Thu hút giảng viên chất lượng cao cho Trường Đại học Nội vụ Hà Nội trong điều kiện hội nhập (LV thạc sĩ)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

…………/…………

……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

ĐOÀN CẨM BÌNH

THU HÚT ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN CHẤT LƢỢNG CAO
CHO TRƢỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI
TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

…………/…………

……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

ĐOÀN CẨM BÌNH

THU HÚT ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN CHẤT LƢỢNG CAO
CHO TRƢỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI
TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
MÃ SỐ: 60 34 04 03

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. TRƢƠNG THỊ HIỀN

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2017


LỜI CÁM ƠN
Học viên xin gửi lời cám ơn đến Khoa Sau Đại học - Học viện Hành
chính Quốc Gia và Phòng Sau Đại học - Học viện Hành chính Quốc Gia Cơ
sở TP. Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện thuận lợi cho học viên trong việc học tập
và hoàn tất các thủ tục bảo vệ luận văn theo đúng thời gian quy định.
Để hoàn thành Luận văn Thạc sỹ này, học viên xin gửi lời cảm ơn chân
thành và sâu sắc sự quan tâm, sự hướng dẫn tận tình của PGS. TS. Trương
Thị Hiền - người hướng dẫn khoa học của luận văn dành cho học viên trong
suốt thời gian học viên thực hiện luận văn.
Học viên cũng xin chân thành cảm ơn đến Ban giám hiệu trường Đại
học Nội vụ Hà Nội cùng các thầy cô giáo giảng viên, viên chức các bộ phận,
các văn phòng Khoa của trường đã giúp đỡ học viên trong quá trình nghiên
cứu và thu thập số liệu.
Trong quá trình thực hiện Luận văn, do hạn chế về lý luận cũng như
kinh nghiệm của bản thân, thời gian nghiên cứu còn eo hẹp nên Luận văn
không thể tránh khỏi những sai sót. Học viên rất mong nhận được những ý

kiến đóng góp của các nhà khoa học, các Thầy cô giáo và các bạn để Luận
văn được hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn.
TP. Hồ Chí Minh, năm 2017
Học viên

Đoàn Cẩm Bình


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn “Thu hút giảng viên chất lượng cao cho
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội trong điều kiện hội nhập” là công trình
nghiên cứu của riêng tôi. Nội dung của Luận văn dựa trên quan điểm cá nhân
của học viên, trên cơ sở nghiên cứu lý luận, tổng hợp thực tiễn với sự hướng
dẫn khoa học của PGS. TS. Trương Thị Hiền.
Các số liệu được trình bày trong luận văn được thu thập từ nhiều nguồn
số liệu và liên hệ thực tế để viết ra. Không sao chép bất kỳ công trình của tác
giả nào. Các số liệu kết quả trong luận văn đều trung thực và có nguồn gốc rõ
ràng. Tôi xin chịu trách nhiệm về đề tài nghiên cứu của bản thân.
TP. Hồ Chí Minh, năm 2017
Học viên

Đoàn Cẩm Bình


DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU, BIỂU ĐỒ
Tên bảng số liệu, biểu đô

STT

Hình, sơ đồ, bảng

I
Bảng 1.1
Bảng 1.2
Bảng 1.3
Sơ đồ 2.1
Bảng 2.1
Bảng 2.2
Bảng 2.3
Bảng 2.4
Bảng 2.5

Trang

Tiêu chí đo lường chất lượng giảng viên
Khung tiêu chí đo lường giảng viên chất lượng
cao
Đo lường năng lực nghiên cứu khoa học
Cơ cấu tổ chức của Trường Đại học Nội vụ Hà
Nội
Thống kê số lượng viên chức Trường Đại học
Nội vụ Hà Nội giai đoạn 2011-2015
Thống kê viên chức theo độ tuổi và giới tính
giai đoạn 2011-2015
Số giảng viên tuyển mới học trong nước và
ngoài nước
Khảo sát đánh giá công việc được bố trí
Khảo sát đánh giá của giảng viên về mức thu

nhập

31-32
34-36
37-38
45
48
49
52
57
59

Bảng 2.6

Khảo sát về điều kiện, môi trường làm việc

60

Bảng 2.7

Khảo sát về cơ hội đào tạo

61

Bảng 2.8
II

Lộ trình xây dựng đội ngũ viên chức giai đoạn
2016-2020
Biểu đồ

Biểu đồ 2.1 Số lượng giảng viên tuyển mới qua các năm
Biểu đồ 2.2
Biểu đồ 2.3

63

Số lượng giảng viên tuyển mới theo trình độ qua
các năm
Số giảng viên tuyển mới học trong nước và
ngoài nước theo giới tính

50
51
53


MỤC LỤC
Lời cảm ơn
Lời cam đoan
Danh mục các bảng số liệu, biểu đồ
PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................. 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................... 1
2. Tình hình nghiên cứu của đề tài ............................................................... 3
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................... 8
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................ 9
5. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 9
6. Những đóng góp của luận văn ............................................................... 10
7. Bố cục của luận văn ............................................................................... 10
PHẦN NỘI DUNG ........................................................................................ 12

