DSpace at VNU: Vai trò của khoa học trong quá trình phát triển kinh tế tri thức ở Việt Nam hiện nay

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRUNG TÂM ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG GIẢNG VIÊN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ

---------***--------

NGUYỄN VĂN THẮNG

VAI TRÒ CỦA KHOA HỌC TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
KINH TẾ TRI THỨC Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
LUẬN VĂN THẠC SỸ TRIẾT HỌC

Hà nội, năm 2008

1


MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU ………….………….……………………………………………… 1
Chương 1: Khoa học và một số vấn đề lý luận về kinh tế tri thức..……..... 9
1.1. Khoa học và vai trò của khoa học trong quá trình phát
triển kinh tế - xã hội…...…..……………………….……………….……….... 9
1.1.1. Khoa học - một hình thái ý thức xã hội đặc biệt.……………………..... 9
1.1.2. Vai trò của khoa học trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội……… 10
1.2. Một số vấn đề lý luận về kinh tế tri thức…..….….……………………....15
1.2.1. Khái niệm, đặc trưng của kinh tế tri thức……………..………………….….. 15
1.2.2. Kinh tế tri thức - sự phát triển tất yếu của lực lượng
sản xuất trong giai đoạn hiện nay……………………….……………...…… 23
1.3. Khoa học - nhân tố quyết định trong quá trình phát triển
kinh tế tri thức……………...……………...…..………….……………….... 28
Chương 2 : Thực trạng kinh tế - xã hội và yêu cầu khách quan

của việc phát huy vai trò của khoa học trong quá trình phát triển
kinh tế tri thức ở Việt Nam hiện nay…………….……….………………….. 31
2.1. Thực trạng kinh tế - xã hội và thực trạng khoa học
Việt Nam hiện nay…………………………….………….……………….... 31
2.1.1. Thực trạng kinh tế - xã hội nói chung và kinh tế
tri thức nói riêng ở Việt Nam hiện nay….……...…………………………... 31
2.1.2. Thực trạng khoa học và việc phát huy vai trò của khoa học
trước yêu cầu phát triển kinh tế tri thức ở Việt nam hiện nay….…..…….… 42
2.2. Phát huy vai trò của khoa học - yêu cầu khách quan trong
quá trình phát triển kinh tế tri thức ở Việt Nam hiện nay…..........…...….… 60
2.2.1. Phát huy vai trò của khoa học đáp ứng yêu cầu
khách quan của quá trình phát triển kinh tế - xã hội…………….…...…..... 60
2.2.2. Phát huy vai trò của khoa học đáp ứng yêu cầu khách quan
2


của quá trình tự động hoá sản xuất và tin học hoá xã hội trong
kinh tế tri thức………………………………………………………..…… 65
Chương 3 : Những giải pháp cơ bản nhằm phát huy vai trò
của khoa học đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế tri thức
ở Việt Nam hiện nay.

………………………………………………….…

70
3.1. Đẩy mạnh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá
gắn với phát triển kinh tế tri thức………………………………………… 70
3.2. Nâng cao hiệu quả về vai trò lãnh đạo của Đảng, sự quản
lý của Nhà nước nhằm phát huy vai trò của khoa học trong
quá trình phát triển kinh tế tri thức ở Việt Nam hiện nay…….……...…… 72

3.3. Nhanh chóng áp dụng các thành tựu khoa học và công nghệ
đặc biệt là công nghệ thông tin vào thực hiện các mục tiêu
phát triển kinh tế - xã hội……………………………………...…………. 79
KẾT LUẬN.…………….……………………………………………….. 84
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO……………….……………… 86

