nội dung về quản lý an toàn giao thông hạ tầng và tổ
chức giao thông. Tập 2 của công trình nghiên cứu này đã tiếp cận các nội dung liên
quan đến phương tiện giao thông, người tham gia giao thông, ứng phó sau tai nạn
giao thông. Công trình nghiên cứu này của Ủy ban an toàn giao thông quốc gia tập
trung các bài viết của các tác giả về an toàn giao thông, với nhiều hướng tiếp cận
khác nhau từ kết cấu hạ tầng giao thông, các phương tiện giao thông,.... Tuy nhiên
các bài viết này chủ yếu là các bài viết tập trung vào các vấn đề kỹ thuật, chuyên


môn mà chưa gắn với các nội dung QLNN. Bên cạnh đó công trình nghiên cứu này
cũng tiếp cận an toàn giao thông nói chung mà chưa đi sâu vào ATGTĐB.
“Giao thông đường bộ Việt Nam – Thực trạng và giải pháp” của Ngô
Xuân Thắng, năm 2014. Công trình nghiên cứu này chủ yếu tiếp cận về thực trạng
giao thông đường bộ ở Việt Nam hiện nay. Trên cơ sở những kết quả cũng như
những hạn chế về giao thông đường bộ, tác giả đã đề xuất các giải pháp hoàn thiện
hệ thống giao thông đường bộ. Các giải pháp được đề xuất chủ yếu tập trung vào
các vấn đề chính, bao gồm: cơ sở hạ tầng, công tác tuyên truyền, đội ngũ thanh tra,
kiểm tra. Công trình nghiên cứu này tiếp cận tương đối bao quát các vấn đề của
giao thông Việt Nam, làm cơ sở cho việc đề xuất các giải pháp. Công trình đã phác
họa được bức tranh tổng thể về giao thông đường bộ ở Việt Nam.
“Đổi mới quản lý nhà nước về giao thông đô thị tại thành phố Hà Nội
trong thời kỳ hội nhập và phát triển” năm 2016 của Nguyễn Thị Thanh Thủy.
Công trình nghiên cứu này đã tiến hành phân tích tổng quan tình hình nghiên cứu
về đổi mới QLNN về giao thông đô thị trong thời kỳ hội nhập và phát triển. Đồng
thời công trình nghiên cứu này đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn của đổi
mới QLNN về giao thông đô thị. Bên cạnh đó công trình nghiên cứu này đã phân

tích thực trạng giao thông đô thị và thực trạng QLNN về giao thông đô thị tại
thành phố Hà Nội, đánh giá về những kết quả đạt được, chỉ rõ hạn chế, yếu kém
trong quản lý giao thông đô thị và những vấn đề đặt ra trong quản lý giao thông đô
thị tại thành phố Hà Nội. Từ việc luận giải căn cứ, công trình nghiên cứu này đã
đề xuất giải pháp đổi mới QLNN về giao thông đô thị tại thành phố Hà Nội.
“Quản lý nhà nước về trật tự an toàn giao thông trên địa bàn thành phố
Hải Dương” năm 2014, của Phạm Thị Mai. Công trình nghiên cứu này đã khái
quát được các công trình nghiên cứu có liên quan đến vấn đề này, làm rõ khái niệm
quản lý nhà nước về trật tự an toàn giao thông, phân tích thực trạng và đề xuất
được các giải pháp phù hợp. Các giải pháp mà tác giả đề cập trong công trình
nghiên cứu này tập trung chủ yếu vào việc hoàn thiện các văn bản pháp lý về
ATGT. Tuy nhiên công trình nghiên cứu này chủ yếu tiếp cận từ phương diện luật