CHƢƠNG I. LÝ LUẬN CHUNG VỀ VIỆC THU HÚT GIẢNG VIÊN CHẤT
LƯỢNG CAO Ở CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC HIỆN NAY .............. 12
1.1. Một số khái niệm cơ bản................................................................... 12
1.1.1. Khái niệm cơ sở giáo dục đại học, giảng viên, giảng viên chất
lượng cao… ................................................................................................... 12
1.1.2. Khái niệm thu hút giảng viên chất lượng cao ............................... 22
1.1.3. Vai trò và sự cần thiết phải thu hút giảng viên chất lượng cao làm
việc trong các cơ sở giáo dục đại học hiện nay............................................... 25
1.2. Nội dung và tiêu chí thu hút giảng viên chất lƣợng cao ................ 27
1.2.1. Nội dung thu hút giảng viên chất lượng cao ................................. 27
1.2.2. Các tiêu chí thu hút giảng viên chất lượng cao ............................. 30
1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến thu hút giảng viên chất lƣợng cao ở các
cơ sở giáo dục đại học hiện nay .................................................................... 40
1.4. Phƣơng pháp thu hút gảng viên chất lƣợng cao ............................ 43
Tiểu kết chƣơng 1 .......................................................................................... 45


CHƢƠNG II. THỰC TRẠNG THU HÚT GIẢNG VIÊN CHẤT LƢỢNG
CAO Ở TRƢỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI ....................................... 46
2.1. Tổng quan về Trƣờng Đại học Nội vụ Hà Nội................................ 46
2.1.1. Khái quát về Trường Đại học Nội vụ Hà Nội ............................... 46
2.1.2. Khái quát về đội ngũ giảng viên của Trường Đại học Nội vụ Hà
Nội………… ................................................................................................... 50
2.2. Thực trạng việc thu hút giảng viên chất lƣợng cao ở Trƣờng Đại
học Nội vụ Hà Nội ......................................................................................... 53
2.2.1. Số lượng giảng viên thu hút vào Trường đại học Nội vụ Hà Nội từ
năm 2012 đến năm 2016 ................................................................................. 53
2.2.2. Thực trạng về chính sách thu hút giảng viên chất lượng cao ở
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội ...................................................................... 57
2.2.3. Thực trạng về tổ chức thực hiện thu hút giảng viên chất lượng cao

ở Trường Đại học Nội vụ Hà Nội ................................................................... 58
2.2.4. Sử dụng và phát triển, giữ chân giảng viên................................... 59
2.3. Đánh giá thực trạng thu hút giảng viên chất lƣợng cao ở Trƣờng
Đại học Nội vụ Hà Nội .................................................................................. 65
2.3.1. Mặt đạt được ................................................................................. 65
2.3.2. Mặt chưa đạt được......................................................................... 65
2.3.3. Nguyên nhân ................................................................................. 67
Tiểu kết chƣơng hai....................................................................................... 70
CHƢƠNG III.MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG
TÁC THU HÚT GIẢNG VIÊN CHẤT LƢỢNG CAO Ở TRƢỜNG ĐẠI
HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP ..................... 71
3.1. Phƣơng hƣớng và quan điểm xây dựng và phát triển giảng viên
chất lƣợng cao ở Trƣờng Đại học Nội vụ Hà Nội trong điều kiện hội
nhập… ............................................................................................................ 71


3.1.1. Phương hướng xây dựng và phát triển đội ngũ giảng viên chất
lượng cao ở Trường Đại học Nội vụ Hà Nội trong thời gian tới. ................... 71
3.1.2. Các quan điểm cơ bản nhằm xây dựng và phát triển đội ngũ giảng
viên chất lượng cao ở trường Đại học Nội vụ Hà Nội. ................................... 72
3.2. Một số giải pháp hoàn thiện công tác thu hút giảng viên chất
lƣợng cao ở Trƣờng Đại học Nội vụ Hà Nội trong điều kiện hội nhập. ... 72
3.2.1. Các giải pháp để thu hút đội ngũ giảng viên về phía trường Đại
học Nội vụ Hà Nội. ......................................................................................... 73
3.2.2. Hình thành tiêu chu n giảng viên chất lượng cao cho Trường Đại
học nội vụ

................................................................................................... 79

Tiểu kết chƣơng 3 .......................................................................................... 82

KẾT LUẬN .................................................................................................... 83
KIẾN NGHỊ ................................................................................................... 84
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 88
PHỤ LỤC
BẢNG KHẢO SÁT


PHẦN MỞ ĐẦU
1.

Tính cấp thiết của đề tài
Trong giai đoạn hiện nay, cuộc cách mạng khoa học - công nghệ đang

tiếp tục phát triển mạnh mẽ, làm nền tảng cho sự phát triển nền kinh tế tri
thức. Thế giới đang hướng tới cuộc cách mạng công nghiệp, lấy tri thức làm
động lực cho phát triển kinh tế. Trình độ học vấn, năng lực chuyên môn,
nghiệp vụ, tay nghề và ứng dụng tri thức vào thực tiễn cuộc sống đã và đang
quyết định trình độ phát triển của mỗi quốc gia. Khoa học - công nghệ trở
thành động lực cơ bản của sự phát triển kinh tế - xã hội. Đến lượt mình, sự
phát triển của khoa học công nghệ lại chịu sự quyết định bởi sự phát triển của
nền giáo dục - đào tạo của mỗi quốc gia; đồng thời, khoa học - công nghệ
cũng làm thay đổi mạnh mẽ nội dung, phương pháp giáo dục - đào tạo trong
các nhà trường, đòi hỏi giáo dục phải cung cấp được nguồn nhân lực có trình
độ cao cho các lĩnh vực hoạt động của đời sống xã hội.
Trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa
xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011) Đảng ta đã khẳng định: “Giáo dục và
đào tạo có sứ mệnh nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng
nhân tài, góp phần quan trọng phát triển đất nước, xây dựng nền văn hóa và
con người Việt Nam. Phát triển giáo dục và đào tạo cùng với phát triển khoa
học và công nghệ là quốc sách hàng đầu; đầu tư cho giáo dục và đào tạo là