3


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm gần đây, sự phát triển mạnh mẽ của các cuộc cách mạng
khoa học và công nghệ đã tạo ra những dấu ấn quan trọng trong lịch sử phát
triển nền sản xuất xã hội. Dưới sự tác động của khoa học và công nghệ, lực
lượng sản xuất xã hội đã có những bước phát triển mạnh, tạo ra một xu hướng
mới mà ở đó tri thức, đặc biệt là tri thức khoa học và công nghệ ngày càng
đóng vai trò quyết định đối với nền sản xuất xã hội, thúc đẩy mạnh mẽ sự
chuyển dịch cơ cấu kinh tế thế giới: từ kinh tế công nghiệp truyền thống sang
kinh tế tri thức, đây được xem là một xu hướng phát triển chủ đạo của thế giới
trong thế kỷ XXI.
Đối với Việt Nam hiện nay, chúng ta đang trong quá trình đẩy mạnh công
cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và đi sâụ vào tiến trình hội nhập
kinh tế thế giới, thì việc phát triển kinh tế tri thức là một yêu cầu khách quan,
một nhiệm vụ cơ bản của công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.
Nhận thức được xu hướng đó Đảng và Nhà nước ta đã xác định, kinh tế tri
thức vừa là thời cơ, đồng thời cũng là thách thức đối với nước ta trong quá
trình phát triển. Chính vì vậy, Đại hội IX đã xác định: “từng bước phát triển
kinh tế tri thức” [17, tr. 163] và "phát huy sức mạnh vật chất, trí tuệ và tinh
thần toàn dân tộc, tạo động lực và nguồn lực phát triển nhanh, bền vững" [17,
tr. 165]; dù rằng, sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đang đặt ra những

nhiệm vụ lớn. Song, chúng ta không thể không tính tới việc phát triển hướng
tới kinh tế tri thức theo cách riêng, phù hợp với đặc điểm và trình độ của con
người Việt nam.
Tuy nhiên, trong kinh tế tri thức, khoa học và công nghệ là nhân tố đóng
vai trò quyết định, là động lực trực tiếp thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.
Chính vì vậy, Văn kiện Đại hội X đã chỉ rõ nhiệm vụ phát triển khoa học và
công nghệ trong những năm tới là: “nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động
4


của khoa học và công nghệ. Phấn đấu đến năm 2010, năng lực khoa học và
công nghệ nước ta đạt trình độ của các nước tiên tiến trong khu vực trên một số
lĩnh vực quan trọng” [18, tr. 98]. Đồng thời, trong mục tiêu, nhiệm vụ phát
triển kinh tế - xã hội 5 năm 2006 - 2010 đã khẳng định: "Phát triển mạnh khoa
học và công nghệ, giáo dục và đào tạo; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực,
đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và phát triển kinh tế
tri thức" [18, tr. 187].
Vấn đề đặt ra là trong quá trình tiếp cận hướng tới kinh tế tri thức, chúng ta
phải có nhận thức đầy đủ và đúng đắn về vai trò của khoa học, từ đó có cơ chế
chính sách hợp lý để nhanh chóng xây dựng được đội ngũ đông đảo các nhà
khoa học có đủ bản lĩnh, trí tuệ… có thể tiếp thu, làm chủ công nghệ và sáng tạo
ra những tri thức mới; đồng thời, nhanh chóng đưa các thành tựu khoa học và
công nghệ vào phục vụ sản xuất và đời sống… đưa khoa học thực sự trở thành
động lực trực tiếp thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.
Vậy thực trạng năng lực khoa học và trình độ đội ngũ cán bộ khoa học Việt
Nam hiện nay như thế nào, những đòi hỏi, yêu cầu nào đang đặt ra đối với việc
phát huy vai trò của khoa học trong quá trình phát triển kinh tế tri thức ở Việt
Nam hiện nay, đây là những vấn đề đặt ra cần phải giải quyết.
Từ những vấn đề nêu trên, việc thực hiện các mục tiêu chiến lược phát
triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2006 - 2010 và tầm nhìn đến năm 2020; trong

