vai trò của nhà nước đối với việc phát triển kinh tế nông thôn ở nước ta hiện nay

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
A . Đặt vấn đề
Nớc ta là một nớc nông nghiệp sự phát triển của xã hội chủ yếu dựa
vào nền kinh tế nông thôn. Nông thôn là nơI cung cấp nguồn nhân lực dồi
dàôch xã hội chiếm trên 70% lao đọng xã hội và nông thôn chiếm 80% dân
số cả nớc. Nông nghiệp là một nghành chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu kinh
tế của đất nớc song đó còn là một nền nông nghiệp lạc hậu và thấp kém. So
với một số nớc trong khu vực chúng ta có nhiều thế mạnhvà tiềm năng hơn
song năng suất, chất lợng sản phẩm nông nghiệp còn thấp.
Phát triển kinh tế nông nghiệp nông thôn đợc đảng và Nhà Nớc đa lên
vị trí hàng đầu trong phát triển kinh tế xã hội của đất nớc bởi vì nghanh nông
nghiệp nói chung là một nghành sản xuất vật chất quan trọng đối với các nớc
trên thế giới. Đối với nớc ta, nghành nông nghiệp là một nghành cấu thành
nền kinh tế quốc dân cung cấp nhiều sản phẩm trồng trọt, chăn nuôI trong
đời sống hàng ngày của nông dânvà nguyên vật liệu cho các nghành công
nghiệp dể chế biến nhiều sản phẩm tiêu dùng, trong đó có sản phẩm của
nghành Công Nghiệp thực phẩm, công nghiệp dệt, công nghiệp nhẹ và nhiều
nghành công nghiệp khác đều cần số lớn nguyên liệu từ nguồn gốc của
nghành nông nghiệp. Nên khong có một nền nông nghiệp phát triển tốt,
không có sự dôi thừa về sản phẩm Nông Nghiệp thì không có một nền kinh tế
Xã Hội Chủ Nghĩa phồn vinh đợc.
Tiếp tục đờng lối đổi mới, Đại Hội Đảng làn thứ 9 dã quyết định đờng
lối chiến lợc phá triển xã hội của đất nớc trong giai đoạn 2001-2010 là đẩy
nhanh Công Nghiệp Hoá- Hiện Đại Hoá, đặc biệt coi trọng CNH-HĐH nông
nghiệp nông thôn. Phát triển toàn diện nông, lâm, ng nghiệp gắn với Công
Nghiệp chế biến nông, lâm, thuỷ sản, dịch chuyển cơ cấu kinh tế nông thôn.
Chính vì kinh tế nông thôn có một vị trí quan trọng nh thế trong cơ
cấu kinh tế của nớc ta nên em dã chọn đề tài vai trò của Nhà nớc đối với
việc phát triển kinh tế nông thôn ở nớc ta hiên nay để nghiên cứu
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

B- Nội Dung
I. Lý luận về kinh tế nông thôn và vai trò của
kinh tế nông thôn trong thời kì quá độ lên
CNXH.
1. Lý luận về kinh tế nông thôn
Nông thôn là một kháI niệm để chỉ địa bàn mà ở đó sản xuất nông nghiệp
chiếm tỷ trọng lớn. Kinh tế nông thôn là khu vực của nền kinh tế gắn liền với địa
bàn nông thôn. Kinht tế nông thôn vừa mang những đặc trng chung của nền
kinh tế vừa có những đặc tr ng riêng gắn liền với nông nghiệp, nông thôn.
Việt Nam là một nớc Nông Nghiệp do vậy nền kinh tế nông thôn giữ vai trò
rất quan trọng không những đã nuôi sống xã hội bằng sản lợng lơng thực mà sản
xuất nông nghiệp đã tạo ra mà còn góp phần tăng chỉ số GDP nhờ việc xuất khẩu
hàng nông, lâm, thuỷ sản.
Nông nghiệp là nơi sản xuất lơng thực thực phẩm cho nhu cầu cơ bản của
nhân dân, cung cấp nông sản nguyên liệu cho công nghiệp và xuất khẩu. Trong
nhiều năm, Nông Nghiệp sản xuất ra 40% thu nhậo quốc dân và trên 40% giá trị
xuất khẩu góp phần tạo nguồn tích luỹ cho sự nghiệp CNH-HĐH đất nớc.