đầu tư cho sự phát triển. Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo
theo nhu cầu phát triển của xã hội; nâng cao chất lượng theo yêu cầu chu n
hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, phục vụ đắc
lực sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đ y mạnh xây dựng xã hội học
tập, tạo cơ hội và điều kiện cho mọi công dân được học tập suốt đời” [Văn

1


kiện đại hội Đảng lần thứ XI, tr.77]. Để hoàn thành được sứ mệnh đó cần có
một đội ngũ giáo viên được chu n hóa.
Trước những cơ hội và thách thức của tiến trình toàn cầu hóa và hội nhập
quốc tế, đất nước ta cần có những bước phát triển nhảy vọt trong lĩnh vực
giáo dục và đào tạo, đưa ngành Giáo dục - Đào tạo ra khỏi tình trạng yếu
kém, bất cập như hiện nay. Để có thể hội nhập và phát triển cùng xu thế
chung của thể giới, nước ta cần mở rộng giao lưu, hợp tác với những nền giáo
dục hiện đại của các nước tiên tiến trên thế giới; đồng thời, giữ vững truyền
thống hiếu học, tôn sư trọng đạo của dân tộc ta nhằm xây dựng một nền giáo
dục có chất lượng cao, đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên môn, khả năng
sáng tạo, nhạy bén, linh hoạt, đáp ứng đòi hỏi của sự phát triển đất nước.
Nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo đã, đang là yêu cầu, đòi hỏi bức
thiết của cả hệ thống giáo dục quốc dân nói chung, của từng cơ sở giáo dục đào tạo nói riêng. Trong giáo dục đại học, một trong những yếu tố tác động,
chi phối và quyết định chất lượng công tác giáo dục là đội ngũ giảng viên lực lượng nòng cốt của sự nghiệp phát triển giáo dục, làm nên chất lượng,
thương hiệu của các trường đại học. Đến lượt mình, số lượng và chất lượng
đội ngũ giảng viên lại phụ thuộc phần lớn vào các chủ trương, chính sách thu
hút nguồn giảng viên có chất lượng của các trường Đại học hiện nay.
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội là cơ sở giáo dục đại học công lập thuộc
hẹ thống giáo dục quốc dân, trực thuộc Bộ Nội vụ, có chức năng: Tổ chức đào
tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực có trình độ đại học và sau đại học trong lĩnh
vực công tác nội vụ và các ngành nghề khác có liên quan. Việc đi lên từ tiền

thân là trường Trung cấp văn thư Lưu trữ Trung ương, Trường Cao đẳng Nội
vụ và thành lập Trường Đại học Nội vụ Hà Nội như ngày nay là cả một quá
trình cố gắng của tổ chức bộ máy, cũng như đội ngũ giảng viên. Trong thời kỳ

2


hội nhập, để đáp ứng được nhu cầu đào tạo ngày càng cao của xã hội, đội ngũ
giảng viên của trường cần phải cố gắng khắc phục những khó khăn để phấn
đấu vì sự nghiệp giáo dục đào tạo, bồi dưỡng với chất lượng và hiệu quả cao.
Muốn làm được như vậy, cần thiết phải có đội ngũ giảng viên được chu n
hóa, có trình độ chuyên môn, kỹ năng sư phạm, đáp ứng đủ yêu cầu của người
giảng viên đại học trong bối cảnh hội nhập. Tuy nhiên, trong những năm qua
việc xây dựng và phát triển đội ngũ giảng viên của Trường còn gặp nhiều hạn
chế, đặc biệt là đội ngũ giảng viên tại phân hiệu Đà Nẵng và Cơ sở tại Thành
phố Hồ Chí Minh.
Chính từ những yêu cầu bức thiết đó, để góp phần cho Trường Đại học
Nội vụ Hà Nội có được một đội ngũ giảng viên đủ về số lượng, nâng cao về
chất lượng đáp ứng được yêu cầu phát triển trong điều kiện hội nhập, tác giả
nghiên cứu chọn đề tài: “Thu hút giảng viên chất lượng cao cho Trường Đại
học Nội vụ Hà Nội trong điều kiện hội nhập” cho luận văn tốt nghiệp chuyên
ngành Quản lý công. Hy vọng kết quả nghiên cứu sẽ giúp mang lại một góc
nhìn khác và một số giải pháp có khả năng áp dụng được vào thực tế.
2.

Tình hình nghiên cứu của đề tài
Trong xu thế hội nhập, toàn cầu hóa với những tác động sâu sắc của kinh

tế tri thức, vai trò của giáo dục và giáo dục đại học nói riêng ngày càng trở
nên quan trọng. Liên quan đến vấn đề này, có nhiều công trình nghiên cứu

trong và ngoài nước. Chúng tôi sẽ tiếp cận các nghiên cứu này theo các hướng
sau:
Về mặt lý thuyết, đã có một số tài liệu, giáo trình viết về vấn đề Quản trị
nguồn nhân lực như:
- Giáo trình Nguồn nhân lực của tác giả PGS. TS. Nguyễn Tiệp (Trường
Đại học Lao động – Xã hội). Nghiên cứu đã làm sáng tỏ những vấn đề lý luận