đó việc phát huy vai trò của khoa học và công nghệ đóng vai trò quan trọng
trong quá trình thực hiện các mục tiêu chiến lược trên càng trở nên có ý nghĩa
quan trọng và cấp bách hơn bao giờ hết. Xuất phát từ những lý do cơ bản đó,
tác giả chọn đề tài “Vai trò của khoa học trong quá trình phát triển kinh tế tri
thức ở Việt nam hiện nay” làm luận văn thạc sỹ chuyên ngành triết học.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Xuất phát từ xu hướng phát triển của kinh tế tri thức cũng như từ vị trí, vai
trò của khoa học và công nghệ đối với sự phát triển kinh tế - xã hội nói chung,
5


kinh tế tri thức nói riêng; từ những năm cuối thế kỷ XX trở lại đây, nghiên cứu
về kinh tế tri thức và về vai trò của khoa học và công nghệ trong quá trình phát
triển kinh tế tri thức đã trở thành một chủ đề lớn, thành tiêu điểm chính trong
các cuộc hội thảo, thảo luận, các diễn đàn kinh tế... thu hút sự quan tâm chú ý
của nhiều nhà lãnh đạo, nhà nghiên cứu trên thế giới, đó cũng là vấn đề đang
được quan tâm, nghiên cứu ở Việt Nam.
Trên cơ sở phân tích thực tiễn và tổng kết các công trình nghiên cứu của
các nhà khoa học về các vấn đề liên quan, từ những năm 60 của thế kỷ XX,
trong quá trình tiến hành công nghiệp hoá ở miền Bắc, Đảng ta đã xác định cách
mạng khoa học - kỹ thuật là then chốt. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 2 khoá
VIII đã xác định rõ nhiệm vụ phát triển khoa học và công nghệ trong giai đoạn
đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, Văn kiện Đại hội đại biểu
toàn quốc lần thứ X của Đảng Cộng sản Việt Nam về mục tiêu, nhiệm vụ phát
triển kinh tế - xã hội 5 năm (2006 - 2010) đã khẳng định sự cần thiết phải "Phát
triển mạnh khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo; nâng cao chất lượng
nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và phát
triển kinh tế tri thức" [18, tr. 187]… Có thể thấy rằng, những văn kiện đó đã thể
hiện rõ đường lối phát triển khoa học và công nghệ nhằm phục vụ sự nghiệp
phát triển kinh tế - xã hội nói chung và phát triển kinh tế tri thức nói riêng của

Đảng ta.
Để xây dựng và thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đó trong thời gian qua
rất nhiều các công trình nghiên cứu khoa học đã được công bố, đáng chú ý là
đề tài cấp nhà nước với mã số KX.08.02: "Xu thế chủ yếu của sự phát triển
khoa học, công nghệ, sự hình thành và vai trò của kinh tế tri thức trong hai thập
niên đầu thế kỷ XXI" do GS.TSKH Vũ Đình Cự chủ nhiệm đã được nghiệm
thu năm 2005; và đề tài trọng điểm 2001 - 2006: "Một số vấn đề cơ bản về kinh
tế tri thức - cơ hội và thách thức cho Việt Nam" do PGS. TS. Phí Mạnh Hồng Khoa Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, cùng một số nhà khoa học thực hiện;
6


thêm vào đó, rất nhiều công trình nghiên cứu đã được xuất bản như cuốn
"Khoa học và công nghệ - lực lượng sản xuất hàng đầu" của tác giả Vũ Đình
Cự, do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia xuất bản năm 1994; hay cuốn "Kinh tế
tri thức - thời cơ và thách thức đối với sự phát triển của Việt Nam" của tác giả
Đặng Hữu do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia xuất bản năm 2004 và cuốn
"Kinh tế tri thức ở Việt Nam" của tác giả Vũ Trọng Lâm do Nhà xuất bản
Khoa học kỹ thuật xuất bản năm 2004… ngoài ra, trong thời gian qua cũng đã
có rất nhiều tài liệu, công trình nghiên cứu của các nhà khoa học nước ngoài
được lựa chọn và dịch sang tiếng Việt, đáng chú ý trong số đó là cuốn "Thời
đại kinh tế tri thức" của tác giả Tần Ngôn Trước (Trung quốc) do nhà xuất bản
Chính trị quốc gia xuất bản năm 2001.
Bên cạnh đó, trong thời gian qua đã có rất nhiều bài viết của các nhà khoa
học về những vấn đề liên quan đăng trên các tạp chí khoa học trong nước, đáng
chú ý là các bài viết của các tác giả Phạm Văn Chúc với tiêu đề "Khoa học trở
thành lực lượng sản xuất trực tiếp - thực chất và những đặc điểm trong giai
đoạn hiện nay", đăng trên Tạp chí cộng sản, số 10 năm 2001. "Kinh tế tri thức
và từng bước phát triển kinh tế tri thức, rút ngắn quá trình công nghiệp hoá,
hiện đại hoá ở nước ta" của tác giả Đặng Hữu đăng trên Tạp chí Lý luận chính
trị, số 6 năm 2001… Ngoài ra còn rất nhiều các bài viết, các báo cáo tham