Xét về mặt kỹ thuật, kinh tế nông thôn cố thể bao gồm nhiều thành phần
kinh tế nh: Nông Nghiệp, Lâm Nghiệp, Ng Nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch
vụ Trong đó nông nghiệp, lâm nghiệp, ng nghiệp là nghành kinh tế chủ yếu.
Xét về mặt kinh tế- xã hội, kinh tế nông thôn bao gồm nhiều thành phần
kinh tế: kinh tế nhà nớc, kinh tế tập thể, kinh tế cá thể Tuy nhiên các thành
phần kinh tế này có những hình thức biểu hiện riêng biệt.
Phát triển kinh tế nông thôn sẽ thực hiện đợc quá trình CNH-HĐH tại chỗ,
gắn bó tại chỗ công nghiệp và nông nghiệp Giảm sức ép của sự chênh lệch kinh
tế và đời sống giữa nông thôn và thành thị, giữa vùng phát triển và kém phát
triển. Mặt khác,nông thôn là nơi tuyền thống cộng đồng cả tốt và xấu còn rất sâu
đậm, phát triển kinh tế nông thôn sẽ tạo điều kiện vừa phát huy đợc truyền thống
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

văn hoá xã hội tốt đẹp vừa bài trừ đợc văn hoá lạc hậu cổ hủ, vừa tổ chức tốt đời
sống văn hoá tinh thần.
2. Vai trò của kinh tế nông thôn
2.1 Cung cấp lơng thực thực phẩm cho xã hội
Ăn là nhu cầu cơ bản, hàng đầu của con ngời. Xã hội có thể thiêud nhiều loại
sản phẩm nhng không thể thiếu lơng thực, thực phẩm cho xã hội. Do đó, việc
thoả mãn các nhu cầu về lơng thực, thực phẩm trở thành điều kiện khá quan
trọng để ổn định kinh tế. Sự phát triển có ý nghĩa quyết định đối với việc thoả
mãn nhu cầu này.
2.2 Cung cấp nguyên liệu để phát triển công nghiệp nhẹ
Các nghành Công Nghiệp nhẹ nh chế biến lơng thc, thực phẩm, chế biến hoa
quả, công nghiệp dệt, giấy, đờng PhảI dựa vào nguồn nguyên liệu chủ yếu từ
nông nghiệp. Do đó quy mô, tốc độ tăng trởng của các nguồn nguyên liệu là
nhân tố quan trọng quyết dịnh quy mô tốc độ tăng trởng của các nghành công
nghiệp nhẹ nói trên
2.3 Cung cấp một phần vốn để công nghiệp hoá
CNH đất nớc là nhiệm vụ trung tâm trong suốt cả thời kỳ quá độ lên CNXH.
Để CNH thành công thì chúng ta cần phảI có nguồn vốn lớn. Là nớc nông
nghiệp thông qua việc xuất khẩu hàng nông sản đã góp phần giải quyết nhu cầu
về vốn cho nền kinh tế.
2.4 Nông nghiệp nông thôn là thị trờng quan trọng của các ngành công
nghiệp và dịch vụ .
Với những nớc lạc hậu, nông nghiệp nông thôn tập trung phần lớn lao động
và dân c, do đó đây là thị trờng quan trọng của công nghiệp và dịch vụ. Nông
nghiệp nông thôn càng phát triển thì nhu cầu về hàng hoá t liệu sản xuất nh:
thiết bị nông thôn, điện năng, phân bón, thuốc trừ sâu, thông tin, giao thông vận
tảI, thơng mại cũng ngày càng tăng.
Mặt khác, sự phát triển của nông nghiệp nông thôn càng làm cho mức sống,
mức thu nhập của dân c nông thôn tăng lên và nhu cầu của họ về các loại sản
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
phẩm công nghiệp nh: ti vi, t lạnh, xe máy, vảI vóc và nhu cầu về dịch vụ, văn
hoá, y tế, giáo dục,du lịch, thể thao cũng ngày càng tăng.