học, do đó chủ yếu nghiên cứu về việc thực hiện pháp luật về an toàn giao thông và
các giải pháp để hoàn thiện hệ thống pháp luật về ATGT, mà chưa nghiên cứu các
nội dung QLNN một cách có hệ thống. Mặt khác công trình nghiên cứu này tập
trung nghiên cứu lĩnh vực ATGT nói chung mà chưa đi sâu nghiên cứu lĩnh vực
ATGTĐB.
- Nghiên cứu từ góc độ Luận văn Thạc sỹ Quản lý công cũng có một số
công trình nghiên cứu sau:
“Quản lý nhà nước trong đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ
trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay” năm 2014 của tác giả Ngô Quang
Ngọc. Công trình nghiên cứu này đã chỉ ra cơ sở lý luận về QLNN đối với hoạt
động này, tiếp cận được thực trạng công tác này trên địa bàn thành phố Hà Nội và
đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả công tác QLNN đối với lĩnh vực
này. Tuy nhiên trong phần cơ sở lý luận, công trình này chưa làm rõ và phân tích
kỹ các nội dung QLNN, vì vậy việc tiếp cận thực trạng và đề xuất các giải pháp
còn mang tính chung chung.
“Quản lý nhà nước về trật tư an toàn giao thông trên địa bàn thành phố

Hải Dương” năm 2015 của Lê Thu Hà. Công trình nghiên cứu bao gồm 3 chương,
đi từ lý luận chung đến thực trạng và đề xuất các giải pháp. Dựa trên cơ sở thực
trạng tình hình trật tự an toàn giao thông trên địa bàn thành phố Hải Dương, công
trình nghiên cứu đã đề xuất 4 nhóm giải pháp cơ bản. Tuy nhiên các nhóm giải
pháp được đề cập trong nghiên cứu này chưa đi sâu từ góc độ quản lý nhà nước mà
chủ yếu tiếp cận từ ý thức, thái độ của người tham gia giao thông.
Các công trình nghiên cứu, các ấn phẩm khoa học nêu trên nghiên cứu về
vấn đề an toàn giao thông với nhiều góc độ khác nhau, từ lý luận pháp lý và thực
tiễn. Các công trình nghiên cứu (sách chuyên khảo, luận án, đề tài khoa học và bài
báo) trong thời gian qua đã góp phần làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận, pháp lý và
thực tiễn quan trọng của QLNN về ATGTĐB ở Việt Nam.


Tuy nhiên các công trình nghiên cứu chủ yếu tiếp cận từ góc độ ATGTĐB
mà chưa nghiên cứu nhiều từ góc độ QLNN đối với hoạt động này. Nghiên cứu từ
góc độ QLNN thì chủ yếu nghiên cứu về QLNN về an toàn giao thông nói chung
chứ chưa đi sâu nghiên cứu về QLNN về ATGTĐB. Ngoài ra các công trình
nghiên cứu về QLNN về ATGTĐB chủ yếu tiếp cận từ góc độ những quy định
pháp lý, công tác thanh tra, kiểm tra mà chưa nghiên cứu công tác QLNN về
ATGTĐB một cách có hệ thống. Đối với địa bàn tỉnh Đắk Nông tính đến nay chưa
có công trình nghiên cứu nào về nội dung này một cách toàn diện. Theo đó, vấn đề
Luận văn hướng đến cần tiếp tục nghiên cứu làm rõ và không có sự trùng lắp.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Mục đích cơ bản của luận văn là trên cơ sở lý luận và pháp lý của QLNN về
ATGTĐB, thực trạng QLNN về ATGTĐB trên địa bàn tỉnh Đắk Nông, Luận văn
đề xuất các giải pháp hoàn thiện QLNN về ATGTĐB trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được các mục đích nêu trên, luận văn tập trung thực hiện nhiệm vụ
dưới đây:

- Hệ thống hoá cơ sở lý luận và pháp lý của QLNN về ATGTĐB trên địa bàn
cấp tỉnh;
- Đánh giá thực trạng QLNN về ATGTĐB trên địa bàn tỉnh Đắk Nông;
- Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện QLNN về ATGTĐB trên địa bàn
tỉnh Đắk Nông.
4. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
4.1.