luận… được đăng tải trên nhiều tạp chí khoa học khác nhau, và mới đây Trung
tâm Thông tin Tư liệu Khoa học và công nghệ Quốc gia đã tổng hợp những bài
viết đó và cho xuất bản 2 cuốn kỷ yếu hội thảo khoa học về kinh tế tri thức…
Qua các công trình nghiên cứu trên, các tác giả từ nhiều góc độ phân tích
khác nhau đã luận chứng rõ xu thế phát triển của khoa học công nghệ trong
thời gian tới, với hạt nhân là những công nghệ cơ bản - cốt lõi cho sự phát triển
của lực lượng sản xuất mới - một trong những yếu tố cơ bản để hình thành kinh
tế tri thức. Từ đó rất nhiều tác giả đã khẳng định, sự hình thành kinh tế tri thức
là một tất yếu lịch sử; sự dùng dằng hoặc thiếu triệt để trong ứng dụng và phát
7


triển kinh tế tri thức sẽ trở thành một nguyên nhân mới dẫn đến sự tụt hậu so
với tốc độ phát triển chung của thế giới ngày nay.
Ngoài ra, trong thời gian qua đã có rất nhiều cuộc hội thảo, nhiều diễn đàn
về các vấn đề liên quan được tổ chức, thu hút sự tham gia tham luận của rất
nhiều các nhà khoa học trong và ngoài nước.
Lần đầu tiên, một hội thảo khoa học với quy mô quốc gia được tổ chức tại
Hà Nội trong hai ngày 21 – 22/06/2000 do Ban Khoa giáo Trung ương, Bộ
Khoa học - Công nghệ và Môi trường, kết hợp với Bộ Ngoại giao tổ chức với
chủ đề: "Kinh tế tri thức và những vấn đề đặt ra đối với Việt Nam'' đã thu hút
sự tham gia của nhiều nhà lãnh đạo, nhà khoa học... với nhiều ý kiến tham
luận; đưa lại những nhận thức nhất định về kinh tế tri thức.
Tiếp đó, trong hai ngày 26 – 27/03/2001, kỳ họp thứ 3, nhiệm kỳ IV của
Hội đồng liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật họp tại Hà Nội, tại kỳ họp
này các nhà khoa học, nhà nghiên cứu đã nêu lên sự cần thiết phải nghiên cứu
kinh tế tri thức và đưa nội dung của nó vào quá trình công nghiệp hoá, hiện đại
hoá một cách toàn diện hơn, sâu sắc hơn.
Gần đây nhất, ngày 28/03/2007 tại Hà Nội đã diễn ra cuộc Hội thảo với chủ
đề: "Nhà nước và khoa học trong một nền kinh tế tri thức hiệu quả" do Trường

Đại học Khoa học xã hội và nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức, với sự
tài trợ của Viện KAS (Đức), cùng sự tham dự của rất nhiều nhà khoa học đến từ
Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại
học Công nghệ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư... tại cuộc hội thảo, các nhà khoa học đã
đi từ những quan niệm cơ bản về kinh tế tri thức để phân tích làm rõ vai trò to
lớn của tri thức, đặc biệt là tri thức khoa học và công nghệ trong việc xây dựng
và phát triển kinh tế tri thức – một xu thế mới của thời đại hiện nay. Từ đó, các
nhà khoa học đã đi đến kết luận thống nhất rằng, Việt nam cần tiến hành cải
cách có hiệu quả trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là cải cách giáo dục và hệ