3


về nguồn nhân lực như: Khái niệm, đặc điểm, vai trò và tiêu chí đánh
giá…Trên cơ sở đó, tác giả đã kế thừa nhằm làm sáng tỏ những vấn đề lý luận
về thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao ở các trường Đại học hiện nay.
- Giáo trình Quản trị nguồn nhân lực của tác giả PGS. TS. Nguyễn Ngọc
Quân và ThS. Nguyễn Vân Điềm (Trường Đại học Kinh tế Quốc dân).
Nghiên cứu đề cập đến những kiến thức cơ bản và có hệ thống về quản trị
nhân lực trong tổ chức (Chính phủ, các tổ chức kinh doanh, các tổ chức về
giáo dục, các tổ chức bảo vệ sức khỏe, các tổ chức phục vụ vui chơi giải trí và
các tổ chức xã hội khác) từ khi người lao động bước vào làm việc đến khi ra
khỏi quá trình lao động tương ứng với ba giai đoạn: Hình thành nguồn nhân
lực; Duy trì (sử dụng) nguồn nhân lực và Phát triển nguồn nhân lực trong tổ
chức. Đó là những kiến thức vừa mang tính lý luận vừa mang tính thực tiễn
của Việt Nam và là cơ sở để tác giá kế thừa trong việc nghiên cứu lý luận về
sự thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao ở các trường đại học hiện nay cũng
như làm sáng tỏ vấn đề mà tác giả đang nghiên cứu.
- Giáo trình Quản trị nguồn nhân lực của tác giả PGS. TS Trần Xuân Hải
và TS. Trần Đức Lộc (Học viện Tài chính). Nghiên cứu ngoài việc làm sáng
tỏ những vấn đề về lý luận còn đề cập đến một số kinh nghiệm thực tế ở Việt
Nam cũng như trên thế giới về quản trị nguồn nhân lực. Đây là những luận cứ
có giá trị cho tác giả trong quá trình đưa ra những giải pháp nhằm thu hút đội

ngũ giảng viên chất lượng cao cho nhà trường.
Các tài liệu, giáo trình tập trung nghiên cứu về nguồn nhân lực trong thời
kỳ hội nhập là một nội dung quan trọng của Quản trị nguồn nhân lực.
Tiếp cận từ góc độ thực tiễn, có một số bài viết nghiên cứu tiêu biểu như:
- Bài viết Giáo dục đào tạo với phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao
ở nước ta hiện nay - PGS. TS. Đường Vinh Sường (Tạp chí Cộng Sản). Bài
4


viết đề cập đến vấn đề trong điều kiện nền kinh tế thế giới đang bước vào giai
đoạn toàn cầu hóa, lợi thế so sánh của sự phát triển kinh tế đang chuyển từ
yếu tố giàu tài nguyên, nhiều tiền vốn, giá công nhân rẻ sang lợi thế về nguồn
nhân lực chất lượng cao. Vấn đề đặt ra đối với Việt Nam là đổi mới cơ chế
giáo dục đào tạo nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
- Bài viết Chính sách thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao trong khu
vực công ở nước ta hiện nay - TS. Hà Quang Ngọc và ThS. Trần Thị Hạnh
(Tạp chí Lý luận chính trị). Bài viết nêu khái quát quan niệm về nguồn nhân
lực chất lượng cao và nêu lên một số vấn đề trong chính sách đối với nhân lực
chất lượng cao. Trong điều kiện nên kinh tế thế giới đang bước vào giai đoạn
toàn cầu hóa, bài viết đề cập đến vấn đề đặt ra đối với Việt Nam là đổi mới cơ
chế giáo dục đào tạo nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
- Bài viết Phát triển năng lực giảng viên nhằm nâng cao chất lượng giáo
dục và đào tạo trong các trường Đại học, Cao đẳng trong điều kiện toàn cầu
hóa và bùng nổ tri thức - TS. Nguyễn Hữu Lam. Bài viết tập trung phân tích,
làm rõ xu hướng đổi mới trong hệ thống đại học đang diễn ra trên thế giới,
những thực tiễn tại Việt nam, và những kiến nghị cho việc phát triển đội ngũ
giảng viên – nhân tố có tính sống còn trong việc nâng cao chất lượng giáo dục
và đào tạo.
- Hội nghị quốc tế về giáo dục đại học do UNESCO tổ chức từ ngày 9 17/01/1987 tại Pháp, đã thảo luận về “Các chính sách và chiến lược giáo dục
đại học và sự phân hóa của giáo dục đại học trước thực trạng sử dụng”, đã

đưa ra chính sách bồi dưỡng giảng viên là: “Đào tạo về mặt sư phạm tiến
hành đồng thời với đào tạo đại học”. Báo cáo đề cập đến chính sách phát triển
giáo viên là chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng cả về chuyên môn lẫn
nghiệp vụ. Coi đào tạo, bồi dưỡng giáo viên là vấn đề quan trọng trong việc

5


phát triển chất lượng giáo dục đại học. Tuy nhiên, chính sách này chỉ chú
trọng việc phát triển giáo viên về chuyên môn lẫn nghiệp vụ, trong khi đó còn
nhiều vấn đề khác lại không được đề cập đến.
Những nghiên cứu chuyên sâu về nguồn nhân lực chất lượng cao, những
vấn đề đặt ra về nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo trong thời kỳ hội nhập
được tiến hành nhằm phục vụ cho công tác xây dựng pháp luật về giáo dục
đại học, có thể kể đến như:
- Đề tài khoa học “Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ
giảng viên đại học giai đoạn 2010 - 2015” của ThS. Lê Thị Phương Nam –
Phó Vụ trưởng Vụ Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng
làm chủ nhiệm. Đề tài tập trung đánh giá chung về thực trạng đội ngũ giảng
viên đại học hiện nay, trên cơ sở đó đưa ra một số đề xuất nhằm xây dựng và
phát triển đội ngũ giảng viên đại học giai đoạn 2010 - 2015.
- Scheerens (chủ biên) với công trình nghiên cứu: “Teachers’Professional
Development – Europe in international comparison” (Phát triển chuyên môn
của giáo viên so sánh quốc tế ở khu vực Châu Âu), nghiên cứu đã phân tích
bối cảnh chính trị Châu Âu tác động đến chất lượng giảng dạy của các trường.
Nghiên cứu đã đề cập đến chính sách phát triển giảng viên là: coi phát triển
chuyên môn của giảng viên là nâng cao chất lượng hiệu quả giảng dạy. Đề
cao vai trò của người giảng viên trong việc trang bị cho người học những kiến
thức chuyên môn cần thiết cho một thế giới liên tục phát triển. Nghiên cứu
này chỉ mới chú trọng tới việc phát triển nhiều phương pháp giảng dạy để