Đối tượng nghiên cứu

Luận văn có đối tượng nghiên cứu là QLNN về ATGTĐB.
4.2. Phạm vi nghiên cứu


- Không gian nghiên cứu: Trên địa bàn tỉnh Đắk Nông
- Thời gian nghiên cứu: từ năm 2011 đến nay
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp luận
Đề tài lấy chủ nghĩa Mác – Lê Nin; tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của
Đảng, Nhà nước và pháp luật làm cơ sở phương pháp luận.
5.2. Các phương pháp cụ thể
Để giải quyết những vấn đề cụ thể mà nội dung của đề tài hướng đến, các
phương pháp nghiên cứu chuyên ngành đều được áp dụng, gồm:
5.2.1. Phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp
Phương pháp này được sử dụng nhằm phân tích các tài liệu nghiên cứu có
liên quan đến QLNN về ATGTĐB. Các tài liệu nghiên cứu chủ yếu là:
- Các bài báo, bài viết khoa học
- Các báo cáo của các cấp chính quyền ở tỉnh Đắk Nông
Từ những phân tích tài liệu thứ cấp sẽ cung cấp những số liệu, những đánh
giá tổng quan phục vụ cho việc nghiên cứu luận văn. Phương pháp phân tích tài

liệu thứ cấp cung cấp những luận cứ, luận điểm cả về mặt lý luận và thực tiễn.
5.2.2. Các phương pháp khác
Bên cạnh việc sử dụng phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp, luận văn cũng
sử dụng một số phương pháp khác như: Phương pháp so sánh, đối chiếu; Phương
pháp tổng hợp,…
6. Đóng góp của đề tài
6.1. Đóng góp về lý luận
Luận văn giúp hệ thống hóa cơ sở lý luận và pháp lý của QLNN về
ATGTĐB trên địa bàn cấp tỉnh.


6.2.

Đóng góp về mặt thực tiễn

Luận văn xây dựng và đề xuất các giải pháp khoa học nhằm hoàn thiện
QLNN về ATGTĐB trên địa bàn tỉnh Đắk Nông. Các giải pháp có thể áp dụng và
mang lại hiệu quả trên thực tế.
Mặc dù luận văn chỉ nghiên cứu ở phạm vi tỉnh Đắk Nông, tuy nhiên ở
những nơi có đặc điểm tương đồng thì các giải pháp đề xuất nêu trên vẫn có thể áp
dụng và đem lại hiệu quả nhằm hoàn thiện công tác QLNN về ATGTĐB tại địa
phương mình.
Luận văn là nguồn tài liệu cung cấp cho việc nghiên cứu về QLNN về
ATGTĐB trong thời gian tới.
7. Kết cấu đề tài
Ngoài phần mở đầu, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung chính
của luận văn được thiết kế thành 3 chương:
Chương 1: Cơ sở khoa học của quản lý nhà nước về an toàn giao thông
đường bộ trên địa bàn cấp tỉnh
Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ

trên địa bàn tỉnh Đắk Nông
Chương 3: Định hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về an
toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông


Chương 1
CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
VỀ AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ
TRÊN ĐỊA BÀN CẤP TỈNH
1.1. An toàn giao thông đường bộ
1.1.1. Khái niệm an toàn giao thông đường bộ
Giao thông hiện nay chia thành nhiều loại hình như đường bộ, đường thuỷ,
đường hàng không,… trong đó giao thông đường bộ là một trong những loại hình
cơ bản của giao thông. “Đường bộ gồm đường, cầu đường bộ, hầm đường bộ, bến
phà đường bộ” [17]. Do đó, giao thông đường bộ được hiểu là việc đi lại từ chỗ này
qua chỗ khác của người và phương tiện chuyên chở trên đường, cầu đường bộ,
hầm đường bộ, bến phà đường bộ.
Hiện nay có nhiều quan niệm khác nhau về ATGTĐB. Mỗi góc độ tiếp cận đưa
ra những cách hiểu nhất định về ATGTĐB.
Có quan niệm cho rằng: “ATGTĐB là sự bảo đảm cho mọi hoạt động giao
thông được trật tự, an toàn, nhanh chóng, tiện lợi, thông suốt và mỹ quan môi
trường; hạn chế thấp nhất các vi phạm Luật Giao thông và các quy phạm pháp luật
về ATGTĐB, kiềm chế tai nạn giao thông, ngăn ngừa thiệt hại do tai nạn giao


thông gây ra”[6]. Theo cách tiếp cận này thì ATGTĐB là việc đảm bảo cho trật tự,
an toàn giao thông và việc tuân thủ các quy định pháp luật về ATGTĐB.
Theo Từ điển Bách khoa Công an nhân dân thì “ATGTĐB là hệ thống các
mối quan hệ xã hội được hình thành và điều chỉnh bởi các quy phạm pháp luật
trong lĩnh vực giao thông vận tải công cộng mà mọi người tham gia giao thông