8


thống khoa học công nghệ để nâng cao hàm lượng giá trị gia tăng của nền kinh
tế, nhằm hướng tới hình thành và phát triển kinh tế tri thức ở Việt Nam.
Có thể nói rằng qua các công trình nghiên cứu, các cuộc hội thảo đó, các
tác giả, các nhà nghiên cứu… đã khắc hoạ được những nội dung nhất định về
kinh tế tri thức, đề cập đến những vấn đề, những khía cạnh khác nhau do kinh
tế tri thức đặt ra; trong đó mỗi đề tài, mỗi công trình nghiên cứu, mỗi cuộc hội
thảo... đã ít nhiều đề cập tới vấn đề vai trò của khoa học trong quá trình phát
triển kinh tế tri thức.
Tuy nhiên, cho đến nay việc nghiên cứu và chỉ ra vai trò của khoa học, thực
trạng của việc phát huy vai trò của khoa học ở Việt Nam; những đòi hỏi, yêu
cầu nào mà kinh tế tri thức đang đặt ra đối với khoa học và việc phát huy vai
trò của khoa học trong quá trình phát triển kinh tế tri thức ở Việt Nam.... còn ít
được đề cập tới, cũng như có rất ít tác giả nghiên cứu vấn đề này như một công
trình khoa học chuyên khảo. Đây là vấn đề đặt ra mà người viết nhận thấy cần
phải đi sâu nghiên cứu; vì vậy luận văn tập trung nghiên cứu, bổ sung những
nội dung cơ bản đó.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu

- Mục đích: Trên cơ sở khái quát một số vấn đề lý luận về kinh tế tri thức
và vai trò của khoa học trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội nói chung và
phát triển kinh tế tri thức nói riêng; luận văn tập trung đi sâu làm sáng tỏ những
vấn đề lý luận và thực tiễn về kinh tế tri thức, về thực trạng việc phát huy vai
trò của khoa học Việt Nam trước yêu cầu phát triển kinh tế tri thức; từ đó đề
xuất một số giải pháp cơ bản nhằm phát huy vai trò của khoa học đáp ứng yêu
cầu phát triển kinh tế tri thức ở Việt Nam hiện nay.
- Nhiệm vụ: để đạt được mục đích trên, luận văn thực hiện một số nhiệm vụ
chủ yếu sau :

9


+ Khái quát một số vấn đề lý luận về kinh tế tri thức, về khoa học và vai
trò của khoa học trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội nói chung và phát
triển kinh tế tri thức nói riêng.
+ Chỉ ra thực trạng khoa học và việc phát huy vai trò của khoa học trước
yêu cầu phát triển kinh tế tri thức ở Việt Nam hiện nay.
+ Đề xuất một số giải pháp cơ bản để phát huy có hiệu quả năng lực khoa học
và nâng cao trình độ khoa học công nghệ Việt Nam nhằm đáp ứng yêu cầu phát
triển kinh tế tri thức.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu chủ yếu của luận văn là vai trò của khoa học và
thực trạng của sự phát triển khoa học, cũng như việc phát huy vai trò của khoa
học trong quá trình phát triển kinh tế tri thức ở Việt Nam hiện nay.
- Phạm vi nghiên cứu của luận văn: nghiên cứu khái lược về vai trò của
khoa học trong lịch sử, từ đó chỉ ra xu hướng hình thành kinh tế tri thức trên cơ
sở cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện nay. Từ đó tập trung khảo sát trình
độ khoa học và thực trạng việc phát huy vai trò của khoa học ở Việt Nam trước
yêu cầu phát triển kinh tế tri thức.