nâng cao chất lượng giảng dạy chứ chưa chú trọng tới các chính sách khác
nhằm phát triển đội ngũ giảng viên.
Trong các nghiên cứu của sinh viên, có các khóa luận tốt nghiệp như:
Giải pháp nhằn thu hút nguồn nhân lực tại Ủy ban nhân dân quận 7, TP. Hồ

6


Chí Minh của Phạm Thị Trang (2012); Thu hút nhân tài vào các cơ quan
hành chính nhà nước trên địa bàn Thành phố Đà Nẵng của Bùi Lê Thanh
Hằng (2012);
Ở mức độ đề tài nghiên cứu luận văn thạc sỹ và luận văn tiến sỹ có các
đề tài như:
- Đề tài luận văn Thạc sỹ “Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên tại
trường Đại học Giao thông vận tải” của tác giả Nguyễn Phương Ngân
(2015).
- Đề tài luận văn Thạc sỹ “Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trong
các trường đại học khối ngành kinh tế và quản trị kinh doanh khu vực phía
Bắc” của tác giả Nguyễn Thị Thu Hằng (2013). Luận văn đề cập khá đầy đủ
và chi tiết cơ sở lý luận về giảng viên, nhiệm vụ và những yêu cầu đối với
nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên. Đề tài đã đưa ra được khái niệm, nêu
được khái quát các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ giảng viên. Khi
phân tích thực trạng, tác giả chỉ đề cập đến các nhân tố ảnh hưởng đến chất
lượng giảng viên mà chưa phân tích, đánh giá được sự tác động đó. Điều đó
dẫn đến việc tác giả đưa ra các giải pháp còn mang tính khái quát và chưa có
sức thuyết phục.
- Luận văn “Thực trạng giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ,
giảng viên ở trường chính trị Nguyễn Văn Linh tỉnh Hưng Yên đáp ứng yêu
cầu thời kỳ mới” của tác giả Lê Thị Hoa (2009). Luận văn đề cập cơ sở lý
luận và thực tiễn từ đó đánh giá thực trạng đội ngũ cán bộ, giảng viên của

Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh tỉnh Hưng Yên một cách đầy đủ, khách
quan, chính xác. Trên cơ sở đó đề ra một số giải pháp có tính khả thi nhằm
nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giảng viên của trường đáp ứng yêu cầu
mới.

7


Qua tổng quan tình hình nghiên cứu trên, có thể rút ra một số nhận xét về
nguồn nhân lực và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao trong thời kỳ công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đã được quan tâm nghiên cứu từ rất lâu, với phạm vi
nghiên cứu rộng. Tuy nhiên, nghiên cứu về thu hút đội ngũ giảng viên chất
lượng cao vào công tác tại trường Đại học Nội vụ Hà Nội là vấn đề hoàn toàn
mới, chưa có một nghiên cứu chuyên sâu nào về vấn đề này.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở làm rõ một số vấn đề lý luận về thu hút
đội ngũ giảng viên chất lượng cao và thực trạng thu hút đội ngũ giảng viên ở
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội, luận văn làm đề xuất một số giải pháp nhằm
thu hút đội ngũ giảng viên chất lượng cao cho Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
trong thời kỳ hội nhập.
Nhiệm vụ nghiên cứu: Để đạt được mục đích nghiên cứu trên, luận văn
tập trung thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu sau:
Thực hiện tổng quan các nghiên cứu có liên quan đến đề tài nghiên cứu.
Hệ thống hóa và nghiên cứu làm rõ những vấn đề mang tính chất lý
luận liên quan đến thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút giảng viên
chất lượng cao trong điều kiện hội nhập.
Tìm hiểu kinh nghiệm thu hút giảng viên chất lượng cao của một số
trường đại học ở Việt Nam.
Hệ thống hóa cơ sở pháp lý cho việc thu hút giảng viên chất lượng cao
nói chung và giảng viên chất lượng cao cho Trường Đại học Nội vụ nói

riêng.
Phân tích thực trạng giảng viên của Trường Đại học Nội vụ hiện nay.

8


Phân tích, đánh giá thực trạng thu hút giảng viên chất lượng cao tại
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội trong điều kiện hội nhập.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động thu hút đội ngũ Giảng viên chất
lượng cao của Trường Đại học Nội vụ Hà Nội.
Phạm vi nghiên cứu:
+ Về không gian: đề tài nghiên cứu tại Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
gồm cả ba cơ sở: Trường tại Hà Nội, Cơ sở tại TP. Hồ Chí Minh và phân hiệu
Miền Trung.
+ Về thời gian: Những số liệu khảo sát lấy từ năm 2012 đến năm 2016,
những giải pháp dự báo đến năm 2020.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Phƣơng pháp luận: là hệ thống các nguyên lý, quan điểm để giải quyết
các vấn đề đặt ra. Cụ thể là luận văn sẽ vận dụng lý luận của chủ nghĩa Mác
Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, phương pháp luận duy vật biện chứng với
các quan điểm lịch sử cụ thể.
Phƣơng pháp nghiên cứu:
Để hoàn thành nghiên cứu này, Luận văn sử dụng một số phương pháp
nghiên cứu sau:
Phương pháp nghiên cứu tài liệu thứ cấp. Luận văn dựa vào số liệu,
các báo cáo, tài liệu, kết quả khảo sát của các phòng, khoa, Trung tâm thuộc
Trường, Tổ Giảng viên để tổng hợp, xử lý, phân tích, đánh giá quá trình xây
dựng và thực hiện chính sách thu hút giảng viên chất lượng cao nhằm đảm
bảo tính thực tiễn, khách quan và tin cậy cho các nhận xét, đánh giá. Ngoài ra,