Nhu cầu về các loaị sản phẩm công nghiệp và dịch vụ của khu vực kinh tế
rộng lớn là nông nghiệp nông thôn góp phần đáng kể mở rộng thị trờng của công
nghiệp và dịch vụ. Đây là điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của công nghiệp,
dịch vụ.
2.5 Phát triển nông nghiệp , nông thôn là cơ sở ổn định kinh tế , chính trị
Nông thôn là khu vực kinh tế rộng lớn, tập trung phần lớn dân c của đất nớc.
Phát triển kinh tế nông thôn, một mặt đảm bảonhu cầu lơng thực, thực phẩm cho
xã hội; nguyên liệu cho công nghiệp nhẹ, là thị trờng cua CN và dịch vụ Do
đó, phát triển kinh tế nông thôn là cơ sở ổn định, phát triển kinh tế quốc dân.
Mặt khác,phát triển nông thôn trực tiếp nâng cao dời sống vật chất, tinh thần cho
c dân nông thôn. Vậy phát triển nông thôn là cơ sở ổn định kinh tế, chính trị xã
hội.Hơn thế nữa, c dân nông thôn chủ yếu là nông dân, ngời bạn đồng minh, là
chỗ dựa đáng tin cậy của giai cấp công nhân trong công cuộc xây dung CNXH
và bảo vệ tổ quỗc XHCN. Phát triển nông nghiệpnông thôn góp phần củng cố
liên minh công nông, tăng cờng sức mạnh của chyên chính vô sản.
II. Vai trò của nhà nớc những chính sách kinh tế
của nhà nớc tác động tới kinh tế nông thôn
1. Vai trò của nhà nớc đối với kinh tế nông thôn .
Trong cơ chế thị trờng đòi hỏi phảI có sự quản lý của nhà nớc đối với thị tr-
ờng để đảm bảo cho sản xuất và đời sống ở nông thôn hoạt động bình thờng.
Dựa vào hệ thống quy hoạch kế hoạch định hớng, dựa vào các công cụ quản lý
nh: kế hoạch tài chính tín dụng và ngân hàng các biện pháp kinh tế; tổ chức,
hành chính, pháp luật. Nhà nớc quản lý điều tiết các quá trình phát triển kinh tế
xã hội nông thôn tạo môI trờng thuận lợi cho các thành phần kinh tế hoạt động
một cách hiệu quả và bình đẳng. Nhà nớc có chính sách xoá đói giảm nghèo nh-
ng cũng khuyến khích các hộ tiến lên khá và giàu. Nhà nớc có các chính sách
khuýen khích đồng thời có chính sách tiêu thụ sản phẩm kịp thời với giá cả phảI

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
chăng, có chính sách đối với những vùng khó khăn và thuận lợi, đối với nhng
năm đớc mùa và những năm mất mùa, đồng thời có những chính sách điều chỉnh
lại quan hệ cung cầu và giá cả thay dổi ở thị trờng trong nớc và thế giới.
Trong thời kỳ quá độ lên CNXH, vai trò của nhà nớc đối với nông nghiệp
nông thôn đợc thể hiện qua những chính sách của nhà nớc tác động vào kinh tế
nông thôn.