phải tuân theo để đảm bảo hoạt động giao thông thông suốt, trật tự an toàn, hạn chế
thấp nhất tai nạn giao thông, gây thiệt hại về người và tài sản” [2, tr.30]. Theo cách
tiếp cận này thì ATGTĐB là việc tuân thủ các quy phạm pháp luật quy định trong
lĩnh vực ATGTĐB.
Một quan niệm khác cho rằng: “ATGTĐB là việc chấp hành triệt để những
yêu cầu về kỹ thuật, quản lý đối với các công trình giao thông và phương tiện giao
thông, quy định đối với người tham gia giao thông khi hoạt động trên đường bộ, là
cho giao thông được trật tự, an toàn, thông suốt, thuận tiện”[2, tr.6-7]. Cách tiếp
cận này đã chỉ ra 3 nội cơ bản liên quan đến ATGTĐB là công trình giao thông,
phương tiện giao thông và người tham gia giao thông đường bộ. Đối với các công
trình giao thông, phương tiện giao thông đó là việc tuân thủ các quy chuẩn, yêu cầu
kỹ thuật đối với các công trình giao thông. Đối với người tham gia giao thông thì
cần tuân thủ các quy định của pháp luật về ATGTĐB.
Từ các cách tiếp cận nêu trên, luận văn đưa ra cách tiếp cận về ATGTĐB
như sau: ATGTĐB là việc chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của nhà nước về
ATGTĐB của các chủ thể tham gia giao thông đường bộ nhằm đảm bảo cho giao
thông đường bộ diễn ra trật tự, thông suốt và an toàn.
1.1.2. Đặc điểm của an toàn giao thông bộ
Từ các cách tiếp cận về ATGTĐB, có thể thấy ATGTĐB có các đặc điểm cơ
bản sau đây:
Thứ nhất, ATGTĐB là sự tuân thủ các quy định pháp luật của người
tham gia giao thông


Để đảm bảo ATGTĐB đòi hỏi những người tham gia giao thông phải tuân
thủ chặt chẽ các quy định của nhà nước về ATGTĐB. Những quy định nhà nước
đặt ra thể hiện ở nhiều phương diện khác nhau như tiêu chuẩn điều khiển các
phương tiện giao thông, trách nhiệm trong tham gia giao thông đường bộ, quyền và
nghĩa vụ của người tham gia giao thông đường bộ. Những quy định này do các
CQNN có thẩm quyền đặt ra và đòi hỏi người tham gia giao thông đường bộ phải

tuân thủ chặt chẽ.
ATGTĐB đòi hỏi các cá nhân tham gia giao thông thực hiện nghiêm chỉnh
các quy định pháp luật về ATGTĐB do Nhà nước ban hành nhằm bảo đảm GTĐB
được thông suốt; người, hàng hóa, phương tiện tham gia giao thông không bị xâm
hại, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, văn hóa và nhu cầu đi lại của nhân dân, góp
phần ngăn ngừa hành vi vi phạm pháp luật, đấu tranh phòng, chống tội phạm trên
các tuyến đường và ở từng địa bàn.
Thứ hai, ATGTĐB là một nội dung của ATGT nói riêng và trật tự, an
toàn xã hội nói chung
Nếu ATGTĐB được đảm bảo sẽ góp phần giữ gìn TTATGT một cách ổn
định, vì vậy mọi hoạt động của xã hội nói chung cũng như của từng người dân nói
riêng đều đạt được mục đích nhất định. ATGTĐB cũng là một nội dung quan trọng
cấu thành trật tự an toàn xã hội. Việc đảm bảo trật tự ATGTĐB không chỉ góp
phần đảm bảo trật tự an toàn giao thông mà nó còn góp phần đảm bảo trật tự an
toàn xã hội, đảm bảo cho người dân an tâm sinh sống và làm việc, xã hội được ổn
định.
Thứ ba, Mục tiêu của ATGTĐB là hướng tới đảm bảo GTĐB được trật tự,
hạn chế các tai nạn, vi phạm giao thông
Trong đảm bảo ATGTĐB thì mục tiêu hướng tới là đảm bảo cho các quy
định của Nhà nước về ATGTĐB được người dân thực hiện một cách đẩy đủ và
chính xác. Đồng thời góp phần hạn chế các vụ tai nạn giao thông xảy ra. Mục tiêu