5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Việc nghiên cứu luận văn dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các văn kiện của Đảng và Nhà nước Việt Nam về
vai trò của khoa học và chiến lược phát triển khoa học và công nghệ; đồng thời,
kế thừa kết quả từ các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài của các nhà
khoa học trong và ngoài nước.
Trong quá trình thực hiện, luận văn chủ yếu sử dụng các phương pháp luận
của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, kết hợp với các
phương pháp nghiên cứu khoa học như: phân tích - tổng hợp, lôgíc - lịch sử, so

10


sánh, thống kê... trong quá trình phân tích, chứng minh làm sáng tỏ những nội
dung cơ bản của luận văn.
6. Ý nghĩa của luận văn
- Việc nghiên cứu luận văn góp phần làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận về
xu thế phát triển kinh tế tri thức ở Việt Nam hiện nay; làm rõ vai trò của khoa
học trong quá trình phát triển kinh tế tri thức. Góp phần làm rõ cơ sở lý luận
của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong việc hoạch định đường lối, chính
sách... nhằm nâng cao năng lực và hiệu quả của hoạt động khoa học và công
nghệ ở Việt Nam trong quá trình phát triển kinh tế tri thức.
- Việc nghiên cứu luận văn có ý nghĩa thiết thực trong việc nghiên cứu
khoa học, rèn luyện phương pháp luận trong việc nghiên cứu những vấn đề triết
học xã hội, góp phần tích cực vào việc nâng cao nhận thức về lĩnh vực kinh tế
của đời sống xã hội trong quá trình nghiên cứu và giảng dạy môn triết học ở
các trường đại học, cao đẳng.
7. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm
3 chương 8 tiết :
- Chương 1: Khoa học và một số vấn đề lý luận về kinh tế tri thức.

- Chương 2: Thực trạng kinh tế - xã hội và yêu cầu khách quan của việc phát huy vai
trò của khoa học trong quá trình phát triển kinh tế tri thức ở Vệt Nam hiện nay.
- Chương 3: Những giải pháp cơ bản nhằm phát huy vai trò của khoa học
đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế tri thức ở Việt Nam hiện nay.

11


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Ph. Ăng-Ghen (2004), Biện chứng của tự nhiên, NXB. Chính trị quốc gia,
Hà Nội.

2.

Nguyễn Bá Bình (2002), "Kinh tế tri thức, cơ hội và thách thức đối với
thanh niên", Tạp chí thanh niên, (7).

3.

Lê Thanh Bình (2008), "Quản lý nhà nước về khoa học và công nghệ bài học
kinh nghiệm từ Trung quốc", Bản tin Đại học Quốc gia, Hà Nội, (206).

4.

Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2005), Nghị định số
115/2005/NĐ-CP quy định cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các tổ
chức khoa học và công nghệ công lập.

5.

Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2007), Nghị định số
80/2007/NĐ-CP về doanh nghiệp khoa học và công nghệ.

6.

Phạm Văn Chúc (2001), "Khoa học trở thành lực lượng sản xuất trực
tiếp - thực chất và những đặc điểm trong giai đoạn hiện nay", Tạp chí
cộng sản, (10).

7.

La Côn (2001), "Quan điểm mác xít và quan điểm tư sản về khoa học - kỹ
thuật và tri thức khác nhau như thế nào?", Tạp chí Cộng sản, (5).

8.

Vũ Đình Cự (1994), Khoa học và công nghệ, lực lượng sản xuất hàng đầu,
NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội.

9.

Phan Đình Diệu (1999), "Xã hội tri thức và con đường hội nhập của chúng
ta", Tạp chí Xã hội học, (2).

10.

Phạm Tất Dong (1999), Công nghiệp hoá, hiện đại hoá và tầng lớp trí
thức - những định hướng chính sách, Đề tài KHXH 03-09, Ban khoa giáo

Trung ương.

11.

Phạm Tất Dong (2004) "Toàn cầu hoá và phát triển kinh tế tri thức (nhìn từ
góc độ giáo dục và đào tạo)", Tài liệu trong lớp tập huấn giảng viên Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh các trường đại học và cao đẳng.
12


12.