1.1 Chính sách ruộng đất
Ruộng đất là t liệu sản xuất chủ yếu trong nông nghiệp, do đó chính sách
ruộng đất sẽ tạc động rất mạnh đến nông nghiệp nông thôn
Hiện nay, Đảng và Nhà nớc chủ trơng tiếp tục đẩy mạnh giao đất, giao rừng
cho nông dân với thời hạn dàI thậm chí quyền sử dụng ruộng đất có thể đợc kế
thừa thế chấp Nhà n ớc tạo điều kiện thuận lợi để nông dân thực hiện đầy đủ,
đúng pháp luật các quyền về sử dụng đất đai, khuyến khích nông dân thực hiện
dồn điền dồn thửa trên cơ sở tự nguyện; nông dân đợc sử dụng đất để góp vốn
cổ phần tham gia phát triển sản xuất, kinh doanh tạo điều kiện thuận lợi cho
việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo quy hoạch và chyển nhợng quyền sử
dụng đất theo quy định của pháp luận
1.2 Chính sách đầu t
Sự phát triển của nông nghiệp, nông thôn phụ thuộc rất nhiều vào các công
trình công cộng nh: hệ thống thuỷ lợi, hệ thống giao thông, hệ thống cung ứng
điện, giống Việc xây dung các công trình đó đòi hỏi phảI có đầu t rất lớn, vợt
xa khả năngkinh tế nông thôn. Vì vây, nhà nứơc phảI có chính sách đàu t hỗ trợ
cho nông nghiệp , nông thôn. Đồng thời, nhà nớc phảI có các chính sáhc huy
động các nguồn lực tại chỗ nhằm xây dung cơ sở vật chất kỹ thuật cho nông
nghiệp, nông thôn.Phơng thức này co ý nghĩa quan trọng đối với các vùng nông
thôn có nhiều khó khăn, xoá đi sự chênh lệch khách quan tạo nên trong quá trình
phát triển.
Quá tình tổ chữ thực hiện đầu t phát triển nông thôn, đầu t phát triển kết cấu

hạ tầngnông thôn dòi hỏi phảI đợc tiến hành hteo một quỷtình chặt chẽ, thận
trọng công khai dân chủ theo phơng thức nhà nớc và nhân dân cùng làm.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1.3 Chính sách thuế
Ruộng đất thuộc sở hữu toàn dân và nhà nớc thay mặt toàn dân thực hiện
quyền sở hữu đó. Do đó, việc nhà nớc thu địa tô là cần thiết chính đáng. Chính
sách thuế nông nghiệp vừa phảI xuất phát từ lý luận địa tô của C.Mác vừa phảI
căn cứ vào điều kiện cụ thể của từng địa phơng, vào những định hớng lớn của
nên fkinh tế.Chinh sách thuế con có ý nghĩa rất to lớn trong việc điều tiết lợi ích
giữa các thành phần kinh tế, thực hiện công bằng xá hội ở nông thôn.
Chinh sách thuế đối với nông nghiệp, nông thôn cần phảI lu ý đến những vấn
đề sau:
Th nhất, trình đọ phát triển của nong nghiệp, nông thôn thấp kém hơn so với
các nghànhf các khu vực kinh tế khác. Do đó, mức thuế suất, các sắc thuế áp
dụng cho nông nghiẹp, nông thôn sẽ phảI khác với các nghành, các khu vức
khác.
Thứ hai, kinh tế nông nghiệp nông thôn phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện t
nhiên. Do vậy khi thời tiết không thuận lợi hoặc thiên tai cần có sự điều chỉnh
chính sách thuế cho phù hợp.
Thứ ba, c dân nông thôn chiếm tỷ lệ rất lớn trông dân số cả nớc nhng co mức
thu nhập, mức sống rất thâp. Sự ổn địh về kinh tế xã hộỉơ khu vực này có ý nghĩa
rất quan trọngđối vói việc ổn định kinh tế xã hội của đất nớc. Do đó, chính sách
thuế phảI dặt trong mối quan hệ và phảI phù hợp với các chính sáhc xã hội
1.4 Chính sách khoa học công nghệ
Đẩy mạnh ứng dung tiến bộ khoa học công nghệlà một nôI dung của phảt
triển của phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn.Nhng việc ứng dụng tiến bộ
khoa học- công nghệ vào nông nghiệp, nông thôn gặp rất nhiều trở ngại khó
khăn: khả năng có hạn về vốn liếng, tiếp cận thông tin kém, sự cản trở của nhiều
lề thói, tập tục lạc hậu của ng ời nông dân. Do đó, phát triển nông nghiêp, nông

thôn đòi hỏi phảI có sự hộ trợ của nhà nớc về khoa học công nghệ.
Phát triển và ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ mới tạo khả năng nâng
cao năng suất lao động. Viẹc áp dụng thành tự công nghệ mớilà nhân tố quan
trọngthúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hớng tăng tỷ trong
Website: Email : Tel (: 0918.775.368