của việc đảm bảo ATGTĐB là hướng tới việc bảo vệ an toàn tính mạng, sức khỏe,
tài sản của nhân dân, sự ổn định và trật tự xã hội.
1.1.3. Vai trò của an toàn giao thông đường bộ
ATGTĐB có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với mỗi cá nhân, tổ chức cũng
như đối với sự phát triển của xã hội. Vai trò này thể hiện như sau:
Một là, Việc đảm bảo ATGTĐB trước hết góp phần đảm bảo tính mạng và
tài sản cho người tham gia giao thông và phục vụ tốt nhu cầu đi lại của nhân dân,

giúp cho các hoạt động sinh hoạt của con người được thuận tiện, an toàn.
Hai là, ATGTĐB cũng góp phần thúc đẩy hoạt động kinh tế, văn hoá ở những
vùng núi xa xôi, củng cố tính thống nhất của nền kinh tế, tăng cường sức mạnh
quốc phòng của đất nước và tạo nên mối giao lưu kinh tế giữa vùng miền trong
nước và các nước trên thế giới. Đảm bảo ATGTĐB hỗ trợ đắc lực cho việc phát
triển kinh tế - xã hội.
Ba là, ATGTĐB là vấn đề xã hội gắn liền với cuộc sống con người, bảo đảm
sự tồn tại và phát triển của con người. Xã hội càng hiện đại, văn minh, yêu cầu về
bảo đảm ATGTĐB càng cao. ATGTĐB được bảo đảm thể hiện ở việc người,
phương tiện, hàng hóa tham gia giao thông không bị xâm hại; mọi hoạt động giao
thông được tiến hành nhanh chóng, thuận tiện; bảo đảm hiệu quả, tiết kiệm và trật
tự an toàn vệ sinh môi trường, mỹ quan đô thị. Nhất là trong điều kiện kinh tế thị
trường, khi mà độ an toàn, chi phí trong lưu thông vận chuyển đã kết tinh thành giá
cả hàng hóa thì ATGTĐB còn được xem là tiêu chí quan trọng để xem xét việc có
quyết định đầu tư kinh doanh và mở rộng sản xuất hay không [10].
1.2. Quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn cấp
tỉnh
1.2.1. Khái niệm quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ
trên địa bàn cấp tỉnh
Nhà nước được thành lập để thực hiện chức năng quản lý xã hội, đảm bảo ổn
định, trật tự và công bằng xã hội. Thuật ngữ “Quản lý nhà nước” là thuật ngữ được


sử dụng khá phổ biến trong khoa học pháp lý cũng như khoa học hành chính. Hiện
nay có nhiều quan niệm khác nhau về QLNN.
QLNN hiểu theo nghĩa rộng là toàn bộ mọi hoạt động của nhà nước nói
chung, mọi hoạt động mang tính chất nhà nước, nhằm thực hiện các nhiệm vụ,
chức năng của nhà nước. Với cách tiếp cận này thì QLNN là hoạt động thực thi
quyền lực nhà nước, bao gồm 3 quyền: lập pháp, hành pháp và tư pháp. Hoạt động
QLNN theo nghĩa rộng được thực hiện bởi tất cả các cơ quan trong bộ máy nhà