Vũ Cao Đàm (3/2002), "Các khía cạnh xã hội của kinh tế tri thức", Tạp chí
Tia Sáng, (3).

13.

Đảng cộng sản Việt Nam (2008), Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội 6
tháng đầu năm.

14.

Đảng cộng sản Việt Nam (1991), Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời
kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, NXB. Sự thật, Hà Nội.

15.

Đảng Cộng sản Việt Nam (1996), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ VIII, NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội.

16.

Đảng Cộng sản Việt Nam (1997), Văn kiện Hội nghị lần thứ hai Ban chấp
hành Trung ương khóa VIII, NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội.

17.

Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ IX, NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội.

18.

Đảng Cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ X, NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội.

19.

Trần Đào (2004), "Về thực trạng chất lượng tăng trưởng kinh tế ở nước ta",
Tạp chí Cộng sản, (23).

20.

Phong Điệp (2001), "Kinh tế tri thức - thách thức của nó đối với những
người trẻ tuổi", Tạp chí Toàn cảnh - sự kiện - dư luận, (126).

21.

Gilles-Gaston Granger (2002), Khoa học và các khoa học, NXB. Thế Giới,
Hà Nội.

22.

Phạm Minh Hạc (2000), "Kinh tế tri thức và giáo dục - đào tạo, phát triển
người", Báo cáo đọc tại hội thảo "Kinh tế tri thức" do Ban Khoa giáo Trung
ương, Bộ Khoa học - Công nghệ - Môi trường và Bộ Ngoại giao tổ chức
ngày 22 - 23/6/2000 tại Hà Nội.

23.

Chu Hảo (2000), "Nền kinh tế trí thức - một cơ hội cho nước ta sau hai thế
kỷ", Tạp chí Hoạt động khoa học, (7).

24.

Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2004), Giáo trình Triết học Mác
- Lênin (Phần Chủ nghĩa duy vật lịch sử), NXB. Lý luận Chính trị, Hà Nội.
13


25.

Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2002), Các nền kinh tế chủ chốt
(tài liệu tham khảo), NXB. Thông tin, Hà Nội.

26.

Hội đồng Trung ương chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các bộ môn
khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh (1999), Giáo trình Triết học
Mác - Lênin, NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội.

27.

Đặng Hữu (2000), "Kinh tế tri thức thời cơ và thách thức của nó đối với
nước ta", Tạp chí Cộng sản, (8).

28.

Đặng Hữu (2000), "Kinh tế tri thức với chiến lược phát triển của Việt
Nam", Tài liệu trong lớp tập huấn giảng viên Mác - Lênin và tư tưởng Hồ
Chí Minh các trường đại học, cao đẳng.

29.

Đặng Hữu (2001), "Kinh tế tri thức và từng bước phát triển kinh tế tri thức,
rút ngắn quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở nước ta", Tạp chí lý luận
chính trị, (6).

30.

Đặng Hữu (2004), Kinh tế tri thức - thời cơ và thách thức đối với sự phát
triển của Việt Nam, NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội.

31.

Đặng Hữu (2005), "Nắm bắt thời cơ, phát triển kinh tế tri thức rút ngắn quá
trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá", Tài liệu tham khảo dùng cho giảng viên
Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh các trường đại học, cao đẳng.

32.

Tương Lai (2000), "Đối diện với nền kinh tế tri thức, thách thức và cơ hội",

Tạp chí cộng sản, (21).

33.

Vũ Trọng Lâm (2004), Kinh tế tri thức ở Việt Nam, NXB. Khoa học kỹ
thuật, Hà Nội.

34.

Đặng Mộng Lân (2002), Kinh tế tri thức - những khái niệm và vấn đề cơ
bản, NXB. Thanh niên, Hà Nội.

35.

Hoàng Xuân Long (2005), "Thị trường khoa học và công nghệ ở Việt
Nam", Tạp chí Nghiên cứu kinh tế, (5).