9


đề tài cũng kế thừa các kết quả nghiên cứu của các phòng, khoa cũng như của
các học viên cao học khác có liên quan đến đề tài.
Phương pháp khảo sát bằng bảng câu h i để đánh giá về chất lượng
thu hút giảng viên chất lượng cao vào Trường Đại học Nội vụ. Đối tượng
khảo sát là những giảng viên đã được Trường nhận về làm việc.
6. Những đóng góp của luận văn
Đề tài “Thu hút giảng viên chất lượng cao cho Trường Đại học Nội vụ
Hà Nội trong điều kiện hội nhập” có ý nghĩa lý luận và khả năng vận dụng
vào thực tiễn. Kết quả của đề tài có thể làm tư liệu tham khảo cho các giới
nghiên cứu, tài liệu nghiên cứu cho sinh viên chuyên ngành quản lý công
cũng như những ai quan tâm đến đề tài này
Đánh giá một cách khoa học thực trạng thu hút đội ngũ giảng viên cho
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội trong điều kiện hội nhập.
Đánh giá những ưu điểm và hạn chế trong việc thu hút giảng viên cho
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội.
Đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường thu hút, xây dựng và phát
triển đội ngũ Giảng viên chất lượng cao cho Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
nói riêng và các trường đại học nói chung.
7. Bố cục của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, bố cục của
luận văn bao gồm 3 chương:
Chương 1. Lý luận chung về thu hút giảng viên chất lượng cao ở các cơ
sở giáo dục đại học hiện nay trong điều kiện hội nhập.

10

Chương 2. Thực trạng công tác thu hút giảng viên chất lượng cao tại
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội.
Chương 3. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác thu hút giảng viên
chất lượng cao ở Trường Đại học Nội vụ Hà Nội trong điều kiện hội nhập

11


PHẦN NỘI DUNG
CHƢƠNG I.
LÝ LUẬN CHUNG VỀ VIỆC THU HÚT GIẢNG VIÊN CHẤT LƢỢNG
CAO Ở CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC HIỆN NAY
1.1.

Một số khái niệm cơ bản

1.1.1.1. Khái niệm cơ sở giáo dục đại học, giảng viên, giảng viên chất
lƣợng cao
1.1.1.2. Khái niệm cơ sở giáo dục đại học
Hiện nay, có nhiều nghiên cứu về chất lượng giáo dục ở bậc đại học
nhằm nâng cao chất lượng ở bậc học này, tuy nhiên chưa có nghiên cứu nào
đưa ra khái niệm cơ sở giáo dục đại học. Sự thiếu vắng khái niệm này có thể
được giải thích dựa theo hai hướng. Thứ nhất là cách hiểu khái niệm cơ sở
giáo dục đại học không ảnh hưởng đến cách tiếp cận và giải quyết vấn đề của
các nhà nghiên cứu. Thứ hai là nhiều nhà nghiên cứu có sự “mặc định” về
cách hiểu khái niệm cơ sở giáo dục đại học thông qua việc liệt kê các nơi có
chức năng đào tạo giáo dục đại học theo Luật giáo dục năm 2012.
Cụ thể, theo Điều 7 của Luật Giáo dục đại học, cơ sở giáo dục đại học
trong hệ thống giáo dục quốc dân gồm: (1) Trường cao đẳng; (2) Trường đại

học, học viện; (3) Đại học vùng, đại học quốc gia (sau đây gọi chung là đại
học); (4) Viện nghiên cứu khoa học được phép đào tạo trình độ tiến sĩ. Nói
cách khác, Luật giáo dục đã liệt kê một cách chi tiết và cụ thể những cơ sở
được gọi là cơ sở giáo dục đại học từ cao đẳng trở lên. Với cách tiếp cận
tương tự, Luật Giáo dục năm 2012 hiểu khái niệm cơ sở giáo dục đại học
bằng cách đưa ra liệt kê các cơ sở đào tạo sau đại học. Đây là cách hiểu trực
quan, đơn giản dễ nắm bắt và tránh được sự tranh cãi.

12


Tuy nhiên để hiểu được bản chất, đặc điểm của cơ sở giáo dục đại học,
cần thiết phải có cách tiếp cận bổ sung; đó là cách tiếp cận từ nguồn gốc hình
thành hay còn gọi là hình thức của các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam.
Theo đó, cơ sở giáo dục đại học Việt nam được tổ chức theo các loại
hình: (1) Cơ sở giáo dục đại học công lập thuộc sở hữu nhà nước, do Nhà
nước đầu tư, xây dựng cơ sở vật chất; (2) Cơ sở giáo dục đại học tư thục
thuộc sở hữu của tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức kinh tế
tư nhân hoặc cá nhân, do tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức
kinh tế tư nhân hoặc cá nhân đầu tư, xây dựng cơ sở vật chất; (3) Cơ sở giáo
dục đại học có vốn đầu tư nước ngoài gồm: cơ sở giáo dục đại học có 100%
vốn của nhà đầu tư nước ngoài; cơ sở giáo dục đại học liên doanh giữa nhà
đầu tư nước ngoài và nhà đầu tư trong nước.
Ngoài ra còn có thể xem xét các cơ sở giáo dục đại học dưới góc độ lợi
nhuận. Lấy mục tiêu lợi nhuận làm cơ sở nghiên cứu, có thể tiếp cận các cơ sở
giáo dục bao gồm: cơ sở giáo dục phi lợi nhuận và cơ sở giáo dục hướng đến
lợi nhuận. “Cơ sở giáo dục đại học tư thục và cơ sở giáo dục đại học có vốn
đầu tư nước ngoài hoạt động không vì lợi nhuận là cơ sở giáo dục đại học mà
phần lợi nhuận tích lũy hằng năm là tài sản chung không chia, để tái đầu tư
phát triển cơ sở giáo dục đại học; các cổ đông hoặc các thành viên góp vốn