nước.
QLNN hiểu theo nghĩa hẹp là hoạt động quản lý do các cơ quan hành chính
nhà nước, còn gọi là hoạt động chấp hành và điều hành nhà nước nhằm tổ chức
thực thi pháp luật và quản lý các lĩnh vực của đời sống xã hội. Với cách tiếp cận
này thì QLNN chỉ là hoạt động thực thi quyền hành pháp – Một trong ba quyền của
quyền lực nhà nước.
Hiện nay QLNN thường được tiếp cận theo nghĩa rộng. Đây là hoạt động do
tất cả các CQNN tiến hành. Theo cách hiểu chung nhất thì QLNN là một dạng
quản lý xã hội đặc biệt, mang tính quyền lực nhà nước và sử dụng pháp luật, chính
sách để điều chỉnh hành vi của cá nhân, tổ chức trên tất cả các mặt của đời sống
xã hội do các cơ quan trong bộ máy nhà nước thực hiện nhằm phục vụ nhân dân,
duy trì sự ổn định và phát triển của xã hội [7].
Nhà nước thực hiện quản lý trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó
có lĩnh vực ATGT. QLNN về giao thông vận tải là sự tác động có tổ chức và điều
chỉnh bằng quyền lực nhà nước đối với các hoạt động giao thông của con người do
các cơ quan trong hệ thống hành pháp và hành chính thực hiện để duy trì và pháp
triển các hoạt động giao thông và trật tự pháp luật nhằm thực hiện những chức
năng và nhiệm vụ của Nhà nước trong lĩnh vực giao thông vận tải.
QLNN về ATGTĐB là một trong những nội dung quan trọng trong QLNN về
ATGT. Hiện nay cũng có nhiều quan niệm khác nhau về QLNN về ATGTĐB.
QLNN về ATGTĐB được hiểu là “Hoạt động mang tính chất quyền lực của


cơ quan hành chính nhà nước, nhằm tạo ra các điều kiện để xác lập, duy trì và ổn
định các quan hệ về giao thông, theo quy định của pháp luật về ATGTĐB. Đây là
một hoạt động có vai trò, vị trí rất quan trọng trong lĩnh vực an ninh trật tự” [10].
QLNN về ATGTĐB còn được hiểu là “ sự tác động có tổ chức và điều
chỉnh bằng quyền lực nhà nước đối với các hoạt động của con người và phương
tiện tham giao giao thông trong lĩnh vực đường bộ nhằm làm cho giao thông
đường bộ luôn được thông suốt, thuận tiện và an toàn” [8]

Từ sự phân tích trên đây, có thể quan niệm: QLNN đối với ATGTĐB là toàn
bộ hoạt động có tổ chức, có định hướng, mang tính quyền lực của các cơ quan
hành chính nhà nước có thẩm quyền nhằm xác lập cơ sở pháp lý cho quản lý, tổ
chức thực hiện và xử lý vi phạm các quy định về QLNN trong bảo đảm an toàn
giao thông đường bộ, thiết lập và duy trì an toàn giao thông đường bộ, bảo đảm
giao thông đường bộ thông suốt, an toàn và thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa xã hội
QLNN về TTATGT đường bộ mang tính quyền lực nhà nước với mục đích
đảm bảo phục vụ hoạt động xã hội và kinh tế, đáp ứng các nhu cầu phát triển kinh
tế - xã hội. QLNN về ATGTĐB là hành vi quản lý của các CQNN, các CBCC
được pháp luật quy định.
Chủ thể tiến hành hoạt động QLNN về ATGTĐB là các CQNN có thẩm
quyền. Tại Khoản 4 Điều 4 Luật giao thông đường bộ năm 2008 quy định: “Bảo
đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ là trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá
nhân” [17] và được quy định cụ thể tại Điều 85 của luật, là: “Chính phủ, Bộ Giao
thông vận tải, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân
dân các cấp”[17]. Ngoài ra theo Quyết định số 57/QĐ-TTg ngày 18/10/2011 của
Thủ tướng Chính phủ về việc kiện toàn Ủy ban An toàn giao thông quốc gia và
Ban An toàn giao thông cấp tỉnh thì Ủy ban An toàn giao thông quốc gia và Ban
An toàn giao thông cấp tỉnh cũng là cơ quan thực hiện chức năng QLNN về
TTATGT đường bộ.


1.2.2. Sự cần thiết của quản lý nhà nước đối với an toàn giao thông
đường bộ trên địa bàn cấp tỉnh
Hiện nay việc phát triển giao thông đường bộ và bảo đảm ATGTĐB có ý
nghĩa quan trọng đối với quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Để đảm bảo
ATGTĐB thì đòi hỏi các CQNN phải tăng cường QLNN đối với hoạt động này.
QLNN về ATGTĐB có ý nghĩa vô cùng quan trọng, không chỉ đối với toàn xã hội
mà còn đối với các CQNN. Tầm quan trọng của QLNN đối với ATGTĐB thể hiện
ở các phương diện sau đây:

Thứ nhất, QLNN về ATGTĐB góp phần phát triển kinh tế - xã hội
QLNN về ATGTĐB là phương thức quản lý hiệu quả nhất nhằm phát huy
tối đa vai trò của ATGTĐB trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội. ATGTĐB
là yếu tố hàng đầu góp phần đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng và nâng cao hiệu quả
của nền kinh tế quốc dân. Giao thông vận tải nói chung, ATGTĐB nói riêng được
hình thành trên cơ sở phát triển của lực lượng sản xuất và phân công lao động xã
hội.
QLNN về ATGTĐB góp phần đảm bảo ATGTĐB, phát triển giao thông, nhất
là phát triển GTĐB và bảo đảm ATGTĐB với phát triển kinh tế - xã hội là hai quá
trình có liên quan chặt chẽ với nhau, là điều kiện và tiền đề của nhau. QLNN về
ATGTĐB góp phần xây dựng một mạng lưới GTĐB có trật tự và an toàn chính là
tiền đề, điều kiện cho sự phân bổ hợp lý lực lượng sản xuất trên lãnh thổ đất nước,
đảm bảo cho sự phát triển tổng hợp của các vùng kinh tế, nhất là những vùng kinh
tế còn khó khăn và lạc hậu.
Thứ hai, QLNN về ATGTĐB góp phần đảm bảo trật tự, an toàn cho xã
hội
Hoạt động GTĐB diễn ra ở mọi nơi, mọi lúc, liên quan đến mọi tầng lớp dân
cư, mọi chủ thể trong xã hội. ATGTĐB được bảo đảm, tức giao thông được thông
suốt, tài sản, tính mạng, mọi lợi ích chính đáng khác của những chủ thể tham gia
giao thông được bảo vệ, người dân có cuộc sống yên lành, ổn định, nhu cầu đi lại,


phát triển kinh tế, v.v.. được thuận lợi là điều kiện góp phần để đảm bảo trật tự an
toàn xã hội.
QLNN về ATGTĐB sẽ đảm bảo cho các quy định pháp luật về ATGTĐB
được thực thi nghiêm chỉnh, duy trì trật tự, kỷ cương trong xã hội. QLNN về
ATGTĐB nhằm hạn chế các vi phạm về ATGTĐB, đảm bảo an toàn, trật tự cho
toàn xã hội.
Thứ ba, QLNN về ATGTĐB góp phần đảm bảo xây dựng chuẩn mực, văn
hóa giao thông

Văn hoá giao thông được biểu hiện bằng hành vi xử sự đúng pháp luật, theo
các chuẩn mực của xã hội về lẽ phải, cái đẹp, cái thiện của người tham gia giao
thông. Xây dựng Văn hoá giao thông nhằm tạo nên thói quen cư xử có văn hoá,
đúng pháp luật; coi việc tự giác tuân thủ pháp luật về đảm bảo trật tự an toàn giao
thông như một chuẩn mực đạo đức truyền thống và là biểu hiện văn minh hiện đại
của con người khi tham gia giao thông.
Thông qua QLNN về ATGTĐB sẽ góp phần đảm bảo cho người dân hình
thành đúng chuẩn mực, thái độ và hành vi ứng xử khi tham gia giao thông. Việc
QLNN về ATGTĐB sẽ góp phần đảm bảo ý thức tự giác của mọi người khi tham
gia giao thông, nhằm tạo nên thói quen cư xử có văn hoá, đúng pháp luật; coi việc
tự giác tuân thủ pháp luật về đảm bảo trật tự an toàn giao thông như một chuẩn
mực đạo đức truyền thống và là biểu hiện văn minh hiện đại của con người khi
tham gia giao thông.
QLNN về ATGTĐB nhằm góp phần nâng cao ý thức pháp luật của người
dân, đảm bảo tuân thủ pháp chế xã hội chủ nghĩa và bảo vệ quyền, lợi ích của cá
nhân, tổ chức.
Có thể nói rằng QLNN về ATGTĐB đóng vai trò hết sức quan trọng, nó góp
phần đảm bảo trật tự an toàn xã hội, đảm bảo an toàn tính mạng của người dân
cũng như đảm bảo cho pháp luật được tuân thủ và thực hiện một cách đầy đủ.