36.

Hoàng Xuân Long (2005), "Rút ngắn khoảng cách tụt hậu với các nước
công nghiệp phát triển", Tạp chí Lý luận chính trị, (6).
14


37.

C.Mác - Ph.ĂngGhen (1995), Toàn tập, tập1, NXB. Chính trị quốc gia,
Hà Nội.

38.

C.Mác - Ph.ĂngGhen (1981), Tuyển tập, tập 3, NXB. Sự thật, Hà Nội.

39.

C. Mác - Ph.ĂngGhen (1995), Toàn tập, tập 4, NXB. Chính trị quốc gia,
Hà Nội.

40.

C.Mác - Ph.ĂngGhen (1995), Toàn tập, tập19, NXB. Chính trị quốc
gia, Hà Nội.

41.

Phạm Ngọc Quang (2005), "Kiến trúc thượng tầng trong nền kinh tế tri
thức", Tài liệu tham khảo dùng cho giảng viên Mác - Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh các trường đại học, cao đẳng.

42.

Trần Cao Sơn (2004), Môi trường xã hội nền kinh tế tri thức - những
nguyên lý cơ bản (Sách chuyên khảo - chuyên ngành Xã hội học tri thức,
NXB. Khoa học Xã hội, Hà Nội.

43.

Tạp chí Người cộng sản (Liên Xô), (7), 1958.

44.

Nguyễn Văn Thạo (2005), "Vì sao sự phát triển kinh tế nước ta còn ở dưới
mức tiềm năng", Tạp chí Cộng sản, (744).

45.

Bùi Tất Thắng (2005), "Toàn cầu hoá kinh tế và cơ may công nghiệp hoá
rút ngắn ở Việt Nam", Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, (3).

46.

Nguyễn Văn Thắng (2002), "Nền kinh tế tri thức và những thách thức của nó
đối với con người Việt Nam hiện nay", Khoá luận tốt nghiệp đại học.

47.

Trần Đình Thiên (2000), "Kinh tế tri thức và vấn đề lựa chọn mô hình phát
triển ở Việt Nam", Tạp chí Cộng sản, (22).

48.

Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2004),
Đề án đổi mới cơ chế quản lý khoa học và công nghệ, ban hành theo quyết
định số 172/2004/QĐ-TTg.

49.

Hàn Viết Thuận (2001), "Nền kinh tế tri thức và con đường hội nhập của Hà
Nội", Tạp chí Kinh tế và phát triển, (43).

15


50.

Nguyễn Thế Thuấn (2005), "Mối quan hệ giữa cải cách hành chính và cải cách
kinh tế trong sự nghiệp đổi mới ở nước ta", Tạp chí Giáo dục Lý luận, (11).

51.

Phạm Quốc Trụ (2000), "Kinh tế tri thức và những tác động đối với quan hệ
kinh tế quốc tế", Tạp chí Cộng Sản, (15).

52.

Trung tâm Thông tin Tư liệu Khoa học và công nghệ Quốc gia (2004), "Kỷ
yếu hội thảo khoa học về kinh tế tri thức", tập 1 + 2.

53.

Tần Ngôn Trước (2001), Thời đại kinh tế tri thức (Sách tham khảo), NXB.
Chính trị quốc gia, Hà Nội.

54.

Đỗ Thế Tùng (2000), "Ảnh hưởng của kinh tế tri thức đối với vấn đề giải
quyết việc làm ở Việt Nam", Báo Khoa học - Tổ quốc, (15).

55.

Hoàng Tụy (1999), " Một cơ chế thông minh để phát huy nội lực", Tạp chí
Toàn cảnh - sự kiện - dư luận, (112).

56.

Hoàng Tụy (2000), "Khi con người Việt Nam bước vào thời đại văn minh trí
tuệ", Báo Tuổi trẻ, (26).

57.

Hoàng Tụy (2005), "Tài năng trong thời kinh tế tri thức và toàn cầu hoá", Tạp
chí Khoa học xã hội Việt Nam, (3).

16