không hưởng lợi tức hoặc hưởng lợi tức hằng năm không vượt quá lãi suất trái
phiếu Chính phủ” (Khoản 7, Điều 4 Luật Giáo dục đại học).
Như vậy có thể hiểu một cách khái quát, cơ sở giáo dục đại học là
những nơi có chức năng đào tạo các trình độ từ cao đẳng trở lên do nhà nước
hoặc tư nhân thành lập vì mục tiêu lợi nhuận hoặc phi lợi nhuận và hoạt động
trong khuôn khổ pháp luật về giáo dục đại học của Việt Nam.
Định nghĩa này cho thấy, cơ sở giáo dục đại học có những đặc điểm
quan trọng:

13


Thứ nhất là những cơ sở được nhà nước cho phép tổ chức đào tạo từ
trình độ cao đẳng trở lên.
Thứ hai, những cơ sở này có thể do nhà nước hoặc tư nhân thành lập.
Thứ ba, những cơ sở này hoạt động vì lợi nhuận hoặc phi lợi nhuận,
Thứ tư, những cơ sở này hoạt động theo quy định của Luật Giáo dục đại
học.
1.1.1.3. Khái niệm giảng viên
Theo tác giả Nguyễn Thị Thu Hiền (2011), giảng viên là “tên gọi chung
người làm công tác giảng dạy ở các trường chuyên nghiệp, các lớp đào tạo,
huấn luyện các trường trên bậc học phổ thông”. Cách hiểu này của tác giả
Nguyễn Thị Thu Hiền tương đối rộng và khác với cách hiểu trong Luật Giáo
dục năm 2005, vì người làm công tác giảng dạy ở các trường cao đẳng nghề
cũng được gọi là giảng viên, trong khi đó những người giảng dạy ở các
trường trung cấp chuyên nghiệp lại gọi là giáo viên chứ không phải giảng
viên.
Luật Giáo dục năm 2005 (Điều 70) cho rằng nhà giáo (những người
làm nhiệm vụ giảng dạy trong nhà trường, cơ sở giáo dục khác) giảng dạy ở
các cơ sở giáo dục đại học gọi là giảng viên. Những cơ sở giáo dục gọi là cơ

sở giáo dục đại học lại được quy định trong Luật Giáo dục đại học năm 2012.
Tuy nhiên cách hiểu dùng từ “giảng dạy” tại Điều 7 của Luật Giáo dục
2005 chưa được giải thích rõ ràng và khoa học, bởi cụm từ “giảng dạy” có thể
hiểu theo một số cách khác nhau. Giảng dạy được hiểu là một hoạt động liên
quan đến việc trình bày bài học cho đối tượng học. Hoặc giảng dạy là một
công việc. Hoặc giảng dạy là một nhiệm vụ chính thường xuyên, liên tục của
người thực hiện giảng dạy. Trên thực tế, với sự hội nhập và tương tác giữa
nhà trường và các thành phần khác của xã hội, nhiều cơ sở giáo dục đại học
mời những người làm công tác thực tiễn ở các công ty, các cơ quan nhà nước,
14


tổ chức khác tới dạy một hoặc một vài môn học nào đó cho trường. Những
người này cũng thực hiện hoạt động giảng dạy và tuân thủ theo các quy định
của nhà trường, nhưng không thể gọi họ là giảng viên của cơ sở đào tạo giáo
dục. Nói cách khác, để được gọi là giảng viên của cơ sở đào tạo sau đại học
cần phải đáp ứng những khía cạnh sau:
Thứ nhất, những đối tượng được gọi là giảng viên khi những đối tượng
đó chọn hoạt động giảng dạy như là một nghề nghiệp chính thức và lâu dài.
Thứ hai, họ phải đang thuộc sự quản lý thường xuyên, liên tục của các
cơ sở giáo dục sau đại học theo hình thức biên chế hoặc hợp đồng.
Thứ ba, những đối tượng này phải được xếp vào ngạch giảng viên.
Theo cách hiểu này, thì những giảng viên đã nghỉ hưu nếu vẫn được
mời tham gia giảng dạy tại các cơ sở giáo dục, hoặc có mong đợi tham gia
vào các cơ sở giáo dục đại học thì vẫn được gọi là giảng viên vì họ đã chọn
công việc giảng dạy làm nghề để gắn bó lâu dài và họ đã từng hưởng ngạch
giảng viên.
Do đó, giảng viên là người làm công tác giảng dạy (lý thuyết và thực
hành) được hiệu trưởng công nhận chức vụ và phân công công tác giảng dạy
hoặc những cán bộ khoa học kỹ thuật làm việc trong hay ngoài trường, tham

gia giảng dạy theo chế độ kiêm nhiệm. Cho nên, ph m chất trí tuệ là yêu cầu
rất cao đối với người giảng viên. Từ chất sáng tạo đó biểu hiện trong năng lực
hoạt động giảng dạy, trong hoạt động nghiên cứu khoa học và trong toàn bộ
quá trình sáng tạo để hình thành nên toàn bộ nhân cách sáng tạo của một con
người – sản ph m cần thiết và tất yếu của quá trình dạy học. Bởi vậy, hơn bất
cứ một nghề nghiệp nào khác, nghề giảng dạy đại học đòi hỏi mỗi giảng viên
phải phát huy năng lực sáng tạo của mình một cách cao nhất. Một đặc điểm
nữa là trong thời đại ngày nay, người giảng viên phải là một tấm gương sáng
về đạo đức và tinh thần tự học, tự vươn lên để hoàn thiện mình. Mỗi giảng

15


viên là một mẫu mực về ý chí học, về tinh thần nhân ái, nhân văn thương yêu
con người, quý trọng con người.
Vai trò của giảng viên Giảng viên tham gia đào tạo nguồn lực con
người, tạo ra lực lượng lao động mới, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về chất
lượng nguồn nhân lực dáp ứng yêu cầu của xã hội. Nguồn nhân lực chất
lượng cao chính là động lực phát triển của xã hội. Vai trò của giảng viên còn
được thể hiện ở việc góp phần nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài cho đất
nước, tạo ra lớp trí thức tài năng thông qua việc truyền đạt những kiến thức
tiên tiến của văn minh nhân loại. Tất cả những trí thức ấy sẽ góp phần xây
dựng đất nước, nâng cao nội lực của quốc gia tạo nên vị thế cao của đất nước
trên trường quốc tế. Giảng viên có vai trò góp phần nâng cao tiềm lực khoa
học công nghệ quốc gia thông qua hoạt động nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu
triển khai. Đảm nhận vai trò này, giảng viên đã, đang và sẽ góp phần nâng cao
năng lực khoa học công nghệ quốc gia. Hay nói cách khác, giảng viên là
những người có kiến thức và vốn hiểu biết rộng trong lĩnh vực chuyên môn.
Lực lượng giảng viên ở tất cả các trường ĐH vì vậy đã trở thành đại diện tiêu
biểu cho hầu hết các ngành khoa học hiện có của quốc gia. Giảng viên ĐH

vừa là nhà giáo vừa là nhà khoa học. Họ hội tụ đủ cả năng lực, ph m chất của
nhà giáo lẫn nhà khoa học. Họ vừa giảng dạy, vừa tham gia NCKH. Trí thức
giáo dục đại học là một bộ phận đặc thù của trí thức Việt Nam
Tóm lại, giảng viên (gọi tắt của từ giảng viên đại học) là những người
chọn việc giảng dạy như một nghề nghiệp chính thức và lâu dài, được xếp vào
ngạch giảng viên và đã hoặc đang chịu sự quản lý thường xuyên và liên tục
của cơ sở giáo dục đại học.
1.1.1.4. Khái niệm giảng viên chất lƣợng cao
Giảng viên chất lượng cao là một khái niệm trung tâm trong việc phát
triển chất lượng giảng viên, chất lượng giảng dạy và câu chuyện thu hút giảng

16


viên giỏi vào các cơ sở giáo dục đại học. Tuy nhiên để hiểu đầy đủ bản chất
của khái niệm “chất lượng cao”, trước tiên nhất và cần thiết phải làm rõ khái
niệm hay nội hàm của thuật ngữ “chất lượng”. Bởi bản chất của chất lượng
cao là một tầng nấc, một mức bậc khác của chất lượng theo một thang đo nhất
định. Nói cách khác, cần làm rõ các khía cạnh của khái niệm chất lượng giảng
viên đại học.
Về chất lượng giảng viên đại học, theo Lê Thị Lan Phương (2010) đó là
khái niệm bao gồm hai nhóm khía cạnh cơ bản: (1) những khía cạnh cơ bản
của nhà giáo; (2) nhóm khía cạnh đặc thù của giảng viên đại học. Ở nhóm
khía cạnh thứ nhất, giảng viên đại học trước hết phải là một nhà giáo với
những ph m chất của một nhà giáo. Đó là ph m chất đạo đức và năng lực.
Theo Lê Thị Lan Phương (2010) “phẩm chất nhà giáo là thế giới quan của họ
(hay nói cách khác là phẩm chất chính trị của nhà giáo), nền tảng định hướng
thái độ, hành vi ứng xử của giáo viên. Bên cạnh đó, phẩm chất, đạo đức, nhân
văn của người thầy giáo thể hiện qua lòng thương yêu con trẻ, thương yêu
học trò. Năng lực nhà giáo chính là năng lực sư phạm bao gồm: năng lực

chuyên môn; năng lực dạy học; năng lực tổ chức; năng lực thực hiện; năng
lực giao tiếp; năng lực kiểm tra, đánh giá; năng lực giáo dục”.
Ở nhóm khía cạnh thứ hai, tác giả Lê Thị Lan Phương (2010) cho rằng
giảng viên đại học cần phải có những dấu hiệu nhận biết riêng, có tính đặc thù
của một chủ thể quan trọng ở bậc học quan trọng trong hệ thống giáo dục. Đó
chính là chất lượng đào tạo nguồn nhân lực; năng lực và hiệu quả hoạt động
khoa học; chất lượng các dịch vụ xã hội. Theo tác giả chất lượng đào tạo
nguồn nhân lực là khả năng trang bị những kiến thức, kỹ năng, sự phát triển
về mặt tư duy, trí tuệ và nhận thức. Năng lực ở đây được hiểu là năng lực
chuyên môn, kiến thức chuyên môn, trình độ và kỹ năng liên quan đến chuyên
ngành giảng dạy. Chất lượng giảng dạy và hiệu quả hoạt động khoa học và

17